OOSTERPOLDERDIJK GROEIT EN >e ingenieurs en werken aan Nederlands grootste bekwame arbeiders De man Geheimzinnig werk op van horizon tot horizon reikende watervlakte LAND IN ZICHT ten aanzien van kans op gezonde economie r J .....lag 13 September 1950 5 1 i (Van onze landbouwredacteur) MIDDEN in de Zuidelijke kom van het IJselmeer, ongeveer 22 kilometer hemelsbreed van Edam, Harderwijk en Kampen, ligt een grote zware kraanponton, oud en roestig. De kraan is er af gehaald, lang geleden waarschijnlijk. De Maatschappij tot Uitvoering van Zuiderzeewerken heeft er barakken op laten bouwen, die met hun fel-groene kleur scherp afsteken tegen het grijze IJselmeerwa- ter, onder een grauwe, met regen dreigende lucht.. Die barakken op de ponton, van waaruit geen vaste wal is te bekennen, bieden woon- en slaapgelegenheid voor een vijftig .arbeiders. Vanmiddag is een verse ploeg -uit Harderwijk gekomen. Zij hebben onder elkaar uitge maakt, dat Hendrik hun kok zal zijn. ."'-V';,;.-' ,,'k Ben bijna zestig," zegt Hen drik, die zijn leven lang grondwer ker-landarbeider is. geweest. Hij beeft een propere blauwe kiel aan, die wijd en los over zijn schone manchester broek hangt. Op de L vette klei onder de wisselende luchten van.de Noord- en Zuidhol landse binnenpolders is zijn rustige gemoedelijke kop rood-bruin ver weerd en zijn zijn handen vereelt van het harde werk. Een uur ge leden, toen ze naar de ponton voe ren, is Hendrik tot kok gepromo veerd; zijn nieuwste vak. Nu steekt hij zijn hoofd door het raam van liet dagverblijf. „Is er al wat te zien?" „Als je goed kijkt. Daar, een paar honderd meter verder op, bij die drijvende kraan; hij komt net eventjes boven water uit. Zie je?" „Waratje, ik zie 'cm- 'ne zwar te streep. Is dat de dijk?" Dat wórdt de dijk. Om nauwkeu rig te zijn de 3.5 km lange lei- dam van vak P, dat precies midden in de Zuidelijke kom van het IJsel meer ligt. Twaalf weken geleden is hier het werk begonnen, 500.000 kubieke meter klei cn veen zijn er in die tijd weggebaggerd en 300.000 kubieke meter zand gestort, plus nog de nodige bakken kcileem. Ruim elf weken lang heeft ieder- «erpolcter zal m de toeKomst de van de voormalige Zuiderzee zal zandzuiger, wiens slurpende gul- te spoelen. Over de keileemlaag eer. clic op deze van horizon tot Westerpolder komen te liggen. „En lopen, slurpen- grote zuigers het zigheid wordt gevoed-door af- en worden eerst krammatten gespan horizon reikende -watervlakte "waarom zouden we niet", hebben zand .van "tiéri ;tot twintig meter aanvarende baken. Hij stelpt1' hun. nett, waarvoor' men o, ironie werkt, al dat zand en al die kei> de knappe koppen .-van] Zuiderzee- dieptemaar'.boven, om. het,niet veel inhoud door zijüipersleicüi^:,boven van dit uiterst vredelievende ver-' 'leent tussen een stelletje staken in werken-- .geredeneerd, „vast - een geraas en-gespat'in-de-aan weers- Op hetvthjkhcnaam. dat4onder die. overingswerk op het - watert het Uselmeer. zien plompen. Dat Paar kilometervan .die .We§terppI- 'zrfjdêrr. -Jiggende- óndérlosserste stroom Lyap. zand'langzaam' maar opengetorhde rijstzakken gebruikt, was alles. Maar hu, sinds enige Verdijk gereed maken?;: Een sleepboten.; trekken gestadig .groeit; Waïf die afkomstig "zijn uit.'. Koreai Uit* dagen, is het dan zo ver. Over een. v"' dat juist tegenover de'bouw-- deze logge gevaarten naar'de' geul uitsIttIt«nc^,;.}iMt'- personeel;? werk- Noord- of Zuid-Korea? Dat is niet lengte van 60 meter steken de rug- put in vak. p komt ter ai^n^iM^tüeide^ggennolens; knagen^, vmar zaam; httr, M Q, heeft?;befc|droge bekend. Men weet alleen, dat zij gen van twee evenwijdig lopende we dfj; doeh,. vormt dat^eind ^jeteg langzaam ;PftsoneéI. de overhand.] hun weg naar het Uselmeer via keileernwatlen enkele tientallen terpplderdijk bjj.. stttrntweèr"- een bpehgaahde bbaèmh'hTatèh"ïakken 'Evenmin;..'als »<faar^nfts fin het Sumatra hébben gevonden. Op de centimeters boven hetWater uit. uitstekende leidam, waaróp de. Dat 2al zo doorgaan, tot ook dit hai*t van-bét lJselAeer,Wordt hier krammatten wordt weer een laag Vanmiddag is het eerste van rijs- ^aanval Vr®ekt; De bouwput ligt onder -water 'groeiende-stuk Oos- «zomaar?,- een... gesTOön^^dlc;dijk puin gestort-en pas daarop komen hout on rfet gevlochten zinkstok er n macl beschermd achter. terpoltottijk Tan.vakFth 'voS- pi.'gd; h dit. 7.5 kmlango 6e- it ytïfltaWge en dertia centime- B>j vak R, tegenover de Vosse waard, ryn de werkza&ml«eden het rerste gevorderd. Hier steekt reeds een langgerekte en ogen schijnlijk ordeloze groncfniassa hoven water uit. De persleiding van-de zuiger ligt op de rand van de dyk, die nu in het midden vol •zand tcordü gespoten. Jammer dot ciit stuk tn déze toestand «iet de jeugd als speelplaats geguntt kan ïvorden! In het hart van hetilJ&elmeer ligt- een oude kraanpontonwen rop twee barakken 2(jn gebouwd voor de arbeiders, die op vak P, ruim twintig kilometer uit de vaste wal, werkzaam zijn. In de keuken. van deze barakken zwaait Hen drik de pollepel. De slaapzaal en het dagverblijf van de voorste ba- rak zien uit op de keileemrug van de toekomstige leidam, die sinds korte tijd op enkele, punten juist even boven wat ér komi uitsteken (zie foto boren). Op de achter grond "schraapt een baggermolen de'.meiers dikke veen- en kleilaag 'varifde IJsselmeerbodemom de toekomstige dijk een stevige bed- j. ding van zand te genen. WAT VOOR WEER? Geen standvastig ■weer (Van onze tce er kundige m«de- ir erker! Bet tt-eer blijft by cms aftwisse lend staan onder inpioed w hoge e». lage ri rak gebieden, Wy moeten morgen da» ook rekening houden met toenemende bewolking en. de mogelijkheid dot er later op de dog hier en dear regen uoorkomh Een gebied tneï hoge barometer standen verplaatste zich sinds gis teren try snel over. de golf van Biscaje naar Frankrijk en Duits* tand. Hierdoor stege» ook de ba rometers in ons iand belangrijk en klaarde het weer op. Toch ligt deze hoge druk nog steeds aan. de verkeerde kant Wan tras en bo- vcsdien. trekt Mi snel in de rich ting Wan Polen, zodat" Wj ryn in vloed op het weer by ons gaat uerfiezen. Een actieve depressie ten Westen van Ierland doet de baromters daar snel dalen en trekt tn Noord-Oostelijke richting. Ook om. de golf van Biscaje. en tKjoral ten Westen daarvan daalt, de lucht druk. Hierdoor zal het «eer bij ons ongunstig worden beïnvloed cn zal er vrij veel wind staan. Nederland wil tabak in België kopen (Eigen bericht) DEN HAAG Nederland wil ruwe Amerikaanse tabak in België gaan kopen tegen francs. Het plan hiervoor ligt op het ogenblik ter goedkeuring bij de Belgische Natio nale Bank- De Belgen, wier dollar positie aanzienlijk sterker is dan de onze. zouden dan in Amerika voor óns inkopen. Geeft de Belgische Na tionale Bank toestemming.- dan zou de Nederlandse tabaksindustrie niet langer gedwongen worden Orient- tabak door de Amerikaanse tabak te mengen. Dit doet België ook niet cn daarom was de concurrentie-met de Belgen: vaak vrij zwaar voor de Nederlanders. Er zal geen verande ring komen in het kwantum, dat Nederland gewoon was van Ameri ka. af te nemen. Het plan is geba seerd op een besluit tussen de Ne derlandse en de Belgische tabaks industrie. Men was van mening, dat Nederland in Benelux-verband de- zélfde concurrentie-mogelijkheden moet hebben als België.^Hoe groot deze aankopen via België eventueel zullen worden, is nog niet bekend. In principe rnoet eerst de Belgische Nationale Bank toestemming geven hiervoor dollars beschikbaar testel len. Jan Boon exposeert in liet LC.C. .AMSTERDAM. De Biltho-, vense schilder Jan Boon zal van 15 September tot 5 October expose ren in het Internationaal Cultureel Centrum te Amsterdam. van Scbokkerhaven aan de Noord oostpolder, naar vak P gesleept en met stortstenén tegen 'de glooiing van de keileemdam tot zinken ge- Krioelende menigte Het ds een imponerend gebeuren," schijn kómt. En dat zal wéér een deeltè kamt^eeh werkhayenién een tér hoge..kolommen van basalt of En (dit isj'dah vak F, waar. wat bomvput: vooreen gemaal Wi. een beton te staan, djjken. b2treftfWog ;jiet minste .te toégangssluis; 2ieh'is;:inaar'aat toch.^ juist door 'de ftd d tea, taai zijn voor. „ie er met de X? SJIS" ^^352^2^*5^ beider weer een vage streep en boeiend 'geheel is. slagplaats voor materiaal. De ber- schop in moet werken, de golven van het IJselmeer durven er hun krachten-wel mee te meten. Nu Wia tot kunnen ze hun kop stuk lopen te- Legpiizzle van basalt Van vak jP maar vak," Q, tegen- gen ba^altstenen,, die tezamen I.OO.OOO ton., wegen en een .waarde van anderhalf .mïllïoen gulden hebben, steken hun grijze massa Het werk groeit en groeit onder de bekwame handen van dé harde en sterke kerels. In weer en .wind leggen zij de zware stenen, kruien het- puin, .hanteren de schop en be dienen roeren en handles. Onder leiding van scherp- PpOF. HAYEK (CHICAGO): Buitenlandse economen over planhuisliouding en inflatie een kleine twee kilometer van het gen het zinkstuk en de**stórtstènS van 60 tot ruim 200 kg. ,e irijgm, dat-hiinaar een. ,oy.r" Scïïkïrhatln'aan N^?d hdog^biven de havendai uit De zjnnige ingenieurs op de bu- Waarom niet? W dteer*S SaS^lS aSwjjl reanx in Den Haag en.Arnhem, Vak P, dat is duidelijk voor vaartuigen men te doen hééft? Het' reeds Hoog bovenwater" Men moet "ring, dat in Schokkerhaven, houten Kanjpen-en Harderwijk èn in 'de honderd mensen die er werken, is een krioelende menigte, die, na overigens -wel evé'n ziin verhef- hellingen moeten liggen, -waarop hard-trroene keten od het Maar voor de tien milüoen andere haar dicht te zijn genaderdWkikt dingskracht gebruiW^ specialisten de-.3p.,meter Nederlanders is het een ingewik- te bestaan uit zeven, zandzuigers, schijnbaar ordeloze tug van zand IanSe en 13 meter brede zmkstuk- werk, bouwen zij, met hun er- kélde situatie, want hier wordt zo- twee baggermolens, èeh kraan, de en keileèm/die óver de waterspie- ^en vJe^htenA - vareh' opzichters en ploegba- wel aan de uiterste Noordwestpunt ponton met de barakken, idertig,,gel een. hreèdte heeft van ëëh kléi- Naar het Oostm, in de richting ze« aan de crootste-inDolde- van de dök voor de Oasterpolder onderlossers, hensleepboteii en.nog-ne 40 meter en erenkele nieters Y-f1 KamPe^»-Zuide- Atq gewerkt, als aan een. stuk dijk van wat wiebelend.klein,grut van mo-.. bovenuit.isteekt, een groeiende dük van het Keteldiep gtdegen ting in de .JNederlanase ge- de Westerpolder, waaraan toch op torbootjes. j. te puren. Vossewaard, wordt.a&n vak:R ge- schiedenls. zijn vroegst pas over een jaar of Op de plaats waar. straks de Öh ^ük;% in. drie maanden tijd zes kan ïvorden begonnen. maerdijk van de Oostenwlder komt ?°™r, gevorderd, dat de steenzet- lm ïluiï «maft? Dat zit zo: in dit stuk Oosterpol- te liggen, zijn de baggermolens een ^rs al. aan. het. werk zijn.'Als hij derdi.ik, waarachter ae toekomstige vaak meters op een plaats zelft e-n '.egpozzle passen zij de zware, vIe In ?et ll i dat hoofdstad van het nieuwe land "is elf "meter dikke "vêen-lln klei- mcc,7.'£! vijfhoekige "stenen tegen -^ssen Oosterpolder en Veluwe— geprojecteerd, Flevostad, wordt tag van de IJsetoeerSodSi aan 3£rglS™|,,ran d<! ffl» 5 mondenVan dit Stk dfik iïl ook een bouwput gemaakt voor het schrapen. De zware, dijk moet aBSrt' werk- Xtt S m tS' een gemaal en een toégangssluis. op een stevige bodem van' zahdi SMfty vo«r een groot LindiSg ttl-S meTSS- En aangezien vak P in het hart rusten, anders zou hij verzakken- J? 5d.e' greeP- Je kunt "eg terbintnng .even met. &am van de voormalige Zuiderzee ligt, Tussen-zijn onderkant en de zand- ab mf' met zijn front naar het Noord- laag mag ongeveer een meter veen hta en K" S»0?!* Westen,jou het dus bij Noordwes- blijven zitten, die wordt dan door ïóu dl kracïïtos"' °an 1""i' - - ^.-^-günd°:kréég, -tón 'achter op haar mne-tijdschema .ten gevolge van me- ■u~*r - -I -r - tentihét''huh"' óêen üitkiet»»** 'wtW'k'c'ningsverschiHen- over de arbeids- hetjt-erk nog in uitvoering is. tmg ontstaat, .waar geen kwel meer steen van de voor hen JiffA^nrtP tijden op haar projecten, dc firma Joorheen kan. hoop het beste zal passen in. de van Broekhoven, dievak F In het vierhonderd meter-brede glooiing. Daarop volgt-de greep "u^voert* ^gt vóór op het. tijd- maal, dat eens tussen Ooster- en én hli liét; .Kón nvané kK schema. Voor de aanvoer van materiaal van de Vossewaard naar vak R, ujc w.„u.utl :reii «Kuuzzie Is. de Maatschappij tot Uitvoe- hier .en^daar passen en meten, dan. ^a? Z"i'^SSES^tp?11' 'rf oSG -ter stormen door. het wilde en op- het gewicht van de 'riijk^ zodanlg o?Hari}emoe^ 'Ygünd^" Stuwende IJselmeer zware beproe- samengeperst, dat tussen zijn basis vS te hdoéf™ Itef vingen te doorstaan krijgen, zolang en het zand een waterdichte alslüi- .-z ?°a?D/ ueze. rn.en.5en it werk n" tM™5L.Zflr d0?"rlife? - K>Sp 'hét bêst"e""Al j. F Broekhoven, die 'vak R derzeewerkon heeft vaker met het ln het vnerhonderd meter^brede glooii.. bijltje tegen zijn gezworen vijand kanaal, dat eens tussen Ooster- en en hij TigtJ jÈeïTzwaai ^h'moeniik schema, van stormen-golven gehakt. Vier- Westerpolder van 't Amsterdamse werk. Vnm- honderd meter tegenover de Oos- Buiten IJ naar het laatste restanb-*' ,;Naast i? y I:. de eenr grote Weer -richte» de blikken zich naar het IJselmeer, witar zonder veel ophef enige weken geleden de werkzaamheden aan de Oosterpolder zijn:--begon nen: LAND IN ZICHT,- EEN' DIJK GROEIT!- .'-■ Vandaag wijden- vrij een reportage aan; dit werk -en de werkers', i de werkers, die..kilometers" 'uit de kust, enige tijd geleden het eer- Ve. stukje dijk boven water zagen komen. v Westerpolder Oosterpolder Zuiderpo t der over het slechts een halvè meter diepe en ruim een kilometer brede water dat béide' scheidt, heeft de firma Van Broekhoven -een: hulp brug gebouwd' een geraamte van palen en latwerk, waarover een "smalspoor loopt "en één voetpad. Voor het overige heerst oókhier ongeveer hetzelfde b'eeld en de zelfde bedrijvigheid als bij vak De. steenzetters passen de ba salten tegen elkaar, óp de .met ket* - leem afgedekte glooiing. Die sténen komen niet direct óp; de. kei leem te. liggen, want dan zon? hei nimmer rustende water toch- nog kans zien om tussen de kieren: door zelfs deze taaie leemlaag wég die dc leiding heeft AMSTERDAM. Driévooraan staande economen, prof. F. A. Hayek uit Chicago, prof. F. A. Lutz Uit Frincétown en próf.' J; Jewkes uit Oxford, hebben in het Indisch Instituut te Amsterdam, onder auspiciën van de Vereniging voor de Staathuishoudkunde en- de Sta tistiek, gesproken óver „Planning, inflatie en geldcreatie**. - Prof. Hayek, -een ..."'beleend "tegen stander van geleide economie, be toogde, dat alleen full employment een op zichzelf wenselijk doel kan zijn; terwijl planning op rijn best een middel is, dat op de resultaten moet worden beoordeeld.' Inflatie, zelfs een gereguleerde inflatie, noemde hij een kwaad- Hij verzette zich er. tegeh algehele werkgele genheid ais een alternatief van al gemene werkloosheid te beschou wen. Geenszins achtte hij het zeker dat middelen, die nuttig kunnen zijn in 'geval van algemene werk loosheid, dit ook zullen zijn als de werkloosheid- tot enkele, be drijfstakken is beperkt. Gèldschep- ping is onmachtig te helpen, als de werkloosheid eéh gevolg is van on gelijke spreiding van vraag cn arbeid. Alleen, een herverdeling van óe arbeid kan onder die.om-' standigheden helpen. Geldschepping leidt tot inflatie en de controle op de inflatie maakt haar eigen ophef fing onmogelijk. Over cfe mogelijk heid in de naaste toekomst tot een gezond economisch beleid te komen is prof Hayek vrij pessimistisch gestemd. Prof, Lutz merkte op," dat men tegenwoordig ieder gevóel voor re latieve verhoudingen uit het oog heelt verloren. De full employment politiek noemde hij hiervan een goed voorbeeld. Daarbij wordt geen aandacht besteed aan het' loon, hoewel het een der relatieve ver- hotiding-cijfers is. Deze ontwikke ling is verbazingwekkend, .ómdat de verdedigers der full employ ment-politick zweren bij Keynes, voor wie de Ionen wel belangrijk w-aren.. Tussen- dc theorie van Key nes en wat de vakverenigingen daarvan,'hebben gemaakt zag hfj een sterke tegenstelling. Ook hij wees tenslotte op de .inflatoire ge varen vangeldcreatie. Pióf. Jewkes merkte op, dat En geland van' zijn planning terug komt..Zij zou hebben gefaald en. het Engelse volk-zou verlangend' naar andere mogelijkheden, uit zien. Smuts' as wordt op erf van zijn boerderij uitgestrooid PRETORIA. Veldmaarschalk Jan Christiaan Smuts, die Maan dag op 80-jarige leeftijd nabij Pre toria op zijn boerderij is overle den zal Vrijdag met militaire eer worden gecremeerd. Zijn as zal worden uitgestrooid op het erf van zijr» "boerderij. „Irene'^. Dc nationalistische regering-Malan had een staatsbegrafenis aangebo den, maar de nabestaanden hebben om een begrafenis met militaire eer verzocht, omdat Smuts veteraan was uit de Boerenoorlog en twee wereld oorlogen. Dejmadg dw. byde dijkbouw' vopfde O asterpól- ripefcetfeem, het rulle zand, de puntige stortste- der de hoogste leiding en verantwoording ter plaat- yen; de hijgende baggermolens cn zuigers en in de se IveefU isat. MrK las evïa.JAoofd-ingenieur. bii :kctèn.van aannemers. - n ffe' de van de Zuiderzeewerken. Hij i^mbincert Jrt éij» snelta motorboot de Bree.za.ndklieft hij m zich dc eigenschappen, die voor de. leiding var,i door het woelige IJselmeer- van het éne dijkvak dit grootste •xnpalderrngsmokcUin de NedcrlandsCi naar het andere: Inspecteert vlug maar nauwkeuria geschiedenis nodig zi]n: deskundigheid,, een scherpfc: idöt; hij zien wü. gkeft hier een :éïJ5o»?S St kijk op detcpiö waarop het werk wórdt, uiige- daar een in formatie in cn overlegt ginds over het vosTd. grote werkkracht en aangeboren vriende- verïoop van het werk 9 9 m CCfjuoud' Jiem iTl staat stelt fcgen- Eén blonde, jong uitziende, lenige veertiger met h^K". 5l£ceni®Panéc naturen en-rattgen inaarmec heldere ogen cn ccn vhrg verstand Overdag bc- ?e iHnrfpn" WC G ;ul5ïe 'l0udipö syakingci voeren, leiding geven aan cn controle m?i, h*t H uitoefenen op het merk. 's Avonds cn Zaterdags tijd- Sr,nJinl,ir M i u i w ^"^botitektmdige.' om tn Hampen aanwin bureau of in zijn tooon- wpertieur, die zich richter ztfn bureau-en •keu- ark.de ..Bever X". rustig tc werken. tafel even gemakkelijk beweegt, als-op de glibbe- Z(jn Ifefhebberü: zfiie». Schrijver van dreigbrief in arrest (Van onze correspondent) OLDEBROEK. Notaris J. C. Kegge uit Oldebroek ontving een dreigbrief, waarin stond, dat hij 1500.op een bepaalde plaats moest neerleggen, anders zoti hij worden doodgeschoten. - De politie werd van dit schrijven pp de hoogte gesteld en zette een val op. Op het afgsproken uur na derde inderdaad iemand, een jonge man. Toen de politie hem trachtte te grijpen kon hij ontsnappen. Hij werd echter herkend. Het huis, waarin de jongen te Oldebroek verbleef werd omsingeld. De jon gen werd van bed gelicht en inge sloten. Expositie in Rijksmuseum sluit 19 September AMSTERDAM De belangstel ling voor de tentoonstelling ,.12o Beroemde schilderijen üit het Kai- ser-Friedrich-Museum" blijft bij zonder groot Zondag tussen. 1—5 uur passeerden niet minder dan 3036 bezoekers van het Rijksmu seum te Amsterdam, waarmee het totaal aantal bezoekers dc 110,000 overschreed- Tentoonstelling is met t.wee dagen verlengd; zodat de sluiting zal zfln op Dinsdag 10 Sep tember om 17 uur. Kerk Willemstad wordt herbouwd (Van onze correspondent) WILLEMSTAD, r Hedenmor gen hadden in Willemstad bespre kingen plsats om te kpmén tot een zo spoedig mogelijke wederop bouw van de verbrande kerk Zon der het interieur worden de kos ten geraamd op 500.000. „Hó Willemstad, een plaatsje van ?°^^voners' heeft een, collecte* - 20.000 voor herstel van de kerk - opgeleverd. Ook elders in liet land wórdt geld ingezameld. Het Jtgt jn het yoomernen in alle N.H. kerken een inzameling, te doen houden' Concerten van dG Dëlfts'e orga- mst Dirk Jansz. Zwart brachten op m Vlaardingen 494.45, in Hot- terdam 773.84, _in Dordrecht 672,--—, m Gouda f 396.35 ën in - Leiden 446.in totaal 2782.64,

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Rotterdamsch Parool / De Schiedammer | 1950 | | pagina 5