KOFFIE, AMANDELBROODJES!
Jongleren met gloeiende koffie
in een slingerende trein
jEngeland en V S. zullen
zaam toezien
mm
Treinkeuken is tweede
.7 tehuis geworden voor
serveurs
Nationalisatie van Iraanse olie?
Hongaarse kerken antwoordden
op boodschap van Bièvres
Emmaüs
r
T"S
7j
ver aan
eert van
WEDUWE
HERKENDE
ZICHZELF
mm
r
IN. KERK EN WERELD
Nieuw conflictpunt (2)
door
DrM. v. Blankenstein
Zaterdag 31 Maart 1951
(Van een onzer verslaggevers)
T T'TlJ zijn een reislustig volk, dat graag lang slaapt, maar
i:VV 'toch ook vrij vroeg uit de veren weet te komen, als de
noodzaak er nu eenmaal is om met een van de eerste ochtend
treinen op stap te gaan. Tot die conclusie zult u ongetwijfeld
•komen, als u dat zelf wel eens bij de hand heeft gehad. Links,
eh rechts zitten dan reizigers, weliswaar met dommelige ge
zichten en denkend aan hun dierbare bed, maar ze zitten er
dart toch, in alle" vroegte, gereed om zich te laten vervoeren.
De 400 treinserveurs en koks, die echter op datzelfde tijdstip
'overal in Nederland de eerste ruk van hun daktaak zijn begon
nen, hebben de ochtendmeligheid allang van hun gezichten
laten verdwijnen en die trek zal er niet meer opkomen tot de
'laatste trein 's avonds binnen is.
Voor hen is dan de dagelijkse
(routine weer aangevangen, die. be
staat, uit het balanceren en jongle
ren, met volle dienbakkeu koffie.;
thee, amandelbroodjes, chocomel
'door volle treinen;, uit het bakken
van. een spiegelei, en .daarbij de
(dooier heel te -laten, 1 terwijl bet:
tremfognuisje slingert;als, een mai-
lemóïenfuit 'het ronddienen van
".koppen koffie zonder Vnetbadje, ook
alsw'de - trein, met 70 km. snelheid
door-: een onverwachte - bocht slin
gert- y
Wat dat-laatste betreft: de eerste
klant op'de morgen,' dat een goud
gerande pet. een zwarte, rood-ge-
biesde broek en het vlekkeloos wit
te, jasje-niet het nummer 5594 nie
tot -eendagslid van het treinser-
Veiixsgüde stempelde. kréég een
voetbadje bij zijn koffie. Hij kreeg
zélfs meer dan dat: die meneer zat
alleen in een .tweede-lclasse coupe
van de sneltrein naai 'Maastricht
Even .tevoren had kok Thomas So
mersgrinnekend een dienbak vol
geladen, met kopjes, een koffiekan,
en amandelbroodjes. 'Mijn cbef-ser-
veur.' Pierre Stijos, had me voorge
daan hoe men zijn evenwicht be-
waart in een 'schokkende of rem
mende trein,-en-met'de zegen van
beiden, verliet ik dat veilige toe-
vlucktsoord, 'het gloeiendhete trein-
buff et je, op zoek naar de eerste
klandizie. - fT
Daar stuntelde nw verslaggever
door de nauwe gangetjes, met de
•moed, der wanhoop' over dansende
.en - schuivende wagonverbindingen,
die zonder.dienblad al een probleem
kunnen zijn. laat staan mét. God
dank. enen Iaat me met rurL Nie
mand reageert op-de lokroep: .'.Kof-
fie; amaadel". die. ik zo nu en dan
onwennig uit weet te-stoten als dc
'trein even kalm a-.n. doet Totdat
'dé bewuste meneer aan 'de.beurt is-
Hij kijkt even op van zijn boek en
.steekt, een hand omhoog. Dat bete
kent:;,'. Ja jongen, geef me maar een
bakklei van-je". Paf betekent:. ..een
klant Het moe, er van komen, 'en
hét'; koot, zo. fataalais. het i'maar,
even- kan: - ik -:giet een heel klein
beetje koffie in-bet. kopje."eén beet
je meer op het schoteltje en de rest
op,«y» ongetwijfeld pasgeperste
.broek. Hij- blijft kalm, .Het is nog
vroeg, en meestér- van de situatie.
•Hij. kijkt-me. zelfs met een meewa
rig-vriendelijke, uitdrukking aan en
pegt: „Nieuweling zeker?"
Het moet een groot en. goed men*
geweest zijn. Dat dringt, pas goed
to t me door,'als ik na - een soort
vlucht,- terug in bet keukentje bij
kok Soniers nakijk, wat bij .in mijn
hand beeftgestopt Het blijkt een
fooi van een dubbeltje.
Zo hebben alle serveurs eens-hun
éérste klant gehad,, al die, jongens.
a Ttfcftd Ibróo dj és,
N oppoken',heren!" Mjc
die nu met benijdenswaardig gemak
en; een opgeruimd gezicht door volle
treinen lopen, en die hetniet meer
overkomt; dat eendruppel op een
verkeerde'plaats valLHun aandachr
is allang niet meer bij die, voor een
leek, meesterstukjes van balanceer-
kunst.Die .aandacht is: op/het'pü-;
bliek gevestigd,, Met één,- oogopslag
peilen ze.hoeveel er „in een wagon
zit" -en - hoe het /'eir, voor het eerst
volgende station uit te halen, is.
Hun mensenkennis evenaart die van
menig beroepspsycholoog.,
Zo kunt u in, öe trèin, weg naar
het Oosten of Noorden, Bennie
Busch treffen,' de man-die zelfs bn?
der zijn collega's de faam heeft, ver
worven'van meesterverkoper. Ben
nie zet soms ongevraagd een kop
koffie bij u neer. Dat lijkt brutaal,
maar rejten 'er maar op, dat hij u
even "heeft zieri kijken met bet
verlangen naar die koffie in uw
ogen. De geschiedenis leert dat hij
het tot dusver juist heeft 'gezien,
Er wórdt lang dag gemaakt. Zo ver
trok mijn ploeg, kok Somers en ser-
veur Stijns, waaraan dan'nog hulp-
kok Jo Reitz en schrijver dezes als
hulpserveur waren toegevoegd,
's morgens vroeg met dé .eerste trein
uit Amsterdam naar Maastricht, We
reden de hele dag,, van Maastricht
naar" Rotterdam, van Rotterdam
naar Eindhoven, vandaar weer via
Dordrecht naar Amsterdam. Daar
gaf hc de moed op, met een paar
benen van lood en armen die nau
welijks'mijn tas, laat staan con volie'
dienbak meer konden "torsen. De
ploeg .-maakte echter .dé dag nog
evén vol 'met een retourtje ;Eih"dbo-:
ven,' en ze' deden dat graag,want
een avondtxeih met/ Bxille Braban
ders brengt heel wat op. De da a
daarop doen ze weer dienst, en dan
volgen twee.vrije dageru Dat' klinkt
'verleidelijk, maarhetisheus geen
weelde. In dié. twee' dagen-.dienstis
er.geen.ogenblik rusten bij.'Bij ons
vertrek: waren Somers en Stijns al
een uur. tevoren bezig met voorraad
opnemen in dc keuken en hec
schoonmaken van de restauratie
afdeling. Kok Scimers begint direct
na het vertrek al vist. een pan soep
'te koken en wat aardappelen ie
bakken, anders zit hij een paar uur
later in tijdnood, en komt hij han
den tekort om alle bestellingen vari
Stijns té kunnen verwerken. On
danks alle voorzorgen 'komt' hij toch
nog vaak handen tekort. Soms blijkt
er ineens dat van een of ander ar
tikel de voorraad opraakt. 'Dan
vliegtStijns op het eerstvolgende
station naar een telefoon, 'en. helt
het aanvullingsmagazijn van-de but>
fettendienst op, die dan prompt mei
het gevraagde op het perron staat
te wachten. Buiten" Amsterdam, met
het hoofddepot, heeft de Wagcns-
Lits, in Eïndaoven Nijmegen, Maas
tricht, Den Haag en Rotterdam der
gelijke magazijnen ingericht.
Het treinicellnérsvak verschilt wei
nig "van dat in restaurants. Behalve
van 'n garantiesalaris (ongeveer f60
tot f 70.) moet de grote mep komen
van de tips. Een actief serveur haalt
een .goed weekloon op. En ze zijn
er over het algemeen wel tevreden
mee, want 80 blijft voorgoed in
het vak, als ze er eenmaal mee be
gonnen zijn.
De maatschappij, die in Neder
land de treinxestauratie verzorgt, is
de Compagnie Internationale - des
Wagons Lits: afgekort: ".de wagons-
Iits, waarvan, hét hoofdkwartier(in
Parijs-is-gevestigd_Het.Nederlandse
bijkantoor op het Centraal Station
té Amsterdam ismaar..één van de-
vele onderafdelingen, die in wel
haast alle Europese landen te vin
den zijn. Maar ieder land regelt zijn
binnenlandse diensten vólkomen af
zonderlijk, alleen de internationale
lijnen worden in-onderling overleg
geregeld.In Nederland bataat eeD
voorbeeldige samenwerking tussen
de N.S. en de Wagons-Lits. Hiervan
getuigt de. inrichting van de buffet;
jes die gebouwd worden -door dc
N.S.» terwijl de Wagons-Lits-deskun-
dige van advies dienen,
Dat. keukentje, ik ben er niet uit
weg te slaan. Midden in alle druk
te staat ineens een kereltje tussen
Stijns' er. Somers, in naar het eieren-
bakken te kijken, „Ik heet Erik
Westrik, uit Geleen en ik ben bij
oma geweest," zegt hij,'in ruil voor
een gebakken aardappeltje, .Even
later komt een: bedeesde vader ver
tellen. dat zijn-vróuw met'^de baby
een eindje verderop, zit 'en -of het
flesje melk,.even warm. gemaakt
mag worden.' Op de gulle uitnodi
ging Vaa. Somers, die voor' dat
wannmaken .zelf overigens zijn
hand niet.meer omdraait, verschijnt
de" jonge moeder even later; zelf, en
staattussen de rinkelende koppen en
pannen haar: flesje; te warmen. In-
tuèsen' looptseWeur-Süjns af enaahl
Kilometers legt hij af, door steeds
nieuwe' .mensen, door volle treinen,
door lege treinen, ha iéder station
loopt bij de hele trein een keer door.
speurend naar -nieuwe gezichten
fVAls 'ik in een nieuwe wagon, vol
passagiers maar één klant (krijg- dan
gaat het van oen leien dakje" zegt
bij, en zo is het ook. Na de eerste
fijA en geg iang heeft
li—J een. onzer verslag
gevers dit geroepen, in
dienst ais treinserveur bij
de Compagnie Intar-
nationalc des Wagons
Lits et des Grands Ex
press Europe ens, zoals de
ietwat langademige naam
luidt van de maatschap
pij die in de Nederlandse
treinen de btiffetdienst
verzorgt. Hij heeft zijn,
beroepshalve nieuwsgie
rige neus kunnen steken
in allerlei zaken, waaraan
de haastige reiziger niet
toekomt. Hij heeft in de
schuddende keukentjes
gewerkt cn een dag
duvelstoejager gespeeld
met een pet op en een vol
dienblad in beide handen.
160 kopjes koffie bn wat
amandclbroodjes verkocht
hij aan het publiek en
verbleekte toen hij hoor
de dat ervaren serveurs
tweemaal zoveel aan de man
plegen te brengen. Nochtans,
hij deed zijn best, at waren er
wel. eens ongelukjes. Zijn erva
ringen van deze dag, worstelend
met een schuddende trein, ver
moeide benen en een dorstend
publiek kunt U hierbij lezen.
bestelling hebben de mensen hun
terughoudendheid' verloren of ze
kunnen niet langer tegen de ver
leiding op. Het principe., van het
ene schaap over de .darru Stijns en.
zijn vakgenoten weten er alles van
Zo daveren, dé treinen dagelijks
door; Nederland, zoals de onze dat
deed: een lange, metalenslang, vol-:
gepakt met mensen, machines en
een of twee buffetten. Er zijn trèi-.
nén mét luxueuze lichtblauwe bar-;
wagens onder, er zijn er met drie-
mans- en Iweemansbuffettén, er zijn
er, odk. met een. eenmansbuffetje,
Waarin.- één serveur-cuisiriier(zoals
de Wagons Uts-taal het zegt} de'
hele dag voor lafenis zorgt. Al die
400 mensen in uniform beschouwen
die. treinen als hun tweede tehuis.
Zij eten er driemaal oer dag een
hap,: ais het puollck het even toelaat
En iéder keer opnieuw gec-fthet
voldoening als er-antwoord komt op
de lokroep ,^Sofi;e, amandel!"
Dat voelde zelfs na een dag een
vermoeide verslaggever-serveur, toen
hij 's avonds zijn verdiende loon
destilleerde uit een .schamel aantal
verkochte kopjes koffie.
;ïT3;Sfi.ü niet
TOEN Rusland in 1941
in de oorlog kwam,
werd Tran door Russische
en Engelse, later ook door
Amerikaanse troepen be
zet. D e oude Sjah, dïe met
Duitsers en Italianen, kon
kel de werd tot afstand, ge
dwongen, "Zijn. betrouw
baarder zoon kwam ih zijn
plaats. In 1943 ..kwamen de
bezetters overeen, Iran
binnen 6 maanden na.het
eindé van dè strijd te ont
ruimend Britten ein Amen-
kanen gingen in 1945 wég.
De Russen trokken zich
pas in 1946 terug, nadat zij
echter eerst een revolutie
in Azèrbeidsjan, dat. zich
zelfstandig' verklaarde,
hadden aangestookt en
nadat zij een kleine,
maarrumqerige communisti
sche beweging in de oorspron
kelijk; -'niet; communistische
„arbeidsparty"Toedeh
pp gang hadden gebracht Zij
iv a ren op weg d$ regering
naar hun hand.te zetten.
Amerika en Engeland bemoeiden
zich er mee. Amerika zond oorlogs
schepen naar dePerzische Golf.
Rusland," blijkbaar - voor oorlog be
vreesd, weer tenig. De Perzen be
zetten Azèrbeidsjan. Hun. parlement
verwierp een. contract voor Russi
sche olievelden in 'Noord^Iran. dat
de minister-president 'gesloten had.
Volgens- een wet .van' 1944/had hij
daartoe 'niet :het;rrecht.;:bezeten, .was:
de motivering: De: Russen zouden
51 pCt. der aandelen in een gemeng
de maatschappij hebben gekregen.
Het was de eerste zeer ernstige
krachtmeting (tussenOost en' West,
die hét-patroon onthulde van de toe
komstige Russischs politiek: brutaal
proberen, maar het niet op een con-
flict,laten aankomen-.,.;
Intussen werd,;: het pólitiék-.'-kli-;
maat. door toenemend? onrust;, voor
de Russen"' gunstiger; "Ecri invloed
rijke anti-Russische journalist' werd
het slachtoffer van' ..,;eén:;:aanslag
3
oueieiotNseH
oucvtteEH
DL lenAFWADEBTJfH
TURKIJE
BVitrBtkir
S^OO RUJN£N
BYRir
'ffc&ï
4[J J I éftMlftO
NvJ.K*rhVl,
MUlIlM
til R AN
A%G&mfST*Am7l
ANCLO.IRAN.
OIL co
Süniir
C»Krnn*r»
RUSSISCHE
CONCESSIE
*nd«i:Abï«»
Birr po
ujmmA
GEMENGDE
BELANGEN
ARABIAN.AME
RICAN OIL CO
SOLE
jAdvertentie- L M.)
M IJ N H A R D T J E S
i sterke bestrij ders yari - allerlei pijnéii.
(Van onze correspon
dent)
BRUSSEL, 20 Maart
De Belgische schrij
ver Georges Sime-
n on,, vracht baar auteur
van enige honderden
romans en schepper
van de bekende detec
tive-figuur Commissaris
Maigret, heeft het aan
de stok gekregen met
één van zü" roman
personages. Simenon is scboold
coc beschre-
al hun kleine heeft begaan
J'rm&i
;het geval in. want „Pe
digree" was duidelijk-
aangekondigd als een
roman, wasrin „alles
waar, maar niets juist
is". Het boek werd
grondig geanalyseerd en
tensiotte kwam de
rechtbank tot de con
clusie, dat van een
overtreding, noch van
boos opzet sprake is,
maar dat Simenon een
onvoorzichtigheid"
oor van
de bewuste dame een
maken.'
Luikenaar van geboorte ven in
en enige Jaren geleden cn minder fraaie kwa-
verscheen van zijn hand liteiten, rr.aar hij heeft cancatuur
een geromantiseerde van menigeen 'ook die kwetsend is en haar
autobiografie onder de naam en toenaam ver- schade heeft berokkend
titel „Pedigree", waar- meld en scir.s de straat, omdat haar naam is ge
in op de meest minuti- waar ze hebben gc- noemd. Simer.on werd
euze vyze het leven woond. daarom veroordeeld tot
van de kleine burgerij Verscheidene Luike- ee - schadevergoeding
in Luik wordt beschre- naren, die er in de ro- va" francs, ter-
ven, zoals htf dat in man niet. al te .best af- w,l^ dp rechtbank de
zijn jeugd had gekend, kwamen, zijn erg boos wens nceit te kennen
geworden en één vangegeven, de betrokken
hen, ean eerbaar ge- passages in het boek
achte weduwe, is zelfs te doen schrappen,
naar ae rechter gelo- Een les voor auteurs
pen en heeft de schrij- om althans met de na-
ver aangeklaagd we- men van. romanfiguren
gens belediging. Ze eis- voorzichtig te zijn? Mis-
te 100.000 francs scha- schien, maar de boete
maar menig Luikenaar devergoeding en schrap- zal weL indirect door
heeft bet met heel an- ping van de passages, nieuwe Jezers worden
dere ogen gelezen: Si- waarin' zc naar haar opgebracht, want menig
menon heeft niet alleen mening in minder gun-boekhandelaar beeft de
vele personen uit zijn stige gc.'.aante ten to- laatste .dagen „Pedi-
vroegere omgeving met nele wordt gevoerd. gree" midden in zijn
een psychologisch ge- De rechtbank zat met etalage geplaatst!
Voor kenners is dit
verhaal door zijn pre
cisie en door de verant-;
woorde atmosfeerïeke-
nirg die aan de wer
ken van Balzac doet
donken literatuur
van de eerste rang,
(Van een onzer redacteuren) Gods. niettemin betreuren de ge
Van achter het Wieren Gor^—
dijn is thans een antwoord ge- totalitaire systeem worden uitge
komen op-de boodschap; 'die sproken. „De vernieuwing van
het XJitvoerëh'd Comité van dè- het ^rken-in HmgarUe
-- - - c nat" a nn: liot anKi'nfirri H"r
Wereldraad' van kérken, - dat
staat", aldus hét antwoord,der
Hongaarse kerken, „in tot na-
bé0In Februari teBievres bij- denken brengende tegenstelling
een was, heeft doen uitgaan totr met. deze harde woorden"., -
de(;bijdie Raad "aan
gesloten" kerken.-
--.'In deze boodschap
hëeft de Wereldraad-
:ytóiKerkeh iZickdiiir
delijk" uitgesproken over; de -y".Hongaarse
Wat betreft de schuld der kerk
heftige en ten aanzien van de sociale pro
tege:» het blemen, zeggen de Hongaarse
Kerken dit innerlijk verstaan, te
hebben. ,,Wii zien", aldus het ant
woord „in de revolutie van hon
derden millioenen een beslissing
Gods, wij weter. echter, slaande
op de bodem van de H. Schrift
dat dit niet het laatste is en ook
niet de nieuwe hemd
en dc nieuwe aarde
die de Christenen ver-
wachten."' -
De vrees :dat dé We-'
reldraad -van. Kericen de
tekenen'; der'tijdén' niet
zóu verstaan en te. veel aan hét;
verledengebohcieh zou .blijven
kerken vragen
af waarom
internationale Situatie. In,.het gjèvres geen duidelijke uitspraak wordt tenslotte genoemd aU tnnti,-
bijzonder :werd de. aandacht .werd -gegeven met betrekking tot verlagVan bet antwoorddat.-(de
Vévraaëd voor de ontwikkë- de herbewapening; de kerken. Hongaarse. Kerkengayenop. de
f. -ra 'lf(l!';vre?.erj: dat ihet' vérmij'denvan dit boodschap -van:. Bièvres.
hng der; volkeren - m A2ie, - de v vraagstuk zich .op ..'den ..duur: 'zal-.""' -
totalitaire leer 'en de- sociale 'wreken op' de Wereldraad, van
vragen. Ook de kwestie der K^'!Sonraar,e to]tcn lijn v,:or„
KARLi'-BARTHNAAR
;v DOTTSLAND
v; .i-r.»,,'.:-.--.. o.j» ^.Prófessór (KarR Barth,; 'de bë-
herbewapenmg kwam in Die- van' mening: dat in de boodsch'apyjkeride (ZwitserseFtheoloog rzal - na
vl*es ter, sprake, doch daarv-te veel ^aandacht gegeven werd1'-.iriëèrhdan. twee jaar weer; voor'de
nrriirpin; whrj wr.F.n ppnWeTn- 3r'"' betekenis -an de UNO. h> eerste maal naar Duitsland gaar»;.
i j i geen e. ,,cCm verj)ancj HCl0i Ssze^d; ,ue deel lc nemen aan pen cor
migneidbereikt.'- -.UNO heeft op Uw denken een ferentieD-van'-Duitse,-. Nederlandse'
In hotii::»v.oord vun Ce Hca-' grv." i^vU-rd cn sar.- cn rranw.theo'.ai-cii, 0,-k K?rk-
baarse kerken wordt in'de eerste nemen, dat U'van Uw ;kant een presïdent^NiemoUer. wordt;op>;deze.
.'plaats-^:' blijdschap: (U uitgesproken ^mogelijkheid hebt -óók invlöèduit
•bv»®^kJacKfeigéhi#iióh|^e^»pèfénen^pp^^Uliro^^^
[-JET is 0oed in de dagen na
1 1 Pasen de Bijbel open te
leppen by hef 24c hoojdstuk.
van Lucas en weer clie onna
volgbaar schone uouelte te le
zen vari de wandelaars naar
het dorp Emmaüs. En dan
peinzend over dit stilie verhaal
waarover de wijding van de
avondschemeringhangt, inge
dachten dé ':Itjnehv té /trekken
naar de eigen tijd èn' het eigen
hart. Daar wordt' ons gesproken
van mensen, wier ogev: beucm-
gen- zijn door"het verdriet 'en 'de
teleurstelling, .misschien ook
wel door de wanhoop aan dat,
wat/de 'toekomst brengenzal.
HóeuéeL; Emmaüsgangers) paart;
'er ook niet: bin in ónze dagen?
'.'^sriscn', dieliun- bèst'è;.'krdc/iten
h'dddén ingezetvoorde dienst
aan' God en.; de 'medemens:
niénscn. bezièld Apet- de. hoogste
'en '..heiUpsté;tSeaen,-, zoals tóe
tócfz .ook ■■.mogen: aannemen van -
Kleópas en' zijn jnetgezel. Maar.
'tlïujiverwachtingen'zijh'hédTO-
]gén,\'dé (uerlossltipji.tóaaruan ;sy.:
;droomrtè7z,";is;:;niét pekdmen. JVu;
bitifirf hen detdriik .vtmJietleedj.
ter neer..>enyzy. zien wiet 'de',
stille metgezel dp hun weg die
bifh ene b lijft ook in dé .duister-
'nissen; joonwércl&hén .leven.
Maar Hij er en Hij. blijft en
wil rich doen kennenais de
HellandNdiekEct :goed<
ken. ook in-onze 1 evens.',',
zich ^over,'de., vereniging die ge-
.gevonden .-wordt - ia - Woord
Jcerfc^^ri^UH^garue'Uvërheügéh^iverba^
Ker - vestigd op de kwestie van de er- en prof. dr SUF. H. J^Berkelbach (V.7
kenning van Nationalistisch China, van,der Sprenkel.^.
mNh
7
77e
Moskou blééf echter, voorzichtig.
Er was ioen een. kabinet van Ali
Mansoer, dat 'voer: zijn» taak niet be
rekend was. De Sjah greep zelf ïn
en ontsloegvele ambtenaren. Dc-
vooruitstreveridé richting, die de
feodale en kapitalistische groepen
toch al -had" vércatatótDkreeg- daar
door nog meer vijanden van aller
lei aard. De Toedèh-partSj.ih 1946
na het gedwongen aftrekken der
.Russen verboden en onder de grond
gedrukt, stak bet hoofd weer om
boog.
Nu is het zover, dat ccn revolutie,
ook al is deze niet communistisch,
vanzelf' de Russen ten góede moet
komen. Neutrale buitenlandse toe
schouwers zien Iranbaastonweer
staanbaar op wég; door een omwen
teling tot» een satellietstaat .te wor-
,den, die dan', volgens het bekende
recept, van binnenuit kan worden
gebolsjewiseerd.
Actie op komst
eST. héle beloop van de geschie
denis heeft geleerd, dat men
van de Angclsaksen in die buurt
geen lijdzaam toezien kan verwach
ten; De Amerikanen hebben zich
tot nog toe'zeer achteraf gehouden.
Het is dezelfde overdreven voor
zichtigheid. waaraan het waarschijn
lijk is te Svjjten, dat er rtn Pales-
stina nog geen vrede heerst. Zij wa
ren gul met' raad, maar met geld
of beleggingen zijn zij het nog niet.
Zij wilden - wel een tiental rrfllioen
dollars geven voor bewapening, ver
der echter vreesden zij. dat wat zij
in Iran met hun'- kapitaal zouden op
bouwen. tenslotte door dé Russen
zou worden'ingepikt.Dit is een
•defaitistischUbeleld. dit de -Britten
zeer. verontrust'heeft. U--
- s. Er 'schijnt nu echter ''een einde
'aan te '.komenD De' 'ohdér-minister
McGbee.is. in Iran aangekomen. Er
is: daar .reeds, een; uiterst "bekwaam
amb assad e ur,Gj-aöy, tér voren am
bassadeur lit India, één man, die
een belangrijke .rol heeft gespeeld
in de Tenessee Valley Authority.
Het..heette datMcGhee kwam om
het weldadlgheidswerk van Mrs.
Grady te inspecteren! Niemand zal
echter in het .onzekere zijn: Wash-'
MKiiiSüiniuio WT rtiiipïo rBimusffl £w.i!Uüiri-3 «irsnri»
IFMIIIImm imwin raiigiumm mtsm a.53Hinn:cii
ington heeft het nu tijd gevonden
ernstige aandacht te gaan wijden
aan de Isituatie. Duidelijker 'is de-
vastberadenheid van de Britten.
De Majlis 'heeft, ha de moord óp
-Razmara, binnen enkele dagen de
nationalisatie van de olie-industrie
goedgekeurd en'wel eenstemmig. De
Senaat heeft hetzelfde gedaan. Ieder
weet, dat dit een ruïne' zou' zijn
voor het land,;dat op het' ogenblik
reeds zijn'ambtenaren ren soldaten
niet betalen kan. Iran kan de mil-
liarden van de olie niet misseu "en
het is niet duidelijk hoe het. die met
;eigen middelen zou .kunnen incasse
ren. De technici, de technische hulp
bronnen. het transport, de kennis
van de handel ontbreken. Engeland
zou moeten worden uitgekocht. En
de hervormingen zullen schatten
eisen. De Russen zullen natuurlijk
gaarne bereid zijn een handje- te
helpen. Maar dit is een klemmen
de reden te meer voor de Britten,
die dc Iraanse olie niet kunnen
missen, zich met- alle. middelen
tegen de' nationalisatie te verzetten.'
Zij beroepen zich op bet bij het af
sluiten voor 60 jaar uitdrukkelijk
onopzegbaar verklaarde contract. En
zij; zullen dit. met té-meer kracht
doéri, omdat; door de Russen, op
hieuwde veiligheid van de weg
tiaar ;het Oosten en het lot van;
ZuiÜcAzië "tègënbver ihet 'communis
me, in het geding zljin Het gaat in'-',
derdaad ore het lot van de wereld.
Amerika ziet mogelijkheden
WIJ staan tegenover het pikante
v v feit, dat de Engelse regering,
die In eigen-land Ijverig nationali
seert, dc nafl'vialisaUe In Iran met
alle middelen zal gaan bestrijden.
Daaromtrent kan geen twijfel be
staan, Londen verheelt geenszins de
ert?3t van zijn bedoelingen.
Te Washington schijnt men möge-
lijkhedcn tc ruiken: Van een samen
werking op gelijke voet .met Britten
ten aanzien van de Levanttjnse olie,
waarin iEriceland nog eenoverheer
sende positie heeft. Maar zelfs zon-,
der die prikkel is - het ondenkbaar,
dat Amerika zijn forse politiek te
genover Rusland, juk- op net kri-
tiekste punt, zou verloochenen,, door
nog lang: zijn terughouding fn Per-
zlë vól te honden, yérzlë is van on
eindig veel vitaler betekenis dan
Korea. 'D'u 7'>MM7
'Men kan dus actie verwachten. De
Sjah zal waarschijnlijk-.zijoi goéd-'
keuring,weigeren ;aari de nationali-,
satie, ondanks het gevaar, dat; de»
dynastie daardoor loopt. -Dit .veto
kan (echter- door eën: tweede aanne
ming (inV.het parlement .werden té-
niet:; geda an.( Zal het parlèinént dit;
tegen zware:;. Anglo-Amerikaanse
druk: In,; aandurven? r.In ditr geval
\WareVeëh'ingrijpen vande. Angel-
'sakseh;- ter beschérmlhg van;(. hun
re c h ten, wa ars eb rfnüj "kr R ee dsrij h
dé: Britse vrouwen - «n; kui'dér.en" uit-
het oliegebied geëvacueerd; .De po-
sitié is. sterk omdat 'de stamnien in
het concessiegebiedom maferialis-
fischc nelangen de Britten welge
zind zijn. Maar. wat zijn dan de ge
volgen? In de Veiligheidsraad kan
■niets 'gebeuren, door het recht van
veto; Maar cr is een regeling; die
Rusland' - het recht geeft toelating
van zijn troepen ih: Irante eisen,
als en van (zijn; medebezétters daar
terug zóu kómen.
Men ziet, dat de toestand verre
van onschuldig is. De moord op de
eerlijke, flinke en vooruitstrevende
Razmara is van angstwëkkendé bete
kenis om zijn oorzaken, zóWél - als
om zijn gevolgen.
Keerzijde van de defensie
YHet stukje „Keerzijde van de
defensie" heeft naar men weet tal
van reacties uitgelokt. Enkele
daarvan bereikten ons te laat om.
«og tn de vorige rubriek ie wor
den opgenomen Wij menen som
mige daarvan hier alsnog een
plaats te moeten geven eh daarna
de discussie hierover te moeten
sluiten.)
Bij het' stukje „Keerzijde van 'de
defensie" schreef de redactie een
commentaar, waarin zij betoogde,
dat er terwille van de „vrijheid" of
fers 'moeten wórden gebracht. Mi.
geen sterk'argument. Hebt' u er zich
rekenschap van gegeven," dat terwil-
le'van de vrijheid, de vrijheid wordt
vermoord? Dat zij, die vóór de ng.
„vrije wereld" kiezen, samenwerken
met Franco-fascisten en. met West-
Duitsl.ind, waar oorlogsmisdadigers
gratie krijgen? Hebt u er zich wel
rekenschap van gegeven, dat het mi
litarisme geen vrijheid kent? Vindt
u, dat de huidige maatschappij, waar
zovelen afhankelijk 2ijn van hun
werkgever „vrijheid" kent? Sterke
bewapening (zegt men) moet de
„vrede" redden.'Maar welke maat
schappij kan dergelijke lasten blij
ven torsen?
A. W. TREURNIET.
Waar gaan wjj been?
Het komt mij voor, dat ér aan het
stukje „Keerzijde der defensie" on
mogelijk een luchtje kan zijn, om
dat inzender slechts de naakte feiten
naar voren heeft gebracht. Naar aan
leiding van die feiten zou ik de
vraag willen stellen: Waar gaan wij
heen?, naar een baldadige vernie
ling. onzer aarde en 'van de mens?
Er moet gehandeld worden en vlug
ook.
E. THTERENS.
Vredesactie
In entwoord op - een - opmerking
van W. Noorlander, die In deze ru
briek heeft gereageerd op het stukje
„Keerzijde van de defensie" en
klaagt, dat men .de stem der. paci
fisten en ontwapenaars uiiet^meer
verneemt, zij opgemerkt, dat na de
oorlog zowel „Kerk en Vrede" als
de Algemene Nederlandse Vreae
Actie (ANVA) hun propaganda heb
ben hervat
J. CLAUS.
Houding der socialisten
In 1914 heeft hetinternationaal
socialisme de leuze „geen man en
geen "cent voor het militairisme"
practisch prijsgegeven. Door deze
houding werd de grote vredepropa-
ganda practisch uitgeschakeld en
van toen af aan kon dc individuele
en in groepsverband gevoerde vre
desactie gemakkelijk het zwijgen
worden opgelegd. Toch mag;.worden
aangenomen, dat na de tweèdè we
reldoorlog de Europeanen intens
naar vrede verlangen. Dit in. ant
woord op de vraag van W. Noor
lander, waar de stem der .ontwape
naars blijft
A. TEYSTRA.
Met groot verlof
Na de oefening „Crescendo": wer-
de militairen van de lichting 194911
tien dagen eerder met groot verlof
gestuurd, als beloning voor hun ijver
en toewijding tijdens de oefening.
Wie schetst hun teleurstelling toen
zij hun soldij uitbetaald kregen tot
cn met 22 Maart en niet tot 1 April.
Had deze lichting; tot 1 April ge
diend, dan was zij met Faasverlof
gegaan, maar had. zij de soldij wel
doorbetaald gekregen. Zo beschouwd
is de. generale staf wel har.dlg te
werk gegaan. Maa.r is dat nu de
juiste beloning voor goeda prestatie?
EEN 1949 U-ER.
Holland op i?n smalst
Groot was de-verslagenheid' toen
de dienstplichtigen van'1949II, die
eerst, verheugd waren, dat 'zij eer
der met groot verlof werden gezon
den, vernamen dat,, zij met ingang
van -23 Maart geen soldij meer zou
den ontvangen. Oefening „Crescen
do" had geld gekost, .zeker..'Maar
moest dat rnu-,worden verhaald op
het salaris' van .plmr sO.idOO hian? Ik
noem'dat Holland op.zijn smalst !-
EEN GEDUPEERDE.
