J
HET ROTTERDAMSCH PAROOL
„Volgens U mogen de Berlijnërs
slechts sterven"
Herstel achtste leerjaar op
1 Januari 1950
Engeland verwacht hevige
economische crisis
Drie 100-jarigen in Eede,
Laureins en Maldegem
Olieproductie Koninklijke
steeg met 20 pet.
Terug naar toestand van 1946
Moskou 's nieuwste leuze
Doodstraf blijft
gehandhaafd
Brand in Superfosfaatfabriek
te Pernis
Ketelhuis brandde
geheel uit
Nee toch.Heus!
VJ
Acht klassen als regel, daarnaast komen'
aparte scholen voor V.G.L.O.
Landbouw eist
meer deviezen
Op ide kohMl
Netto winst bedroeg in het vorige jaar
83 millioen gulden
Geesje Ubels wordt
morgen 101 jaar
.Woensdag 8 Juni 1949
Red. en Adm. Lange Haven 141, Schiedam
Tpl. 69300 Abann.prijS: per week 032
per kwartaal 4,10, losse nummers 0.09
Opgericht door de Stichting „Hel Parool"
DE SCHIEDAMMER
Negende jaargang no. 130
Uitgave N.V. De Nieuwe Pers Postgiro
398644 Bankier: Amsterdamsche Bank
te Rotterdam Directeur: B. de Vries
Hoofdredacteur: W. B. F. schaper
ACHESON BIJT WISJINSKY TOE:
Tn zoverre Is er te Parijs enige ontspanning ingetreden doordat Acheson
inderdaad TVisjinski Dinsdag ertoe heeft gebracht concrete voorstellen ter,
tafel te leggen en te zeggen: „Dat willen de Rassen met Berlijn!" En toen
Wisjinski dc zijne gedeponeerd had, stelde Acheson de andere geallieerde
ideeën er tegen over. De Russische kan men het best karakteriseren als
„Moskou wil terug naar de ioestanden van IMG voor Berlijn" en de geal
lieerde voorsteliep luiden, by monde van Acheson: „Wy willen niet terug;
doch vooruit; wjj willen Berlijn een draaglijke toekomst geven cn zelfs zo
weinig mogelijk last ervan hebben."
naamde „nieuwe ideeën voor Ber-
lijns toekomst: „Inderdaad een Kom-
mandatura is een goed ding, maar
zo'n Kommandatura van u wil over
alles praten op één ding na, nl- hel
doodgaan. En wij willen een Kom
mandatura. waaronder Berlijn weer
normaal zaï kunnen leven en func-
tionneren en dat op een democra
tiserende manier".
Toen waren de verschillende he
ren uitgepraat en de tafel lag be
zaaid met papieren. Bij het uiteen
gaan der Grote vier, merkte iemand
cynisch op: „We hebben nog niet
over de muntkwestie gepraatl"
dat is namelijk de grootste angel
voor de Russen!
Voorstel botst op voorstel
Wisjinski droomt van een Kom
mandatura voor Berlijn, maar een
Kommandatura, die eenstemmige
besluiten moet nemen, m.a.w. bij
het ontbreken van eenstemmigheid
kan er niet worden geregeerd, en
zo'n toestand is niet denkbeeldig,
gezien de Russische veto-wellust!
Wisjinski had van zijn voorstellen
een stuk gemaakt van 12 lange para
grafen. waarin hij achter elkaar uit
eenzette, dat Moskou voor vrije ver
kiezingen in Berlijn is en er ook
voor is dat Duitsers die verkiezin
gen zouden regelen op basis van ge-
Iïjkheid tussen Oost- en West-Ber-
lijn. Verder wilde Wisjinski, dat
de door hem begeerde Kommanda
tura de kiezerslijsten zou controle
ren en corrigeren, maar dat zij het
systeem van „alle toegestane poli
tieke partijen" zou handhaven. Ka
de verkiezingen zou er een voorlo
pig stadsbestuur kunnen komen
voor de kleinere stadsaangelsgen
heden, maar alles op grond van 1946
en zoals de Kommandatura het wil.
Veel verder dan het ontwerpen van
een nieuwe constitutie zou het voor.
lopiga stadsbestuur niet mogen
gaan, want alle grote kwesties van
bestuur zouden, net ats in 1946 aan
de Kommandatura moeten komen
(dus: politie, handel, transport e.d.)r
maareenparigheid van stem
men moest voor de Kommandatura
eis zijn.
Weg met veto's
Acheson heeft de mening der
Fransen. Amerikanen en Engelsen
hierover in een even uitvoerig eon-
trh-voorsfel geformuleerd en wel zó
geformuleerd, dat de fundamentele
verschillen met de Russische opvat
tingen duidelijk aan de dag traden
Dus: weg met alle veto-gedoe. en
groter bevoegdheden voor de Duit
sers. In plaats van telkens geremd
te worden door een veto, moeten,
alle geallieerden de vrijheid krijgen
om by verschil van mening per zone
zó te regeren en te laten regeren,
als hun dan zelf goeddunkt. Grote
militaire "kwesties zeker die
moet de Kommandatura zich voor
behouden. en grote Herstelkwesties
ook. terwijl de veiligheid der geal
lieerde strijdkrachten haar natuur
lijk zou moeten blijven voorbehou
den evenals het toezicht op de grote
oorlogsmisdadigers, maar overigens
whlfen Washington, Londen en Pa
rijs niet terug naar toestanden en
instellingen van 1946. Hier, maakte
de Franse minister Schuman een
aardige opmerking, door te zeggen:
..Toch hebben de Russen ons al een
jaar laten winnen, want verleden
week wilden zij ook met alle ge
weld herstel van alle toestanden
Uit 1945!"
Een moment werd Achison bitter
in zijn critiek op Wisjmski's zoge-
LICHTVAARDIG
|)E vertegenwoordigers der De-
mocratisehe Partij tn het Ame
rikaanse Congres hebben besloten
eerst de herziening van de zoge
naamde Taft-Hartïey-wet te behan
delen en pas daarna over te gaan
tot de ratificering van het Atlanti
sche Pact. Dit is een weinig geluk
kige beslissing. In Parijs kunnen de
ministers Acheson, Bevin en Schu
man voor de eerste maal vol zelfver
trouwen spreken, omdat zg hun be
toog thans kunnen baseren, op een
constructieve, verstandige politiek.
Of de Parïjse conferentie met een
succes dan wel met een. mislukking
eindigt, _kan deze politiek in haar
grote lynen niet
In het
zoeklicht
raken. Het Atlan
tische Pact, even
als de grondwet
van Bonn. is ge
vestigd op over
wegingen van een meer permanent
en fundamenteel karakter dan de
stemmingen van Wisjinski. Het is
nauwelijks aannemelijk, dat het
Amerikaanse Congres enige twijfel
zou vallen laten rijzen, ten, aanzien
van de vastbeslotenheid van Ameri
ka, het pact te ratificeren. Maar een
uitstel ven de ratificering, zij bet
ook slechts van enkele weken, kan
gemakkelijk een dergelijk effect
hebben; de beslissing aan een. zaak
van binnenlands belang de voorrang
te verlenen voor een buitenlandse
kwestie van het allergrootste ge
wicht kan degenen bemoedigen, die
nog steeds hopen, dat de Amerika
nen zich zullen trachten te onttrek
ken aan de verplichtingen, welke zij
op zich hebben genomen, De Ameri
kaanse Democratische Partij en in
het bijzonder president Truman, die
zich met genoemde gang van zaken
accoord verklaard heeft, kunnen on
der deze omstandigheden niet ont
snappen aan het verwijt, lichtvaar
dig gehandeld te hebben.
Tramconducteur beroofd
te Amsterdam
AMSTERDAM In de afgelopen
nacht omstreeks kwart over twaalf
is een dertigjarige conducteur van
de tram op de Ringdijk nabij de
Kruislaan overvallen, neergeslagen
en beroofd.
De daders, vermoedelijk twee
mannen, veronderstelden waar
schijnlijk, dat de conducteur juist
van zyn dienst kwam en met de
dagopbrengst op weg naar huis was.
Dit was evenwel niet het geval. De
man had verlof, omdat zijn vrouw
juist een baby had gekregen. Hij
maakte, aangetrokken door het
mooie weer, een avondwandelinge
tje en had dan ook niet meer dan
een paar gulden en een horloge bij
zich, waarvan hij is beroofd.
De aanranders hebben de man
zwaar mishandeld, zodat het nood
zakelijk was hem in het Onze Lieve
Vrouwe Gasthuis te doen opnemen.
De recherche van het politiebureau
Linnaeusstraat stelt een uitgebreid
onderzoek in. Nadere bijzonder
heden ontbreken op dit ogenblik
nog.
Vonnis Van der Waals
„Een uiterst gevaarlijk
individu", zegt Raad
'Fait een onzer verslaggevers)
DEN HAAG. De Bijzondere
Raad van Cassatie heeft het beroep
verworpen, dat Anton van der
Waals instelde tegen het doodvon
nis, hem opgelegd door de Rotter
damse Kamer van het Haagse Bij
zondere Gerechtshof. De Raad
noemde Van der Waals een uiterst
gevaarlijk individu, die een slaafse
gehoorzaamheid aan Duitse spion-
nage-iustantles heeft tentoonge
spreid en op de schandelijkste wijze
heeft beschikt over levens van land
genoten.
Onverschillig kijkend, de handen
ineen gestrengeld op de rug, trad Van
der Waals vanochtend de indruk
wekkende zaal van de Bijzondere
Raad van Cassatie binnen. Hij was
gekleed in een. grys costuum; zijn
gezicht was mager en bleek. Voor
dat de zitting een aanvang nam
maakte hy een praatje met een der
parketwachters en zijn verdediger.
Het was doodstil in de zaal, toen
de president, mr. Haga, uitspraak
deed. Het eerste cassatiemiddel, dat
door de verdediging was aange
voerd, werd ongegrond verklaard,
terwijl de raad de overige dertien
middelen niet ontvankelijk ver
klaarde; omdat ze te laat waren in
gediend. De Raad achtte een groot
aantal verraadgevallen, gepleegd
met de meest geraffineerde metho
den, bewezen en verklaarde v. d.
Waals eveneens schuldig aan moord
op J. M. van der Meer. De geheim
zinnige figuur „John" of „Bmiel
Verhagen", die, volgens v. d. Waals
in dien3t van de Intelligence Service
was en hem bij de Engelse geheime
dienst had aangesteld, werd door de
Raad naar het rijk der fabelen ver
wezen, Uit het onderzoek ïs komen
vast te staan, dat Van der Waals op
geen enkele wyze is betrokken ge
weest by het nemen van initiatief
voor het England-SpieL De Raad
achtte het een perfide handelwijze
om wapens in handen te spelen van
illegalen, waardoor de mogelijkheid
van executie werd vergroot.
Gematigde temperatuur
Weersverwachting, geldig van
"Woensdagavond tot Donderdag
avond, (opgemaakt te 10 uur).
Veranderlijke bewolking met
voornamelijk in de Zuid-Ooste
lijke helft van het land plaatse
lijk enige regen met een kans
op onweer. In de Noordelijke
provincies aanvankelijk nog
matige Zuid-Westelijke wind
overigens zwakke wind uit uit
eenlopende richtingen. Weinig
verandering in temperatuur.
9 Juni; Zon op 4.21, onder 20.57.
Maan op: 19.56, onder 2.55.
Vannacht am ongeveer tien mi
nuten voor half twee ontdekte het
personeel van de superfosfaatfa-
brieken van de N.V. Albatros aan
de Vondelingenplaat te Pernis, dat
er brand was ontstaan in het oude
ketelhuis waar voorraden ammo-
niummtraat en andere kunstmest
stoffen waren opgeslagen. Ogen
blikkelijk werden zowel de R'damsc
als de Pernisse brandweer geal
armeerd, die in verband met de
grote omvang van het complex met
groot materiaal uitrukten.
Toen men het terrein, van de
brand bereikte, stond het ketelhuis,
waarin de electrise he centrale was
gevestigd in lichterlaaie, terwijl
ook reeds een wand van dc aan
grenzende malerij had vlam gevat.
Het gevaar voor uitbreiding- was
groot. Met 7 stralen van twee au
tospuiten uit Rotterdam en een
motorspuit uit Perms werd het
vuur bestreden, evenals met een
straal van een van de twee aanwe
zige blusboten. Ook de vrijwillige
brandweer van Hoogvliet assisteer
de, Al spoedig kreeg men de brand
in de malerij onder de knie; het
werk beperkte zich daarna tot het
ketelhuis, zodat reeds enkele mi
nuten over drie gezegd kon wor
den dat de brand was bedwongen.
Men was er zelfs in geslaagd het
grootste deel van de electrische
centrale te behouden. Vier brand
weerlieden die schadelijke gassen
hadden ingeademd tijdens de blus-
sching werden met een ziekenauto
naar het Zuiderziekenhuis ver
voerd maar konden, na behandeld
te zijn naar huis gaan.
Van de zijde van de N.V. Alba
tros deelde men ons mede dat de
productie van het bedrijf door de
brand vertraging zal ondervinden,
de schade is aanzienlijk maar wordt
door verzekering gedekt De tijd,
HET ketelhuis brandde geheet
uit. Deze foto werd genomen
korte tijd nadat de brandweer
het vuur meester was.
Petten bijten elkaar niet
de hoofddeksels van de vier
militaire commandanten van
Bertijr. liggen hier bijeen, alsof
hun dragers de beste vrienden
ter wereld zijn. Maar 4 uren
confereren vermochten hen niet
tot een accoord over de spoor
wegstaking te brengen.
Lfr De boer J. van Rensburgop
wiens terrein in de Oranje
Vrijstaat een fabelachtige rijke
goudader ts aangeboord, kocht
zijn land indertijd voor 'n paard
met zadel en teugels. Nu is het
vele millioenen guldens waard.
Op de hoogvlakte va.n Seren-
geti in Tanganyika, beroemd
bij de jagers op groot wild, zal
een natuurreservaat worden ge
sticht, dat groter dan geheel
België is.
België's oudste inwoonster,
Marie Purnod, vierde zojuist
kaar 106de verjaardag. Voor de
vertegenwoordiger van de prins
regent, kolonel Fouillien, die
haar kwam gelukwensen, zong
zij een liedje om te bewijzen,
dat je niet ouder bent, dan je je
voelt en daarna nodigde zij hem
lot een dansje uit.
(Van onze parlementaire redacteur)
B(j wet van 4 Augustus 1947 ïs de achtjarige leerverplichting op voor
stel van minister Gieïen opgeschort tot Januari 1950. Zjjn opvolger
minister Rutten heeft thans by de Tweede Kamer een wetsontwerp inge
diend tot herstel van het achtste leerjaar, met de bedoeling, dat dit zal
geschieden op het ogenblik, dat de duur van het opschortingsontwerp
afloopt. De wijzigingen van de L.O.~uet 1920, welke het wetsvoorstel
omvat, komen ln hoofdzaak neer op het invoeren van de acht-klasslgo
lagere school als regel met daarnaast afzonderlijke school voor voort
gezet lager onderwijs.
De opneming in de L.O.-wet van
scholen met acht leerjaren acht de
minister in de eerste plaats gewenst
voor de gevallen, dat een school zal
worden bezocht (ambachtsschool,
nijverheidsschool) waarvoor het ge
volgd hebben van zeven jaren lager
onderwjjs wordt geëist In de twee
de plaats voor handhaving van de
achtjarige leerverplichting, waarz
aan ouders zich gemakkelijk kun
nen onttrekken, indien voor de
scholen van voortgezet lager onder
wijs afstandsbezwaren kunnen wor
den aangevoerd en de gewone lagere
school geen acht leerjaren heeft.
Het Is de bedoeling van de mi
nister, dat de L.O.-wet de achtklas-
sïge lagere school als regel zal
voorschrijven, waarvan echter ont
heffing kan worden verleend, indien
voldoende gelegenheid tot het vol
gen van voortgezet lager onderwijs
(zevende en achtste leerjaar) be
staat. Hieruit volgt reeds, dat de
afzonderlijke scholen voor v.g.l.o.
BLACKPOOL. Aan het einde van een rede van sir Stafford Crtpps,
waarin Engelands financiële tovenaar zich vrjj somher uitliet over de
economische vooruitzichten van de wereld Ln het algemeen en Groot-Brit-
tannië in bet bijzonder verwierp het Congres van de Labourparty met een
overweldigende meerderheid een resolutie, waarin de regering werd ver
zocht de beperkingen ten aanzien van loonsverhogingen op te heffen,
Crlpps kart zijn loonstop-politiek dus ongehinderd voortzetten.
Lord Strabolgi. lid van het Hoger
huis voor de Labourparty, deed gis
teren de verrassende suggestie, dat
zjjn partij dient te besluiten tot het
houden van verkiezingen in het aan
staande najaar, „voordat de econo
mische storm ons treft, wanneer hij
op zijn hevigst is."
Onmiddellijk sprong vice-premier-
Herbert Morrison op en verklaarde-,
,,Deze conferentie is niet de* plaats
om de datum van de algemene ver
kiezingen te bespreken. Dit belang
rijke -punt zal-door premier-Atfiea.
beshsi worden "na overleg met zijn
collega's in de partij. Ik twijfel er
niet aan. of mr. Churchill zou die
datum wel graag willen weten." De
voorzitter liét toen de hamer vallen
en besloot, dat er geen verdere dis
cussie zou zijn over de datum van de
verkiezingen.
Lord Strabolgi had het volgende
aan zijn opmerking laten vooraf
gaan: „Wij staan op het punt om
ons in een uiterst moeilijke economi
sche situatie te begeven. Het zal las
tig zijn om aan het Britse volk uit
te leggen, hoe die situatie ontstaan
is en hoe we er het hoofd aan moe
ten bieden. Er heerst in grote mate
economisch wanbegrip,"
Meer zeggenschap voor
de West-Berlijners
BERLIJN Met ingang van
heden is de West-Berlijnse Kom-
mandantura „gestroomlijnd". Bri
gadier-generaal Frank L. Howley,
heeft tijdens een persconferentie
meegedeeld, dat slechts 7 van de
16 executieve commissies van de
Kommandantura gehandhaafd zul
len worden. De staf van Howley,
die aanvankelijk uit 350 man be
stond, is kort geleden tot 100 man
teruggebracht. Deze inkrimping
houdt verband met „het kleine be
zettingsstatuut", dat kort geleden
aan het gemeentebestuur van
die nodig is voor het herstel hangt West-Eerlijn toegezegd werd. Het
af van de levering van materialen, gemeentebestuur heeft de bevoegd
en ver de oorzaak van de brand 1 heden der opgeheven afdelingen
tastte men nog in het duister. voor de geallieerden overgenomen.
Voorlopig nog weinig
rundvlees
DEN HAAG. De agrarische
■bedrijven-nemerr bijna de helft van
de'gehele Nederlandse export voor
hun rekening, waarvan de vee
houderij ongeveer een derde ver
zorgt. Deze laatste alleen brengt al
ongeveer zestien procent vaI1 alls
deviezen (400 millioen) in. De
Stichting van de landbouw, die een
rapport hierover publiceerde
waaraan wij deze gegevens ontle
nen acht het redelijk, dat aan
de veehouderij voldoende deviezen
ter beschikking worden gesteld om
het noodzakelijke veevoeder te ko
pen. Dit zal voornamelijk dollars
vergen, waarover ons land, dank
zii de Marshallhulp, voorlopig
kan beschikken.
De Stichting heeft berekend, dat
de melkproductie de eerste indus
trie in ons land is. De varkens
vleesproductie overtreft nog ruim
de waarde van de opbrengst der
steenkolenmijnen. De waarde van
de pluimveehouderij kan op één
lijn worden gesteld met de chemi
sche industrie.
Men verwacht, dat er jaarlijks
drie millioen varkens moeten wor
den gefokt, waarvan rond de helft
nodig is voor de export. Voorlopig
zal er minder rundvlees ter be
schikking komen dan voor de oor
log.
De Stichting verwacht, dat de
eierprijzen op een zodanig peil ko
men, dat zij voor de pluimvee
houder lonend en voor de verbrui
ker redelijk zijn. Men verwacht,
dat de exportmogelijkheid zich zal
uitbreiden.
worden gehandhaafd. Weliswaar is
het v.g.l.o. het stadium van het ex
periment volgens de minister nog
niet te boven.
In het bijzonder geldt dit voor
het onderwys aan jongens; het on
derwijs aan meisjes heeft zich b.v.
door het opnemen van vakken als
huishoudkunde al losgemaakt van
het intellectualistische onderwijs.
Het onderwijs aan scholen van
v.gj.o. zal volgens de minister zo
gedifferentieerd moeten zijn, dat
één-mansonderwys niet mogelijk is.
Bovendien maken de verschillende
richtingen, waarin het v.g.l.o. voor
meisjes en jongens zich gaan bewe
gen het onmogelijk om zc gel ijk tij
dig onderwijs te geven. De minister
ziet dus in de toekomst aparte scho
len voor v.g.Lo. voor jongens en meis
jes. terwijl z,i. tot de stichting van
zodanige school niet eerder dient te
worden overgegaan dan bij aanwe
zigheid van minstens 61 leerlingen.
De school voor v.g.l.o. zal een
voorspron- hebben oprt zevende en
achtste 3ar ener school voor
g.l.o. door dc grotere mogelijkheden,
die zij biedt. Doch ook tn het ze
vende en achtste leerjaar ener lage
re school zal het onderwijs anders
gericht moeten Z'tn dan in de ove
rige leerjaren. De minister is van
oordeel, dat niettegenstaande de
achtklassigc school in de wet is
voorgeschreven de v.g.I.o—school
zich vrijelijk zal kunnen ontplooien.
Eehalve in de grote steden zal zij
het karakter van een streekschool
dragen en haar onderwijs aanpassen
bij de behoeften der streek.
De thans bestaande scholen voor
v.g.l.o. blijven onderworpen aan de
bepalingen, zoals zij luidden voor de
inwerkingtreding van de nieuwe
wet.
Nederlandse gesneuvelden
naar Semarang
DJOKJA De stoffelijke resten
van 75 Nederlandse militairen, die
op het ereveld te Djokja waren be
graven, zullen naar Semarang wor
den overgebracht en daar herbe
graven. Het transport zal ongeveer
tien dagen vergen
Tijd
ER was eens een tijd...
Het klinkt als in de aanhef van
een sprookje. Toch was er eens een
tijd, die in de zomer anders iuidd®
dan in de winter. Daar is veel strijet
om gestreden. Als wij nu aan da
zomertijd terugdenken, schiet ons al -
dadelijk de naam van boer Braat ta
binnen, de man, die in de Tweed®
Kamer geen gelegenheid liet voor
bijgaan tegen de zomertijdregeling
te* fulmineren, omdat hy haar strij
dig achtte met de belangen der plat
telandsbevolking. Van die zomertijd
is dan ook meestal op het platteland
wemig terecht gekomen; men stoor
de zich niet aan die gril van de ste
deling en men liet de klok lopen zo
als ze altijd had gelopen. Het platte
land hield zich aan de oude tijd, die
oen goede tijd was, waaraan men.
niet moest tornen. En zo bezat ons
landje voor dc oorlog de merkwaar
dige figuur in de zomer onder twee
tyden te leven.
Toen kwam de oorlog. Juist op het
ogenblik, dat de zomerlyd zijn in
trede zou doen, verschenen de
Duitse heerscharen. Die hadden wel
wat anders aan hun hoofd dan zich
druk te maken over de zomertijd.
Over tijd gesproken! De wedloop
met de tijd was net good en wel be
gonnen. Dus deden wij het zonder
zomertijd en sindsdien is er eigenlijk
geen baan meer, die er naar kraait.
De mens went immers aan alles
Maar ai is dan de zomertijd voor
lopig van de baan, de wintertijd
schept in de tegenwoordige verhou
dingen een aantal economische
moeilijkheden, waaraan men niet
stilzwijgend kan voorbijgaan. Het
stroomverbruik baart al enige jaren
ernstige zorg. Het stroomverbruik is
dermate hoog, dat de generatoren
het *s morgens om 8 uur en 's avonds
om 6 uur niet kunnen verwerken.
De uitbreiding der electrische cen
trales zal eerst over twee jaren vol
tooid zyn, terwijl de nieuwe aan
vragen voor electrisch verbruik
voortdurend toenemen. Tot zolang
zal er bezuinigd moeten worden. Een
oplossing is gelegen in wijziging van
de win tertij dregeling Daarnaast
zouden ook door veranderingen van
werktijden en schafttijden in de in
dustrie besparingen kunnen worden,
verkregen. Wanneer de klok in de
donkerste periode van het jaar een
uur .wordt teruggezet, zou men de
ochtêndtop van het electrisch ver
bruik kunnen afvlakken. Hierdoor
bereikt men, dat het 's morgens bij
het opstaan reeds licht is, waardoor
in. ieder geval minder electrische
stroom door het publiek gebruikt
behoeft te worden dan anders. Thans
hebben wij de Midden-Europese Tyd
(ME.T.). In deze periode zouden wij
de zogenaamde Greenwich Meridian
Time (Gr, M.T.) krijgen.
De Stichting van de Landbouw,
een der felste opponenten tegen de
zomcrlijdregeling, heeft zich met de
suggesties voor de wintertijd ver
zoend. Het argument der economi
sche noodzaak weegt nu eenmaal
zwaar. Binnenkort, zo ziet het er
naar uit, krijgen wij dus weer het
experiment met de klok. Maar nu
voor het gehele land!
(Van onze economische redacteur)
UTRECHT. BU lezing van het jaarverslag van de Koninklijke-Shell-
petroleummaatschappy moet men wel onder de indruk komen van de
economische betekenis van dit concern. Daartoe komt men, omdat de
Koninklijke eigenlijk voor het eerst een volledig Inzicht ggeft ln haar
werkzaamheden en resultaten. De beurswaarde 1.762.000.WO) van haar
effectenbezit overtrof op 31 December 1948 de boekwaarde 439.000.000)
met niet minder dan f 1.323 millioen. Een zeer Indrukwekkende stille
reserve!
Beurswaarde effecten
buitengewoon hoog
De productie van de Koninklijke
steeg in het vorige jaar met rond
twintig procent (van 40.09 millioen
kg. ton in 1947 op 48.03' kg. ton in
1948). Stelt men daarnaast, dat de
wereldproductie met rond tien pro
cent steeg (van 432 millioen kg. ton
tot 489 millioen kg. ton), dan kan
men vaststellen, dat de Koninklijke
een voorsprong heeft gekregen op de
andere grote petroleum-maatschap-
Piien.
Imponerend is ook het winstcijfer,
dat de Koninklijke publiceert, nl.
een netto-winst in 1948 van
33.090.610, ook al veel hoger dan in
1947, toen. dc winst 66,992.287 be
droeg. De economische betekenis van
de Koninklijke voor het bedrijfsle
ven in ons land demonstreert zich
in de 90 millioen aan bestellingen,
die de maatschappij bij verschillen
de industrieën plaatste.
Niet minder dan 256.000 mensen
zijn bij de Koninklijke in dienst,
waarvan ongeveer 8500 in Nederland
wonen.
En dan de eigen vloot! De tonnage
van de groep en de met haar verbon
den maatschappijen bedroeg aan
eigen en gecharterde schepen 3,750.000
ton, d.i. een kwart millioen ton meer
dan in 1947! Daar komt bij, dat voor
rond 300.000 ton aan scheepsruimte
in aanbouw of in bestelling Is, Eind
1950 zal de tonnage waarschijnlijk
meer dan 4.5 millioen ton bedragen.
De schepen, die in de vaart zyn.
staan geboekt voor 38 per ton bij
een vervangingswaarde van 480 per
ton. Hoe voordelig dit cijfer ïs komt
wel sterk tot uiting, als men de
boekwaarde van de schepen der
maatschappij „Nederland" daarmee
vergelijkt, die nl. voor 100 per ton
op de balans staan.
Alleen voor bodemonderzoek en
research gaf de Koninklijke in 1948
ruim 100 millioen uit. Interessant
is het ook te lezen, dat de productie
van het olieveld bij Schoonebeek
zich uitbreidde van 213:000 kg. ton in
1947 tot bijna 500.000 kg. ton in 1948.
Nu bedraagt zij ongeveer 50.000 kg.
ton per maand!
Het verslag wijdt voorts uitvoerige
beschouwingen aan de productie m
verscheidene gebieden ter wereld,
waaruit blijkt, dat die in Indonesië
toeneemt. Verder staan daarin vele
gegevens óver de chemische indus
trieën, die de Koninklijke exploiteert
o£ gaat exploiteren zoals de „Tee-
pol"- en de plastics-fabrieken in
Pernis (teepol is een wasmiddel uit
petroleum bereid).
Tjerk Hiddes in Curasao
aangekomen
WILLEMSTAD De torpedoboot-
jager Tjerk Hiddes is uit Surabaja,
vanwaar het schip op 25 April ver
trokken was, te Willemstad aange
komen. Deze oorlogsbodem, die on
der commando staat van luitenant-
ter-zee Coemoe en die 200 man aan
boord heeft, maakte een voorspoe
dige reis via Guam en het Panama
kanaal.
Na een verblijf van vier maanden
op Curacao zal de torpedobootjager
Tjerk Hiddes via Paramaribo naar
Nederland reizen.
26 Doden bij vliegongeluk
RIO DE JANEIRO Een tran
sportvliegtuig van het Braziliaanse
leger met 26 mensen aan boord is
kort na de start bij Lforianopolis
tegen een berg gevlogen. Volgens
het Braziliaanse Ministerie van
Luchtvaart zijn alle inzittenden
gedood.
EEDE (Zeeland) Het zou ons
niets verwonderen, als er in de
Nederlandse dagbladen een adver
tentie verscheen, waarin propagan
da werd gemaakt voor vestiging in
de grensstreek Zeeuws-Vlaanderen
-België, in. de buurt van Eede, St.
Laureins en Maldegèm. „Hier
wordt men in massa honderd jaar,"
zou er terecht in kunnen staan,
want er wonen daar niet minder
dan drie honderdjarigen.
.Daar is in de eerste plaats
Petrus Minne in Eede, die
vandaag zijn eeuw heeft afgerond.
Petrus heeft tot zijn 90ste jaar op
het land gewerkt, toen kreeg hy er
genoeg van. Begrijpelijk! Zeven
jaar lang nog daarna was Petrus
een gezonde, vrij vieve kerel, maar
sedert drie jaar ligt hij verlamd in
bed. Maar zijn vrouw, de 92-jarige
Melanie Carton, voelt zich
nog jong. Acht en zestig jaar zijn
Petrus en Melanie al getrouwd, het
liefste dat Melanie wil is, dat zij
en Petrus nog hun zeventigjarig
huwelijksfeest zullen vieren. „Nog
maar twee jaartjes," zegt zij.
Even over de Belgische grens
woont Peetje Gem ay. een
vriend van Petrus Minne, die op
18 Juli honderd jaar wordt. Peetje
ziet nog niet tegen een flinke wan
deling op, vandaag bijvoorbeeld
heeft hij het plan zijn vriend
Petrus te gaan opzoeken.
Iets meer naar het Westen, in
Maldegem, woont JanTimmer-
m a n, die de vorige maand zijn
honderdste verjaardag vierde.
De hele grensstreek staat in het
teken der honderdjarigen. Grote
plakkaten kondigen aan, dat er
feest zal worden gevierd. En dat
Wésten pleegt overleg met
Duitse politici
FRANKFORT De drie Weste
lijke militaire gouverneurs van
Duitsland hebben heden met de
„consultatieve commissie" van
West-Duitse ministers-presidenten
en partijleiders, welke werd ge
vormd in verband met de Parijse
conferentie, in Frankfort een bij
eenkomst gehad. De gouverneurs
kwamen gisteravond uit Parijs
aan. Het was het eerste officiële
overleg der Westelijke mogend
heden met Duitse vertegenwoordi
gers sedert het begin van de Parij
se conferentie. Er waren geen ver
tegenwoordigers van West-Berlijn
uitgenodigd. De commissie bestaat
uit vijf leden van de Assemblee
van Bonn en vier ministers-presi
denten. Aangenomen wordt, dat de
Duitsers, m verband met de trage
gang van zaken in Parijs, aangera
den. is, spoed te zetten achter de
vorming van de West-Duitse staat.
kunnen ze, daar tussen Zeeuws-
Vlaanderen en België. Reken
maar!
Precies aan het andere uiterste
van ons land, in Dokkum, viert
Geeske Ubels-Kemp, mor
gen haar 101-ste verjaardag, Gees
ke is maar een eenvoudig vrouw
tje, die niet veel voelt voor alle
mogelijke nieuwigheden. Zonder
al „die poespas" is ze toch maar
een van de oudste inwoonsters van
ons land geworden! Ze gaat er prat
op, dat ze nog nooit is gefotogra
feerd. En dat is jammer, want het
wordt langzaamaan wel tijd, dat er
een carthoteek met foto's wordt
aangelegd van alle honderd- en
meer jarigen, die ons land telt.
Daar zal een flinke kaartenbak
voor nodig zyn!
Mislukte roofoverval op
Seminole-club
Tijder-s een schietpartij in Winter
Park (Florida), waarbij één bandiet
gedood en een tweede zwaargewond
werd, gebruikte een derde een dame
als schild om te kunnen ontkomen.
De drie bandieten pleegden een
roofoverval in de Seminole-club.
Toen zij over de hoofden der gasten
begonnen te schieten, viel de mana
ger van de club een van hen aan,
terwijl de barkeeper op de tweedo
schoot en deze doodde.
De derde dook achter een vrouw,
holde met haar de deur uit, hield
een passerende vrachtauto aan cn
wist ie ontkomen.
TEN GERIEVE van de Neder
landse Rijnschlppers heeft de
Nederlandse Rijnvaart Missie in
Mannheim winkels ingericht
waar men op Nederlandse bon
nen en met speciaal Rijnvaart-
geld zijn inkopen kan doen. Van
deze winkels wordt 'n druk ge
bruik gemaakt.
