D HET ROTTERDAMSCH PAROOL Een Oost-Duitse staat naast de republiek van Bonn ™LT Oost-Java zelfstandig Plesmans naam gegrift in Nederlandse historie W ^L-duitse/^ MTumNjg$m$.dwms& h* %t U &n£tootnnn% ttSP AkSa ei/'1 Nieuwe regering te Berlijn wil het Westen niet erkennen Enkele buien Nu beide partijen ongeduldig Oostenrijk morgen ter stembus Gemoederen op kookhitte WAT VOOR WEER? Meer karn op regen Edeleer v. d. Plas draagt zijn taak over K.L.M.-werk ers onderscheiden Nee toch. Heus! Op dst kphhsd 9e Jaargang no. 236 Bed. en Adm. Lange Haven 141, Schiedam Tel 69300 Abonn.prlfs; per week ƒ0.32 per kwartaal 4.10, losse nummers 0.09 Opgericht door de Stichting «Het Parool" DE SCHIEDAMMER Zaterdag 8 October 1949 Uitgave N.V. De Nieuwe Pers Postgiro 398644 Bankier» Amsterdams ehe Bank te Rotterdam Directeur* B. de Vriet Hoofdredacteur: W. B. P. Schaper ONDANKS DE BESLUITEN VAN POTSDAM zNOORDZEE- -OOSTZEE "ZSLEEj a HOL&EW' 3% %HiCKLEHB.-VOOim j tfjijl®wbe8^ak$eh '*^3!»«j»0LEH «S&m, .Ss mcfaxaata i* «a- 3 1 h'," CH1 gB V. pl;-0-.WTltBMfrrtJ::i*MSZ.,rN*.tëN&-EX3Sm, 1 +.+&A *J HESSEN C f/jft l»A wOKTTEfik 'lf,gAOE\ft >T®» SJECH0- SLOWAK'JE ZWITSER LSnüer ©38 Industrie gebieden ■0- Uraniumertsen OOSTENRIJK km 200 ICARTO-49126 BERLIJN. Het gehele Sowjetrussiache garnizoen van Oost.Berlïjn zal in de loop van de volgende week, na het nitroepen van een „Duitse" Democratische Republiek" worden teruggetrokken. Reeds is een aan vang gemaakt met de on tr aiming ran het .gebouw, waarin de Sow je t- russlsche centrale „Kommandatura" waa ondergebracht. In Duitse kringen, die zeggen nauwe verbindingen met het Sowjetrusslsche hoofdr kwartier te onderhouden, wordt gezegd dat'het drié duizend man sterke Sowjetrussische garnizoen naar Potsdam en naar andere' plaatsen in de buurt van Berlyn zal worden verplaatst. V Men. verwacht, jïat/ denieuwe Oostduitse' regering tot de vierbe- zettingsmogendheden het verzoek zal richten onmiddellijk alle bezet tingstroepen uit Berlijn terug te trekken. De op instigatie van de Sowjet russische autoriteiten tot atand ge komen Oostduitse „Volksraad" heeft zichzelf tot „Tweede Kamer" van de nieuwe „Duitse Democra tische Republiek" geproclameerd; Johannes Dieckmann,. lid, van de liberaal-democratische partij, Is tot voorzitter van deze Kamer gekozen. Dieckmann verklaarde, dat'de on der communistische" leiding staan de Socialistische Eenheidspartij, die de sterkste partij in de Kamer is, hem had medegedeeld dat zij haar voorzitter Otto Grotewohl candl- daat stelt voor de functie van mi nister-president van de regering der- nieuwe republiek. Grotewohl zal tijdens bet weekeinde eèn regering vormen, die hp Woensdag a.s. aan de Kamer zal presenteren. Vrijdagmiddag kort voor drie.uur werd de Oostduitse staat officieel opgericht, toen de Volksraad een-, parig besloot rich tot „Volkskamer van de Duitse Democratische Re publiek" (Tweede Kamer) te -ver klaren. OOST-DU ITSLAJ\'D Gelukte speculatie IN 't a pel dat de Sovjetunie speelt hebben lang niet altijd de communisten een taak te vervullen. Wanneer het om zijn doeleinden gaat aarzelt het Kremlin niet zijn volgelingen op te offeren. Men kon het zien in 1925 in Turkije en in 1927 in China. Men kan het vandaag opnieuw zien in Ocst-Duitsland. De nieuwe regering die daar tot stand gekomen is. omdat de Russen tegen over het bezettingsstatuut voor West-Duïtsland een daad wilden stellen, is niet geboren uit een com munistische putsch, zoals de rege ring van Gottwald in Tsjechoslowa- kije. Moskou is er in erealaagd de niet-communistische partijen in de Oostzöne voor z'n In het zoekëcKt karretje te span nen, door op ge raffineerde wjjze te speculeren op het Duitse natio nalisme. In de besprekingen, die aan de vorming der Oost-Duitse regering vooraf gingen, hebben da Russen la ten merken, dat zij bereid waren aan de burgerlijke partijen de, helft van - de ministerportefeuilles te schenken. De prijs, dié zij daarvoor vroegen was deze, dat^Liberaal De mocraten én Christelijk Demopraten zich verplichten zouden „uit naam van geheel Duitsland" te handelen. De betrokkenen hebben, die. graag betaald. Ook de sociaaldemocratie is bij de vorming van de Oost-Duitse regering speciaal ontzien, doordat trien niet ongenegen bleek sleutelpo sities te geven aan Grotewohl en Steinhof. die tot de gematigde vleu gel van de S.E.D. behoren. Daar komt dan nog bij, dat de regerings verklaring de belofte zou bevatten, dat in .1950 verkiezingen zullen plaats vinden. Natuurlijk is dat allemaal teleur stellend voor de Duitse communis ten, Maar die zouden op een goeie dag toch wel door Moskou gedes- illusiohneerd zijn. En wat die ver kiezingen betreft: elders zou men op een verpletterende nederlaag van de zoet fluitende vogelaar kunnen -rekenen. Maar in Duitsland? (ing. Meet,) Vannacht nog hier en daar mist. Overigens geleidelijk toenemen de bewolking. Morgen overdag meest zwaar bewolkt met plaat selijk enkele regenbuien. Meest zwakke wind aanvankelijk uit richtingen tussen Oost en Zuid, later uit uiteenlopende richtingen "Weinig verandering in tempera tuur. S Octi: Zon op 0.53, onder 26.01; Moan op 18.32, onder 9.27. 10 Oct: Zon op 6.55, onder 1748: Maan op 18.49. onder 10.42. Wilhelm Pieck maakte bekend, dat op 15 October van het volgende jaar algemene verkiezingen zullen worden gehouden. Met algemene stemmen werd een manifest goedgekeurd, waarin de volgende eigen van het „nationale front" zijn opgenomen: Opheffing van de Westduitse staat, rkiig-verklaring van het Ruhr- statuut, beëindiging van de autonome sta tus van het Saargebied, vorming van een Duitse Democratische re gering, terugtrekking van de bezettings troepen, 4 verkiezing van Berlijn tot hoofd stad van de republiek en invoering van een. uniforme Duit se valuta. Het manifest doet tevens een be roep op alle Duitsers om te strijden tegen de Westeuropese Unie, het Atlantisch Pact, oorlog3stokers, „Duitse verraders, in dienst van het Amerikaanse imperialisme" en Duitse separatisten.,, De vergadering keurde twee re soluties goed, die een beroep doen op de raad van ministers van bui tenlandse zaken „uit naam van bet gehele Duitse volk" om zo spoedig mogehjk een vredesverdrag te slui ten en alle bezettingstroepen terug tè trekken Vredesgrens met Pqlen B(j het debat over de inhoud van het manifest richtte Pieck zich te- gén de Westerse mogendheden en het plan-Mars hall. Hij verklaarde, dat het een van de eervolste taken van de nieuwe Duitse regering zou ztjn de Oder-Neïsse-grens als de „vredesgrens" ré erkennen. Frïedrich Ebert, de burgemeester van Oost-Berlyn, deelde mede dat de Sowjet-seetor van Berlijn niet in de nieuwe republiek zal worden op genomen. Onder de leden der Oostduitse regering zal ook een minister van buitenlandse zaken zijn. De rege ring zal bestaan uit een minister president, drie vice-premiers veertien ministers. De „Laenderkammer" (de Eerste Kamer) zal Dinsdag a.s. byeen ko men, teneinde zich te Installeren. De Westduitse bonds kanselier, dr. Korirad Adenauer, heeft verklaard,, datde nieuwe Oostdujtse Republiek - geen wette lijke basis heeft, daar zij geen steun had van; het volk. Minister van Maarseveen wil grondwet zien (Van onze verslaggever) DEN HAAG. Namens de voor zitter van de Nederlandse delega tie der RTC,-minister-van Maarse veen, verklaarde een woordvoer der van overzeese gebiedsdelen gis termiddag, dat de minister zich zorgen maakt over het tempo van de conferentie. Verschillende on derwerpen zijn nog niet eens in be spreking gekomen. De minister liet daarvan met name noemen de ont werp grondwet voor de Republik Indonesia Serikat, waarvoor, zoals wij Woensdag al schreven, aanNe- derlandse zijde een bijzondere be langstelling bestaat. Nadat dus eerst, aan Indonesische zijde bezorgdheid was ontstaan over de duur van de conferentie, begint thans ook; de Nederlandse delegatie zich ongeduldig te tonen. WENEN. Met het naderen van de stemdag, 9 October, is de Oosten rijkse verkiezingsstrijd in felheid toegenomen; de tier partijen bevech ten elkaar in woord en geschrift op een manier die men in West-Euro pa niet kent en zich moeilijk kan voorstellen. De R K. Volkspartij richt het volle gewicht van haar propaganda tegen het communisme en de muren van Wenen verdwijnen onder af fiches, die betogen dat „60 km. verder alle particulier bezifc is verdwe nen" en dat de' inwoners der buurstaten, waarmede Oostenrdk altijd nauwe betrekkingen onderhield aan een vreemde dictatuur zijn onder- Nazi's bijzonder actief De regeringschef, kanselier Figl, die herhaalde malengin zijn toe spraken gezegd heeft, dat ,een ne derlaag der Volkspartij de weg voor een volksdemocratiscfi régime zou openen, en dat een overwin ning der socialisten niets anders zou betekenen dan een herhaling van de gebeurtenissen in Praag en Boedapest en een verschuiving van het electrisch geladen prikkel draad langs de 'Oostenrijks-Hon gaarse naar Oostenrijks-Zwit serse grens, is enkele dagen gele den in het plaatsje Moedïing, een twintigtal kilometer bezuiden We nen, het slachtoffer geworden van een overval door politieke tegen standers, die poogden zijn wagen omver te gooien en Figl te moles teren; hij kon slechts door kordaat ingrijpen van de politie en zijn aanhangers uit een hachelijke po sitie bevrijd worden. Naar aanlei ding van dit incident is door. het ministerie van binnenlandse" zaken een hernieuwd beroep op de be volking gedaan de verkiezings campagne waardig te doen - ver lopen. De positie van het „Onafhanke lijke Verbond" blijft ondoorzich tig. Nog. vormt deze beweging der malcontenten en der geamnesteerr de nazi's het grote vraagteken., Nu hun candidafenlyst bekend is ge worden en men heeft kunnen na gaan dat niet minder. dan 44 van de 68 candidaten voormalige nazi's zijn, waaronder een zestal SS-offi- cieren, is de kleur dezer nieuwe party wel duidelijkgeworden; de propaganda-machine der neo-nazi's blijft op volle toeren draaien. Het is overigens twijfelachtig of de recente demonstraties in het West-Duitse parlement, waar enige geestverwanten der %,Onafhankelij- ken" reeds weer aanspraak op een annexatie van Oostenrijk, zij het dan in „los verband", deden gelden, deze groep wel goed heeft gedaan. Te sterk nog is ook. onder de onte vredenen de herinnering aan de gevolgen van een samengaan met Duiteland. Ook" voor de socialistische partij hebben de afgelopen dagen nieuwe moeilijkheden gebracht. Er. is in het socialistische kamp een zekere neiging tot afscheiding ten gunste van het Volksblok. Enige sensatie heeft onlangs de overgang van een ondergeschikt partijfunctionaris van hoge leeftijd naar het Volks blok van communisten en linkse socialisten gewekt. Deze man was namelijk de. zoon van de oprich ter der eerste socialistische party in het oude keizerlijke Oostenrijk in de late tachtiger jaren Perner- storfer, een naam, die in de Oos tenrijkse socialistische beweging een bijna legendarische betekenis had "behouden. Het weer in ons ïand staat op het ogenblik onder invloed, van het ge bied van hoge druk, dat zich acn- vankelijk ten zuidwesten van Noor wegen bevond en zich later ook heeft uitgebreid over het zuidwesten van de Oostzee. De wind trt ons land is hierdoor naar het Oosten gedraaid en voert droge lucht aandie van polaire oorsprong is._ Boven. Scandinavië zijn de lucht stromingen tot stilstand gekomen. Bonen Rusland waait nog een krach tige noordelijke wind, die die tem peratuur. op de breedtegraad van Moskou onder.nul heeft doen dalen. De lucht, die in ons land wordt aangevoerdv niet meer zo koud maar toch kouder dan de afgelopen dagen het geval was. Ten Westen^ en Zuidwesten van ons land bevindt zich betrekkelijk warme lucht. Een vore van lage druk strekt zich uit van het Zuiden van Engeland tot'aan. de Golf van Bis- caye. Een andere vore van lage druk bevindt zich in, de buurt van Schot land en heeft'daar regen gebracht. Ook in de Golf van Biscay e regent het. Dit gebied uan lage druk wordt dieper en komt langzaam dichterbij. Voor het weekeinde, voor de Zondag speciaal, worden daarom de règen- kansèn groterj Z.W.O, aangenomen DEN HAAG. Gistermiddag heeft de Tweede Kamer het wets ontwerp tot fbevordering van het zuiver wetenschappelijk onderzoek afgehandeld^; Minister en parle ment waren'"hét eens geworden,en het amendement van de laatstè om desverlangd aan de'Alg. Rekenka mer inzage te geven-van de boe ken en bescheiden der. te vormen organisatie werd overgenomen Daarna werd het wetsontwerp met 58 tegen 12 stemmen aangenomen. Met de AR, CH, en St. Ger. -stem de mejTeridëlo o Arb.tegèn. Vliegramp van 1946 te Apeldoorn herdacht APELDOORN., Vrijdag was het drie jaar -geleden;, dat sen boven de christelijke HBS;- neerstortend vlieg tuig in: het* gymnastieklokaal .een. noodlottige brand veroorzaakte, welke "22 leerlingen het leven kostte. Na de gebruikelijke herdenking op de begraafplaats aan de Soeren- se weg door ouders, leraren en leerlingen -f "begaf .men zich dit maal naar het" nabijgelegen school gebouw, waar met een eenvoudige plechtigheid een tegeltableau wérd onthuld,- vrMV ".I-.'; SULTAN 'Hamengku Buwono Republikeins minister van ver dediging verklaart ergens in de wildernissen van Sumatra aan de Indonesische bevolking de be tekenis van'de Nederlands-Indo nesische overeenkomst Staakt vuren". De sultan maakt een rondreis over Java en Sumatra om de medewerking der guerilla's in te roepen bij de uitvoering der overeenkomst. Zijn toehoorders voeren Republikeinse vlaggen mee. Nieuw plan besteding tegenwaarden (Eigen bericht) DEN HAAG. Van bevoegde zijde deelt men ons mede, dat Ne derland bij de ECA een nieuw plan heeft ingediend voor besteding van de tegenwaarde-fondsen. Alsge volg van de devaluatie zullen de tegenwaarden welke op de local currency rekening van de Neder-, landse Bank moeten worden ge stort door importeurs die Marshall- goederen ontvangen, sterk stijgen. Het Nederlandse plan-beoogt, naar verluidt, met de ruimere middelen een snéller economisch en budgë- tair herstel te bevorderen, zonder dat nieuwe inflatoirè krachten worden losgemaakt. - Hét plan is- thans ter goedkeuring aan 'de ECA vöprgelegd. SUR ABA JA. Zaterdagmorgen heeft te Surabaja In een plechtige zitting van 't Oost-Javaanse parlement de overdracht der bevoegdheden aan de negara en de beëdiging van het staatshoofd plaatsgehad. Scho len en kantoren in de gehele negara waren ter gelegenheid van deze gewichtige gebeurtenis gesloten. Na de beëdiging sprak edeleer Ch. O. v. d. Plas in zijn hoedanig heid vau waarnemend commissa ris der Kroon en herinnerde hier bij aan het feit, dat Oost-Java reeds voor de oorlog grote zelf werkzaamheid genoot. „De negara is met een democra tisch en nationalistisch karakter tot stand gekomen", aldus vervolg-, de hij, „en mün taak is volbracht, mijn wens is vervuld". De wali negara, die na hem het woord voerde, dankte allereerst de' heer Van der Plas, wiens „ruste loze arbeid de grondslagen legde voor. de ontwikkeling welke het mogelijk heeft gemaakt, dat heden de negara haar taak aanvangt". •Het staatshoofd wees er op, dat de negara dit onder zeer moeilijke omstandigheden doet, „doch al mogen bepaalde invloeden de staat, tijdelijk in moeilijkheden brengen uiteindelijk zal het begin sel der autonomie de moeilijkheden overwinnenen het. volk de yrede en de welvaart brengen, waar haar. het'.gnakt"; 1 Hierna, "ontvouwde hy een breed programma der wachtende werk zaamheden en besloot met de me dedeling, dat het vlaggen met rood-wit in het gehele gebied der negara is toegestaan, welke mede deling met luid applaus werd ont vangen. De vice-voorzitter van het par lement, dr. Dradjat, sprak hierop namens de volksvertegenwoordi ging en. zeide daarbij om. dat de negara, alleen-wanneer zij een po sitief element in het opbouw-pro- ces is, recht van bestaan heeft: „de volksvertegenwoordiging iservan overtuigd namens het volk te spreken, wanneer zij zegt: gun het in volle vryheid hét recht van ver eniging en vergadering en beëin dig de staat van beleg, welke de ontwikkeling van het vrije poli tieke leven belemmert. De spoe dige vrijlating van krijgs- en poli tieke gevangenen is een kwestie van vitaal belang", zo voegde dr. Dradjat hieraan toe. Een groot moment tijdens de vie ring van het jubileum der KLM: Minister Spitzen speldt Plesman dé versierselen van Commandeur iti de Orde van Oranje Nassau op de borst'.. DEN HAAG. By K.B. zijn be noemd tot: commandeur in de orde van Oranje-Nassau dr. A, Ples man, te 's-Gravenhage (bij bevor dering); officier in orde van van Oranje-Nassau D. Millar te 's-Gra_ venhage, onderdirecteur financiën; A. Viruly te Amsterdam, gezag voerder 1ste klasse, algemeen chef vlieger; ridder in de orde van Oranje-Nassau: G. J. de Haas, te. Amsterdam, gezagvoerder 1ste klasse; K. W,;F Groothoff, te Bus- sum radiotelegrafist 1ste klasse; P. ïh, Jonker, te Abcoude, boord werktuigkundige 1ste klasse; D- K R. Sweitser, te Amsterdam, radio telegrafist ;iste. klasse; en is ver leend de 'eremedaille, verbonden aan de orde van Oranje-Nassau, in goud aan: B Elzerman, te Amstel veen, hoofdwerkmeester F. J. van Marle, te Amsterdam, assistent chef incasso-afdeling vrachtafde ling, allen in dienst van de Ko- ninklïjke Luchtvaars/Maatschappij /T Een werktuigkundige In Ko penhagen heeft een boete van driehonderd kronen gekregen; omdat hij zestien jaarlang auto had gereden zander rijbewijs. Er zijn nog altijd ambtenaren, die onomkoopbaar zijn. Dè „Javabode" bevatte dezer dagen de volgende advertentie: „Het de-; parfement van economische zaken maakt bekend, dat op de afdeling rniddenstandszaken is achterge bleven een .enveloppe, inhouden de f 100,Hoewel er sterke ver-, moedens bestaan, wie déze poging, tot omkoping heeft gewaagd, is het bewijs helaas niet te leveren.' Het geld is gebruikt voor liefda dige doeleinden." In de Wieringermeerpolder bloeien, momenteel appel-/ kersen-'en.seringenbomen. 1 DE K.L.M. IS DERTIG JAAR SCHIPHOL. „Toen Ik dertig jaar geleden als Jong vlieger-officier ïn de deftige kamer van de notaris zat en luisterde maar de statuten, had ik nooit kunnen dromen, dat ik ooit lot een dergelijk aantal mensen van ons bedrijf zou spreken. Ik wist niet hoe romantisch de weg jou zün, hoe mooi en hoe zwaar. Maar het is een gróóts gevoel vandaag, dat we hem hebben afgelegd." Zo sprak dr A. Plesman, president-directeur van de K.L.M., Vrijdagmiddag, toen hjj in een der hangars van het vliegveld Schiphol het woord richtte tot vierhonderd employe's van z|jn maatschappij, die zó uit hun werk gekomen waren om te luisteren naar hetgeen h(j hen te zeggen had op de dag van het dertigjarig jubileum. President-directeur uit zijn vertrouwen over de koers Een aantal van onze mensèn, al dus dr. Plesman, is ons ontvallen in deze tijd. Wij verloren door ziekte 100 man. door vliegongeval len 97 man 'en door de oorlog 54 man. Thans rnoetèn wij yerder. In- op het vliegveld ronkende motoren. Op de achtergrond stond een Convair, die in Texas was ontwor pen, de hal waar men verzameld v/Bs, droeg de naam van het Pa- riïse vliegveld Le Bourget. Maar muziekcorpsen lieten er het Wil helmus klinken en fier wapperde overal het rood-wit.blauw. Het was eén Nederlands feest, dat hier werd gevierd en dr. Plesman, de centrale figuur, waarom alles zich spanning van alle krachten is ver- groeppeerde. stond daar als de ver- eist._ Ik geloof, dat wy nog "tegenwoordiger van het Neder- goede koers liggen. Ik ben- ervan overtuigd, dat wanneer ik - ovèr eriige jaren het bedrijf zal dienen over tegéven in andere handen, ik met de hulp van allen het bé- drijf zal overdragen als een groot en sterk bedrijf. De minister van verkeer en wa terstaat nir, dr. D. G: W,'Spitzen, sprak na hem over „onze K.L.M.' en meende,' dat de luchtvaart .op ons' volk een magnetische aantrek kingskracht heeft,omdat dè 'Ne^ derlander verlangt naar vrijheid en naar ruimte. Hij.'deed daarop' mededeling van de door koningin Juliana aan dr. Plesman verleende' onderscheiding én spelde hem dezje. op de borst,-alsmede van de^onder- scheidingen, die een aantal anderie werkers uit het bedrijf ten deel is gevallen. „Het is, mij een eer", zei de mi nister de benoeming tót Gomman- deur in de Orde van Oranje Nas-, sau bekend te kunnen. maken':van. iemand, wiens naam in'de'Nédér- landse historie zal zijn gegrift." „Mannen', antwoorddehierop' dr...Plesman, zich' richtend tot de aanwezigen, „een aantal van;.onze. mensen is onderscheiden,- dit geldt; het hele bedrijf." ]t ..-.En: toen ".Overstemde - een 'oorver-- dovend applaus hst geraas van de landsé element in de luchtvaart, dat zoveel hééft' bijgedragen tot de ontwikkeling vanhet vliegwezen in heel de wereld. En het was met begrijpelijke" trots, dat hij vertelde van hetgeen in dertig jaren tot, stand werd gebracht en met grote dankbaarheid, dat hij sprak van do voortduren dè steun, die de K.L.M. steeds had mogen ontvan gen van de regering. '5 Morgens vroeg had dr. Ples man -reeds het woord gevoerd ih hét K.L.M.^hoofdgebouw - te Den Haag én via' de P.C.J. richtte hy ziehnok nog:tot.de 4900 K.L.M.-ers die óv.er .76 standplaatsen in de'ger hele'" Wereld zijn' verspreiden op hun eenzame posten niét alléén de naam yap hun maatschappij, maai: ook dié van. ons'land hoog houden. Verlieslijst Indonesië DEN HAAG. De regering mgakt bekend, dat tot haar ieed- .wezéh bet "volgende verlies in' In. dohesië ié gerapporteerd: Kon,-Ned.-Ind, Leger: - Gesneuveld 18 September 1949: Man. soldt F. Sum anti, Kón. Landmacht: In de période van 1 txn.- 6 Oc tober 1949 geen verliezen. EEN SAUJUT Dertig jaren icl-M. baar moet even. bij stilgestaan wor den. Even, want de tijd snelt verder en op'het ogenblik, dat mét" toespra ken, huldigingen en'het ophalen van oude herinneringen dit jubileum wordt herdacht, stijgen en dalen de machines van deze luchtvaartmaat schappij op de vaderlandse vliegvel den en verweg in de vreemde zonder zich in het minst te storen aan .de plechtigheden. Voor dé.'dienst geldt geen rustpauze. Herdenken? Best, maar er moet gevlogen worden, het werk gaat voor, de geweldige en punctuele organisatie, 'die in. ;dria decennia werd opgebouwd; kan geen wertragïng vélen. In..deze!arbeid, wij zijn er van overtuigd, ligt da'mooi- ste herdenking, die de KLM. zich kan wensen. "V Feitelijk hadden wy dit prachtige apparaat reeds vyf jaren geléden moeten herdénken. De traditie wil nu eenmaal dat wij na een kwart, een halve of een hele eeuw ons Zon dagse pak aantrekken om mat ern stige gezichten naar de woorden te luisteren, die over de jubilaris wór den gesproken. Maar vijf jaar gelè- den was 'ons Zondagse pak tot op de draad verrieten en als wij het gebrom van vliegtuigen hoorden, kropen wij half verdoofd in een schuilkelder. Dus doen wij het nu. omdat, welke illusies wij ook verlo ren mogen hebben, de zekerheid, dat vliegtuigen gélukkig ook-nog ivoor andere doeleinden gebruikt kunnen worden dan het neergooien van dui zend kilo zware bommen, niet verlo ren is gegaan. Nu de jubilaris in de bloemetjes wordt gezet, is het goed, dit voor ogen te houden. Zelden heeftde man in de straat de ontwikkeling van een maatschappij zo nauwkeurig kunnen-volgen, als hier het geval, is- De KJü.M. werkte als het ware'in een. glazen huisje. Geen succes, maar ook geen tegenaiag: kon het publiek ontgaan en deze omstandigheid heeft er niet weinig- toe bijgedragen, dat wy de K-L'.M. als iets.van óhszelf zijn gaan bèschouwen; zij -• werft-in de loop der jaren een soort gemeen schappelijk nationaal bezit. IN DERTIG JAREN rijpt een men senkind tot volwassene. De K.L.M. heeft er heel. wat korter overge daan, Stond de aviatiek in 1819. nog in zijn kinderschoenen, nauwelijks enkele jaren later was de K.L-M. in binnen- en buitenland reeds een be grip gewórden en behoorde zij tot de eerste luchtvaartondernemingen, die het aandurfden geregelde lijn diensten te opénen. Wij mogen nil misschien glimlachen om dié oude „kisten",' waarin de passagiers, bloot- gestéld aan weer en wind, het tra ject vlogen.' Vergeten, zullen wij nooit dat hier de eerste schreden werden gezet pp de weg, welke naar de machtige-organisatie voerde, die wij' thans in de K.L.M. bezitten. Vier toestellen, waaronder een eenmotorïge omgebouwde oorlogs machine behoorden in dat eerste jaar van haar -oprichting aan de maatschappij, thans 107. In. 1920 werdén twee landen bevlogen, Ne derland en Engeland. Thans" 50 lan den. Tegenover de twaalf man per soneel van toen staan er nu ,13.009. Wy zouden zo nog een poosje door kunnen gaan, want de 345 passagiers zijn er nu 630.000 geworden en de 3000 kilo post is gegroeid*, tot een hoeveelheid van 2.150.000 kilo. Cijfers zeggen soms ontzettend veel, maar wij, Nederlanders,,hebben .ze eigenlijk niet nodig/Wy< hebben de ontwikkeling vaü dit bedrijf van nabij gadegeslagen,' wij Hébben ge juicht bij heugelijke gebeurtenissen, en wij hebben 'getreurd, wanneer de zwarte schaduwen, van een ramp ons land in duisternis, hulden. Cijfers zullen nooit kunnen uitdrukken hoe groot ons enthousiasme én hoe diep 'ons'mfedeleven is. geweest. Als wij in deze dagen het Jybjleuin van de K.L..M;, .herdenken, - verrijzen voor onzè ogen dé ,yele dappere kerels, die'met de. inzet van hun leven, dit bedrijf- hebben groof gém&akt Want aan hun' moed, r opofferingsgezind heid enidealisme- is het. te danken, dat de K.LM. dit'jubileum kan vieren.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Rotterdamsch Parool / De Schiedammer | 1949 | | pagina 1