AI eerder was de berg Ararat
doel van expedities
Dr M. VAN BLANKENSTEIN 70 JAAR
Brede eruditie en „het derde oog"
kenmerken Nederlands grootste
journalist
Ingenieurs willen de zee
terugdringen
Herinneringen
H
0
aan II. Marsman
Verjaardag onder Afrika's tropenzon
Geheel afgesloten kust zou Holland
afdoende beschermen
In Delft denkt men
in grote lijnen
DAHPO
Hans Roozen
.Bijgeloof verhinderde nadering
van ark door omwonenden
OP ZOEK NAAR DE ARK VAN NOACH
Zeeschelpen op hoogte
van duizenden meters
PERZië
PEPZ/E
J
V.i
Zaterdag 10 Juni 1950
5
JJ AT is gemeen van jc," zal mijn vriend dr M. van Blankenstein brom-
men, wanneer ergens in Afrika, waar hy op het ogenblik voor ons
blad rondzwerft, de courant met dit stukje in zijn handen mocht vallen.
En ik erken nederig, dat ik misbruik van da gelegenheid maak: Van Blan
kenstein heeft zich, „door de vlucht", aan alle huldebetoon op 13 Juni, de
dag, waarop hy zeventig wordt, onttrokken en mij ervan verwittigd, dat hij
die datum „onopgemerkt" wil laten voorbijgaan. Ik heb mij op de vlakte
gehouden, wel wetende, dat het eenvoudig niet aangaat, de zeventigste
verjaardag van de grootste der levende Nederlandse journalisten maar
te vergeten
DE grootste? Ik schrijf die quallficatie neer na rustig overwegen en een imaginaire
rondtoer over de journalistieke kaart van dit vaderland- Ja. van allen die er nog zijn. en
in de tijd uitgedrukt van de laatste halve eeuw is Van Blankenateio bepaaldelijk en
heel duidelijk de grootste. Hij dankt dat vooral aan drie eigenschappen:
een brede en diepe eruditie, een ongemeen groot politiek combinatie
talent, een nimmer aflatende, alles doordringende en door een welen-
schappelijk verantwoordelijkheidsgevoel gecontroleerde belangstelling.
(Van een onzer verslaggevers)
DELFT. Onlangs stonden we met een niet onbelangrijk
Nederlander die in water en zand doet, voor een machtige
kóart van ons goede vaderland. Minuten lang had hij met half
dichtgeknepen ogen naar het blauw en groen in het Westen
staan turen. Toen greep hij een stok, richtte de punt op Hoek
van Holland en liet de stok langzaam zakken precies langs de
uiterst westelijke hoekjes van de Zuid-Hollandse en Zeeuwse
eilanden tot de kust van Zeeuws-Vlaanderen, ergens ten Wes
ten van Breskens. „Eens zal dat allemaal dicht zyn! En ,eens' is
niet meer zo ver van vandaag. Een enorme dyk, geen zeegaten
meer, geen zout water meer, dat tot diep in het land de cul
tuurgrond verwoest." En hij maakte een verliefd gebaar naar
de lijn, die hij in gedachte reeds op de kaart zag staan.
Het is overigens goed te beden
ken. dat tussen bestuderen en uit
voeren van dergelijke gigantische
objecten gemeenlijk enige tijd
pleegt te verlopen. De drooglegging
van de Zuiderzee is een project uit
het laatst van de negentiende eeuw.
We zijn daarmee nu nog niet hal
verwege. Onze weer- en zandman
denkt over grote lijnerf; Voorlopig
hebben we echter met kleinere be
ginnetjes te maken. Of het in de
resterende jaren van deze eeuw nog
zat komen tot een algehele afslui
ting van de Zuid-Hollandse en
Zeeuwse zeeboezems staat nog al
lerminst vast. Grote mannen op het
gebied van de waterbouw- en wa-
terloopkunde zien de: mogelijkheid,
dat de Westerschelde ooit nog eens
zal worden afgesloten en dat Ant
werpen evenals Amsterdam en
misschien zelfs Rotterdam achter
een groot sluiswerk zal komen te
liggen. Maar men bedenke slechts
wat de politieke problemen zijn, die
daarmee samenhangen, om te be
seffen, dat als het ooit gebeuren,
zou,, er eerst toch nog heel wat wa
ter door al die boezems stromen zal.
Houden we ons daarom bij de
realiteiten. Het zeewater dringt met
iedere vloed tot diep. in het hart
van Holland. Het dringt bovendien
onweerstaanbaar onder de Holland
se duinenbarrière door en het brak-
Dordrecht en de Biesbos in üagel-
vlucht? Jawel, van twee meter hoog
te genomen. Een deel uan de na
tuurgetrouwe maquette van de Ne
derlands grote waterwegen, zoals
dat in het Delftse waterloopkundige
laboratorium voor studie-doeleinden
is neergelegd. Hier wordt nauwkeu
rig gemetenwelke gevaren het Ne
derlandse. land ooit kunnen bedrei
gen; en ookkoe wij nieuw land
kunnen winnen, ionder dat elders
natuurrampen zullen ontstaan. In
het centrum van deze onderzoekin
gen staat thans de drooglegging van
de Biesbos, Nederlands water-long.
Op de voorgrond de waterwegen
situatie by Dordrecht, die precair
zou worden indien men het alleen
bij bedijking van de Biesbos
laten.
ke grondverwoestend water kan
daar hoger naar de oppervlakte stij
gen, doordat meer Oostelijk het
zoete water langzaamaan al is te
ruggedrongen- In een land, waar
iedere vierkante meter grond een
maximum aan landbouwproducten
moet opleveren om een veel te grote
bevolking in leven te kunnen hou
den. is dat een acuut en ernstig
gevaar.
Daarom, dat zoute water moet er
uit. De zee móét worden, terug ge
drongen en ai zal de kust voorlopig
niet van de Hoek tot Breskens kun
nen worden afgesnoerd, er zal reeds
nu een begin gemaakt moeten wor
den- Dat is er trouwens. De Brielse
Maas gaat op 17 Augustus dicht. En
reeds hebben de plannen tot droog
legging van de Biesbos vaste vor
men aangenomen.
In professor Thysse's waterloop
kundig laboratorium in Delft, ligt
op de grond, vele tientallen meters
lang, een platte grond van het Ne
derlandse water. Een natuurgetrou
we copy In cèmcnt, leem, puim
steenschraapsel en ijzer. De zeeboe
zems. dijken, en rivieren, van de
Hoek tot Lobith. Grote, pompen ja
gen van twee kanten water door
dit stromendal. Een pomp hij Lo
bith zorgt voor het water uit de
bergen. Een pomp in de Noordzee
voor vloeden en springvloeden. Pro
fessor Thysse heeft ons daar de ge
volgen van een, superstorm laten
zien, erger dari de St. Elizabeths
vloed van 1421, waarbij meer dan
honderdduizend mensen verdronken.
Dat is geen grapje. „Een beschaafd
land behoort zijn beveiligingsmaat
regelen zo te nemen, dat ze afdoen
de blijken ook voor die uitzonde
ringsgevallen, die eens in de drie
honderd jaar voorkomen," zei pro
fessor Thysse.
Hoog liep het water dat een jon
ge Delftse studente stellig Eliza
beth geheten met een handom
draai opstuwde, over polders en hoge
dijken. De Biesbos was een groot
meer geworden. Dat was het ergste
niet.
„Kijk", zei een van onze begelei
ders," straks gaat die Biesbos dicht.
De plannen zijn daarvoor al uitge
werkt. Maar stel dat die Biesbos nu
was afgesloten. Dat water zou er
gens moeten blijven."
De man wees op Dordrecht. Als
het alleen bij het indijken van de
Biesbos zou blijven, 20U Dordrecht,
(Eigen foto) waar een deel van de stad bulten
EEN brede en diepe eruditie.
Hoezeer de journalist dan ook
méér „geboren" dan „gemaakt"
moge worden, zonder achtergrond
zal hij de hoogten van het vak
moeilijk of niet bereiken. Van Blan
kenstein heeft (en hoe?) letteren
gestudeerd in Leiden, in Kopenha
gen, in Berlijn. In 1911 promoveer
de hij op een taalkundig onder
werp. Nooit heeft zijn taalbelang
stelling hem verlaten. Zijn in de
oorlog verloren gegane kostbare
bibliotheek getuigde ervan; zijn
huidige (hij is weer verwoed aan
het verzamelen gegaan) evenzeer
Dat doorzetten van wetenschappelijk
werk voor een journalist uitermate
belangrijk is wie zal het ontken
nen? De beslissende factor ligt niet
in het onderwerp, maar in het ge
traind blijven van de wetenschappe
lijke zin, in de onrust, die die zin hl
een mens onderhoudt totdat hij al
thans het voorlaatste vraagteken
heeft weggewerkt
A lx in Kopenhagen begon Van
Blankenstein zyn journalistiek
werk voor de Nieuwe Rotterdamse
Courant, blad dat hij trouw bleef
totdat het hem ontrouw werd. Maar
pas in 1909, als hij zich in Berlijn
vestigt komt die tweede grote jour
nalistieke eigenschap, dat wonder
lijke politieke combinatietalent, tot
volle ontplooiing. Hij blijkt „het
derde oog" te hebben, dat de ver
bindingen ziet en hem in staat stelt,
de verklaring voor ogenschijnlijke
vreemdigheden te geven. In zijn
Berlijnse jaren wordt hij al een
„primus inter pares", en ik bezeer
hem niet zo ik zeg (de term is niet
van een van zijn bewonderden) dat
meer en meer „die Welt ist mein
Advertentie it.MA
jJwcxfd# hotp bij
«tiWondhtid «oor V».
der. Moeder en Vind.
de toch al te lage bandljken ligt,
zonder pardon verdrinken. Dat zou
wegwerpen van het kind met het
badwater zijn.
Er zijn verschillende middelen
om dat af te wenden. De bandijken
in Dordrecht kunnen niet worden
tbopgehooRd, omdat de ruimte in de
breedte daarvoor niet aanwezig is.
2e liggen midden in de stad. Wat
wel kan, is Dordrecht te vangen in
een harnas van viergrote sluizen.
Doch behalve dat dit ongehoorde
bedragen zou vergen, wil Dordrecht
zeehaven blijven. Wanneer het door
sluizen, zou worden afgesloten, zou
dat afgelopen zijn, meent de stad.
De waterloop-mensen zien een
andere oplossing en wij menen te
weten, dat zij de minister aldus
hebben geadviseerd; „Laat een grote
dijk leggen tussen Overflakkee en
de Hoekse waard, over het. eiland
de Tiengemeten. Dan is cfe> ergste
waterstroom, die door het Haring
vliet binnendringt bedwongen."
Het zou een grootse oplossing
zijn, die bovendien de verloren
Flakkëeërs uit hun isolement zou
verlossen. Zelf hebben ze al aan
geboden op eigen kasten een brug
te bouwen. De dijk zou veel elegan
ter zijn. Maar of het mogelijk is?
Voorlopig gaat de scheepvaart tus
sen Antwerpen en de Rijn goeddeels
door het Voikerak en het Hollands
Diep. Men behoeft zich geen illus-
sics te maken: wanneer het Haring
vliet bij Tiengemeten zou worden
gedicht, zullen de schepen in bet
Voikerak veel krachtiger stromen
moeten overwinnen dan thans. Daar
over zouden de Belgen nog wel een
woordje te zeggen hebben. Ook de
afsluiting zal dus niet op zich zelf
kunnen staan.
Het Hollands waternet is net als
een schaakbord. Men kan er niet
het geringste pi onnet Je verzetten,
zonder dat elders een' raadsheer of
een toren gevaar loopt. En "heel de
waterbouwkundige wereld zoekt
thans naar de steen der wijzen; het
mat in drie zetten.
Feld" op hem van toepassing leek.
De N.R.C. heeft hem in 1920 reis-
correspondent gemaakt. Daarmee
kreeg zijn talent de volle kans. Hij
heeft de wereld in welhaast alle
hoeken doorkruist Zijn belangstel
ling was letterlijk grenzenloos; zijn
politiek inzicht maakte de kolom
men van „de stercorrespondent" tot
het beste dat de Nederlandse jour
nalistiek toen opleverde. Sinds 1931
begon hij, ook in de N.R.C., „de
Toestand", een dagelijks politiek
overzicht, altijd precies „op lengte",
altijd vol vernuftige interpretaties
en waardevolle toelichting: wie ze
herleest vindt een reeks journalis
tieke juwelen.
ZO bleef het tot 1937. De was
sende macht van Hitler (die
Van Blankenstein met z'n dodelijke
pen voortreffelijk te lijf ging) had
in ons land een neiging tot nare,
neutrale voorzichtigheid het aan
zijn gegeven. De N.R.C. achtte het
tactisch verstandiger zich van Van
Blankenstein te ontdoen. O tempora,
o mores Ook de Haagse Post, die
wekelijks zijn prachtige (maar dan
ook waarlijk niet neutrale) over
zichten bracht zette er een streep
onder. En zo ontstond, tot mijn
vreugde en voordeel, het persoon
lijk contact tussen hem en mij. ik
redigeerde in die jaren het „Utrechts
Nieuwsblad", dat de strijd tegen de
N.S.B. en het Duitse nationaal-so-
cialisme poogde te voeren van prin-
cipïeel-Nederlands gezichtspunt uit.
Van Blankenstein bleek onmiddel
lijk bereid mee te doen. Mijn toen
malige directeur, de heer J. van
Straten uit Driebergen, worde hier
openlijk geloofd voor de mate van
vrijheid, die hij Van Blankenstein
en mij liet: dat was 'n demonstratie
■van Nederland's beste journalistieke
tradities. Drie jaar tang werkten
wij nauw samen Toen kwam Hitier.
HET ontslag, dat de commissa
rissen van het U.N. mij direct
na onze capitulatie in Mei 1940
„wegens de gewijzigde omstandig
heden" gaven, bleef van Blanken
stein bespaard: hy was wijselijk op
14 Mei naar Engeland uitgeweken.
Daar heeft hij zich grote verdien
sten verworven door „Vrij Neder
land" een onafhankelijk Nederlands
weekblad, te redigeren. Hij heeft er
ginds de grote tradities van de va
derlandse journalistiek mee hoog
gehouden. Sedert hij in 1945 in het
land terugkeerde en zijn huis in
Wassenaar dat op 15 Mei I940(!>
ai door de Duitsers werd ingere
kend weer had betrokken, is Van
Blankenstein. medewerker van ons
blad. Onvermoeid, met een onver
minderde belangstelling en een on
gerepte begaafdheid. Öp zijn ze
ventigste verjaardag reist hij ergens
in Lybië of de Fezzan en onze le
zers profiteren van zijn enorme
zaakkennis en zijn ontledend ver
mogen.
Deze Nederlandse journalist is te
groot dan dat hij op „onopgemerkt"
blyven aanspraak kan maken. Inte
gendeel welbewust en met ge
voelens van vreugde en van vriend
schap heb ik hem in de zon gezet
waarvan hij de warmte verdiend
heeft en die hem, aiies bijeen ge
nomen, naar ik hoop niet minder
goed zal doen dan de zengende Afri
kaanse. waaronder hij zijn verjaar
dag viert.
G. J. VAN HEUVEN
GOEDHART.
Het is Woensdag 21 Juni tien jaar
geleden dat Marsman is omgekomen
doordat de boot, waarmede hij pro
beerde lilt Frankrijk naar Lissabon
te komen, op een mijn stootte en
verging. Met een zeldzaam voorko
mende helderziendheid of liever
voorziendheid heeft hij reeds in een
gedicht van vóór 1933, getiteld
..Maannacht", nauwkeurig dit einde
beschreven gelijk het zich heeft toe
gedragen.
H. Marsman was het prototype
van de jonge dichter toen ik hem,
nog in zijn eerste jeugd en opgang,
leerde kennen. Alleen Shelley mis
schien beantwoordde in die mate
aan de romantische voorstelling van
het beeld, dat de eeuwen hebben ge
boetseerd naar die ideale godenge-
lijke figuur van de jonge dichter.
Zijn uiterlijk heeft hij beschreven In
bet gedicht ..Zelfprotret van J. F,"
waarin hy weer verwerkt heeft een
beschrijving van zijn uiterlijk, gelijk
die in een critiek van de N.R.C. was
ondernomen.
Dichten was voor Marsman iden
tiek met leven. Het creatieve had hij
nodiger dan brood en hij was in de
letterlijke zin ziek wanneer enige
Kekkonen te Moskou met
muziek ontvangen
MOSKOU De Finse premier, dr
Urho Kekkonen, die te Moskou een
niauwe handelsovereenkomst tussen
Finland en de Sowjet-Unie zal te
kenen, is bij zijn aankomst in deze
stad door Andrei Gromyko, onder
minister van buitenlandse zaken,
Mensjikof, de nieuwe minister voor
buitenlandse handel, en MIkoyan, lid
van het politieke bureau van de
communistische partij ontvangen.
Het station was met vlaggen ver
sierd. Een militair orkest speelde de
volksliederen van beide landen en
een erewacht stond op het perron
opgesteld.
DEZE ACHTTIENJARIGE STU
DENT uit Den Haag, onze jong
ste correspondent", die de expe
ditie van de Amerikaanse onder
zoeker dr Aaron Smith naar de
berg Ararat meemaakt om naar
de resten van de ark van Noack
te zoeken, schrijft hierfajj zijn
eerste artikel
Hieronder volgt een achtige voorwerp reeds verbrokkeld aan de
fragment uit het verslag bijna zes jaar gezien, hoeken, alsof het door
maar zij durfden het uit de mora'nen ^'et-
bijgelovige vrees niet te scherwaldammen) be
naderen, daar het alge- sehadvgd was geduren-
meen geloofde gerucht de de langzame daling
liep, dat vreemde stem- van de gletscher vanaf
dat de „Levant Herald'1
publiceerde over de of
ficiële Turkse nasporin
gen van 1853 naar de
resten van de ark.
„Wij hebben van on- men binnenin gehoord de hoge toppen, die
correspondent
Trebiznnde bericht ont
vangen betreffende de
terugkomst van de
Commissarissen, die
van de Turkse regering
de opdracht hebben ge
kregen. om een onder
zoek in te stellen naar
de gerapporteerde ver
nielingen door lawines
in Mosul, Asbak
Bayazid,
werden en men zegt, dat achter deze vallei tot
een, die meer dan de 17.000 voet reiken, een
anderen durfde, een proces dat duizenden
geest van een woest jaren geduurd moet
uiterlijk had zien kijken hebben, indien men de
uit een opening of deur natuur van het land en
in het bovenste deel van het langzame tempo,
het bouwsel. waarmee deze glet-
ZWARTE MASSA echers zich voort be we-
De Commissarissen, gen, in aanmerking
vergezeld van bun assi- neemt. Het vooruitste-
en stenten, besloten om dit kende gedeelte scheen
de te onderzoeken, daar de ongeveer 40 tot 50 voet
hoog, maar men kon
niet schatten, hoever
het in de gletscher
doorliep. Nadat men
door een van de gebro
ken hoeken was binnen
gekomen. vonden de on
derzoekers het grolen-
zwaargetroffen bewo- bewoners absoluut wei-
ners in de valleien van gerden om zelfs de om-
het Ararat-gebergte, die geving van de gletscher,
zo bitter geleden heb- waar het schip zat vast-
ben van de ongewone geklemd, te naderen. De
koude van het seizoen, weg voerde door een
te helpen. dicht bos en de oxider-
De expeditie deed. een zoekers waren gedwon-
ontdekking, die voor gen om de loop van de deels gevuld met
heel de beschaafde we- stroom te volgen, waar- Van binnen was het in
reld van belang zal zijn, bij men soms tot de afdelingen verdeeld met
want te midden, van een borst in het water een hoogte van twaalf
van de afgronden op de stond, dat bijzonder tot vijftien voet. Slechts
berg Ararat, kwam zij koud was, daar het van in drie hiervan kon men
de smeltende gletscher komen door de grote
kwam. Ten slotte wer- massa sneeuw waarmee
den zij beloond door het het gevuld was en ook
zien van een grote, vanwege hun vrees, dat
zwarte massa, die 20 of het schip met de over-
30 voet van de giet- hangende massa van de
scher vooruitstak, aan gletscher naar bonedea
de linkerzijde van het zou storten,
ravijn. Zij zagen, dat het De Commissarissen.
bij 'n gigantisch bouw
werk van zeer donker
hout, dat vastgeklemd
zat aan de voet van een
van de gletschers, waar
van een deel vooruit
stak, en waarvan men
gelooft, dat het niets
anders Is dan de oude
ark waarin Noach en gemaakt was van hout, bij wie zich een Engels
zijn gezin over de wate- dat niet in deze gebie- man bevond, kapitein
ren van de Zondvloed den groeit, niet dichter Cascoyne, vroeger ver
voeren. De plek, waar
de ontdekking werd ge
daan, ligt op een af-
by dan in de warme bonden aan de Britse
streken van de Ambassade in deze stad.
Euphraat. waar de be- en welbekend als een
stand van vijf dagen woners het „izim" noe- wetenschappelijk onder
gaans van Trebizonde, men, naar men zegt het zoeker, zijn er van over.
in het vilavet Van, in gopherhout van de iuigd, dat het de Ark
Armenië, vier mijl van Schriftuur. Het was van Noach is en zij ver-
de Perzische grens ver- goed bewaard gebleven, dedigen deze bewering
wijderd. aan de buitenkant met door te verklaren, dat
De bewoners van een donkerbruin pig- de nrk te midden
Bayazid. dat ongeveer ment bedekt en stevig van sneeuw en ijs uit
een mijl hier vandaan gebouwd. stekend bewaard is £■"-
ligt. hadden dit raadsel- Het was grotendeels bleven."
„De inateren namen af op het einde ran
de honderdvijjtigste dag. En de ark rustte
in de zevende maand, op de zeventiende
dag der maand, op de bergen uan Ararat."
Genesis)
EMELHOOG verheft zich in het Oos
ten van Turkije, aan de Turks-Russi
sche grens, de berg Ararat, waarop volgens
velen tientallen .eeuwen geleden het schip
van Noach is blijven steken. En inderdaad
zou geen andere berg een eerbiedwaardiger
verblijf kunnen bieden aan dit vaartuig,
waaraan de mensheid in ruim 600 zond-
vloed-sagen de herinnering heeft bewaard..
In het bijbelboek Genesis wordt de
plaats waar de ark strandde „bergen van
Ararat" genoemd. Met Ararat bedoelt men
hier dan het oude koninkrijk Uratu, het
tegenwoordige Armenië, waarvan de ge
lijknamige Ararat de hoogste top vormt.
Zowel de Mohammedanen als de verschil
lende secten der Christenen in het Midden-
Oosten geloven, dat de overblijfselen, van
de ark nog steeds rusten op de 5200 meter
hpge Grote Ararat, die te zamen met de
1300 meter lagere Kleine Ararat het drie
landenpunt vormt, waar Turkije, de
Sowjet-Unie en Iran aan elkaar grenzen.
De Armeniërs hebben een diepe eerbied
voor deze berg, die door hen
als „heilig en onaantastbaar"
wordt beschouwd. De achttion-
de-eeuwse Franse reiziger
Tournefort vermeldde, dat het
aan de omwonenden verboden
was de berg te bestijgen. Ook
was men gewoon bij het aan
schouwen van de top neer te
knielen en een kruis te slaan^
Deze eerbied voor de berg was
de voornaamste' reden, dat de
top van de Grote Ararat pas in
1829 werd bereikt.
DE BERG' AR A RAT
5 0 WJ ET-REPUBLIEK
LENINAKAN
Q
pvanga-
OtRlWAN
KACiYZMAN
O
O MARKARAO
ELESKIRT
-p ARARAT
O
a a din
qARALJK
<o
OMAKU
qHA&I
ONAZIK
OCHOI
rvmeer-
OWAN
Kaspische
de ber
ARARAT
war te Zee
anbqel
oteheran
AD
ii irmrif-
V.PELT- PA
Het was de Duitser dr Friedrich
Parrot, die in dienst van de tsaar
van Rusland deze en andere expedi-
lijk vernieuwende en scheppende
jeugd, tot aan zijn jonge dood op
40-jarige leeftijd voortdurend op de
meest onbaatzuchtige en geconcen
treerde wijze leefde voor de poëzie
in haar hoogste en meest trotse be
tekenis. De radicnnlheid waarmede
bif zUn vroegste verlangens afsneed,
toen bleek dat hen de jongeren die
dat ze slechts bij vlagen kon uit- hij had willen wekken geen weg
barsten en hem dan vaak in uitge- kon wijzen en in hun inertie geen
putte toestand achterliet. Hij kende weerklank vond cn geen vonk kon
geen compromis ten aanzien van wat ontsteken, deze teleurstelling heeft
voor hem de kern was van het lc- haar troost gevonden in het besef,
ven, dat hij onwrikbaar de eigen en nood-
In een opstel in het Marsman-her- zakelijke weg is gegaan. De weg van
denkingsnummer van „Criterium", een volkomen zuiverheid en van een
September 1940 verschenen, heb ik fanatieke worsteling om echtheid en
essentie. Waar, onder de jongeren
door van thans, vindt men nog zo een ka-
rakter? Het stompzinnig gezwam
over aesthetics, waar hy wel eens
het voorwerp van was, wordt te
weerzinwekkender omdat zijn ge
hele dicht-oeuvre juist op dat karak
ter heeft berust.
Wie hem na hebben gestaan zullen
hem in hun gedachten houden. Ik
eindig bij voorkeur met de woorden
Victor E. van Vriesland
getracht een ontieding te geven van
zijn letterkundige betekenis en po
sitie en van zyn eigenaardige hou
ding ten aanzien van de cultmirtra- dig ik jn bedoeld opstel In „Critcri-
nltie, een houding die Sn „Tempel en urn" gebruikte en die, na zijn levens-
tijd het scheppende in hem niet fot Kruis", zijn geestelijk testament, zo
uiting kwam: hij moest dan het bed Ingrijpend is gewijzigd.
wanneer -- -
wil en levenshonger, na zijn intensi
teit en essentieel dicbterschap-als-
houdën en zijn" lichamelijke zwak- Hier in dit korte woord part karakterstructuur, iets wezenlijks in
heid kreeg de overhand op zijn ster- slechts de persoonlijke herinneringen Henny Marsman raken, wanneer zU
ke geest. Want zijn geestkracht was aan een mens die met onblusbare spreken over de hartelijke, kinder
groot. maar zo eruptief, zo fel en leefdrift en de edele woestheid van lijke en als rotsgrond betrouwbare
hevig en volledig en ongebreideld, een onverwelkbare en heftige, tege- vriend.
ties organiseerde. In zijn boek
se zum Ararat" schrijft hij, dat het
zeer goed mogelijk is, dat er zich
nog resten van de ark bevinden in
de uitgestrekte sneeuwvelden hoog
op de berg. Hamilton, een Engelse
onderzoeker, die de Ararat kort na
Pf.rrct bezocht, achtte de ringen van
zeeschelpen op een hoogte van dui
zenden meters rond de Ararat reeds
een voldoende bewijs, dat er in deze
streken eens een geweldige over
stroming heeft plaats gevonden.
Talrijke klassieke schrijvers geven
in hi«n werken bijzonderheden over
de Ark van Noach. Zo schrijft Nico
las Damascenus (30 v. Chr.M „Er is
een grote berg in Armenië, voorbij
Minyas, Bans geheten, waarop, naar
men zegt, velen die ten tijde van de
Zondvloed daarheen vluchtten, wer
den gered. Ook zegt men, dat iemand,
die daarheen werd gedreven in een
ark, op de top van die berg landde
en dat de resten van het hout lange
tijd bewaard bleven- Dit zou de man
kunnen zijn. over wie Mozes, de
wetgever der Joden schreef." Het
woord Baris betekent schip. Ook
Flavius Joseph us. In later tijd Ben
jamin van Tudela en Marco Polo,
noemen de Ararat ais de rustplaats
van de ark.
Een Nederlander, Jan StruyE, be
zocht de Ararat in 1670. Struys ge
nas daar een monnik van een breuk
en deze laatste gaf hem als blijk van
dankbaarheid een kruis, gemaakt
van hout uit de ark, en een stuk
van dc rots. waarop de ark zou lig
gen. Hierbij werd nog een certifi
caat gevoegd, waarin dit alles werd
bevestigd.
In 1853 ontdekte een expeditie, die
door de Turkse regering was uitge
zonden om op de Ararat een onder
zoek in te stellen naar aardstortin
gen. dc voorsteven van een zeer oud
schip. De vorm van de sneeuw toon
de echter aan. dat deze voorsteven
slechts een kleine vooruitstekende
punt was van een geweldig groot
vaartuig. Slechts een klein gedeelte
kon betreden worden, daar het schip
van binnen met ijs gevuld was. Vele
Engelse en Amerikaanse bladen ga
ven uitvoerige berichten over déze
vondst en ook twee Nederlandse
bladen gaven een kort bericht hier
over. Het te Istanboel verschijnende
blad „Levant Herald" publiceerde
eon uitvoerig verslag, dat wij hier
bij afdrukken.
Naar aanleiding van deze berich
ten besloot men een expeditie te or
ganiseren, doch mén kon de Ararat
niet meer bereiken door de
EEN DRIELANDENPUNT, daar
waar de grenzen can Turkije, de
Sowjet-Unie en Perzië elkaar
ontmoeten, ts de plants waar de
Amerikaanse archeoloog dr Aaron
Smith wil roeken naar de resten
van de ark van Noach. Ditmaal
heeft de Turkse regering de toe-
stemming verleend die eerder
werd geweigerd nadat Turkijes
machtige buur de Sowjet-Unie,
bezwaren had gemaakt omdat de
expeditie van dr Smith „spion-
nage" aan de Russische grenze?t
tou beogen.
hierna losbrekende guerilla, waar
mee dc Armeniërs zich tegen dc
Turken keerden.
Enige jaren eerder, in iS78, was de
bekende Engelse ontdekkingsreiziger
James Bryce naar de Ararat getrok
ken. waar hij op een hoogte van
4800 meter een stuk gopherhout (de
houtsoort waarvan de ark volgens
Genesis gemaakt zou zijn) ontdekte,
met een lengte van vier el en dezelf
de dikte. Het lag midden in het ijs
en was volkomen versteend, zodat
hij Slechts een klein stuk van dit
brok hout at kon bikken. Volgens
Bryce had niemand een dergelijk
groot blok naar boven kunnen voe
ren en daarom nam hij aan, dat het
een fragment van de ark of een an
der schip geweest zou zijn.
Sinds die tijd zou de ark nog ge
zien zijn door twee Russische pilo
ten, die in 1916 een verkennings
vlucht boven de Ararat uitvoerden
en ten slotte is daar ook nog het
verhaal van een Koerdische boer,
Resjit geheten, die de ark in 1943
zou hebben gezien, maar de fantasie
speelt bij de Oosterse volken een
grote rol, zodat wij geen geloof aan
dergelijke „ontdekkingen" mogen
hechten.
Zullen wij de ark deze zomer
ontdekken? Wij kunnen er slechts
naar gissen.
Mochten wy iets vinden, dan zou
dit een van de grootste archaeologi-
sche vondsten van alle tijden z0n,
waardoor tevena het tastbare be
wijs zou zijn te leveren, dat het in
Genesis opgetekende zondvloedver-
haal niet is voortgesproten Uit de
fantasie, maar de historische weer
gave vormt van de grootste ramp, die
de mensheid ooit heeft getroffen en
waarvan de primitieve volken in
de uithoeken van onze aarde uog al
tijd tot In details de bijzonderheden
kort verhalen. HANS ROOZEN.
