*9128
Vroeger was de zalmvisserij een
bloeiend bedrijf
BESTEMMING TOKIO
Ronde van Nederland begonnen
■Bas
Maar het water is niet helder
meer bij Kralingseveer
Heidemaatschappij
heeft plannen
Rad'O-oroirramma
Technisch voortreffelijke film
Cineac en Victoria
Eerste etappe bracht spanning.
Capitol
Er is tveer variété
in de bioscopen
PAROOL-KALENDER
r.' PP|
"4
't Begon met
bellen blazen
Lutusca
Harmonie
Iets anders
doorFSII
AKKERTJES
Zaterdag 7 Mei 1949
tientallen jaren totaal vernietigde?
Da eerste, maar net do voornaam
ste was het „zalmtractaat" met
Duitsland, dat in 18S5 werd afgeslo-
ten. De zalm (althans het soort.
Oh. do zalm is met zyn tyd mee- j öat wy hier op 't oog" hebben) is een
gegaan, want dc prys die men zeevis, die 2ich alleen op de nvie-
voor deze vis moet betalen, ie heelren vertoont In de paartijd Hij kon
to vro.v-. Do
niervan is eenter, dat zalm, althans j reiken en zo werd het merendeel
in Nederland, nog maar zelden' juist \oor de neuzen der Duitsers
"wordt gevangen. Een zalm, die in de weggevangen Duitsland wenste ook
een deel van de buit en ISederland,
achttiende eeuw nauwelyks een gul- het We£ne lanrt gaJf toe. De zalm.
den kostte, brengt nu zonder moei-vangst m de Nederlandse rivieren
te 200 op. I« die goede, oude tijd j werd by traetaat beperkt,
was het verroer natuurlijk veel j De hoofdschuldige was echter de
jnoeilyKer en zo kon he*, voorkomen sta{j Rotterdam met haar met te
in streken ten o. van Rotterdam,stuiten uitbreidingswoede. Het ge-
öij hra.ingseveer en Schoonhoven zicht, dat men m vroeger jaren van
da Nesser- en Schaardrjk af op
aan de grotere Slik-
werd de meeste vis gevangen,
dat de zalm b^na dagelijks op het
menu voorkwam Het verhaal wil,
dat de dienstboden deze waren
blijkbaar óók toen al schaars',
hiertegen in opstand kwamen en
vóór het aangaan van een betrek
king" bedongen, niet meer dan twee
maal per week „roode mscn" (zalmi
te eten. Om Üpfhebbers te doen wa
tertanden Tussen 16 Mei en lö Juni
1749 werden bij Schoonhoven dui
zend zalmen gevangen en op 1
Maart 1753 vmg iemand er honderd
in één fuik. In 1S7Ü werden op de
markt btj ïfraüngseveer 70.000 zal
men aangevoerd, in 1S85 100.00G.
Daarna echter, trad een daling in,
die steeds meer doorzette, zodat in
1800 de aanvoer nog slechts 25.000
stuks bedroeg, m de twintigste
eeuw ging de aanvoer nog sterker
achteruit De kunstmatige zaLmcuI-
tuur, een poging om de vangst weer
lonend te maken, had geen succes.
In 1927 verschenen 13.000 zalmen
op de markt, nauwelijks enkele ja
ren later niet meer dan 500. En
thans kan de vangst van een zalm
bg Kralingseveer gevoeg)gk als een
lot mt de loterij, als een „vondst"
worden beschouwd.
De oorzaak
Wat zijn de oorzaken geweest van
deze achteruitgang, die de bloeiende
handel bij Kralingseveer in enkele
Advertentie LM.
Een oude dame u
de residentie
Zocht een man per
huwelijksadvertentie
Er stond in:
weliswaar. IR snurlt,
Maar heb steeds
TIP onder de kurk'
Toen kwamen er
liefhebbers plenty.
'ri TIP VAN. BOOTZ
A. V. te Wateringen ontv
ZATERDAG 7 MEI 1949
Avond p x osrimini
HILVERSUM I: 19— sport; 19 10 ar
tistieke staalkaart: 19.30 lezen in de
bnbel; 19 45 reg mtz: 20.— nW« 20 05
dingen van de dag; 20.12 Varia; 2015
-toespraak Wint Verhagen 20410 Accor-
deoïa; 21.— socialistisch commentaar;
31.15 de bonte bal; 22— Stradiva-sex-
tet: 22-23 hoorspel; 22 40 Metropole-
ork; 23.— nws; 23.13 Sem Nijveen; 23 30
24 gr. pl
HILVERSUM H:: 19.00 Xjeuws; 1915
Actualiteiten ia 35 Omroeporkest; 20 -
Nieuws; 20.05 De gewone man: 2012
Saksische staatskapel; 20-2(3 Lichtba
ken; 20.43 Gr- nlaten; 21 00 Negen helt
de klok; 21.45 SpelregelKenxns; 22.00
Weekend serenade; 22.30 \V# luiden de
Zondag tn: 23 OO Nieuws; 23.15—2400
Maastrichts Stedelijk orkest
ZONDAG 8 MEI
HILVERSUM I: 8 00 Nieuwst 8.18
BBC symph. ork; 8.30 voor de tuin:
840 Barcarole: Oil) Postduiven, 915
Men vraagt; 9-45 Geestelijk leven: 20 -
Zondagshaifuur: 10.30 Kerkdienst; 11,45
Tussen kerk en wereld: 12,DO Roman
cers. 12.30 Zondagclub- 1240 Rusten
burger koorknapen; 13 00 Nieuws; 13.15
Even afrekenen, heren; 13 25 Zigeuner-
muziek; 13.50 De spoorwegen, spreken;
14.00 Orchestre Raymorde; 14 05 Boe
kenhalfuur; 14-30 Melodie en rhytnme;
15.15 Firnpraatje; 15.30 2o geniet IT
meer van muziek: 16-45 Sportrevue;
17.00 Provinciale dag Zeeland: 17 30
Ome Keesje- 17 50 De Ronde van Ne
derland: 18 00 Nieuws- 1815 Orgel en
piano; 1830 R«- uitz19 00 Eadiolynt-
pus; 19.30 Paul Godwin en Benedict
Silberman; 20 00 Nieuws- 20 05 Nederl.
jeugdweek; 2015 Operettemuziek: 20 45
Radio raadt maar raak: 21.05 Operet
temuziek; 2135 's Levens speeltuin:
22.15 Bijnamen m de kamermuziek;
22,45 Sonates van Mozart; 23 00 Nieuws
23.15 Sky-masters: 23-45—24 00 Gr. pi
HILVERSUM IX: 8 00 Nieuws: 8.15
Boyd Keel met strijkorkest; 8-30 Mor
genwijding. 9.30 Nieuws: 9.45 Strijkor
kest; 9 55 Hoogmis; 11.30 Symph. ork.:
11.40 Piano-werken van Mozart; 1215
Apologie; 12.35 Tenor en Piano; 12.40
Amusementsorkest: iZ-35 Zonnewijzer;
13.00 Nieuws: 3315 Lustrumviering Nij
meegs studentencorps; 13 25 Amuse
mentsorkest- 13 45 Boekbespreking: 14-
Vocaal ensemble; 14 30 Beethoveney-
clus; 15 30 Gesprekken met kunste
naars; 13 40 Eteger-Brukner cyclus.
15.55 Nationaal svmph orkesf- 18 Q0
R.K. Middenstandsbond; 1610 nterna-
tionale motorraces. 16.25 Vespers: 17.00
Oecumenische studiedienst. 1B.OO Stu-
dfodienst: 18 3D Geestelnke muziek;
18.43 Melndert Boekei; 19.15 Kent gij
Uw bijbel: 19-30 Nieuws: 10,45 Gram.
muziek; 19.50 Ia 't Boeckhnys- 20,05 De
gewone man; 20.12 Uit cn thuis; 22.37
Actualiteiten: 22.45 Avondgebed: 23.00
Nieuws- 23.15Z4.O0 Opera's vac Wag
ner.
MAANDAG 9 MEI
HILVERSUM I: 7.00 Nieuws: 7.15
Ochtendgymnastiek; 7.30 Gr. platen:
8-00 Nieuw»; 8.1S Gr. platen: 8.55 Voor
de vrouw 9.00 Gram, muziek; Ö.30 Gr.
platen; 10.00 Morgenwijding- Hé 15 Ar
beidsvitaminen; 10.50 Deanne Durbln;
12.00 op de uitkijk; 11.15 Orgelconcert;
12.00 Lyra-trio- 12 25 Ronde van Ne
derland: laan Land- en tuinbouw: 1238
Soutftsea HawaUans; 13-00 Nieuws;
13.15 Mededelingen: 13.20 Avroleans;
14.00 Wat gaat er om 1" de wereld:
14.20 Gram. ma*,; Ifl.ÖO Eonbonnlère;
16.00 Sollstenconcert; 16.45 Muslcalen-
der- 17.30 Hoort zegt het voort: 17,45
Heg. uitz.; 18.00 Nieuws: 18.15 Ronde
van Nederland: 18.30 Rog uitzending.
HILVERSUM H: 7.00 Nieuws- 7,15.
Tc Deura laudamus: 7.45 Een woord
voor de dag; 8-00 Nieuws; 8.15 Boston
Pr om, orkest: 5-50 Gr. platen; 9.15 Be
zoek bij Zieken- g.3fl Waterstanden'
9.35 6r. Dlaien: 10.05 Planoduo: 30.30
Morgendienst: 11 00 Fluit met orkest;
11.20 Van oude en nieuwe schril vers;
21.40 Zangreeital- 12,10 Gr. Diaten;
12.30 land- cn tuinbouw; 1138 Metro-
pole ork.; 13.— nws; 13-15 pop orgel
bespeling; 13 45 Richard Tauber: 14
schoolradio- 14.35 eymph. ork-: 14-43
Sweetinekk'wartet15.35 Alex SchelJ*-
vli met koor; 18-00 bijbellezing: 18.45 la
societe des instruments a vent; 17 -
kleuterklokje; 17.15 school2artfwed-
strijd: 18-15 sport: 13 30 Oud-Nedefl.
huismuziek; 18.45 plauoduo.
Maas en IJssel had, moet bijzonder
fraai geweest zfjn. Menige Rotter
damse familie heeft ervan genoten
en verbond aan een uitstapje vrjjwel
steeds een etenjtje in het thans nog
bestaande restaurant van v, d. Ak
ker, waar zalm geserveerd werd en
wordt. Bovendien lagen aan deze
twee dijken tal van fraaie landhui
zen, omgeven, door grote, met zorg
aangelegde tuinen. Het bekendst
waren Huize St EUenbrecht" en dc
„Rozenhof". Opmerkelijk van dit
laatste gebouw was de .uitheemse"
stijl, zo lezen wij in het boekje
..Oostelijk Rotterdam" van J. Ver
heul Dzn Het is met onmogelijk,
dat het gebouwd werd door Giuöici,
die ook de St. Rosaliakerk en. de
brouwerij „De Roode Leeuw", thans
café, op zijn naam heeft staan. Al
dit bouwkundig schoon is „opge
ruimd" om plaats te maken voor
scheepswerven en fabrieken. De ri
vieren werden uitgebaggerd voor de
steeds drukker wordende scheep
vaart en bet -water vervuilde door
de olie en het afval van de in
dustrieën,
Brienenoord
Tegenover IJsselxnonde ligt het
welbekende eiland Bnenenoord, ge
noemd naar de familie v. Brienen,
die het visrecht bezat van de Maas
van Bolnes tot de Leuvehaven te
Rotterdam. In 1856 werd dit recht
verkocht aan de maatschappij „De
Merode", die een zalmvisserij sticht
te op de Groer.epJaat. De kleine
GroenepJaat lag tegenover Kraling
seveer en was met een smalle strook
verbonden
plaat.
In 1805 en 1896 werd de rivier ge
normaliseerd en de zalmvisserij van
do Grocneplaat met alles wat daar-
by hoorde, verplaatst naar de bui
tengorzen ten O. van Usselmonde.
De Groeneplaat werd geheel en de
Slikplaat gedeeltelik weggebag-
gerd- In datzelfde jaar 1895 wer
den ook de dorpen Kralingen en
Kralingseveer een onderdeel van
Rotterdam,
Vele soorten zalm
Men dient er rekening mee te
houden, dat er honderden soorten
„zalmvissen" bestaan. Er zijn er, die
uitsluitend „vlees" eten. zoals slak
ken, mosselen ea wormen, zy heb
ben goed ontwikkelde tanden; de
zalmen, die in Nederland gevangen
werden, waren houtlngen of adel-
vissen. De laatste zyn te.herkennen
aan de ver over de onderkaak ste
kende snuit. Zy hebben weinig of
geen tanden en worden ten hoog
ste 60 cm. lang en 1 kg. zwaar.
In de Russische stromen worden
zalmen aangetroffen van 1.50 m,
lang en 45 kg. zwaar. Wanneer de
paartijd nadert zwemmen de zal
men m scholen vai 30 4 40 naar de
riviermonden, waar zij enige tijd
blijven, om te wennen aan de over
gang van zout naar zoet water. Met
hun krachtige staartvinnen kunnen
zy sprongen maken van dne meter.
De vrouwtjes leggen 10 20.000 eie
ren. Het vlees van de „optrekkende"
vis is rood en vet, van de naar de
zee terugkerende vis bleek en ma
ger en bijna niet eetbaar. In de
buurt van IJsland, Groenland en
New-JToundland worden zij in enor
me hoeveelheden aangetroffen,
maar zyn ook daar weinig smake
lijk.
Wy lezen in. de „Ussel- en Lek
streek", dat verschijnt in het ge
bied. waar eens de zalmhandel
bloeide, dat juist dezer dagen de
Heidemaatschappij plannen heeft,
de zalmvisserij tot nieuwe bloei te
brengen. In Kralingseveer, waar
van de zalmhandel alleen nog enke
le zalmrokenjen over zyn {thans
vangt men wat zalm bij Tiel), is
men echter niet optimistisch „Zalm
heeft nu eenmaal helder water no
dig". Vandaar ook, dat de kunst
matige kweek van beekforellen,
eveneens een zalmvis, in de beken
van Limburg en Gelderland wel suc
ces heeft.
1949 rs EEN GOED JAAR VOCT de
modistes. Ten eerste is dank zy de
reclame-campagnes de uracg naar
hoeden sterk gestegen, en ten twee
de kunnen zij, nu bloemen en voi
les op hoeden hoogtij vieren, hun
fantasie de vrije loop latenDe bo!
van de hoed links bestaat uit een
sierlijk gedrapeerde lap satijnEr
omheen loopt een .rand nan zwart
stro cn een corsage van xvaterlelies
hangt van de hoad af op dc schou
ders. Dc collectie voorjaarsja
ponnen tan Lanvm vertoont ver
scheidene ongelijk hangende rok
ken. Hel middngtoiletje (midden)
1$ uit dunne zwarte mollen stof ver
vaardigd. met een vest van reit
piqué. Een ander toiler uit dc
Lanvin-collectie is de cocktail ja
pon van ■manneblatiu?e byde, met
een bovenstuk en mouwen van zeer
stevige witte zijde. Hoewel uiterst
apart, lijkt ons de hoog opstaande
kraag 'n zeer onaangename dracht.
Dc urouto, die er prijs op stelt een
jurkje te bezitten«jaantt zy zich
prettig kan bewegen, dient dit mo
del cnpstuallip te mijden, Een
avondcape van zilvcruos met een
rand van witvos afgezet, moet een
heerlijk bcrit zun. Het model
rechts werd in Engeland ontwor
pen, een Engelse mocht het ook Op
de show dragen, maaruiteinde
lijk zal de cape wel het eigendom
worden van 'n Amerikaanse, want
er werd op de show uitdrukkelijk
vermeld, dat hij bestemd u»as voor
dc export.
„Bestemming Tokio", een oorlogsfilm
In optima forma, draalt deze week in
Cineac, De Amerikaanse marine heeft
bij de samenstelling met niet weinig
materiaal haar medewerking verleend.
uitzonderlijk knap wat betreft do foto
grafie en de montage, en biedt volop
spanning, soms bij het enerverende at.
Zo is het verhaal. Een Amerikaanse
onderzeeboot vaart uit met onbekende
bestemming. Eerat een etmaal na het
vertrek opent de commandant (Cary
Grant) de safe om de geheime opdracht
van het Ministerie van Oorlog ta lezen.
Wanneer hij bevet geeft hem de kaart
van do baai van Tokio te brengen, weet
de bemanning welke taak haar wacht:
het avontuur kan beginnen! Bij <Je
Aleoeten heeft de onderzeeer eon ont
moeting met een marinevliegboot, waar
uit een. speciaal opgeleide weerkundige,
die de Japanse taal volledig meester is,
op bet schip overstapt. Dan gaat het
3inea recta naar de baal van Tokio, die
de Amerikanen weten binnen te slippen,
doordat zij in het kielzog Van een be
schadigde Japanse kruiser biyven varen.
Vier vrijwilligers voerzlen van complete
radiozender gaan aan land, nemen er de
weerberichten op, tellen de oorlogs
schepen in baai en haven, bepalen de
ligging -der strategische doelen, allemaal
berichten, die via de aether naar de
vliegdekschepen Kornet en Enterprise
gaan en als leidraad dienen voor de
eerste bomaanval op de Japanse hoofd
stad.
Zoals opgemerkt heeft de regisseur,
Delmer Dave«, de volle medewerking
van de marine gehad, wat betekende,
dat het leven aan boord van een. in dit
geval zeer moderne onderzeeboot, de
werkelijkheid zeer naby komt, als ook
dc aanvallen van vijandelijke vlieg
tuigen en schepen, het varen door
mijnenvelden, het torpederen van een
vliegdekschlp en alle andere zaken, die
bij het oorlogsbedrijf ter zee onver
mijdelijk: van pas komen. Tegenover die
voortreffelijke technische kwaliteiten
staat o.i. het bezwaar van de onver-*
bloemd oorlogspropagandlstischc strek
king van de film. Een jaar of vhf, zeg
geleden had het voor de Amerikanen
zin In een film van bijna twee uren de
oorlog tegen dc Jappen te verheerlijken.
Nu zouden we dc dingen zo graag
anders willen en een wereld zien, die
het zonder dergelijke propaganda kan
stellen.
BOLSYPARD. Tijdens de traverse van Alkmaar, een traject met
veel bochten, zetten de vier koplopers er plotseling 'n fet gangetje in en
voordat het peloton goed en wel begreep wat er gaande was bedroeg hun
voorsprong meer dan 590 meter. De leiders konden dit tempo echter niet
handhaven en op de lange eentonige weg langs het Noordhollands ka
naal begon het peloton een tegenaanval. Op de brug bü De Kooi was
de voorsprong geslonken tot 150 meter. Van Beek was toen al terugge
vallen en nog slechts Scixellingerfaout, Vooren en Acou lagen aan de kop.
Een kilometer verder werd de aansluiting een feit.
Profiterend van bet sterke briesje in de rug probeerden twee Neder
landers en twee Belgen in enen door te gaan maar achter hen bleef het
peloton waakzaam, zodat ook deze poging mislukte.
Aduertentfe LM.
EEN KRACHTIG
huidgBnexend en huidverbeterand
middel is Pu rol. Hoort In bulsi
Voor de variété-wereld was het
Vrijdag een grote dag, want ook de
Rotterdamse bioscopen %n nu weer
begonnen met de tien (of iets meer)
minuten show, die nu al heel wat
maanden door allerlei vermakelijk
heidsbelasting-moeilijkheden achter
wege moest blijven. De orkesten
hebben m die tussentyd hun best
gedaan het publiek het variété-j
mis zo veel mogelijk te doen ver^
ten, maar de musici zelf schynen
het herstel van de oude toestand
toch ook we! erg te appreciéren. In
Arena, Lutusca en Capitol werd
Vrijdag dan ook met een bijzondere
animo gespeeld en die opgewekte
stemming heerste ook wel achter
de coulissen, waar de toneelmensen
nu eindelijk weer eens iets behoor
lijks te doen kregen.
En het publiek was ook tevreden
met de terugkeer der artisten, toen
er geen variété was, hebben de be
zoekers de directies verteld, dat ze
de voorstelling toch niet helemaal
èf vonden, zo zonder die show.
Nu van de week kunnen ze dan
weer hun hart ophalen aan verme
tele sensatie-equilibristen The Swiss
Stars in. Arena, aan de van dia-
mantverf flonkerende „contorsio-
nist" Léon Spurgat en z'n idem
dochter Betty en in LutU3ca aan
Elvira Jost met hun elastic act.
Kallo allemaal,
Jullie hebt Japïe niet teleurge
steld. Voor kinderen van 6—-10 jaar
-was het opgegeven raadsel werke
lijk niet gemakkelijk. Het luidde:
Het eerste deel is niet binnen, het
tweede deel is ruet dichtbij. Het
derde deel is het tegenovergestelde
van. „ga!" Het geheel is een. huis,
dat niet in de stad staat.
Vrijwel alle ingezonden oplossin
gen waren goed, n.i. „buitenver
blijf". Allemaal een compliment van
Japie en een boek voor A. M.
Itroek, Insulmdestraat 249 a
Wimmie Kats, Plantageweg 25a,
Rotterdam.
De jongens en meisjes van 10
15 jaar hebben zich bezig gehouden
met een soort geheïmsduift. De
uitkomst luidde: Japie en zijn prul-
Iemand, Is bekend in het hele land.
In Noord en Zuid in Oost en West,
Kent men Japie opperbest. En als
je zijn gedicht kunt lezen, Dan zou
't wel eens kunnen wezen. Dat je er
een boek mee wint, Stuur het dus
maar gauw mijn
kind. Prijswin
naars zijn dit
maal: B. v. d.
Bos, Nieuwe Ha
ven 43b, Schie
dam; Freek Ver
sluis, Stationsw.
69, Hoek v. Hol
land.
Tot de volgende
keer!
JAPIE
De Meersman en Nederl.
B-ploeg wonnen
In de Wieringenmeer tussen Hypo-
litushoef en Oosterland waagde La-
keman het in zijn eentje. Hij wist
zich los te rukken uit de grote
groep en snelde met een vijftig km.
vaart over de tertiaire slingerweg
langs de bloeiende koolzaadvelden
door de dorpjes en gehuchtem
waar de gehele bevolking aan de
deur stond. Om even over drie
reed hij als eerste de Afsluitdijk
op maar zijn voorsprong bedroeg
toen nog niet veel meer dan hon
derd meter en bet nutteloze van
zijn poging inziend, liet ook hij
zich even later inlopen.
Bij Kornwerderzand gingen twee
groepen van elk ongeveer vijftien
man aan kop. Zij waren van elkaar
gescheiden door een honderdtal
meters. Daarachter kwam 't grote
peloton met verscheidene renners
op ongeveer tweehonderd meter.
In de kopploeg zaten om, Schulte,
Vooren, Lakeman, De Korver,
Aveisberg en Van Beek.
Tot dusver had de course een
vrij monotoon verloop gehad, al
bleef het tempo voortdurend zeer
HRipaRn
De Franse filmproducer Jacques Gau-
thier zou, volgens dc Parijse bladen,
de filmrechten hebben gekocht van
Kravtsjenko's boek „Ik verkoos de
vrijheid". De hoofdrol zou worden
vertolkt door Charles Boyer of door
James Masors De buitenopnamen zou
den in Frankrijk, de studio-opnamen
in Engeland -worden gemaakt. De op
namen zouden vijf mapnden in beslag
nemen.
De monsterrit door A'ederiand
voor wielrenners over een af
stand van ca. 2000 km., is be
gonnen. Nadat dc burgemees
ter van Amsterdammr. A.
d'Ailly, het startschot had ge
tost, stoven de wielrenners weg
voor de eerste etappe, die over
een afstand van 193 km. via
de Afsluitdijk naar Leeuwar
den leidde.
P EU1LLETON
Door M Pardoe
52
„Beet. Klets wordt met de dag
brutaler."
„Heus? Kleine aap! Hoog tijd dat-
ie weer naar z'n school in Enge
land teruggaat Vooruit lieveling,
straks hoor ik al 't nieuws wel,
maar als we niet voortmaken, mis
sen we het kabeltreintje nog."
- m
En tegelijkertijd bracht op het
hoofdbureau van politie te Nice een
ondergeschikte rapport uit bij de
chef-
„Ik ben dat telefoongesprek na
gegaan, commissaris, maar 't kwam
niet hier vandaan, "t Was uit Döle."
„Dóle! Wat is dat nou voor on
zin. dat kan toch niet! Hoe kunnen
die kinderen in Döle zijn gekomen?
Er ging toch geen trein, wel?"
„Nee. commissaris."
„Nou dan, hoe kunnen ze dan
daar vandaan gebeld hebben?"
„Ik weet 't niet, commissaris.
„Zijn er vannacht of vanmorgen
nog vUegmBchineii van 't vliegveld
opgestegen?"
„Nee commissaris, de weerbe
richten waren te slecht."
,,En hoe rit dat met die moeder?
Heb je haar gevonden?"
„Nee. commissaris. Ze is Zater
dagmiddag omstreeks* twaalf uur
van het Hotel Métropolitain in Pa
rijs vertrokken, nadat ze een tele
foongesprek met Oostenrijk had ge
voerd."
..Heeft zij gebeld of werd ze op
gebeld?"
„Zy werd uit Oostenrijk-getele
foneerd commissaris
„Iets kunnen nagaan over de
aard van het gesprek?"
„Nee. commissaris."
„Wat is "t doel van haar reis?"
„Onbekend, commissaris. Er wa
ren geen labels aan haar bagage
toen ze het hotei verliet, en het
nummer van haar taxi is ook on
bekend."
„Nou, daar is dan niets aan te
doen. Je moest maar naar Döle
gaan en zien wat je daar bereiken
kunt. Zeg onderdehand maar tegen
Parijs dat ze doorgaan met het
onderzoek, geregeld SOS berichten
over de radio uitzenden en alle
kranten op de hoogte stellen. De
„Continental Daily Mail" zal de
moeder waarschijnlijk wel ergons
opsnorren."
En niet ver van dat politiebureau
vandaan, ergens in een vies ka
mertje in een vies klein huis in
een afgelegen straat staarden de
vertegenwoordigers van drie grote
mogendheden naar «en paar dicht
betypte vellen papier, die voor hen
op tafel lagen.
,.'t Is me een mooie boell" zei
een van hen „Hij moet dat pakje
toch aan iemand gegeven heb
ben, dat is duidelijk, en daar
ligt-ie nou rustig in een zieken
verpleging en blijft bij dat be
lachelijke verhaal van een ski-tocht
in de maneschijn om een wedden
schap, En we kunnen niets tegen
hem beginnen!"
„Ik voor mij geloof nog altijd dat
die vervloekte kinderen er iets mee
te maken hebben," zei een man,
die bij het venster 9tond.
„Waarom dan, Heinrieh?"
„Omdat z.e de Salis heten, en ik
weet zeker dat er tijdens de we
reldoorlog een vent met dezelfde
naam in de Britse Intelligence
war
„Vind je dat niet een beetje ver
gezocht?"
„Het is krankzinnig! Maar die
gek m dc ziekenverpleging en alle
Engelsen zijn krankzinnig' En hun
kinderen zijn waarschijnlijk nog
veel erger!"
HOOFDSTUK X
DE BERGEN IN!
De kinderen zaten een poosje in
de trein te kaarten, doch net duur
de niet lang of Jill, die zo nu en
dan uit 't raampje keek, meldde
dat een heleboel mensen weer op
liet perron begonnen te \'erschij«
ncn
„Hè jasses," zei Dick „Ik hoop
maar dat er niemand hier in de
coupiT komt zitten, want nou moe
ten we toch heus eens afspreken
wat we madame Delpierre zullen
vertellen."
„Weet je wat we doen moeten."
zet Robin, een van ons moet uit
raam gaan hangen en net doen
of-ie gek is Dat hebben we zo vaak
gedaan als We niet wilden dat er
iemand bij ons kwam zitten."
„Ik doe 't wel," schreeuwde
Klets. „Ik wil toch ook de locomo
tief zien aankomen."
„We kunnen 't gerust aan hem
overlaten." zei Jitl „hij is nu een
maal dol op comedie spelen'"
Klets hing dus uit het raampje
en trok de raarste gezichten tegen
de mensen die voorbij liepen, en
onderwijl maakte hij zo nu en dan
in een ratjetoe van half Engels,
half Frans, over z'n schouder heen
opmerkingen naar de andere vier.
„Ah, hier is de locomotif!"
„Tiens! 't Is een electriscbe!"
„D'r zit een of ander ding groot
ding op, ,pourquöi\ denk ik."
(Wordt vervolgd)
bevredigend- Ongeveer in dezelfde
volgorde passeerden de eerste rij
ders om 16-09 uur Bolsward.
In Friesland
LEEUWARDEN. Bij het pas
seren van Bolsward met nog 50 km
voor de boeg Hepen 9 renners weg.
Het waren Schulte, Harm Smits,
Piet de Vries, Schellingerhout, Ke-
telaer. De Meersman, Bogaerts,
Cor Bakker en Van Stagen. Piet de
Vries viel vrij spoedig terug. De
anderen stormden voort met een
voorsprong (nabij Sneek) van
meer dan 400 meter op het lang
gerekte peloton, dat aangevoerd
werd door Middelkamp. De kop
groep handhaafde* zich ook tussen
Joure en Ter Home waar het par
cours over een binnenweg vol met
kronkelingen voerde; 10 km voor
Leeuwarden was de positie nog
vrijwel dezelfde.
Het officiële klassement van de
eerste étappe van de Ronde van
Nederland, Amsterdam—Leeuwar
den (206 km) luidde:
1. De Meersman (België-A) 4 u.
49 min. 50 sec.
2. Harm Smits (Ned.-B).
3. Schellingerhoudt (Ned.-C).
4. Ketelear (NetL-B.); 5. Theo
Middelkamp (Ned.-A); 6, Bogaerts
(Belgié-B); 7 Van Stayen (België-
B); 8. Gerrlt Schulte (Ned.-A), al
len 4 uur 49 min. 50 see:; 9. Lake
man (Ned.-B.) 4 u. 50 min. 0.3 sec;
10- B. Franken (Ned.-D); 11. John
Braspenninx (Ned.-D)12 Henk de
Hoog (Ned.-E); 13. Van Est (Ned.-
D); 14. W-im de Ruiter (Ned.-E);
15. Gallens (Belg.-A); allen 4 uur
50 min, 0.3 sec.; 16- Leenen (BeJg,-
B) 4 uur 51 min, 56 sec.; 17. Gerry
Loos (Ned.-B); 18. Van der Zande
(Ned.-D.); 19. Vermeieren <E)
(Ned.-Belg. ploeg); 20. Gerrit
Voorting (Ned.-A): allen 4 uur 51
min. 56 sec; 21- Hendriks (Belg.-B)
4 uur 51 min. 56 sec.; 22. Rondele2
(Belg.-A) 4 uur 54 min. 52 sec.
Het ploegenklassement
Na dc eerste étappe luidt het
ploegenklassement:
1. Ned, B-ploeg 14 uur 29 min.
43 sec.; 2. Ned. D-ploeg 14 uur 30
mm. 9 sec.; 3. en 4- ex eaquo Ned.
A-ploeg en Belgische B-ploeg 14
uur 31 min. 36 sec.; 5. Belgiè-A 14
uur 35 min. 27 sec.; 6. Nederiand-
E 14 uur 36 min. 34 sec.; 7. Neder
landse C-ploeg 14 uur 40 min. 16
sec.; 8. Belgische-Ned. ploeg 14 u-
43 min. 0 sec.; 9. Franse ploeg 15
uur 13 min. 42 sec.; 10. Zwitsers-
Italiaanse ploeg 15 uur 14 min. 21
sec.
Van de 80 ingeschreven renners
Het er één, de Fransman Bocquet.
verstek gaan. Vier hadden zich bij
de sluiting van de controle nog
niet gemeld en zijn van verdere
deelneming uitgeschakeld: de
Zwitsers, Hans Weber en Zehnder,
de Nederlander Buizen van de
Belg.-Ned. ploez en de Bejg Car
rier van dezelfde ploeg.
Naar wij vernemen zullen waar
schijnlijk nog twee andere deelne
mers de wedstrijd niet kunnen
voortzetten, de Zwister Maag, die
een verkeerde en koter e weg
is ingeslagen in het wijde Friese
land en de Italiaan Pividori, die
van een auto gebruik' zou hebben
gemaakt. Hierover is een officiële
mededeling te wachten.
Advertentie LM.
voor bruiloften en
partijen speciale
condities
Hoort's advocaat
eten en drinken tegelijk
Om de Moormanbeker
Het afdelmgs-elftat zal Zondag op
het terrein van Xerxes voor de tussen-
ronde \an de Moormanbeker spelen
tegen het Utrechts afcf elftal.
Aanvang 2 uur.
Zomeravondvoetbal
SCHUTTERSVELD: 9 Mel RCR—Uni
cum; 10 Mei Sparta—SaturnuB* li Me!
HFC—HOV; 12 Mei VNDDZB; 13 Mei
Hion—Hoga; 16 Mei DZB—RCR; 17 Mei
RogaVND; 18 Mei Unicum—Hion
(CSC)- 10 Mei HOV—Sparta; 20 Mei
Satumus—HFC.
AFRTKAANDERPLEIN; 0 Mei The
Bell BoysZwervers; 10 Mei DEH—
DKS; 11 Mei Humcanea—De Musschcn;
12 Mei FSV PretoriaLuna; 13 Mei
Rri/EOvermaas; 16 Met Zwervers
DEH- 17 Mei Mu&schen—-FSV Pretoria;
18 Mei DKSThe Bell Boys: 19 Mei
CunoHurricanes: 20 Met Overmaas
RWB.
KATEKDRUCHT: 9 Mei RJBPSB:
10 Mei Eureka—PSB; 11 M«5 NHS—RJB
12 Mei Saag—DOH; 13 Mes Pechvogels
DRL; 36 Mei BelvedereAVO; 17
Mei Eureka—AVO: 18 Mei DRL—Bel
védère* 19 Mei DOH—Pechvogels:
Mei RJ"B—Soa/7,
De straat der verloren
zielen
Alley (De straat der verloren zielen) het
kermisterrein vrU spoedig verlaat en de
hoofdpersoon, de clairvoyante Tyrone
Power, gaat volgen op z'n bedrieglijke
hllksem-carrière als telepaath bh
soclcty-gelegenheden. Dan komt name
lijk de moraal op de proppen, dat z'n
succeg is gekocht met psychologische
oplichterij van een goedkoop soort, dan
komt er systeem en. (veel) geld en
danning en boze opzet in het boeren-
jedrog en volgt ook onmiddellijk de
vreselijke débarie, het aftakelen, in
voortdurende dronkenschap en de terug
keer bij de oude reizende kennis, be
kroond met de koesterende omhelzing
van de vrouw, die alles begrijpt en
alles vergeet.
Dat ls allemaal heel ongeloofwaardig
en geforceerd en drakerig in z'n werk
gegaan, maar dat begin, die episode op
de kermis met de zonderlinge typen,
de merkwaardige mengeling van kei
harde en was-zachte elementen, van de
vergulde show naar bulten ert de in-
droevlge dingen van de kermismenaen.
die hele schijn-sfeer Is nu juist bijzon
der raak getroffen. Alleen daarom is
■deze film van Edmund Gouiding het
zien toch wel waard: Joam Blcndell
«peelt er een kaartlegster in.
Song of Schelierezade
Tn „Song of Scheherezade" ziet men
niemand minder dan de grote Russische
componist Rimsky Korsakoff anno 1B&5
aan het componeren van enkele zijner
later zo vermaard geworden werken en
wij worden ook geconfronteerd met de
lieftallige Insplratrlce dezer composities,
Het ls de mooie dochter van een ver
kwistende moeder, een meisje, dat als
danseres in een. obscure gelegenheid,
ergens In een. Marokkaanse havenstad,
optreedt, teneinde haar moeder aan con
tanten te helpen.
De jonge componist maakt kennis roet
zijn muze als het opleidingsschip der
Russische Marine de havenstad aandoet
en de adelborst Rimsky Korsakoff roet
de scheepsdokter-zanger in het nette
gaan passagieren.
De gekleurde operette-achtlge show
film vertelt u alles van deze romance
en er z0n kosten noch moeiten gespaard
om u weelderige taferelen voor ogen te
toveren. Er loopt een erg aardige kerel
ln deze film rond en wel de ketting-
rokende commandant van het schip,
leuk voorgesteld door Brian Donlevy
Een 2ekere Walter Relsoh heeft het
allemaal geregisseerd en Jean Pierre
Aumont speelt Rtmsky Korsakoff, aller-
charmantst geïnspireerd door Yvonne dc
Carlo, het mooie danseresje.
Dodelijk ongeval te
Spijkenisse
Vrijdagavond omstreeks acht uur
de 51-jarige brugwachter J.
Bron der op de Groene Kruisweg
nabij de hefbrug te Spijkenisse
met zijn motorrijwiel gevallen. Hij
kwam met zijn hoofd op de tram
rails terecht en was op slag dood.
Men vermoedt dat zijn val te wij
ten is aan het feit, dat hij tenge
volge van een hartaanval zijn stuur
niet meer kon houden.
Advertentie LM.
P"«"
'sAFachts
Pijnen die U wakker houden, ontnemen
U de bette remedie- de Slaap! Zaïa voor
•en goede nochlruit, neem 'a ,.AKK£RTJE
als u wakker Hgt var» de pijn. J®iKKEgTJES"
zijn ideale pljnitillers bii Idetpijn. tandpijn,
spier-, zenuw- en atmgezlchtipi|nen. Let
op h«c AKKER-merk en weiger ntanaakl
helpen direct f
ONGETWIJFELD is er heden
ten dage niets natuurlijker
den de mensen van 'e morgens
vroeg tot 's avonds laat te zien
zwoegen (om veel geld te verdie
nen) en vervolgens verkiezen om
hij kaarten, drank en kletspraat
jes de tijd te verliezen, die hun rest
om te leven. Maar er zijn steden
en landen waar de mensen van
tijd tot tijd het vermoeden
hebben van iets anders,
In bet algemeen verandert dat
hun leven niet. Alleen wüs er het
vermoeden en dat is dan altijd
meegenomen. Or an (in Algerije) ts
daarentegen klaarblijkelijk een
stad zonder vermoedens, dat wil
zeggen een geheel-en-al moderne
stad
„Wat onderstreept moet worden,
Is het banale aspect van de stad
en van het leven."
Deze twee citaten las ik ln „La
Peste" van Albert Camus, de
Franse schrijver, die met dit boek
plotseling wereldbekendheid ver
wierf.
Gelukkig zegt hij het van Oran.
Dat ligt zelfs voor onze tegen
woordige begrippen nog ver ge
noeg weg. Maar het is een ver
ontrustende gedachte, als deze
zelfde woorden eens bleken te
passen ap onze woonplaats. En
dan moeten wij ons afvragen of
die beschrijving van gezwoeg om
stoffelijke welvaart en voor de
rest een hopeloze banaliteit wel
werkelijk te eenzijdig-pessimïs-
tisch is gesteld.
Of behoort onze stad nog tot die
plaatsen, waar wel vermoedens
leven van iets anders? Wij zijn nu
midden in de gedenkdagen. Over
al brandden in Rotterdam de ge
dachtenisvuren voor de kruisen
van hen, die vielen. Hadden zij
tevergeefs hun vermoeden van
iets anders? Van een maatschap
pij waarin gerechtigheid heerste
en barmhartigheid niet werd weg
gehoond? En zouden wij dat ver
moeden niet van hen overgeno
men, maar verloren bebben? Het
is zelfs meer dan vermoeden, het
is zekerheid. Het is weten van de
weg die omhoog voert en dis
Paulus beschrijft in 1 Corlnthen 13.
Iets anders dan natje en droogje.
Iets anders dan geld en goed. Hèt
andere, dat ons leven verandert»
Gods omgang met ons,
OBERMAN
Het lied van de woestijn
Het .Lied van de -woestijn" wordt
deze weck in Harmonie gezongen doar
Dennl6 Morgan en Irene Manning. Hi]
Is een Amerikaanse toerist-annex bar-
pianist in Marokko, die in zijn vrije tyd
aanvoerder van een opstandige troep
Mohammedanen Is. Zij is een. Franse
chansonmère, die, ook in Marokko, ln
een revue optreedt, die niet onderdoet
\-oor het beste Broadivay-schouwspel.
De Mohammedaanse „Riffen" worden
door de Franse regering gedwongen een
spoorweg door de Sahara aan te leggen,
maar verzetten zich met hand en tand
Tenslotte blijkt, dat deze spoorweg een
plannetje van de Duitsers is het ver
haal speelt ln 1939 en de bevel
voerende Franse officier weet in Fanj®
te bereiken, dat de Riffen een betere
behandeling zullen Krijgen.
Hevige gevechten, een plaatjesachtigc
woestijn in technicolor, zingende cn
paardrijdende Arabieren, eerste klas
revuenummers, en natuurlijk de tradi
tionele „love story", het is bhna tr
veel van het goede. En dat alles 1
eén film.
Jodenknip"
Amsteldijk li
Een „jodenknip" noemde Vrijdag
middag de advocaat-fiscaal van het
Bijzonder Gerechtshof in Rotterdam
het huis Amsteldijk 12 in Amster
dam, waar de thans terechtstaande
Maria van Geel vóór en tydens de
oorlog pension hield. Joodse landge
noten werden er „gastvrij" opgeno
men, maar na enige tijd was dc S.D.
wel zo vriendelijk, hen af te halen.
De echtgenoot van verdachte was
aanvankelijk gearresteerd, omdat in
het pension Joodse onderduikers op
gespoord waren, maar na twee da
gen weer vrijgelaten op voorwaarde,
dat hy anderen in zijn huis zou lok
ken, die dan konden worden gear
resteerd, Meer dan tien Joden wer
den op deze wijze opgepakt en zy
zijn allen omgekomen. De echtge
noot van verd. heeft een zware straf
gekregen. M. v, G. zelf was door
het Amsterdamse "Bljzorder Ge-,
rechtshof vrijgesproken, maar dc
advocaat-fiscaal van dat Hof, die
vijf jaar gevangenisstraf had geëist,
had tegen dit besluit hoger beroep
aangetekend. Mr. Donker vond een
strafmaat van vfjf jaar te zwaar.
De vrouw had niet daadwerkelijk
meegewerkt aan het verraad, maar
zich beperkt tot „passieve mede
plichtigheid", Zy durfde haar mgn
niet tegen te werken. Eis: Twee
jaar gevangenisstraf en ontzetting
uit beide kiesrechten voor de tijd
van het leven. Bij de bepaling van
deze strafmaat is ongetwijfeld reke
ning gehouden met de leeftyd van
Verdachte. Zy Ja 71 jaar. Uitspraak
volgt op 16 Mei.
Over J. D Ostermeier, de Arn
hemmer, door wiens toedoen de
Schiedams e illegale organisatie „De
Geuzen" werd opgerold, werd een
vonnis van 1^6 jaar gevangenisstraf
uitgesproken. R. E, Vogel, slager
van beroep, maar in Duitse krijgs
dienst getreden, kreeg tien jaar
(met aftrek van voorarrest) gele
genheid, zfjn daden te overdenken.
Op 17 Mei zendt de KRO in haar serie
grote Dinsdagavond-uitzendingen een
radiobewerking uit van .Moord ir. de
kathedraal" van de Nobel-prijswin
naar T. S. Eliot in de vertaling van
Michel van der Plas, Albert van Dal-
sum vertolkt de hoofdrol. De regie
heeft Herbert Perquln.