'"togz
Handelen, niet toekijken
als 't gaat om behoud Van de Vrede
Regering slaat aanval
van mr Oud af
BALFOUR: kilhardhovaardig
&ïWaïf srsffas? ss k— b<*aic»-
Nederlands Sanatorium in
Davos blijft behouden
Wij zeggen Neen tegen het militarisme.
Ja tot de Nieuwe Weerbaarheid
J
saMWffViiSWkon D°<*
Gezonde huid
dr M. v. BLANKENSTEIN
Nog 18.000 tbc-
gevallen per jaar
Zaterdag 27 Mei 1950
DE VERENIGINQ KERK EN leving, die ons gelijk Kerk en Vre-
VHEDE h«(t zich per pamflet de oïk ,est - BVeT ISe?
tot het Nederlandse volk gewend in staan ten opzichte van het commu-
een actie tegen de toenemende ver- nisme, dan anders het geval ware
müitarisering. En zij schetst de tóe- geweest,
stand waarin de wereld, waarin ons
land verkeert, scherp en juist. Ea wa„nMr Kfrk m Vrcdc
Amerika zegt: Wjj wapenen ons dat militarisme de grote vijand is
tegen Rusland. Rusland zegt: Wij "van socialisme en democratie, door-
wapenen ons tegen Amerika, De dat het een nieuw fascisme en na-
fÖSSÏVSSfnISmK Monsal-soctalisrae doelopkomen,dan j-TET 1, met grote teleurstelling.
trokken bij deze oorlogsvoorberet- 21* .?s opmerking van het -1 -*■ waarmede wij het pamflet van
ding. Wij zijn ingeschakeld in het da' zulk een stelling alhoe- Kerk en Vrede ten einde hebben ge-
Amorikaartse front. De bedragen, die wel met geheel van eifce zin ont- lezen.
SS'.SfiHlVSIiT1 ""««ho'tkcj. bloot ons in hoge mate overdre- Met alle afschuw voor oorlog en
hÏÏrt ïSiomc bllastoSnS™..? ve" ,vo°rkomt- t" »der geval is liet geweld en dus ook van elke votirbe-
S opïekïïS» dat d™«ratie zich eerder reidine
gaven. Radio en pers bewerken ons
blok. Gij behoort bij onze Heer Je
zus Christus, die zijn leven voor ons
gegeven heeft en die ook de wereld
van 1950 redden wil. Laat U met ge
lijk schakelen, Weigert mee te wer
ken aan de vermilitarisering van
ons volk. Zegt op de goede v/yze: ja.
Zegt op de goede wijze: neen. In
vertrouwen op Christus' beloften. In
gehoorzaamheid aan Christus' gebo
den.
In haar actie voor de vrede en. haar
beroep op de Christenen van Neder
land, heeft de vereniging Kerk en
Vrede een pamflet ver
spreid, dat naar onze me
ning voor ernstige critiek
in aanmerking komt.
Onze opmerkingen vindt
U in nevenstaand artikel.
Daarnaast treft men het
antwoord aan van ds Kr.
Strijd, hoofdbestuurslid van
de vereniging Kerk en Vre
de, .die wij gevraagd heb
ben zijn standpunt uiteen te
willen zetten.
zo, dat een democratie zich eerder relding daartoe, valt toch niet te
net bestaan van een militair apparaat ontkennen, dat wij de vrijheid van
gaven, xvauio en pers oewerXen ons V.Z'Tvmireimcii, uai WIJ ue vrijiitrtu van 1 r> i n3^ eeö ^cans
volk zo. dat het dit alles aanvaardt. veroorloven, dan een totalitaire 1950 te danken hebben aan daizelf- van herhaling van 1340,
Het is immers zo noodzakelijk. En macht, terwijl het onverdedigd la- de, door ons in principe af te keuren,
in r.!£««-'de vemilltarise- ten der democratie ons dreigt precies militaire apparaat. De vrijheid van
haar door dladw«kM«iVo e brengen, waar wij, noch vandaag, die Kerk en Vrede en ons
king. Kerk en Vrede willen terecht ko- in staat stelt onze mening vrijuit te geleerd en die ons plaatst in de
Inderdaad, eo Is het Er zal wel X' bne mm mt .fSn ^S'ï0°di,ê*n' hebSs? J"*,0 ?3?T P^ltie waarin wij verkeren,
niemand tn ïinrf» ,!iji. j™ fcnï" ™en üte verder dan wil lang verloren, omdat het een totali-
toStóSt® ZUn' dfe d°Ze taire staat beliefde gebruik t,
En het gaat niet san de barre
noodzaak, die uit de les van 1340 is
Geen probleem, of er
moet een oplossing voor
zijn. En met spanning za
gen wij uit of het ge
schrift van Kerk en Vre
de haar wist te geven.
Men vergeet, zo gaat
het pamflet verder, dat
wij ln twee wereldoorlo
gen niet hebben bereikt,
wat wij wilden bereiken.
Geweld brengt «lechts
geweld voort. Wij
maaien op het ogenblik
wat wü in de tweede
wereldoorlog gezaaid
hebben. Wij bewapenen
ons tegen het Russische
volk, welks offers wij in
de tweede wereldoorlog
geestdriftig aanvaard
hebben, terwijl wft ver
geten, dat wijzelf door
die tweede wereldoorlog
Rusland tot macht heb
ben gebracht. Men ver
geet, dat in een nieuwe
wereldoorlog West-Euro
pa er vast en zeker aan
gaat. Voorbereiding van
deze oorlog betekent
voorbereiding van de
zelfmoord van Europa.
Dergelijke taal getuigt
niet van onwerkelijk
heidszin, noch van een
vaag idealisme en kan.
slechts bijdragen om de
sympathie, welke men
terecht voor de vereni
ging Kerk en Vrede heeft,
te vergroten. De mannen
van. Kerk en Vrede lopen
niet met hun hoofd in de
wolken en weten zeer
wel, dat men met dood
doeners geen resultaten
hoekt. Reden temeer, dat
men met toenemende
spanning uitziet naar hun
oplossing voor het groot
ste vraagstuk van het
moment: hoe slechten wij
de muur tussen Oost en
West; hoe komen wij tot
beter begrip en oprechte»
verstandhouding dan die
van angst, wantrouwen
en bedreiging, kortom, de
lehele situatie van wat
men „koude oorlog"
noemt.
Ik ben de Redactie zeer dankbaar, dat ze
mij de gelegenheid geeft enkele opmerkingen
te maken hij de zo-even geuite kritiek op
het Manifest van Kerk en Vrede. Het gaat
om de toekomst van de wereld. Én daarom
moet er steeds weer over worden gesproken.
1. Kerk en Vrede zegt: Het verdelgings-
bedrijf, dat oorlog heet, is op geen enkele
wijze tegenover Jezus Christus te rechtvaar
digen. HIJ verbiedt ons, dat wij elkaar af
slachten en in massa kapot maken. Als dit
mog, wat mag dan niet meer? Wy tmiien het
niet beter weten dan Christus zelf. Daar zit
geen toekomst in.
2. Wij hebben twee wereldoorlogen ge
voerd ter verdediging van. Vrijheid en De
mocratie maar na afloop waren wij
geestelijk zo zwak geworden, dot toy de
kansen, die ons geboden werden, niet moer
konden gebruiken. Zie maar naar Nederland
en West Europa na 1945!
Welk probleem hebben we in Nederland
tot een goed einde kunnen brengen? Indo
nesië? De politieke delinquenten?
Tien jaar na de inval der Duitsers in ons
Zand hebben vele oude Nazi's het in Duits-
Zand weer 'te vertellen. De Nazi Heinrich
Dinkelbach b.v., die tot 1945 directeur was
van de Vereinigte Stahlwerke, heeft nu de
leiding van de gehele staalproductie in het
Ruhrgebied.
Oorlog lost niets w ez e nlijk op. De pro
blemen worden verschoven. Ze keren na de
oorlog verhevigd terug.
3. Wat dan?
Wij zijn ervan overtuigd: een volk, dat
weigert met de wapenen der barbaren te
Wanneer wij werkelijk ernst maakten met
het feit, dat Christus onze Heer is, wanneer
ons Christendom geen ornament maar fun
dament zou zijndan zouden wij in staat
zijn om de weg, die Gandhi wees op christe-
lijk-moedige wijze verder te gaan. Dat deze
christelijke moed ontbreekt is voor mij veel
meer verontrustend dan het bestaan van het
communisme.
5. „Ja maar, dan gaan we er aan!"
Ik vraag u: bij een nieuwe oorlog niet?
We zuchten, nu al onder een steeds brutaler
optredend militarisme. En wanneer de 'oor
log zou losbrekendan loopt West-Europa
grote kans om in een chaos te worden ver
anderd.
En als ge de oorlog zoxidt overleven.-,
hoe stelt ge U die wereld dan voor?
De nieuwe weerbaarheid zal, b.v. bij een
Russische bezetting zeker offers kosten. Wij
weten wat er bij een totalitair systeem be
hoort: spionnage. angst, verdwijning, knech
ting van de gewetens, misschien wel de
deportatie naar Siberië.
Christenen zullen het in de2e tijd moeten
verkondigen. Liever, in gehoorzaamheid aan
Christus de atoombom verwerpend, in dienst
van de nieuwe weerbaarheid ondergaan, dan,
de atoombom werpend, mogelijk nog in het
leven bljjven. In het eerste zit toekomst voor
de wereld, in het tioeede niet.
fi. Kerk en Vrede zegt „Neen" tegen het
militarisme. Wij geloven niet, dat de Demo
cratie door dit verdelgingsbedrijf, door
radio-actieve vergiftiging enz. kan worden
verdedigd. Ik kan mijn horloge niet repa
reren met een hakbijl. Geheimhouding, de
schijn van onchristelijkheid te geven.
Want alhoewel het over
dreven is, <2oals in de ja
ren 1940—1945 wel eens is
geschied) om de oorlog
tegen het nationaal-socia-
lisme een „Christelijke
oorlog" te noemen, een
uitdrukking, die wij zelfs
godslasterlijk willen noe
men, feit is en blijft, dat
deze oorlog de Christelij
ke waarden heeft gered,
terwijl Hitier een gord
eind op weg weg om er
bloed - en - bodem - theo
retisch een eind aan te
maken.
vechten, is sterk. Dat volk sclxept voor ztch- doofpot (denk aan Westerling op Zuid-Cele-
—wl-ll Ai f - nu. ,rrl?rïtirr» ïwwwn <-11 An h^n^nmnhi^, rit71Ï7T. ïltf)
Wel: Kerk en Vrede
zegt, dat, wanneer wjj
Het communisme ver
werpelijk achten om zijn
totalitaire methoden, dit
niet met militaire mid
delen bestreden en
overwonnen kan wor
den, maar alleen door
radicale hervorming van
ons maatschappelijk le
ven. Wanneer wij het
geld dat wjj uitgeven s--
voor defensie zouden be
steden voor de opbouw van een
rechtvaardiger samenleving, dan
zouden wij ten opzichte van het
communisme veel sterker staan dan.
nu het geval is.
Wij menen, dat het Atlantisch Pact,
waarin Nederland is opgenomen om
dat het niet Russisch kan zijn noch
neutraal kan wezen, niet tot doel
heeft om Rusland te bestrijden of -
te overwinnen. En een radicale her
vorming van ons maatschappelijk le
ven zal toch zeker ook in Rusland
moeten worden doorgevoerd, wil het
effect sorteren voor een rooskleuri
ger toekomst. Vooralsnog zien wij
geen tekenen van enigerlei bereid
heid in het Oosten om deze radicale
maatschappelijke hervorming, waar
op Kerk en Vrede doelt, waar te
maken. En wat het Westen betreft,
hebben wij de indruk, dat, zo dan
niet al het geld voor deze rechtvaar
diger samenleving wordt gebruikt,
er andermaal milliarden guldens, zo
als by voorbeeld van het Marshall
plan, besteed worden san die op
bouw ener rechtvaardiger samen-
Als Christenen in 1950
staan wij met dt les van
1940 voor öe taak, de vrij
heid in het vrije deel de
zer aarde te verdedigen.
De liefde is daarbij een
grote factor. Zonder haar
is ook een vrije wereld
koud en zinloos. Maar met
liefde alleen komt men er
(nog) helaas niet. Even
min als men met liefde
alleen een slang er van
kan doen afzien zijn prooi
te verslinden.
De opvatting van. Kerk
en Vrede over de plicht
van de Nederlandse
Christenen versterkt het
defaitisme, dat zijzelve
zegt te veroordelen. Het
pamflet geeft een juiste
schets van de toestand.
Het laat na, naast de op
vatting van de kerk, aan
- te geven de practische op
lossing om 'n einde te ma
ken aan de tegenstelling
tussen Oost en West
Die oplossing is er. Zon
der dat zij nochtans im
pliceert ook maar één
moment af te laten' van
de waakzaamheid, die ons
is geboden. Die oplossing
is:- het aankweken van
elke mogelijkheid Ame
rika en Rusland tot el
kander te brengen, Het is
een bijzonder kleine mo
gelijkheid. Maar desal
niettemin: zjj is er. Zij is
er in de figuur van Tryg-
ve Lie. Zij is er in de
Verenigde Naties, waarin
de Russen, ondanks hun
voortdurende veto's
neen-zeggerij, tóch nog
een plaats innemen. Zij is
er in de betrekkingen via
persoonlijke en economi
sche contacten, die er
tussen Oost en West legio
Kerk eo Vrede gaat dan door in ken van de verdeeldheid in Europa, bestaan. Zij js er in het aankweken
het pamflet, dat men niet.onver- mitsgadera.de.zachtheid van ons al- ,,an die derde macht< die groeien
zelf de ruimte om een NIEUWE WEER
BAARHEID Ée tonen.
Allereerst in de strijd voor radicale ver
anderingen in. de maatschappij. Deze radi
cale strijd is niet te voeren en vol te houden
door een volk, een wereld, die allereerst aan
kanonnen moet denken en daarna pas aan
boterDe Westerse wereld zal een antwoord,
moeten geven op de uitdaging, haar door
Sowjet-Rusland gesteld. De derde weg zal
hoe langer hoe minder gaan betekenen, wan
neer _wij doorgaan met ons~tè" schikken mar
de eisen van een totalitair militarisme.
4. „En als ons land nu eens bezet wordt
door de Russen?" zo vraagt men mij wel
eens. Wat dan? Moeten we dat alles maar
rustig over ons heen laten, gaan?
Alleen een volk, dat „neen" zegt tegen, het
militarisme zal uan in staat zijn op de juiste
wijze weerstand te bieden. Beter en feller
en meer offerbereidheid dan ons volk het
deed in de jaren '40—''45 tegenover Het Na
zisme.
Omdat we „ja" zeggen tegen het militaris
me is het ons onmogelijk de andere weg te
zien, die van de nieuwe weerbaarheid. We
staan nu met onze rug naar het licht. Geen
wonder, dat we geen uitweg zien!
Nieuwe weerbaarheid tegenover de be
zetter. ik denk aan Gandhi en zyn strijd;
aan hef lijdelijk verzet; het resoluut zeggen:
wij doen niet wat gij ons beveeltzijn voort
durend beroep op het beste in de uyand; zijn
bereidheid tot het offer. t
bes!), de hiërarchie, de autocratie zijn vier
vrienden van het militarisme en vier aarts
vijanden van de Democratie.
Kerk en Vrede zegt ,Ja" tot de Nieuwe
Weerbaarheid. Meer dan wij tevoren deden
zullen wij ons volk hiertoe concreet moeten
opwekken.
Kerk en Vrede zegt „Neen" tegen elk tota
litarisme, uan Russische en van Amerikaanse
kant.
Kerk en Vrede zegt „Ja" tot de radicale
strijd voor fundamentele veranderingen in
onze maatschappij-structuur.
Kerk en Vrede zegt „Neen" tegen het At
lantisch Pactdat het ukmtrouwen tussen
Oost en West consolideert en verstevigt.
Kerk en Vrede zegt „Ja" tot elke poging,
die een politiek uan internationaal vertrou
wen dienen tuil-
7. Af AARwanneer we geen „NEEN"
zeggen tegen het militarisme, wanneerwe
ons niet verzetten tegen de u er militarisering
ooic van Nederland, dan zijn we in een
noodlatsctrkel gevangen, dan gelukt het ons
niet in werkelijk constructieve zin aan de
toekomst te bouwen.
8. Ik moest kort zijn. Dat kon niet anders.
Laat ik daarom de belangstellende lezer
mogen wijzen op mjjn boekje „Kerk en At
lantisch Pact", waartn ik uitvoerig op al deze
vragen ben ingegaan.
KR. STRIJD
schilliff mag zijn, niet defaitistisch, Ier niet-militaire gemoed,
noch zich van de zaak afmaken, op
welke wijze dan ook. Ten overvloe
de zeggen de mannen van Kerk en
Vrede, dat zij de communistische ac
tie tegen de wapenlossmgen niet
steunen, omdat de communisten ze-
indien Europa in 1S25, 1830 „fzelö kaa 'ussm twee overweldigende
in 1935 bereid was geweest om togen- jachten m, die Oost en west heten,
over het allerminst scrupuleuze na-
tionaal-socialisme een macht van Het geloof daarin, het vertrouwen
gelijke waarde te stellen, dan was daarop, mag er zijn en kan geput
ker met zouden ageren, wanneer liet JcJiedde^at e? wel -ou zun Ie- worden uit dezelfde overtuiging,
Russische waoencn zou betreffen. De ?c?ïec:a?' vva' <:r wel -ou J1*1" Sf-
communistische actie
Kerk en Vrede verworpen, omdat zij
in v
Russische
het pamjflet een oproep tot de
Christenen van Nederland, om zich
los tc maken van het anti-christe
lijke geloof in het gewold, dat de
geestelijke achtergrond vormt van
de tegenwoordige .vernuiltansering.
Alleen zo zullen wjj, wanneer het
nodig mocht zijn. weerstand kunnen
bieden aan het totalitaire Russische
communisme, op een Christelijker
wijze dan wij het deden aan het to
talitaire Duitse nation aal-socialisme.
vreue ver women omaat zn ?is ,het bewiJs van het tegendeel ooit Vrede leven. Maar hef mag ons niet
een begunstiging'is van het West^Fnro^vfin^riflmrd h*Sr' weerhouden, op straffe van de kans
mliurume.Vmu:Mt k n h;o„ JLwoinen Lelt. met een hertaling van 1840 Ie zien, voort
kregen heeft, 'gewonnen heeft, met een herhaling
de hakken over de sloot, doordat de te gaan op een weg, die slecht Is en
militaire achterstand, dank xij het in hoge mate afkeurenswaardig,
gaan, ons zou brengen op een andere
Dit willen wij niet nóg eens. weg, die nog enige malen slechter
En met volledige erkenning van zou zijn en waarvan wu de keuze
zijn om zonder wapenen te leven en
het geld voor betere zaken te gebrui-
Tot zulk een defaitisme zijn wij
iiltaire uuiise nauonaai-sociaiisme. utu Beiu vuui utuie zuite.i ie ui-
Gij behoort niet bij het Ameri- ken, staat het als een paal boven wa- met bereid cn mag Kerk en Vrede
kaan se en niet bij het Russische Ier, dat wjj hartgrondig bedanken ons niet verleiden. 1
Vervolg van de voorpagina)
Het debat over de regeringsnota
werd nu in zulk een mate een de
bat uitsluitend over de motie-Oud
met als inzet het lot van de rege
ring, dat prof. Gerbrandy uit pro
test daartegen niet aan het debat
meer deelnam. De verbroedering
van mr Oud met de oppositie le
gen de. regering, welke ondanks de
vreedzame woorden van prof.
An e ma in de Eerste Kamer als
een levende werkelijkheid voort
durend aanwezig is, werd nadruk
kelijk bezegeld door de heer
Schouten (A.H.), die de af
keuring van het regeringsbeleid
heel minzaam uitgedrukt vond.
Dat ook de beer Welter (NKP)
de heer Oud zijn zegen gaf, lag
voor de hand.
Maar prof. Romme (KVP)
vroeg, als minister Van Maar-
s e v e e n voor hem: Wat is dan
wel de juiste wijze om het zelfbe
schikkingsrecht te bevorderen?
Wil de heer Oud soldaten laten
optreden of de staatsvorm weer te
rugbrengen in de federale vorm?
Op al deze vragen heeft de heer
Oud geen antwoord kunnen ge
ven. Prof. Romme waarschuwde,
dat aanneming der motie niets zou
bereiken voor het zelfbeschikkings
recht. omdat er dan geen regering
zal zün. Verwerping zou de indruk
kunnen wekken, dat Nederland
om het zelfbeschikkingsrecht niet
veel geeft. De heer Romme had
om dit te voorkomen de motie in
petto, welke later is aangenomen.
Aanneming der motie, oordeelde
de hesr Burger (Arb.L maakt
alles allebn maar vee! moeilijker
en doet het wantrouwen in Indo
nesië toenemen. D»» erin uitgespro
ken afkeiirin" richt zïrh over het
hoofd der Nederlandse regering
nok teven de rccerinr der n.T.S.
Er staan in do motie allerlei onbe
wezen beschadigingen, zei do heer
Til an us ICH.). die het haven
dien allerminst een landsbelang
achtte om het kabinet ten val te
brengen.
De heer Oud zei neen behoefte
aan een kabinetscrisis te h°bben,
maar het niet nakorpen van het-
Ter gelegenheid van het 500-jarig
bestaan van de Amsterdamse Kal-
verstraat wordt de Dam in een
oud-Hollands marktplein herscha
pen. De opbouw daarvan vordert
goed. Tientallen werklieden zijn
op het ogenblik bezig de gebouwen
van „Damstad" op te stellen en
te schilderen
geen in art. 2 der s.ouveremiteits-
wet staat is ernstiger dan een ka
binetscrisis. Bovendien was spr.
niet van plan om op zij te gaan
voor het dreigen met een kabi
netscrisis.
Dit gaf minister-president di
Drees aanleiding om er met na
druk op te wijzen, dat er van drei
gen geen sprake is. Het kabinet
zou beneden, zijn taak blijven, in
dien het na de aanneming van een
motie van afkeuring rustig zou
blijven zitten. Dit zou de verhou
ding tussen Kamer en regering ook
niet bevorderen.
Aan het begin van de namiddag
waren er voor de regering een mi
nister en drie staatssecretarissen
aan het woord geweest, de laatste
in hoofdzaak over detailkwesties.
In zijn rede legde minister Van
Maarseveen bijzondere nadruk
op het betonen van tact en beleid
door Nederland. De Nederlandse
regering moet z.i. alles nalaten, wat
de positie der R.I.S. zou kvmnen
verzwakken. Ten opzichte van
Nieuw-Guinea nemen Nederland
en Indonesië nog hetzelfde stand
punt in ais ter Ronde Tafel Confe
rentie.
De minister zette uiteen, dat dc
actie-Westerling de stoot heeft ge-
zeven tot het verdwijnen der deel
staten, omdat Pasundau door deze
Leden van het Braziliaanse voet
balelftal, dat deel zal nemen aan
de wedstrijden om de wereld-cup
in Rio de Janeiro, nemen drie tue-
ken volstrekte rust voor zij een
begin mafcen met hun training. In
een kleine Braziliaanse badplaats
brengen zij een vacantie door,
waar zij «iet alleen zwemmen en-
zonnebaden maar zich ook op uit
stekende wijze weten te vermaken.
Enkelen van hen weten met slag
instrumenten al even handig om te
springen als met een voetbal
Advertentie (I.M.)
allerlei Onzuiverheden.
actie ernstig was gecompromit
teerd. De geruchten» dat vooraan
staande Nederlanders bü de actie-
Westerling betrokken waren, moet
verwezen worden naar het rijk
der fabelen. Het lid van de Raad
van State, dat generaal Buurman
van Vreeden eep verrader had ge
noemd, omdat hij van de soldaten
gehoorzaamheid aan de krijgstucht
had geëist, is ra stappen van de
minister-president, door de vice-
president van de Raad van State
daarvoor terechtgewezen.
Wat Ambon betreft is geen ze
kerheid te verkrijgen over het
standpunt der bevolking. Het is
onjuist om de Christelijke religie
der Ambonnexen in het geding te
brengen. De legering za& alles doen
om een bloedbad te voorkomen,
doch zü kan niet ontkennen, dat
de R.I.S, tot politionele maatrege
len volkomen gerechtigd is.
m?.
(Van een onzer verslaggeefsters)
DEN HAAG. Het Nederlandse Sanatorium te Davos zal behoudt
bltfven. Het aantal bedden zal echter van 330 tot 200 moeten worden terug
gebracht. De regering heeft haar medewerking toegezegd, maar we zullC'
de steun van het publiek hierbij niet kunnen missen. Dit vertelde dr C
Banning, geneeskundig hoofdinspecteur van de Volksgezondheid Vrijdag
middag op een persconferentie in Den Haag.
Advertentie (LM.)
DEN HAAG Op zeer beperkte
schaal is er weer radio-telegraafver-
keer met Makassar mogelijk. >-
Voor mij is, ondanks zijn geest,
zijn toeschietelijkheid en schijn
bare a/toezigheici van snobisme,
de grote Britse staatsman Arthur
Balfour, een toonbeeld geweest van
de koude hovaardij der Engelse
aristocratie. Zijn cynisme kbn dode
lijk kwetsen. Uiterlijk bleef hij
daarbij zachtmoedig, alsof hij niets
kwaads bedeelde.
Deze opvatting Iteb ik indertijd
i:r;i9n nüii bi Rjiuiun.imjina iiiikiiiiij sis ihi a unim n d: iii iijbiii uu'ii ui .n a b kijiiiiii bi h:i
Herinneringen aan figuren
op het wereldtoneel
door
iHilHitsiWJiidiiaiii^kiiiittiiKMitiiiniiiaiHititiimjiiiiiiiriiiihiiiiiiiiiiinhiiiuiiiniiiiiu.
vaak ketters horen noemen. Daar
om trof het mij dat Margot Asquith,
in haar befaamde autobiografie
spreekt van zijn „onbeschaamde
onverschilligheid" (insolent indif
ference) tegenover het publiek en
de pers. En weinigen hebben hem
zo intiem gekend en zozeer gewaar
deerd als zij.
Twee voorbeelden van zijn hard
heid staan mij nog levendig voor
de geest.
By de opening van de grote
Pacijïc-canferentic te Washington
tn November 1921 was Briand een
der eerste sprekers. Het werd i
malle vertoning. De leden van het
Congress woonden de plechl'gheid
by» gezeten op de ruime balkans,
die voor hen gereserveerd waren.
Brands violoncelgeluidklonk war
mer en dieper dan ooit. Maar wat
hij zeide was op die conferentie
misplaatst en moest Amerikanen en
Britten tegen de haren opstrijken.
Frankrijk was wrokkig, omdat de
Angelsaksen de veiligheid in het
Oosten hier voor lieten gaan voor
de Franse eisen in Europa. Hadden
de leden van het Congress Briand
verstaan, zij zouden diep veront
waardigd zijn geweest. Maar zij
hoorden slechts zijn vermaarde
bariton en brachten hem in ver
rukking een wilde ovatie, leder
ogenblik verwachtte ik. dat er „bis"
zou worden geroepen. Zover kwam
het tenminste niet.
Na hem kwam Balfour. Hem ver
vulde, naast de toen reeds wrange,
Brits-Franse tegenstelling «u ook
nog ergernis over het gehoorde, HU
bracht die aldus tot uiting. Hij
fctoam niet uitgepraat over de wel
sprekendheid van dc Fransman.
Zijn wat asthmatische manier van
zeggen kwam hem daarbij nog ten
goede. Het was of hij gaapte naar
grote, prijzende woorden. Maar heet
abrupt eindigde hij met de vijan
dige woorden: „Ik hoop en ver
wacht dat Frankrijk, van nu af, een
periode van onagressieve voorspoed
zal beginnen."
Briand verstond geen woord
Engels. Hij moest op de vertaling
wachten, en was toen verheerlijkt
door de lof. Dc vertaler had van
„unaggressive prosperity" gemaakt
„prospéritë pacifique". Zo was het
gif eruit. Briand liep by hef uit
gaan van de bijeenkomst rond, en
uitte tegen ieder zijn verrukking
over Balfours woorden. Een ont
goocheling wachtte hem, toen
eindelijk dc leden van de Franse
ambassade hem ie pakken kregen
en hem duidelijk maakten welke
bejegening hem ten deel gevallen
was.
Hij reed Balfour na, naar de New
Willart, waar een noenmaal was ter
ere van de gelegenheid. In de
garderobe kreeg hy Bal our m het
oog. Hij stoof op hem af. Maar
Bal jour wees hem terugdoor -hem
met een kilheid, die het geheim van
zijn geslacht is, te vragen: „is dit
de plaats voor een scène?"
Een ander tafereel. Twee Ameri
kaanse journalisten hadden, op toen
nog ongekend doeltreffende wijze,
alle arrangementen voor de pers
getroffen. Wy besloten hun een
souvenir aan te bieden. De Ameri
kaanse collega's vertelden ons: „Dat
krijgt voor hen dubbele waarde ats
gij het Balfour laat overhandigen."
Want hij was de populairste en
meest bewonderde man ter confe
rentie. De Amerikanen spraken
steeds (voorbarig) van Lord Bal
four.
De beminnelijke Balfour bleek
Onmiddellijk daartoe berefd. Wy
raten met 80 of 100 man om de
reusachtige ovale tafel van de pers
conferenties. Aan het hoofd zat
Balfour, en voor hem slonden de
twee, die gehuldigd moesten wor
den.
Op zijn, haast extatisch klinken
dewat hijgende manier prees
Balfour hun verdiensten, met een
overdrijvingdie slechts de Engelse
aristocraat weet te hanteren. Zij
hadden met hun werk, om zo te
zeggen, Ae wereldvrede gered. Het
Britse Rijk was hun diep dankbaar.
Het was het tweetal werkelijk niet
kwalijk te nemen als zy' zich op dat
ogenblik zeer belangrijk hebben
gevoeld.
Toen kwam het grote moment
van de overhandiging. Balfours
geestdrift steeg tot een climax. Hij
strekte zijn hand uit met het
platina horloge en zei: „And now
Mister.,." Toen haperde hij, en
doodnuchter voegde hij eraan toe,
zonder het geringste betoon van
verlegenheid: „lVat is tiu> naam?"
De man die tegenover hem stond,
Robert Barry, was een der begaafd
ste en meest gedistingeerde jonge
journalisten van Washington. Het
moet hem. te moede zijn geweest
alsof een ijskoude hand hem in het
gezicht ^loeg.
Ik voelde de opmerking in my
opkomen: ,Jkf r. Balfourdieren
hebben ook gevoel." Maar hij zou
het niet begrepen hebben. Hij stond
toch immers bekend" als dieren
vriend/
Da tuberculose blijft in ons ïar
een ernstig vraagstuk vormen. Dc
sterfte aan deze ziekte, die in de oor
log verdubbelde, is weliswaar na
1946 snel gedaald, zelfs tot beneden
,hct peil van 1939, maar de ziekte-
cijfers bljjven hoog. Werden er voor
de oorlog jaarlijks 8500 a 9000 nieu
we gevallen bekend, dit aantal be
draagt nu nog steeds 17.600 18.000
per jaar. En dit kan heus niet alle
maal verklaard worden door de
strengere controle. Dr. Banning is
van mening, dat de psychische druk,
waaronder wij allen na de oorlog
nog leven en de slechte woningtoe
standen hieraan mede schuld heb
ben.
Het aantal bedden per 1000 inwo
ners, dat voor de oorlog 0,68 bedroeg
Is nu gekomen op 1.14, Ideaal is de
toestand echter nog lang niet en de
bezetting van het verplegend per
soneel is vaak niet voldoende, al
staan er in Nederland wel geen pa
viljoens meer leeg door gebrek aan
verpleegsters.
Opmerkelijk is. dat het grootste
aantal nieuwe ziektegevallen voor
komt in de leeftijdsgroepen tussen
dc 2029 ja^ar, zowel bij vrouwen
als bij mannon. Controle van perso
nen, die met de jeugd in aanraking
komen, dient consequent te worden
doorgevoerd. Vaccinatie, vooral bij
schoolkinderen en soldaten zal al-
Eemeen toegepast moeten worden.
Deze maatregelen vormen onderde
len van een program. Wordt dit pro
gram ten uitvoer gebracht, aldus dr.
Banning, dan mag men verwachten,
dat in oen beperkt aantal jaren da
ling van het ziekteeïjfer zal optre
den.
Zestig gegadigden voor
Amerikaanse hulp
WASHINGTON Ongeveer 60
landen en. afhankelijke gebieden
willen deelnemen aan president
Trumara program voor hulp aan on
ontwikkelde gebieden. De gevraagde
hulp beloopt in totaal verschillende
malen het bedrag van 35 mfflioen
dollar, dat het Congres voor dit pro
gram heeft uitgetrokken. Amerika
hoopt in het einde van de zomer
met de uitvoering van het program
te beginnen.
