Bureau Inlichtingen: beter werk in
Londen dan in Eindhoven
Illegale meteorologische dienst
ÊIêèÊ
UNICUM VOOR EUROPA
Vervalste persoonsbewijzen voldeden
niet aan redelijke eisen
Veel gedropt wapentuig
viel in Duitse handen
Groep Hazelhoff Roelfzema
Bewondering voor prestaties
Critiek op eigengereidheid
Bij naturalisatie komen
illegalen achteraan
IN DE JAREN VAN '40—'45
Goede samenwerking mei Britse diensten
Touwtrekken om bevoorrading
Naturalisatiedebat
in Tweede Kamer
Beleid van minister-president
ontbeerde vaste gedragslijn
Prinses Wilhelmina
verrast Hindelopen
en Harderwijk
Duitse loapendragers komen eerder
aan de. beurt
Zaterdag 22 Juli 1950
Met de oprichting van het Bureau Inlich
tingen op 20 November 1942 kwam er te Lon
den een geheel nieuw beleid ten aanzien van
het werk van de inlichtingendienst, zo lezen
wy in het vierde deel van het verslag van de
Parlementaire Enquête-commissie. Het was
gebleken, dat cr niet voldoende inlichtingen
binnen kwamen uit Nederland. Er was in
deze tyd in Nederland geen agent meer, die
nog in verbinding stond met de regering.
Speciaal op het gebied van militaire inlich
tingen kregen de geallieerden onvoldoende
gegevens uit Nederland. Onder deze omstan
digheden heeft de heer Broek mans kans
gezien met de Engelsen tot een behoorlyke
regeling te komen. In tegenstelling tot de
vroegere situatie, welke bij het bureau
M.V.T. bleef voortduren, heeft de heer Broek
mans kans gezien tot een zodanige samen
werking met de Britse S.I.S. te komen, dat
het B.l. met de betrekking tot de agenten een
behoorlyke medezeggenschap kreeg. De agen
ten werden na hun recrutering niet meer ge-
heer aan de Engelsen overgedragen, zodat het
B.I. zijn adspirant-agenten niet uit het oog
verloor en bij de opleiding zijn wensen ken
haar kon maken. Wanneer de agenten wer
den uitgezonden, kregen zy hun opdracht nie*
van de Engelsen, doch van de Nederlanders.
Het B.l. had tegenover de Engelsen een eigen
positie, hetgeen bij de vroegere Nederlandse
diensten niet het geval was geweest.
De Engelse dienst en het B.l.
huurden gezamenlijk In Londen een
huis, waar de agenten woonden. Tn
dit huis werd regelmatig door een
Nederlands officier toezicht uitge
oefend. Ook het BI. kreeg alleen de
gedecodeerde telegrammen. Het wa
ren echter geen parafrases, zoals het
bureau M.V.T. en vroeger de C.I.D.
kreeg.
Deze goede samenwerking tussen
de Engelse en de Nederlandse dienst
werd voortgezet door de heer So
mer. Toen hij te Londen aankwam,
aldus deelt hij mede. was de goede
samenwerking tussen S.I.S. en het
BI. reeds gewaarborgd. Voor de
heer Somer ligt hier ook de sleutel
voor de beantwoording van de vraag,
waarom de Nederlanders een zekere
zeggenschap hadden. De heer Somer
heelt in dit verband gewezen op de
verdiensten van captain Seymour
van S.I.S.» die zijn taak heel goed
beeft begrepen. Het allergrootste
voordeel acht de heer Somer
volgens de commissie terecht dat
bet BI. in overleg met de Neder- i
Dndse Regering, ook bepaalde op-
cl achten op polilick terrein kon
i .-ven.
Een van de klachten, die de
commissie ook uit de eerste ja
ren van de oorlog ter kennis
zijn gekomen, is bij het B.l.
blijven bestaan, de klacht over
de persoonsbewijzen.
Het is de commissie gebleken, dat
'ok tijdens het function neren van
het B.I. de agenten werden uitge-
t ust met persoonsbewijzen, die niet
aan de redelijke eisen voldeden. De
ze aangelegenheid werd door de En
gelsen centraal behandeld. Blijkbaar
is men cr niet In geslaagd een bruik
bare falsificatie van de Nederlandse
persoonsbewijzen tot stand te bren
gen. Dit valt uiteraard zeer te be
treuren.
Voor de commissie hebben vele
getuigen geklaagd over het feit, dal
de radiotclefonic-apparaten, welk©
aan een beperkt aantal B.l.-agenten
2(jn medegegeven, bleken uitgepeild
te kunnen worden, terwijl deze
agenten was medegedeeld, dat het
voor de Duitsers onmngelijk was de
ze toestellen te peilen,
Blnkbnar was de Duitse peiltech-
niek m dit opzicht de Engelse voor
Tengevolge hiervan meende de En
gelse dienst te goeder trouw, dat h»
de agenten had uitgerust met een
toeslel. dat niet uit te peilen was
Speciaal ten aanzien van de z.g
waJkie talkies b1eek het. dat de En
gelsen een onjuist inzicht hadden in
dc stand van de Duitse afweermid
delen.
Aanvankelijk heeft het B.l. steeds
blind gedropt, zonder receptie co-
mité's. Later beeft men ook wel
agenten laten ontvangen waarbij de
overweging, dat de man na het
neerkomen zo snel mogelijk moest
worden voortgeholpen, de doorslag
heeft gegeven. Voor het droppen van
materiaal was ook veelal een recep-
lirromité nodig.
Fet Is de commissie gebleken, dat
geen enkele agent van het B.l. b\>
zijn parachutering door de v^and i
gearresteerd.
De_ politieke activiteit van het B.l.
te Eindhoven acht de commissie
minder geslaagd. De officieren van
het B.I. dr Somer en ir Tromp, heb
ben zich ingelaten met een comité,
bestaande uit personen van verschil
lende politieke richting en gods
dienst, mt welk comité zich op een
gegeven ogenblik een werkcomité
heeft geconstitueerd, dat een adres
tot de Koningin, heeft gericht, (het
z.g. Eindhovense adres).. Het B.I
heeft dit adres naar Londen ge
stuurd. daar, naar de mening van de
herr Somer. het B.I. immers de Re
gering moest inlichten omtrent de
situatie in Nederland. Op dat mo
ment. aldus de heer Somer. besefte
het B.I. echter niet, dat zijn taak
betrekking had op „bezet" Neder -
O C.A. van Lidth de Jende, Minister
vin Oorlog in Londen in de jaren
1942—1945,
land en dat het bevrijde Zuiden
daartoe niet meer behoorde.
De heer Somer is toen begin
December 1944 ontboden bij de
Minister van Oorlog, die er be
zwaren tegen had, aat het B.I.
inlichtingen over bevrijd Neder
land naar Londen zona. Immers,
het B 1. had de taak inlichtingen
te verstrekken over bezet Ne
derland en aangezlen het Zuiden
was bevrijd, behoefden daar
geen rapporten meer over te
worden uitgebracht
De heer Van Heuvcn Goedhart,
die toen minister van Justitie was.
heeft tegenover de commissie ver
klaard, dat het met de tucht bij het
bureau van de heer Somer niet zo
best gesteld was. omdat het noodza
kelijk is gebleken hem te weerhou
den van een zekere politieke activi
teit in Eindhoven, achter de rug van
het Kabinet om, recht op de Konin
gin gericht.
Dit heeft aanleiding gegeven tot
een bespreking in kamer 7 van hotel
„Bosch en Ven" tussen de heer So
mer, minister Van Lidth de Jeude
(minister van oorlog) en hem. waar
bij de laatste twee het hoofd van
het B.I. hardhandig hebben ge-
schrobbeerd, omdat hij dergelijke
dingen had gedaan, waarna de heer
Somer verklaarde, dat hij het onjuis
te van zijn gedrag inzag en zijn
verontschu Idi gin gen maa kte
De commissie acht de inter
ventie van de Minister van Oor
log volkomen juist. Immers, het
essentiële van een inlichtingen
dienst in een democratisch
Staatsbestel is. dat zulk een
dienst zich niet inlaat met de
politieke wilsvorming van het
volk.
Wanneer de Regering inlichtingen
moet hebben over een bezet gedeel
te des lands, zal zij noodgedwongen
gebruik moet maken van een inlich
tingendienst; zodra echter dit bezet
te gebied bevrijd is, houdt de taak
van de inlichtingendienst op dit punt
op.
De commissie ziet In de hier be
sproken, zeer onverstandige handel
wijze van het hoofd van het B.L een
van de redenen, die er toe geleid
hebben, dat de werkzaamheden van
het Bureau Inlichtingen ra de oor-
jog aan een zekere critiek hebben
bloot gestaan, aangezien daardoor
de te Londen hier en daar reeds be
staande indruk, dat het bureau zich
zelfstandig op politiek gebied be
woog, is versterkt.
Onvoldoende objectief
Over de politieke berichtgeving
van het B.L zijn verschillende moei
lijkheden geweest. Zo is o.m. critiek
geoefend op de maandoverzichten,
welke het B.I. te Londen sinds Juni
1943 uitgaf. Velen betwijfelen, of de
inhoud van deze maandoverzichten
wel voldoende objectief gehouden
was.
De commissie is tot de conclusie
gekomen, dat deze maandoverzich
ten in de loop van de t«d objectiever
en evenwichtiger zijn geworden. De
commissie is intussen van oordeel,
dat hieraan in de eerste maandover
zichten wel het een en ander ont
broken heeft. De eerste maandover-
van de commissie, wel sterk de na
zichten toch leggen, naar de mening
druk op de toen ongetwijfeld ineen
bepaald deel van de Nederland
se bevolking bestaande autoritaire
opvattingen. Merkwaardigerwijze
wordt hierbij, in tegenstelling mot
later, geen enkele bron van inlich
tingen genoemd.
De commissie is voorts van oor
deel, dat het Bureau Inlichtingen de
binnengekomen stukken naar beho
ren over de verschillende instanties
heeft verdeeld. Ook de heer Van
Heuven Goedhart heeft verklaard,
dat hij als minister van Justitie alles
heeft ontvangen, wat het B.I. heeft
'gedistribueerd. Hij heeft echter ge
durende de periode van 17 Juli 1944
tot 10 Mei 1945 nimmer een „Parool"'
uit handen van het B.I. ontvangen
doch dit kan, naar de mening van dc
commissie, niet toegerekend worden
aan het Bureau Inlichtingen. Dc
twijfel van de heer Van Heuven
Goedhart ten aanzien van het B.I. op
dit punt acht de commissie derhalve
ongegrond.
Kinderbijslag voor
gepensionneerden
(Van onze parlements redacteur)
Den Haag. De Tweede Kamer
heeft zich verenigd met de Kinder-
toelagewet voor gepensionneerden.
De ge pensionneer de ambtenaar,
wiens gezin een of meer kinderen
telt beneden de zestien jaar en/of
een of meer kinderen van zestien
tot twintig, die het dagonderwijs
volgen aan een inrichting voor al
gemeen vormend- of vakonderwijs,
kan op grond daarvan een kinder
toelage krijgen van 132 per kind
en per jaar voor de eerste drie
kinderen en van 162 voor de vol
gende kinderen.
Bij de oprichting van het gaan of de verbindingen
'Bureau Inlichtingen in No- nog wel veilig waren. Som-
vember 1942, aldus de migen hadden een politie-
Parlementaire Enquête- ke opdracht,
commissie, waren er geen Ben van de voornaamste
inlichtingen-agenten. Er agenten was mr P. L. ba-
was weinig bekend over ron d'Aulnis de Bourouïll
betrouwbare contacten, 70- (agentennaam oa Spijker
dat de eerste uitgezonden en Berger), die het langst
agenten zelf moesten oe- gewerkt heeft zonder ge-
ginnen met ter plaatse de arrest eerd te worden.
van hen vaart,en. maan-
verongelukten op weg naar
Door zijn werk werd
zij een voldongen feit.
De tweede taak was de
berichtgeving op me
teorologisch gebied te
organiseren daar de
Royal Air Force feite
lijk zonder behoorlijke
weerberichten over
Europa vloog. Dit is
bijzonder goed ge
slaagd.
Nederland en vijftien an
deren vonden de dood het
zij in een vuurgevecht met
de vijand, hetzij na bun
arrestatie door fusillering
of op andere wijze. Bij de
parachutering is er echter
geen enkele in handen van
de vijand gevallen. Een
aantal van hen heeft als
organisatoren irlichtingen-
groepen in Nederland ge
slicht terwijl anderen, in
het bijzonder marconisten,
assistentie verleenden aan
reeds ontstane groepen.
Een enkele maal is ook
eon controle-agent gezon
den, die tot taak had na te
Het was iets unieks
want de Belgen en Fran-
öen later werd hij uitge- gen hadden dit niet. De
zonden. Na aankomst in door hem gesteunde Pac-
Nedcrland is hij eerst naar kard-groep heeft zich
Drente gegaan en later enorm uitgebreid, niet al-
naar Amsterdam, en Den leen op meteorologisch ge-
Haag. Tenslotte is hij in bied. Vooral ook op het ge-
Maart 1944 getrouwd cn in bied van de militaire be-
Amsterdam gaan wonen. richtgeving. Er kon zich
In Amsterdam hield "hij, eeen afschietplaats van de
op een eigen flatje, zelfs V I's of V 2's verplaatsen
kantooruren: de mensen of het werd bericht,
liepen^ geregeld ro ^en uit Op een gegeven moment
maar hij heeft nooit moei
hjkhrden gehad.
UNICUM
De heer d'Aulnis had
de belsngruke op
dracht een radiover
binding te maken.
toen een maand of drie
kalm gehouden en tenslot
te met veel succes verder
gewerkt tot het einde van
de oorlog.
BUREAUCRATIE
Toen dr Somer,
hoofd van B.I. hem
voordroeg voor de Mi
litaire Willemsorde,
zeiden enige heren van
de Commissie Militaire
Onderscheidingen, dat
hij toch niet had ge
vochten. De heer So
mer heeft hel uren ge
kost om sommige in
stanties duidelijk te
maken, dat een agent,
die nodeloos vecht,
waardeloos is, daar hij
dan gevangen wordt.
Het is de commissie in
middels gebleken, dat ia
1943 zowel door de rege
ring als door het kapittel
van de Militaire Willems-
BI. verbood hem echter orde 'n ruimere interpreta-
tcrug te keren omdat hij tie van de term „in den
op dat moment de enige strijd", zoals deze in de
man was die op zijn ge- wet tot instelling van da
bied in Nederland leiding M.W.O. voorkomt is aan
kon geven. Hij heeft 7.ich vaard.
verd hem de grond te
ivarm onder de voeten. Het
(Van onze parlements red acteur)
DEN HAAG.' De Tweede Ka
mer heeft met de nieuwe minister
van Justitie mr. Struycken een de
bat gehouden, waarbij zij verlangde,
dat ex-vijandelijke wapendragers
afzonderlijk voor naturalisatie voor
gedragen zouden worden.
Dan kan- zij die gevallen
beter onderzosken zonder dat de an
dere, op de lijst slaande, candidates
voor hel Nederlanderschap daarop
moeten wachten.
Minister Struycken verklaarde
Zich daratoe bereid.
Op het verlangen naar voorkeur
voor ex-illegale werkers antwoord
de hij, dat dit zoveel mogelijk reeds
geschiedt. Toevallig kreeg de Ka
mer juist een aantal ontwerpen in
handen, waarop oud-illegalen wer
den voorgedragen. Op voorstel van
de heer Schep s (PvdA) e.a. werd
de naturalisatie van een Duitse
kloosterzuster, die zich in bezet
tingstijd bijzonder verdienstelijk
had gedragen, kosteloos verklaard.
Het grappige was. dat de katholieke
minister van Justitie dit niet nodig
achtte, omdat dc religeuse geen lei-
dende rol in de illegaliteit had ge
speeld.
Eenzelfde voorstel deed dc heer
Scheps ten aanzien van de heer Mo-
ser redacteur van „Paraat", wien
wegens zijn anti-fascistische hou
ding reeds voor de oorlog de Duit
se nationaliteit was ontnemen.
De minister nam dit voorstel
over tot grote ontstemming
van de heer Haken (comm.) die
een aantal insinuaties jegens de
herr Moser uit dc mond het glippen.
De beer Scheps gaf toe. dat de
heer Moser net als de heer Haken
een groot zondaar had kunnen zijn.
Maar dat de officiële rapporten be
wezen. dat hij dit niet was, integen
deel. Zodat de C.P.N. beter deed
hem een bloemenhulde te schenken
dan zijn naturalisatie te bestrijden.
Met 63 tegen 3 stemmen beloonde
de Kamer dit grappig staaltje rede
rijkerskunst!
De geschiedenis van de groep-HazelHöff Roel'fzema
is een merkwaardig voorbeeld van het gebrek aan lijn in het
beleid van de minister-president te Londen in tal van zaken.
De groep is ontstaan uit het initiatief van de heer S. van der
Stok, die op 23 Juli 1941 met mr Hazelhoff Roelfzema en enige
andere Engelandvaarders in Engeland aankwam. De eerste
trok zich later erug en ging over naar de R.A.F. Mr Hazelhoff
Roelfzema nan de leiding van de groep over. Zij kwamen in
contact met dt heren Rabagliatti, van 't Sant en Derksema.
Ofschoon inmiddels de heer Derk
sema hoofd van de C.I.D. was ge
worden, bleef met medeweten van
minister Gerbrandy de groep con
tact onderhouden met de heer Van
't Sant. Deze gaf buiten de C.I.D. om
de groep opdrachten en hulp, terwijl
hij eigenlijk met dit soort werk niets
meer te maken had. De heer Derk
sema kwam in een onmogelijke po
sitie en zijn tegenspeler Rabagliatti,
die samen werkte met Van 't Sant,
wilde met hem niets te maken hec-
ben.
De groep kreeg als instrument
van Rabagliatti en Van "t Sant
het transport van agenten tussen
Engeland en Nederland geheel
in handen. De opdracht van de
regering om dr 'Wiardi Beekman
uit Nederland naar Londen over
te brengen werd via Van 't Sant
aan de groep-Hazelhoff Roelfze
ma gegeven. Volgens prof. Ger
brandy vormde de groep een
voortzetting van het regiem Van
't Sant.
De groep vocr 'e haar eerste ope
ratie uit op 24 november 1941, toen
Tazelaar per motortorpedoboot naar
Nederland werd gebracht, waar hij
aan wal werd gezet om contact op te
nemen met de heren "Wiardi Beek
man en Tielcns. Ook later voerde
deze groep verschillende operaties
op de Nederlandse kust uit, het
laatst op 11 Mei 1942.
De heer Tazelaar is er in geslaagd
dr. Wiardi Beekman en kapitein Tie
lens te bereiken. De eerste was di
rect bereid aan het verzoek van de
regering gevolg te geven, kapitein
Tielens weigerde, omdat hij zich ge
bonden achtte aan het erewoord dat
hij de Duitsers had gegeven. De
commissie aanvaardt dat, ofschoon
zij meent dat hij later niet genoeg
moeite heeft gedaan om zijn ere
woord terug te nemen.
DR WIARDI BECKMAN
De overkomst van dr Wiardi
Beekman Is niet geslaagd, hoe
wel daartoe verschillende pogin
gen zijn gedaan. De daarover
j gemaakte afspraken zijn niet
behoorlijk uitgevoerd, o.a. ten
aanzien van het spelen van het
Wilhelmus door radio-Oranje.-
Dr Wiardi Beekman is tenslotte
in de nacht van 17 op 18 Janua
ri 1942 op het Scbeveningse
strand gearresteerd, o.a, met de
heer F. J. Goedhart, die in plaats
van kapitein Tielens naar Enge
land wilde oversteken. Dr Wiar
di Beekman is in April 1945 in
een Duits concentratiekamp aan
vlektyphus overleden. De heer
Goedhart zag kans te ontsnap
pen op de dag die kennelijk voor
zijn executie was bestemd, door
de medewerking van een paar
Brabantse politiemannen.
De poging van de, heer Goedhart
om naar Engeland te gaan vond haar
aanleiding mede hierin, dat er in de
redactie van het illegale Parool ver
schil van opvatting heerste omtrent
de te volgen politiek (voornamelijk
met de heer Vorrink) bij de door
lichting van het Nederlandse volk.
Tevens voelde deze groep het als
een gemis, dat er geen behoorlijke
verbinding met Engeland bestond
om de regering van politieke berich
ten te voorzien. Het contact met de
agent Alblas had daarin geen ver
andering gebracht, omdat de En
gelsen van deze alleen maar militai
re berichten wilden ontvangen.
Bij de poging van dr Wiardi Beek
man om naar Engeland over te ste
ken was ook de heer Dogger aan
wezig. Tazelaar en Dogger zijn toe
vallig niet samen met de andere ge
arresteerd, Wel zijn zij samen bij
een nieuwe poging de volgende
nacht enkele uren door de Duitsers
vastgehouden, maar door hun slim-
roe gedrag werden zjj weer losge
laten. Hierop zijn zij via Zwitser
land naar Engeland vertrokken. De
heer Dogger is door Tazelaar mee
genomen, omdat hij in hem een
vertegenwoordiger vond van. een
derde groep, nL die van Oom
Alexander, welke in contact stond
met de O.D.
t In Engeland zijn de heren
Tazelaar en Dogger niet direct
I in contact gebracht met kolo
nel de Bruyne van de C.I.D.,
doch via Van 't Sant eerst bij
de Koningin en de minister-'
president gebracht. Niet alleen
had de heer de Bruyne de op
dracht voor de operatie gege
ven. doch bovendien had de
minister-president Hazelhoff
Roelfzema medegedeeld, dat
hij de heer de Bruyne ais zijn
chef had te beschouwen, Het
ging dus met aan dat H. R, als
ondergeschikt officier in dezo
een e*gen beleid voigde.
De commissie is van me
ning, dat hU tmdiscipïinair
heeft gehandeld, al ban toege
geven worden, dat door het feit dat
hoge persoonlijkheden als de mi
nister-president en dc heer Van 't
Sant zijn ondernemingen protegeer
den, het voor iemand van zijn leef
tijd en ervaring wel moeilijk werd
om de juiste verhoudingen te blij
ven zien.
Gok voor Dogger was het
moeilijk te midden van de
Londense prestige-ruzies de juis
te houding te vinder». Hij mocht
er van uitgaan dat degenen die te
gen hem zeiden, dat hij eerst naar
de Koningin en de minister-presi
dent moest gaan, personen waren,
wier orders hij behoorde uit te voe
ren. De ontvangst bij minister
Furstner en kolonel de Bruyne,
waarbij hem werd toegevoegd, dat
hij „in de houding moest gaan
staan" acht de commissie dan ook
beneden peil tegenover iemand, die
zojuist zijn leven had geriskeerd
om in Engeland te komen. Ergerlijk
acht de cominisie het, dat men van
de diensten van Dogger, mede ten
gevolge van al deze moeilijkheden,
verder geen gebruik heeft gemaakt.
Het doel van het Bureau Bijzondere Opdrachten was in de
eerste plaats het bewapenen van de Binnenlandse Strijdkrach
ten. De O D. heeft er over geklaagd, dat zo weinig van het
naar Nederland gezonden materiaal bij hem is terecht ge
komen. De opdracht daartoe is echter niet door de Nederlandse
regering gegeven. Integendeel, de Minister van Oorlog heeft
herhaaldelijk bij het B.B.O. geïnformeerd, hoe het kwam dat
de O.D. zo weinig wapens ontving. De Engelsen waren blijk
baar van mening, dat de O.D. zwaar was gepenetreerd door
de Duitsers.
Bovendien beschouwde men dc
f O.I). niet als een echter verzetsgroep
j die de geallieerde legers bij de op-
mars kon steunen. Daarom was het
het B.B.O. verboden regelrecht wa-
j pens aan de O.D. tc droppen. Na veel
besprekingen heeft men de Engel-
i sen evenwel overtuigd, dat de O.D.
Iets moest krijgen, vooral omdat bet
7,0'n grote organisatie was met veie
militairen of ex-militairen.
Na de slag om Arnhem kwam het
cr niet meer op aan wie de wapens
kreeg, als er maar zoveel mogelijk
m Nederlandse handen kwamen. Ze
werden toen voor de O.D. afgegooid
via de agenten van het B.B.O., die
op naam van de R.V.V. waren ge
dropt. De door de O.D. opgegeven
droppjngsvelden klopten echter niet,
zodat het lang geduurd heeft voor
men. behoorlijke afwerpterreinen
had.
Oorspronkelijk had de Engelse
veiligheidsdienst eveneens be
zwaren geuit tegen de Raad van
Verzet, omdat men niet zeker
wist of deze inderdaad een
groep was, .die daadwerkelijk
verzet of sabotage zou willen
plegen. Er is toen in Mei of Juni
1944 een bespreking geweest tus
sen bepaalde Engelse officieren
en de toenmalige minister van
Justitie, mr Van Heuven Goed
hart, waarbij deze zijn zienswij
ze heeft kenbaar gemaakt over
de R.V.V. Na dit gesprek waren
de bezwaren tegen de R.V.V,
van de baan,
Wapens verdwenen
De heer F, J. KHjzing, een van de
leiders »m het B.B.O., heeft voor
de commissie als zijn overtuiging
uitgesproken, dat ongeveer twee
derde van de gedropte wapens in
Duitse handen is terecht gekomen,
doordat de bezetting te lang heeft
geduurd.
Men kon in Nederland niet voor
langere tijd een grote hoeveelheid
wapens opbergen en zeker niet in
een tijd, waarin, zoveel verraad heeft
plaats gevonden. Een groot deel'
daarvan Is weer in bevoegde handen
teruggekomen. Kolonel Six van de
OD. meent echter, dat er nog grote
hoeveelheden in onbevoegde handen
zijn. Hij heeft verklaard, dat men bij
de B.S. nocit meer dan 10.000 wa
pens heeft kunnen registreren. De
heer D. A. van Hilten. hoofd van de
sectie krijgsgeschiedenis van de ge
nerale staf, heeft hierover met Rau-
tcr gesproken. Deze taxeerde het
aantal wapens dat gedropt was op
30,000. waarvan de Duitsers 10.000
opvingen- Er zouden dus nog 10.000
zoek moeten zijn.
Naar Ranters mening zijn die
in communistische handen geko
men en voor een deel over de
grens gesmokkeld naar Italië.
De Duitsers hebben de wapens
gebruikt om in het laatst van
de joorlog nieuwe onderdelen te
bewapenen.
Na de capitulatie zijn deze wa
pens als oorlogsbuit bij de geallieer-
1 den terecht gekomen. Ook de heei
K. de Graaf van het B.B.O. twijfelt
er niet aan, of er zal ccn aantal-
mensen zijn, dat wapens heeft ge
houden voor het geval ze nodig zou
den zijn.
Volgens de heer KJijzing is bij het
afwerpen niets by de Duitsers te
recht gekomen, alleen van hetgeen
in de bergplaatsen verborgen lag.
Totaal is naar zijn indruk ongeveer
200 maal materiaal boven Nederland
afgeworpen. Het B.B.O. heeft onge
veer 35.000 handvuurwapens gedropt,
zoals geweren, pistolen, Ameri
kaanse karabijnen, Bazooka's, Piats,
anti-tankwapens, een paar millioen
patronen en sabotagemiddelen.
Het B.B.O. heeft speciale drop
pings georganiseerd teneinde sche
pen in de haven van Rotterdam ta
laten zinken, waarmede de Duitsers
van plan waren de Nieuwe Water
weg af te sluiten. Vöorts speciale
droppings voor het laten zinken van
een enkel schip in de haven. van.
Amsterdam, waarvoor speciale „lim
pets" nodig waren.
Eigenlijk is de dienst eerst goed
op toeren gekomen na Juli 1944 en
de droppings eerst na September
1944. Er vonden, aldus de heer Klij-
zing, per nacht soms 3 tot 8 vluch
ten plaats; deel is ongeveer ge
slaagd en deel is mislukt, hetzij
omdat het receptiecomité niet aan
wezig was, hetzij omdat de lampen
niet branden, daar er Duitsers gesig
naleerd waren, hetzij door slecht
zicht als gevolg van de weersom
standigheden.
soma cn kolonel de Bruyne, in
een onmogelijke positie, doch
daarmede heeft de regering te
vens het grote enthousiasme
van een aantal jonge Nederlan
ders in verkeerde banen geleid.
DEN HAAG - In de motorboot
va.J de „Piet Hein"
het Koninklijk paar,
helmina gistermorgen ongemerkt in j
hot oude Friese stadje Hindelopon
(Van onze parlementsredacteur)
DEN HAAG. - Een treffende il
lustratie van de grieven, welke gis
termiddag m de Tweede Kamer
werden uitgesproken tegen het natu
ral isatiebcleid. vindt men in het
het jacht van voorlopig verslag over een nieuw
prinses Wil- natural: sa tie-ontwerp.
Vele leden constateren met grote
rij van dragers van Duitse wapenen,
zich vergroot.
Volgens de destijds gedane mede
deling van de onlangs afgetreden
minister van Justitie zouden de aan
vragen van oud-illegalen in Decem
ber 1949 haar beslag hebben gekre
gen. Deze toezegging is klaarblijke
lijk niet ten. volle ingelost. Met
kracht dringt men aan op maatrege-
goarriveerd. In de „Piet Hem", die dat een ille0ale wer-
m het Ussclmeer voor anker lag, had h?r' Henoemd an het ontwerp eerst len,ten einde tot een spoedige ver
niemand erg gehad. Terwijl de prin- ,ns voorkomt m een naturalisatie- vulling dezer belofte te komen.
het 'tekene?hoT i toppm'stnjdw Sn hëtnafiomal- I Verschillende leden hebben zich
»eiuer gevn sc"iiun- Kuiiiitmi.. jj isociaiisme die nU Diiit<pr ir. Mc i mct zonder bevreemding afgevraagd
LP°endedcrkr^riïS 1 komen, winkefen en dft ^afvo!-derianders beschaamd maakt, heeft, j *'at .de precieuze inhoud is van de
rijkste illegale groeperingen in Ne-
derland. De commissie merkt te
vens op, dat zij het hoogst onbevre
digend acht. dat de heer Dogger na
de bevrijding niet als beroeps-mari
neofficier kon worden aangesteld,
zoals zijn wens was.
De commissie spreekt haar
bewondering uit voor de ver
metele wijze, waarop de groep-
Hazelhoff Roelfzema haar taak
heeff. vervuld. Het beleid van
de regering en met name van
de minister-president, is zon
der lijn geweest en de commis
sie spreekt er dan ook haar af
keuring over uit. Hierdoor
kwamen niet alleen de chefs
van de C.I.D., kapitein Derk-
de inwoners naar de
haven tc doen stromen. Prinses Wil-
heimitid begaf zich kort daarop aan
boord van de motorboot. De hof
dames moesten zich door een dichte
zijn naam in een ontwerp van wet
to mogen aantreffen. De hierbedoel-
de Duitse soldaat deserteerde, ter-
«■•jjl hij als vijandelijk soldaat in ons
haag mensen dringen om zich woer land vertoefde, reeds in 1942 en van
bij de prinses te kunnen voegen, die die tijd af vocht hij met de Neder-
toen de motorboot koers zette naar landse illegalen tegen de vjjand.
de „Piet Hein", de juichende menigte De leden ervaren het als schrii-
lange tijd toewuifde. nend, dat dragers van Duitse wape-
Gistcrmiddag om half zes meerde nen. lieden, die niet durfden onder-
de „Piet Hein" in de Haven van Har- duiken en in Duitse krijgsdienst gin-
derwyk. Dat was het einde van een gen en daarin ook bleven, reeds ge-
watertocht langs de kust van het i naturaliseerd zijn of voor naturali-
IJsselmeer en de Wadden, die prin- satie zijn voorgedragen, terwijl de
ses Wilhelmina Woensdag in Am
sterdam was begonnen.
WASHINGTON. De Ameri
kaanse Senaat heeft een wetsont
werp goedgekeurd, waarbij aan
president Truman zeggenschap
wordt verleend over buitenlandse
schepen in Amerikaanse wateren
onderhavige, door vele illegalen
krachtig ondersteunde aanvrage van
een in de strijd voor Nederland ge
wonde soldaat tot 1950 heeft moeten
wachten.
De leden vragen zich niet zondef
bezorgdheid af, of er nog andere
oud-illegalen wachten- op afhande
ling van hun aanvragen, terwijl de
,.2ijn gedrag in oorlogstijd was als
dat van het gros der Nederlandse
bevolking". Houdt dit een goed- dan
wel een afkeuring in?
Nieuwe overspanning voor
spoorbrug te Zaltbommei
ZALTBOMMEL. De twee hulp
overspanningen over dc Waalspoor-
brug worden Zondag 3 Juli vervan
gen door een nieuwe overspanning
van 124 meter lengte. Een der twee
hulpoverspanningen zal worden ge
bruikt als „aanloopbrug" voor de
nieuwe brug en een eind naar voren
worden geschoven. De werkzaamhe
den beginnen Zaterdagnacht om 24
uur en zullen Maandagmorgen om
ongeveer 5 uur eindigen. Het trein
verkeer over de brug zal gedurende
deze tijd zijn gestremd.
