Overeenstemming bereikt over
onderwi j zer ssalarissen
De vernieuwingsbeweging in de
Ned. Herv. Kerk
VAN HOUTEN
Kaartjesnaar Toulouse dankzij grote vindingrijkheid
Voorbehoedende inenting
tegen vogelpest
pijnen
ZWITSALETTEN
Oorlogsslachtoffers op
Nrd-Sumatra bijgezet
Er komt meer systeem in
onderwijswetgeving
T och reisdeviezen voor
motorrijwielen
Acht van de tien
mannen en vrouwen boven de veertig
Geen invloed op eierproductie
Meeste voetbalploegen
al in Rio
Socialisten zoeken
nieuwe koers
Van Randwijk's
eerste indrukken in
Djakarta
Nieuwe Kerkorde toegelicht
'Het Nederlandse merk
met Wereldreputatie
De Roode verliest
op punten
miKBÊHtmii
Colonel Blake
AMSTERDAM-LONDEN in 55 dagen
Administratie van
Beheersinstituut
was ondeugdelijk
Postzegels voor
kerkopbouw
Donderdag 22 Juiii 1950
(Van onze parlementaire redacteur)
Het langdurig overleg over de onderwftzerssalarissan in de cotnmis-
sle-Wesselings, zo deelde minister Rutten gistermiddag in de Eerste
Kamer mede, heeft eindelijk tot volledige overeenstemming geleid. Wat
deze, sléchts enkele uren oude, primeur precies inhield, vertelde hü er
niet bij. Maar hij had wel nog andere nieuwtjes in voorraad. Zo is een
on derw ijs-statu ut in voorbereiding; een plan van onderwijsvoorziening
van lager- tot hoger onderwijs, waarover aan de Staten-Generaal zal
worden gerapporteerd. Het sedert 1903 bestaande verlangen naar meer
systeem In de onderwijswetgeving, wil minister Rutten bevredigen.
Daarover hoopt bij over een half jaar nadere toelichting te verschaffen.
Wellicht was dit milde .informa
tie-buitje bedoeld als weerlegging
van de klacht van prol. Molenaar
(VVD), dat er zo veel werk in
commissies e.d. bleef hangen, zon
der dat het de kamers bereikte.
Over de onderwijzerssalarissen had
echter de gehele kamer geklaagd.
Verschillende sprekers tevens
over het onderwijzerstekort en de
leerlingenschaal. Prof. de Zwaan
(CHU) had de onderwijzersoplei
ding lyrisch het handvat genoemd
waaraan het onderwijs moet wor
den opgeheven. Met betrekking
tot het tekort meende de bewinds
man, dat het wel meeviel: enkele
honderden vacatures op een getal
van 40000. De vooruitzichten zijn
gunstig dank zij de goede bezet
ting der kweekscholen. Omtrent
de leerlingenschaal werd de ka
mer de bekende fabel van de twee
mannen, en de ezel verhaald, waar
uit zij léren kon, dat het niet mo
gelijk Is iedereen en allen tegelijk
te bevredigen.
Een les met soortgelijke strek
king werd de heer van Santen
(Comm.) toegediend met betrek
king tot zijn klacht, dat het hoger
onderwijs feitelijk voor de arbei
dersjeugd gesloten is. Minister
Rutten wilde daarin ook verbete
ring brengen, die overigens reeds
25 jaar gaande is, maar hij zag de
mogelijkheden beperkter. Voor
hem was het trouwens nog een
vraag of het 'n eis van goede de
mocratie was, dat iedereen met
goede capaciteiten naar het H.O.
werd gezogen. Dat zou nl. beteke
nen, dat in de arbeidersklasse
slechts de dommen zouden over
blijven.
Toen de communistische woord
voerder fascistische elementen in
onze cultuur signaleerde en als
eerste voorbeeld noemde, het ge
schiedenisboek, waartegen Ita
liaanse studenten hebben gepro
testeerd, sprak minister Rutten
van „overdrijving". Reeds voor dit
protest binnenkwam, is, met suc
ces, departementale aandrang uit
geoefend om dit boek te zuiveren
en zelfs op nog meer punten dan
de gecritiseerde. Omtrent 't tweede
voorbeeld 't geval-Stotijn ont
spon zich een aardig debatje met
de heer Algra (AR), die betoogde,
dat het verband tussen de radio
activiteit van de hoboïst en zijn
aandeel in de door de Sowjct-Unie
gedirigeerde actie tegen het Wes
ten, door de communisten zélf was
gelegd. In hun „vredcsactie" werd
deze nl. aangeduid als de bij de
radio-luisteraars bekende hoboïst."
„Als men dan zegt," aldus de heer
Algra, „dat hij een meester is in
de kunst maar een kind in' de poli
tiek, dan is het weinig fra2i van
de communisten om kinderzielen
voor hun politiek te misbruiken."
Die laatste sneer sloeg op het pro
test van de heer Van Santen tegen
de overheersende plaats van de
confessionele richting bij het kleu
teronderwijs, Daardoor zouden nl.
kleuterzielen in conflict gebracht
worden niet die van hun niet-reü-
gieuze coders. Dit grapje sloeg in.
Minister Rutten volstond met zich
aam te sluiten bij de stelling van
de AR-spreker, dat de omroep-ver-
DER" HAAG. Het protest van
de KNMV tegen het voornemen, om
voor motorrijwielen geen reisdevie
zen beschikbaar te stellen, heeft re
sultaat gehad. De Ned. Bank heeft
een. door de KNMV voorgestelde re
geling aanvaard. Zolang zij nog
niet officieel bekend is gemaakt,
moeten zij, die thans reeds met een
motorrijwiel naar het buitenland
wensen, te gaan en voor hun voertuig
reisdeviezen nodig hebben, zich uit
sluitend wenden tot eerv van de
agentschappen of bijkantoren van
Nederlandsche Bank, waar ook nu
reeds een bepaald bedrag aan de
viezen zal worden verstrekt.
Advertentie (LM.)
rijn vatbaar voor Rbeumatische pijnen.
Dat komt omdat, als die eerste jeugd
achter de rug is, de bloedzuiverende
organen allengs trager gaan werken. En
zo is het dan de hoogste tijd om regel
matig Kruschen te nemen. De zes mine
rale zouten" van Kruschen hebben een
natuurlijke aansporende werking op die
bloedzuiverende organen. Naarmate die
nu weer op gang komen, krijgen de on
zuiverheden in het bloed geen kans
meer zich vast te zetten en hun slopende
werk te doen. Rheumatlsche pijnen ma
ken chagrijnig, want ze verstoren Uw
goede humeur; op de duur zit ge Uzelf
en anderen in de weg. Wordt liever
weer de oude. Neem Kruschen als
een vaste dagelijkse gewoonte.
.Indonesische leden der
Nieuw Guinea-commissie
in Nederland
SCHIPHOL De Indonesische le
den van de gemengde commissie
voor Nieuw-Guxnea, de heren Latu-
harhary Papare en Makaliwy, zijn
gisteravond op Schiphol aangeko
men. De heer Latuharhary, de voor
zitter van de Indonesische delega
tie, zeide te hopen, dat het rapport,
dat de Nederlandse en Indonesische
leden der commissie in gezamenlijk
overleg zullen opstellen, begin Juli
zo mogelijk I Juli gereed zal
zijn. Het zal gelijktijdig m Neder
land en Indonesië worden gepubli
ceerd.
enigingen, ondanks het subsidie,
wel degelijk vrij blijven in de keu
ze van hun medewerkers.
Omtrent de gewraakte achter
stelling van het openbaar onder-
de bewindsman een gerust gewe
ien te bezitten. Hetgeen daar ge
schiedde is volkomen in overeen
stemming met de juris prudentie.
Men bedenke, dat de onderwijs-
pscificatie wel gelijkstelling maar
geen gelijkheid bracht.
Op de, door Prof. Woltjer (AR)
kunstig gevonden, strijdigheid tus
sen het gebruik van woordenboe
ken bij ..klassieke" eindexamens
en art. 201 der Grondwet, dat vrij
heid in de kepze van leermiddelen
voorschrijft, ging prof. Rutten nog
niet in. Evenmin op het doorwrocht
betoog van mr. van Walsum
(PVDA) tot bevordering van de
export van Nederlands intellect
naar het buitenland. Dat geschiedt
wellicht volgende week Woensdag,
wanneer het debat wordt voortge
zet. Vermoedelijk debuteert dan
ook staatssecretaris Cals, die nu
reeds ijverig de regeringstafel voor
het maken van aantekeningen op
wijs te Heer en Nootdorp toonde een bloc-note, gebruikte.
DEN HAAG. Op grond van het ernstige verloop van de pseudo-
vogelpest in enkele gebieden is thans besloten, dat in bepaalde gevallen
tot inenting van het pluimvee zal worden overgegaan. Aldus wordt
medegedeeld door het ministerie van Landbouw, Visserij en Voedsel
voorziening.-
ting met dode entstof blijft ook zon
der invloed op de eierproductie. De
duur van de immuniteit bedraagt
evenwel slechts enkele maanden, zo
dat niet mag worden verwacht, dat
één inenting voldoende is om de
immuniteit te waarborgen.
Daar aan deze inenting enkele na
delen zjjn verbonden (o.a. duurt het
ongeveer 10 dagen na de inenting al
vorens onvatbaarheid optreedt)
wordt de beslissing over het feit
of de pluimveestapel in een bepaalde
streek zal worden ingeënt, ter beoor
deling van de betrokken inspecteurs
van de veeartsenijkundige dienst, die
inmiddels door de directeur van de
veeartsenijkundige dienst zijn geïn
strueerd, overgelaten.
Verwacht mag worden, dat bin
nen enkele dagen met de inenting
zal worden begonnen. De inspec
teurs vafa de veeartsenijkundige
dienst beschikken reeds over een
voldoende voorraad entstof.
De inenting zal geschieden met zgn.
dode entstof. Hieruit vloeien in het
algemeen geen nadelen voor de in
geente kippen voort, zoals wel met
de levende entstof het geval is. Inen-
Advertentze (l.M.)
l>as£ van zenuwen?
Mijnhardt's Zenuwtabletten
helpen U er overheen.
Gecompromitteerde,
generaals op pensioen
PARIJS. De voormalige chef
van de Franse generale staf, gene
raal Georges Revers en gene
raal Charles Mast, voormalig resi
dent-generaal van Tunis en ex-
directeur van het instituut voor
hoge nationale defensiestudies, zijn
bij besluit Van bet kabinet op pen
sioen gesteld. Beiden waren betrok
ken bij de „affaire der generaals",
die aan het rollen ging nadat een
gedeelte van een geheim rapport
van generaal Revers over Indo-
China in handen bleek te zijn ge
vallen van de Vietminh rebellen,
met wie de Fransen sedert jaren in
een strijd op leven en dood zijn
gewikkeld.
RIO DB JANEIRO. Behalve
de Uruguezen zijn thans reeds alle
ploegen, die aan de eindronden
van voetbal-tournooi om de Jules
Rimet-beker zullen deelnemen, in
Brazilië gearriveerd. Zij zijn in
training gegaan en proberen te
wennen aan het klimaat, wat som
migen niet meevalt omdat het zeer
warm is. Het Engelse gezelschap
is het grootst en bestaat uit 35 per
sonen. De spelers is verboden,
voorspellingen of mededelingen
aan de pers te doen. Sommige Brit
ten volgen deze order zo strikt op,
dat ze zelfs hun naam niet willen
zeggen.
Te Rio hebben de Spanjaarden
en te Sao Paulo de Italianen twee
uur lang geoefend. De Spaanse ma
nager heeft besloten dat zijn ploeg
voortaan in het geheim zal trai
nen, fotografen en verslaggevers
maakten het hem veel te lastig.
„Dark Warrior" wint
7000 pond
DUBLIN. Het paard „Dark
Warrior", eigenaar O'Ferrall, heeft
de Ierse derby gewonnen, een met
een prijs van 7000 pdst. begiftigde
ren over 2400 meter. T^*" - - - op
lengte werd -Eclat van de Aga
Khan en derde „Pardal" van Mar
cel Boussac die met 13/8 favoriet
was.
Het winnende paard stond 4/1 ge
noteerd.
Advertenttf <IM.)
van deze week o.a.:
Veel
Bezis Uw land met nieuwe ogen
Toezending volgt:
a. Na ontvangst van 25 cents tón
postzegels; of
b. gratis na ontvangst van een
briefkaart waarmede u een
proefabonnement bestelt tot en
met 30 September 1950, terwijl
u ons ƒ2,50 doet toekomen per
postwissel of per postgiro nr
6269 ten name van De Twenfc-
sefte Bank met vermelding
rekening „Vrij Nederland",
Administratie „Vrij Nederland";
Raamgracht 4 - Amsterdam.
Op uitnodiging van het Moderamcn der Generale Synode, was een
groot aantal journalisten bijeengekomen in het centrum der Ned. Herv.
Kerk, het bekende patriciërshuis Carncgielaati 9, Den Haag. Ds. H. J.
F. Wesseldijk, praeses der Synode, motiveerde in het kort het doel dezer
pers-ontmoeting; een inzicht te verschaffen in het vele nieuwe werk,
dat binnen de Herv. Kerk tijdens en na de bezetting gestalte kreeg
en dat, naar men hoopt en verwacht, aan het eind van dit jaar zijn
volledige fundering zal vinden, wanneer de Nieuwe Kerkorde wordt
aangenomen. De eindstemming over het ontwerp zal plaats vinden in
een verdubbelde Synode-vergadering, op 9 December a.s.
Courses te Duindigt
WASSENAAR. Uitslagen drave
rijen Dumdigt.
Pauhrta-pnjs (2040 m.>: I. Nanda D.,
km tijd 1.39.5. toto 1.30, pi. 1.10.
1.20, 1.30, gekoppeld 2.20, cover-
caï 3.—.
Parquita-prijs (2120 m.): 1. New Vla
mingman, 1.35.9, toto f G-50, pl. f 1-80.
2.80. f 6.60, gekoppeld 36.—. covercal
10.50,
Pasadena-prijs <1560 m.); l. Juweel-
tje, 1.28 8. toto w.* 4.30, pl. 1.10,
j 1,20. 1.10, gekoppeld 16,20. cover-
cal 5.30.
Poxnmard-prijs (2020 m.): 1. Madame
B.t 1.26.5, toto W., f 5.40. pl. 1.70.
2.70, f 5.—, gekoppeld 72.10, cover-
eal 12.80.
Pnmrose-prijs. (13S0 m.1: 1. Sir Lu
cifer, 1,26.6. toto w.. 1.70 (stal) plaats
t 3.50. f fi-30, gekoppeld j 98.60, aover-
cal i 11.80.
Totale omzet 23.115.
Nederlandse roeisters naar
Parijs
AMSTERDAM Aan de wed
strijden in het dames sneiroeien op
Zondag 25 Juni te Parijs, zullen be
halve Franse ook Zwitserse, Engelse
en Nederlandse ploegen deelnemen.
Voor Nederland gaan de dames vier
van „Het Spaarne" en de acht van
„De Hoop".
Het is voor de eerste maal, dat of
ficieel roeiwedstnjden worden geor
ganiseerd, waarin ook voor de da
mes internationale nummers op het
programma staan. Men hoopt hier
mee de eerste stap te hebben gezet
op de weg naar internationale da
mes kampioenschappen, die tot dus
verre nog nimmer zijn gehouden.
Ajacied Fischer speelt
laatste wedstrijd
AMSTERDAM. Zaterdagavond,
24 Juni zal de bekende rechtsbuiten
van Ajax en oud-internationaal
Gerrit Fischer, voor de laatste maal,
de roodwitte kleuren van de Am
sterdamse kampioensploeg verdedi
gen in de wedstrijd, tegen Limbur-
gia.
Fischer zal vóór de wedstrijd
door het Ajax bestuur worden ge
huldigd.
Advertentie (LM.)
De praeses der Synode herinner
de vervolgens aan de ban, waarin
de Kerk sedert 1816 besloten is ge
weest: een haar opgelegde bundel
reglementen (en zelfs het Lieder
boek!), die al haar hogere organen,
als b.v, dc Classicale Vergaderin
gen, de Provinciale Kerkbesturen,
tot de Algemene Synode toe, de
gradeerde tot een administratieve
apparatuur. In de top der Kerk kon
men daarom in 1940 nog volstaan
met een secretaris-president en een
burea u-am btenaar
Pastoraal was er de arbeid in de
gemeenten, maar een centrale lei
ding, die theologisch en geestelijk
de Kerk aan haar roeping kon doen
beantwoorden, ontbrak. Niettemin,
zo zei us. Wesseldijk, was het ver
langen naar een herordening der
Kerk reeds vele jaren levendig.
Doch het kon eerst doorbreken
toen Kerk en volk in de nood van
de oorlogsjaren kwamen. En het
werd eerst ten voile gerealiseerd
onmiddellijk na de bevrijding, toen
de Kerk bijeenkwam in Generale
Synode, op 31 October 1945 te Am
sterdam, en haar vertegenwoordi
ging bestond uit 45 leden, namelijk
uit elk classicaal ressort één.
Deze Generale Synode kreeg een
viervoudige opdracht:
Een kerkorde voorbereiden en
Vaststellen, die dc Kerk in haar be
lijden zou funderen;
getuigen tegenover Overheid en
Volk van het Evangelie van Jezus
Christus;
leiding en vorm geven aan alle
arbeid waartoe de Kerk geroepen is;
de eenheid der Christenheid te
zoeken en te bevorderen-
Advprtentte (LM.)
cTflaak met
korte metten!
PORTHCAWL ln een fel ge
vecht over tien ronden heeft Cliff
Cur vis, "n weiter uit Swansea, Woens
dagavond op punten gewonnen van
de Nederlander Giel de Roode. Onze
landgenoot werd in dc vierde ronde
bloedend aan de linkerwenkbrauw
gewond, wat zijn strijdlust echter
niet temperde. Hij zette moedig door
en plaatste met beide handen zware
treffers. Curvis, die herhaaldelijk
met zijn rechtse doorkwam en daar
harde linkse op het volgen, had na
vijf ronden een duidelijke punten-
voorsprong. Daarna kwam De Roode
echter zo verwoed opzetten, dat er
van de voorsprong niet veel over
bleef. De scheidsrechter verklaarde
Curvis winnaar, maar het was een
zeer krappe zege.
CHOCOI'ADB
15 *i
PUDDINGPOEDER KOFFIE THEE
Ook Laurent Dauthuille
Europees candidaat
MONTREAL. - De Franse bokser
Laurent Dauthuille heeft besloten,
zich candidaat te stellen voor het
vacante kampioenschap van Europa
middengewicht. Intussen is bekend
gemaakt, dat zijn wedstrijd tegen
Villemain, die op een nader te be
palen datum in Parijs zou worden
gehouden, wegens een verwonding
van Villemain niet kan doorgaan.
Al deze taken zijn en worden in
den brede opgenomen. Ds. Wessel
dijk tiet zien, hoe uit het thans uit
gebreide werk, de vraag naar bin
ding der Kerk aan haar belijdenis,
vanzelf op kwam; hoe de noodza
kelij kheid, een apparaat te schep
pen, dat in een veranderde wereld
de mens met het Evangelie tege
moet kan treden, in feite dwingend
werd voorgeschreven, toen de Kerk
zich haar apostolaire roeping weer
bewust werd.
Wat nu dc Kerkorde betreft,
;erkte ds. Wesseljjk op, dat zij tot
doel heeft de Hervormde Kerk
haar Gereformeerd-Katholiek ka
rakter te hergeven.
Gereformeerd, omdat zij
geworteld is in de Calvinistische
Reformatie;
Katholiek, in tegenstelling
met sectarisch, oecumenisch stre
vend naar dc eenheid der Christe
lijke Kerk.
Daarom ook moest de liturgie
der Kerk nader worden bezien en
komt het Dienstboek, dat alle ker
kelijk handelen in zijn formulieren
begeleidt. Daarom ook moest de
Psalmberijming worden herpen,
waarvan spr. het betreurt, dat de
commissie der Synode op verschil
lende welgefundeerde gronden,
niet kqn meegaan in de berijnung-
Hasper, inmiddels door de Gerefor
meerde Kerken aanvaard. Maar ds.
Wesseldijk wijst er nadrukkelijk
op, dat de Synode in geen enkel
opzicht in haar vrijheid van han
delen wordt belemmerd door de
bepalingen, die het contract met de
uitgever der Psalmbundel zouden
bevatten,
Daarom gelet op de oecume
nische verbondenheid en het ge
sprek, dat hier en daar met R.-Ka-
tholiekcn sedert langer of korter
tijd wordt gevoerd, kwam ae Sy
node met het „Herderlijk Schrij
ven" met betrekking tot het R. Ka
tholicisme. Achtergrond, ontstaan
en bedoeling daarvan werden uit
een gezet door dr. H. Berkhof, rec
tor van het Seminarium.
Op uit de vergadering gestelde
vragen en opmerkingen daarom
trent. antwoordde ds. Wesseldijk,
niet te verwachten, dat de opposi
tie, die er in de Kerk ook is tegen
de nieuwe Kerkorde, groepsgewijze
uittreding van ieden lot gevolg zal
hebben. De Classicale vergaderin
gen ontvangen alle gelegenheid
haar consideraties en wensen ken
baar te maken. Zij zullen alle aan
dacht krijgen, die ze verdienen.
Uit dit alles, ook uit de levendige
discussie die n.a.v. het gesprokene
werd gevoerd, bleek de grote be
langstelling voor de ontwikkeling
der Hervormde Kerk in onze da
gen. En vast staat, dat binnen deze
oudé „volkskerk" onmiskenbare te
kenen zjjn van een geestelijke en
daadwerkelijke vernieuwing, waar
door zij in het geheel van ons
volksleven weer een plaats van be*
tekenis is gaan innemen.
DEN HAAG Het hoofdbestuur
van het Nederlandsche Roode Kruis
deelt ons mede, dat op 5 Juni j.l. te
8 uur voormiddag op het ereveld
van Noord-Sumatra. gelegen aan de
Padangbutamveg te Medar., de stof
felijke overschotten werden bijgezet
van onderstaande zes en vijftig oor
logsslachtoffers uit de kampen
Sirenggo-Renggo en Wlngfoot,
Het hoofd van de Legergravcn-
dienst te Bandoeng heeft bericht,
dat door personeelsgebrek, hetgeen
een gevolg is van de" bijzondere om
standigheden in Indonesië, de publi
catie dezer herbegrafenis zeer tot
zijn spijt niet eerder kon geschieden.
De namen zijn: G. Aandewijn, J.
Drijvers, N. B. Noosten, S. H. IJs-
selstein, H. de Haart, J. W. A.
Reekers, G. J. Vergoed, N. M. Ha-
senack, A. Tichler, G. D. Gronert,
W, H. Koolhoven, A. d'Angremond,
H. C. A. van Deutekom, S. Fraaij, A.
Timmer, R. F. van Brussel. A. Plai-
sier, F. W. Bolstier, H. Twijnstra, C.
W. van Blankerstein, J, C. Soft J.
N, Kruisinga, A. Jongbloed, H. W. J.
A. Schook, J. Adriaanse, F. J. Jan
sen, J. C. Clous, J, Dutry van Haeü-
ten, H. J. te Camp, L. J. Tholen
G. J. Laating, S. Monsxna, D. C
Hetterschy. D. M. Venvcy, H. B
Steen. L. D. Kolhoff, F. Dekker, H.
G. Klaassen, J, Wirtjcs, W. Blok, A
C. van Velzen, J. Verton, Th. W. H.
van de Papert, T. F. van der Kamp,
A. C. Fiorani, J, Pauw, J, v, Riems-
Spoorwegautoriteiten
uit Engeland op bezoek
UTRECHT Donderdag 22 Juni
zal de „Amsterdam", het sinds enige
dagen in de nachtdienst Hoek van
Holland-—Harwich voor de Britse
Spoorwegen varende nieuwe stoom
schip, te Hoek van Holland aanko
men met een aantal Bntsc spoor
wegautoriteiten, die door de directie
van de Nederlandse Spoorwegen
ontvangen zullen worden.
In het kasteel Oud-Wassenaar zal
aan dc gasten een lunch worden
aangeboden Het ligt in de bedoeling
dat daarbij ook de minister van Ver-
keer en Waterstaat mr. D, G. W,
Spitzen, zal aanzitten.
's Middags ontvangen de Britse
autoriteiten op het schip. De burge
meester van Amsterdam zal het op
het schip aangebrachte wapen van
Amsterdam onthullen.
in
HIER stond ik, wachtend op een
tram naar Valenciennes, hoog
in het Noorden van Frankrijk. Ach
ter mij fietst Ijjzig de t Gestapoman
in een Zollbeambte-uniform, en ik
dacht aan wat allemaal nog komen
zou: Parijs, Toulouse, de „zóne in-
terdite", de voettocht over de ber
gen Spanje Portugal. „Voor
waarts Vaderland!" De tram zette
zich in beweging on een klein uur
later stapten wij het station Valen
ciennes binnen, waar wij hoorden,
dat er die avond vanwege de bom
bardementen niet verder kon wor
den gereden dan Douai, Michel en
ik waren allebei doodmoe toen wij
er aankwamen en niettemin, hebben
wij' ons de voeten stuk gelopen om
onderdak te vinden. Het is tenslotte
gelukt, in een soort pension bij een
hevig spraakzame dame, die ons sa
men een bed, wat Nederlanders een
„twijfelaar" noemen, had aan te
bieden en die overigens hinderlijk
geïnteresseerd was in apothekers
uit Toulouse. Klaar zij gaf ons goed
eten en ik kreeg van Michel een
lesje in het gebruik van Franse
brood-, vlees- en andere bonnen.
Wie dergelijke kleinigheden niet
kent kan er allervreselijkst de du
pe van worden. Piloten, die door
Frankrijk hebben gereisd natuurlijk
altijd met een geleider, plachten
nogal eens de „doofstomme" uit te
hangen, want zij hadden ook nog
de taaimoeilijkheid. Ik heb mij er zo
goed en zo kwaad als het ging door
heen geslagen, ook later, toen ik op
mijn eentje aan het zwerven ben
geweest. De nacht was verre van
rustig. Mijn hart huppelde bij het
horen van de sirenes en het geronk
van de vliegtuigen. Zou de invasie
weldra komen? Niemand wist iets
en ieder hoopte alles. Het enige dat
wij voorshands aan het station de
volgende morgen vernamen was,
dat gedurende de nacht Noord-
Frankrijks spoorwegnet zó'n klap
had gekregen, dat wij Parijs niet
dan via Valenciennes, en dan mis
schien óók niet bereiken konden. Zo
stonden wij die morgen om tien uur
weer waar wij de vorige avnd óók
waren geweest. Het perron was
stampvol, de eindelijk binnenlopen
de trein eveneens. Hangende en
soms een poosje op de grond in de
couloir zittende zijn wij in ruim
tien uur naar Aubervilliers geko
men. Daar vertikte dc trein het ver
der. Wij moesten eruit en opnieuw
ging het te voet, naar de Métro, die
ons naar het Gare de Lyon bracht.
Lezer, ik vraag Uw respect voor de
organisatoren van de reis. Wij wa
ren aangewezen op een klein café-
tje, dat „Le Provencal" heette en
totn wij er binnen kwamen stond
een jongeman op, die er an
derhalve dag had zitten wach
ten: André in de burgelijke
stand Paul Veerman), textielgroot-
handelaar in Amsterdam, vriend en
medewerker van Michel, gereed om
met ons mee te reizen naar Toulou
se.... als er eens een trein mocht
wezen. Alle stations van Parijs wa
ren door de K.A.F. uitgeschakeld
n alle treinen voor het Zuiden wa-
r f.n voor de eerste week allang stijl
vol geboekt.... Het vooruitzicht
door
van een dag of acht in Parijs rond
hangen was verre van opwekkend.
Nog maar enkele weken tevoren
had de Gestapo in de gelederen van
onze ondergrondse werkers daar
een paar lelijke bressen geschoten:
ettelijken waren gevangen genomen
en omtrent hun lot verkeerde men
in onzekerheid. Een hotel vinden
waar men zonder inschrijving loge
ren kon, dat ging nog wel. Mont-
martre nam mij de eerste nacht
gastvrij op, en opnieuw moest ik
vaststellen, hoe er geen straat meer
in Europa scheen te zijn, waarin
geen lieden liepen die Duits spra
ken.
Hier, in Parijs, zwierven op dat
ogenblik nog landgenoten, die bij
de razzia, waarover ik het zoeven
had, wisten te ontkomen, maar die
nu alle bekende adressen schuwden
en zichzelf erdoor trachtten te slaan.
Later, in Toulouse, zou ik er een
van ontmoeten; Frits, nu vliegenier,
die de meest fantastische avontu
ren heeft doorgemaakt om over de
Pyreneeën te komen, en die de
Gestapo allerverschrikkelijkst op de
hielen moet hebben gezeten. Neen,
blijven ln Parijs, dat trouwens zo
iets als een dode stad was gewor
den, had in het geheel niets aan
trekkelijks, en de volgende morgen
zijn Michel, André en ik er dan
ook op uit gegaan om te proberen
of wü aan het Gare de Lyon iets
konden bereiken. Het bleek, dat je
twee dingen nodig had, waarvan je
er maar één kon kopen: een spoor-
kaartje en een „fiche d'admission
au quai", een toelatingsbewijs voor
het perron. Dat laatste ding was het
struikelblok: kaartjes konden wij
kopen, maar pas geldig voor over
een week en ook pas op de datum
van een week later afgestempeld.
Toen is Michel aan het knoeien ge
slagen. Ik zeg u, dat ik nooit iemand
zoveel vindingrijkheid tegelijk heb
zien tentoonspreiden. Hij begon
met een diep ongelukkig gezicht te
trekken en daarmee naar een Joket
te stappen. Daar stak hij een ont
roerend verhaal af over een verlo
ren kaartje en over een mijnheer
die zo en zo heette cn die hem ge
zegd had dat hij hier een ander
kaartje kon krijgen cn over een reis
die onbeschrijfelijk noodzakelijk
was, ja waarvan uitstel voor reke
ning en verantwoording van de
Franse spoorwegen zou worden ge
bracht en ik weet het al niet Ik
vermoed dat de rnan achter het lo
ket het gevoel heeft gekregen dat
hij bezig was krankzinnig te worden
en daarom maar een kaartje heeft
afgegeven. Dat was één van de zes
onontbeeilijke documenten. Daar
mee gewapend toog Michel naar een
ander loket en vertoonde daar zijn
abonnementskaart op de Franse
spoorwegen. Hij was er namelijk
achter gekomen dat houders van
abonnementen wel reizen mochten.
Dat leverde een tweede kaartje plus
een „fiche" op. Met deze drie docu
menten terug naar het vorige loket
en wachten tot er een andere be
ambte aan het bedienen sloeg. Nau
welijks was deze ongelukkige ge
start of Michel sprong hem op de
nek en vertelde hem dat „die mijn
heer die blijkbaar net weg is" hem
gezegd had dat er voor hem hier
vanmorgen om twaalf uur een fiche
d'admission zou klaar liggen en dat
hij die nu even kwam afhalen. Er
lag niets. Ah, mais c'cst trop fort,
jammerde Michel, die vervolgens al
zijn overredingskracht bij elkaar
harkte en in drie minuten tijds de
arme beambte zover had dat hij
hem een fiche uitschreef. Twéé kon
den er reizen. Maar er waren er
drie. Toen is Michel zijn laatste
kunststuk gaan uithalen. Hij sprak
een portier aan en drukte de man
ontroerd de hand; in die hand bleef
een biljet van honderd francs ste
ken. Toen vertelde hij, dat hij per
se naar zijn zieke vrouw in Tou
louse moest, cn dat het toch eigen
lijk een schandaal was dat je door
de spoorwegen van je familie wordt
afgehouden en of daar nu werke
lijk niets aan te doen was en dat
hij, de portier, natuurlijk de weg
kende om dat zaakje even in orde
te maken, en zie: de portier baande
zich een weg door de menigte,
Michel een kantoor binnen en daar
zat een beambte die niet ongevoe
lig bleek voor het slijk der aarde
noch voor redelijke cigarette,n en
toen Michel eruit kwam hadden wij
alles wat wij behoefden om nog de
zelfde avond naar Toulouse'te ver
trekken. Vanwaar dat zou geschie
den bleef voorlopig een raadsel. Er
hing een groot berd in de hall van
het station en al wachtende op de
tours de force van Michel heb ik
mij in stijgende mate geamuseerd
met twee znannekes, die
in het
zweet huns aanschijns dat enorme
bord om de tien a twintig minuten
afhaakten en er met krijt krul letters
telkens een andere mededeling op
goochelden over de trein naar het
Zuiden. De mannekes deden hot
met oneindige toewijding, maar hot
was monnikenwerk. Blijkbaar zat
er ergens in. de hogere regionen
een heer. die zichzelf aldoor aan
het verbeteren was. Wij hebben
maar geen risico genomen cn zijn
tegen het valJen van de avond nog
eens gaan kijken: toen was het weer
Gare de Lyon geworden en van
daar zijn wjb inderdaad vertrokken.
Nooit in mijn leven heb ik een zo
volle trein gezien. Parijse politie
agenten propten de mensen erin,
door dc deur, en door dE ramen In
de couloirs zaten de reizigers opge
pakt als sardines in blik. Wyzelf
kwamen terecht op een hoeveelheid
koffers en zakken, en wjj hebben er
op gelegen en gehangen tot wij om
een uur ol vijf 's morgens bij La
Sousterraine allemaal uit de trein
werden gejaagd: de rail was door
een bom vernield, twee kilometer
lopen langs de lijn-en dan zou er
verderop ccn andere trein klaar
staan. Het werd een nek aan nek
;ace, want ieder die tot dusverre
gestaan, gehangen of gelegen had
wilde nu welecns fatsoenlijk zitten
Wij ook. en wij hebben dc race ge
wonnen. Tot Toulouse, waar wij
met een uur of tien vertraging des
avonds uitgehongerd aankwamen,
zaten wij eerste klasse en de Gesta
po, die enkele dagen later op dit
traject een paar clandestiene reizi
gers uit de trein haalde, heeft ons
gan en ai ongemoeid gelaten. In
een voortreffelijk restaurant, „Aux
Truffes de Quercy" heette het, bij
Charly, kregen wij schadevergoe
ding voor de honger en e^n uitste
kend bed deed ons een n iserabele
nacht vergeten.
(Wordt vervolgd.)
dijk, W. E. R. van Lynden, W. P. de
Jong, J. C. Th. Groeneveld, A. H.
Kramp. H. C. Carpentier, J. C. A.
de Bont, H. M. L ter Horst, A. W<
Kouwenaar, allen te Sirenggo-Reng
go, J. Rus te Wingtoot.
DEN HAAG De vermogensadmi
nistratie van het Beheersinstituut
heeft niet voldaan aan de eisen, die
daaraan gesteld moeten worden.
Daarom heeft de Algemene Reken
kamer geweigerd hiervoor verant
woordelijkheid te aanvaarden. Dit
blijkt uit een wetsontwerp, dat be
oogt de uitgaven over de jaren 1946
tot en met 1948 in de verantwoording
over' het jaar 1950 op te nemen. De
administratie van het instituut was
niet in staat over de eerste jaren
juiste cijfers te verstrekken omtrent
de beheerde vermogens, mede in ver
band met het feit, dat do wijze van
boekhouden bij het Beheersinstituut
slechts ccn overzicht gaf van baten
cn lasten, waaruit inkomsten cn uit
gaven niet meer konden worden ge
distilleerd.
Er bestaat nog geen zekerheid, dat
over 1949 een voor dc Algemene Re
kenkamer acceptabele verantwoor
ding kan worden samengesteld, hoe
wel dc administratie en contróle in
dit jaar reeds veel verbeterde. Ver
wacht wordt, dat de verantwoording
over 1950 wel aan de eisen zal vol
doen, Voor beide jaren moet gere
kend worden met uitgaven die de in
komsten zullen overtreffen. Dit was
niet het geval met dc jaren 1945 t/m
1948. In totaal bedroegen dc uitgaven
in die jaren ruim 37.5 millioen gul
den, tegen bijna 47 millioen aan in
komsten.
DEN HAAG. Door oorlogs
handelingen is een groot aantal
kerken in ons land beschadigd of
geheel verwoest.
Ten behoeve van. dc her- en op
bouw van deze kerken geeft de
P.T.T. in de periode van 17 Juli tot
en met 15 September a.s. een se
rie postzegels uit, waarvan de toe
slag ad 19 cent per serie van 5
waarden ten goede komt aan al
gemeen Christelijke belangen,
waaronder de wederopbouw van
do m oorlogstijd verwoeste ker
ken in Nederland.
Ook worden z.g. eerste-dag-cou-
verten (first-day-covers) verkrijg
baar gesteld, waarop zinnebeel
dig deze herbouw wordt weerge
geven. Indien deze couverten (co
vers) voorzien zijn van een of
meer postzegels „Kerken in oor
logstijd", zullen zij worden afge
stempeld met een speciale eerste-
dag-afsiempeling, dus op 17 Juli
a.s. Dit kan waar ook in Neder
land geschieden.De couverten
dienen dan op deze datum aan het
loket van een postinrichting ter
plaatse te worden afgegeven,
waarna het desbetreffende kan
toor of postinrichting voor verdetre
behandeling zorg draagt.
De couverten zijn bij alle post
zegel hand cl aren verkrijgbaar. De
postkantoren verstrekken alle ge
wenste inlichtingen.
In drie jaar 25.000
boeren naar Canada
DEN HAAG. Van 1947 af tot he
den zijn niet minder dan 25.000 Ne
derlanders naar Canada geëmigreerd.
Voor 1951 is een schema opgezet voor
de emigratie van 10.000 Nederlandse
„Settlers". Dit aanta] is in 1950 niet
bereikt, omdat de meeste gegadig
den zich te laat hebben aangemeld.
De beste tijd om naar Canada te
vertrekken ligt in de periode van
Februari tot en met April, Om tn
1B51 te bereiken dat in dit tijdvak
de meeste emigranten de reis naar
het land overzee gaan beginnen,
heeft de Centrale Stichting Land-
bouwemigralie een beroep gedaan
op alle Instanties, die de emigratie
behartigen, om de procedure te ver
eenvoudigen en te bekorten. Emi
granten moeten zich zo spoedig mo«
gelijk melden bij hun organisaties
of bij de gewestelijke arbeidsbu-
reaux.
