HET BOTTERDAMSCH PAROOL
Westen praat niet meer over
normalisatie' in Berlijn
'tÈÜÉl»
Mevrouw Mucke: „Mijn man is
helemaal niet zo rijk'9
Lauwheid in vertrouwen
Twee rovers overvallen
Amsterdamse spaarbank
Militair hulpprogramma
thans startkïaar
Accoord over spoorwegstaking
door Russen geschonden
Buit ruim zeven
duizend gulden
iÉMfêM
Russische atoomexplosie beïnvloedt
mening van het Congres
Vroegere secretaresse moet
voor zijn kleren zórgen
Mededelingen politie
betwijfeld
Politie zwijgt,
maar vraagt
vJ
Kuyle voor
hel Hof
Korte maar sware
telastelegging
9e Jaargang no. 228 -
Red en Adm. Lange Haven 141, Schiedam
TeL 69300 Abonn.prljs: per week 0,32
per kwartaal 4.10. losse nummers ƒ0.09
Opgericht door de Stichting „Het Parool"
DE
Donderdag 29 September 1949.
Uitgave N.V. De Nieuwe Pers Postgiro
398644 Bankten' Amaterdamsche Bank
te-Rotterdam Directeurs B. de Vrfes
- Hoofdredacteur: W. B. F. Schaper
BERLIJN. De Westelijke geallieerde commandanten van Berlijn
hebben bun Russische collega, generoalmajoor Kotikow, doen weten, dat
z|J de vlermogendheden-bespreklngen met hem niet kunnen voortzetten,
zolang de Sowjet-autoritelten in gebreke biyven de aangegane overeen,
komsten na te komen. In een brief aan Kotikow verklaren de comman
danten, dat zij van de geallieerde Hoge Commissarissen het verzoek heb.
ben ontvangen om de onderhandelingen over de normalisatie van het
leven in Berlin, dfe door de vier ministers van Buitenlandse Zaken na
hun Parjjse zitting waren aanbevolen, te staken. Ztf verklaren, dat het
geen nut heeft naar een accoord te streven, daar de Russen de overeen,
komst over de Bcrlynse spoorwegstaking niet zjjn nagekomen en repre
saille-maatregelen hebben genomen tegen een groot aantal West-Ber_
llfnse spoorwegarbeiders, die Indertjfd gestaakt hebben. Op hun vele pro
testen hiertegen hebben de Westelijke commandanten slechts onbevredi
gende of in het geheel geen antwoorden van ds Sowjet-autoritelteij ge
kregen. In een geval, aldus de brief der Westelijke commandanten, ver
zocht de Franse commandant, generaal Ganeval, om een onderhoud over
deze kwestie met generaal Kotikow. HU kreeg ten antwoord, dat de
generaal met verlof was- Dezelfde dag echter had de Britse commandant,
generaal Bourne, over een ander onderwerp een gesprek met Kotikow.
Ds Westelijke commandanten
hebben de West-Berlijnse magis
traat thans gelast, niet langer
voort te gaan met de omwisseling
van 40 procent van het salaris der
spoorwegarbeiders in Westmarken.
Op een persconferentie zei gene
raal Ganeval: „Wij namen deze
verplichting van de door de Sow-
jetautoriteifcen gecontroleerde
„Reichsbahn" over. Wy kunnen
deze betalingen echter niet voort
zetten, daar- wij geen gewoonte
wensen te maken van het overne
men van Sowjet-verplichtingen en
de fondsen, waaruit de gelden af
komstig waren, thans ln handen
der Westduitse regering zijn. Ik
ben niet van oordeel, dat dit besluit
een hernieuwing van de spoorweg,
staking ten gevolge zal hebben".
Reuter tekent hierbij aan, dat 29
Juni besloten werd genoemde 40
procent van de salarissen te beta
len in het kader van de overeen
komst ter beëindiging van de Ber-
lUnse staking. Deze overeenkomst
loopt heden ten einde.
De Britse, plaatsvervangende
commandant, brigade-generaal Ben_
son, heeft verklaard, dat het be
sluit om de viermogendhedenbespre-
kingen te beëindigen, slechts be
trekking heeft op de onderhande
lingen over de normalisatie van het
leven ln Berlijn. Dit behoeft niet
noodzakelijk invloed te hebben op
besprekingen op een ander niveau.
„Wft hopen, dat de onderbreking de
Russen tot de~overtuiging„zal bren
gen, dat zij hun beloften dienen na
te kamén", aldus Benson.
In de brief aan Kotikow, ko zegt
Reuter, wordt verwezen, naar een
brief van Kwasjnin, Sowjet-hoofd
van de afdeling vervoerszaken,
waarin deze blijk geeft van een „op
cynische wijze voorbijzien van door
REGEREN IS MOEILIJK
ZWART en somher is het beeld,
dat Cripps van het huidige
Engeland heeft opgehangen toen
hij in de buitengewone zitting van
het Lagerhuis het woord voerde
over de devaluatie. Het Britse volk
kon er uit opmaken, dat het nodig
zal zijn de buikriem nog vaster
aan te halen. Dat is natuurlijk
nooit een prettige boodschap en zij,
die hem te horen krijgen zijn dik
wijls maar al te geneigd het oor
te lenen aan critici, die beweren,
dat bet ook anders had gekund.
Aan die critici ontbreekt het ln
Engeland niet. De liberalen hebben
een motie ingediend, waarin bet zo
wordt voorgesteld, alsof de socia
listische politiek de devaluatie on
vermijdelijk heeft gemaakt. De
Conservatieven betogen ongeveer
hetzelfde,
Zy vergeten, dat de verhoudin
gen, die tenslotte de oorzaak van
de devaluatie zijn geworden, ont
staan zijn lang voordat de Arbei
derspartij aan het bewind kwam.
De devaluatie is een poging het
Britse dollartekort op te heffen.
Het dollartekort is een gevolg van
j economische ver
schuivingen in
de oorlogsjaren
en het werd nog
verscherpt ten-
1 gevolge van de
lening, die Engeland drie jaar ge
leden met Amerika sloot. Die ech
ter was op haar beurt een poging
een vicieuse cirkel te doorbreken.
Engeland had een tekort aan ge
bruiksgoederen. Het moest produ
ceren, maar had geen grondstoffen.
Om grondstoffen te krijgen moest
het exporteren, om te exporteren
moest het eerst produceren.
Dit zijn feiten, die ook de con
servatieven het hoofd zouden heb
ben moeten bieden. Echter zonder
het vertrouwen van de arbeiders
te gemeten. Dat wil zeggen met
meer stakingen, meer verloren ar
beidsdagen en dus geringer pro
ductie. De vraag rijst of dan de
noodzaak van devaluatie zich, niet
nog veel vroeger zou hebben voor
gedaan.
Opposïtievoeren is thans gemak
kelijk in Engeland. Regeren niet-
Conservatieven en liberalen schij
nen zich daar soms weinig reken
schap van te geven. De vraag is nu
maar, of het Lagerhuis dit wel zal
doen.
In hei
zoeklicht
Rustig herfstweer
"Weersverwachting van Don
derdagavond tot Vrijdagavond:
In de nacht en ochtend op
vele plaatsen mist of laag han
gende bewolking. Later opde
dag plaatselijk opklaren. Zwak_
ke en af en toe matige wind
uit oostelijke richtingen. Vfei-
nig verandering in temperatuur.
3" -.-,>1 2on op 6 38, onder 18.21;
Maan op IS 34, onder 23.40.
hem zelf aanvaarde verplichtingen".
Kwasjnin had verklaard, dat er
geen personeel ontslagen was, doch
volgens de feiten hebben meer dan
2,000 spoorwegempioyé's ontslag
gekregen en zijn hun plaatsen door
met de communisten sympathise
rend en vervangen.
Djokja vergadert over RTC
BATAVIA Hedenmorgen komt
het Republikeinse kabinet bijeen
onder voorzitterschap van de sul
tan van Diokja voor een bespre
king van de voorstellen van de
Nederlandse delegatie in Indonesië,
de rapporten van Sjafruddin
Prawiranegara en die van de mi
nister van defensie over zijn oriën
tatiereis, door Sumatra. Voorts
komt in bespreking het rapport
van de derde koerier van de Repu
blikeinse delegatie ter R.T.C.
Ongelukkige dag voor twee
straaljagers
LEEUWARDEN. Gisteren in de
namiddag stegen twee straaljagers
op van het militaire vliegveld bij
Leeuwarden. De motor van een der
toestellen sloeg nog tijdens het star
ten af, zodat de piloot zijn toestel
onmiddellijk weer tot stilstand wilde
brengen. De straaljager had ech.er
inmiddels zoveel snelheid gekregen,
dat de machine over een dijkje
vloog, en verbolgens over een sloot
om ih eéif" welland tot "stilstand te
komen. Een grote rookkolom steeg
onmiddellijk uit het toestel op. De
brand kon echter met de mid^'en
van het vliegveld worden geblust.
De schade, die aan'het toestel is
Roggebrood vrij in prijs
DEN HAAG. Nadat sedert Fe
bruari 1949 verpakt en verduur
zaamd roggebrood niet meer aan
maximumverkoopsprijzen gebonden
is, vervallen thans met ingang
van heden de maximumverkoops
prijzen voor de overige soorten rog
gebrood. Onder roggebrood wordt
verstaan brood, dat voor 40% of
meer uit roggemeel en/of rogge
bloem bestaat
AMSTERDAM. Gistermiddag omstreeks kwart over vjjf uur heb
ben twee tot nog toe onbekende mannen een uiterst brutale roofoverval
gepleegd op het bijkantoor Ceintuurbaan van de spaarbank voor de stad
Amsterdam. De twee employé's waren bijna gereed met het opmaken van
de kas, toen zü plotseling twee mannen, Ieder met een vuurwapen in de
hand, de bank zagen binnenkomen. Met de woorden: ,Kalm Uan, heren,
dan zal u niets gebeuren. Steekt u uw handen maar in de lucht en gaat
u maar met uw gezicht tegen de muur staan," richtten zü de wapens op
de employé's, diB zich dusdanig bedreigd voelden, dat z\j aan het op
kalme toon geuite bevel gehoor gaven. De grootste en oudste der rovers
drukte daarna de buitendeur van de bank, waarin op dat ogenblik geen
publiek aanwezig was in het slot, terwijl de Jongste over de afrastering,
welke de ruimte, waarin zich de kassiers bevonden, en de hal voor het
publiek afscheidt, klom. De oudste rover vertelde daarna de kassiers,
doelende op de jongste; „Hy heeft een mes bij zich, waar hy erg handig
mee is, zodat ik u aanraad te doen wat wy zeggen. Waar is het geld?"
Een der employé's antwoordde
daarop: „Jullie treffen het niet,
want ik heb juist vandaag een groot
bedrag naar het hoofdkantoor ge
bracht."
De rovers zochten hierna op de
lessenaars en namen wat klein geld,
dat daar lag. weg en gelastten toen
een der bedienden de brandkast te
de politie gebeld, die per radlo-auto-
dienst snel ter plaatse was en on
middellijk, maar zonder succes, de
omgeving afzocht.
De signalementen van de beide
rovers lulden:
De oudste is tussen de 25 en 30
jaar oud, pLm. 1.75 meter lang en
heeft een normaal postuur,. Hy
heeft een bleek gelaat en was on
geschoren. Hy droeg een veel ge
bruikt grys costuum, waarvan de
kleur van broek en jasje iets ver
schilde. Zijn hoofd was bedekt met
openen, waar zij ook zelf reeds aan een grijze slappe vilthoed met bre-
-- - - de rand.
De tweede man was niet ouder
dan 20 jaar, 1.70 meter lang, ten
ger, met een geelachtige tanige ge
laatskleur, een blond uiterlijk en
gekleed eveneen3 in een grys cos
tuum, waarvan de broek donkerder
dan het jasje was. Hy droeg een
khaki leg er overhemd zonder das en
ook een grijze hoed met slappe
brede rand., Deze Jaatste sprak met
een Limburgs of^-Bfcabanfe- accent.
Het totaal bedrag, dat gestolen
werd, was ƒ7817.93.
hadden gemorreld. Onder bedrei
ging der wapenen werd ook aan dit
bevel voldaan, waarna de overval
lers een bedrag aan pasmunt, dat
ln rolletjes in dé brandkast lag,
wegnamen. In een lade van een der
bureaux vonden de dieven boven
dien nog een aanzienlyk bedrag aan
bankbiljetten, dat zij eveneens mede
namen. Zij gelastten vervolgens de
beide bankbedienden^de handen te
laten'zakken en'.'naar^de -kolenkel
der te gaan- De deur, welke deze
kelder met het kantoor verbindt,
werd afgesloten en na het bevel ge
geven te hebben: „Jullie wachten
tien minuten met alarm te maken'
aangericht, is vrij belangrijk. De pi
loot is ongedeerd.
Het tweede toestel was niet veel
fortuinlijker, want dit moest enige
tijd later een overigens goed geslaag
de noodlanding maken bij Volen-
dam.
DE VOLENDAMSE JEUGD is
niet bij het verongelukte vlieg
tuig weg te slaan
verdwenen de rovers. Zij verlieten
het gebouw door de voordeur en
stapten op de fietsen, welke zy te.
gen het gebouw hadden geplaatst.
De beide employé's zagen kans
door .een raam aan oe achterzijde
van het gebouw de tuin te hereiken,
waarna zy' over een schutting klom
men en zo bij de buren binnen kon
den gaan. Hier werd onmiddellijk
WOENSDAGMIDDAG hebben
twee tot nu toe onbekende man-
nen<een brutale roofoverval ge
pleegd op het bijkantoor van de
Spaarbank voor de Stad Amster
dam aan de CeintuurbaanEen
buit van 8500 gulden viel de
daders in handen. Nieuwsgie
rige voorbijgangersjongelieden,
klimmen tegen de ramen van het
bankgebouw.
Nee toch. Heus!
In Brisbane schoot John Ed
mund Page met zijn auto ra
kelings langs het voorbalcon
uan een tram. Vervolgens pas
seerde hij met een vaart uan
meer dan 100 km. een stilstaan
de bus aan de verkeerde kant.
Hij negeerde het stopteken uan
een politieman, passeerde twee
auto's, die naast elkaar reden
drong een derde van de -weg,
reed een vierde onderste boven,
botste op een vrachtauto, die
voor het ziekenhuis stond, vloog
door de schok uit zijn-eigen vla
gen, kwam op zijn hoofd terecht
en werd meteen naar binnen ge
dragen. Voor de politierechter
verklaarde hij zich niets meer
van deze rit te herinneren.
De lijst van gevonden voor
werpen te Den Haag ver
meldde gisteren tussen de ge
bruikelijke tassen, jassen en
portefeuilles: een militaire Wil
lemsorde.
Het nare woord „devaluatie"
is in Engeland taboe gewor
den. Cripps sprak acht dagen
geleden van „een -wijziging in
de wisselkoers", de Daily He
rald, de spreekbuis van de La-
bourparty had het de volgende
dag over herwaardering", Att-
lee tenslotte noemde dezer da
gen teat er gebeurd is weer een
„verandering *van de_ wissel
koers".
WASHINGTON. President Trnmans program voor Amerikaanse wa
penlevering aan het buitenland ten bedrage van 1.314.010.000 dollar, waar
van de hU het Atlantisch Pact aangesloten landen een milliard dollar
ontvangen, ia gisteravond "wet geworden, doordat het zowel door bet
Huis van Afgevaardigden (met 223 tegen 109 stemmen) als door de Senaat
(bjj mondelinge stemming) werd goedgekeurd. De wet behoeft alleen nog
de handtekening van de president om officieel van kracht te worden.
Het wapenprogram heeft thans
de nieuwe naam „wet betreffende
hulp voor wederzijdse verdediging"
gekregen. Er wordt in bepaald, dat
de landen van het Atlantisch Pact
500 millioen dollar in contanten zul
len ontvangen en dat 500 millioen
dollar zullen worden gebruikt voor
aankoopmachtigingen ter betaling
van wapenbestellingen.
Van de 500 millioen in contanten
zullen er honderd millioen onmid
dellijk ter beschikking worden ge
steld. De overige 400 millioen zul
len worden gegeven, wanneer het
defensie-comité van de Atlantische
landen samenhangende verdedi
gingsplannen hebben opgesteld. De
rest van het bedrag (ongeveer 314
millioen) wordt verdeeld onder
Griekenland en Turkye (2H.370.000
dollar). Iran, Korea en de Philip-
pijnen (27 640.000 dollar) en het
algemeen gebied" van China (75
millioen dollar). President Truman
kan beslissen over de besteding van
dele laatste 75 millioen dollar.
De Republikeinse afgevaardigde
John Vorys (Ohio) verklaarde, dat
de jongste atoomexplosie in de
Sowjet-Unie de mening van vele
leden van het Huis met betrekking
tot dit program had beïnvloed. Hij
zei, dat halve maatregelen in de
V.S. en Europa geen antwoord zou
den zijn op de Russische Vorderin
gen op atoomgebied.
(Van onze verslaggever)
UTRECHT. Wat is er waar van de verhalen, die meer en meer de
ronde doen naar aanleiding van de raadselachtige dood van Fritz Schal-
lenberg in Den Haag?
Wie was Mucke? Men vertelde ons van hem, dat hjj voor de oorlog
soms op wondeiyke wijze zaken deed. In de oorlog werkte hy als Duitser
voor de Duitsers, maar tevens voor Nederland en onder dc bedrijven deed
hij ook voor zich zelf goede zaken. Het heeft velen verwonderd, dat hy al
heel spoedig, nadat hjj na de bevrijding ln het fort De Bilt werd geïnter
neerd weer werd vrij gelaten, waarna BU prompt verdween..
meer met mijn man. Ik weet dus ook
mets van zijn zaken
Degeen, die meer contact met
Mucke heeft, is zijn vroegere secre
taresse ui Utrecht, met wie hy zeer
vriendschappelijke relaties onder
hield Ook haar hebben wij ge
sproken, „Ik ben er van overtuigd,
dat Schalïenberg vermoord is", gaf
zij na lang "weifelen toe. En later het
zy' zich ontvallen: „Ik ben gisteren
opgebeld door een vriend van Schal
ïenberg, die mij de naam van' de
moordenaar noemde."
Maar noch deze naam noch de
naam van de vriend wilde zy noe
men. Later vernamen wy •- van an
dere zijde, dat dit, zo het verhaal
juist is, die vriend dan waarschijnlijk
een meester in de rechten is geweest.
Het lijkt ons wel gewenst, dat de
betrokkenen deze mededeling aan de
politie doen, opdat deze haar op haar
waarde kan toetsen.
Een andere vraag. Had Mucke
werkelijk zo'n groot vermogen dat
hy liet onderduiken? Het is ons van
verscheidene kanten tegengesproken.
Zijn wettige vrouw, die op de vil
la „De Instuif" woont in Zeist,
spreekt dat tegen. Zij zegt: „Mijn
man had werkelijk met zo veel geld,
dat hy de hoge aanslag van de be
lastingen kon opbrengen. Daarom is
hij weggegaan. Na de bevrijding is
hy spoedig vrij gelaten. De heren
De Visser en Koningh hebben moei
te voor hem gedaan. Mijn man had
tijdens de oorlog ook gezorgd, dat de
heer De Koning werd vry gelaten uit
het kamp Amersfoort, waar hij was
ingesloten. Nu heb ik geen contact i
Ook de vroegere secretaresse
sprak het tegen, dat Mucke een groot
vermogen heeft laten onderduiken.
„Maar Mucke doet graag een beet
je dik", zei ze „Als hij tienduizend
gulden heeft, doet hy je geloven dat
hy een ton bezit. Maar hij heeft wer
kelijk niet veel. Het is zelfs zo, dat
ik kleren voor hem moet kopen."
„Kijkt u maar?,* zegt ze- dan. En
ze laat ons een pakket zien, met pas
voor Mucke gekochte kleren: een
overhemd, sokken, ondergoed
Waar is Mucke"
Waar is Mucke nu, vragen wij. U
schijnt hem pakketjes te sturen. Is
hij in Zwitserland?
Neen, ln Zwitserland is hij niet,
zegt de vrouw. Waar hy wel is? Zy
aarzelt.
Uit het gesprek en ook uit andere
mededelingen, die ons bereikten, ge
loven wy met stelligheid te kunnen
concluderen, dat Mucke niet in het
buitenland Is, maar zich momenteel
in ons land bevindt. Hij staat in
nauw contact met enkele adviseurs.
En wat zegt Mucke's raadsman,
Prof. Mr. Russell in Amsterdam?
„Als Mucke een. beroerte zou heb
ben gehad, zoals sommigen bewe
ren, zou ik daar onmiddellijk "een
telegram over hebben gehad. Wat
Schalïenberg betreft ben ik over
tuigd, dat hij vermoord is. Hij
moest verdwynen, omdat hij teveel
wist over de twaalf punten, waar
over in Den Bosch is gesproken.
Iemand, die het weten kan, ver
telde my trouwens, dat de dood
van Schalïenberg verband houdt
met de zaak Pegels-Vieter-Leem-
DEN HAAG De talloze ge
ruchten omtrent de vermoede-
lyke doodsoorzaak van F. Sch.
(Schalïenberg), die m de mor
gen van de 15de September jl.
dood in een ondiepe vijver, m
de Haagse diplomatenwijk werd
aangetroffen, blijven hardnek
kig voortleven. Even hardnek
kig echter houdt de Haagse
politie vast aan haar mening
dat S. zelfmoord heeft gepleegd
en niet door geweld van het
leven is beroofd. De Haagse
politie, zo werd ons, (AJI.P.)
medegedeeld, is er van over
tuigd, dat S. tydens en na de
bezetting 'n rlogal bewogen leven
heeft geleid. Met het onderzoek
naar dit leven, dat reeds sinds
geruime tijd werd ingesteld,
heeft de Haagse politie even
wel niets uitstaande.
De Haagse politie wacht thans
met belangstelling af of iemand
haar positieve aanwijzingen kan
doen toekomen die de juistheid
van het vermoeden bewijzen,
dat S. werd vermoord, omdat
hy te veel wist over verschil
lende personen en de millloenen
van dr. ing. Mucke.
huis. En wat dat vermogen van
Mucke betreft, de verhalen daar
over zijn fantastisch en onwaar."
Zie verder peg. 5
DEN HAAG. Met ingang van
de winterdienstregeling zal de In-
diëlijn der KX.M. uitsluitend wor
den gevlogen met Lockheed „Con
stellation" toestellen. -
ER ZIJN IN NEDERLAND meer
eerlijke mensen dan konke
laars.
Eerlijke mensen eisen openhar
tigheid en kunnen als aan deze
voorwaarde is voldaan veel be
grijpen en aanvaarden. Ook als
datgene wat zij te horen krijgen
helemaal niet best is en riekt naar
het vieze water waarin „de^ Duitser
Schalïenberg dezer dagen dood
werd aangetroffen.
Want laten we elkaar piet voor
de mal houden: dat geval-Schal-
lenberg betekent meer dan een
eenvoudige zelfmoord of een merk
waardig ongeluk. Het betekent net
zoveel als men kan fantaseren en
als het erop aankomt kan iedereen
cr nog wel wat by breien ook
Maar het betekent beslist niet zo
weinig als de politie het wil doen
voorkomen. Let wel: wij accepte
ren vooralsnog onvoorwaardelijk
de mededeling dat er van misdrijf
niets gebleken is, want ons is de
gedachte een gruwel, dat politie en
justitie opzettelijk valse berichten
aan de pers zouden verstrekken.
Wy blijven erby dat zy mans ge
noeg zijn om, mocht er „iets aan
de hand zijn" een ander commu
niqué te verstrekken dan de P o S i-
t i e v e verklaring dat er van mis
drijf niets gebleken is.
Maar er is me$r.
Schalïenberg was niet zo maar
een man die in de een of andere
moedeloze bui het misdrijf beging
over eigen leven te beschikken; hij
nam m de kringen der Nederland
se samenleving, welker activiteit
met .voor iedereen zichtbaar is, een
bijzondere plaats in. En het is de
pech voor deze in het halfduister
levende en werkende kringen dat
het lijk van Schalïenberg in een
Haagse vijver werd gevonden,
waardoor de schijnwerpers der
publieke belangstelling m eens ge
richt worden op zaken, die men
totnogtoe placht achter de coulis
sen te bekokstoven.
En nu is het niet meer de vraag
of Schalïenberg zelfmoord pleegde
of niet, maar „wie en wat was en
deed Schalïenberg?"
Dit "is een pijnlijke vraag, maar
er helpt geen lieve moederen aan:
er moet antwoord komen, wil
de overheid niet nog Verder schul
dig staan aan de groeiende stem
ming van lauwheid in vertrouwen,
waaraan Nederland lijdt.
LAUWHEID'in vertrouwen. Dat
is wat ons land meer en meer
typeert. Geen crisis, helaas. Want
een crisis heeft een spoedig einde:
erop óf eronder en dan weet men
de uitslag. Maar lauwheid. De fel
heid van reactie op verkeerde toe
standen, we missen het in ons land
te zeer en de- sympathie die Wij
voor instellingen als-Rijfeseenheid
eh.blaadje# als.deNieuwe' Post-nog'
kunnen opbrengen is dat ze fel
kunnen zijn. Doch de grote massa
accepteert met gelatenheid en ver
moeidheid dat de waarden, waar
voor We in de oorlog zeiden alles
over te hebben, zoetjes-aan wor
den gedevalueerd en ingepast wor
den in het schema van zoals-het-
altyd-was.
Zuivering? Het zou wat!
Doorbraak? Kom nou!
Een nieuwe geest, meer mede
leven met anderen, die niet uit
ons groepje zijn, niet in onze
stand thuis horen, niet van onze
party zijn? Wat een dwaasheid!
Voorlichting, inlichting over ons
aller toestand, ons aller belang? Ja,
zeker. Het gonst in Nederland van.
de voor- en inlichtingslieden. Men
vindt ze op schier elk bureau dat
zich een klein beetje respecteert.
Rijksbureaux en particuliere in
stellingen en soms doen ze uitste
kend werk. Soms. Maar meestal
zijn ze zo ver beneden de maat, zo
ver naast het begrip wat er n o d i g
is, dat men gevoeglijk kan zeggen:
Voorlichting? Ach, ach!
De muur tussen „ons" en „hen",
tussen het volk en de regering
wordt weer keurig steen voor
stéen opgetrokken én de voorlich-
tmgsdiensten vervullen daaïbü
meermalen eerder-de taak van de
woedende hellehond dan van uit
nodigende gastvrouw.
VOORLICHTING. Het - is de
basis voor het scheppen van
vertrouwen. Openhartigheid. Het is
de pijler voor een hechte band tus
sen regering en volk.
Wij denken nu aan de zaak-
Schallenberg, aan de affaire-De
Boer, de dood van Eduard Veter
man, de mysteries rondom het
Bureau Nationale Veiligheid, de
verdachtmakingen jegens de heer
Sanders, de geldelijke bemoeiin
gen van mr. Einthoven, de relaties
van Van der Waals, de beschuldi
gingen tegen de Haagse politie,
waarover geen heldere uitspraak
komt. het onnaspeurlijke loslaten
van Joseph Schreieder, de haastige
terechtstelling van sommige ter
dood veroordeelden, de vertraging
m de executies van anderen
wanneer wij aan nog veel meer
zaken denken dan deze alleen, dan
zyn er twee mogelijkheden.
De eerste is; dat wy de ene theo
rie ha de andere opstellen om aan
te tonen, welk verband er mis
schien of zeker tussen al
deze zaken is.
De andere is: dat wy van de
justitie en de politie vragen nu
eens met wat meer gegevens te
komen, dan totnogtoe is geschied.
Dat zij afdaalt van haar ivoren
toren en eindelijk eens menselijk
doet, in begrijpelijk Nederlands
gaat vertellen, om te voorkomen
dat men er in Nederland maar op
20"; fantaseert.
En" dat men ophoude met de
schijf op zich'te "laden alsof er in
Nederland lieden leven, die het
waard zijn gedekt te worden,
Want niemand, waar ook geze
ten, welke functie ook bekledend
is het waard, ter wille van het
prestige van persoon of ambt, ont
zien te worden. De gemèensehap is
van meer betekenis dan de duurste
drager van het gezag, die volgens
onze democratische begrippen, dit
gezag slechts bekleedt door de
wens en de uitspraak van de ge
meenschap 1
Wanneer wij ons toch te buiten
willen gaan aan de verkondiging
van één theorie, dan'is het dat in
alle genoemde en niet èenoemde
zaken, waarvan het publiek met de
klomp aanvoelt dat „er meer ach
ter zit", de autoriteiten die het
weten konden en dus spreken
moesten, gaarne Jantje Van
Leiden speelden, Kluiten in het
Riet zonden en Ivoren Torens be
klommen.
MEN kan bij deze houding vol
harden. Men kan, zoals de
Haagse politie vandaag deed, zeg
gen: „Wij blijven erbij dat Schal
ïenberg zelfmoord pleegde; wie be-
wyzen kan, dat hij vermoord is.
moet dat maar eens komen vertel
len." Dat klinkt erg aardig, maar
is zo voos als het maar kan, omdat
het van een verkeerde stelling uit
gaat. N atuurlijk moet ieder
een, die iets van belang over Schal
ïenberg weet, dat aan de politie ko
men vertellen. Dat is plicht.
Maar het gaat helemaal niet Dm de
vraag of Schalïenberg door anderen
of door zichzelf vermoord werd.
Het gaat er nu om: wat deed
Schalïenberg. en wat is er met die
vreemde meneer Mucke aan de
hand en ligt er niet toch een re
latie tussen deze heren en de ge
wezen burgemeester van Den Haag?
Is het geen tijd, dat de justitie
eens vrijelijk uit de doeken doet,
hoe dat nu toch allemaal in elkaar
zit? Zij weet dat toch dank zij
h3ar officiële en geheime opspo
ringsapparaten? Zou het geen aan
beveling verdienen om eens een.
persconferentie te beleggen, zoals
bij de schorsing van de Haagse bur
gemeester? Een samenkomst, waar
bij de pers nu eens met te horen,
krijgt wat hèar taak is, doch eens
zou kunnen vertellen waarin de
voorlichting van de justitie tekort
schiet?, waarbij de verhouding tus
sen dhr. Mucke en ex-burgemeester
Visser op andere wijze wordt be
handeld, dan „als onbelangrijk", nu
duidelijk is geworden dat de heren
bij elkander onderdoken?, en
waarbij zonder onderscheid des
persoons openhartige voor
lichting wordt gegeven?
SCHALLENBERG. Moord, zelf
moord? Het is niet belangrijk.
Van der Waals, Schreieder,
Pegels, Leemhuis en Viëtor, ga
maar doorBelangrijk, niet be
langrijk? Het is maar betrekkelijk.
Als „zaken" die moeten worden
afgedaan: onbelangrijk.
Als symptomen in een samen
leving, die gezond wil worden, die
al dat oorlogsgeknoei wil uitban
nen, die sterk wil staan voor alle
moeilijkheden die komen gaan en.
derhalve moet afrekenen met voze
plekken en ondeugdelijke elemen
ten: belangrijk.
Als belemmeringen voor een
sterk vertrouwen in de dragers
van het gezag en de bestuurders
van stacL.en land: hoogst.belang
rijk-
Als onze overheid een. eind wil
maken aan die lauwheid in ver
trouwen, welke funest is voor het
organisme dat natie heet, hééft zij
in het geval-Schallenberg de aan
leiding by uitnemendheid om met
een slag verloren goodwill te her
winnen.
Opening van zaken, bijzonder
heden over Schalïenberg en de
hele troep, zonder bijgedachten
aan de mogelyk precaire positie
van enkelingen in Nederland.
Er zijn meer eerlijke mensen in
Nederland dan konkelaars.
Er zijn meer eerlijke regeerders
in stad en land dan zwak in de
schoenen staande.
Er zijn meer politie- en justitie
mensen die gebaat zijn bij algehele
voorlichting, dan die daarvoor
moeten vrezen.
Het is nog altijd zo dat de waar
heid het v/int van gekonkelefoes.
Ook al doet het hier en daar
even pijn om openhartig te zijn.
(Van onze speciale verslaggever)
UTRECHT. „Ons volk zal be
minnen wat Duitsland bemint en
haten wat Duitsland haat." Nee,
het was niet de journalist Louis M.
A, Kuitenbrouwer, alias Albert
Kuyle, die in de zomer van 1942 in
het weekblad „De Weg" van het
Nationale Front zo lyrisch aan zjjn
gevoelens jegens de overweldiger
uiting gaf. Maar prof. dr Scholten,
president van het Utrechts Bijzon
der Gerechtshof waarvoor de ge-»
bogen, gedrongen pennevoerdr. met
zün felle ogen onder bvti verwarde
bos fletse haren van morgen te
recht stond vond het typerend
voor verdachtes eigen geestesge
steldheid, dat deze woorden te lezen
stonden ln een blad, waaraan Kui
tenbrouwer zelf meewerkte, „Dat
was rhetorïek," vond deze zelf,
waar on de president boos opmerkte,
dat deze opvatting daaromtrent niet
algemeen binnen de grenzen van het
Nederlandse volk wordt gehuldigd.
„Dat is landverraad!," zei prof.
Scholten verontwaardigd.
De tenlastelegging is niet lang,
wel zwaar .voor zulk een man, dia
als dichter en essayist een zekera
bekendheid genoot en door ver
scheidene hoge geestelijken een
goed Christen en een goed vader
lander werd genoemd. Zijn artike
len in „De Weg", in „Het Neder
lands Dagblad", een andere Uitgave
van het Nationale Front en in het
„Algemeen Handelsblad" zouden af
breuk hebben gedaan aan het ge
zag van de Nederlandse regering ta
Londen, de Engelse en de Amerl*
kaanse oorlogvoering. In. zjjn ge
schriften werden de Duitsers ver
heerlijkt en maakte Kuitenbrouwer,
volgen3 de dagvaarding, anti-Jood-
se propaganda en wekte hij op tot
de strtjd mèt de Duitsers tegen Rus
land.
(Zitting duurt voort).
DE 20.000 ER UIT
DEN HAAG De f 20.000.— Ia
gevallen op nr. 21075, van do
508ste Staatsloterij, eerste klasse,
tweede lijst
