Zelfs professionalisme kan
Zweedse voetbal niet redden!
Jan Grijseels Sr. eenmaal onze
grootste athleet
Sinds de Spelen '48 n
17 spelers naar buitenland
Recordhouder op 5 afstanden
later bekend organisator
r
mmmmS
Belangstelling van
andere landen nog
steeds, groot
Borotra in short.
Geen stuéêi^m^ab -
Giissic Mor an naar
tenniscircus
V
(Van onze Skandinavische correspondent)
Het aantal landen, dat nog vasthoudt aan de amateur-
status in de voetbalsport is in de loop der jaren steeds
kleiner gewdlden. Op het ogenblik is de situatie zo, dat
alleen Denemarken; Finland,. Noorwegen en Nederland
nog de zuivere amateur-staat kennen. Zweden, de sterkste
voetbalnatie „van' de Scandinavische landen, zweefde er
tot voor kort zo'n beetje tussen in. Weliswaar hield men
zich daar zoveel mogelijk aan de voorschriften, die nu
eenmaal voor amateurs gelden, maar men trok Öe grens
niet zo nauw, met als gevolg een systeem, dat veel over
eenkomst vertoonde met dat van België en Zwitserland
—het z.g. premiestelsel waarbij betrekkelijk'geringe
vergoedingen aan de spelers voor wedstrijden en training
zijn toegestaan. En nu is er plotseling, ofschoon niet zonder
aanwijsbare oorzaak, een discussie ontstaan over de vraag
of het zo langzamerhand niet wenselijk zou zijn om ue
tweeslachtige houding te laten varen en eerlijk en oprecht
hot beroepsspol in te voeren. r'.
gelaten. Als het deze clubs erg
goedgaat, kunnen ze tén hoog
ste een ot t\tfee beroepsspelers
bekostigen. Maar dan is het nog
de vraag hoe de andere spelers
daarop reageren, die met een
naar verhouding gering bedrag
genoegen moeien nemen; Vroeg
Niet minder dan 17 spelers ui< of laat zullen;-daar moeilijkheden
de eerste klasse zijn, sinds Zwe
den In* 1948 te tonden het Olym
pisch kampioenschap behaalde,
naar hél buitenland gegaan nis
professional en de (uitstekende
prestaties van de nationale ploeg
in het tournóöt om de Jules Rl-
met-belccr to Rio de Janeiro
beeft de belangstelling van Fran
se, Spaanse en Italiaanse clubs
voer spelers uit Zweden lil niet
geringe mate verhoogd. Dit weg
kopen van hun beste spelers
werd door de leiders van de
Zweedse clubs met lede ogen
aangezien-/en de stemmen van
protest werden steeds luider. Er
moesten maatregelen Worden ge
nomen tegen deze exodus en ten
slotte deed de voorzitter van F.C.
MnJmö, de heer Fersson, die le
vens voorzitter is van de vereni
ging van grote clubs en in die
kwaliteit ook in de voetbalbond
een man van gezag is, het lang
verwachte voorstel om maar over
te schakelen op volslagen profes
sionalisme. Toch kwam dit voor
stel nog ais een verrassing, want
het was juist de heer Fersson,
die er bet vorige jaar niets vóór;
voelde om de vergoeding aan de
spelers met een klein bedrag te
verhogen.
Het uitgangspunt van het nieu
we voorstel is om professionals
en amateurs door elkaar in een
zélfde elftal te laten spelen,
eCrstgonoemden met een con
tractueel jaarsalaris van 4 ii S.C'IO
Kronen (ca. 3 a 4000,— gld.l, de
anderen op dezelfde voorwaar,
den als thans gelden, d.w.z. een
betrekkelijk gering bedrag voor
wedstrijden en training en daar
naast een wat hogere .vergoeding
voor lange reizen, die in het uit
gestrekte Zweden nu eenmaal
vaak voorkomen. Het zou in
strijd met dé waarheid zijn om
te beweren, dat dit plan, hoe
logisch en verantwoord dit op
het eerste gezicht ook lijkt, met
algemene instemming is begroet.
De meeste clubs voelen er wei
nig voor en het zal nog Viel even
dureneer in Zweden wordt
overgegaan op volledig profes
sionalisme.
Als middel öm de uittocht van
de i,sterren" tegen te gaan, was
het voorstel bij voorbaat tot mis
lukking gedoemd, want de
Zweedse clubs kunnen met geen
mogelijkheid de fantastische som
men voor een speler betalen, dièj
de Fransen en Italianen bereid
zijn op iafcjl te leggen. Maar ook
zuiver lecllnisch bezienis pro-
- J h r i
moeilijk teVerwezenlijken;want
in een land van zeven mlliioen
iok 'incrs die bot enuien nog
over grote afstanden verspreid
wonen, kunhhrt-; slechts weinig
club# zleh do luxe permitteren
om eb beroepsspelei s op na te
houden. De eerste klassers In
de dun bèVÓlkte provincies, dié
maar een beperkt aantal toe
schouwers trékken, kunnen rus
tig buiten beschouwing worden
uit-Voortvloeien, de eenheid van
deploeg kómt in gevaar en het
is ook lang niet denkbeeldig,
dat talentvolle jonge spelers uit
dé provincie door de clubs uit
de grote, steden worden wegge
kocht. Van prettige kameraad
lenen, is dan geen sprake meer.
Engeland, waar wel een aantal
amateurs met professionals sa
men speelt, kan hierbij niet ais
voorbeeld worden genomen, want
wat daar nóg altijd oen uit
zondering blijft, zou in Zweden
een normaal verschijnsel worden.
Dit alles heeft er dan ook toe
bijgedragen, dat de clubbestuur
ders het plan Persson met gro
te 'meerderheid hebben ver WO; -
pen. Er zal nog wel geruime tijd
verlopen voordat men een for
mule vindt,die alle belangheb
benden bevredigt. Tol zo lang
zal het Zweedse.voetbal zich wel
aan bet thans gevolgde systeem
van half-prof essionalismemoeten
houden, waarbij zo nu én dan
eén fiks schandaal dé aandacht
vestigt op no f misstanden. De
spelers worden dan bestraft,
maar 'dé clubfunctionarissénl die,
meestal de grootste schuldigen
zijn, komen er doorgaans zon
der schrammen af. Sedert jaar;
en dag hebben de clubbestuur
ders namelijk met do amatèurè
bepalingen 3. gegoocheld, hebben
zij spelei-3 van andere vereni-
gingen weggelokt,* kortom zich
schuldig gemaakt mm allerlei
onoirbave pré.etijkén. Wannéér zij
nu plotselingVerklaren „Het
moet uit zijn- met leugen én
bedrog, liever volledig beroeps-
spel!", dan klinkt zulks beslist
niet alsof dit reeds jaren tang
een -baijeWehs. is. De belangrijk
ste figuur in de Zweedse sport
wereld de heer Eo Ekêlimd
gal daar onlangs ongezouten
zijn mening over;'want in. een
redevoeringzei hij letterlijk:
„Wanneer; onze voetbalclubs
slechts liét beroepsspe! willeb in
voeren om niet hub eigen on
eerlijke'methoden te breken, dan
stel ik voor: Slop daar dan on
middellijk mee en bewandel de
weg van eerlijkheid en sportivi-
JAli GJUJStVLS
De toönsettOMii'Si^éSreld heeft i
dezer dagen overeind gestaan om-
dat haar tenniscrack no. 1 die t
Jean Borotra, ondanks dat hij de
vijftig reeds ts gepasseerd, nog
altijd is, in een iennistournooi in
Biarritz niét zoals altijd in -lange
witte pantalon vei scheen, doch in
short. De Fransen mompelen dat
de vitale Borotra thansiwel spoev
dig van de banen zal verdwijnen»
BELGRADO Honderd en
meer studenten vanvfei-schilleiide
Zuidslavfeché universiteiten zijn
elkaar na afloop van een voetbal
wedstrijd In het kader van de
universitairé'-SpöÊhlKrnet keisleé
tien. slokken en flessen te lijf ge
gaan. Sommigen' moesten met
verwondingen en buiten kennis
van het veld worden gedragen.
Deze vechtpartijen maakten een
ontijdig einde aan i de jaarlijkse
universitaire spelen van Zuid-ft*
slavië, welke té Ljubljana wer
den gehoofeen, en nog vier dagen,
hadden moeten:duren. 3"
schap, waaraan een voetbalelftal telt, dan behoeft ge aan de sport
juist zo'n grote kracht kan out- I zelf niets te veranderen." ï-
De grote atkieet klaar voor de
start by een wedstrijd op het
oudé iSpaile-oeid nou de Prm-
seniaan te Rotterdam. V.l.n.r
Ketder, Grijseels, Spanpersberg
(Van een onzer; verslaggevers)
ROTTERDAM. Op de avond van Koninginnedag 1907 was er nogai wat rumoer
in de toenmalige Amsterdamse athletiek*wereld. Men raakte maar niet uitgepraat
over de ontdekking, die gedaan was tijdens de wedstrijden bij het volksfeest in het
Oosterpark. Èe» zeventien-jarige jongen-had daar de 100 meter-wedstrijd gewonnen,
terwijl anderen machteloos kónden toezien.' Helemaal onbekend was die jóngen niet. Hij
speelde een goede linksbuiten-partij in de voetbalclub Holland, was buitengewoon snel,
maar niemand had vermoed dat die Jan Grjjseels nu meteen met de eer zou gaan
strijken. Niemand misschien slechts enkelen kon vermoeden, dat diezelfde
Grijsecis later één van onze grootste athi eten zou worden. V
't Was een veelbelovend voet
baller, die niet zijn ouders uit
Proostdij bij Abcoude naar Am
sterdam was gekomen en daar
eerst In TOP speelde, Vervolgens
iii Holland, daarna door een fu
sie van deze club met Ajax in
de laatste club en tenslotte in
Amsterdam uitkwam voor A.F.C.
Later verhuisde hij naar De
venter, speelde daar in U.D
waarin hij samen met Kelder,
Spaander en Ebelihg Koning een
kwartet maakte, dat do sterkste
vier niaal 100 meter estafette
ploeg van Nederland vormde.
Voor Grijseels echter begon de.
atbletlek pas goed in 1910 in
Breda. Daar won hij dé 400 nie
ter ih de voor die dagen bijzonder
goedo tijd van 50,1 sec. Men moet
niet vergeten, dat dc athlctick In
die dagen nog vèel primitiever
was dan tegenwoordig. Men liep
op een veld, waarbij het terrein
Van eén tegenwoordige arme
vierde klusser nog een biljart
laken gelijkt, dc spikes kende
tr.cn nog niet In deze uitgebalan
ceerde vorm, van techniek was
vrijwel nog geen sprake. T Was
alleen tactiek, en alles moest dan
ook komen uit de kracht en tac
tiek van dc loper zelf. -■-
Grijseels won met deze wed
strijd In Breda meieen het kam
pioenschap van Nederland. Hij
moest daar vechten togen con
currenten nis Blommcrsteyn,
Lingbeek en Piet dë Mink. Ha
ler Irivam daar de geduchte Jobat
nog bij, maar Grijseels bleef .te
'ene wedstrijd na de andere win
nen.-Hij liep de .100, de 209- en
de*;; 400niéier - naar ■-'gelang hét
uitkwam en als het nodig was
liep hij alle afstanden op èèn
middag. Hij was niet te ver
slaan, bleef onaantastbaar tijdens
zijn gehele loopbaan als athleet.
Jan Grijseels liep in Hanno
ver de 409 meter zijn beste
afstand in 49 seconden, 't Was
een record, maar het werd des
tijds niet eikend, omdat het in
liet buitenland .gevestigd was.
Toch bracht hijbinnen onze
grenzen de 400 meter ook op
belangstelling uit liet buitenland
had ik in die dagen geen gebrek.
Maar de aai'digste herinnering
lieb ik toch wel aan ecu wed
strijd in Groningen. Dat was tij
dens de oorlog en er waren daar
Engelse militairen geïnterneerd,
waaronder de. bekende Engelse
athlèteh - Derbyshire en Prit-
chard. Eij blonken uit, waren
niet. te: verslaan. Toen kwam er
een verzoek of ik wilde mee
doen, 'k Voelde er weinig voor
en Warmerthoven. Starter is dé
heer G. A. Burger. Jon van der,
Lande kijkt belangstellend to*
over het hek,
éharö zich niet kunnen wensen.'*
En bij degedachte daaraan
wrijft Grijseels zich nog in do
handen, want het publiek wag
dol van enthusiasme, dat bet
toch een Hollander, was, die ge
wonnen had.
Met „kale Kol»?
Zestig jaar is hij nu, nog lang
heeft hij actief deelgenomen aad
de sport. In 1834 gaf hij de'ju
niores nog eens een iesje, duo»
met zijn kale kop" de 100 metef
te lopen ih 11,7, terwijl de ju
nior-kampioen er 11,9'over deed.
Steeds zal li j vooral in Rot
terdam een bekende figuur
blijven in de sportwereld, want
na zijn actieve tijd inhcf veld'
begon zijn activiteit om bet veld,
om dc piste en om de ring. Hy
organiseerde wedstrijden van
welke sport dan ook. Grijseets it
een naam geworden met een. ba
kende en goede- klank.
zijn naam met 51,2 sec. Wilt -u
andere records van hém zien?
In J911 Wérd bij kampjoen van
Nederland op dc 100, de 200, de
400 en dc 800 meter. Hij bleef
jarenlang recordhouder op de
800 meier, de 100 meter kwam
met 10,8 op zijn naam en da 200
meter met 22,4 sec. Een record
op de 500 meter kwam ér ook
nog bij met een tijd van 1 min,
8 sec. En dan de Olympische
Spelen in 1912 in Zweden. Het
werd een tëgenslag, Hij won de
serie 200 meier van zijnsterke
buitenlandse concurrenten on
werd toen ziek, Alles ging aan
aan zijn neus voorbij, maar op
de terugreis nam hij revanche in
Hamburg, Verscheidene Olympi
sche- cracks ware® daar van de
partij, maar niemand kon van do
Nederlander winnen.
„Ja," zegt Grijseels „aan
misschien eén beetje bang, dat
ik verslagen zou worden maar
'k besloot toch té gaan. En als
of het zo moest lootte ik ih de
eerste serie tegen de twee'En
gelsen, Na een stuk ot wat val
se starts gingen we weg en ik
won met ruim verschil. Protes
ten bij de Engelsen, die beweer
den, dat ik toch een valse start
had genomen. Protesten bi) 'net
publiek, dat zich bekocht voelde,
protesten overal. Ik was niet
verplicht het over te doen, maar
aan handen en voeten hebben
ze me naar de start gedragen
en toen ging:het wéér opnieuw.
Ik gaf de Engelsen èen; voor
sprong van enkele meters On be-
góh (oen in te lopen. Afijn het
resultaat' was, dat \k met een
voorsprong vanacht meter; dooi
de finish -in/;. Een groter dér
bade hadden Derbyshire ca Pxit-
NEW YORK Gussie M(e
ran, de pin-up-girl uit de in
ternationale tenniswereld
heeft het amateurisme de rug
toegekeerd en zal voortaan
alleen voor (veel) geld gaan
tOnnissen. Waarschijnlijk wor
den haar de bijzondere tennis-
toileuen te kostbaar. In ieder
geval, zij heeft een contract
getekend voor bet bekende
tenniscircus van Bpbby Riggs
uit Amerika ten bedrage van
75.000 dollar. Bovendien ont
vangt zij 30 procent van de
lotale recettes,- zodra deze de
250.000 dollars te boven gaan,
Reeds diverse malen waakte
Bobby Riggs, die ook contrac
ten heeft met Jack Kramer.
GonzolcE. Segura ea,, bekend
dat „Gcorgioiifi" Gossie voor
hem zou gaan spelen, doch
deze sprak "al déze berichten
tegen. De tegenspeelsters van
Gussie worden óta. Pauline
Bètz en Sarah; Palfrey. Het,is
te hopen dat Gertrude Moren
behalve haar eostuumpjes ook
een góed" figtnfislaat dé
wedstrijden tegen deze sterke
tegenstanders. Het staat; ech
ter reeds bij voorbaat'/vast jdat
Izij publiek zal trekken, want
haar 'kleding zal tbahs3i(ÓJt
Wél exotischer worden.
