f::
Een wondere wereld van
miniaturen
JÜna Saneta" - een bijdrage tot het
katholiek-protestants gesprek
Wereldomroep toont in half uur
Nederland in 1950
Moet U eens
hóren
m
Hindenburgs dodelijke
aartsvaderlijkheid
Johannes
4
Modelbou wers exposeren in
Rotterdams museum
Rivierklipper Trip
Locomotieven
als horloges
„Ik ga zelf een huis bouwen
J
Ontspanning te
Singapore
A
f,tn.sT/h!'^ci HERINNERINGEN JSSSSTSSSSS:
i-L—J
(IN kerk en we
reld)
24 Teksten van over ons land
in vele schakeringen
Zaterdag 16 December 1950
Kinderen gedupeerd
.Het wetsartikel, waarbtf het ver
boden wordt meer dan één kind op
.de fiets te vervoeren is zeer toe te
juichen. Ouders die meer dan één
kind op de fiets naar school bren
gen zyn gering in aantal. Het aan
tal, dat s zomers met meer dan één
kmd langs drukke verkeerswegen
Peddelt is oneindig veel groter. Der
gelijke mensen hebben m.L onvol
doende o verantwoordelijkheidsbesef.
Het is de taak der overheid hier
handelend op te treden- De betrok
ken kinderen zilh allerminst gedu
peerd. Dat de politie straks 2orgfc
dat dit verbod streng wordt gehand
haafd is zowel het belang der ou
ders ais der kinderen, K„ V,
Oplossing gevraagd
.De nieuwe verkeerswet maakt een
eutde - aan het vervoer van twee
kinderen op één fiets. Dat er voor
dot vraagstuk een oplossing moét ka-
ïnen is zéker. Door de bestaande
toestand werden mj, de kinderen i)
ieder geval gedupeerd- In weer en
wind. zaten de kleintjes voorop ên
achterop. Ik hebmij dikwijls afge
jaagd of dat wel goed kon gaan.
gouden ec niet stoeltjes met twee
ötttngen kunnen worden ontworpen
VhOr achterop, met steun voor de
Ea zouden m de stad de
kinderen niet tot 10 jaar (mdienzij
-van een volwassene worden verge-
zeld) met van betaling kunnen wor
den vrijgesteld? JEANNE.
Cultuurdictatuur
Operabezoekers ménen -stiefmoe
derlijk behandeld té zijn, nu zij niet
Ba u«e,^enheid kregenéen troep
Italiaanse zangers t© beluisteren, die
rfb .succesvolle tournee achter de
rug hadden.. Alle pogingen Itaii-
^ahse zangers hier te introduceren
Stuitten op heftige tegenstand- Dc
«mnclusie ia dat men bevreesd is.
oat het publiek zich zal realiseren,
nat meer kan worden geëist voor de
ocers die^het zich via de subsidies
Betroost- Ik wil eens wijzen op
Amenka,-waar men kans heeft ge
zien een. eigen opera-cultuur te vor-
- men met. steun van de Italianen.
f: J. G. V. d. BURCH
Over een foto en een
bijschrift
Tn.uw blad heüben dezer dagen
op een en dezelfde voorpagina twee
lotos gestaan: één van de heroïeke
terugtocht in Korea an ijzige koude
e5 v,an de bemanning van de
,JSy ertsen". m zomerkleren, net li-
«aam gedeeltelijk ontbloot Of de
- ene, of de andere foto is onjuist..;.
H. J. KOOL.
-.:.Is het u 'duidehjk, dat het bij-
schrift niet-klopt? U suggereert dat
dit een recente.- foto is. Maar sinds
enjge tyd vriest het in Korea
- A M. J. SA BON.
-Het is'.me opgevallen dat de
»Jsverisen" wit was geverfd. Ver
moedelijk betreft bet bier een foto,
genomen tijdens de in.; Hongkong
verrichte reparaties
J- H. BERKELDER.
Bij een oorlogsschip dat aan
een gevecht deelneemt hangen de
sloepen buiten boord ca is' het dek
leeg gemaakt om te voorkomen, dat
de vijandelijke granaten meer tref
kans hebben. De bemanning heeft
bovendien meestal de zwemvesten
aan.p. A-' VAN BERKUM.
(Dit zün enkele zinsneden uit een
aantal brieven, dat ons bereikte
naar aanleiding van een ioto nan de
,£vertsenn, de Nederlandse oorlogs
bodem.-die thans deelneemt aan de
j»«'COmbineerde operaties der Ver
enigde Naties in Korea. De redactie
heeft genteend deze foto te moeten
plaatsen toen tn het Koreaanse oor
logsnieuws van het optreden van de
Evertsensprake was. Tot haar
grete spijt werd tn het bijschrift,
dat by de foto «Geplaatst, ten on
rechte de indruk gewekt, dat de
foio tijdens gevechtshandelingen
voor de Koreaanse kast zou cijn
genomen Enkele briefschrijvers
hébben ons deswege slechte léer-
Rnpert ran Goebbels" genoemd. De
redactie kan met de hand op het
hart verzekeren, dat zij zelfs peen
i^goéde'' leerling: van Goebbels wil
zyn.Zy streeft een eerlijke voor
lichting na. Deun om wil zij ook
..graag eerlyfc erkennent dat' publi
catie, .ran het gewraakte bijschrift
ets een fout moet worden be-
scftotitcd. Wat -rest haar nop dan
hiércoor de clementie van haar le-
gjZefvjiri'Je Toepen?)
ROTTERDAM. De Nederl. Vereniging van Modelbouwers, vlak
na de bevryding heropgericht en dus thans haar vijfjarig bestaan
herdenkend, heeft ter gelegenheid van dit lustrum, dank zij de -
welwillendheid van dc directie, een ganse verdieping van het
Maritiem Museum „Prins Hendrik" aan het Burg. s'J3cobplcin
ter beschikking gekregen om het werk harer leden tentoon-
te stellen. Uit alle hoeken van het land zijn de werkstuk-
ken naar Rotterdam gekomen. Zij vormden uiteraard een
bont allerlei, doch de ervaring en artistiek inzicht van
het museumpersoneel, dat uiteindelijk voor de niet
eenvoudige taak stond de tentoonstelling in elka.
te zetten,'hebbeu tot een lofwaardig resultaat ge
leid. Het is een wondere wereld van miniaturen
geworden, die ongetwijfeld «in de komende we
ken grote belangstelling zal trekken.
De goede burger een modelbouwer
doet immers niemand kwaad! die
zijn vrije uren besteedt aan het bou
wen van een natuurgetrouw model
van een locomotief, een schip of wat ook.
moet een drietal eigenschappen bezitten om tot
een draaglijk resultaat te komen. In de eerste plaats natuur
lijk een zekere handigheid, die hij in de loop van jaren wel op
doet. In de tweede plaats is er een groot geduld nodig. Gaat er
met een onderdeel iets fout, dan zal hij „sapperloot" zeggen,
maar begint dan onverstoorbaar opnieuw tot het zaakje lukt.
Handigheid en geduld zijn dus twee, nummer drie is een be
hoorlijke dosis doorzettingsvermogen- Maar al te vaak begint
de modelbouwer aan een bepaald object, dat echter half voltooid
m ce kast büjft staan en in jaren
niet meer wordt aangekeken. Een
beetje griUig heeft hij zijn zinnen
op wat nieuws gezet, wat eigen
lijk betekent., dat hij het door
zettingsvermogen mist om het
oude af- te maken.
Dc riricrfclipper „Trio",
die i>i miniatuur uierd
t'crunariitpd door de
Rotterdammer J. Ha
zenberg. Dit model,
tezamen met een
model van de schoe
ner Willem Barer.fr.
pehoutgd door dc
heer C. u. d. Keilen.
uit Rotterdam, zul-
blyuend 'u plaats
je vinden in het
Maritiem Mu
seum „Prins
Hendrik."
Wordt de modelbouwer echter
door zijn object werkelijk geboeid,
we zouden haast zeggen, krijgt de
modelbouwkoorts hem te pakken,
dan zal het mode] week na week
onder zijn handen groeien, en
loopt hij stad en land al om be
paalde onderdelen of materialen
te pakken te. krijgeri. Is het werk
stuk voltooid, dan zal bij genieten
alleen aj van het kijken er naar
en is hij even trots als een inge
nieur of een architect bij de vol
tooiing van een schip of een ge
bouw.
Dit in gedachten houdend, zal.
men met meer bewondering kij
ken naar de modéllen bijvoorbeeld
van het motorpassagiersschip
„Willem Ruys", die als resultaat
van een door de N.V.M', uitge
schreven wedstrijd op de tentoon
stelling bijeengebracht ziin. Ook
de leek zal zien, dat dit schip met
zijn zeven dekken gerekend van
hrt B-dek het uiterste vergt van
het geduld en doorzettingsvermo
gen van de modelbouwer. Een in-
zender is zelfs zover gegaan, dat
hij een varend model van de Wil
lem Ruys bouwde, electrisch aan
gedreven en voorzien, van een in
stallatie voor radiografische be
sturing! Het model is nog niet
voltooid en men kan hef inwen
dige bekijken.
Behalve de Willem Ruys-model-
len zijn er enige locomotieven van
de 4000 serie, namelijk het be
kende' Zweedse type. Ook deze
zijn het resultaat van een wed
strijd. Ook hier was het object zo
danig moeilijk, dat met veel in
zendingen losgekomen zijn, doch
de kwaliteit heeft er niet, bepaald
onder geléden, Enigé zeldzaam
mooie modellen staan opgesteld.
Let even op het drijfwerk, het is
zuiver en fijn afgewerkt alsgold
Vóórdat Elsje, en later Marianne
teerden geboren, ffïng. liet nog, maar
na deze uitbreiding van het .gezin
trilden de 27-jarige Bennckommer
Wtm Meurs en zijn vrouw inch maar
liever niec langer bij zijn ouders
aan de Brink-weg blüucn tntcanen.
De familie had de hoop opgegeven
■uia een huisvestingsbureau le zuUen
slapen .in het vinden pan een eigen
huts en zon op andere mogelijkhc-
deru
Toen zei V/im. Meurs: ,Jk ga zelf
een huis bouwen'" Hij zet dat op
een avond in November van het vo
rig jaar en nu staat dat huis er,
met beneden een ruime kamer en
een keuken, boven drie slaapkamer
tjes met schuine u-anden. Meurs
werkt op een zuiuet/abrieJc en hij
heeft er die betrekking niet aan ge
geven. Elke vrije minuut, een jaar
lang, besteedde hij aan de bouw
van zijn eigen huts. Hij kreeg veel
medewerking van de autoriteiten en
van tüd tot tijd waren er ook vrien
den en kennissen die practisch een
handje kwamen helpen, mcar na
tuurlijk had hy het leeuwenaandeel
in dit reusachtige karwei
Wim Meurs een handwerksman,
die echter nooit troffel of hamer
hanteerde, verdientnu 2yn werk
stuk is voltooid, wel een bijzonder
compliment. Helaas zullen weinigen
de kans krijgen zijn prachtige voor
beeld te volgen omdat de grond
meestal duur en ook het bouwma-
I teriaal niet zo gemakkelijk te ver
krijgen en te betalen, is.
Het model van ecu N.S.-to-
comotief van het Zweedse type,
waarmee de bouwer, dc heer
R. Strous uit Haarlem de eer
ste prijs toon. Het gehele werk
stuk nam twee en een half
jaar in beslag.
het 4 raderwerk van 'n horloge!
De belangstelling der modelbou
wers gaat uit naar verschillende
onderwerpen. De een legt zich toe
op een spoorweginstallatie, de an
der op de oude zeilvaart en weer
anderen specialiseren zich in de
bouw van moderne schepen, brug
gen, molens, auto's, heel kleine
miniaturen en wat niet meer. AI
deze richtingen zijn ruimschoots
op de tentoonstelling van de N.
V. M.vertegenwoordigd, en daar
aan ook voornamelijk ontleent zij
haar bijzonder attractieve aard.
Zaterdagmiddag om half vier is
zij officieel door de wethouder
van Onderwijs, de heer A. S. v. d.
"Vlerk, geopend. Zij zal voor het
publiek toegankelijk blijven tot 1
Februari van het volgend jaar.
Na een nauwkeurige-beschouwing van
SINGAPORE.- Vrijdagmiddag
werden.; de legereenheden terug
getrokken uit de politiedienst. Dit
was de eerste ontspanning na de
ongeregeldheden. Twee bataljons
blijven voorlopig in de binnenstad
gelegerd en/: andere zijn op ver
schillende punten van de stad ge
consigneerd-Vrijdag werden geen
ongeregeldheden gerapporteerden
de Vrijdagse gebeden in de Mos
kees hadden het gewone verloop.
Naar de mening van de autoritei
ten zal het handhaven van het uit
gaansverbod na Vrijdagnacht wel
licht niet nodig zijn. Wel zijn in
de gehele kolonie voor de politie
alle vrije dagen ingetrokken.
het geieverd* werk. hebben de Jury
leden In de bauw wedstrijd van de lo-
comotiefmodellen de eerste prijs toege
kend aan de heer R. Strous te Haar
lem. Een extra-prijs bestaat uit een
boekwerk of een abonnement op een
Engels Tn-odelbouwtljdschrlft naar keuze
beschikbaar gesteld door „Het Rotter-
damsch Parool". De tweede prijs viel
ten deel san de heer B v. d. Hom te
Utrecht. Model!en smalspoor le pr. S.
H. van Essen te Haarlem, 2e pr. R. C.
Meyer te Amsterdam,
Bouw wedstrijd Willem Ruys le prijs
B. Wilton uit Den Haag. Deze winnaar
is een" zeereis aangeboden door de Ko
ninklijke Rotterdamsche Lloyd. 2e prüs
J, Helleman, Wormecveer. Waterlijn-
modellen alleen 2e prijs B. P. Tunder-
man, Den Haag, Onafgewerkte model
len H. Groen uit Maarden.
Dc oorlog is een te ernstige zaafc om die aan
de militairen over te laten. Sommige staats-
lieden hebben dat gezegd, anderen hebben daar
naar gehandeld. Ik ken neyi spiritueel JVeder-
lands generaal die het feit, dat militairen de
oorlog moesten voeren, daarvan steeds dn 6e-
denkelijkste kant heeft genoemd. -
Vele beroemde maarschalken en generaals heb
ik meer of minder van nabij kunnen waarnemen.
Als oorlogscorrespondent in Duitsland tijdens de
eerste wereldoorlogben ik ..haast ,uan alle be
kende Duitse aanvoerders de gast geweest in htm
hoofdkwartier. Aan tafel was ik dan uiteraard
de buurman turn de grote man. In veie gevallen
was een gesprek moeilijk; niet uit zwijgzaamheid
van de gastheer, maar uit gebrek aan stof. Ge
heel mis was het vaak, als zij'over de strijd aan-
fret front begonnen fe spreke?t. DaaToan hadden
sommige heel onnauuikeurige voorstellingen. Bla
kend van intelligentie en leerzaam en prettig
om mee te praten waren slechts de jongere
stafofficieren, die het eigenlijke werk deden.
Zo rnas het, zo is het wellicht niet meer, sedert
de eisen uan de militaire techniek zoveel groter
zijn geworden. In de tweede wereldoorlog had
Engeland b.v. verschillende veldheren, die niet.
enkel groot waren in hun vak, maar ook verder
mensen waren, van bijzondere intellectualiteit;'
Maar wij hebben ook gezien de verregaande M
hulpeloosheid cn machteloosheid van zovele, in
htm vak stellig bekwame Duitse opperbevelheb
bers, die riceiiang
viel Bernstorff zo.
tegen Hitler had- anmn^maiHR!miiRinii»»HiiHi!Hiii)s»meiiHiaimwK«mRfö!tiaQinBm<fél aan, dat Het
vaak. in hun
Tnachfhebben ge
had, ctï die tocli
bijna allen, ten-
gevolge daarvan,
aan internationale politici)
van
lijk viel hem. door
kalme correct
heid in de hoek
te drijven. Het
zag er niet goed
een meer o, min- Dr M van Blankenslein ™Zndiïfi. voor
der smadelijke
dood gestorven
zijn. Alle eigen
schappen voor krachtig en »net
begrip handelen buiten het recht
streeks gehoorzamen, misten zij.
Oder Hindenburg is tn dit op
zicht reeds veel gezegd, al uit de
t\jd vóór de schemering der fclnds-
«iMii/i'Muiiif/i'i Dat drong zelfs
tot. Hindenburg
door. Plotseling stond hy op, in
zijn massale,lichamelijke grootheid.
Zijn stem was ztaaar, als een ver
manende stem uit de 'hemeL „Ik
moet ertegen protesteren dat men
mijn vriend en trouwe medewer
ker, excellentie Ludehdorff- ervan
heid over hem peuaüen was. T?/- beschuldigt niet oprecht dc vrede
pischer dan iets wat ik ooit ge- te hebben gewild. Ik kan gelui-
hoord heb. teas een tafereel dat ik gen dat generaal Ludendorff die
heb bijgewoond. steeds oprecht peteenst heeft."
Een enquêtecommissie uit de De aartsvaderiyfce woorden
rijksdag onderzocht niet cl te maakten diepe indruk op het op-
actief de oorzaken van de ne- peivonden gezelschap in tie zaal.
derlaag." Graaf Bernstorff, de anti- De tegenstanders uati Ludeudorjj
oorlogsgezinde ex-ambassadeur te
Washington had generaal Luden-
dorff in de eerste zitting ervan
beschuldigd tegenover hem begin
1917 te hebben uitgesproken, aat
hij géén vrede «rilde.Deze be
waren' stil geworden. Maar
Na dit te hebben gezegd maak
te Hindenburg aanstalten te gaan
zitten. Plotseling echter, besefte
hij, dat hy iets vergeten had. Hij
rekte zich weer omhoog in zijn
schuldtging was extra ernstig, om- volle lengte, en schetterend klonk
dat Ludèndorff dé regering toen
een voorstel had laten doen tot
een vergelijk,, dat de buitenwereld
als onoprecht had gebrandmerkt.
Dit zou het dan inderdaad zijn ge
weest. Dit was ook. in Duitsland
diep compromittant, nadat het
slecht toas afgelopen.
In de volgende zitting' waren
het door de zaal; t^.Uerdings
iurch. den dmtschen Siegl" Ik
vertaal deze ivoorden niet omdat.,
zij slechts in het. Duits hun echte
dank hebben.
Nu ging Hindenburg tevreden zit
ten, zonder een ogenblik tever
moeden dat hij Ludèndorff een slag
op het hoofd gegeven'•■had,.waar
van deze nooit meer zou bekomen.
Hindenburg en Ludehdorff, toen Ludèndorff zelf begreep het'welen
nog onafscheidenlijk, tegenwoordig, gaf de strijd op. Er was niets meer
Ludèndorff, driftkop die hy was, le redden.
y"',Is. er, zoal geen katholiek-
protestantse eenheid, dan ten
minste geen katholiek-protes
tants gesp re k (vergeel ons
het langzamerhand afgesleten
rakende woord) mogelijk? Die
vraag is weer eens aan de orde
gesteld door het Hervormde
synodaal-herderlij ke schrijven
inzake het rooms-katholieisme
en - het.- antwoord daarop - der
vijf Nijmeegse rooms-katho-
Heke professoren,
Reeds eerder kwam -nj aan
de orde naaraanleiding
van de Instructie, die., de
Congregatie van het H,
.Officie in Februari van dit
jaar over ;üe houding te-
géhoyer- ,de oecumenische
beweging: deed uitgaan. Het waséën
Instructie, die ^voorzichtigheid
C,^:eér bhaonderë v .waakzaamheid"!
vermaande, in bet bijzonder wat de
„gemengde samenkomsten ven-6 ge-:
sprekken" van- leken betrof;.
„De.:gelovigen mogen deze. bü-
eenkbm5ten n.iet bezoeken" tenzij
na verkregen bijzonder verlof:
van de Kerkelijke Overheid,
- welk: verlof slechts aan. hen ge-
- géven mag .worden, van. wie/men
/weet, dat zij goed onderlegd en
sterk in het geloof zijn."
•:'.:.;/Dat scheen -de gespreksmogelijk-
/heid wel/zeer in te perken!'. Maar
volkomen uitgesloten is zy nog
geenszins. ïEn- telkens stuit men
.dan ook op tekenen, dat inderdaad
het gesprek wordt voortgezet, zij
het /dan zie de' „Instructie"
ip hoofdzaak door de; theologen uit
beide kampen.
Intensiteit -van het gesprek,
/varieert/landelijk! In Spanje bij-
voorbeeldzal er in het geheel geen
sprake van ziji* in Duitsland daar
entegen leidden de omstandigheden
tot een - contact, dat wellicht ner
gens zo nauwIs. De bedreiging
door het nazisme eerste door het
communisme thans, bracht beide
partijen daar dichter bij elkaar dan
elders. Voeg daarbij de volksver
huizingen, die katholieken naar
protestante én protestanten naar
katholieke .streken brachten: op
een of andere wijze bracht dat toe
nadering feweeg; het is niet zeld
zaam dat in Duitsland hetzelfde ge
spaard gebleven kerkgebouw door
protestanten, èn katholieken wordt
gebruikt.
Uit-die sfeer moet men de le
zingen verstaan, die K a rI Ad am,
de, bekende nu reeds meer dan 70-
jarige 'Duitse f.k. hoogleraar, in
1947 in Stuttgart en Karlsruhe
hield. Zij zijn thans ook in Ne
derland verschenen (Karl Adam:
Una Saneta; katholieke een
heid en christelijke liefde, uitge-
geverij Helmond te Helmond). Prof.
Adam is daarin „tegemoetkomen
der" dan menig protestant ooit mo
gelijk zou. hebben geacht. Hij ge
waagt, schrijvende over het: verval
der Kerk dat mede tot'de Lutherse
Reformatie leidde, over „ergernis
wekkende gebeurtenissen" en „he
meltergende schandalen" en hij
heeft omgekeerd verregaand begrip
voor persoon, leer en optreden van
Luther, Kennelijk bedoelt Karl
Adam. aldus de atmosfeer te zuive
ren,, opdat er tussen protestant en
katholiek„zo niet een eenheid-in-
geloc', dan toch een eenheid-inr
liefde", kan herrijzen.
Karl Adam zou échter geen
katholiek zijn, als hij niet, hce te
gemoetkomend ook zijn betoog,
steeds weer .de beslissende stelling
zou, >poneren;: „er bestaat voor de
katholieke kerk maar één waarach
tige waarheid: de vereniging met
haar." Even beslissend is echter
datgene waar Adam vervolgens
steeds weer de nadruk op legt: dat
nl. de hereniging met Rome waar
lijk niet zoveel offers, zal vragen
als men wel denkt. Is het zo. vraagt
Adam zelf, dat ..ingeval van oen
hereniging de katholiek/in het on
gestoorde bezit van zijn geloofsover
tuiging zal kunnen blijven, terwijl
de protestant daarentegen juist die
waarheden zal moeten prijsgeven en
verloochenen, die hem zeer dierbaar
en voor zijn geloofsovertuiging zo
kenmerkend zijn?" Hij antwoordt
ontkennend: „Alles wat van Chris
tus'komt of tot Hem voeren kan,
kan zijn geëigende plaats
vind en in de katholieke
kérk."Hij acht zelfs „ver
schuivingen van het dog
matische evenwicht" mo
gelijk! En zegt: „Een ket
terij is niet louter dwa
ling^ maar ontstaat meestal door
eenzijdige overdrijving van een af
zonderlijke waarheid. Dit stukje
waarheid zal later zeker wel weer
tot zijn recht komen."
Bij de toepassing der normen van
het geloof op het practische leven
zal de Kerk volgens Adam zelfs nog
breder en ruimer van opvatting
blijken. Geen coelibaat voor de
protestante geestelijken, die mèt
hun kerk zichmet- Rome zouden
herenigen! Overname van „gewoon
ten en gebruiken": „als de eenheid
komt, dan zal ze komen in een ma
ximum en niet in een minimum, in
'dc volheid cn niet in/de schraalheid
van een kleinst gemene veelvoud."
Adam noemt in dit verband de pro
testante, door hem met jaloersheid
geconstateerde „belangstelling én
liefde voor de Bijbel," Hij acht
overname van het protestante kerk
lied mogelijk, evenals het gebruik
van de „eigen overerfde taal voor
de eredienst."
Toekomst-illusie dit - alles? Adam
spreekt uiteraard niet met pause
lijk, zelfs niet met bisschoppelijk
gezag, Maar bovendien: hij maakt
zelf restricties, die men slechts on
derschrijven kan. Niet slechts dat
hij herhaalt het steeds weer
„een protestant die in ieder opzicht
van de juistheid van zijn geloof
overtuigd is. niet katholiek mag
(spatiëring van Adam) worden"
maar ook:
„Wij mogen' nog geen corpora
tieve hereniging verwachten. Want
de gemeenschappen en kerken
zelf zijn a'R zodanig niet slechts
aan religieuze, maar ook aan so
ciale wetten onderworpenZij
zijn gebonden aan een gemeen
schappelijke leer, een gemeen-,.
schappelijké theologie, een ge
meenschappelijke eredienst, ge
meenschappelijke kerkelijke in
stellingen,... Door gemeenschap
pelijke ervaringen en lotgevallen
zijn ze uitgegroeid tot vaste ker
nen. Daardoor heeft iedere ge
meenschap haar eigen ziel, haar
eigen geest, die welbewust zich
onderscheidt van' dié van andere
gemeenschappen.... Zo staan dé
verschillende christelijke kerken
juist als gemeenschappen vreemd
en in zekere zin ongenaakbaar te
genover elkaar."
Toch op uiteindelijke christelijke
eenheid hopen?>éMisschien", besluit
Adam zijn boekje, dat'zeer bepaald
de aandacht van katholiek èn pro
testant verdient, „misschien heeft'
God in Zijn wijsheid,- Almacht en
Goedheid bepaald, dat wij eerst al-
len terug, moeten naar de catacom
ben. voordat wij elkaar zullen
herkennen als broeders en zusters.
Oi misschien zal God ons een hei-
Iige zenden, een lichtende en stra
lende figuur zoals weleer- St, Fran-
(Van onze speciale verslaggever)
Terwijl de sneeuwvlokken langs de ramen
dwarrelen en we door Let venster op de dik
beijzelde bomen kijken, 2itten we te praten
over bet aantal warme'dagen in de afgelopen
zomer. We zijn in de werkkamer van dr. L. J.
L. Dey, het hoofd van de afdeling Klimatologie
van het Koninklijk Meteorologisch Instituut te
De Bilt en de vragen worden afgevuurd door
Guus Weitzel. verslaggever van de Wereld
omroep en mej. Joost Kal, de regisseuse. Geza
menlijk moet men een overzicht opstellen van
het weer in het afgelopen jaar voor een uitzen-
ding op 28 December over „Wat denkt Neder
land van 1950". Maar dit „jaar-praatje" van
het K.N.MX mag maar één minuut duren.
„Hoe krijg, fk dat voor elkaar?", zegt dr. Dey.
,En hij kijkt peinzend naar de langs het raam
dansende sneeuwvlokken. -/
Een weeroverziebt over 1950 in zestig
seconden. Dr. Dey krijgt het toch voor elkaar,
maar het duurt bijna een unr voor men het
eens is over de tekst. Want de vraag is natuur
lijk: Wat interesseert de leek overzee. Het mag
niet te exact en al te wetenschappelijk, het mag
ook weer niet te populair zijn. „Het moet echt
t>:i„„„4 T>ï$ -mllietn
ciscus, die met zijn milde en zon
nige lach onze gesloten handen zal
opnemen en in elkaar leggen. On
der de katholieken leeft al sinds'
eeuwen de legende van de „Pastor
Angelicus" van de eindtijd
lit de derde Adventsweek rich
ten zich de gedachten op die
merkwaardige Bijbelse figuur,
die daar staat, op de grens tus
sen het Oude en het Nieuwe
Testament, Johannes de Doper.
In uiterlijke gestalte en predi-
kiup geheel als een der profeten
en tegelijk in zyn deemoedige
houding van terugtreden en bui
gen va or Hem, die ma hem komt,
behorend bij hei Evangelie, dat
hij mag aankondigen. Het is een
fascinerende persoonlijkheid en
syrr tijdgenoten moeten hem wel
„interessant" gevonden hebben.
Liep niet geheel Jerusalem uit
omhem te zien, meer waar
schijnlijk dan om naar zijn woord
te luisteren? Misschien zou het
ons net zo gaan, wanneer we
met deze onmaatschappelijke
mens, die niet weet pan schip
peren of chicaneren, in aanraking
kwamen, deze' uitzonderlijke fi
guur; die zo keel,, anders leeft en
spreekt, dan men gewend was.
Maar wanneer usy. hem alleen
met „interesse" benaderen, zullen
wij hem nooit kunnen verstaan.
AUeen wanneer wij ons door zijn
striemend en indringend woord
laten verontrustenop japenint
onze zekerheden, wanneer wij
ons laten dwingen tot zelfcritiek
eri deemoed, dan leren wp ver
staan, dat hij in waarheid een
Adventsprediker is, die ons maant
tot voorbereiding op de komst
van Hem, die meer is dan Jo
hannes.
Hy komt, zo predikt Johannes,
ook in de duisternissen van deze
wereld en van onseipen hart,
als de oordelende, maar tegelijk
behoudende Liefde Gods, voor
wie wij óns hebben te buigen in
de verootmoediging, die Johan
nes ons toont.
H. N. B.
De KNMl-om-
roepster mej
Wil HeebrittJe,'
leest het jaar-
weerpraatje
voor. dat op de
plaat uastpe-
legd. op 28 De
cember door de
Wereldomroep
wordt' uitgezon-
den.
(Eigen jolo).
De Bilt'zijn, dat "ze horen", zegt
i Joost Kal.
Tenslotte zegt dr. Dey, die over
een enorm en- vriendelijk geduld
blijkt te beschikken: „U kunt het
krijgen zoals u het hebben wilt,,
dik, dün of door een doekje. Als
het maar verantwoord is." En
weer spreekt de weerkundige over
de afgelopen zomer, die veel zon
bracht, al kan Joost Kal dat haast
niet geloven, -maar ook veel regen.
Weitzel is de typische verslagge
ver. Hij vangt zijn man op een
woord. „Er vielen hagelstenen van
meer dan normale grootte", zegt dr
Dey. .Hoor je dat, Joost?", vraagt
Weitzel.
„Er vielen in Augustus abnormaal
grote hagelstenen." „Mag dater zo
in, meneer Dey". Ja, dat mag.
Tenslotte zijn er twee teksten op
gesteld. De Wereldomroep mag daar
een keuze uit maken. We gaan door
de sneeuw naar een ander gebouw.
Daar is de Omroepcei en mej; Wil
Heebrink, die men. 's morgens om
kwart voor zeven zo vaak het weer
bericht hoort voorlezen, zit al te
wachten om dit jaarpraatje uit te
zenden.
Buiten staat de reports gewagen,
waar de technicus M. Ruys zijn'ap
paraten al klaar heeft. Er loopt een
kabel naar de Omroepcei. Een paar
maal houdt mej. Heebrink een
„proeflezing". Tenslotte kan de op
name gemaakt worden., „Als u rood
krijgt.De plaat gaat draaien.
Maar dan komt er een andere stem
door de microfoon vah: Iemand, die
blijkbaar even de omroepcei is bin
nengewandeld: „Gunst, meid, wat
moet je hier nou. doen?"
„Een stukje voorlezen voor de
Wereldomroep. Er is ook al een foto
gemaakt."
„Meid, wat leuk, jo.,.."
In de reportagewagen lachen we
allemaal; Maar de technicus zegt:
„Dit zullen we toch maar niet uit
zenden. Nóg maar eens een keer."
Na een paar uuir werken bij het
K.N.M.I. gaan de .Omroepmensen
met één minuut; zendtyd naar huis.
Zo moeten er,24 opnamen gemaakt
worden om - met de samenvoe
gende tekst een half uur op het
Oudejaar afgestemde uitzending
te krijgen. Na De Bilt komen de
Spoorwegen aan de beurt, waar ir.
Boot een woordje., zal' spreken. En.
verder komen in dezè uitzending
b.v, nog aan de orde het atoom
onderzoek (Prof. Vr(f., de televi
sie (Piet Beishuizen},, bet Rijks-
rauseum TonKoot)verkeerson -
gevallen (inspecteur van politie
Middelink te Amsterdam). Een
Jordaanse zal 'n.woordje spreken,
Cor Ruys. komt voor de microfoon,
en de chauffeur van de Koningin,
vertelt over de Koninklijke bezoe
ken. De draaiorgelman mocht na
tuurlijk niet ontbreken en ook de
sport niet, die door de heer Lotsy
wordt vertegenwoordigd.
„Voor het, opnemen van dit pro
gramma van een half uur, bij
mensen, door het héle /land ver
spreid, hebben wij bijna een week
nodig, al doen we er hier en daar
nog wel wat tussendoor", vertelt
mej. Joost Kal. En dan duurt het
nog wel enkele uurtjes voor alles
tot een geheel is gemonteerd."
Al wonen onze meeste lezeré/niet
in Indonesië,, de West, Zuid-Afrika
of elders ter wereld, buiten Neder
land,toch züllèn verscheidenen
van hen waarschijnlijk op ';28 De
cember naar deze .hoogstinteres
sante uitzending vande Wereld
omroep luisteren. Als zaan :hun
toestel zitten kurinen zij nu weten
hoeveel energie en hoeveel tija
aan deze uitzending ten koste
moesten worden gelegd.
