BELGIE: 57.68% JA; 42.32% NEEN
HET ROTTERDAMSCH PAROOL
Machine met rugbysupporters valt te
pletter bij Cardiff (Wales)
Tachtig doden en drie
overlevenden
Militaire Pensioensbond
neemt resolutie aan
een
Grootste deel van Wallonië
nee gestemd
R.I.S. aanvaardt nieuw
deviezènstelsel
Pasundan bij Republiek
Indonesia gevoegd
,10e Jaargang, no. 61
Enkele buien
Beieren op zoek naar
een koning
Staartzitters gered
r~ A
Nee toch..Heus!
Legatie Praag
niet gesloten
Heinrich Mann
overleden
Van Liere: „Toestand is onhoudbaar"
Niet voldaan aan
eis van liberalen
en socialisten
S3
Exporteurs krijgen beschikking over
harde valuta
Belgisch Kabinet
is verdeeld
jttftT0-5O3lj
Bed. en Adm. Lange Haves UI. Schiedam
TeL 69300 AbODD.prl]Bi per week 0.32
pei kwartaal 4,10. losse nummers 0.09
Opgericht door de Stichting „Het Parool"
Weersverwachting' geldig van
Maandagavond tot Dinsdag
avond'^
Wisselende bewolking met
plaatseliik enkele buien.,voor
namelijk in de noordwestelijke
helft van het land. v Langs de.
Waddenkust af en toe nog
krachtige, overigens meest
matige westelijke tot noord
westelijke wind. Vannacht op'
verschillende plaatsen zwhre
en -bijna overal- lichte nacht
vorst. Morgen overdag onge
veer dezelfde temperaturen
als vandaag.
14 Maart Zon op 6.58 onder 18.42
Maan op 4.59 onder 13.38.
hïmimmrnrmrmmimMmMmminmmirelllniHtliniTMinlIl^^
Uitgave N V. De Nieuwe Pers Postgiro
398644 Bankier: Am ster damscbe Bank
te Botterdam Directeur» B. de Vrie*
Hoofdredacteur;. W. F F. Schaper
van Leopold te kunnen aanvaarden.
ri.L dat hij in 'elk geval in alle drie
landsdelen de meerderheid zou be
halen.
In Vlaanderen hebben echter de
koninssgezindenalle reden tot
juichen zo zij althans niet be
zorgd zün" voor éen scherpere
scheiding in het, land want het
laagste percentage der ia-stemmen
is daar nog meer dan 60 Zie ver
(Zie verder pag. 7)
KASSEL De Nederlander J.
Brouwning, die in. December r1949
uit een Nederlandse gevangenis is
ontsnapt is in de buurt van Kassei
door de Westduitse politie gearres
teerd. Hij was veroordeeld wegens
misdaden, tegen de mensheid.
In het zuiden van Wales, voor
de ogen van de wachtenden op
het vliegveld Llandow viel
Zondagnamiddag een Tudor V,
met 83 inzittenden aan boord,
te pletter; 80 kwamen om,
3 overleefden h'et ongeluk.
MüNCHEN 7—a- DeBeiersek.O-
ningsgezinden,: verenigd in de groep
de ,iBund", -zouden de kroon van
Beieren aah 'dé hertog' van Windsor
willen -aanbieden; Op Buckingham-
Palace werdt-, dit. gerucht als„hu
moristisch" bestempeld, aldus het
Engelse blad „"People",
Beieren kap, pioeiltfk een koning
vinden onder de, overlevenden van
de Wittelsbach dynastie, en de
Beierse monarchisten'richtten thans
hun belangstelling -dp; de Britse
koninklijke famUie;Zij menen dat
d.è hertog;. ;van >Wihdaor de ideals
;i^a^:;isiiómpplaat8 ,-be^hwneh.fn de
m£blaüwe-:&oets; :die reeds voor de
nieuwe vörsfc'is klaargemaakt.
De .tegenwoordige hertog van
Windsor deed als koning Edward
VEI afstand, vah de Britse troon,
toen hij met dö: Amerikaanse we
duwe, mevrouw Simpson, huwde»
(Van onze correspondent)
LONDEN. Gistermiddag om half vier is Engeland getroffen door het,
naar het aantal slachtoffers gemeten, grootste vliegongeluk, dat tot dusver
ooit gebéurd is. Een Avro Tudo V op weg van Dublin naar het vliegveld
Llandow ten zuidwesten van Cardiff (Wales), startte, vóór de landing,
met een doffe slag vlak bjj de huizen van het dorpje Slggingstone in' het
land neer en brak in tweeën.
Uit verklaringen der weinige oog
getuigen over Siggingstorie' hing
de diepe rust van de Zondagnamid
dag krijgt men de indruk, dat'het
vliegtuig erg. laag scheen binnen te
komen. toeh 'opnrëuw begon"fè stij
gen, waarop de motoren afsloegen
en het met de neus naar beneden de
grond in dook. Een explosie was er
niet en er brak geen brand uit. Van
de S3 Inzittenden ■waren gisteravond
nog maar drie mensen overgebleven,
waarvan één, de 23-jarige MelviUe
Thomas, een mijnwerker, in levens
gevaar verkeerde,"
De beide andere overlevenden, de
zwagers Handel Rogers en Gwyn
Anthony hadden een plaats helemaal
achter in het vliegtuig. Zij'behoor
den tot de laatsten van de 78 'passa
giers, die een uur eerder, in Dublin,
in de be&te stemming aan boord wa
ren gegaan.
Die goede stemming was wel te
verklaren, want de passagiers waren
een gezelschap rugby-supporters, die
Zaterdagmiddag Wales In Belfast, van
Noord-Ierland hadden zien winnen.
Een aantal zakenlieden hadden de
tocht georganiseerd. Het kostte 10
pond 5 shilling, alles Inbegrepen; de
vraag was zo groot geweest, dat geen
plaats onbezet was gebleven.
De slachtoffers kwamen uit alle
lagen der maatschappij, er waren
rugby-enthousiasten bij, die maan
denlang voor de 10 por.d 5 shilling
hadden gespaard. Er waren mijn
werkers bij, die vannacht weer naar
beneden zouden zijn gegaan
De Tudor V was een charter-
plane", eon vliegtuig van een par
ticuliere maatschappij, de N.V. „Fair-
flight", speciaal voor dit doel ge
huurd. De Tudors V van de N.V
Fairflight namen met succes deel
aan de luchtbrug naar Berlijn. Pre
sident van de N.V. Fairflight is vtce-
luchtmaarschalk Donald Bennett, de
vermaarde „pathfinder" Bennett
vanuit de oorlog. Men zal zich her
inneren, dat in 1349 en 1948 twee
andere Tudorvliegtuigen, Tudor IV,
de „Star Ariel" en de „Star Tiger"
op de route naar Zuid-Amerika zijn
verongelukt, zonder dat ooit een
spoor van die vliegtuigen is gevon-
den.
De British South American Air
ways. B.S.S.A., waarvan vEce-!ucht-
maarschalk Bennett van 1945 tot
1948 bedrijfsleider was. schafte toen
de Tudors geheel af. Bennett echter
iemand''die niet frysi&nbop-
perder kan zijn dan N.t.H. be-
ijvert zich hem mee te delen
dat de Gerkesklooster specht
pan onlangs niet Drachiens doch
Kollumig georiënteerd was,
waarvan gaarne acte. Het zal.
zelfs doorgegeven worden aan
PTT, die voor spechtenverhaa.1-;
tjè had'gezorgd.'
4 „Op Victoriastation: hoed
met blauwe veren die als dui
venvleugels afhingen; in de Ab
bey: witte hoed met brede rand.
Mevrouw Auriol brengt ons Pa-
rijse voorjaarscharme"; hoe pre
sident Auriot gekleed was
daarover geen woord.
4 Vereniging van veehouders te
- Madison (Texas; zoekt naar
■ge lükkigste bélastingb etaler ter
wereld: deze sinjeur mag open
lucht-eregast zijn op grote vee-
houdersfecst op 1 Juni te Madi
son tegen beloning van spaar-
certificaat van 100 dollar. N.t.H.
dingt mede.
In het district Delhi rennen
per inwoner 50 ratten rond en
op elke rat 18 soorten luzzen,
vlooien; mijten-eh andere para
sieten. -
heeft het geloof in de Tudors hooit
verloren. De Tudor V was-' oorspron
kelijk ontworpen onv later de Tudor
TV .op de Zuid-Amerikaanse"' route -te
vervangen-. Het aantal toegestane
passagiers was door de betreffende
autoriteiten geleidelijk verhoogd.
nc vn iFrrn iraaMt, hii rannjFT
Sinds enige maanden was bet 78 pas
sagiers met een bemanning van vijf.
Zowel de minister voor burger
luchtvaart, lord Fakenham, als vice-
luchtmaarschalk Bennett zijn naar
de.plaats van hét ongeluk vertrok
ken.
Gezant ontving nog geen
beslissing uit Den Haag
PRAAG. De beer J. v. d. Gaag,
de Nederlandse zaakgelastigde to
Praag, die met twee andere leden
van het gezantschap bevel heeft ge
kregen het land te verlaten, heeft te
Praag aan de pers meegedeeld, dat
hij geen officiële instructies' van
zijn regering heeft- gekregen, '-.het
gezantschaD te sluiten, wanneer hij
Dinsdag naar Nederland vertrekt.
Hij wachtte .échter op instructies uit
Den-Haag; aan wie hij het ;gezant-
schap moestoverdragen, daat, na
zijn vertrek, de handelssecretaris
mr K. Westerhof nog de enige Ne
derlandse diplomaat té Praag Zou
zijn. De heer v, d. Gaag wist niét," of
mr Westerhof tot zaakgelastigde
zou worden benoemd. Inmiddels
doét v. d. Gaag-de lopende zaken af
doch hij heeft sinds Maandag, na
de overhandiging van de Nederland
se protestnota aan de portier van
het ministerie geen officieel contact
meer gehad met de Tsjecho-Slc-
waakse regering.
,De Wereld heeft geen wacht
kamer" in Zweden
STOCKHOLM ..De wereld
heeft geen wachtkamer" van Mau-
rits Dekker beleeft in Zweden
groot succes De critici waren niet
zo enthousiast maar het publiek is
dat blijkbaar wel. want het stuk
heeft één maand in hetStads-
teaterns Studio te Götèb erg gelo
pen.
SANTA MONICA (Califorhië).
Op 78-jariger.leeftijd is de schrij.
ver HeinrichLudwig Mannr éen
broer van de Nobelprijswinnaar
Thomas Matin en eveneens een
(Van een onzer verslaggevers).;-
DEN HAAG. Wij verzoeken de Regering met fle meeste klem ten
spoedigste eeu beslissing te willen nemen tot verlichting- van de steeds
ondragelijker wordende financiële toestand, waarin de gepensionneerden
en hun gezinnen verkeren én aan hen. indien een direct wettelijke.rege
ling nog oP bezwaren mocht stuiten, in afwachting daarvan, 'een voor
schot te willen verlenen over het eerste kwartaal 1950,
Aldus luidde de resolutie, die Za
terdagmiddag tijdens een vergade
ring van de Algemene Militaire
Pensïoenbond in 'de grote'zaal van
de Dierentuin in Den Haag werd
aangenomen,
In deze'resolutie, die ter kennis
zal worden gebracht van de Minis,
terraad en de. Eerste en Tweede
Kamer, wordt de aandacht nog
maals gevestigd op de schrille te.
genstelling welke bestaat tussen de
gepensionneerden en loon. en sa-
laristrekkenden.
Voor deze laatste groep toch
wordt de prijsstijging geheel of ge-
deeltelijk geconpenseerd.. door de
5%-toeslag en de zgm Joekes-gul-
den.
Honderden militaire gepension
neerden uit-alle delen des lands
waren naar Den Haag gekomen om
te luisteren naar de Hoofdbestuurs
leden W. van Liere. H. A- Wolters
en W, Stunt, die in felle bewoor
dingen uiting gaven aan de nood,
die onder gepensionneerden heerst.
D*» heer van Liere zei o.m. dat de
toestand onhoudbaar is Door de
prijsstijgingen zijn de pensioenen
practised tot. de halve waarde'te
ruggebracht. Spr, protesteerde met
klem tegen de wijze, waarop de
'gepensionneerden 'behandeld wor
den. Met alle ten dienste staande
middelen op waardig*» wijze
zal de Bond blijven vechten voor
betere pensioenen riep de heer van
Liere uit. D*. beide andere sprekers
spraken in dezelfde geest.'Het Ka
merlid van £»teen voegde een sober
woord hieraan toe- D*. heer .van
Steen gaf de verzekering, dat. wan.
neer. de Regering binnenkort geen
beslissing nam, hijzelf d*= kwestie
weer aanhangig zou maken.
bekend auteur-te Santa Monica aan
een hartaanval overleden.
In. de afgelopen jaren leed "Hein
rich Mann aan chronische asthma
eh. waterzucht; Zaterdagmorgen ijl.
werd zjin' toestand critiek; Zondag
overleed hij. v
De gestorven auteur werd in
Luebeck geboren. Hij schreef 13
romans, merendeels' in het Duits.
Hij was voor zijn dood bezig met
een auto-biographie.'Mann. die we.
duwnaar was, kwam in 1940 naar
de Verenigde Staten, Onder zijn.
werken dienen genoemd te "worden
„Professor Unrat'V later verfilmd
ondèr de titel: „De'Blauwe Engel"
en „Lidice" ingegeven door. zijn
sympathie voor het Tsjechische
volk. ::-i -V
Maandag 13 Maart 1950
o:£i:niEinicaia.ir.nrja naam otnitn aam
Van de 5,085.263 Belgen, die gis^
teren bij de volksraadpleging eeri
geldige stem hebben uitgebracht,
verklaarden zich 2.151.881. of 42.32
procent, tegen een terugkeer van
koning Leopold III, Dit is'belang
rijker dan het feit, dat 2.933.382
Belgen, of 57.68 procent, zich vóór
terugkeer van de koning uitspra
ken. Want bij een stemming, dié
de persoon van de vorst van een
constitutioneel geregeerd land be
treft, kan het niet als bij de ver
kiezingen voor een parlement om
het behalen van een eenvoudige
meerderheid gaan. De constitution
nele monarch regeert in feite bij
de gratie van het souvereine volk,
het gehele souvereine volk en
niet slech.s van een deel daarvan,
zelfs.al vormt dit een kleine meer
derheid. Met andere woorden: van
hem. wordt verwacht, dat hij boven
de partijen staat. Stemt ruim 42
procent der bevolking tegen hem
(na oen-verkiezingsstrijd, die in
hoge mate een party strijd was),
dan kan men onmogelijk beweren,
dat hij aan. deze verwachting vol
doet. Dat de. koning zelf als voor
waarde voor een terugkeer heeft
gesteld, dat'slechts 55 procent der
stemgerechtigden zich voor hem
zouuitspreken, verandert daaraan
niets.
Het resultaat van dé volksraad
pleging een. instelling, die de
Belgische grondwet niet kent is
niet bindend. Het laatste woord
over een eventuele terugkeer van
de koning heeft het parlement.
Daarin heeft de Christelijke Volks
partij. die vóór Leopold; is, een
kleine meerderheid, met behulp
waarvan zij misschien in staat zou
zijn, de terugkeer van de koning
door te drijven, zelfs indien zij
daarbij de Liberalen tegen zich
zou hebben, wat onder de huidige
omstandigheden .waarschijnlijk is.
Gaat de C.V.P. daartoe over, dan
kan het-niet anders, of België zal
door een gólf van onrust over
spoeld worden. De Socialistische
partij, die meent, dat de koning
niet zonder twee-derde meerder
heid kan terugkeren, zal dan
zeker, naar zij reeds heeft aange
kondigd, de arbeiders oproepen
zich uit alle macht tegen de te
rugkeer van de koning te verzet
ten. En in Wallonië; waar de
meerderheid tegen "een. tenigkee.r
van de koning is., zóü 'dé rautoho-
mistische beweging ongetwijfeld
voor het land gevaarlijke vórmen
aannemen.
In een Woensdag in ons blad ge
publiceerd artikel is reeds uiteen
gezet, dat West-Europa in het al
gemeen en Nederland in het bij
zonder belang.heeft bü en recht
.heeft op een -rustig België. Om
België en om de Westerse wereld
moet men hopen, dat de C.VJ?. zal
afzien van een maatregel, die, ge
zien de feiten, waar bet om gaat,
voor bijna de helft'der Belgen op
een dictatuur van een kleine meer
derheid zou gelijken. Een oplossing
van het probleem is nog altijd mo
gelijk. De Belgische staatsman
Spaak heeft deze aangegeven.
Aftreden van de koning en een be
stijging van de troon door' ,zijn
zoon Boudewyn.
(Van onze correspondent)
BRUSSEL, Euiin 57% van de Belgische kiezers heeft
gisteren na een gang naar de stembus, die vrywcl overal als
een Zondagswandeling is opgevat en nergens incidenten van
enig belang heeft meegebracht, als zyn mening uitgesproken,
dat Koning Leopold ni op de troon dient terug te keren» Zoals
te verwachten was heeft de Koning èen overwegende meerder
heid behaald in de Vlaamse provincies, nl. byna 72 Daaren
tegen heeft Wallonië te kennen gegeven in meerderheid Leo
pold niet terug te wensen door slechts 42 der stemmen te
zijnen gunste uit te brengen, terwijl ook de hoofdstad Brussel
met een stemmenpercentage van iets meer dan 48 geen
meerderheid voor Leopolds terugkeer heeft opgeleverd.
Hoewel dus het totaal percentage
der ja-stemmen, boven dè 55 is
gekomen, dat Leopeld zelf een
voor zijn terugkeer noodzakelijk
minimum Heeft genoemd, en dus
zijn. aanhangers op grond daarvan
die terugkeer :ook bepleitten.- me
nen-vooral de. Walen onder Leo
polds tegenstanders.-dat meer dan
ooit gebleken is, dat „de koning
der Vlamingenvoor hen onaan
vaardbaar. ié*. -
Het was 's nachts ongeveer -half
drie- dat-de .minister van. Binnen^
landsérZaken, de. Vleeschauwer,
op zijn departement de daar in
groten getale' verzamelde - binnen-
en buitenlandse .journalisten de
officieuze: totaal uitslag- kon mee
delen, nadatreeds .de geleidelijk
aaii binnenkomende, uitslagen der
arrondissementen éen vrij. duider
lijk beeld "hadden opgeleverd. Van
de 5085263 uitgebrachte stemmen
bleken2933382 ten gtihste van
Leopold te zijn uitgebracht,het
geen neerkomt op 57,68 Het
aantal neen-stemmen bedroeg
2151881; wat 42,32 is. Over het
ge-héle land zijn dus 781581 meer
ja's dan neens uitgebracht.
Bijde'ihl'erpretatie der uitslag
spèelt- dé'uit 'all? statistieken ver-
maardè kunstvan. de groepering
der cijfersook, een rol -en dé ..zo
koningsgezinde, minister bewees
hierini éen meester te^zijn: Hij lég
de er tenminste, de nadruk' op,
dat 21 van.de 30 arrondissemen
ten en 7.van- de 9 provincies een
meerderheid voor: de koning héb
ben opgeleverd. Dat is inderdaad
het. geval, want In Wallonië gaf dé
provincie Luxemburg een ruime
en de provincie Namen een klei
ne meerderheid voor de koning
te zien. Dit zijn echter de over
wegend landelijke provincies. In
de dichter bevolkte industrie-pro
vincies Luik en Henegouwen
stemde daarentegen de meerder
heid tegen de koning. De grote
steden spanden hierbij de kroon
(niet die van Leopold), waarbij
het Henegouwse arrondissement
Bergen als kóploper té voorschijn
kwam mét... 68.79 neen-stem!
men, Charleroi volgde met 67,7'
het arrondissement Zinnick (Soig-
C3NEW
fCflJ?TQ-5030
hies)levérde 65,6 op .en; dè
Waalse .„hoofdstad'? "Luik-Wkwani
daarna niét 65,31 voor Leór
'pold. ongunstige stemmen. Het
Brabantse arrondissement Nijzel,
dat tot'.Wallonië wordt gerekend;
bracht ;64;45" neeri-stemmén "op;
tetrwljl - het voor;;de.-'-koning.-gunt
stigste percentage in 'Wallonië
werd behaald in het Luxemburgsé-
arrondissement Aarlen
Het'"ziirt7^ï^l:)dé7Érote-stódén
metvhun arbeidersmassa's geweest,'
die in Wallonië een raëerderheid
tegen de koning, opleverden. Aan
gezien ook in Brussel "de koning be
neden de 50 bleef, is dus niet
aan dé eis voldaan. die; de liberale
partij had,gesteld om de terugkeer
DJAKARTA Dé regering van de RJ.S. heeft bepalingen afgekondigd,
die de bedoeling hebben, de export uit Indonesië te bevorderen en de
Indonesische valuta meer in overeenstemmiDK te brengen met haar wer
kelijke waarde op de open markt.
Met ingang van hedèn ontvangen exporteurs feitelijk een premie van 59
procent op hun goederen. Behalve betaling voor hun uitgevoerde goederen
in Indonesische valuta tegen de officiële koers krijgen zjj namelijk een
licentie, krachtens welke zij 50 procent van de verworven Indonesische
valuta In vreemde valnt3 kunnen omwisselen. De regering voorspelt, dat
exporteurs deze licenties met 200 procent winst zullen kunnen verkopen,
aangezien de importeurs ze zullen nodig hebben oru aan vreemde valuta
te komen.
Importeurs zullen niet over
vreemde 'valuta tegen de officiële
koers kunnen beschikken, tenzij zij.
büiteh de de v iezenvergurmïngen
aan hen verstrekt, nog-.eens een
licentie kopen tot het volle bedrag
van deze vergunningen. De helft
van de opbrengst 'van.'deze transac
tie komt ten goede aan de regering.
Dit is noodzakelijk om het hoofd te
bieden aan. het begrotingstekort
van de nieuwe republiek.
Behalve voor goederenimport. is
ook voor transfer naar het buiten
land. naast de gebruikelijke devie
zen vergumdng.- Het aankopen vanten.
een certificaat nodig, hetgeen bete
kent dat de prijs van de buiten
landse valuta van 13 Maart af zal
stijgen. De regering van de R.I.S.
ontveinst zich niet, dat dit moei
lijkheden met zich zal brengen voor
vele in Indonesië werkende buiten
landers. De regering heeft echter
besloten, deze moeilijkheden voor
haar eigen werkers grotendeels op
te vangen, door de Priis der certifi
caten voor rekening van den lande
te nemen voor wat betreft gezins
delegaties en spaargelden over 1949
en voorshands de betalingen, die in
buitenlands courant van regerings
wege werden gedaan, voprt te zet-
BRUSSEL.Naar In politieke
kringen verluidt, hebben de ka
tholieke ministers - opi de kabinets».
zitting van hedenochtend aange
drongen op de terugkeer, van ko
ning Leopold, op gTond van de uit
slag der volksraadpleging.
He Liberale ministers zouden ge
weigerd hebben zich bij dit stand
punt aan te sluiten. Als men niet
to teen compromis kan komen, zon
tot een compromis kan'komen, zou
moeten worden ontbonden. Er zou
den dan nieuwe verkiezingen moe
ten worden gehouden.
DJAKARTA. President Sukarno heeft een besluit getekend, waarbij
de negara Pasundan (West-Java) wordt opgeheven c".
weer wordt gevoegd bU bet gebied van de republiek vamDjokja, de sleeds
meer dominerende staat van de RJ.S Dit besta» brengt geheel Java.on
der het bestuur van Djokja en maakt een einde aan het .stelsel van^deel
staten, gecreëerd na de politiële actie van 1947. De status van Djakarta
blijft onveranderd, daar de hoofdstad in het federale district te gelegen,
dat onder de directe controle van de centrale regering der RJ.S, staat.
(Vervolg vag. 7) 0 -yu
PRINSES JOSEPHINE CHAR
LOTTE, de 22-jarige dochter
non koning Leopold bracht haar
stem uit in een schoollokaal te
.Brussel (foto links); de rechtse
foto toont minister Paul Henri
Spaak bijhet vervullen van zijn
stemplicht in. het stembureau te
- ■■■--■■•St. Gilles-
De Britse ELG. wil Duitse
orderverstoorders straffen
BONN Generaal Sir Brian
Robertson, dé Britse Hoge Commis
saris in Duitsland, heeft de West-
Duitse autoriteiten meegedeeld, dat
hij geen verzachting van de ont-
manteling der staalfabrieken te
Watenstedt-Salzgittev zal ovenve
gen als de verantwoordelijke ele
menten voor de onlangs voorgeko
men ongeregeldheden niet worden
berecht. .C