m
China, politieke poppenkast
met tragische effect en
ChefarmeA"
Waterstaat gaat weer enkele
wegen aanleggen
spannend
Laat uw kind muziek
leren
Tsjiangs macht ineengestort
door innerlijke verrotting
Mau
nieuwe manmet
oude problemen
Nieuw gedeelte in de route
Amsterdam-Rotterdam
Betere verbinding
Utrecht-Arnhem
DE KINDERKRANT
I
fhdnisA, ids Jovsnawi
,tftf
'sAfachts
doorPIÜÜ
AKKERTJES
Stichting Volksmuziekschool vraagt en'
verdient aandacht van alle ouders
Zaterdag 10 September 1949
S
De werkelijke, politieke Inhoud van de gebeurtenissen In China moet op
het ogenblik zelfs door de beste kenners van dat land moeilijk te beoor
delen zijn. Schijnbaar ondubbelzinnige berichten kunnen velerlei betekenis
hebben./'/.'.V
Deze week las Ik van de grote commumsiische bverwinnlrig In Joennam,
de aan Indo-Chlna grenzende, Zuidwestelijke provincie. Het !s Inderdaad
een verpletterende gebeurtenis voor het door en door rotte regime van
Tsjiang Kal-sjek. Het is een van de dodelijke slagen waaraan hij ten gronde
zal gaan. Want hjj zal nu niet, zoals zijn plan i was, als in de Japanse
oorlog, te Tsjoengking zijn zetel kunnnen vestigen- Waar dan wel? Hij
kan, zoals Fafnir, de drdak in de Nibelungenlegende, op het Bijngond
zat, zich nestelen op het goud dat hij naar Formosa in veiligheid heeft
gebracht. Het moet op den duur niet moeilijk rijn voor Mau en de zijnen,
hem daarvan weg te jagen, nu ook de Amerikanen hem met verachting
de rug hebben toegekeerd.
Joennan is van Tsjiang afgevallen,
omdat het geen vertrouwen meer in
hem had. Maar niet terwille van het
communisme. Het zal tot een accoord
bereid zijn met de communisten, om
met rust te worden gelaten, maar
verder zal het vasthouden aan zijn
autonomie, die de communisten
zullen respecteren zolang dit..voor
hen noodzakelijk is. Deze zelfstandig
heid zou van korte duur zijn, als
niet in zovele, door de communisten
„veroverde" landen precies hetzelfde
was gebeurd. Tsjiangs macht is'niet
zozeer met de- wapenen overwonnen,
nis wél ingestort door slechte inner
lijke constructie, gevolg van rotting.
Tsjiangs soldaten, zijn niet gedood of
gevangen genomen, en voor een-
groot gedeelte- zelfs niet gevlucht,
maar overwegend overgelopen naar
de andere partij. Niet bij regimenten,
maar bij provincies, met de gene
ra als-dictators aan het hoofd. Op die
manier is het nieuwe China niet een
communistische constructie, maar
een lappendeken, waarvan niemand
precies de samenstelling kan bere
kenen., De „overgang" van Joennan
ia een typisch voorbeeld.
De communisten hebben Sjanghai
„veroverd", d.w.z. bijna zonder slag
of stoot bezet. Er is weinig veran
derd, zo heet het. Maar hoe moeten
zij het probleem aanpakken van een
haven- en industriestad met zes mil-
lioen inwoners, zonder invoer van
grondstoffen en zonder handel? Hit
eigen middelen zouden zij daar een
afzichtelijke catastrofe niet kunnen
verhinderen, Dit verklaart hun ge
matigdheid.
Hun successen hebben dus hun
schaduwzijde. Zij worden er geen
baas door in China. Het grote land
blijft in overwegende mate wat het
was.1/';' 1
„Neèn"-zegger
Een troost voor het Westen? De
buitenlandse politiek van China ne
men de communisten zeker in han
den. Moskou krijgt in de Veiligheids
raad op den duur een met veto be-
giftigde grote,mogendheid als .bond
genoot .De communistische propagan
da in -Obst en Zuid-Oost Azië kan,
hoe het nu verder ook lopen moge",
op alle faciliteiten en zelfs steun van
de komende Chinese regering reke
nen. Hetzal voor deze regering, als
zij dat wil, geen moeite kosten heel
China te. spannen voor een veldtocht
ter verdrijving van de westerlingen
uit (Frans) Indochina, (BritsV Hong
kong, (Portugees) Macao. Men vreest
zeer dat dit'haar doel is. Amerika
heeft, zich solidair verklaard met En-
gelang inzake Hongkong. Maar is
Hongkong, dat voor een groot ge
deelte door tot vijfde-kolonnè-dien-
sten bereide Chinezen bewoond is,
te verdedigen?
Dit is, wat om te beginnen dreigt,
als de burgeroorlog in China is af
gelopen, Niet dat China communis
tisch zou worden is het grote gevaar,
maar dat het/ofschoon innerlijk niet
communistisch, een instrument wordt
van de communistische wereldpoli
tiek.
Middellijk gevolg kan zijn dat Ame
rika, ter afwending van de opzuiging
zij de protectie van de Japanners,
andere provincies. Hij kon nu Weinig
gestoord zdjn beide hartstochten,
opium en spel, botvieren. Hy regeer
de een groot gedeelte van. Noord-
China, tot hij lastig werd voor de Ja
panners. Toen werd hij prompt met
trein en al opgeblazen.
In herinner mij Eeng Ju-tsjang, de
Christen generaal uit N.W. China. Hij
was van soldaat opgeklommen tot
een man die' lezen en schrijven kon
en vervolgenstot generaal toe. Hij
werd christen, en de bondgenoot van
RAMPSPOED heeft de burger
krijg gebracht over de bevolking
van het Hemelse Rijk.
de Russen. Zijn troepen waren een
tijd lang zeer goed gedisciplineerd.
Maar de opbouw van zijn macht was
te voos. Hij verried en werd verra
den. Hij noemde zich niet altyd
„rood", zoals, anderen hem bestem
pelden,- maar wel bekende hij zich
te allen tyde- vurig Christen. Dit ver
hinderde hem niet;mededingers
hardvochtig uit de weg teruimen."
Eens scheen hij de komende man In
doori
dr. M. v. Blankenstein
het Noorden. Op dén duur taanden
zyn macht en aanzien, en dit jaar is
hij, bij een scheepsbrand, omgeko
men.
In 1926 had ik te Peking een ge
sprek met Karachan, Russisch am
bassadeur, Armeniër, aartsintrigant,
maar pleizierig vrijmoedig. Ik vroeg
hem o.a.:^„Wat denkt U van' Uw
bondgenoot Feng Ju-tsjang? Be
schouwt U hem als een historicus
dan wel als een schurk?" „Ik denk
het laatste," zei Karachan. „Ziet U
dan geen fatsoenlijk map onder al
die Chinese generaals?" Nooit zal ik
het antwoord vergeten; „Niet onder
mijn vrienden. Misschien is er een
onder mijn vijanden: Woe Pet-foe."
Op dit soort lieden,moet Mau zijn
rijk, in lappendekenvorm opbouwen.
Tsjiang-Kai-sjek heeft-.het niet ge
kund, al had hy het om te beginnen:
makkelijker.
flnses. Med.)
De 4 bedaniMeien van Che-
larine „4" zijn elk stuk voor
stuk al beroemd voor het be-
strijden van zware hoeld- en
andere pijnen, tegen griep en
verkoudheid. Haar tezamen in
één tablet verenigd werken ze
nog beter. Ook in dit geval
dus: Eendracht maakt macht!
T«s-« ptj«*n ma grkp 20 tabletten 10.75
Streven naar internationale
bescherming van auteurs
recht
Een internationale copyright-con
ventie is niets nieuws, maar tot,
dusverre heeft geen enkele conven
tie erkenning .gevonden' in alle de
len van de wereld. In verband met
deze onbevredigende situatie is
door de Unesco het besluit geno
men om te komen tot een univer
sele, organisatie, die een van de ste-
keligste problemen in de vrije uit
wisseling van werken van litteraire
en artistieke en wetenschappelijke
waarde zal moeten regelen.De
grondgedachte is, dat In elk land de
werken van een buitenlands auteur
dezelfde bescherming zullen genie
ten als die van inheemse schrijvers.-
Door specialisten van tien verschil
len de landen is een ontwerp opge
steld, op grond waarvan een vra
genlijst is ontworpen, die zal wor
den voorgelegd aan de onderschei
dene regeringen..
Residentie-Operette brengt
„Mariandel"
De Residentie-Operette brengt op
.21 October in Amsterdam de Ne
derlandse première van de Weense
Operette „Mariandel" („Walzer. in
Wien"op melodieën van Johann
Strauss. De artistieke leiding be
rust bij Paul Olmühl, hoofdregis
seur van het Raïmundtheater te
Wenen, die voor korte tijd als gast
regisseur aan de Residentie-ope
rette verbonden is. De hoofdrollen
worden gespeeld door Friedl Dotza
(als gast), Claire Clairy. Mady
Meth, Joseph Bahr, Wouter Canoys,
Gerard Müller, Rob .Milton en' Bert
van Dongen. De arrangementen
werden .verzorgd door de dirigent
Herman Woustra.
(Van onze speciale verslagever)
DEN BA AG Voor de ongeveer 23 miUloen, gulden, die naar wtf v<
wachten In het komende jaar ter beschikking- *nüen komen voor uitvoe
ring van het Rijkswegenplan, zullen enkele van de vele wegen, die op
aanleg wachten, ter hand genomen kramen wórden.
Het zal velen verheugen, dat men nu elridelMk zal beginnen met de vaste
brug over de Usel te Doesburg, waardoor ook dc hatelijke tol op de huidige
schipbrug venflw(jnt.
Ook wordt Iets gedaan aan de beruchte weg Amsterdamr—Utrecht, mw
niet voldoende om ingebruikneming binnen afzienbare tijd in het vooruit
zicht te stellen.
De weg MaarsbergenDo Klomp wordt aangelegd Ln de verbinding van
Utrecht met Arnhem, waardoor het mogelijk wordt de gevaarlijke kommen
van Woudenberg, Scherpenzeel en Reoswoude te mijden.
Verder ligt het ln de bedoeling het eerste stuk van de weg Vpenbnrg—
Burgerveen aan te leggen in de route van Rotterdam naar Amsterdam,
waardoor men althans de lastige traverse door Den Haag kwtJt raakt
Ook is men van plan de weg EeninesHoevelaken te gaan gereed maken,
waardoor het verkeer-van Amsterdam naar het Ooeten en Noorden om het
gevaarlijke SoestdjjkBaam en Amersfoort geleld kan worden.
TSJANG KA1-SJEK
I» de steek'gelaten door zijn
l Amerikaanse vrienden.
van Japan in dit systeem, de oude,
gevaarlijke Japanse nationalisten
weer aan de macht helpt. Er zijn in
vloedrijke Amerikaanse kringen die
dat reeds willen. Ook bestaat het ge
vaar, dat de opzuiging van Japan in
de communistische samenwerking
werkelijk gelukt.
Carrière-zoekers
Maar China? Zoals gezegd, het is'
een lappendeken van provincies,
waarin generaals, echte condottieri,
plaatselijk eigenmachtig en zelfzuch
tig regeren. Met hun overgang naar
Mau is hun. corruptie, uit de school
van Tsjiang, niet verholpen.
Hoe-deze heren eruit zien? Ik her
inner mij Tsjang Tso-lin, Begonnen
als varkenshoeder. Daarna kroegbaas.
Rovers plachten hun buit in zijn her
berg te verdelen. Hjj verhinderde ru
zie. Tenslotte organiseerde hij hun
Jenden onder zijn beveL Hy hielp de
Japanners in 1994 tegen de Russen.
Deze bevalen hem aan Peking aan.
Zyn bende werd, met hem als'ge»
neraaï afin hét hoofd, in het leger
opgenomen. Hij werd gouverneur
van een provincie, veroverde, dank
Laten wij eerst eens naar de weg
AmsterdamUtrecht' kijken. Een
goede weg voor diligences en glan
zend gepolitoerde karossen met
goed gemutste ..passagiers, die op
een zomermiddag genieten kunnen
van het fraaie gezicht op de kron
kelende Vecht en de bekoorlijke
buitenverblijven. Maar een ramp
voor een automobilist, vooral bij
mist en bjj regen. Behoedzaam
sukkelt hij voort langs deze „weg
der honderd bochten", met zijn vele
nauwe traverses, zijn maximum-
snelheden, zijn inhaal- en parkeer
verboden en zijn grote kans op on
gelukken.
Voor een gedeelte van deze weg
is het grondwerk al verricht,, maar
voor het middelste gedeelte ligt
zelfs de aarden baan er nog niet.
Voor 1950 zullen er een paar mil-
lioen voor worden uitgetrokken.
Dan begint men ook voof het mid
delste gedeelte met het leggen van
de aarden baan, zodat de weg dan
over de gehele afstand in hetzelfde
voorlopige stadium komt.
Maar wanneer deze weg nu ein
delijk klaar is, wanneer men er
over kan rijden, dat kan niemand u
zeggen. Vóór het zo ver is moet er
nog twintig dertig millioen aan
ten koste gelegd worden.- In 1950
komt dat geld niet Wanneer wel?
Als het bedrag eens een keer wordt
beschikbaar gesteld en men aan het
werk gaat zal men nog drie a vier
jaar nodig hebben om deze weg
te maken, De verbinding Amster
dam—Utrecht zal dus voorlopig
NederlandEngeland
schaakwedstrijd
Be reed» aangekondigde schaak-
wedstr. Nederland-Engeland, waar
van. de organisatie door da Kon.
Ned, Schaakbond ia opgedragen
aan de Utrechtse Hoofdklasse
schaakclubs ,De Dom' en' .Utrecht',
wordt Zaterdag, 17 enZondag, 18.
September a.u. gespeeld In het
clublokaal van „De Dom", de kleine
foyer van Tivoli, Kruisstraat. Er
wordt op beide dagen gespeeld van
2 tot 7 uur. Belangstellende scha
kers zijn daar. welkom
nog wel de beruchtste van Neder
land blijven.
Dwam door Den Haag
Do verbinding tussen onze drie
grootste steden, die van Rotterdam
over Den Haag naar Amsterdam,
laat ook op verscheidene punten
nog veel te wensen ovar. Het erg
ste is. dat hij dwars doof Den Haag
loopt. Volgens het rijkswegenplan
moet de weg in de toekomst bij
Ypenburg rechtsaf en over Leid-
schendam naar Burgeryeen gaan
om daar op de bekende weg door
de Haarlemmermeer naar Amster
dam te komen. In 1950 gaat men
nu waarschijnlijk beginnen al vast
de ongelukkige traverse door Den
Haag weg te nemen. wil hei
eerste stuk van de nntir^n ti r
aanleggen, d.w.z. van Ypenourgtot
Iets ten Zuiden van Leiden, v;*:
dan een verbinding linksaf near de
Haagse Schouw gemaakt wordt om
het verkeer weer op de bestaande
weg te brengen. Met.dit werk kan
men in- een jaar klaar zijn. Late*
komt dan wel eens het Noordelijk
gedeelte van de weg van bezuiden
Leiden naar Burgerveen aan dé
beurt.
Wie van Amsterdam na ar. Amers
foort naar Hoevelaken gaat over de
rijksweg stuit even voorbij ÏMt pa
lels Soestdijk op de aller ongeluk
kigste traverse door Soestdijk en
Soest, nauw, bochtig en met vele
naar voren springende tuintjes, tal
van wegkruismgen met oversteken
de fietsers "en wandelaars en met
allerlei andere belemmeringen.
Er iï een weg ontworpen (aan
sluitende op de bestaande) die van
Eemnes benoorden BaamSoest
dijk en Amersfoort naar het be
kende kruispunt Hoevelaken loopt.
Van dit punt kan men linksaf over
de Zuiderzeestraatweg naar Zwolle,
rechtsaf naar Apeldoorn.
Ook op deze weg wordt met smart
gewacht. Het grondwerk is al voor
driekwart klaar. Knappe koppen
hebben uitgerekend, dat de nieuwe
weg het verkeer twintig procent,
besparing oplevert. Er is nog twee-
en-half millioen voor de aanleg no
dig en verwacht mag woeden, dat
dit bedrag voor 195Q ter beschik
king wordt gesteld. De weg kan dan,
in twee jaar klaar zijn. Behalve
vóór het verkeer zou hij ook voor
de stad Amersfoort een opluchting
betekenen.-Als deze weg, gereed is
komt het grote verkeer van Am
sterdam naar het Oosten en Noor
den. ook niet meer langs het paleis.
Soestdijk. Maardat zullen velen
wel jammer vinden.
Het „Hazenpad"
'Hebt u wel eens van het „Hazen
pad" gehoord? Het ia de enige weg,
waaraan in de oorlog i's gebouwd
en die daardoor tal van-Nederian-
ders buiten Duitsland heeft gehou
den. Het moet de verbinding vaii
Utrecht met Arnhem en verder met
de Duitse grens worden. De Duit
sers dachten belang bij deze weg
té hebben en lieten Waterstaat er
aan bouwen, maar deze bouwde
wel zó, dat de bezetter er nooit wat
aan kon hebben. Wij noemden de
weg het „Hazenpad", omdat hij de
route kon worden, waarlangs de
Duitsers de vlucht zoudennemen.
Waterstaat heeft uitstekend gesa
boteerd en de weg is hooit'klaar
gekomen.
Maar nu willen wij wel eens dat
men gaat opschieten met die weg:
Hij ligt er tot Maarsbergen en ver
der is er alleen, maar een aarden
baan, die dwars door de bossen
gaat; o.a. langs de Noordkant van
Arnhem. Aangezien men niet over
het zand kan rijden moet men bij
Maarsbergen de weg verlaten. Men
kan naar het Noorden naar de weg
Amersfoort-Ede-Amhem of Zuid
waarts naar de weg over Rbenen-
Wageningen naar Arnhem. De eer
ste weg is de beste en meest ge
bruikte, maar men komt er de ge
vaarlijke bebouwde kommen van
Woudenberg, Scherpenzeel en
Renswoude in tegen.
De bedoeling is nu het volgende
jaar té beginnen met het doortrek
ken van het „Hazenpad" naar De
Klomp, waardoor men.de genoem
de dorpen links kan. laten liggen en
al vast een vrij behoorlijke verbin
ding met Arnhem heeft. Aangeno
men wordt, dat bij de komende be
groting ook voor deze doortrekking
geld beschikbaar komt. Het werk
kan in een jagj- gereed komen.
Dat met de IJselbrug te Does
burg begonnen wordt hebben wij
reeds vermeld. De plannen liggen
Ik geloof toch maar/ niet, dat
ik-ga, zei moeder weifelend,. Hè,
moeder, zei Joop, ga nou maar
gerust. Ik kam toch wel op dat
kind letten wat is dat nou, ze
zit. toch in de box. Ja,zei moe
der, maar dan moet je ook niet.
zitten suffen hoor en goed op
haar letten/
Ik zal bij 'de box blijven staan,
zei Joop en aldoor naar haar
kijken, zó!
Moeder lachte en trok haar jas
aan. En even later zat Joop al-
leen. Tineke was heel braaf .in
haar box likte aan de teddie-
becr. En Joop nam met éeh zucht
zijn boek. Het heette: Het avon
tuur van de jongens uit de derde.
En 't ging erover, hoe drie jon
gens een verlaten spelonk von
den met geheime gangen, in de
rotsen. Op een gegeven ogenblik
durfden ze niet verder, omdat
het er. zo donker en spookachtig
was, maar een van de drie was
dapper en ging alleen..
„Hij liep tastend door de kille
pikdonkere gang" zo stond er.
„Was het zijn verbeelding,' of
hoorde hij 'werkelijk een geluid,
een zacht geluid? Was er iemand
in dit verlaten oord? Was er
misschien een mens in nood in
deze spookachtige gang?"
Op dat moment' keek Joop op
van zijn boek, want hij hoorde
ook een geluid. Het kind! Maar
't geluidje kwam niet van de box,
maar uit de richting van. het
buffet en-het was een bijzonder
tevreden geluidje.
Joop sprong op en daar zat de
kleine Tineke op de grond. Ze
was uit de box geklommen, de
rekel en o, wat hpd ze. ge
daan, wat had ze gedaan?
Ze zat heel zoet te spelen met
de stroopkan, uit het buffet. Haar
jurkje was een en al strpop. Haar
gezichtje zat onder de stroop.
Kleverig en vies.-En het mooie
lichte kleed voor het buff et, o,
wat zag dat eruit!
Stout kind,-, zei Joop hard. Ti
neke liet de stroopkan van schrik
vallen en begon te krijsen.
Volkomen hulpeloos stond Joop
erbij te kijken. Toen pakte hij
het schreeuwende kindop en
droeg haar naar de keuken. Hij
probeerde, heel onhandig, haar
gezichtje met groene zeep te was
sen, maar ze spartelde zo en voor
hij het wist was hij ook heie
maar kleverig en vies en bruin.
En daar ineens stond moeder in
de keuken. Ze nam,, zonder iets
te zeggen, 'de huilende kleuter
aan en toen begon ze te proes
ten van 't lachen. Het was ook
zo'n mal gezicht.
Je bent een vervelend joch, zei
ze, je had natuurlijk beter op
moeten letten, maar je kon ook
niet weten, dat ze al uit de box
kon klimmen. Dat is weer iets
nieuws. En" toen ging ze alles,
schoonmaken eri het was over.
Maar Joop kon toch niet da
delijk verder lezen ïn het avon
tuur van de jongens uit de der
de. Hij had een beetje genoeg van
plotselinge geluiden!
TT IJ is weer hier, hij is weer hier,
ii de grote tovenaar Reinier
daar kamt hy met zijn wonderdier Jodocus.
De kinderen van hiér en daar
die roepen al: Dag Tovenaar!
En tovert U vandaag voor ons nóu ook s?
Wat toil je dan? Wat wU jé .dan?
zo roept die grote Toverman,.
Vertél het maar eens, Kees en Jan en Mientje!
Zeg op, wat willen jullie graag?
Dme witte muizen voor vandaag?
Daar komen ze, let op, let op, Katrientje!
Hij zwaait zijn toverstaf. Kijk uit!
Hij maakt een wonderlijk geluid!
Hy roept: Pilatus Bonekruid van Pluizen!
En plotseling, o, plotseling
dat is een wanderbaarlijk ding!
Daar springen ze: Drie dikke, witte muizen
Dan gaat h\j. door, dan gaat hy door,
hy kan het nog veel beter* hoor!
Daar maaki hy van hei houten spoor van Kaatje
een echte grote locomotief,
door-het straatje/
Het paardje met zijn-houten kop
dat wordt een: paard van hoppelepop.'
hij draaft en huppelt in galop en hinnckt.'
Het is een prachtig, edel dier/
En o, die tovenaar Rentier.
die heeft een vreselijk pleizier en grinnikt!
En ook het olifantje leeft ■-
zodTa hij het betoverd heeft
en ieder kindje rilt én beeft'dat snap jef
De kleine Kabus huilt van schrik
toat is te groot, mat is ie dik.'
En 't was toch maar een olifant van lapjes!
Maar 's middags om een uur of vier.
dan zegt de tovenaar Reinier:
Nu is het uit met het pleizter. 't Is over!
Hij ttiaaki de olifant to eer klein
en ook het paard en ook de trein,
toêg tuitte muizenuit is het getover!
Daar gaat de Tovenaar Reinier
daar gaat hij met zijn wonderdier
komt hij ttog ooit terug van hier, wat dacht je?
Misschien, misschien, ja heet misschien
zul 'jy hem nog een keertje zien, -
Maar eerst nog even slapen, hoor, een nachtje.'
van puff en poeff, en asjeblief
daar rijdt, ie, dan! Daar rijdt te
(Ing Med.)
~Pl|n»n dl» U wafckwr Kocd»n, cntneinen
II de beste remedie: de Slaapl Zota voor
een goeds nochirurt, neem 'n AKKERTJE"
di U wakkerIlgrvan do pilo. ..AKKERTJES"
zijn Ideals pijnstillen bij klerp[|n. tandpijn.
«plBi-, zenuw- «n aongeüchtspljnen. Let
op het AXKER-merk en weiger nömetakl
helpen direct/
Vandaag zal de Theemspolïtié het
350-jarig bestaan vieren vav
haar corps met een historisch
.schouwspel, waaraan 100 boten
en meer dan 700 mensen deelne
men. Zowel politie-agentèn als
smokkelaars en zeerovers, zullen
volgens de mode van ongeveer
1800 gekleed gaan. Twee leden
der Theemspolitle tijdens de gé
nerale repetitie.
klaar. Er is tweé-en-half millioen
voor nodig. Waarschijnlijk komt dit
bedrag thans beschikbaar.
Maar daarmee hebben wij het
wel zo ongeveer gehad. Andere
werken van enige betekenis aan dc
rijkswegen, buiten de hierboven ge
noemde, koinen ook het volgende
jaar nog niet aan de beurt-
Wat blijft liggen
Het meeste werk blijft voorlopig
dus liggen. Of om precies te zijn:
Er. moet aan het Rijkswegenplan
nog een milliard oftewel duizend
millioen verwerkt worden. Men
gaat in.1950 een goede twintig mil
lioen besteden. Ergo komt.twee
procent van het werk tot uitvoe
ring.
Van buitengewoon groot belang
is b.v. nog de tunnel, die er moet
komen onder het Ncordzee-kanaal
te- Velzen, want de ellende met de
ponten wórdt daar steeds groter.
Ook voor de scheepvaart is 't aan
leggen van deze tunnel van veel
betekenis. Maar het is een dure
geschiedenis en het geld zal voor
lopig wel niet beschikbaar komen.
Als het wel komt duurt het nog vijf
bitter hard nodig. Want fatsoenlijk
jaar voor het werk is voltooid.
Ook van de rijksweg no. 15 door
de Betuwe, van Meteren naar de
rijksweg ArnhemNijmegen,komt
voorlopig niet. En deze weg is wel
rijden met een auto kan men in de
Betuwe bijna nergens. Over dijken
en veren moet men er zijn weg
zoeken.
Een andere eis, waaraan niet vol
daan wordt, is de omlegging om
het beruchte Wouw in de weg van
Rosendaal in Brabant naar Zee
land. Dezè weg, die men o.a. ge
bruikt als men van Den Haag naar
Middelburg gaat, wordt steeds
drukker ens lechter. Wie .er
nooit geweest is kan er zich geen
voorstelling van maken. Het is als-
of er een bandjir door het dorp is
gegaan, zo kapot is hier de weg.
Twee auto's kunnen elkaar in het
smalle straatje nauwelijks passeren
en alle stoepjes zijn er. dan ook in
puin gereden. -
Maar laten wij ophouden. Als we
alles gingen opsommen wat nog
gebeuren moet waren we>voorlopig
nog niet klaar en gisteren hebben
wij er al een bloemlezing uit ge
geven. Ieder jaar dat het werk aan
al deze wegen en bruggen onuitge
voerd blyft verliest Nederland geld
en wordt mèt de ontwikkeling van
het verkeer ook de voortschrijding
der industrialisatie tegengehouden.
fJET LAGERE SCHOOLKIND leert teilen, teren, schrijnen,.leert m
Xi alles tóat. nodig'is, maar,het officiële' leerplan g^t daarbij nelaas
niet uit van het elementair opvoeden van de fantasiej; h.et gevoel, de
smaak, de omgang, het karakter. De school is nog geen voorportaal voor
„de school des levens". De moderne onderwijzer tracht m de regel met
liefde en uemtimd .inzicht de verouderde dorre grondslagen van net
leerprogramma zo levend mogelijk te maken. Dit leerplan.- 06t?af ais
enige muzikale vorming het zingen. Ert dit kan heel wat oetekerwn.
Maar dan moet de onderwijzer dit beseffen, hetgeen vaak ook het ge
val is. Hij moet échter óók muzikaal^ zijn! Een onderwyzer met begrip
en aanleg tezamen weet soms prachtige rcsuitaten ie bereiken met het
zingen van een critlsche. keuze uit oude en nieuwe volksliederen, ca
nons en andere meerstemmige muziek.
Lagere-schoolmusicus
toekomstig vak
DOCH wie weet, hoe weinig doeltref
fend, ja anitna-bedervend. het
zanguurtje meestal ls, schaart zich bü
hen die strijden voor een meer zinvol
ingerichte muzikale vorming, eerst in
het. lager, daarna logisch aansluitend ln
het'voortgezet onderwas. Een principi
ële verandering van het totale school
onderwijs zou daarvan de achtergrond
moeten zijn. Vernieuwingspogingen heb
ben zich reeds sinds lang gericht op de
belangrijkste groep lerenücn: de lagere-
schooïbevolklng. In deze jeugd, ln deze
toekomstige radlo-lulsteraars, concertbe
zoekers en het allermooist zelf
musicerenden ls zoveel schoons te bren
gen dat een blijvend en veredelende
belangstelling tot gevolg heeft.
Hier doet zich de vraag voor of een
spedale muziekleraar zijn Intrede in de
school moet doen. hetgeen vaak ont
kennend werd beantwoord. Aangezien
er nu eenmaal veel onmuzikale onder
wijzers zfjn zal men deze vorming dus
óf alleen aan de muzikale schoolmees
ter óf aan speciale leerkrachten moeten
opdragen, Maar óns Inzicht ls heel wat
verder dan de practijkt Voorlopig zal
het particulier initiatief van" paedagogen
en ouders een betreurenswaardig onver
mogen van ons volk, dat zijn eigen
volksliederen nauwelijks o£ slecht 6f
niet leerde zingen, Jn dat van Iedere
hogere cultuur ln zijn officiële opvoe
ding blijft verstoken, zoveel mogelijk
moeten ondervangen
Een der bekendste muziekpaedagogen
en een die het meest organiseerde in
ons land is Willem Gehrcls. HIJ stichtte
de Volksmuzlekschoot te Amsterdam.
Daar laten duizenden kinderen het te
kort ln hun schoolopleiding aanvullen
en by bijzondere aanleg hoger ont.
wikkelen. Er ontstonden een Gehrels-ln-
stituut, een Gehrels-diploma, de Stich
ting Volkmuziekschool, met zusterstlch-
tlngen te Hotter dam, Haarlem en 's-Gra-
venhage. De Haagse stichting heeft ln
tegenstelling tot die te Amsterdam, geen
eigen centraal gebouw, doch zendt haar
leerkrachten uit naar wijken en scho
len.
Wie een openbare les of demonstratie
avond meemaakt, wie ziet hoe kinderen
lopen en dansen op muziek, hoe zij elke
melodie leren lezen en zelf melodieën
leren maken, is verbaasd over wat met
een ongeselecteerde jeugd wordt bereikt
door kunde, geduld en toewMtog, en...
voor weinig geld! Ieder dialer kennis
mee maakt slaakt de zucht: „Ik. WOU dat
lk dit ln m*n Jeugd had kunnen leren"!
Reapect krijgen ouders en andere be
langstellenden wanneer «en knaap van
10 of 12 jaar als dirigent optreedt die
Iet wel een goede melodie zelf be
denkt, deze tegelijk met eenvoudige te
kens van zijn hand (elke toon heeft
een eigen teken) ln de lucht schrijft, en
tegelijkertijd door de gehele klas hoort
zingen en spelen.
De leerkrachten van de 2-jarige alge
mene vorming (A-cursus) bezitten het
Gehrels-diploma, plus een massa liefde
en geestdrift. Het daarna volgende B-
onderwijs bevat het leren bespelen -van.-
allerlei instrumenten en het samenspe
len en samenringen. Dit wordt gegeven
door bevoegde vakmuslcb Allen voor wie
prlvê-lesson te kostbaar zijn hebben
hleunee een kans, want de lesprljzen
zijn zeer laag. Het ls eigenlijk onver
antwoord wanneer ouders het A-onder
wijs hun kinderen zonder geldig motef
onthouden. En toch gebeurt dit aoor on
bekendheid met de. huidige mogeiykhe-
den en met de waarde die énige muzi
kale vorming voor het ganse leven bezit.
Den Haag bv. maakt met 400 A 500 leer
lingen een slecht figuur. He lage les-
prijzen zijn mogelijk door de subsidie
welke de .Maatschappij tot bevordering
der Toonkunst" verleent. De gemeente
bepaalt.zich nog toe tot een welwillend
toezien, particulieren schenkingen vul
len de tekorten aan. Sommige bijzonde
re lagere scholen met vooruitstrevende,
hoofden hebben het A-onderwhs ln het;
leerplan opgenomen, de minder vrije,
openbare scholen kunnen «lëchts anime
ren en leslokalen beschikbaar stellen.
Het Idealistische streven Van de Stich
ting Volks muziekschool is *r op gericht
haar. practyk en ervaring over te dra
gen ln de school en niet daar bulten o£.
als aanhangsel. Het doel ls om zichzelf,
voor zover de algemene vorming be
treft, overbodig te maken l
Plet Möhrlnger
Boekenproductie stijgt
internationaal
In 1948 zijn in Frankrijk 16030
boeken uitgegeven. Dat is twee keer
zoveel als in de jaren 1937 of 1938.
Duizend van deze in '48 uitgegeven,
boeken waren vertalingen- In het
zelfde jaar verschenen in Groot-
Brittannië 14.686 boeken en in de
Verenigde Staten 9182.:Mem, beften-
ke. hiérbij wel, dat in het bijzonder,
in de V.S, de oplagen vaak in de
honderdduizendéjr exemplaren lie-,
pen. In alle driebandenJwaren de
romans die van de persen kwamen
het talrijkst. In Frankrijk wérd de
tweede plaats ingenomen door .boe
ken op sociaal-wetenschappelijk ge-
bied, in Engeland en de V,S, door
boeken voor'de jeugd. Technische
boeken kwamen in Engeland op de
derde plaats en in de V.S., die wel-
ke óver religiueze onderwerpen
handelen.
ZAANDAM. De Zaanöamse
zwemster Tiny Jonker zal, als, het
voor de organisatie van éen Ka
naal tocht nog ontbrekende bedrag
iets minder dan duizend gulden
voor Zaterdagavond bijeen is,
Maandag of Dinsdag met haar trai
ner, Maarten de Ruiter, r.aar Do-
ver - vertrekken.
