Goederenverkeer: Iiarteklop van haven
I
Gunstige verhouding van
aan- en afvoer
HliOT
Biaiitó
„••jSi E B Ei
m
s
I
12
ROTTERDAM AHOY'
40,000. ooc i.v. 1000
St &MM~"
G.w:
Stóf
VAN DE
3
NAAR
3 DEN HAAG 1
CENTRAL l
8 HOUSE OF LORDS S
0 COFFEE LOUNGE
LA'HAYE
Nationaal ver neer
KS«i
Nf. -N\sï
v V1"
SINDS de vorige eeuw, om
prec*e* te 7ijn \an 1398
af, heeft de afdeling statistiek
van het Havenbedrijf der ge
meente Rotterdam nauwkeurig
aantekening gehouden van het
goederenverkeer via de Rotter
damse haven. Heel die lange
reeks ci[iets» werd m de hierbij
afgebeelde grafiek vastgelegd
in een curve de dikke witte
lijn die-reeds op het eerste
gezicht e?n verbazingwekkende
grilligheid .vertoont. Het scherp
stijgen en dalen van deze lijn,
soms^-anestig dicht het nulpunt
naderend, vormt een trouwe
•weerspiegeling van de „ups and
downs" m de wereldhuishouding
fel geschokt als zij werd door
wereldoorlogen en crises.
Rotterdam, welks goederen
verkeer van oudsher voor het
leeuwendeel uit transito bestaat,
kou niet anders dan scherp rea-
geien op wisselvallig verloop
der wereldconjunctuur. Tot het
uitbreken van de eerste wereld-
ooi ]og steeg de totale goederen-
omzet in de Rotterdamse haven,
van 10 millioen tot 30 milhoen
Alt tarten tih f M t
^èkNg^zpNdeRE'c&MÉcnê
f^NCRE MERK-HORLÓ&ès
•'gEER FRAAIE MO DELLEN,
ZWITSERS FABRIKAAT,
•ZONDE* GOUD-INLEVERING
•'MET GARANTIE.CÉRTJF/CAA f
DÖÖR GROTE INKOOP -
LAGE PRIJS.
*SiSBELEEN VERTROUWDE
- NAAM
0SINDS1912DE SPECIAALZA AK
VOOR UURWERKEN
N aiMglENWEG 227 - R*C»kM
KAlVÉRSTRAAT 1 23 - A'OAM
ton. een gestage vooruitgang,
die louter een getolg was van dc
steeds omvangmker voiden.de
aanvoer en afvoer van ertsen,
granen, kolen, hout en minerale
oliën bestemd naar of, afkomstig
van het Duitse achterland, waar
in die jaren de industrie een on
gebreidelde vlucht nam. Rotter
dam profiteerde van haar gun
stige positie als natuurlijke Rijn
haven. trok een enorm transito-
verkeer tot zich, maar werd
daardoor tevens sterk afhanke
lijk van zijn achterland Van
daar de val naar een dieptepunt,
toen de eer-te wereldoorlog
voedde en rie goederenomzet te
rugliep tot e n zerde \an dte van
1913
Na 1913 zien we co rejrfe in
curve met een ongekende snel
heid omhoog gaan, slechts 111
1923 onderbroken door een na
oorlogse crisis. ïn 1927 steeg de
omzet tot boven 40 milhoen ton
cn toen kondigde enkele jaren
later de geweldige beurskrach
van Wallstreet 't begin aan van
eon diepgaande economische cri
sis, die het wereldgoedercnver-
voer jaren lang met spiongen
deed aaien. De klap, die Rotter
dam als transjtohaven te incas
seren kreeg, was niet mis: dc
goederenomzet werd nagenoeg
gehalveerd, terwijl bovendien dc
havens vol lagen met somwijlen
meer dan honderd schepen,
waarvoor geen emplooi te vin
den was, In 1932 zette het. her
stel in. het eerste jaar langzaam,
maar dan allengs sneller tot in.
1938 wederom een topjaar werd
bereikt met ruim 40 milhoen ton.
Weer brak eon wereldoorlog
uit en weer tuimelde het goede
renverkeer omlaag. In het begin
van de tweede wereldoorlog viel
zelfs nog een kleine stijging- te
constateren voornamelijk door
de verscheping van kolen naar
Italië, maar toen ook dat land m
ctfrlog kwam en de zee- en
luchtvloten der geallieerden het
Duitse zeeVerkeer steeds sterker
bemoeilijkten, daalde het goede
renverkeer tot nagenoeg nihil.
Niet zodra was de bevrijding
daar of het hart van de haven,
dat stil scheen te staan, begon
weer te kloppen en dat des te
gejaagder naar mate het econo
misch leven m ons land en m de
rondom liggende staten op gang
kwam en het herstel van de ver
woeste havens en installaties
verdere. Aan het begin van het
3aai, waarin Rotterdam met een
grootse tentoonstelling de vol
tooiing van het havenhei stel
herdenkt, was de goederencurve
al weer tot boven de 20 millioen
ton geklommen. De lijn steeg
sneller dan m de jaren na 1918,
doch zou nog scherper geklom
men zijn, ware niet 'n deel van 't
transito vei keer met opzet om
gelegd via dc Noordduitsc ha
vens.
Het transito verklei, in de Rot
terdamse haven hoofdzakelijk be
staande uit massagoederen als
eitsen, kolen en granen, is zeer
gevoelig voor de schommelingen
Advertentie M
3 RESTAURANT f
der conjunctuur. Het stukgoed
daai'entegen is dat veel minder
de statistieken wijzen het uit
cn daarom is het streven er op
gericht o.m. door het aantrekken
van lijndiensten het stukgoedver-
keer te vergroten, daarmee de
werkgelegenheid te verruimen en
tevens minder afhankelijk te
worden van conjunctuurschom
melingen.
Een tweede belangrijke factor
is de verhouding tussen aan- en
afvoer der goederen. Hoe dichter
doze verhouding bij do „fifty-
fifly" ligt des te groter is de kans
voor de naar Rotterdam varende
schepen op een gehele of gedeel
telijke retourlading. Op het ogen
blik is de aan- en afvoer behoor
lijk in evenwicht, waarbij reke
ning moet worden gehouden met
het feit, dat jaarlijks imlUoencn
tonnen minerale oliën worden
aangevoerd door tankschepen,
waarvoor uiteraard geen retour
lading aanwezig is.
Een derde Zeer belangrijke
kwestie is de omvang van het
nationale verkeer. In onze gra
fiek geeft een zwarte lijn de na
tionale goederenbeweging aan
sinds het jaar 1917. Onmiddellijk
valt op, hoe deze lijn veel rusti
ger verloopt dan de witte curve
van het totale verkeer, met ande
re woorden, hoe dit verkeer min
der afhankelijk ij van invloeden
van buiten cn dus evenals het
stukgoed een solider basis kan
bieden aan de haven. Hoewel
Rotterdam in dat opzicht ten ach
ter staat bij Antwerpen, is toch
ook in de Maasstad het nationale
verkeer tot een zeer bevredigen
de hoogte geklommen, hoger zelfs
dan voor de oorlog. Van do in
1943 geïmporteerde en geëxpor
teerde goederen gingen 63 pro
cent via Rotterdam. Van het via
Nederland gaande transitover-
keer slokte Rotterdam in hetzelf
de jaar bijna alles op, namelijk
92 procent. Wat betreft het bin
nenland liggen doze percentages
nagenoeg op vooroorlogs peil,
tlvtr Mjv in 1938 Rotterdam van
Dank zij liet cijfermate
riaal, ons welwillend ver
strekt door dc afdeling
statistiek van het Haven
bedrijf der gemeente Rot
terdam, was het ons mo
gelijk een grafische voor
stelling samen te stellen
van de goederenbewe
ging in de Rotterdamse
haven sinds 1898.
De horizontale lijnen
geven de hoeveelheid
goederen in tientallen
millioenen tonnen aan.
De verticale strepen zijn
dc jaren van 1898 tot en
met 1949. De witte streep
is de curve van de totale
goederenbeweging, de
zwarte geeft het aandeel
aan, dat het nationale
verkeer in het totale ver
keer heeft.
hot nationale verkeer eveneens
tweederde voor zijn rekening
nam en 93 procent van het tran-
siloverkeer. Ongunstiger echter is
de verhouding, '.vanneer wij een
vergelijking trekken met andere
havens in Noordwest Europa. In
1938 passeerden in totaal 55 8
millioc» ton goederen de Rijn bij
Lobith. Rotterdam had hierin een
aandeel van 31.9 millioen. Ant
werpen 6-9 millioen, Amsterdam
1.7 millioen en Gent 1.6 millioen
ton. In 1948 was het totale goe
derenverkeer bij T.obith 15.1 mil
lioen ton met als Rotterdams aan
deel 7 millioen ton, voor Antwer
pen 2.7 millioen, voor Amsterdam
0.8 millioen en Gent 0.3 millioen
con. Een eenvoudig rekensomme
tje toont aan, dat het Antwerpse
en Amsterdamse aandeel 'relatief
groter geworden zijn ten koste
van Rotterdam en Gent, de beide
typische massagoed-havens.
