MINISTER STIKKER BIEDT ONTSLAG AAN In de crisis HET EOTTERDAMSCH PAROOL Dreigende kabinetscrisis na Nieuw-Guinea-debat Luitenant-generaal Kruis van zijn functie ontheven beraadt zich over Razende watermassa stroomt polder hl Plaatsvervangend chef staf gaat eveneens heen Britten wijzen sancties tegen Peking af bföB ii r» mnm* aw. s sh Alarmoefening begonnen Afkeurende motie-Oud is met 66 tegen 26 stemmen verworpen Regering wel bereid lot veroordeling van Chinese interventie Ikoon-jirwelert in Amerika? Meer dan 300 doden in de Alpen Dijk van Muntendammerdiep is toch bezweken Generaal Eisenhower over generaal Kruis lie Jaargang, no. 20 Red, en Adm, Lange Haven J4J, Schiedam Tel. 69300 Abonn.pri)3: per week 0.40 per kwartaal 5.15, losse nummers ƒ0.09 Opgericht door de SUchting „Het Parool" DE SCHIEDAMMER Woensdag 24 Januari 1951 Ullgave N.V. De Nieuwe Pers Postgiro 398644 Bankier: Amsterdamsche Bank ie Rotterdam Directeur: B. de Vrle» Hoofdredacteur; 'W, B. F. Schaper UUfö? S/.'.r I! MTC i jtstu;; i HJET volgende diene tot een J goed begrip van de crisis- s. J sfeer, die in de afgelopen. 24 uur in Nederland is ont-> s» staan: J A Op 12 Januari richt mr Oud x ln een vergadering der btide.S I V.y.D.-fracties een bedekte, maar S scherpe aanval op minister Stik-.7 ker in verband met de. houding der regering tijdens der Nieuw-1 Gulrea-conferentie. w 1 Ti Dondcrdar 18 Januari ver- J-' zoekt prof. Romme, dc Ka- w tholleke fractie-leider openbaar-1 k making van bepaalde passages'* uit het co mi te-generaal van De-1 cember j.l. J Publicatie van een deel der v geheime notulen toont aan, A I dat de regering beloofde overleg- k J met de commissievoor Unie- I zaken te plegen; met welk voor-1 stel de meerderheid van de Twee- J S. rl» Kamni" rich accnnrH j s N S s V TT) In de vergadering van Dins. dag 23 Januari handhaaft mr JJ Oud zijn critlek op het Kabinet. T Minister Stikker heeft, na J •*-'indiening:. ran de motie-Oud, v J zijn portefeuille ter beschik- king gesteld, v 1 Donderdag- II Januari dringt -i- generaal Eisenhower in Den Haag aan op de vorming van pa- rate troepen.' v O De regering verklaart zich hiertoe niet volledig in staat J wegens, gebrek aan wapenen cn de sociaal-economische situatie, j "2 Op 15; Januari bepleit gene- i raai Kruis het snel op de i been brengen van parate troepen, k tct «ïuaMuiuijc,: juavilt, UIC. jnu- J sie heeft uit te oefenen. Regering f en parlement nemen beslissin- I gen» _;rj I 5J Dinsdag 33 Januari wordt mr, I Kruis van rite functie ohthc- Op de Velmve zijn 9000 militairen verzameld (Van onze correspondent.) APELDOORN": Tot en met Donderdagmiddag worden er in het gehele land door de troepen, die onder bevel staan van de Com mandant Strijdkrachten te Velde <"C.S-V.)t omvattende 90Q0 militai ren, alarmoefeningen gehouden, die Dinsdagavond om elf uur aanvin- gen.Alle wapens van de gevechts troepen nemen hieraan deel. De oefeningen worden gehouden om te zien hoe snel de 'beschikbare troe pen in een eventuele, alarmtoestand op de plaats van bestemming kun nen zijn. Hettijdstip van de oefe- ningen werd daarom zo geheim mogelijk gehouden. Zelfs vde 'gehele generale staf was- niet ingewijd. Langs de rand van .de Veluwe werden de. jnilitairenVverzameld .en in de loop vazridedag kwamen zij op de plaats- van 'hun bestemming san. In Apeldoorn wérden 4000 mi litairen: ingekwartierd. De staf van de C-S-V. heeft voor. de duur van de oefeniDg tijdelijk zijn intrek ge nomen. irt'de:-Willem III kazerne te Apeldoorn, V-M,''"*- -.V:: vr Donderdagmiddag zal vermoede lijk een inspectie plaats vinden waarna de alarmtoestand zal wor den opgeheven. (Van een onzer redacteuren) - DEN HAAG. Generaal II. J. Krals, chef van de generale staf én voorzitter, van het comité van chefs 'vanstaven, ïs door de minister van Oorlog van zijn functies ontheven. Het besluit tot deze stap Is Maandag middag genomen tijdens de vergadering van de ministerraad. Onmid dellijk ha afloop van deze vergadering heeft minister s' Ja cob generaal Kruis bezocht om hem mededeling te doen van zijn voornemen, hem te vervangen in zijn fnncties,.in verband met het verschil van mening, dat tussen de minister en dc hoogste legerleiding bestond over de wijze, waarop onze strijdkrachten moeten worden gereorganiseerd. De kolonel B. It. P. F. Hassclman, inspecteur van de cavalerie, en destijds militair attaché iri Tsjechoslowakije, dat hü in Maart 1950 moest verlaten op bevel van de Tsjechische regering," is tot opvolger-van gene raal Kruis voorgedragen, 1 Hoewel naf de scherpe verklarin gen van de ministers Drees en Stikker van vorige week Donder dag over de politieke activiteit van vooraanstaande figuren in de ge nerale staf, reeds ernstige geruch ten over het aanstaand aftreden van generaal Kruk de ronde deden hebben zowel het feit van dit ont slag als'de wijze, waarop dit werd j verleend, in Den Haag zeer veel opzien gebaard. j Bij de generale staf zelf is het bericht van het ongevraagd ont- slag aan mr. Kruis verleend, :zo hevig ingeslagen,'dat reeds de vol- gende dag de plaatsvervangend i ■chef van de generale .staf, It.-gene- raai M. B. H. Galmeyer, minister s'Jacob heeft verzocht hem onmid-j dellijk van zijn functie te willen; ontheffen. Dit verzoek is prompt 1 ingewilligd. Generaal Calméyer zal ter: beschikking worden 'gehouden1 j- voor speciale diénsten;De indruk :|- bestaat, dat .hetzelfde ten opzichte 1 van gen eraal Kruis zal geschieden hoewel daaromtrent nóg} niets is yerkla%rd^0e^mogeljjkheid;''bestaat :i.. 'aitöd nog dét generaal Kruli thans f zelf ontslag uit dè diénst zal vra- GEN ERAAL ;KfLULS' - Ontheven2-Van iunctie Minister Stikker op het moment, dat Hij in de nachtv'ati Dinsdag op -Woensdag in/.de: Tweede Ka mer ztj'n. verklaring voorlas, ujnar- mee-hy beklemtoonde de consc- qu ent teste.: zullen, trekken uit de motte van afkeuring, ingediend door zijn ^partijgenoot Oud. (Van onze pnrlementsrcdacteur) DEN HAAG. Minister-president Drees heeft hedenmiddag omstreeks tien over twee een verklaring afgelegd, waarin hij mede deelde, dat naar aanleiding van de uitge brachte stemmen bij dc motie-Quel, dc minis ter van Buitenlandse Zaken, mr. D. U. Stik- ker, aan H.M. de Konin gin zijn ontslag zal aanbieden. Vervolgens zeide Dr Drees, dat 't kabinet naar 'aanleiding van het aftréden van dc minister van Buitenlandse Zaken, zich na der wenst ic beraden omtrent de door haar te volgen weg. Daarom verzocht de minister president schorsing van de behandeling van alle bij de Kamer aanhangige stukken. De motie-Oud werd verworpen met 66 stemmen tegen en 26 voor. AUc leden van de V.V.D., dat waren er 7, omdat het V.V.D.-lid Ritmees ter ziek is, hebben de motie-Oud gesteund. Daarin lag de reden voor het ontslag van de liberale bewindsman van Buitenlandse Zaken. Onmiddellijk na afloop van de vergadering hebben wij minister Stikker gevraagd of dit automatisch betekende, dat hij al zijn func ties in de O.E.E.C., tevens zou neerleggen. De heer Stikker antwoordde hierop, dat hij hierop geen commentaar had en dat hij geen enkele verklaring kon ♦afleggen. Daarna be gaf dc aftredende minister .zich te voet naar z|jn departement.-,'h "VA-" Vervolgens >verd de motie-Gortzak verwor pen met 86 tegen 6 stemmen. Hetzelfde lot trof de motie van de heer Tilanus met 59—33 stemmen- •gen,.'; Voor generaal Kruis zelf schijnt .deze ontwikkeling eveneens een bij zonder /grote en teleurstellende ver rassing. Wel deed het gerucht; dat hij zou heengaan in kleine kring reeds enkele dagen t de ronde en staat wel vast, dat hij dat gerucht zelf ook kende, doch toen wij hem Vrijdag j.l. lieten vragen of de be richten dat hij ontslag had gevraagd, juistheid bevatten, liet hij ons dit met de meeste klem tegenspreken. Thans blijkt inderdaad, dat dit ook niet in zijn voornemen heeft ge legen. hoe ernstig hij deverklarin gen door de twee ministersin de Tweede Kamer afgelegd ook op nam. Zie verder pa3 Dé ministers zij® onmiddellijk n* afloop der Kamervergadering In het ministerie van Justitie'bijeengekomen om rich nader te benden. De ver gadering begon tegen half drie. De overige leden van de ministerraad begaven zich onmiddellijk jia sluiting van de parlementsvergadering naar het ministerie van Jnstitie om rich nader op de thans ontstane situatie te beraden. De aanvankelijke verwachting dat de ganse regering onmiddellijk als consequentie van het aftreden van, minister Stikker ;haar besluit bekend zou maken om het ont slag van het kabinet aan te bieden aan de Koningin is niet verwerkelijkt. Aanleiding daartoe is naar in bevoegde kringen wordt verzekerd, dat in.de boezem van de regering over de nopdzaak van het trekken van zodanige consequenties nog geen eensgezindheid bestaat. Het "besluit wordt verwacht aan het einde van de vergadering van de ministerraad. KOLONEL HASSELMAN De komende chef-staf? (Van onze correspondent te Londen) LONDEN. Op de eerste dag. dat het parlement na het Kerstreces weer bijeen was heeft eerste minister Attlee gisteren een belangrijke verklaring over Korea afgelegd. Deze verklaring was een bevestiging van de tot dusver door de regering gevolgde politiek van. matiging- en. voor zichtigheid In'het Koreaanse conflict. „Wü rijn", zei Atti.ee, „van mening, dat de Verenigde Naties op dit ogenblik niet een nieuwe cn belangrijke beslissing moeten nemen". De resolutie besprekende, die thans door de. Amerikanen bij de politieke commissieis -ingediend, ï.ei hij. dat de regering het natuur lijk eens was-met het voorstel om een commissie van goede diensten in te stellen, waardoor, een werk tuig zou zijn geschapen, waarmee allé mogelijkheden "?ah een rege-' hng van het geschil door onder handelingen. onderzocht kon wor den. Eveneens erkende dc regering da feiten van de situatie ln Korea en was het eens met het veroorde len van de Chinese interventie ter ondersteuning van een agressor, die de doeleinden der Verenigde Naties had belemmerd .en :tegëngewerkt. „Maar wij geloven niet", besloot Attlee, ..dat het reeds tijd is voor het overwegen van verdere maat regelen. Zulks tc doen zou implice-. ren, dat wij de hoop op het be reiken van een vreedzame regeling, hebben opgegeven en .dat hebben wij niet". Uit deze verklaring wordt hief algemeen opgemaakt, dat de instruc ties,'die gisterochtend na een nieu we kabinetszitting aan dc Britse vertegenwoordigerin Lake Success zijn gezonden, inhouden, dat hij afr zqnderlijke stemmingen over de verr 'schillende paragrafen van de Ame rikaanse resolutie, moét zién te ver* krijgeh.cn ,tegen,de:sanctiéparagraaf zalijnoeten stemmen. ROTTERDAM De daders, van de. roofoverval op de Eer.drachts- wég zijn.' nog steeds spoorloos. De recherche' heeft inlichtingen. dnge- Wonncn in-New York.'In Amerika zijn namelijk diamantensmokkelaars aangehouden.:.' Eieh van deze smok kelaars, zou;, zijn opgestegen van Schiphol, zodat de* mogelijkheid be staat, dat - het hier de daders be treft van de roofoverval in de .Ikpon',Yoöralsnbg' acht de recher che: deze .mogelijkheid echter klein, doch in ieder geval heeft zij in New York foto's Van dé aangehouden diarriantsmokkelaars verzocht, als mede een omschrijving van de in beslag genomen, juwelen. ZURICH.- Het dodencijfer, als gevolg van de lawines in de vier; Alpenlanden, is tot: boven de 300 gestegen,terwijl Zwitserland hoop vol-verklaart, dat het gevaar voor bij .ïs, dochOostenrijk en Italië nog voor nieuwe ongelukken vre zen»-Het is:nu ai de zesde dag. dat in West-Oosténrijk eh Noörd-Italië de lawines neerkomenen nóg nooit heeftmen in deAlpen een ramp van dergelijke omvang méegc*: maakt. In laatstgenoemde streken' zijn meer dan honderdduizend hel pers gemobiliseerd' om naar slacht offers te zoeken en te helpen bij de haastige evacuatie van de be volking uit dalen dié nog steeds bedreigd worden.' De laatste cijfers zijn: Oostenrijk 168 'doden of reeds lang vermisten, 'die mén officieel heeft opgegeven én nog eens 44 die de afgelopen tweedagen vermist worden en vermoedelijk ook: wei het leven hebben verloren. Zwitserland: 82: doden, 20 .ernstig gewonden: Italië: 32 doden, 35" ge wonden; Frankrijk: 3 doden. Blut: ot:i insr.RK.s*" Lichte vorst Weersverwachting geldig van Woensdagavond tbt Donder- dagavond: g - Overwegend'droog weér'met g plaatselijk mist,:. .Overigens. overdrijvende wolkenvelden af- S gewisseld door opklaringen, p .Vannacht op velé plaatsen lichtevorst,: morgen overdag g temperaturen op de meeste S plaatsen enkele graden boven S s bet vriespunt. t M 25 Jan. éon óp ;8i32 nnder 57.14; ff 'fnaan op 19.50 onder 09,44. S (Van"onze correspondent) 'v;. WINSCHOTEN. De strijd tegen het water in Zuidbroek bereikte- Dinsdagavond zijn hoogtepunt toen de Oostelijke kanaaldijk het begaf en cr een gat van ongeveer 1,25 meier in het wegdek sloeg, waardoor het water uit het boordevolle Muntendammerdiep met geweld de oostwaarts gelegen polder birmciistroomde. Zd groot was het geweld'van het water, dat een lege praam door bét gat werd gesleurd en in een ommezien In de polder was. verdwenen.'Een andere schuil, beladen niet zware potklei, sloeg eveneens door liet gat cn bleef enkele tientallen meters verder in.öe polder steken. Het ziedende en kolkende water bood een angstig schouw spel. Het sleurde de twaalf stalen balken, die enkele uren tevoren legen de dijk waren geheid, mee naar de diepte, zodat daarvan in een ommezien nog slechts een meter boven Water uitstak. Niét', alleen het water in- het Muntendammerdiep maar'-ook.- dat in het Winschotërdiep van Win schoten tot Waterhuizen daalde zienderogen ch was in. Winschoten reeds om elf uur 's avonds. 40 cen timeter gezakt,, hetgeen vanzelf sprekend groot ongerief opleverde vóór de scheepvaart, Dc autoriteiten van bet. water-; schap' De Munthe cnvan de provin ciale waterstaat, alsmede dc militai ren uit Assen, Groningen, Zuidlaren, en Sfèenwijk stondèïy:yóór een. on-- begonnen taak. Het'water was niet' in zijn-enorme vaart te stuiten. Er. werden- dan ook-geen pogingen on dernomen om het gat te dichten, maar; wet waarschuwde men de be woners van de naaste omgeving om zich voor evacuatie gereed tehou den;;. -"' -V;' Met 'geweldige snelheid stroom de het water door de; polders, eh zet te in éeh ommezien- honderden hec-, tare blank. Dc doorbraak van het wegdek was niet alleen voor de mi litairen maar ook voor de betref fende autoriteiten een grote ver rassing. Men was namelijk de ge hele dag bezig geweest om de gaten in de dijk en het wegdek met puin eh zandzakken te dichten. Voorts liet men met z.g. onderleggers (pra men rret kleppen in dc bodemrop, bepaalde plaatsen bakken klei zak ken cn met een heimachine dreef meri palen in de weg om de duiker aan de oostkant af te sluiten. Deze werkzaamheden vorderden goed» zodat men omstreeks vijf uur, er in slaagde de oostelijke dam wand aan. tc brengen. Men was tevreden over hetgeen tot stand, was gebracht en men sprak zelfs ovèr dé mogelijk heid de soldaten naar hun kazernes terug te sturen. Men besloot echter de soldaten nog Voor één nacht te laten waken. Om kwart over vyf kreeg,burge meester Steenhuis van Zuidbroek die juist in huis was teruggekeerd, de telefonische mededeling, dat het wég dek scheuren vertoonde. Eén kwartier later- begon het té zakken en ceii half uur. later stroomde de kolkende watermassa de- polder in. Hoéwei men'aan de westkant de polder zo zwaar heeft versterkt dat doorbreken onmogelijk wordt ge acht, staan: hier nog steeds vele boerderijen en huizen midden in het water, dat ongeveer 300 hectare jand blank 2ettc. Mr. Oud:- 6V.V.D.) hield 'na-- mens alle leden van zijn fractie de voet stram. Hij wees er op da: de verhouding tussen een minister en zijn partij van delicate aard-was. De grenzen daarvan zyn in het on derhavige geval nimmer overschre den. Tevoren had zijn fractie mi- ciis ter. Stikker-hear- bezwilmv terzake van Nieuw-Guinca op de hoogte gestéld. Zij meende, det deze wel ingang hadden gevonden. Zij was dan ook zeer teleurgesteld loen het kabinet m zijn houding vol hardde. Daarom kwam zij met haar motie, waarvan zij de gevolgen zéér wel had overwogen. Juist wegens -de .ernst der internationale toestand wil." zij volharden. Zij heeft - géén vertrouwen in het kabinet.Het is moe. De V.V.D..'is ongerust; over de defensie: over dewijzé waarop daarvoor offers'in de. civiele sector zullen worden' gebracht. Dat de mi nister uit' de motie.' die verworpen zal worden,consequenties vvil trek ken - isvoorrijn verantwoordelijk heid. De V.VD. heeft haar eigen verantwoordelijkheid". Zij hoopt: dat hij in een nieuw, sterker kabinet opnieuw zij'n grote gaven zal -kón- neu uiten» De heer Tilanus (C.H-U.)achtte de mededeling van minister Stik ker. menselijk, begrijpelijk, niaar staatkundig onjuist. Een minister is verantwoordelijk jegens .de ka- merr' niet tegenóver- zijn géestver- .ivantén. v.:- - Próf. Rommé (K,Y;p.) -meende dax een minister inderdaad primair zich te richten had naar de Kamer- Maar hij meende, dat de rncdedeV ling; van mr.; Stikker constitutioneel niet onjuist was, Hij meende ook» dat het nuttig was dat de verant woordelijkheid voor. de afbraakivan het kabinet werd vastgesteld.,.. Minister- D r e e sbepaaldé, zich tot protest tegen- de houding van mr. Oud.diez.i. onwaardig was aan de Kam er. Hij bracht ténslott e diiige n in liet debat, de defensie, die buiten het N.-Guinea vraagstuk stonden. Dit bewijst zijn zwakheid. Hij'lost het schot van; een vluchtende, die zich andere argumenten, ziet ontval^ len. Zijn houding is voor ,'s lands belang, nationaal en internationaal, in hoge naate! schadelijk. Minister Drées stélde, vast, dat de formele bezwaren van. mr. Oud te gen het regeringsbeleid terzake -van N.-Guinea door de regering zake lijk'werden weerlegd. Zie verder pag. 3 „Zuiver binnenlandse kwestie*' PARIJS Generaal Elsenhower, gevraagd naar zijn mening over hét heengaan van generaal Kruis ais chef van dc generale staf. heeft verklaard, hierop geen commentaar te kunnen geven. De Atlantische opperbevelhebber beschouwt det.e aangelegenheid als „een zuiver bin nenlandse" kwestie. Zioaar 'beschadigd door de enorme klap waarmee het toestel tegen een betonglöoiinó slóeg, i ligt hier de eerste van de zes Catafina's, die de iïcdérlahdse: Marine- fn Amerikft heeft gekocht. Toen het toestel Dinsdagmiddag aankwam, misluk te de waterlanding op de Oude Mnas by Zujijrtdtecht.' Dc Atnert-, kaanse bemanning kwam er keèl- hu ids af, i ALS moeder natuur heeft "willen richten over de gedragingen, var» mr Oud en mr Stikker in. de kamerdebatten van gisteravond, dan. heeft de eerste veéislechter gesla pen dan de tweede. Dan beeft een verantwoordelijkheid' hem bekropen, die geen ander in Nederland op het ogenblik in zo'n mate draagt en die niemand, wie het nadenken niet-tót' een te grote inspanning is geworden, hem benijden zal:, de verantwoorde lijkheid voor een kabinetscrisis „nie ét -nunc", op dit tijdstip 'en. op 'deze basis. ".frdd-yf 'fp-- Het beginselverschil tussen .de po liticus en de staatsman. Égt mede hierin, -dat de eerste, „een" kabinetscrisis, maar de tweede slechts een gerechtvaardigde ka binetscrisis veroorzaken zal. Ge meten aan dat latje "is mr: Oud stel lig een politicus, stellig geen staats- 'man-. Men kan ook langs een andere weg gemakkelijk .geraken tot de conclusie dat een kabinetscrisis hier.. en nu door alle staatsmanswijsheid hartgrondig moest worden verwor- pen. De verantwoordelijkheid van Nederland houdt vandaag minder dan ooit op bij de grenzen van ons kléine land. Zij strekt- zich uit over alle wereldproblemen. Njct alléén omdat wij, ons sterk hebben ge maakt om 'die problemen, iri-aller lei internationaal verband.~ van. Ver enigde Naties tot Benelux, mede op te lossen, maar ook omdat de feite lijke .'ontwikkeling van dè wereld aan onze isolatieen daarmee aan de mogelijkheid van geïsoleerde ka binetscrisissen voor goéd een ein de, heeft gemaakt. Terwijl gister avond de Nederlandse Tweede Ka mer mr Oud met gevelde degen op mr Stikker zag afrennen, voerde generaal Eisenhower beslissende be sprekingen over Europa's - verdedi ging, matte Lake Success zich af in hét zoeken naar een uitkóriist uit de Chinees-Russische-Amerikaanse cri sis, die nog altijd een duidelijk oor logsgevaar op haar achtergrond heeft staan, cn barstte in Den Haag de bam van de organisatie der" Ne derlandse defensie, door het ge dwongen heengaan van generaal. Kruis, dat zijn betekenis ontleent aan hét «aar buiten treden van het gruwelijk tekort aan samenwerking, dat sedert vijf jaar één lijn trekken tussen kabinet en generale, staf heeft belet. Onder zulke omstandig heden kan men zich alleszins span ningen om 1 binnenlands-politieke vraagstukken denken, alleszins ver plaatsen in de bestaanbaarheid van. meningsverschillen tussen de WD cn mr Stikker, over bepaalde stuk ken van regeerbeleid. maar men kan niet menen, dat er in die klei ne sfeer plaats is voor de grootste consequentie: het beentje lichten van het kabinet. TT" R is een derde weg. waarlangs •*-' eenzelfde conclusie gemakke lijk wordt bereikt. Terwijl de politi cus rich gaarne bekommert om het negatieve doel van een crisis dat is: om het doen verdwijnen van een zittend ministerie zal de staats man zich bovenal laten dringen 'door. overwegingen van; .positieve aard. Hij zal zich afvragen, wat er op een crisis volgen moei en vooral wat er opvolgen.'kén. Hij zal zijn actie af meten v .>naar ?,het antwoord op de vraag: welk politiek alternatief' ligt voor de hand; indienik het huidige kabinet dé doodsteek geef? Stellig raf zich. gisteravond zowel de heer iohouten als de heer Tilanus reken schap Van het verschijnsel, datrinen. op die vraag onder de huidige om- 'standighgdfcn .geen ander antwoord Zie verder pag. 3 «J*

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Rotterdamsch Parool / De Schiedammer | 1951 | | pagina 1