Weerkeuken van KNMI heeft
kok en provisiekast
DE GAST VAN NIJENRODE EN
VAN HET N.O.I.B.
Soms brengt de radio ander
weerbericht dan de krant
heöen
TWEELING PROBLEMEN
Wat zegt De Bilt?
Over Pluvius, de
Romeinse boer
en wij
DE AVONTUREN VAN KAPITEIN ROB
De United States Lines openen
kantoor te Rotterdam
Eert tweejarige opleiding voor
het bedrijfsleven
Nieuive compagnie
van verre
Veemarkt Rotterdam
Woensdag 18 Mei 1949
het "werkelijk volkomen, voorjaar is geworden en mooie dagen zullen
v aanbreken, nu u sl aan uw vacantie begint te denken en plannen
smeedt voor uw vrije Zondagen, nu breekt ook de tijd. san, dat u meer dan
gewone belangstelling hebt voor bet dagelijks in de krant verschijnend
weerbericht Misschien luistert *s avonds om tien minuten over zeven
naar het weerpraatje van het KN.M.I. Uw hart springt op van vreugde,
wanneer daarin sprake is van matige zuid-oosten wind, véél zon en een
wolkenloze hemel
ken begrijpt er niets van. Om een
snelle verspreiding mogelijk te ma
ken worden namelijk allé berich
ten in code doorgegeven. Maar het
personeel van het K.N.M-I. weet cr
wel weg mee.
Ergens in de hoek van het ver
trek gaat op het telexschakelbord
een heel klein lampje gloeien. Dat is
het sein, dat er weer een nieuw
wgerrapport op komst is- En dade
lijk maakt men zich gereed het door
te sturen naar Schiphol en alle
vliegvelden en alle stations, die er
belang bij hebben.
DE KAARTENKAMER
Het verzamelen en doorgeven van
al die weerrapporten echter, is nog
maar het halve werk. Hoe belangrijk
zij allemaal met elkaar ook zijn, zij
léveren nog c^en weersv e r w ach
ting op. Van de ..weerkeuken"
vormt de lei ex kamer alleen nog
ir.aar de ieder ogenblik van de dag
zeer rijk voorziene provisiekast. Er
moet nog een kok aan te pas komen
eer men u, via krant of radio, uit
deze keuken een kant en klaar ge
recht serveren kan. Die kok is dan
de weer dienstleider; zijn „aides de
cuisines" zijn dé mensen die hem
terzijde staan: de kaartenkamer is
hun domein. Hier worden alle gege
vens omtrent bewolking, windrich
ting en windkracht, zicht, lucht
druk. temperatuur en regenval zorg
vuldig aangetekend op grote land
kaarten. Men doet dat elke drie uur
weer opnieuw. En wanneer dan zo'n
weerkaart is voltooid, dan kan men
met één oogopslag zien hoe op een
bepaald tijdstip op een groot deel
van het noordelijk halfrond de
weersomstandigheden zijn. Men kan
zich onmiddellijk een b<?ela vormen
van de luchtstromingen, men weet
direct, waar zich de gebieder van
hoge en van ia ge druk bevinden.
En dan is het moment gekomen,
om aan de hand van een aantal de
zer kaarten waaraan in de stille
kaartenkamer vele mensen hebben
gewerkt een weerbericht le gaan
samenstellen.
Voor het zover is wordt eerst nog
een nieuwe kaart getekend. Maar nu
niet met behulp van de ter beschik
king zijnde telexberichten cn geen
kaart, die een bestaande situatie in
beeld brengt, maar een die aangeeft
hoe de toestand van de damofcring
vermoedelijk de volgende morgen
om 7 uur zal zijn. Men legt derrtoe
een aantal kaarten, bijvoorbeeld die
van 4. 7 en 10 uur 's morgens naast
elkaar, let op de veranderingen en
houdt rekening met de ontwikkeling
voor zover die op dat ogenblik valt
Wanneer dan onverwachte wij
zigingen in de weersomstandigheden
de volgende dag een lichte motre
gen veroorzaken of wanneer u zon'
der jas en paraplute van huis bent
gegaan en druipnat thuis komt. dan
moppert u tien teger. één. dat ..De
Bilt" er weer lelijk naast was. Dan
vraagt u zich verbolgen af hoe ter
wereld het toch mogelijk is, dat een
bepaalde verwachting zo weinig
overeenstemt met de teleurstellende
werkelijkheid.
Om hier maar dadelijk het K.N.M.L
de eer te gever, die het toekomt,
moet worden opgemerkt, dat dit niet
al te dikwijls gebeurt, vooral niet
sinds na de_ oorlog de weerberich
ten veelvu'.diger binnenkomen en de
weersverwachting dientengevolge
een hoge graad van betrouwbaar
heid heeft bereikt.
Wanneer u persoonlijk biltere er
varingen hebt opgedaan moet u be
denken, dat de weersverwachting
voor bet gehele land wordt opge
steld en dat het heel goed mogelijk
is. dat op enkele plaatsen wel" eens
ander weer heerst.
Niettemin zijn ennauwkeurighc
den heel goed mogelijk. -Wanneer u
eens een kijkje zou nemen in de
„weerkeuken" waar het weerbericht
wordt gebrouwen, zou u tot de ont
dekking komen, dat er voor het op
maken van een weersverwachting
heel wat komt kijken. Eigenlijk
moet u zich er meer over verbazen,
dat men meestal aardig goed het
weer van de eerstkomende 24 uur
■weet te voorspellen, dan dat er in
derdaad af en toe onjuiste weerbe
richten voorkomen. Want de atmos
feer is grillig als een vrouw. Zelfs
als men-haar nauwkeurig kent weet
men toch nooit wat zij het naaste
ogenblik zal doen
De weerdienstleider heeft heus
geen gemakkelijke taak. Als hij zich
bijvoorbeeld des morgens om 4 uur
over een pas getekende weerkaart
buigt en constateert, dat op de At
lantische Oceaan met een. "bepaalde
snelheid een depressie nadert, kan
hij uitrekenen wanneer het front er
van ons land zal passeren- Maar
wanneer plotseling, door diverse
omstandigheden, de snelheid van
deze depressie toe- of afneemt, dan
kan hij dergelijke veranderingen
wel heei dikwijls, maar toch niet
altijd voorzien. En dan hangen zijn
berekeningen volkomen in de lucht
en dan komt de weersverandering
vroeger of la tér dan hij heeft ge
dacht
Bovendien is het, wanneer de de
pressie klein is en zich op grote af
stand bevindt, verbazend moeilijk
om met zekerheid te bepalen of het
centrum er van nu wel precies door
ons betrekkelijk kleine land zal
gaan. Er is maar een zeer geringe
afwijking in de koers voor nodig en
hét gebied van lage druk passeert
nét t^n noorden of ten zuiden van
ons grondgebied. Voor de weersom
standigheden maakt dat echter een
enorm verschil uit. Natuurlijk wor
den deze afwijkingen ook wel in de
loop van de dag geregistreerd. Maar
het weerbericht is dan meestal de
deur uit en de rotatiepersen van de
kranten draaien aL Dan gebeurt
het, dat u 's avonds uit uw luidspre
ker een andere weersverwachting
hoort, dan u op hetzelfde ogenblik
in uw avondblad kunt lezen.
RATELENDE MACHINES
In het K.N.M.1. te De Bilt wordt
de weersverwacv*"""" samengesteld
aan de hand van een zeer groot aan
tal waarnemingen in geheel Europa,
pp de Atlantische Oceaan, in Noord
Amerika en in Siberië, die precies
op hetzelfde tijdstip worden ver
richt. Op dé hoofdstations doet men
deze waarnemingen om het uur, op
sommige vliegvelden om het half
uur, op minder belangrijke stations
om de drie uur. ook gedurende de
nacht. Onmiddellijk daarna worden
zij met behulp van internationale
telexlijnen onderling uitgewisseld,
na eerst door zogenaamde verzamel-
centra te zijn vergaard.
Zo komt hét, dat in de telexkamer
van het K.N.MX onafgebroken de
machines ratelen. Gilze Rijen meldt
zien en Schiphol, Vlissingen en het
vliegveld Belde, maar ook Londen,.
Hannover en Parijs.
De leek, die een nieuwsgierige
blik werpt op de witte papierstro-
DE TOREN van Het KNMI ryst
hoop bouen het geboomte uit. Er
bovenop draait een toinduaan in de
luchtstromingen. Maar de waarne
mers behoeven niet ieder ogenblik
de toren te beklimmen. Electrische
leidingen zorgen er AJOor, dat men
tie stand van de windwijzer in de
kaartenkamer van het icecrhuis op
elk geloenst moment kan a/leren.
te constateren. Dan eerst kan men
iets gaan vertellen over bet weer dat
er op kornst is.
Men doet dat dan ook direct. Ook
in de kaartenkamer staat een telex
toestel. Op vaste tijden wordt daar
mee de weersverwachting ter ken
nis gebracht van de omroep, het
A.N.P., de vliegvelden, de scheep
vaart, enz. Wat het K.N.M.I. aan de
wee? oen is; dat stelt het ter
beschikking van tallozen in den
lande en daarbuiten.
Heel wat gebeurt er dus tussen
het moment, dat de waarnemer
"s morgens vroeg in het vochtige
gras naar zijn instrumenten gaat
kijken en het tijdstip, dat het weer
bericht te uwer kennis komt.,..
PLUVIUS
Véle eeuwen geleden placht de
Romeinse boer, telkens wanneer hij
naar water snakte, aan de degen-
god Pluvius te offeren. Wij Neder
landers van de twintigste eeuw
die overigens leven in een land, dat
minder van droogte heeft te lijden
dan het zonnige Italië zijn nuch
terder. Maar tussen ons en dé Ro
mein van destijds bestaat nog een
groot verschil. Hij wi&t nooit of zijn
offer ook zou worden aanvaard en
of zijn beden ook zouden worden
verhoord. Wij daarentegen kunnen,
via het Koninklijk Meteorologisch
Instituut, te weten komen wat Plu
vius met ons voorheeft» En daarom
Luisteren we elke-dag opnieuw weer
naar het weerbericht en naar htft
wat uitvoeriger weerpraatje, óók
wanneer we wel eens mopperen.
86. Rob heeft zich
door Taaie Toon niet
uit het veld laten slaan
en zo gauw ze in Rot
terdam zijn aangeko
men, begint hij zijn
speurtocht naar ouwe
Kees Touw,- de maat
van Opa Larsen. Eerst
gaat hij naar het bevol
kingsregister, maar daar
hoort hij. dat Cornells
Touw, geboren 24 Juni
1800 te Hellevoetsluis,
twaalf jaar geleden al is
overleden. En zijn vrouw
heeft hem maar een
jaar overleefd. Ja, wat
nü? Rob speurt verder.
Hij krijgt het laatst be
kende adres van de weduwe Touw en hoort,
dat een buurvrouw, die het echtpaar goed
heeft gekend nog leeft. Zij woont in het
tehuis voor ouden van dagen. Rob brengt haar
een bezoek en ofschoon het oudje beverig en
bijna stokdoof is, lukt het hem töch enkele
bijzonderheden te weten te komen over Kees
Touw. Of hij kinderen heeft gehad? Ja, één
dochter. Waar die woont? Neen. dat weet, het I
vrouwtje niet. Hij informeert echter verder!
en vindt eindelijk het adres dat gelukkig nietf
ver uit de buurt is.
Dr. Herman Baruch, de grijze
ambassadeur van de V.S., heeft
Dinsdagavond het nieuwe, uiterst
moderne kantoorgebouw van de
United States Lines, dat aan. dc
Westerstraat te Rotterdam in een
snel tempo is verrezen, officieel
geopend. Een groot aantal voor
aanstaande personen uit de Rotter
damse burgerij, o.m. wethouder
van Tilburg als plaatsvervanger
van Rotterdams burgemeester en
verscheidene gasten uit Amerika,
Engeland, België en andere Euro
pese landen, waren hierbij tegen
woordig.
Het grote moment van deze ope
ning was de onthulling door dr.
Baruch van een in de grote hall
van het gebouw geplaatst decora
tief glasraam, dat dc scheepvaart
diensten van de U.S.L. over de
Atlantische Oceaan en in het bij
zonder die tussen Rotterdam en
New York in beeld brengt.
De United States Lines vormen
met haar S.0Q0 aandeelhouders een
zuivere particuliere onderneming.
Niet minder dan 47 moderne sche
pen varen oAder de blauwe ade
laar, de kantoorvlag van de rederij,
waaronder het grootste en snelste
Amerikaanse passagiersschip, de
America. Het geheel is een mach
tig concern met relaties over de
gehele wereld en daarom is het
van grote betekenis voor Rotter
dam. dat de U.S.L. ter ruimere be
hartiging van haar belangen in
West Europa besloten hebben zich
ook met een eigen kantoor in de
Maasstad te vestigen. Zes Victory-
schepen, wier naam alle met
„American" beginnen, zijn inge
legd op de route New York, Ant
werpen, Rotterdam en Hamburg
met een wekelijkse afvaart aan
beide zijden van de Oceaan. Dat
deze schepen eerst Rotterdam aan
doen en daarna naar Noordduitse
havens varen, betekent voor vele
relaties van de U.S.L. in het Rot
terdamse achterland, dat zij een
flinke tijdwinst kunnen boeken
door hun goederen via Rotterdam
te verladen, wat dus voordelen
voor de Rotterdamse haven kan
opleveren.
Met het oog op het tekort aan
bouwmaterialen in Nederland heeft
DE KAARTENKAMER van het
Meteorologisch Instituut, waar de
gegevens uit alle delen van het
noordelijk halfrond zorgvuldig in
haart worden gebracht. Dit vertrek
t$ het eigenlijke heiligdom van het
weerdtensthuis
EEN dezer dagen zaten wij aan een eenvoudige koffiemaaltijd in een
grote zaal tussen ongeveer 2G0 jonge mensen; aan elke tafel ongeveer
een achttal. Er stond een schaal met boterhammen midden op tafel, en
een andere sehaaJ met dunne schijfjes boter. Verder kaas en koek, een kan
met melk en een schotel met warme spaghetti. Geen overdaad dus, maar
een gezond maal. En de jonge mensen lieten het zich evenals onderge
tekende, die zich ettelijke jaren jonger voelde, gezand smaken.
gelui, die H.B.S. cn Gymnasium ach
ter de rug hebben, wordt hier in
een twee-jarige cursus in de vorm
Van een internaat, opgeleid voor een
functie in het bedrijfsleven; meer
speciaal voor het buitenland, hoewel
de practijk soms meebrengt, dat dit
eerst geschiedt na een ervaring van
enige tijd in het bedrijf zelf.
Honderd en tachtig bevoorrechten:
zij bevinden i.,ch hier immers in een
ideaal oord, volgen een onderwijs,
dat direct op de practijk is afge
stemd moderne talen, bedrijfseco
nomie, sociale economie, lich. oefe
ning, de techniek van de handel, so
ciografie, wat wijsbegeerte, recht en
psychologie en niet te vergeten: ste
nografie en boekhouden en zijn,
als zij slagen, bijna zeker van een
behoorlijke functie met opwekkende
perspectieven.
Jongens van rijke pa's
Te mooi om waar te zijn! Het lijkt
er op. maar ja, gering is het ..school
geld" niet. en er moet hard en lang
gewerkt worden. In de wandeling
spreken buitenstaanders van „dlplo-
matenschobl" Onjuist Ook fluistert
men wel eens: „een school voor def
tige jongens van rijke pa's". Oók on
juist. Zo goed als godsdienstige en
politieke gezindheid zeer uiteenlopen
variëren ook de stand en klasse. Een
beperkt getal beurzen zorgt dat ook
de maatschappelijk minder bevoor
rechte, mits hij bijzondere capacitei
ten en eigenschappen heeft, in dit
milieu kan worden opgenomen.
Uiteraard heerst er bij een humane
geest een strenge discipline. Het
feit, dat er niet gedoubleerd kan
worden, dat men ook het eindexa
men niet herhalen kan, wakkert van
zelf aan tot bijzondere inspanning.
Vijf lesuren in de ochtend w.o.
ook sport en. gymnastiek, in totaal S
uur per week! 's middags nog
weer enkele lesuren, soms ook lezin
gen van binnen- en buitenlandse
vertegenwoordigers uit het bedrijfs
leven. Verleden jaar is met deze le
zingen een eerste proef genomen,
en men is wat hard van stapel gelo
pen met drie lezingen in de week.
Dit aantal wordt voortaan flink be
snoeid.
Men zou niet in de moderne tijd
leven, als niet een „psychologicum"
aan de instelling verbonden was,
waar de jongelui, die zich hebben
aangemeld, aan een ..sociodrama-
tisch" onderzoek worden onderwor
pen en karakterologisch met de loupe
worden bekeken.
Eerste lichting
In Juli 1948 is de eerste „lichting"
door het N.O.I.B, aan de maatschap
pij afgeleverd en de gewekte ver-
Wij waren de gast op Kasteel
Nijenrode. Dit kasteel heeft, men
weet het, in de loop zijner eeuwen
oude historie, heel wat wederwaar
digheden en avonturen gekend. Ook
i de laatste twintig, dertig jaar is het
niet zonder schokken gegaan. Men
denke aan de befaamde schilderijen
roof, die tot gevolg had dat de be
woner die voor de laatste restauratie
van het slot had gezorgd, de man,
die jaren van grote rijkdom afwis
selde met plotselinge armoe,, uit ons
land verdween, om een paardenstoe-
terij in Noord-Duitsland te. begin
nen. Men denke aan de firma Goud
stikker, die hier een unieke entou
rage vond voor oude schilderijen en
die het kasteel by afwisseling ver
huurde voor selecte bijeenkomsten
en bijzondere feestelijkheden, ja,
voor bruiloften.
In de oorlogsjaren had Goerlng
veel. té veel belangstelling voor dit
schone bouwwerk en platonisch was
die „interesse" niet. Hij vond dat een
deel van de schilderijen maar aan
zijn privaat bezit moest worden toe
vertrouwd.
Thans heeft sinds 1346 het bouw
werk een nieuwe bestemming. Een
deel van het bedrijfsleven heeft het
tijdelijk gehuurd en een aantal jon-
wachtingen zijn allerminst be
schaamd. Van de 115 studenten, die
het diploma verwierven, moesten 40
in militaire dienst, van de 75 anderen
zijn er velen reeds terstond of na
enkele maanden in een goede functie
geplaatst: bij de de K.L.M.,
bij Philips, scheèpvaartmaatschap-
pijen, bij kleinere bedrijven. Ver
schillende gingen direct naar Indone
sië, anderen werken al in Singapore,
Hongkong, "Manilla (de laatste als
prive-secretaris van de Hollandse
gezant), één werd de goed gehono
reerde „Stem van Nederland" bij de
B.B.C.!
De rector van het Instituut, de
energieke èn idealistische dr. D. M.
E Habbema. die ons in de deftige
..Blauwe Kamer" van het kasteel in
lichtingen verstrekte, is er van over
tuigd, dat ook in moeilijke tijden de
jongens van het N.OJ.B. een baan
krijgen.
Wij hadden vóór ons verblijf tus
sen de schemerige wanden van
bJauw en goud al een wandeling ge
maakt door de lommerrijke lanen,
lsngs de vele sportterreinen van het
park en hadden ook het befaamde
„zwarte gymnastiekgebouw" betre
den.
Na de maaltijd in de bar. Hier on
der de zware bakstenen gewelven,
waren we de gast der studenten, die
er in hun „Nieuwe Compagnie van
Verre", onderverdeeld in een reeks
coJJegies (tot Lijfelycke Welstand;
tot de Ernstige en luimige Verpoo-
zinghe; tot de Equipage; de Rhetro-
ceynen etc.een apart vereni
gingsleven op nahouden met een
eigen oud-vaderlandse nomenclatuur
en een bestuur dal de naam draagt
van „Heren V". Een belangrijk on
derdeel is de uitgifte van een twee
wekelijks tijdschrift „Het Journaal",
da+ verrassend rijk is aan geest. Wij
mochten nog een kijkje nemen in de
kamer van de Redactie-raad het
deed even denken aan de werkplaat
sen der illegaliteit en in de re
creatiezaal op zolder, waar vroeger
inderdaad stro geborgen werd. De
koe-op-zolder is vervangen door een
paar biljarts en gezellige tafeltjes.
Fpü heel genoeglijk interieur.
Men droomt ook van de vorming
van een Kunstkring, want ook in dit
op de practijk gerichte milieu vor
dert de Muze haar plaats....
17 Met
Totale aanvoer: 3644, waarvan vette
koeien en ossen 130, gebrulksvee S75,
graskalveren 131, nuchtere kalveren
760, biggen 450, veulens 14, paarden- 280.
lammeren en schapen 311, bokken en
geiten 118, varkens 49,
Prijzen: kalfkoeien 900, 755, 650;
melkkoeien 900, 755. 650; vare koeien
550, 450 375; vaarzen 67E, 550, 43Q; pin
ken 550. 475. 375; graskalveren 350, 250.
125; biggen 65. 55, 45: hitten 675, 550.
400; paartfen-werk 875, 675, 500; paar-
den-glacht 140. 1.20, 1.per kg.
Aanvoer, hande! en prijzen: kalf- en
melkkoeien: als vorige week. stroef,
onveranderd; vare koeien: gewoon,
kalm, als vorige week; vaarzen en pin
ken: als vorige week. redelijk, beste
vaarzen ruim. prijshoudend, pinken
constant; graskalveren; als vorige week.
lui, le en 2e kwaliteit Iets stijver in
prijs, verder onveranderd; biggen; kor
ter. zeer traag, iets minder; paarden:
iets ruimer, flauw, niet geheel prijs
houdend.
de directie van de U.S.L. er voor
gezorgd, dat het stalen geraamte
van het kantoorgebouw uit Ame
rika werd betrokken, zodat slechts
de ommanteling van deze zoge
naamde Quenset-bouweenheid uit
Nederlandse materialen bestaat.
Ook de inrichting en de meubile
ring en stoffering werd door Ne
derlandse firma's verzorgd. De
heer R. A. Flynn, de directeur van
het kantoor is de enige Amerikaan
van het verder geheel uit Neder
landers bestaande personeel.
Bezwaren tegen verplaatsing
van de weekmarkt
Het bestuur van de afdeling Rot
terdam der Centrale vereniging voor
de markt-, straat- en rivierhandel,
schrijft ons dat. naar is gebleken, er
nog niets bekend is over een even
tuele verplaatsing van de week
markt
Gebeurt er dan niets in deze kwes
tie? Het afdelingsbestuur der Cen
trale vereniging houdt zich er voort
durend mee bezig.' Het is dan ook de
mening toegedaan, dat de toestand
aan het Noordplein niet ideaal is.
In de gegeven omstandigheden lijkt
het echter de beste oplossing, want
het bezetten van een of ander ter
rein in de binnenstad brengt voor
het ogenblik vele bezwaren met zich
mee. Temidden van kalk, zand, grint
stof en vuil, kan een markt niet flo
reren. Er zal eerst enige tekening
moeten komen in de opbouw van de
binnenstad, voor er gedacht kan
worden aan een weekmarkt in het
centrum der stad en aan het cen
trum houdt het bestuur vast. Een
tijdelijke verplaatsing naar de bui
tenkant der stad (het oude Schut
tersveld) acht het bestuur eer nade
lig, niet alleen voor het directe be
zoek, maar ook omdat de ervaring
heeft geleerd, dat het begrip „tijde-
lijk" zeer rekbaar kan zijn.
Daarom, aldus genoemde vereni
ging, verplaatsing alleen naar een
terrein in de binnenstad en pas dan
als alle factoren voor een gezondenen
bloeiende weekmarkt aanwezig zijn.
Mevr. L. Z. te Rotterdam schrijft
ons;
„Onder „Schrijvende Lezers xn
Uw blad van 12 Mei 1949 schrijft
de heer A. Fok daJL „zijns inziens"
de antipathie tussen kantoor- en
ambachtsman zijn oorsprong heeft
in het door laatstgenoemde bezi
gen van vulgaire praatjes in
fabriek en werkplaatsen ja zelfs in
het openbaar.
Hoe denken de kantoorheren zelf
Advertentie l.M.
KWASTEN MALAIS
OW. DE WITHSTR. ,46 S'DAM
.-"WAGENSTR, t15--DEN HAAG:
over vulgaire praatjes? Zijn de
praatjes onderling en over hun
damescollega's zo netjes? Hoeveel
meisjes klagen er niet over (na
tuurlijk niet op kantoor) dat er
heren zijn die speciaal in hun na
bijheid smerige moppen tappen of
zich zelfs niet generen deze mop
pen op de type-kamers te komen
spuien en dat dit vooral de gehuw
de mannen zijn, dus „opvoeders
van kinderen". Zouden zij willen
dat hun vrouwen en dochters deze
„kantoortaal" moesten aanhoren?
Gelukkig zijn ook hier uitzonderin
gen. Mij lijkt het meer dat het
„laagje vernis" er bij de „kantoor
heer" wat dikker op zit aan bij de
ambachtsman. Dat een ambachts
man zijn zoon bij voorkeur niet
naar een fabriek zal sturen lijkt
mij zeer overdreven. Hoeveel jon
gens, ook uit gezinnen waarvan de
vader op kantoor is, worden am
bachtsman omdat zij geen studie
kop hebben, het geld voor studie
ontbreekt of dat hun ambities op
een ander terrein liggen dan op
kantoor en zouden die ineens alle
maal grove en vulgaire taal moeten
uitslaan?
Een ambachtsman komt vooruit
door een goed vakman te zijn, een
kantoorman, dus iemand die gestu
deerd heeft, door vakmanschap
(terdege kennis van zijn werk) en
representatief je zijn.
En hoe velen zijn dit laatste al
leen maar in tegenwoordigheid
van.hun chefs."
Herrijzend Rotterdam
Het zal wel geen samenloop van
omstandigheden geweest zijn, dat
het Chr. Gem. Zangkoor „Con
Amore" op de vooravond van Op
bouwdag in het Stadstimmerhuis
een revue „Herrijzend Rotterdam"
opvoerda. De leden van de vereni
ging hebben de vlotte opvoering
van liedjes en grappige sketches
met genoegen aangehoord. Mej.
Moerkerken was een verdienstelijk
declamatrice, maar die brouwende
„r" meet ze zien kwijt te raken
dat is een fout van meer Rotter
dammers! En deed één van haar
gedichten siet te veel aan Jan
Prins denken? Het geheel stond
onder leiding van de heer de Goe
de. Bijzondere vermelding ver
dient de conferencier, die met
geen andere hulpmiddelen dan een
hoed en een bril diverse types
zeex juist wist uit te beelden.
De heer B. D. Kruijthoff te
Rhoon is met ingang van 1 Juni
1949 benoemd tot dijkgraaf van het
Waterschap „De oude en nieuwe
Maasdijken" voor „Het Land van
Rhoon".
Marktberi ehten
Veiling: Berkel en Roöenrljs, Dins
dag 17 Mei 1949: PJatgiaskomkommers
Ia 57—60 per 100 St.; td. I 58—60 per
100 st.; II 4B—51 per 100 St.; UI 43—45
per 100 st.; bloemkool I 3053 per 100
St.; ld H 24—42 per 100 St.; sla I 6 20—
8-1*0 per 100 St.; id. II 25 per 100 St.;
perzsKen 12—26 per 100 St.; pruimen 10
—21 per 100 St.; tomaten a 245—263 per
100 kg.; tomaten b 214233 per 100 kg.;
tomaten c 244—263 per 100 kg.; spits
kool 30 per 100 kg,: spinazie 3—19 per
100 kg.; postelein 41—46 per 100 kg.;
andijvie 32—51 per 100 kg.: rabarber 5
—7 per 100 kg.; peen 49 per 100 bos;
komkommerstek 5—35 per 200 kg.: sla-
vellen 11—25 per 100 kg.
IN PLAATS VAN KAARTEN
Driehoeksverhoudingen op het to
neel of in de roman? Ach Wat!
Oude koek, altijd hetzelfde liedje, -
nee, geef mij dat meisje maar, dab
daar voor mij uit loopt met tweo
jongetjes: aan iedere züde een jon
getje. Toevallig loop ik nu al drie
straten athter die kinderen aan en
ik geloof wel dat ik weet wat zich
daar bij dat trio afspeelt. Duidelijk;
is het al vast, dat beide jongetjes aan
het werven zijn, maar dat ventje
aan de linkerzijde van het Btevige
meisje heeft er ongetwijfeld de
meeste slag van, jazeker, die kleine
Don Juan weet deksels goed hoe men
indruk maakt bij de vrouwtjes.
Zijn conversatie is zeer levendig en
hij schijnt grappige dingen te ver
tellen, want telkens moet het meisje
smakelijk lachen. Ieder steentje op
zijn weg krijgt een forse trap, in de
stijl van Abe Lenstra. Het meisje
kijkt vol bewondering de krachtige
schuivers na, ja dat jongetje komt
nog wel eens in de oranje shirt te
spelen en dan krijgt het meisje een
vrijkaartje en als het jongetje dan
de winnende goal maakt, nou
Hard lopen kan hij ook alï nou,
kijk maar eens. Even dwingt hij het
andere knaapje tot een sprint: van
de ene lantarenpaal naar de volgen
de, vooruit, wie er 't eerst is. Het
jongetje natuurlijk, tjonge dat
scheelt nogal wat, hij slaat het an
dere knaapje met stukken en achte
loos neemt hij de huldigende blikken
van het meisje in ontvangst.
Kracht en tederheid moeten elkan
der afwisselen, hij weet het instinc
tief en vat nu luchtig de hand van
het meisje. Zwaaiend met de armen
lopen zij verder.
Nee, dat andere jongetje kan daar
niet aan tippen. Die loopt maar wat
slungelachtig naast het meisje en
kijkt maar stil bewonderend naar
haar op, veel te bewonderend, jon
getje, denk ik, fout, jij dadenloze
dromer.
Wel kijk eens aan, daar wxf hij
■warempel het meisje ook een hand
geven, maar veel te aarzelend voert
hij die manoeuvre uit en plagerig
steekt het meisje haar hand in de
mantelzak. Nee, dat knaapje speelt
een verloren spel, kijk maar, die
twee bemoeien zich nu helemaal niet
meer met hem, zij zijn druk bezig
elkaar leuke dingen te vertellen en
warm toé' te lachen, ga nu maar
knaapje, je bent een volkomen over
bodige derde, je hebt verloren op
alle fronten. Ik denk het nauwelijks
of ik krijg gelijk.... als je blieft,
wat zeg ik je, daar stapt het jongetje
op een muur af en met een krijtje
gaat hij er op aan het schrijven, in
grote hoofdletters. Welzeker, hij
gaat de verloving publiek maken, zie
maar, daar staat het al:
TOON LOOPT MET REINA
Giechelend maar gelukkig staat
Reina naar het „in-plaats-van-kaar-
ten." te kijken. Voor het andere
knaapje heeft zij slechts schalkse en
spottende blikken. Dan hollen de
kinderen hand in hand hard weg. de
verliezer eenzaam achterlatend. Het
ventje staat nog even naar de verse
aankondiging te staren, een harde
trek om de mond. Dan haalt ook hij
een krijtje uit z'n zak en schrijft
vlak ander de hoofdletters cursief;
Retua heeft een dikke nek.
Goeózo, jongen, denk ik, maar na
tuurlijk: een speknek heeft dat
kind
DESIDERIUS.
De sehaakproblematiek kent een
grote verscheidenheid van speciale ge
bieden, die. ieder voor zich, hun aparte
moeilijkheden, eigenaardigheden en
wetmatigheden hebben en die juist
door het geselecteerde en gespeciali
seerde karakter bijzonder aantrekke
lijk zijn voor de probleemcomponist,
die ertoe wordt verleid hieraan ziln
beste krachten te wijden.
Nemen wij b.v. het gebied der twee
ling-problemen. Hieronder verstaan
wij twee problemen, die uiterlijk spre
kend op elkaar gelijken; slechts een
gering, nauwelijks merkbaar verschil
in de structuur valt ons op. Merkwaar
dig genoeg is dit geringe verschil de
oorzaak, dat het oplossingsverioop van
het ene probleem niets maar dan ook
niets gelijkt op het oplossingsverloop
van het andere probleem.
De aparte moeilijkheid bij het com
poneren van tweeling-problemen fs
evident. Een componist kan beginnen
met de gedachte: ik ga een probleem
samenstellen, waarin een Bristol- of
Indisch thema, kortom een bepaald
idee, is verwerkt, maar geen enkele
componist, hoe vaardig cn vindingrijk
hij ook moge zijn, gaat beginnen met
de vooropstelling: ik ga een tweeling-
probleem makeni Wie garandeert hem
immers, dat, wanneer één probleem is
voltooid, er noodzakelijkerwijs een
tweede van vrijwel gelijke constructie
te vinden is. dat (en hier komt het op
aanl) een totaal andere matvoering
heeft?
Voor het componeren van tweellng-
probJemen moet de probleemcomponist
een aparte intuïtie, een „zesde zintuig"
hebben. Hij moet bij de bewerking
van een willekeurig probleem, bij de
bestudering van al zijn finesses, plot
seling de ingeving krijgen; hiervan Is
een tweeling te maken! Deze aparte
moeilijkheid, brengt mede, dat het aan
tal geslaagde dus goede tweeling-pro
blemen schaars is en dat het aantal
componisten, dat zich hiermede bezig
houdt, nog schaarser moet zijn!
De omstreden en onbetwiste meester
op het gebied der tweelingproblemen
is de Roemeen-Duitser, Wolfgang Pauly
(1876—1934) geweest, die juist deze
maand vijftien jaar geleden stierf. Deze
Pauly heeft inderdaad dc meest ver
wonderlijke constructies op het gebied
van tweeling-problemen, trouwens op
vele andere gebieden (wij noemen
slechts het .Jairy chess", het ianta-
siesehaak) bedacht. Het aantal door
hem geconstrueerde tweelingen is voor
één componist verbluffend groot- het
lijkt wel of hij steeds de gedachte aan
het maken van tweeling-problemen bfj
zich droegl Ook drieling-problemen,
zelfs een vierling-probleem is van hem
bekend!
Lezers, die zich interesseren voor
deze bijzondere probleemcomponist, die
naast Lloyd, Shlnkman en Przepiorka
tot de allergrootste der levende of ge
storven componisten ter wereld mag
worden gerekend, raden wij aan eens
kennis te nemen van het boekje van
Dr. M. Niemeyer „Zo sprak Wolfgang
Pauly". Aan dit prachtige boekje,
waarin 170 geselecteerde problemen
van de ruim 2500 problemen van Pauly
worden besproken, hebben wij onder
staand tweehngprobleem echter niet
ontleend I
Wit begint en geeft mat in vier zet
ten.
Dit probleem is de eerste van de
tweeling en het Is een net probleem
met een typisch oplossingsverloop. Men
zie:
1. Ld6—h4! gSxh4 (Na 1 95—g4
volgt 2.Lb4cal, g4xi3, 3. Tdl—el en
4. Tele5 mat. Door op h4 te slaan
heeft zwart zich pat gezet en wit moet
nu de patstelling opheffen.)
2. Lb4—d2t Kd5xd4 (Gedwongen)
3. Ld2xf4+ Kd4c5
4. Lf4d6± I
Zoals gezegd; een net probleem met
als typische bijzonderheid vier witte
loperzetten (d6—b4d2f4—d8) die
tesamon een vierkant vormen. Dit vor-
schaakbord is Pauly's specialiteit. Hij
had een bijzondere voorliefde voor
wiskunde en was m 2ljn jonge jaren
een sterrekundlge van vermaardheid,
men van mathematische figuren op het
welk beroep hij door het verminderen
van zijn gezichtsvermogen vaarwel
heeft moeten zeggen.
Maar nu komt het: wij verplaatsen
In de gegeven diagramstelling Tdl naar
d3 en hebben nu de tweede van de
tweeling met als opgave: wit begint en
geeft eveneens mat in vier zettenI!
Het ls zonder meer duidelijk, dat wU
in het nieuwe probleem aan de gege
ven oplossing niets hebben. Na 1. Lb4,
gxh4, faalt 2. Ld2, omdat door de po
sitie van Td3 (inplaats van Tdl) de
patstelling niet wordt opgeheven. Wij
moeten inderdaad naar een geheel an
dere oplossing zoeken. Welaan, hier is
zij:
1. Td3dl I g5xh4 (Op I g4 Vólgt
vanzelfsprekend weer 2. LcSl enz. zoals
wij reeds aangaven)
2. Tdl—cl l Kd5xd4 (Wederom ge
dwongen),
3. Tel—c3! Kd4d5
4. Tc3d3±l
U ziet; een totaal ander® oplossing,
waarvan het verwonderlijke is, dat de
typische idee van zijn tweelingbroeder:
een loper beschrijft een mathematische
figuur, een vierkant, in een andere ge
daante is terugggekeerd. Hier beschrijft
n.L de toren op ds velden d3—dlcl—
c3d3 een andere mathematische fi
guur, een rechtboek 1!
Het schaakspel is een verwonderlijk
iets, waarover men zich blijvend kan
verbazen!
CHR. VLAGSMA.
Nieuws uit randgemeenten
Overschfe. De leden van de wijk
raad hebben een televisie-ontvangst
bijgewoond in de graanmaaJderq
„Ons Belang". De heer L, C- Zaal
berg vertelde van het werk der ver
eniging „Transcontinental Televi-
siegenootsohap", die in de toekomst
ook uitzendingen wil verzorgen in.
Overachie. De ontvangst op deze
eerste avond was nog niet vol
maakt, maar alle aanwezigen kon
den de uitzending var. Eindhoven
uit goed „opvangen".
Aan de Vijverlaan sloeg' een
paard op hol. In de Burg. Bosstraat
reed het een 6-jarig kind aan, dat
met verscheidene verwondingen in
het Sophiakinderziekenhuis moest
worden opgenomen.
Het echtpaar de BoodeJongste
viert op 27 Mei zijn 40-jarig huwe
lijksfeest.
De Overschiese Schaakvereniging:
zal binnenkort in het strijdperk tre
den tegen de K.L.M. Voorzitter G,
A. E. Kuijntjes is opgevolgd door de
heer P. J. Barten.
Femis. Het „Thuisfront Pernls"
hield de laatste contactavond-van
het seizoen. De heer C. Hordijk her
dacht in zijn openingswoord de in
Indonesië gesneuvelde korp. B. v.
Eek, Met nadruk pleitte hy voor
een nauw contact met onze jongens
overzee. Daarna vertelde de heer
Boomsma u'-t Middelharnis over zijn
verb] Rf in de tropen en vertoonde
de daar door hem vervaardigde
films. Aan da. Groenenboom, -die op
3 Juni haar de Oost vertrekt, werd
een radio-toestel aangeboden voor
onze jongens overzee. De veldpre
diker heeft in hartelijke bewoordin
gen zrjn dank uitgesproken voor dit
utzonderlijke geschenk..
Excelsior heeft een fikse zege be
haald op Rozenburg. De Perrüssers
wonnen met 61, de ruststand "was
1—9
