M0.&R A LV O O R
WAT IS EIGENLIJK KUNST?
Gezellig winkelen in een
Amerikaans warenhuis
Een zuigeling vraagt om
zijn rechten
Anna Blaman over verbod van
„De eerste Lady Chatterley'
Kakel-patroon
Een he-man
Nylonkousen worden per drie stuks verkocht
r
Troetelen, wiegen, zingen, strelen
Hamburg tegen restitutie van
schepen aan Lage Landen
Het zouden 480 tank
e.a. schépen zijn
„Roermond"
neergestort
Vrijdag 24 Juni 1949
5
jV/T-N ral menigeen in ver-
Icgenheid brengen als
men met de Vraag aankwam:
„Wat is eigenlijk kunst?" Ik
heb mezelf nu eens in alle ernst
die vraag gesteld en toen kwam
ik tot de volgende definitie:
Kunst is de getuigenis van
waarheidsliefde in een aan het
onderwerp adequate en daar
door schone vorm,
Nu zal deze definitie wet ergens
tekort schieten, maar een getuigenis
is kunst stellig altijd. En hoe belang
rijker de kunstenaar is hoe belang
rijker zijn getuigenis is.
Zo is D, H. Lawrence een belang
rijk kunstenaar. Hü schreef o.a.
..Lady Chatterley 5 lover", in het
Nederlands vertaald door de schrijf
ster Jo Boer. Een bock voor kinde
ren en geestelijk onrljpon is het niet.
Het blykt ook geen boek te zijn
voor Til burgenaars. Evenmin als er
bepaalde schilderijen van Van Don
gen geschikt geacht worden voor
Rotterdammers, Een dergelijke cen
suur dupeert niet in eerste instan
tie de kunstenaar, die door het
scheppen van dit werk zijn getui
genis dan immers al beeft afgelegd,
maar wel die arme stedelingen, die
't kennis nemen ervan moeten ont
beren en afgescheept worden met
een brevet van morele onmondig
heid en onzuiverheid.
Er is een tijd geweest, dat de
vrouw om de maatschappelijke er
kenning van een zekere evenwaar
digheid aan de man vocht. Breekt
nu de tijd aan, dat Tilburgenaars en
Rotterdammers moeten vechten om
de erkenning van morele evenwaar-
digheid aan ben, die in andere ste
den wonen?
Twee nikkers tn tuinen uol
zonlicht.
Een traliehek viet weinig
doorzicht,
Strepen met vlekken,
Kalkoenen met plekken,
Maarnooit Nw 'n jurk waar-
voor IK zwicht.
„Waar", vraag ik onwijs, „is de
asbak?"
Als man moet je zoiets niet vra
gen in een vrouwen-zaakje.
Maar waar moet ik met de peuk
heen?
Ik heb 'm al eens in een spelde-
bakje gemikt en één keer (gejaagd!
achter een duro passpiegel uitge
trapt. -•
Ik zal er nooit aan wennen.
Want de blonde, bruine en zwarte
liefjes, die jurken keuren, roken
niet. Nog nooit heb ik Ma of doch
ter, zus of nichtje in een modezaak
zien roken. Daarom: géén asbakje.
Want een man hóórt er niet
thuis, vinden zij.
Maar als er ergens een man be
hoort te zijn dan juist in de mode
zaken.
De volijverige, knappe vendeuse
ziet In ieder jong dirg een moge
lijke rivale. Kan het haór schelen
of het kind de juiste jurk draagt?
Moet zij voor haar salaris soms
de winkelende schone op haar voor
deligst tooien?
Neen, als man val je hinderlijk op
tussen de paskamers en bij de rek
ken met creaties. Zij denken mis
schien, dat ik er een onder mijn jas
wil knopen-
En net als ik naar de asbak zoek
(die er niet is), grijpt de blonde
verkoopster haar kans.
Zy houdt de achttienjarige, die
van Ma haar eerste uitgaansjurk
mag kopen, een gruwelijk-groen, ge
val voor.
Het kind volgt haar commando's,
knijpt schutterig de hals van de
jurk onder haar kin en de vendeuse
omarmt haar om de jurk achter
langs om haar middel te spannen.
Zo staat het stel voor de levens
grote spiegels: Ma, gelukzalig van
trots dat héar dochter zo'n dure
jurk raag kopen. Zij let niet eens
op kleur en model.
Dochter: verlegen, krom en har
kerig met de belachelijke lap tussen
kin en middel als een afzakkend
schort.
Verkoopster: „Juist uw maat, en
het kléurt zo aardig.
Even later komt de bakvis uit de
paskamer: één grote mislukking in
gifgroene uitvoering met te laag
middel en een gelaatskleur om do
politie te waarschuwen.
Verlegen, tript ze naar Ma.
Zy krijgt niet eens de kans om
wat te zeggen.
„Dat is leuk", zegt Ma, „Dia ne
men we."
Maar vanavond op het fuifje
gichelt do wijze schoolvriendin in
haar frisse effen jurkje-van-niks:
Moet je haór zien! Zij lijkt wel
zestig.
En Ma zal niet begrijpen waarom
zuslief haór dure jurk niet meer
kan zién.....
f -
A NNA BLAMAN, die men
met de wijze waarop haar
de Van der Haogtprijs werd
toegekend dermate op het hart
heeft getraptdat voor haar een
aanvaarding niet meer mogre-
fijfc was, hebben we een oor
deel gevraagd over een andere
ergerlijke ingreep. Jo Boers
vertaling van D. ff. Lawrence
zijn .,Lady Chatterley's Lover"
is ri.lt in Tilburg in beslag ge
nomen.. De boekhandelaar, die
dit tn stellig nagenoeg geheelde
wereld beken-de boek, in zijn
étalage durfde hebben, kreeg
een boete van twintig gulden
subs, tien dagen hechtenis.
Kantonrechter mr. De Kroon's
oordeel was: „Zinnen prikke
lend in de zin der politieveror
dening."
„Op Allard zijn ze allemaal be
liefd," vertelt zoontje. Dit is een
nieuw geluid en ik zwijg voorzichtig.
Een zak vol dollars, een zee van tijd en het möet zalig winkelen in Ameri
ka zijn. Zeker voor de nïet-Amerikaanse, die niet meer gewend is aan de
enorme grote keuze en verscheidenheid van alle artikelen.
Daar ik noch de tyd noch de zak met onontbeerlijke dollars bezat, bleef
mijn winkelen beperkt tot een vluchtig bezoek aan een van Hollywood's
voornaamste winkelstraten cn een twee-tal grote warenhuizen in New
STork,
Een bezoek aan een Amerikaanse dames- en kinderconfectiezaak is ove
rigens heel prettig. Alle damc9- en kinderkleren zijn volgens maten In
rekken opgehangen en de klant heeft toestemming onbeperkte tüd iets
uit te zoeken. De verkoopsters komen pas in actie, als men geslaagd in of
als men een speciale wens beeft.
Er was natuurlijk in alle winkels
in Hollywood een overvloed van
zomerkleren- Heel schattige kinder
jurkjes, rokjes en blousjes voor
kleine meisjes, waarvan de motie-
ven en de kleurcombinaties aller
aardigst waren. Je hart ging open,
als je er aan dacht je eigen kleine
meid in een dergelijk jurkje ge
kleed te zien Ook voor jongens was
er heel leuke kleding. Stevige korte
broeken en een grote keuze in blou
ses met allerlei motieven, waarvan
sommige dd herinnering opwekken
aan het oude Californische leven.
Desondanks in kleuren, die niet te
schreeuwend zijn.
De dameskleding is uiteraard in
gesteld ap het heel zonnige klimaat
van California. Als men hieraan niet
denkt, is het een vreemd gezicht op
straat dames en meisjes te zien lo
pen in jurken, waarbij schouders en
armen onbedekt blijven. Het maakt
de indruk alsof do straat een bal
zaal is. De modeschoen, die met
bandjes om de enkel wordt vastge
maakt, is zwart met bijna geen hak.
Het moet een prettige schoen zijn
om te dragen, omdat hij licht is,
maar het ontbreken van een goede
hak, lijkt me op de duur niet goed.
Déze lange winkelstraat in Holly
wood was een aaneenschakeling van
allerlei soorten winkels. Opvallend
was, dat het in het algemeen niet
druk in de winkels was. Een avond
in de week blijven de zaken 's avonds
geopend en dit schijnt het tijdstip
te zijn, dat velen gaan winkelen.
Naast de zomerkleren kan men
het hele jaar ook winterkleren ko
pen, want het klimaat in Log Ange
les in dusdanig, dat de avonden en.
nachten heel koel zijn vanwege, de
uit zee komende bries. Het is hier
door te begrijpen, dat de bontwin
kels voortgaan met nieuwe model
len te exposeren, zelfs al is het mid
den in de zomer.
Deze Hollywoodse straat was er
een voor Jan en alleman, maar Los
Angeles kent vele modehuizen, waar
de filmsterren komen en hier kost 't
eenvoudigste jurkje een paar hon
derd dollar.
De keuze van de kleren is échter
buitengewoon groot en men kan
voor betrekkelijk weinig geld zeer
aardige mantels, jurken, rokken en
blouses kopen.
Wie over de warenhuizen van New
York spreekt, denkt natuurlijk met
een aan het warenhuis Macy, Een
zaak met een wereldnaam cn een
jaarlijkse omzet, die in de miliioe-
nen dollars loopt. Ze leveren alles
en het verhaal gaat, dat als men een
nijlpaardje van bepaalde afmetingen
wenst, de verkoper zal zeggen: „We
hebben het momenteel niet in voor
raad, maar over enige dagen kan
het geleverd worden".
Fanny zegt:
„Van de Amerikaanse blouses
ykan men 'n hele week dromen".
(Eigen foto)
Het is een warenhuis, waarin men
kan verdwalen en er kopen is pas
voordelig, als men de hele indeling
kent Het kan namelijk beat gebeu
ren, dat men meent een koopje te
hebben gevonden en later op_ een
andere afdeling iets veel aardigers
goedkoper aantreft. Handig is bij
het binnenkomen een formulier te
vinden, waarop do koopjes van da
worden aangekondigd. Hoeft
mén toevallig iets dergelijks nodig,
dan heeft men een onverwacht ge
lukje.
Het was in dit warenhuis, dat ik
een goed beeld kreeg over welke
practische dingen de Amerikaanse
huisvrouw, mits zij het geld heeft,
kan beschikken. Prachtige keuken
uitrustingen, grote fornuizen met
ovens: kortom het moet ideaal zijn
met dése practische dingen te wer
ken.
Ik zag ook theedoeken, die van
papier waren gemaakt. Men kan ze,
hoe vreemd dit moge klinken, was
sen, hoewel ze niet zo lang mee
gaan als onze theedoeken. Maar veel
wat in Amerika wordt gemaakt,-is
hierop berekend. Als een man bij
voorbeeld nieuwe sokken nodig
heeft, koopt bij nieuwe en worden
de oude weggegooid.
Nylon is-natuurlijk eveneens een
materiaal, waarvan men alles heeft
gemaakt- Het ondergoed is een
droom en van de blouses kan 131611
een héle week dromen.
De nylonkousen worden niet per
paar, maar per drie stuks verkocht,
zodat als een kous sneuvelt, toch
een paar overblijft. Het is_ veelal
zelfs gewoonte, dat men drie paar
koopt van een soort, waarop niet
alleen korting wordt gegeven, maar
waardoor men nooit in de verlegen
heid zit.
Trouwens in dit opzicht behoeft
men helemaal geen angst te hebben,
want op vele plaatsen stations cn
vliegvelden kan men nylonkou-
sen uit de automatiek betrekken.
Naar ik vermoed een wensdroom
van. al onze vrouwen.
„Waarom zeg je nies?" vraagt hij
kregel „Ik denk," knik ik, „wat is
beliefd eigenlijk?" „Nou, dat je ze
aardig vindt," praat hij verlegen.
„Mij vinden ze naar". „Je speelt ook
zo de baas. Laatst bij Femke had je
aldoor ruzie. Dat doet die Allard
vast niet."
„Allard is anders", zegt hij drome
rig. De Woensdag daarop staat er een.
opvallend ventje in de keuken. Zo
dra hij praat en me aankijkt is het
geen ventje meer maar een klein
mens. Hij heeft helle blauwe ogen en
een vreemde koele stem.
„Ik kom bier spelen, ik heb genoeg
brood", ,,'t Is Allard," gilt zoontje
even later binnenstuivend. „Allard
je weet wel
Aan tafel is de gast stil. Nauwge
zet kauwt hij die boterhammen uit
het blikje en weigert alles wat van
ons is.
„Wil je een stuk koek?"
„Nee mevrouw, ik denk niet dat ik
dat nodig heb
Af on toe beziet hij me peinzend,
't Zusje dat zich erbarmelijk uit
slooft, van Sinterklaas Kapoentje
zingt cn broodkorsten <jp de grond
smijt, krijgt een vage glimlach. Daar
moet ze het maar mee doen.
Eindelijk gaan ze spelen. Ik snap
niets van deze jongen doch ik doe
mijn best met limonade cn een koek
je en als zoontje zeurt: een ijsje. Tot
slot komt hij goedendag zeggen.
„Dag Allard", doe ik hartelijk, „kom
je nog eens gauw..."
Hij bekijkt me critïsch. „Denk niet
dat ik daar zin in heb, mevrouw."
„Wat een naar jochie", raas ik te
gen zoontje als de deur dicht valt.
„Als jij zo wordt wil niemand meer
met je spelen". En zoontje onzeker:
„Maar wel zulke meisjes, mam. Die
zijn allemaal heel erg beliefd
,JZREKEL" VAN CARVEN
Car ven, de donkere plotseling
beroemd geworden jnodekoniij.-
gin van Parijs noemde dit com
plet ,jDe Krekel". Waarschijnlijk
omdat het zo kunstig in elkaar
gevlochten is. Let op die asyme-
trische knoopsluiting van rok en
pakje. De vianneqidn staat, als
was ze de eigenaresse, bij een
ontstellend fraaie auto. Zo een,
die men na- en bekijkt al kun je
hem in geen duizend jaren ko
pen. Iets dergelijks is het met de
creaties van Carvcn. Doch dat
mag niet hinderen.
Mocïe-novellette
ZE ZIJN EK DOOR! Toela-
tings-examen, overgang,
eind-examen, middelbaar dit en
hoger dat-examens tot in het on
eindige. Maar nu is dat geblok
voorbij, de angst en spanning
zijn geweken en thans is er een
zo mogelijk even geslaagde va-
cantie voor de boeg. Met sport
natuurlijk. Wandelen, zeilen en
veel tennis. Ook hierbij spreekt
de mode den woordje mee, zij
het niet zó dwingend als bij een
japon voor een gala-avond in
een badplaats. Bij het tennis-
costuum is zelfs alle dwang ta
boe. Het moet los zijn cn mee
geven bij elke beweging. Benen
noch armen mogen enige belem
mering ondervinden bij het spel.
Dus korte rokken met veel ruim
te. Of shorts voor wie nog onder
de twintig is of den jongensach
tig figuur heeft. Men. kan ook
over de shorts een rokje dragen,
dat met grote knopen sluit, die
tijdens het spelen losgeknoopt
worden. De ceintuur mag in geen
geval strak om het middel zit
ten, want dat hindert» bij het
serveren. Het m dis je, dat juist
de bal weggeslagen heeft, is het
best gekleed: geen mouw, maar
een losse val over de schouder,
geen ceintuur, eon voldoende
wyde rok en een band, die het
al te weerbarstige haar belet om
ovdr de ogen te vallen. Ook het
kleine dmg in shorts draagt een
praktisch tennis-tenue. Zij 2ijn
de winnende .partij, want haar
tegenstanders hinderen elkaar
bij het net en zullen door de te
strakke ceintuurs en de mouw
tjes zeker bij het terugslaan van
de bal belemmerd worden.
fc (Nadruk verboden)
K. de R.
V-
Er was sens een Mudje, dat verzorgd wsri volgens koele en nuchtere
regels. Het werd zoveel mogelijk in de wieg gelaten. De, moeder liet het
niet éénmaal nat liggen. Soms kreeg het zelfs de fles tn de wieg. He»
was geduldig en zoet. Je hoorde het niet. „Dat komt omdat tk er nooit
mee sol," zei de moeder trots. „Niemand komt er aan. JVï n man ivu er
wel eens mee stoeien maar dat wil ik niet. Zo iets loindt te veel op en
het went eraan", 't Was geen ziek kindje maaT wel bleek en lusteloos.
>t Zoog op drie vingers tegelijk en toen de moeder hem ook ave troost
ontnam, kwijnde het.
In een zeer moderne vrouwen
kliniek in Amerika nam men het
op. Het kreeg er een schommel-
wieg, het werd er vertoeteld, ge
koesterd en toegezongen, 't Mocht
slapen zo lang 't wilde en werd het
wakker dan streelde de verpleeg
ster het over z'n bol om de schok
ap te vangen. Met het vingerzuigen
ging het nog door zoals gewoonlijk
het geval is bij babies, die in het
begin van hun leven liefde ont
beerden doch men liet dit tenmin
ste toe. 't Kreeg niet altijd maar
schone luiers aan. Zes op een dag
was voldoende. En ziet hoe het ge
dijde.
In het boekje „De rechten van
de zuigeling" vertelt Dr. Margaret
van de geheel nieuwe methode en
van onze vele fouten. Dat „laat
maar huilen, dan weet de baby dat
hij z'n zin niet krijgen kan", dat
„in de wieg laten en vooral niet
strelen" het is allemaal even fout.
Een kind, al-
dus de schrijf
ster, kan niet
zonder bemoe
dering d.w.z.
wiegen, zingen
en koesteren.
Het leeft "niet
alleen om te
drinken en
verschoond ta
worden. Vooral
tegen dat ver
schonen heeft
ze vele grieven.
„Al die moeders en verpleegsters
die hun tijd verspillen met pogin
gen om de baby droog te houden,
dat ze niet beter weten. Het is be
slist onnodig, behalve ter gerust
stelling van de volwassene, die het
kind behandelt. Voor baby zelf is
het zolfs nadelig. Veel moeders be
roemen zich erop. dat zij veertig
luiers per dag gebruiken om baby
van zijn geboorte af zindelijkheid
te leren.
In werkelijkheid doen ze precies
het tegenovergestelde. Tenzij baby
het koud heeft of de huid ge
schaafd is, wordt hij er niet door
gehinderd dat hij nat is. Zes Luiers
per dag is meer dan genoeg. Vast
gesteld is dat koppigheid, eigenzin
nigheid, gierigheid teruggrijpen ap
moeilijkheden bij te vroeg zinde
lijk maken. Om nog niet te spre
ken van hardnekkige slordigheid en
weigering om zich te wassen of
overdreven zindelijkheid met
dwanggedachten over baden, later.
De moeder of
verzorgster die
de baby te
vroeg, te plot
seling of te
streng tot zin
delijkheid wil
dwingen kan
verschillende
soorten zenuw
spanningen bij
het kind te
weeg brengen.
Zo ook is het
ontstellend om
te ontdekken
dat veel mo
derne moeders
niet weten dat
er bij een baby
gevoelshonger bestaat. Vaak stellen
zij zich voor reeds in de derde
maand naar haar werk terug te ke
ren. Deze scheiding is zeer nadelig
voor het gevoel van veiligheid van
de baby. Borstvoeding is in dit
licht gezien een immuniteit tegen
angst en dat is belangrijker nog
dan de chemische bescherming, die
men eraan toeschrijft. De moeder
is nooit misbaar bij het kind van
onder het jaar, ook al wordt dit
met de ties gevoed. Baby moet
haar met kort op elkaar volgende
tussenpozen zien en haar stem ho
ren. Ook is het belangrijk als ze
eens bij een scheiding (zoals het in
slaap vallen) aanwezig is. Zit ze
naast de wieg of box of reddert ze
in de kamer dan geeft dit haar
kind een onschatbaar gevoel van
veiligheid.
En veilig moet het kind zich voe
len. Het mag ook nooit teleurge
steld worden of te kort gedaan.
Daarom is het verkeerd het zoge
naamd te harden door koude ba
den, weinig kleren bij koud weer
en een koude slaapkamer. Deze er
varingen die bij volwassenen sti
mulerend kunnen werken zijn
schadelijk voor een baby onder 't
jaar. De omgeving moet voor
hem geschikt gemaakt worden en
niet omgekeerd.
Een van do
grootste fouten
van onze me
thode van kin
derverzorging
noemt de
schrijfster het
over het hoofd
zien van de iol
van de vader.
Als het enigs
zins mogelijk is
diént de vader
op een vastgesteld uur de verant
woordelijkheid over te nemen.
Hierdoor voelt het kind zich vei
liger. Ook Vaders simpele aanwe
zigheid op het „gezelligheidsuurtje"
ongeveer half zes is van enorme
betekenis.
Voor wie de baby verwacht of
heeft is dit stellig een boekje om
onmiddellijk te kopen. Het is uit
gegeven bij L. Stafleu, Leiden, de
prijs is i 3,90. En voor haar wier
kinderen al gyoter zijn is het niet
onaardig om te zien hoeveeï ze
hebben fout gedaan. En hoeveel
pleizierige dingen haar door een
streng systeem werden, ontnomen.
HAMBURG. In de gemeente
raad van Hamburg is Donderdag de
klacht vernomen, dat Nederland en
België door middel van hun eis tot
teruggave van 480 tank- en vracht
schepen streven naar de „hegemonie
over de Duitse waterwegen"
De zitting was grotendeels gewijd
aan de door genoemde landen ge
stelde (risen, die het herstel beogen
van hun binnenlandse scheepvaart,
waaraan de nazi's gedurende de oor
log ernstige schade hebben toege
bracht.
De gemeenteraad van Hamburg
heeft uiteraard geen stem in het ka
pittel bij het al- of niet-toekennen
der gevraagde restitutie, aangezien
de beslissing hierover bij het mili
taire bestuur ligt De raad bracht
echter zijn afkeurende houding tot
uiting ten opzichte van de verlan
gens der Lage Landen en vroeg om
een „snelle regeling van het pro
bleem", omdat het voor Hamburg
een economische zowel als den po
litieke noodzaak is, gelijk de raad
zijn opvatting formuleerde.
Van de 480 schepen met een to
tale tonnage van 400.000 ton
waarvan hier sprake is, worden er
290 als „directe restitutie" opgeëist.
Nederland maakt aanspraak op' 190
andere schepen, omdat deze gebouwd
zijn met steun van Nederlandse
Zes gewonden bij brand en
ontploffing te Leiden
LEIDEN Donderdagmiddag
werd de Leidse brandweer gealar
meerd voor een uitslaande brand
bij de kunst vuurwerkfabriek van
de firma Kat aan de Haarlemmer-
trekvaart. De brandweer rukte, ge
zien de aard van het bedrijf, met
groot materiaal uit. De brand
bleek te zijn ontstaan in het kan
toorgebouw, dat afzonderlijk staat
van de eigenlijke fabriek. Een pak
fosfor-Iueifers, dat werd overhan
digd, was plotseling door onbeken
de oorzaak tot ontbranding geko
men. Be enorme steekvlam, die uit
het pak te voorschijn schoot, zette
het kantoorgebouw in enkele ogen
blikken in lichter laaie. Wonder
boven wonder deden zich tijdens
hel ontstaan van deze brand geen
ernstige ongelukken voor. Slechts
een kantoorbediende werd licht ge
wond en moest naar het Acade
misch Ziekenhuis worden gebracht.
De brandweer bluste het vuur met
drie stralen. Het kantnor brandde
geheel uit.
Tijdens de nablussing heeft zich
echter een hevige ontploffing voor
gedaan, vermoedelijk tengevolge
van het ontbranden van op de zol
der opgeslagen vuurwerk. Daarbij
werden vijf personen gewond, nl
3 arbeiders en 2 brandweerlieden.
Een van de arbeiders kreeg le
vensgevaarlijke brandwonden en
voor zijn leven wordt gevreesd.
Van de kantoorinventaris werd
zo goed als niets gered.
„P.I." 's chief-president
■(Tijgesproken
De Rotterdamse rechtbank heeft Ro
bert Th, F. Lombert te Maastricht, de
26-jarige chieC-president van „Particu
lier Initiatief" de vereniging tot het
doen van charitatieve werken (ln het
bijzonder op Curacao) vrijgesproken.
Z: achtte de tenïastegelegde oplich
ting meermalen gepleegd niet bewezen.
De Officier van Justitie had tegen
Lombert 12 maanden gegist, waarvan
7 maanden voorwaardelijk met onder
toezichtsielllng der R.K. recjassenn
en van een psychiater.
(Ingez. Wied.)
Zouden wij vijftien jaar
garantie durven geven op
een spiraal die niet van het
beste materiaal was gemaakt?
Jarenlang dezelfde spiralen
verkopen geeft vertrouwen
en een streepje vóór bij de
fabrikant.
Deze week kunt U hiervan
profiteren, want wij hadden
de eerste keus bij een bij
zondere aanbieding,
Weet U dat de normale
prijsvandezespiraalf45.501s.
Wacht dan niet langer maar
koop deze tweepersoons
spiraal.
Alléén deze
week voor
M ATHENESSERLAAN (DUKZICHT) J
Scheepshypatheekbauken en voor
komen in het Nederlandse Scheeps
register.
In een aan de raad uitgebracht
rapport wordt gezegd, dat ia de „di
recte restitutie" zestig olietankers
begrepen zijn of meer dan zestig
procent van de huidige Duitse tank-
vloot. Het vasthouden van Neder
land en België aan hun eisen, zo
zegt dit rapport, toont aan dat de
beide landen streven naar „hege
monie over de Duitse waterwegen,
speciaal op het gebied van de olie-
transport".
Een der raadsleden zeide, dat de
kwestie der scheepsrestitutie op be
treurenswaardige wijze de betrek
kingen tussen Duitsland en dd
eisende landen, speciaal Nederland
en België, benadeelde,
Directeur Plesman was 1
met vacantie
-fc- Vervolg van de voorpagina
ter ook nog niet, niet meer eigenlijk
dan een sterk vermoeden. Enkele
kwartieren later betrad echter het
hoofd van de stationsdienst, de heer
Thoenus, de zaal met een zeer ern
stig gezicht en voor de reeds zeer
verontruste wachtenden kwam toen
de rampzalige tijding.
Diepe wanhoop
Een onbeschrijfelijke wanhoop
maakte zich van velen van hen
meester. Onder deze ongelukkiger*
bevond zich de echtgenote van de
gezagvoerder, mevrouw Plesman,
Vele van de familieleden konden het
bericht aanvankelijk nauwelijks in
zjjn volle betekenis verwerken, ter
wijl van anderen zich een diepe
wanhoop meester maakte. K.L.M.-
grondstewardessen waren onmiddel
lijk aanwezig om hen bü te staan.
Pogingen van de K.L.M. om intus
sen een overzicht van de gebeurte
nissen te krijgen strandden de eer
ste uren volkomen. Contact met
Batavia om de passagierslijsten te
krijgen, en met Cairo. Rome en Bari
kwam slechts zeer moeizaam tot
stand. De K.L.M.-vertegenwoordi-
ger te Rome was bovendien reeds op
weg naar Bari en kon dus geen na
dere gegevens verstrekken.
De invaar getroffen directeur van
de K.L.M., dr. A. Plesman, die met
vacantie in Twenthe vertoefde, was
intussen onmiddellijk naar Den
Haag gereisd, waar hij 's middags
aankwam en de leiding in handen
nam, hoe ontzaglijk zwaar ook voor
hém persoonlijk deze slag was. Be
sloten werd een vliegtuig met
KX.M.-deakundigen,. medici en ex
perts van de Rijksluchtvaartdienst
naar Bari te zenden om een onder
zoek in te stellen. En zo vertrok om
zes uur de Douglas DC-4 „Edam",
ander commando van de algemene
chef van de vliegdienöt N. S. Sluy-
ter met dr. Slotboom, de Amster
damse tandarts Ebea, de inspecteur
van de Rijksluchtvaartdienst ir.
Kamminga, diens assistenten Schip
per, Van der Wal en Goossen en met
de deskundigen van de Ma-
louin. J, J. van Balkom, rnr A. C.
Kooreman, H. J. W. van der Meu-
len, J. Edwards en P. M, "van Dara
aan boord. Donderdagnacht om tien
minuten over half twaalf reeds
landde de ,Edam" te Bari, hoewel
dit vliegveld voor dergelijke zware
vliegtuigen geen uitgezochte lan
dingsplaats is.
Dit laatste houdt men ook in het
oog bij de beoordeling van da moge
lijke oorzaken van 't ongeluk. Men
kan hier nauwelgka aannemen, dat
de gezagvoerder van de „Roer
mond" een landing op dit vooral
voor een Constellation kleine vlieg
veld wilde ondernemen. Dit voor
nemen schijnt hij trouwens ook niet
telegrafisch kenbaar te hebben ge
maakt aan Schiphol noch aan Bari-
Andere telegrammen, die op een
noodtoestand aan boord konden wij
zen, zijn niet uitgezonden- Na het
telegram, dat de jonge Plesman aan
zijn vrouw liet zenden met het utir
van zijn vermoedelijke aankomst,
schjjnen er geen andere meer te zïju
uitgezonden, althans niet naar
Schiphol,
Dit alles moet er wel haast op
wijzen, dat het ongeluk zich aan de
„Roermond" volkomen bjf verras
sing, ook voor de Inzittenden, heeft
voltrokken. En wat dit betreft be
vestigen de berichten uit Bari, vol
gens welke nog zeer kort voor hot
ongeluk een telegram met de in
Code geseinde boodschap „alles wel"
werd uitgezonden, deze veronder
stelling.
5000 meter hoog
In deze berichten wordt nog eens
opnieuw ongeveer 5000 meter als da
vlieghoogte aangegeven, hetgeen
thans wel als zeker mag worden
aangenomen. Welnu, op deze hoogte
heeft zich de rampzalige gebeurte
nis voorgedaan, die aan de 33 inzit
tenden het leven heeft gekost- Vast
staat nog niets, doch uit de mede
delingen, dat er rook uit vele delen
van het vliegtuig kwam, dat stuk
ken van het vliegtuig hoog in de
lucht werden geslingerd en dat het
vliegtuig onmiddellijk als een vlin-'
der door de lucht dwarrelde, maakt
men op dat zich blijkbaar een zeor
ernstige ontploffing aan boord heeft
voorgedaan. Vermoedelijk in de ba
gage van de passagiers, veronder
stelt de Lockhead-fabriek. Dat lijkt
ons echter eeu uit de lucht gegre
pen veronderstelling. Vooralsnog
lijkt het waarschijnlijker, dat de ex
plosie zich in. een der delen van het
vliegtuig zelf voordeed. Uit het on
derzoek zal dit echter nader moeten
blijken, als de ligging van het wrak
dit tenminste mogelijk maakt.
Gisteravond laat zijn de deskundU
gen van de K.L.M. in een bespreking
waarbij dr. plesman aanwezig wa3,
btjeen gekomen om de gegevens over
't ongeluk en de beschikbare rap
porten over de technische toestand
van de .Roermond" te bestuderen.
Daarbij kon gebruik worden ge
maakt van gegevens, welke de be
manning, die de „Roermond" van
Batavia naar Cairo heeft gebracht,
nog ter beschikking kon stellen.
Met uitzondering van Hans Ples
man was nameljjk de gehele beman
ning van de „Roermond" ln Cairo
uitgestapt, terwftl een zogenaamde
slipcrew, een uit een ander vlieg
tuig overgebleven bemanning, de
rampzalige reis voortzette-
