V OLKSHUIS V ESTINGwanhoop en
hoop voor duizenden
Misschien toch een stapje verder tot
de schrijvers-solidariteit
In een half jaar:
23000 brieven
63000 bezoekers
Radio-programma
De „Karei Doorman" is nu pas
echt 'n Hollands schip
Accomodate aangepast aan onze
eigen levensstijl
Kapsalon aan boord:
40 klanten per dag
Schippersjeugd kan prettig
leren op de Prinses Irene'
Van arbeidersschip
tot internaat
Annie Romein- Verschoor over het Pen-congres
Onvergetelijke indrukken van
gratis huwelijksreis
Woensdag 5 October 1949
Als wtJ over de dienst van Volkshuisvesting schrijven, dan weten wij
Mker, dat duizenden lezers het artikel met meer dan gewone aandacht
rallen lezen. Het woord „Volkshuisvesting" Is langzamerhand een begrip
geworden, dat nauw samenhangt met de woningnood-misère, waaronder
duizenden gezinnen gebakt gaan. Er wordt veel kwaad gesproken van de
sociale a/deling van de Volkshuisvesting aan de Gedempte Slaak. Men zou
daar volgens velen maar een beetje ,-heen doen" met de verdeling van de
beschikbare woonruimte, om van zwaardere beschuldigingen maar niet te
spreken. Je moet maar eens een half uurtje bij de ingang van het dienst
gebouw luisteren naar de gesprekken van teleurgestelde mensen!
Velen wenden zich te laat
tot Volkshuisvesting
De chef van de „Gedempte Slaak",
de heer J. Schippers, zit dat hoog.
dat begrijpt U wel. Hij heeft de pers
bijeengeroepen, om het publiek van
repliek te kunnen dienen. Zijn ver-
wijt is. dat het publiek een ontstel
lend. tekort aan begrip aan de dag
legt voor de moeilijkheden, die zich
voordoen bij het zoeken van woon.-
gelegenheid, bij ruiling of vestiging.
Eet klinkt wel paradoxaal maar
de hoer Schippers is van. mening,
dat velen nalaten zich tijdig met
bün moeilijkbeden tot de Volkshuis-
vesting te "wenden. Dit geldt in de
eerste plaats voor de mensen, die
pas een gezin gevormd hebben. Ook
voor hen is het raadzaam rich zo
spoedig mogelijk bij de dienst te
melden en niet te wachten tot het
laatste ogenblik.
Ook gevallen van ruiling of ves
tiging van buiten de stad moeten,
behalve bij het Bevolkingsregister,
eveneens bij de Volkshuisvesting
"worden gemeld. Want deze laatste
verleent de woon-vergunniog.
De heer Schippers achtte het
noodzakelijk, de gang vaa zaken by
de Volkshuisvesting nog eens nader
te omschrijven, om eventuele -mis
verstanden uit de weg te ruimen.
Er zijn op het ogenblik. 17OOG aan
vragen voor een zelfstandige woning
in behandeline van mensen, die in
Rotterdam verblijven en 2500 van
mensen, die van buiten de stad zich
in Rotterdam willen vestigen. De
aanvragen worden genummerd naar
datum van binnenkomst. Elke aan
vrager wordt1 bezocht door de in
spectie-afdeling van de dienst, die
een onderzoek instelt Wanneer
blijkt, aat Iemand woontechnisch
in reer moeilijke omstandigheden
verkeert, kan hij voorrang krijgen
hij de behandeling in de Huisves
ting-commissie, die door W.
is ingesteld. In die commissie heb
ben zitting: vertegenwoordigers van
de huiseigenaren, vakbeweging, wo
ningbouwverenigingen, Gem. Wo-
ningbezit de wethouder voor open
bare werken en de heren Schippers
en Van Daal. resp. als voorzitter en
secretaris. Eens in de twee,of d?ie
weken vergadert de commissie en
wordt aan. de hand van. rapporten
beslist, wie al of niet in aanmerking
komt voor een huurmaehtiging.
Voor elke leeggemelde woning wor
den vijf hmirmachtïgingert uitge-
reikt. Het zijn er zo-ongeveer 1000
per maand voor 200 woningen. Het
aantal neemt geleidelijk toe nu er
wat meer nieuwe woningen worden
gebouwd-
Op het ogenblik staan er nog 3750
hum-machtigingen uit van mensen,
die inwonend zijn et* 3000 van men
sen, die over *n zelfstandige woning
beschikken, maar 'n grotere woning
nodig hebben. De reden hiervan kan
zijne van medische aard f de G.G. en
GD. moet het doktersatesl hebben
onderschreven) of van sociale aard;
b.v. wanneer drie gezinnen van te
zamen 18 mensen 'n woning van drie
kamers moeten delen Cn voorbeeld,
dat aan de praktijk is ontleend).
Gevallen van medische 'of sociale
aard worden tot de acute gevallen
gerekend, waarin, onmiddellijk een
huurmaehtiging wordt verleend.
Gedemobiliseerde militairen war-
"WOENSDAG 5 OCTOBER ÏM9
HILVERSUM I 19parlementair
overzicht 12.15 kwartet 19.30 voor de
.Jeugd 19,45 causerie over de raad van
"kerken in Nederland 20.nws 20.05 ac
tualiteiten 20,15 socialistisch. OWs 20.20
dansmuziek 20.45 gram. mm. 21.— ,/De
Vliegende Hollander", hoorspel 22.15
viool en piano -22.45 populair weten
schappelijke causerie 23.— nws 23,15—
24.—- gram. muz.
HILVERSUM u 19— nws 19-15 Indo
nesisch 'nieuws 19.3D Eportcammentaar
1S.40 radlakrant 20.— rws 20.05 inlei
ding familie-competitie 20.IS concert-
gebouwork. en- soliste 2L— gram.
muz. 21J5 godsdienstige causerie 21.35
marinierskapel 22.1S koor en solisten
22.45 a vond overdenking 23.— nws 23.15
—24.gram. muz.
DONDERDAG S OCTOBER 1949
HILVERSUM I; 7.— nieuws. 7.15 och'
tendgymnastiefe. 7.30 radio-ochtendblad,
7.50 dagopening, 8.— nieuws. 8-15 radio-
ochtendbïad, Et.4 D gr-pL 8.55 voor de'
vrouw. S,— Amen ka an Be composities,
9.30 soft and sweet. 10.—- morgenwij
ding. 10.15 arbeidsvitaminen. 1050
kleutertje luister. 11.— kerk- en
torenklanken.. 11.45 voordracht. 12,
Les Gars de Paris. 12-30 land- en tuin
bouw. 12.33 in *t spionnetje. 12,38 Pierre
palla. 13.— nieuws- 13.15 Harmonetto.
13.45 zangkwartiertje, 14.— met naald
eti schaar. 14-30 vloot en piano, 15,—
De Wekker, 15.30 Klimop. 16-— Coloriet.
17.— kaleidöEcoop. 17.50 R.T.C. 18,—
nieuws. 13.13 sportpraatje. 18.30 reg.
ultz.
HILVERSUM Ir J9-— het klokje van
zeven Uur. 19.05 avondschool. 19.30 cla
vichord, 19-45 reg, - ultz, 20.— nieuws,
20,03 in het radio zoeklicht. 20-15 radio
phllh. ork. 21.— hoorspel, 22,15 Hugo
de Groot en ork. Z2.45 het wonderland
Nieuw-Guinea. 23,—nieuws. 23,15 dans
muziek. 23.4524,— Ivor Mofeton en
Dave Kaye.
HILVERSUM n: 7.nietrws. 7.13
(KRO) gr.pL 7,45 morgengebed. 8,—
nieuws. g.i5 gr. pl. 9.moeders wil is
wet. 9.30 waterstanden- 9.40 schoolradio.
10.— (NCRV) pianospel. 10.15 morgen
dienst, 10.45 NCRV-koor. 11.— (KRO)
De Zonnebloem, 11.45 schoolradio, 12.
Angelus. 12.03 Wiener Sdngerknaben.
12.30 land- en tuinbouw. 12.33 septet
Johnny Ombach, 12-55 Zonnewijzer.
13.— nieuws, 13,20 Zevenklapper. 13.45
roeromme. 14.— Metropole ork. 14,30
Cleveland ork. 14.45 (NCRV) tussen de
bedrijven door. 15,45 Peter Pears en
Benjamin Britten. 18-— bijbellezing-
16.45 Perole strijkkwartet. 17.radio
jeugdjournaal 17.30 ensemble La Bo-
sarpa, 17.50 reg. uitz, 18,— Leger de»
Bei la. 18.15 CNV-kwartler, 18,30 volks
liederen, 1850 orgelsflïi. 18,55 een goed
woord voor een goede zaak.
HILVERSUM II: 19.— nieuws. .19.15
muzikale liltz. voor de jeugd. 19,40
vandaag. 20-nietrws. 20.05 Studiö-
steravond. 2I-— familie-competitie, 21.35
Studlo-cteravond. 22.05 Berl. Staatsopera
ork. .22.15 de vaart der volken. 22.35
Nationaal symph. ork. van Amerika.
22,'45,-v avondoverder-klng. 23.nieuws.
23.15—24.— beroemde concerten.
den zo nodig eveneens met voorrang
behandeld. Zij dienen zich eerst tot
de Demobilisatieraad aan de Park
laan te wenden. Tot nu toe werden
700 aanvragen behandeld, waarvan
178 met een woning „gehonoreerd"
konden worden.
Van gemeente-woningen, die met
steun van het Rijk zyn gebouwd,
eist het Rijk 10 op voor bewoning
door Rijksambtenaren.
Zelf '11 woning zoeken
Wanneer men in het gelukkige
bezit is van een huurmaehtiging,
dient men zelf een woning te zoe
ken. maar zo nodig helpt de dienst
De huiseigenaar heeft het recht
een of meer candidaten voor te dra
gen by Volkshuisvesting. De dienst
kan eventuele misbruiken bij deze
candidaatsstehing (wagen van sleu-
ielgeld b.v.) niet controleren of
tegengaan.
Bij overeenkomst met de huiseige
naren is bepaald, dat een bepaald
aantal van hun woningen, voor ur
gente gevallen blijft gereserveerd.
Dit geldt voor de le, 3e, 6e, 8e wo
ning enz., die bij de dienst als leeg
wordt opgegeven.
Van 1 Januari tot 31 Augustus
van dit jaar waren er 3350 leegge
melde woningen, waarvan 1350 wer
den tiegewezen aan urgente geval
len (met medewerking van de buis
eigenaar). Het komt echter veel
voor. dat mensen, die in nood ver
keren en als urgent geval behandeld
worden, allerlei aanmerkingen heb
ben op de hun aangeboden woning-
Het heeft op die manier wel eens
twee maanden geduurd, voordat een
huiseigenaar van zijn huis af was.
Het ligt natuurlijk ook wel eens aan
de toestand, waarin de woning zich
bevindt. De Volkshuisvesting kan de
huiseigenaar echter niet dwingen,
zijn woning te behangen of te
schilderen.
De vordering
De systematische vordering van.
woonruimte is opgezet om jonge
mensen te kunnen helpeo. De vor
dering gaat van B. en W. uit, nadat
de commissie van advies hierover
ls gehoord. Iemand, bij wie woon
ruimte is gevorderd, kan zelf can
didaten voor bewoning aanwijzen,
die de dienst moet accepteren-
Volkshuisvesting kan jonggetrouw
den dan ook al'sen maar aanraden:
tracht zelf ruimte voor inwoning te
vinden; de dienst verstrekt de ver
gunning daartoe. In het eerste half
jaar van '49 werden op die wijze 506
gezinnen ondergebracht; slechts in
100 gevallen was vordering van
woonruimte nodig. Maar toch wordt
er nog voor 2100 jonge gezinnen
woonruimte gezocht
Een. andere oplossing is de bouw
van duplex-woningen (woningen
voor dubbele bewoning) - In ver
scheidene steden is men daar al mee
begonnen en het wordt tijd, dat Rot
terdam daarmee ook een aanvang
maakt
Er wordt wel eens geklaagd, dat
Volkshuisvesting te hard optreedt
tegen clandestiene bewoning van
een huis of gedeelte daarvan. De
heer Schippers bestreed dit, met te
verklaren, dat Rotterdam juist op
dit punt gunstig afsteekt bij andere
steden. Van December 1945 tot eind
Augustus "49 waren er 770 gevallen
van uitzetting maar die mensen zün
toch geholpen door de dienst, hetzij
met inwoning of een noodtehuis. In
3400 gevallen van clandestiene be
woning werd tenslotte gezegd: blijf
maar zitten, omdat dit de beste op
lossing was. In 860 gevallen werd
een pro ces-verbaal opgemaakt
In een half jaar tijds zijn er bij
de Volkshuisvesting 23000 brieven
binnengekomen van mensen, die
hun moeilijkheden willen voorleg
gen aan de dienst In dezelfde tijd
wejden aan de loketten 63000 men
sen te woord gestaan. „Ieder die
schrijft, krijgt antwoord (tenminste
de eerste keer) en ieder, die vraagt
aan het loket eveneens. Ieder, die
een formulier wil halen, kan dat
krijgen." 20 besloot de heer Schip
pers zijn uiteenzetting.
Kapitein en stuurman van
Magdalena „gestraft"
Na een zitting, die enige dagen In
beslag nam, is het Gerechtshof te
Londen tot de conclusie gekomen
dat kapitein D- R. V, Lee en eer
ste stuurman C. J. Senior van het
stoomschip Magdanela schuldig zijn
aan de stranding van dit schip op 25
April van dit jaar. Het 17.547 ton
metende vaartuig was op zijn eerste
reis van Engeland naar Zuid Ame
rika en liep op de terugreis nabij
Rio de Janeiro op de rotsen en ver
ging. Het vaarcertifieaat van kapi
tein Lee werd voor twee jaar inge
houden dat van de eerste stuurman
voor een jaar.
Voorlopig jeugd-elftal in
lichtwedstrijd
Zoals reeds gemeld, zal het voor
lopig Nederlands jeugd-elftal een
wedstrijd spelen tegen het Utrechts
elftal. De ontmoeting is vastgesteld
op Woensdagavond. 12 October,
aanvang 8 uur. Het jeugdelftal
speelt, zoals men weet, op 6 No
vember tegen de Belgische jonge
ren. Het Utrechts elftal komt 5 No
vember tegen Brugge uit. „Sport
leven" geeft de opstelling van het
jeugdteam voor 12 October als
volgt:
Doel: Gerberink (Enschede); ach
ter: Metselaar (Alkm. Boys) en
Smit (Volendam); midden: Klaas-
sen (VW). Smeet (Juliana) en
Hïddink (JIW); voor: Vermunt
(RBC), Van Beurden (BW), Ste-
phan (Heracles), Krommert (DOS)
en Louwer (NOAD).
Reserves: De Rijk (MOC), v. d,
Oever (Stormvogels). Van Rhenen
(Zeist), De Jong (Willem II) en
Vergauwen (Internos).
Van de „Karei Doorman" wor
den grote houten 4 toot blokken te
water gelaten om te voorkomen
dat de vliegtuigen, die per Rijn
aak worden aangevoerd, langszij
de oorlogsbodem beschadigd
kunnen morden.
VENERABLE", dat ls „Eerbiedwaard!ge", heette de „Karei Doorman",
voordat dit vliegdekschip door de Kon. Marine van de Engelsen
'werd overgenomen. Uit een oogpunt van gevechtskracht mag dan het schip
de naam „eerbiedwaardige" verdienen, maar wat de accomodatle voor de
bemanning aangaat, was dit niet het geval. Althans niet naar het oordeel
van onze vlootleiding. die dra had vastgesteld, dat er aan boord heel wat
veranderd cn verbeterd moest worden, voordat de Hollandse Janmaat er
zich zou kunnen thuisvoclen. Zo heeft de „Karei Doorman", na de eerste
oefenperiodes, bil Wilton-FlJenoord, een Inwendige metamorphose onder
gaan, waardoor het schip stellig aan bewoonbaarheid heeft gewonnen.
Bovendien werden de technische installaties, waar nodig, gemoderniseerd.
Examens
Aan de Technische Hogeschool
(e Delft zijn geslaagd voor het pro*
psedeutisch examen voor civielin-
genieur de heren.
W. J. Beranek te IJsselmonde,
H. J. Dalmijn te Rotterdam» P. C.
v, d. Gaag te Schiedam, K. H. de
Kruijk te Rotterdam. P. Sanders te
Schiedam, A. D. Smit te Rotter
dam, G. van Tussenbroek te JRot-
tedram.
Geslaagd voor het propaedeutisch
examen voor electrotechnisch inge-
ruuer de heer H. van der Made.
Geslaagd voor het propaedeu
tisch examen voor scheikundig in
genieur de heer H. J. Zoeteman.
Dinsdagmiddag is in de Coolha-
ven het tweede internaatschip van
de NederL Hervormde Kerk offi
cieel geopend. Het schip, de „Prin
ses Irene", is het tweede van een
serie, speciaal bestemd voor schip
perskinderen. Er ligt ook reeds een
R.K. intemaatscbip voor schippers
kinderen in de Rotterdamse haven.
Er bestond bij de autoriteiten veel
belangstelling voor deze officiële
opening. De heer G. de Jong, voor
zitter van het schoolfonds voor
schipperskinderen vanwege de
Ned. Herv, Kerk, de initiatief
neemster van dit werk hield een
korte inleiding over de bedoelingen
van deze intemaaischepen. „Wij
moeten er voor zorg dragen, dat
't schipperskind dezelfde opleiding
krijgt als de kinderen van de wal.
Wij hopen, dat dit intemaatsehip 'n
kleine bijdrage mag zijn voor. de
opbouw van de Rotterdamse ha
ven", aldus de heer De Jong. Ver
volgens sprak ds. H. J. F. Wessel-
dijk, voorzitter van de Generale
Synode der Ned. Herv. Kerk, de
officiële openingsrede uit. Spreker
noemde de stichting van dit schip
één van de voorbeelden van het
„ontwaakt verantwoordelijkheids
besef" van de kerk. „De opvoeders,
die hier de leiding hebben, hebben,
niet alleen een culturele, maar ook
een geestelijke taak. Ik hoop, dat
het schip 'tot in lengte van dagen
tot heil mag zijn van het schippers
kind, waarvoor het bestemd is en
verklaar de „Prinses Irene" voor
geopend", zo besloot ds. Wesseidijk
zijn rede. Spr. las nog een brief
voor van H.M. de Konignin, waarin
Zij haar warme belangstelling voor
dit werk betuigt. Vervolgens gaf de
heer B. Tazelaar een schets van het
schippersonderwijs; hij hoopte, dat
dit internaat mee mocht werken tot
verhoging van de schippersstand.
Wethouder van Tilburg sprak er
zijn grote voldoening over uit, dat
dit schip in de Rotterdamse haven
ligplaats heeft genomen. „Goed la
ger onderwijs is een eerste vereiste.
Alleen bekwame krachten künnen
zorgen, dat het havenbedrijf flo
reert", zeide hij o.m. Ds. J. D.
Kleyne, Ned- Herv. predikant al
hier» sprak namens het regenten-
college der Ned- Herv. scholen.
Veemarkt Rotterdam
Totaal aanvoer 3906; Vette koeien
en ossen 360; gebruiksvee 1664;
graskalveren 551; nuchtere kalve
ren 160; biggen 416; veulens 28;
paarden 190; schapen 381; bokken
114; varkens 62. Prijzen kalfkoeien
775, 650, 550; melkkoeien 775, 650,
550; varekoeien 510, 400, 350; vaar
zen 550, 450, 350; pinken 450, 350,
275; graskalveren 250, 180, 80; big
gen 38, 33, 28; hitten 700, 560, 425;
werkpaarden 880, 680, 520; slacht-
paarden p. kg. 1.40, 1.3Q, 1.10.
Kalf- en melkkoeien: aanvoer als
vorige week, handel tamelijk; prij
zen ruim prijshoudend; varekoeien:
aanvoer iets ruimer, handel kalm;
prijzen onveranderd; vaarzen en
pinken; aanvoer ruim, handel stug,
prijzen constant; graskalveren:
groter, handel stroef, prijshoudend;
biggen iets kleiner, handel zeer
traag, niet geheel prijshoudend;
paarden: aanvoer als vorige week,
handel tamelijk,, prijzen vooral-niet
lager>
Ten. slotte bracht de heer 2.
Schenk, hoofd der school, mede
namens het personeel dank voor
deze vele blijken van belangstel
ling.
Het gezelschap maakte een rond
gang door het keurig ingerichte
schip. Vooral de hypermoderne
keuken valt op. Er zijn keurige ka
mers voor het personeel- De "slaap
zalen in het „ruim""bieden plaats
aan honderd schippertjes, zestig
jongens (die niet zo gemakkelijk
„pleegouders" kunnen vinden) en
veertig meisjes. De Prinses Irene
was aanvankelijk bestemd voor
personeel van de Nederlandse
Spoorwegen, die de electrificatie
van Noord naar Zuid verzorgen.
Daar dit werk minder hard op
schiet dan gedacht was, heeft men
het schip aan het schoolfonds over
gedaan. De leeftijden van de jeug
dige bewoners van het internaat
variëren van zes tot zestien jaar.
Zij gaan dagelijks naar de Ren-
drachtstraat voor hun lessen.
Ik wil het vandaag eens over
dammen hebben. Niet zo maar,
omdat ik er zin in heb, maar om
dat de omstandigheden me er toe
nopen. Een eigenaardig kenmerk
van het damspel is dat de felste te
genstanders in deze niet-bloedige
strijd als het ware opgaan in el
kanders succes. Zo was 't in „Con
stant". En zo is het daar gebleven
en dat verklaart het feit, dat Con
stant vijftig jaar lang voorspoedig
heeft geleefd. Constant bleef con
stant. Ernstige ziekten heeft het
niet te verduren, hoogstens een
neus-verkoudheid, En ernstige on
gevallen waren er ook al niet. Zo
heeft Constant 2ijn vijf kruisjes
bereikt en heeft zich daarmede de
eer verworven, de oudste damver
eniging in Nederland te zijn; maar
zij lijdt niet aan ouderdomskwaal-
tjes, een dokter komt niet over de
vloer, een bril zou haar misstaan,
er is geen enkel symptoom van ge
heugenstoornis en ook de apothe
ker verdient geen cent aan haar.
Drie mannen richtten „Constant"
in 1899 op: het driemanschap Ver
vloei, Blankenaar en Troley Du-
weL Men noemde de club naar de
eigenlijke grondlegger, die echtex
de eigenlijke opbouw niet meer
zag: Constant Stams. De kernachti
ge voornaam van deze pionier
werd het devies voor de duo, wel
ken aanvankelijk huisde in 't Pool
se koffiehuis. Daarna nam zij haar
intrek bij Coomans, en in de derti
ger jaren verhuisde men nog eens:
nu werd het oude raadhuis het to
neel van de strijd. In 1940 werd
men gedwongen weer naar een an
dere zaal om te zien en men vond
die in „Het Vaderland getrouwh"
aan de NoordsingeL
Behalve de drie bovengenoemde
dammers heeft „Constant" een
reëks van erkende meesters en
bonds officials voortgebracht. Al
hun namen vermelden doe ik niet,
maar ik wil wel de hoogtepunten
noemen in het bestaan van de ver
eniging zelf. Dat waren: de lande
lijke clubkampioenschapstitel in
1907, 1915, 1919, 1943 en 1947, het
behaalde persoonlijk landskam
pioenschap door Piet Roozenburg
in 1943 en '48 en wie herinnert zich
niet de strijd om de wereldtitel,
welke eindigde met de schitterende
overwinning van Roozenburg?
Naar men mi} vertelt heeft maakt
men zich thans op om op gepaste
wijze het gouden jubileum te her
denken en wanneer dan alle „gro
ten" de revue passeren zal in 't bij
zonder worden stilgestaan bü wij
len Constant Stams en bij de grond
legger van het nationale georgani
seerde damleven, de aristocraat uit
de darmvereld: G. C. Vervloei..
Hadji's keren terug naar
Indonesië
Zaterdag zal de „Kota Ago eng"
van de Kon. Rotterdamsche Lloyd
als laatste pelgrimsschip van dit
jaar uit de haven van Rotterdam
vertrekken om in :Djeddah de Indo
nesische Mekka-gangers, die in de
loop van Augustus aldaar aan land
werden gezet, weer aan boord te ne
men en naar Indonesië tërug 'te
brengen.
Beide andere pelgrimsschepen van
de Lloyd, die dit.iaar aan het ver
voer der duizenden hadji's deelna
men, de „Kota Gede" en de „Kota
Baroe", zijn reeds met hetzelfde
doel onderweg. Op pik der schepen
staan aan dek drie hokken met in
ieder hok een grote .zware etter,
een „sapi", die straks door de kepa-
la-hadjï's (leider van een groep
hadji's), op de in de Koran voor
geschreven wfjze ritueel zal worden
geslacht, onder de extatische toe
juichingen derhadji's. Het vlee3
wordt dan door de pelgrims zelf aan
dek van het schip op een houtskool
vuurtje gekookt.
Vanmorgen is begonnen met het
plaatsen van de tweede schoorsteen
op het dak van het gebouw van de
stadsverwarming aan. de Delftse-
vaart
Laten wjj hopen, dat de „Karei
Doorman" nooit in ernst behoeft te
worden ingezet. Het schip is er nu
eenmaal en het wordt beschouwd
als een noodzakelijk onderdeel van
onze vloot. Het is echter tevens de
verblijfplaats, het „woonhuis" kan
men wel zeggen, van bijna 1000 Ne
derlanders. Hoe die daar wonen,
hebben de commandant, kapitein ter
zee C. W. Slot en zijn officieren ons
laten zien.
Op de werf zyn de bemannïngs-
verblijven anders ingedeeld en ver
groot door het wegbreken van een
aantal pantries (kombuizen). Bij de
Engelse Marine slapen de onderoffi
cieren in hangmatten evenals de
manschappen. In Nederland is dit
geen gewoonte, zodat op de „Karei
Doorman" voor de 100 onderofficie
ren (van sergeant af) kooien werden
gebouwd, d.w.z. stalen britsen, drie
boven elkaar. De Jantjes hoeven
hun kommaïiewant (borden en be
stek) nu ook niet meer in hun plun-
jekasten op te bergen, maar kunnen
dit kwyt in extra gebauwde baks-
kasten. Door het verplaatsen van een
groot aantal plunjekasten kon een
recreatieverblijf worden Ingericht
voor de korperaaL en manschappen
en een toko (winkeltje) met twee
bierkoelers. zodat thans onder alle
omstandigheden koele dranken kun
nen worden verkocht.
Met het comfort en de hygiëne in
de bad- en wasruimten hebben de
Engelsen het blijkbaar niet zo nauw
genomen. Bij de overname van het
schip werden deze ruimten in staat
van verwaarlozing aangetroffen, ter
wijl de accomodatie maar zo. zn was.
Toiletten en badkamers werden voor
zien van tegelvloeren en roestvrije
stalen wasbakken en onbreekbare
spiegels. Het aantal wasbakken werd
met 39 vermeerderd, dat van de dou
ches met 15.
Op verschillende plaatsen in het
schip werden in totaal zeven drink-
waterkoelers geplaatst, waarmee
(speciaal voor de dienst in de tro
pen) in een grote behoefte werd
voorzien.
In de scheepskombuis werden vier
moderne kookketeïs en andere appa-
raturen aangebracht, zodat de kook-
capacïteit aanmerkelijk is gestegen
en ook de behandeling van het eten
hygiënischer is geworden.
Aan boord van de Karei Doorman
Kruythof wint nationaal
biljarttournooi te Breda
BREDA. Dinsdagavond werd
te Breda het nationaal biljarttour
nooi, kader 35/2, om de „zilveren
broodmand" beëindigd. De uitslag
werd:
Kruythof
2. Eichelsheim
3. Wijnen
4. Bokhoven
5. De Jong
8. Franken
7. Schmidt
8. Kastelijn
gew. alg. gem.
6 31.41
5 28.84
4 15.25
4 22.12
3 22.67
3 17.56
2 17,82
0 17.77
LONDEN. Volgens de „Daily
Graphic" hebben Russische geleer
den aan Stalin gerapporteerd dat de
Russische stoomfabrieken thans
elke drie weken twee atoombom
men kunnen afleveren.
hoeven de manschappen hun plunje
niet zelf te wassen; moderne machi
nes voor het wassen, drogen en strij
ken hebben die taak van hen over
genomen. Er is een kapsalon aan
boord met gemiddeld 40 klanten per
dag en. een drukbeklante schoenma
kerij. De ziekenboeg is verbouwd
en gemoderniseerd, evenals de ope
ratiekamer. Zelfs een complete tand
artsinstallatie ontbreekt niet in het
dorp van 1000 inwoners.
Twee uur hebben, wij nodig gehad
om het een en ander te bezichtigen
en toen hadden we nog maar een
zesde deel van het enorm schip ge
zien. Het ging maar door gangen en
trapje op, trapje af, zodat we op 't
laatst niet meer wisten of we voor
of achter waren. Het is een doolhof,
waarin alleen de insider de weg kan
vinden. Zeven dekken telt het schip,
van de dubbele bodem tot het vlieg-
dek, dat 210 meter lang en 25 meter
breed is. De vliegdekinstallatie is op
de werf bruikbaar gemaakt voor het
snelste type vliegtuig aan boord van
vliegdekschepen. Zoals bekend, Zan
den de vliegtuigen op het vliegdek
met uitgestoken haak. die in de rem-
kabels grijpt, waarna het vliegtuig
na 15 meter tot stilstand komt. In
noodgeval word het opgevangen in
een stalen net. De Karei Doorman
kan maximum 12 jachtvliegtuigen
en 24 verkenners meevoeren. De
machines worden van het dek met
liften neergelaten in de drie hangars
die tezamen circa 150 meter lang
zijn en acht meter hoog. In de ge
weldige ruimte staan auto'tjes, die
je zó in een autoscootei zou kunnen
zetten. De wagentjes dienen voor het
transport van de vliegtuigen, op het
vliegdek.
Gisteren heeft dé Karei Doorman
een aantal vliegtuigen aan boord ge
nomen, die met een lichter werden
aangevoerd. Donderdag vertrekt het
schip naar de Engelse Zuidkust voor
proefnemingen. Begin November
worden vlxegoefeningen gehouden,
onder de Schotse kust.
■-
De vliegcentrale van het vliea-
kampsghip: „Karei Doorman
"C
Men kan lang of kort praten over de waarde van de architectuur van
het Dogen-paleis te Venetië cn vooral lang.
Maar wel niemand onttrekt zich geheel aan het Indrukwekkende
van de massaliteit van het Interieur; hoe bescheiden is b.v, het
Mauritshnis of zijn de Lnasso-zaaltjes van het Stedelijk Museum te Am
sterdam, b|j de onoverzichtelijke reeks van zalen zolders en wanden een
weelde van schilderijen en goud van het Palazzo Ducale.
In een van die zalen heeft het 21e Pen-congres vorige maand
zitting gehouden, waarvan als misschien belangrijkste besluit de algemeen
toegejuichte verkiezing van Benedetto Croce, de bejaarde Italiaanse
historicus en literaire theoreticus tot opvolger van Maeterlinck als voor
zitter valt te vermelden.
Algemeen toegejuicht, al blijft er
iets van spijt hangen, dtet de F?!)
zich nu voor de tweede maal ziet
aangewezen op een representatieve
voorzitter, wiens leeftijd hem de
werkelijke uitoefening van zïjn:
functie belet, die dan ook opnieuw
aan de Engelse Fransman Saurat
wordt overgelaten.
De resultaten van het Congres
laten zich samenvatten in prac-
tisch-organisatorische en beschou
welijke.
Veel gerucht gaf de behandeling
van de Unesco-zaak d.w.z. de
kwestie van de samenwerking van
Unesco en Pen. waarbij in de eer
ste plaats is gedacht en daarom
is deze zaak ook voor ons van bij
zonder belang aan het bevorde^
ren van \'ertalingen van werken»
die daarvoor in aanmerking komen
uit minder toegankelijke talén in
het Frans en Engels. Er kwam
daarbij nog al wat critiek op de
Unesco los, die. van verschillende
zijden werd geschilderd als. een
organisatie, waar veel geld* om
ging, waarmee het contact belem
merd werd door een voortdurende
wisseling van personeel, -waar
slecht en omslachtig georganiseerd
werd, etc. etc. en de welwillende
en verzoenende speech, waarmee
Saurat aan het eind van deze de
batten de goede wil -van de in
Unesco-verband werkende perso
nen trachtte té redden door de
noodzakelijk omslachtige democra-
tische!-organisatie tot zondebok te
maken, vond alleen instemming bij
geheide oud-liberalen.
Een teer punt in de Unesco-zaak
bleek het feit, dat de onderhande
lingen met de in Parijs zetelende
Unesco geheel van Londen uit ge
voerd werden, waar vooral het
Franse centrum geen genoegen
mee nam, ter./ijl de Engelsen
daarentegen, in het algemeen toch
al gevoelig waar het om de ver
schuiving van. machtsposities gaat,
geen touwtjes uit handen wilden
geven. Na veel binnenskamerse be
raadslaging kwam men met een
aanvaardbaar compromis: er wordt
een nieuwe TJnesco-Uaison-com-
missie ingesteld, vaarin, omdat het
hier speciaal over de belangen der
kleine naties gaat, deze een be
hoorlijke vertegenwoordiging zul
len vinden. Voor Nederland werd
Victor van Vriesland aangewezen.
Verder zal deze commissie niet
uitsluitend in Londen bijeenkomen,,
maar ook in Parijs en zullen de
nationale centra beter op de hoogte
worden gehouden van haar werk
zaamheden.
Op voorstel van de Engelse
schrijver Stephen Spender zal de
commissie zich ook bezighouden
met de vraag van steun aan jonge
schrijvers.
Critiek en critiek
"Wat het beschouwelijk gedeelte
betreft kan men in het algemeen
zeggen, dat hier de resultaten niet
aan de bedoeling beantwoord heb
ben. Wie zich wel eens met het
probleem daf hier aan deorde
'kwam, heeft bezig gehouden, zal
zich daar niet over verwonderen.
„De critiek" is een zaak om wik
kend, en wegend een essay over te
schrijven, of misschien in kleine
kring over van gedachten te wis
selen, maar een reeks onsamen
hangende opwekbeurtenover een
dergelijk thema en dan nog vaak
in een voor velen moeilijk toe
gankelijke taal, want er werd veel
onvertaald Italiaans gesproken,
kan moeilijk veel resultaat opleve
ren. De beide internationale figu
ren, die aan de besprekingen deel
namen: Benda en Croce (de laatste
alleen door een ingezonden bood
schap) zijn met alle respect
het hoogtepunt" van hun productie
te boven.
Van de vele andere sprekers
zouden we de Fransman Ives Gon-
don kunnen noemen, die klaagde
hoe met name de dagbïadcritiek
door sport en gemengd nieuws
verdrongen wordt. De Indiër
Dhingra, een curiosum, in zoverre
hij zijn toehoorders als broeders en
zusters aansprak, verklaarde, dat
Gandhi, hoewel geen literator,
voor de schrijvende Indiër onver
mijdelijk de norm was.
Onze landgenoot Tielrooy stelde
voorzichtig de vraag: Fautil juger?
Maar overal was duidelijk dat
men niet alleen filologisch gespro
ken, maar ook begripmatig met
vele tongen sprak èn dat velen het
critieke probleem van de norm die
men. nü aan de critiek moet stel
len, ontweken in historische be
schouwingen, waarbij dan. uiter
aard de nationale historie een on
evenredige plaats kreeg. Saurat, in
zijn slotbeschouwing, formuleerde
Mevrouw Annie Romein-
Verschoor vonden wij be
reid voor ons blad neven
staande beschouwing te
'schrijven over het PEN-
congres, dat in de laatste
dagen van September te Ve
netië is gehouden.
dit laatste verwijt t.a.v, zijn gast
heren, die hier wel het meest zon
digden, in de formule: voor de
Italianen schijnt spreker over cri
tiek te betekenen: vóór of tégen
Croce spreken.
Nadat een nogal zuur stuk in het
avondblad, dé Corriere della Sera,
fel de spot gestoken had met het
ieder jaar herhaald gratisf!) hu
welijksreisje van de Pen-leden»
die „meer belangstelling hebben
voor de druiven van de San Mar
co, de gondels en de restaurants
dan voor literaire problemen", na
die reprimande, zeg ik, durf ik
niet goed uitweiden over de onver
getelijke bijkomstigheden, die dit
Pen-congres bood.
Laat ik om de criticasters in het
vaderland gerust te stellen en zon
der afbreuk te doen aan de kok
van Excelsior verzekeren, dat de
hoogte punten (o.a. de Giotto's in
Padua en de vertoning van een
zangspel van Monteverdi) in het
prachtige oude theater-tje van
Vicenza van zuiver geestelijke aard
waren.
Bij de schrijver in de Corriere
spelen er trouwens afgezien van
mogelijk persoonlijke kennelijk
ook nationalistische passiën ónder
door. Hij ergert er zich niet alleen
aan, dat al die vreemde barbaren
over critiek spreken, terwijl Croce
„onze" Croce, niet meer dan een
naam voor hen is, maar merkt ook
met verontwaardiging onder de
eregasten Julien Benda op, de eni
ge met-communist die Triest aan
Joegoslavië wou geven.
Laat ik liever in plaats van met
déze boze-fee-critiek met een klei
ne tragi-co me die eindigen.
Zuidelijke incidenten
Op 'n zitting van het congres
trad plotseling een Italiaan naar
voren, die het wóórd vroeg. Wel
werd hem dat niet verleend, óm.
dat de secretaris van hét Italiaanse
centrum verzekerde, dat hij niet
als lid was ingeschreven, maar dat
belette hem niet een daverende
rel te onketenen, een echte Zuid-
Europese machtscène, waar noch
de stem noch het bescheiden voort-
rinkelende belletje van de voor
zitter bovenuit kwamen.. Te min
der omdat zijn landgenoten, „het
niet namen" en hem overtuigd van
repliek dienden, tot een lange
Schot rustig naar voren stapte en
met dg gebaren van een resolute
verpleegster de opgewonden spre
ker van het podium voerde. Ach
teraf pas hoorden wij onze frag
mentarische indrukken tot het
volgende aannemelijke geheel sa
menvoegen.
Ook bij ons in Holland is eem
zekere Margaritha SHrfatti, die
een. ik meen zelfs bij ons vertaald,
verheerlijkend boek over Musso
lini schreef, geen onbekende. Wel
nu deze dame was de vorige dag,
toen de autobussen voor de tocht
naar Vicenza volstroomden, door
Silonë gedwongen de bus te verla
ten, waarin zij had plaats geno
men, omdat er voor haar geen
plaats was in de Italiaanse Pen-
club. Zij had in de heer Henri
Furst een ridder gevonden die
voor haar belangen opkwam en al
deed hij dat in een vorm, die ons
wat ongewoon voorkwam, niet
zonder een tikje bitterheid herken
den wjj zyn argumenten: de intel
ligente lezer begrijpt él, dat Mar
garitha Sarfatti een belangrijke
rol in de Italiaanse illegaliteit ge
speeld heeft.,..
Het Perscongres te Venetië is
met een uitstapje naar het eiland
Fcrcello in de Lagune geëindigd
en met een souper met dans in
de Casa Rezzonico, een van de on
telbare paleizen, die tegelijk als
oesters op de zandbanken van de
Lagune zijn gegroeid.
Geen wereldschokkende gebeur
tenis, geen belangrijke bijdrage
tot bevordering van de wereldvre-
den en hoe een al te gemakkelijke
rhetoriek zulke ontmoetingen ver
der wenst te karakteriseren, maar
misschien 'toch een stapje nader
tot de .solidariteit van die indivi
dualistische wezens die schrijvers
heten en een reeks onvergetelijke
herinneringen voor de deelnemers.
