J
HET ROTTERDAMSCH PAROOL
I
Mannen van
Kota Inten
thuis!
Ons land verlangt geen
voorkeurspositie
Willy Lages tracht zijn
schuld af te wentelen
Minister Stikker: Nederland kan zich
in het Pact veilig voelen
Handhaving van
tijdschema
Nee toch.Heus!
Achteruitstelling van onze havenbelangen
reden tot krachtig verweer
Ten laste legging
2 meter lang
Omzet van Unilever-eoncern
met f 1.477.454 gestegen
Tweede Kamer keurt agitatie af
inzake oorlogs pleegkinderen
Overzicht over 1948
bemoedigend genoemd
Onze verliezen
in Indonesië
Zonder Amerika kan West-Europa geen
wereldcatastrofe onmogelijk maken
Haigh tot strop
veroordeeld
9e Jaargang no. 166
Red. en Aduu Langa Haven 141, Schledcgn
TeL 69300 Abonn prljs: per week 0.32
per kwartaal 4,10, losse nummers 0.09
Opgericht door de Stichting „Het Parool"
DE SCHIEDAMMER
Woensdag 20 Juli 1949.
Uitgave N.V. De Nieuwe Pers Postgiro
398644 Bankieri Amsterdamsdie Bank
te Rotterdam Directeur: B. de Vries
Hoofdredacteur: W. B. F. Schaper
Geneeskundige dienst
verzet bergen werk
AMERSFOORT. De ontsmet
ting van de passagiers van de Kota
Inten in het quarantaïnevérblijf te
Amersfoort loopt verrassend goed.
Men had zich voorgenomen om per
dag 400 militairen te ontsmetten. De
Militaire Geneeskundige Dienst
heeft kans gezien dit aantal te ver
dubbelen, zodat Dinsdag 800 man
juichend Amersfoort verlieten^ om
zich zo snel mogelijk naar huis te
begeven. Vandaag zullen de overi
gen worden ontsmet, zodat, ruim
schoots binnen de voorgenomen tijd
van drie dagen, allen geholpen zul
len zijn. Voor deze vlotte afxverking
komt ongetwijfeld de MGD öen
woord van lof toe. Alles is correct
verlopen en de 1603 mannen, die een
tikje teleurgesteld naar Amersfoort
gingen, zitten nu spoedig allemaal
tevreden bij hun verwanten aan ta
fel. Donderdag wordt het personeel
ontsmet en dan gaat het quarantai-
neverbhjf op slot.
Achter het hek de gerepatrieer-
den, die op ontsmetting wachten.
Voor het hek de verwantendie
vaak van verve zijn gekomen om
hun man of broer vast even te
zien. Zo zag men het op de Leus-
derweg te Amersfoort hij de ka
zerne. Maar vandaag zijn alle ge-
repatrieerden ontsmet en naar
hun eigen woningen terugge-
gekeerd.
Ronde tafel-conferentie
BATAVIA. Alhier is versche
nen een officieel communiqué naar
aanleiding van het bezoek van dr.
van Royen aan Djokja. In dit stuk
stelt de regering vast, dat het be
zoek geheel aan het doel heeft be
antwoord. In verschillende officiële
en in-officiële ontmoetingen heeft
men tal van hangende kwesties
nader kunnen bespreken.
In het communiqué wordt er aan
herinnerd, dat de aanvang van de
Ronde-tafelconferentie op een la
ter tijdstip zal moeten plaats vin
den, dan aanvankelijk was gepro
jecteerd.
Desondanks hopen beide delega
ties dat het bestaande tijdschema,
dat uitgaat van de duur van twee
maanden voor de conferentie en
vervolgens een termijn van zes
weken voor ratificatie van hetgeen
te Den Haag zal worden overeen
gekomen, zal kunnen worden ge
handhaafd, teneinde te geraken tot
de voorgenomen souvereiniteits-
overdracht voor het einde van het
jaar.
TOKIO. Bij een aardverschui
ving te Kuamoto op het eiland
'Kioesjoe, zijn twintig' personen le
vend begraven. Elf andere personen,
die eveneens waren bedolven, kon
den nog bijtijds door reddingsploe
gen in veiligheid worden gebracht.
AMERIKA
Voor beslissende keuze
Zullen de V.S. en Engeland het
nauwe bondgenootschap handha
ven, dat zij in de oorlog aangin
gen? Het antwoord op deze vraag
moet van de Amerkanen komen.
Het volgende is namelijk het geval:
op de conferentie, die president
Truman eind vorige week met de
Amerikaanse politieke en militaire
kopstukken in Blair House hield,
is de kwestie ter sprake gekomen,
of de Amerikanen hun kennis om
trent de atoomenergie ten volle
met Engeland en in mindere
mate met Canada moeten delen,
of niet. Het vraagstuk is_ actueel
geworden, doordat de Britten ua
hun eigen atoomenergie-program
ma thans een punt hebben bereikt,
waarop zij genoodzaakt zijn aan
spraak te maken op een aanzienlijk
deel van het uranium uit de Bel
gische Congo, dat de Amerikanen
tot nu toe practisch alleen ontvin
gen, maar waarvan volgens een in
de oorlog gesloten overeenkomst
ook de Britten desgewenst een
flinke portie kunnen aankopen.
Stelt Amerika
In hei
zoeklicht
alle sinds de
oorlog nieuwver-
worven kennis
omtrent het ma
ken van atomi-
sche wapens ter
beschikking van de Britten, dan
kunnen de laatsten afzien van hun
recht op het Congo-uranium in de
wetenschap, dat men met een land,
waarmede men de diepste militai
re geheimen deelt, in werkelijkheid
één is. Besluiten de Amerikanen
daarentegen, dat de atoombom
de nieuwe, in 1948 ontwikkelde
de grootste schat van de V.S. is,
die angstvallig moet worden be
waakt, dan is de kans groot, dat
Engeland niet slechts zijn aandeel
van het uranium opeist, maar bo
vendien bij de verdere ontwikke
ling van de bom samenwerking
zoekt met enige Westeuropese sta
ten. Daardoor zou tussen de V.S.
en de Sowjet-Ume een „derde
macht" gevormd worden, een denk
beeld, dat in het bijzonder in ze
kere Franse kringen populair is.
De Amerikanen hebben het ant
woord nog niet gegeven. In zekere
zin houdt het gehele, allerbelang
rijkste probleem verband met de
kwestie van het isolationisme.
"Wellicht, dat men daarom in Ame-
rika's afwijzing van het isolatio
nisme in de oorlog een vingerwij
zing voor de aard van de te nemen
beslissing mag zien.
Later warmer
Weersverwachting, medege
deeld door het K.N.M.I. te De
Bilt, geldig van Woensdagavond
tot Donderdagavond.
Tamelijk heldere en koele
nacht met plaatselijk mist .en
weinig wind. Morgen ovérdag*.
toenemende bewolking met op
enkele plaatsen voornamelijk in
het Noord-Westen van het land
enige lichte regen, zwakke tot
matige wind tussen West en
Zuid en hogere temperatuur dan
vandaag.
21 Juli: Zon op 4.44, onder 20.47;
Maan op 0.18. onder 17.29.
Laagvliegende machines
waren Engelse jagers
DEN HAAG. Op vragen van
het kamerlid Vermeer {F. v. d, A.)
heeft de minister van oorlog geant
woord, dat de vliegtuigen, die op
Zondag 3 Juli op zeer geringe hoog
te boven het Nederlandse strand
hebben gevlogen, Engelse tweemo-
torige schroef jagers vsn het type
„Seahornet" zijn geweest. Met de
Engelse militaire luchtvaartattaché
is' overleg gepleegd om herhaling
te voorkomen.
De laatste bunkers van de
„W^stwall" zijn thans ge
sloopt. Het opblazen van de
eens zo beroemde Siegfriedlinie,
waaraan van 1936 tot 1939 door
2 millioen Duitsers is gewerkt
heeft 30 millioen gulden gekost.
De beroemde filmactrice Mae
West heeft van een luxe-
kotel In Hew York 1 millioen
gulden schadevergoeding geëist,
omdat zij over een kapot kleed
je in de badkamer is gevallen
ten gevolge waarvan zij voor
lopig niet kan optreden.
Peter Chandler Pringle In
Johannesburg heeft giste
ren de 119 kaarsjes van zijn
enorme .verjaardagstaart.uitge
blazenPringle, die beweert de
oudste blanïce man ter wereld
te zijn, heeft nog een volkomen
rimpelloos gezicht.
Zuiveringsrechters in Duits
land hebben slechte toe
komstmogelijkheden. Bij werk
gevers, die overbodig geworden
personeel van de zuiverings
rechtbanken en -hoven in dienst
nemen, worden prompt de rui
ten ingegooid. Het is veiliger
een baantje aan een veroordeel
de nazi te geven.
Vermindering Marshall
hulp zou dwaas zijn
CHICAGO. „Wij moeten er op
toezien, dat het met veel moeite en.
strijd herwonnen economische her
stel van andere vrije landen met
stagneert en teniet wordt gedaan,
doordat gevoelens van wanhoop de
overhand verkrijgen. Een van de
meest dwaze dingen, die wij thans
zouden kunnen doen, is het verla
gen van. de bedragen, beschikbaar
gesteld voor de bevordering van het
Europese her-stel. Indien wij dit
zouden doen, zouden wij opzettelijK
de vorderingen op de weg naar
vrede en vrijheid teniet doen,- die wij
met zoveel moeite hebben gemaakt.
Slechts de communisten zouden er
voordeel van hebben, indien wij een
dergelijke kortzichtige politiek zou
den. bedrijven." Aldus heeft presi
dent Truman gisteren verklaard in
een rede tot de „Shriners Conven
tion" te Chicago.
NEDERLANDSE REGERING OVER DUITSLAND
(Van onze perlem elitaire redacteur)
DEN HAAG. Aan het slot van een nota over het Duitse vraagstuk aan
de Tweede Kamer, legt minister Stikker nog eens bijzondere nadruk op
twee van de belangrijkste kanten van het Dültse vraagstuk. Dit zijn het
veiligheidsvraagstuk en de inschakeling van Duitsland in de economische
samenwerking. Gezien (ie ervaringen met Duitsland in de twintigste eeuw
staat het veiligheidsvraagstuk voorop, dat vooralsnog permanente waak
zaamheid vereist.
Voor een krachtig West-Europa is
de inschakeling van Duitsland of
althans van West-Duïtsland een on
ontkoombaar vereiste. Zonder mede
werking van Duitsland bestaat fei
telijk geen kans op een volledig
West-Europees herstel en West-Eu-
ropese veiligheid.
Herstel van de Nederlands-Duitse
betrekkingen kan een belangrijke
bijdrage vormen tot de inschakeling
van Duitsland in het Europese eco
nomische leven. Een dergelijk her
stel zal meer dan enige vorm van
schade-vergoeding kunnen bijdragen
tot herstel van de door Duitsland in
Nederland aangerichte schade.
De ontstellende omvang van deze
schade zou Nederland goede gronden
kunnen opleveren om bij het econo
misch herstel een voorkeurspositie
te verlangen, doch de regering
meent, dat daarmede geen. bijdrage
geleverd zou worden voor de samen
werking met andere volkeren. Zij
meent echter wel te mogen eisen, dat
de feitelijke achterstelling van de
Nederlandse belangen bij die van an
dere geallieerden onverwijld een
einde neemt.
Mede op grond van het vervangen
van het geallieerde militaire bestuur
door een geallieerd burgerlijk toe
zicht meent de minister de hoop te
mogen koesteren, dat spoedig verbe
teringen worden gebracht in de toe
standen, waaromtrent Nederland ge
rechtvaardigde klachten heeft.
Zij heeft hier in het bijzonder het
oog op de politiek der geallieerden
om het verkeer naar het Duitse ach
terland van Nederland in het bijzon
der over de Duitse havens te leiden,
op de voorkeurtarieven op de Duitse
spoorwegen en de achterstelling van
Nederlandse schepen in het Duitse
binnenlandse verkeer.
Verder is nog geen regeling getrof
fen voor de Nederlandse kapitaalbe-
langen in Duitsland, die becijferd
worden op 166fif millioen rijksmark
naar de waarde van 1938.
AMSTERDAM. ,,Jawohl'\ antwoordde Krimlnalrat Willy
hedenmorgen op de eerste vraag van de president van het Amsterdamse
hof, die wilde weten of de beklaagde voldoende de Nederlandse taal
verstaat.
„Stelt D er misschien prijs op te antwoorden lp het Duits?" was de
tweede vraag.
„Ich bitte danim", was Lages1 stramme antwoord.
Na deze inleiding kon het proces
tegen een der meest beruchte figu
ren uit de bezettingstijd een aan
vang nemen met de voorlezing van
de dagvaarding van bijna twee
meter lengte, waarin Lages onder
meer ten laste worden gelegd fusil
lades, brandstichting, razzia's, mis
handelingen, Silbertannemoorden,
plunderingen en wederrechtelijke
inbeslagnemingen.
In snelle opeenvolging nam de
president prof. Van Hamel een
zevental verbalisanten, die in de
zaak Lages getuigen of de verdach
te zelf hebben gehoord, de eed af,
en wendde zich vervolgens weer tot
Lages.
President: „Wat is tn het alge
meen, nu u daar op terugziet, uw
opvatting over wat u ten laste
wordt gelegd? Voelt u zich schul
dig of met? U behoeft daarop nog
geen antwoord te geven. Overlegt u
goed wat u zegt."
Lages: „Jawel, daar kan lk wel
op antwoorden. Ik huldig de op
vatting, dat ik als Duits soldaat
mijn plicht moest vervullen."
Lages gaf de meeste onderdelen
van de telastelegging toe. „Heb ik
van het begin af toegegeven." „Niet
geheel juist." „Das stimmt," waren
zijn korte antwoorden. Hij - achtte
zich niet persoonlijk verantwoorde
lijk voor de Jodendeportaties.
Het concern Lever Brothers en Unilever heeft in zijn N.V. en Limited
in 1948 voor 6.601,778.000 omgezet tegen 5.124.324.000 in 1947. doordat de
grondstoffenvoorziening veel ruimer is geworden. De export uit Nederland
bedroeg 82 millioen tegen 37 millioen in 1947. Aldus lezen wij in het jaar
overzicht.
vetter, bedraagt bijna 20 millioen
ton (boter inbegrepen): toch is per
hoofd van de bevolking nog minder
beschikbaar dan in 1938: in West
Europa is bijvoorbeeld het gebruik
30% minder en in West Duitsland
zelfs 73% minder dan voor de oor
log. De omzetten in West Europa
zijn altijd nog het grootst.
Het aantal der bij pensioen- o£
voorzieningsfondsen aangesloten per
sonen is toegenomen met plxn. 1800
tot 49.100 per einde 1948; het ver
mogen dezer fondsen beloopt thans
306.389.000 gulden, (op 19.896.000
gulden na buiten het bedrijf be
legd).
(Van onze parlementaire
redacteur)
DEN HAAG. Een droevige
erfenis van de oorlog is het
zeer groot aantal kinderen,
dat ouderloos achtergebleven
is. Om bij de voorziening
in hun voogdij door de rech
ter te adviseren is op grond
van het Besluit Oorlogspleeg
kinderen een speciale commis
sie ingesteld. Daarbij heeft het
adviseren inzake de voogdij van
kinderen van Joodse origine in
do commissie tot grote moeilijk
heden aanleiding gegeven»
welk© geleid hehben tot uit
treding van de orthodox-Jood
se leden, die van mening zijn
dat de van oorsprong Jood
se kinderen, die verweesd ach
tergebleven zyn, zonder uitzon
dering onder Joodse voogdij
moeten worden geplaatst (De
andere Joodse leden z$n blgven
zitten). By de behandeling van
het wetsontwerp tot afschaf
fing van het Besluit Oorlogs
pleegkinderen Is gisteren in de
Tweede Kamer nog eens het
licht op deze pynlyke kwestie
gevallen,
Daarbij bleek, dat men in de
Kamer algemeen het belang van
de betrokken kinderen vooropstel
de. Sommigen zyn op zeer jeug
dige leeftijd in het niet-Joodse
pleeggezin gekomen en daarmede
zo vergroeid, dat het verbreken
van de ontstane band onverant
woordelijk zou zijn.
De - heer Stokvis (C.P.N.),
wilde zelfs als regel stellen, dat
kinderen, die nog geen vier jaar
oud waren, toen ze bij de pleeg
ouders verzorging vonden, daar
ook verder zullen blijven. Hij
noemde gedwongen ver joding
even verderfelijk als gedwongen
ontjoding. De heer Bruins
Slot (AR) wees de agitatie van
Joodse zijde nadrukkelijk af, ter
wijl mej. Wttewaal van
Stoettwegen zich bepaalde
tot het constateren van een tever
gaande gevoeligheid aan die zijde.
Moj. Tendeloo (Arb.) vond
de eis, dat ieder Joods oorlogs
pleegkind in een Joods milieu be
hoort op te groeien, ongemotiveerd.
Minister W ij e r s moest daarop
ontkennend antwoorden. Hij ver
heugde zich, dat de arbeid van de
commissie bij de Kamer zoveel
waardering had gevonden.
Zonder hoofdelijke stemming
keurde de Kamer het wetsontwerp
goed, hetgeen tevens betekent, dat
de leden der commissie, aan welke
voorlopig de voogdij over een aan-
taL kinderen was toegewezen, een
voogdijvereniging zullen vormen
om deze voogdij te kunnen blijven
uitoefenen.
De resultaten over het lopende
boekjaar zijn bevredigend té noe
men, behalve in de Verenigde Sta
ten, waar de prijzen van oliën en
vetten scherp zijn gedaald.
Behalve de gebruikelijke afschrij
vingen zijn wederorh ten laste van
de winst bedragen gereserveerd
voor vervanging van vaste activa,
en wel bij de N.V. 15.200.000, tegen
17.500.000 in 1947, en bij Limited
2.650-000 pond sterling tegen 2.000.009
pond sterling in 1947.
Voorts zyn de reserves verhoogd:
bij de N.V. met 20.000.000 gulden te
gen 10 millioen in 1947, en by Limi
ted met 2.265.O00 pond sterling tegen
3.235.000 p.s. in 1947.
De in het lopende boekjaar be
haalde resultaten worden bevredi
gend geacht, behal.ve in de Verenig
de Staten van Amerika.
De in 1948 in Duitsland behaalde
winst overtreft de in 1946 en 1947
geleden verliezen; in Oostenrijk
werd wederom winst behaald.
Met betrekking tot de schadever
goeding wegens nationalisatie der
bedrijven in Tsjechoslowakije, Joe
goslavië, Roemenië en Polen zijn de
finitieve resultaten nog niet be
reikt. De onderhandelingen over de
verkoop der Unilever-belangen in
Hongarije zyn in 1949 begonnen.
De omzetten in spïjsvetten en zeep
vertonen een algemene stijging;
naar toiletartikelen en bevroren le
vensmiddelen neemt hier en daar
de vraag af.
Nieuwe middelen zh*n opgenomen
door uitgifte van obligation om
nieuwe belangen te financieren en
de efficiëntie der fabrieken door
modernisering en verdere mechani
satie te verhogen.
De wereldproductie van oliën en
„Er zijn, God betere het, 70.000 Jo
den weggevoerd," merkte de presi
dent op.
„Het aantal is my niet bekend.'
antwoordde Lages, „maar het ge
schiedde in opdracht van Den Haag."
Om even over 11 uur werd de nog
in Duits uniform geklede 38-jarige
Krirainal-sekretar Frïedricb Chris
tian Viebabn, een vroegere onderge
schikte van Lages, voor de getuigen-
mierofoon geleid. De president on
dervroeg hem over de fusillering in
Amsterdam op 25 Maart 1944. Vie-
bahn kreeg tot deze executie „zeer
besliste opdracht" van Lages, dié
hem er bij had gezegd, dat het bevel
van Rautcr was 'als represaille voor
het doodschieten van een Duitser in
Beverwijk.
Hierna wordt Viebahn aan de
tand gevoeld in hoeverre La
ges streng was of niet ,eii
Lages zelf in hoeverre hij Den
Haag telkens een Vorschlag of een
Vorlage had gegeven voor execu
ties. Lages hield het °P Vorlagen,
maar ging niet met de vertaling
„suggesties" accoord.
Breed-uit vertelt hij hoe hij een
driftig generaal ervan heeft weer
houden van IJmuiden uit Bever
wijk plat te schieten, maar bij de
gruwelijke bijzonderheden over
het vermoorden van 15 illegalen te
Amsterdam wordt hjj toch stiller
en onzekerder
Zie verder pag. ->
INTER-INDONESISCH
OVERLEG BEGONNEN
BATAVIA. Het Ïnter-Indone-
sisch overleg Is Dinsdag te Djokja
begonnen. De conferentie zal wor
den gevolgd door een bespreking
te Batavia voor de uitwerking der
bijzonderheden van de plannen
voor de Verenigde Staten van In
donesië.
Men verwacht moeilijkheden hij
de overreding der verspreide groe
pen Republikeinen om het vuren
te staken. Mohammed Natsir heef'
echter verklaard, dat zeker een
order tot staken van het vuren zal
worden uitgevaardigd.
Aan het parlement van Eire is
een wetsontwerp voorgelegd ter na
tionalisatie van de openbare ver
voersdiensten, langs weg, kanaal en
spoor, met uitzondering van die,
welke in bezit zijn van de grote
Noord-Ierse Spoorwegmaatschappij.
GEEN VERMAAK IN DE
HOLL. SCHOUWBURG
AMSTERDAM De Stichting
„Hollandse Schouwburg" deelt
mee, dat by akte, heden voor nota
ris E. Spier te Amsterdam verle
den, het gebouw Hollandse Schouw
burg aan de Plantage Middenlaan
te Amsterdam is overgedragen aan
genoemde stichting.
In de akte staat uitdrukkelijk
vermeld, dat het geboaw niet meer
voor vermaaksdoeleinden mag wor
den gebruikt.
Over de toekomstige bestemming
van het gebouw hoopt het stich
tingsbestuur zo spoedig mogelijk
nadere mededelingen te doen.
KR1M1NALRAT WiUy Lages
eens de beruchte chef van de
SD voor het Amsterdamse Bij
zondere Gerechtshof. Foto
Lages in gesprek met zijn ver
dediger mr. Veenstra. Het pro
ces zal vermoedelijk vier dagen
duren.
DEN HAAG. De regering
maakt bekend, dat tot haar.Ieedwe-
zen de volgende verliezen in Indo
nesië rijn gerapporteerd:
Kon, Landm.: Tussen 12 April en
27 Mei, na vermissing; sold. S. J.
van Thiel, Prjnacker; 12 Juni 1949:
sold. G. A: Verweij, Zwammerdam;
18 Juni 1949: sold. G. Groeneveld,
Epe; 19 Juni: sold.. A. v. d. Vorm,
Pijnacker; tussen 3 en 7 Juli 1949,
na vermissing: serg. maj. adm. F.
Looïj, Rotterdam; serg. J. Wenders,
Vaals; 6 Juli 1949: wachtmeester
G. van Gorkom, Deventer; 7 Juli
1949: sold. P. Bex, Maastricht: sold.
H. M. Bouman, Waalwijk; majoor-
veldprediker C. van Breugcl, Zuid-
land; 8 Juli 1949: korp. P. J. Booi,
Kerkwerve (Z.); sold. G, D. Meppe-
link, Zwartsluis; vaandrig A. van
Polaanen, Rotterdam; 10 Juli 1949:
sold.le KI. S. Bergakker, Herwijnen
(Gld,); korp. G, Ruiter, Rotterdam:
11 Juli 1949: serg. J. G. B. Beek
man, 's-Gravenhage; 12 Juli 1949:
sold. A. Kanselaar, Apeldoorn.
Koninklijk Ned.-Ind. Leger: 26
Juni 1949: mil. sold, 2e kl. Sndan,
stbnr, 18248/8; 27 Juni: Men. korp.
27 Juni: Men. korp. H. Tular, sold.
Ie kl. Infie H. H. Varkevisser; 29
Juni 1949: korp. infié E. G. Soelf-
ner; 30 Juni 1949: Mad. sold. 2e kh
infie Sarkawi; Mad. sold. 2e kl. in
fie Mohrimin; 1 Juli 1949: Men.
sold. 2e kl. J. Kirojan; 2 Juli 1949:
Arab. sold. 2e kl. infie Isilawane-
beasy, allen afkomstig uit Indo
nesië.
TWEEDE KAMER AANVAARDT ATLANTISCH PACT
Dertien koeien door de
bliksem gedood
DENEKAMP. -- Tijdens onweer
zijn in een weiland behorende tot
het buitengoed ,,Singraven" alhier
dertien melkkoeien door de blik
sem getroffen en gedood.
(Van onze parlementaire redacteur)
De goedkeuring van het Atlantisch Pact door de Tweede Kamer met 65
tegen 7 communistische stemmeen was gistermiddag een minder indruk
wekkende gebeurtenis dan In verband met de belangrijke consequenties
van het verdrag gewenst ware geweest. Dat er maar 72 Kamerleden de
moeite hadden genomen om by de stemming aanwezig te zijn was op zich
zelf al weinig bevredigend en minister Stikker had in zijn beantwoording
der sprekers helaas nagelaten om nu eens flink wam te lopen voor deze
internationale samenwerking, die zo'n belangrijke ideologische grondslag
heeft, nï de verdediging der democratische vrijheden. Plichtmatig las hij
de door zijn ambtenaren opgeschreven plechtige zinnen voor, die van
enthousiasme en idealisme geheel gespeend waren.
In grote trekken kwam zijn be
toog op het volgende neer. De wel
denkende landen kunnen er geen
vyede mede hebben, dat de organisa
tie der Verenigde Naties geen waar
borg voor de vrede kan geven, om
dat de grote mogendheden zich niet
behoeven te onderwerpen aan maat
regelen, die hun niet welgevallig
zijn. Met zijn vijven zijn zij perma
nente leden van de Veiligheidsraad
en het veto van één hunner is vol
doende om maatregelen tot het be
houd van de vrede te torpederen.
Het is Sowjet-Rusland. dat aoor het
misbruiken van het veto-recht ver
hindert dat er vredeswaarborgen tot
stand komen.
West-Europa heeft met het Ver
drag van Brussel daaruit de conse
quenties getrokken. Het besef, dat
West-Europa zonder Amerika er niet
in slagen kan om een wereldcata-
strofe onmogelijk te maken, gepaard
met een natuurlijke onderlinge ver
bondenheid, heeft er toe geleid, dat
hef Pact van Brussel is uitgemond
in het Atlantisch Pact.
Dit is gebaseerd op artikel 51 van
het Handvest der VIN., dat het recht
op zelfverdediging erkent. De
landen zijn gerechtigd om die
zelfverdediging collectief te orga
niseren. Gezamenlijke actie is alleen
geoorloofd tegen aanval doch niet
tegen bedreiging. Bij een collectieve
actie moet de Veiligheidsraad on
middellijk gewaarschuwd worden;
zij moet gestaakt worden als de Vei
ligheidsraad daadwerkelijk gaat op
treden.
Er is niet alleen een negatieve
aanleiding tot het sluiten van het
Pact, nL het te kort schieten van de
Verenigde Naties, doch hef is ook de
vrucht van de ontwikkeling van de
samenwerking tussen, de democrati
sche landen. Nederland kan zich in
dat Pact veilig voelen, veiliger dan
wanneer het niet zou bestaan. Er
zullen financiële en economische of
fers gebracht moeten worden om het
bondgenootschap ook militair sterk
te maken. Het hoogste orgaan in het
Pact, de Raad van Ministers van
Buitenlandse Zaken, heeft een civiel
karakter, het Comité van Defensie
is hieraan ondergeschikt.
Amerika en Frankrijk achten net
gewenst, dat de opneming van
nieuwe partners goedgekeurd moet
worden door de parlementen der
aangesloten landen. Voor Nederland
zou deze procedure aantrekkelijk
zyn, o.a. met het oog op Spanje. Of
Nederland zijn verplichtingen tegen
over Indonesië, tegenover het Ver
drag van Brussel en tegenover hot
Atlantisch Pact zal kunnen nako
men. hangt voor een belangrijk deel
af van de ontwikkeling m Indonesië.
Als door maatregelen van verdrag
partners de ontwikkeling in Indone
sië vertraagt wordt dc minister
doelde bier on het embargo door En
geland en Amerika gelegd op wa
penen voor Indonesië treft Ne
derland niet dc blaam als het dan
zijn verplichtingen niet kan nako
men. doch de betrokken regeringen.
De hulp van Amerika volgens het
Pact zal niet worden verleend aan
een land, waartegenover de Veilig
heidsraad tot maatregelen is overge
gaan.
Aan het adres van de Kamerleden,
die vreesden, dat de aanbouw van
de vloot het gedrang zou komen,
deed de minister de toezegging, dat
de zes torpedojagers, tot welker
aanbouw reeds eerder was besloten,
in de tweede helft van dit jaar zul
len worden aanbesteed.
Voordat de minister sprak had de
heer Dc Groot (CP.N.) de lelie
blanke onschuld van Sowjet-Rus
land betoogd. Bij de replieken merk
te de heer De Kadt (Arb.) op, dat
men met de communisten eigenlijk
niet kan debatteren, want de man
die vandaag op de katheder staat om
de beginselen van hun leer te ver
kondigen, kan morgen, als imperia
list of politiespion uitgebannen wor
den.
Glimlachend verlaat de 39-Jarige
John George Haigh het gerechts
gebouw in Lewesnadat rechter
Humphreys hem zojuist ter dood
veroordeeld heeft wegens moord
op de 69-jarige weduwe Durand
—Deacon. Op de terechtzitting
verklaarde Haigh, dat hij behal
ve de misdaad, waarvoor hij te
rechtstond, nog acht andere
moorden op zyn geweten had.
LONDEN. John George Haigh,
de „zwavelzuur-moordenaar", die
vijf vrouwen en vier mannen van
het leven beroofde, vervolgons hun
bloed dronk en daarna hun lijken
oploste, is door een jury te Lewes
(Sussex) schuldig bevonden aan
moord.
De uit elf mannen en een vrouw
bestaande jury oordeelde, dat de
verdachte niet krankzinnig was en
weck in haar mening dienaangaande
af van de verdediging. De jury had
zich voor het nemen van het besluit
slechts achttien minuten terug ge
trokken.
De procureur-generaal Sir Hart
ley Shawcross, die als officier van
justitie optrad, noemde Haigh's mis
drijf „een "walgelijke geschiedenis
van een in koelen bloede begane
moord, met het oogmerk voordeel
uit de dood van zijn slachtoffers te
trekken."
De 81-jarige rechter Humphreys
heeft Haigh daarop onmiddellijk tot
dc dood door de strop veroordeeld.
Prijs voor Bert Nienhuis
Op haar laatste vergadering
heeft de Vereniging Quellinus, een
vereniging tot steun aan de kunst
nijverheid, besloten een Quellinus*
prijs in te stellen. Deze prijs Is door
de voorzitter, de heer Hulshof voor
de eerste maal uitgereikt aan de
pottenbakker Bert Nienhuis.
Nederlandse vliegtuigen en
schepen mogen Ceylon
weer aandoen
DEN HAAG. De regering van
Ceylon heeft met Ingang van
Woensdag 20 Juli het verbod aan
Nederlandse schepen en vliegtuigen
om Ceylon aan te doen. weer op
geheven, zulks op verzoek van de
Nederlandse regering en op grond
van ontvangen inlichtingen, dat
de Nederlandse regering en de Re
publiek een bevredigende over
eenkomst hebben bereikt.
Het verhod werd, zoals bekend,
uitgevaardigd als protest tegen de
tweede politiële actie tegen de Re
publiek.
Tsjechische regering waar
schuwt de priesters
PRAAG. De Tsjechoslowaakse
regering heeft Dinsdag alle Rooms-
Katholieke priesters gewaarschuwd,
dat vergeldingsmaatregelen op
grote schaal tegen hen. cn hun vol
gelingen zouden worden genomen,
indien enigerlei poging werd ge
daan om de bedreiging van het Va-
ticaan met excommunicatie t.a.v.
Katholieke leden van de communis
tische partij ten uitvoer tc leggen.
Ongeveer 80 priesters hebben,
een bespreking gehad met verte
genwoordigers van het ministerie
van onderwijs te Praag. De pries
ters zou gezegd zyn, dat dit „een.
laatste waarschuwing" was.
Katholieke meerderheid in
Belgische Senaat
BRUSSEL. Na de verkiezing
van gecoöpteerde leden van de Bel
gische Senaat is dit lichaam als volgt
samengesteld: Katholieken 92 zetels,
socialisten 53, liberalen 24 en com
munisten zes. De Katholieken heb
ben hier dus een absolute meerder
heid van 9 zetels.
In de Kamer van afgevaardigden,
waar de Katholieken 105 zetels be
zetten, komen zij er enkele tekort
voor een absolute meerderheid. De
socialisten bezetten hier 66 zetels,
de liberalen 30 en de communisten
12.
SEATTLE Acht mannen zyn.
gedood, toen hedei morgen in
Seattle in de V.S. een tweemotorig
vliegtuig kort na het opstijgen neer
stortte. Het toestel kwam terecht op
een huizencomplex, dat nog in aan
bouw is. Een brand, die daarop uit
brak, richtte grote schade aan. De
twintig andere inzittenden van het
vliegtuig werden zwaar gewond.
k
