CHARLEY TOORGP—
triomf van de wilskracht
Cannes laat „het witte doek55
geen ogenblik blank
MOEILIJKHEDEN?
Loonsverhoging van 5%
niet steeds ver
DE COMMISSARIS VERTELT DOOR
- op haar zestigste jaar een unieke
persoonlijkheid in de schilderkunst -
Y.
Imposant overzicht
van levenswerk
Wij geven raad
Hervorming geen
grondtoon van
ons volle
Malaparte's werk
een sensatie
Goede koorzang
in Rivièrahal
Kerkconcert
door h. voordewind
Maandag:' 23 April 1951
LS IK EEN MOTTO zou moeten-kiezen voor de grote over-
f\ zichtstentoonstelling van de Kunst van Charley Toorop in.
het Haagse Gemeentemuseum, zou hét zijn: „De-Triomf van de
Wilskracht". Evenals bij .Vincent van Gogh, die men, Hoe para
doxaal-dit-moge klinken, een genie zonder talent zou kunnen
noémen,'zijn-ook bij Charley Toorop, energie-en ontembare
wilskracht, méér dan een aangeboren begaafdheid, de factoren!
/iie het karakter van haar kunst bepalen. Dit is dan ook de;
reden waarom haar schilderijen over het algemeen ineer res
pect afdwingen dan liefde wekken. Steeds weer hoort men de
zelfde bezwaren tegen haar kunst opperen: gemis aan gevoel,
opzettelijkheid, hardheid enz.
Het eerste is beslist niet waar. Aan haar schilderijen ligt wel degelijk
een diep en warm gevoel ten grondslag, dat nu eens méér, dan weer min
der, openlijk blijkt De bardheid en opzettelijkheid vao haar vormgeving
vormen Inderdaad een aspect van haar kunst, een zó opvallend aspect, dat
men andere hoedanigheden wel eens te veel over het hoofd ziet.
Dcch laat ik de ontwikkeling van
Charley Toorop's persoonlijkheid,
aan de hand van de chronologisch
gerangschikte schilderijen in het
Gemeente museum op do voet vol
gen. Haar debuut is zeker niet op
zienbarend. De schilderijen, die in
de jaren 19131922 ontstaan, ver
tonen zeer sterk de Invloed van de
toenmalige Bergense School en
slechts in enkele kinderportretten
voelt men een persoonlijkheid, die.
eigen wegen zocht. In de twintiger
jaren verdwijnt echter elke aarze
ling. Het dnel komt steeds vaster
vcor ogen te staan: het uitbeelden
van de Mens. in zijn'geestelijke een
zaamheid, doch ook in zijn sociale
verbondenheid. In deze tijd ont
staat het type, dat Charley Toorop
bij herhaling zal schilderen, met
steeds ditper peilend begrip zal
weergeven.
Menselijke eenzaamheid
Haar figuren staren, met Etairre
blik vooruit, verzonken In een eigen
gedacbtenwereld, orrgeven door an
dere mensen, die al evenzeer In
zichzelf besloten zijn. Tussen deze.
mensen schijnt geen gemeenschap
mogelijk, hun eenzaamheid- beeft
iets huiveringwekkends. Heeft de
schilderes dit zo gewild? In de eer
ste schilderijen, waar dc figuren
dicht opeengedrongen, soms een
stapeling van koppen vormen, zeker
- wèj. Deze- sfeer is-in het „Volks-,
huis", in bet bewonderenswaarde
..Volkslogement'' met de om de
kachel geschaarde mannen en' vreu-
wén. volkomen gerechtvaardigd.
Doch "in de" latere, beroemde por
tretgroepen, de ..Maaltijd der
vrienden", de groep om H. P.
Bremmec, de -^.familiegroepJohn
RSdecker" zou men toen juist dc
verheerlijking van de'verbondenheid
tussen geestverwanten verwachten.
Anti-picturale monumen-
„lalitcit.
Het is vooral de.' consequenteJ
doorvoering van Charley Toorop's
vormbesef, die voor deze mentaliteit,
verantwoordelijk is. De monumen
talen, vereenvoudigde', vormgeving;
die in Charley Toorop's schilderijen,
zo'n volstrekt apart karakter heeft
gekregen, is in vele opzichten be
wust* anti-picturaaL Een los, „schil
derachtig" arrangement, een samen-
'biridende.- /licht-donker werking,.Jn
harmonieus' colortet, wordt zeer be
slist vermeden. Hierdoor, ontstaatyn'
eenzijdig gerichte' uitdrukkings
kracht, die in- sommige doeken, zo
als behalve in de reeds: genoemde
werken, ook in de „Boeren" aan
grijpend kan 'zijn, doch ook wel
eens, zoals in de „Naakten" afsto
tend lelijk is..
Intensiteit en geladenheid
Het is natuurlijk niet zó, dat in de
uiterlijke middelen die Charley Too
rop kiest om haar doel te bereiken,
in hst op bovenmenselijke schaal
vergroten van de portretkoppen,in
de streng, gesloten vormen,, op zich
zelf enige kracht gelegen is.'Integen
deel hierin schuilt eerder een zwak
heid. vocral als zulke middelen ge
combineerd worden met een poging
tot groter gevoeligheid, zcals'in som
mige kinderportretten. De kracht van
Charley Toorop ligt vooral In dc ge
weldige intensiteit, waarmee zij haar
gevoelens in haar schilderwerk kan
uitstorten. En dat: is 'betméést ge
slaagd.' in enkele" kleinere werken, in
sómmige stillevens. Zó isi de „Medusa
in landschap", vol van .een -, geheim
zinnige lyrische schoonheid.; Ook in
andere stillevens va n .appels,' In de
bloeiende en vruchtdragendeboom
takken, in de kleine zelfportretten
komt ditelement tot uiting. In dé
laatste - zaal waar/het werk-'uit de
veertiger jaren. -/hangt// is Charley
Toorop's kunst tot „volle, rijpheid, gé-
komen'; Hét magistrale doek-van dé
„Drie, .Generaties" is hier een in-/
drükwekkend hoogtepunt. De - hier
boven geschetste ontwikkelingsgang
kan, men'f oök' volgen in de' téken in-
gen en" grafiek, waarinechter oyer
't algemeen "een mildere geest heerst.
Unieke persoonlijkheid
Welke weerstanden Charley
Toorop's .kunst, bij velen, ook moge
wekken, welke .-tekortkomingen
haar schilderijen mógen - hebben
(b.y. de zwak- geschilderde-ban-
dén van vele portretten). deze! gro
te -tentoonstelling; zal- toch' op,: een
ieder diepeindruk - makep. Charley
Tooropis ongetwyfeld eén Hiiniëke
persoonlijkheid, die in binnen- en
buitenland met geen ander vergelijk
baar is tot geen enkele stroming
of „isme" gerekend kan worden.
De. tentoonstelling in het Haagse
Gemeentemuseum, is dé eerste van
een reeks exposities, die na Charley
Toorop... ook - Chabot,Kruyder en
Sluyters.zullen eren, en die behalve
'in Den.Haag ook in Amsterdam, Rot
terdam en Eindhoven gehouden zul
len'worden. De indrukwekkende ten
toonstelling van Charley Toorop's
kunst blijft tot 24 Juni in Den Haag
te bezichtigen.
R. E. PENNING.
Spido-liarenrondvaaït in
woord en beeld
-De - grote-iattractie;-zowel voor
stadgenoot,./als:, voor hen,die eèn
bezoekbrengen- aan r de Maasstad,,
is- een.- rondvaart .van bijnatwee
uren: door 'de -havens..-Nu het nieuwe
seizoen weer voorL de deur staat
heeft. 'de Havendienst 'Spido een.
brochure- het -'licht doen. zién, waar
in; ten ..- 'dienste van1 de toekomstige
pïeziervaarders, i- woord en beeld
bijzonderheden; wórden. gegeven
öyër! het attractièvé.'geheel,:'"dat- in
Rotterdam^-.de' haven''hêeü
De uitgave, verzorgd door 'de - -- - - - -
Uitgeverij Nova te Aalten, ber .=t 'n i n°cb tegenover de filmcultuur, de filmzaal de voorkeur te geven boven
j t i.ili n. C—i..J... ..h.'ïrtMn Aifdpivunc 1 nnrol nn
groot aantal suggestieve foto's,
waarvan A. de'Haan. «T. R. Kappe-
tijn,.E. A. Hof. en Particam.Pictu
res de vervaardigers zijn.
R. S. en anderen, yragèn 'inlichtingen over de jongste l>% loonsverhoging.
Deze verhoging m o e tgegeven worden aao:
a. manneljjkc en vrouwelijke werknemers van ,23 Jaar. en ouder;
b. mannelijke en vrouwelijke gehuwde werknemcrs 'beneden de leeftijd
van 23 jaar; v" -
c. mannelijke en vrouwelijke kostwinners beneden de leeftijd van 23
jaar, wier normale inkomsten tenminste 2/3 deal vormen van de totale
inkomsten, waaronder begrepen uitkeringen ingevolge sociale voorzienin
gen, van het gezin, waartoe ,z|j behoren en. wier loon Is geregeld In een
collectieve arbeidsovereenkomst of bindend vastgestelde loonregeling.
De'bijslag ad 5% zal voor de mannelijke werknemers van 23 jaar en
ouder tenminste 4 cent per uur bedragen.
Dé bijslag overschrijdt niet een bedrag van1G,65 per maand, resp.'
ƒ.3,84 per week of 8 cent-per uur. De bijslag is voor de ecrsle maal Ver
schuldigd over de loonweek, waarin 19 Maart 1951 valt. Ten aanrien van
hen, die een maandloon ontvangen, is voor de maand Maart 1951 de helft
van deze bijslag verschuldigd.
Wij hebben een passage gespa
tieerd. Wie dus werkzaam is in een
onderneming, waar geen C.A.O. of
een bindend vastgestelde loonrege
ling (vastgesteld doorRijksbemid-
delaars) 'is, heeft geen juridisch
recht op 6 verhoging. Wel mèg
de 5 worden uitgekeerd. Het be
treft hier veelal personeel in win
kels; kantoren en huispersoneel.
Voor jóngeren beneden 23 jaar
geldt, als toeslag moet worden ge
geven, de volgende regeling: voor
werknemers van 19 jaar 1 bijslag;
DINSDAG
HILVERSUM I 402 m
KRO 7.00 Nws -7-13 Lichte muziek 7.45
Morgengebed en-Ut. kal. 8.00. Nwb en
wcerbcr. 8.15 Gram. muz. 9.00 Voor de
huisvrouw:9.30 Waterstanden 3.35 Lichte
baken 10,00 Voor de kleuters 10.15 Gram.
muz. 10.40 Schoolradio 11.00 .Voor- de
vrouw 11.30 Schoolradio 12.00 Angelus
12.03 Lunchconcert [12.30—12.33 Land-,
en tutab.med.) 12.50 Sport 13.00 Nws en
Kath. nws. ,3.20. Act. 1355 Amusements
muziek 14.00 Gevar, progr, 14.53 Zang
en .piano 15.15 Gramofoonmuziek 15.30
..Ben je .zestig?" 16 00 Voor de. zieken
16.39 ZI ekenlof17,00 Voor de' kinderen
17.45 Gramofoohmuziekv 18.00 Voor de
ieu'gd" 16.15 Sportpraatjë. 18,24 „Dit te
leven". causerie 18.30Radio/Volksuni
versiteit D G Ruarus: „De-r*rüctuur van.
de persoonlijkheid'? 19.00 Nws' 19.15-Act.
19:23 „Hier is Europa" 19.52 Politiek
overzicht 20.00 Nws 20.05 De gewone
man zegt er T'zijne van: 20.12 Kamer
muziek - (plm- 20.30-De - ZDmer "komt- in
't land", klankbeeld) 21.05 „Sint Paulus
en de Europese mens", causerie 21.25
Omroeporkest Omroepkoor en solisten
22.20 Gram. muz. 22.34 „Gesprek met
mijn zoon 22.45 Avondgebed en Ut ka)
23.00 Nws 23.15 Sport 23.25—24.CO Gram.
muz.
HILVERSUM II 298 m
AVRO 7.00 Nws 7.15 Ochtendgymnas
tiek 7.30 Gram.;.muz. VPRO 7.50 Dag
opening AVRO 8.00 Nws 8.15 Gram.
rr.uz 8.45 Idc.m 9.00 Morgenwijding 9.15
Gram. mtw. 9.39 Idem 10 30 Voor de
vrouw 10.35 Gram. muz. 10.50 Voor de
kleuters 11.00 RVU.' dr'J. Baesjou;
„Blóed- en ajaedermelkcentralés".. .11.30
Voor ?de zieken 12.00 Salonorkest12:30
Land- er. tuinb mcd. 12.33 Voor het plat
teland 12.40 Pianomuziek 13.00 Nws 13.15
AVRO-AIierlei 12.20 Financieel" week
overzicht 13.30 Orgel en sopraan 14.00
Vbor de vrouw 14.30.Gram. muz. 15.30
„Onze Amerikaanse burer." 16.00 Gram.
muz. 16.30 Voor de jeugd 16.50 Kinder
koor 17.20 Jazzmuziek 17.45 Reg. ultzu
ds F. C. Kamma: ..Godsdienst bi( dc Pa
poea's in Noord-Nieuw-Guinea" 18.00
Nws 18.15 Pianospel 18.30 Lichte muziek
19.C0 „Paris /vous Parle" 19.05 Zang en
piano 19.30 Fanfare-orkest 19.50 Reporta
ge 20.00 Nws 20.05 Act. 20.15 Gevar.
programma 21.15 De Antwoordman 21.30
AVRO-AlJerJel 21ZS Operamuziek 22.00
„Goede Meed", causerie 22.15 Strijk
kwartet en mezzo-sopraan 22.45 Buiten
lands oveTzieht 23.00 Nws 23.1524.00
Gramofoonmuziek
ENGELAND
BBC Light Programme .1500 en 247 m.
12.00 Parlementsoverzicht 12.15 Militair
crkéèt 12.45, BBC ..Northern Orchestra.
13.45 Vcor de kleuters 14.00 Voor de
vrouw. 15.00 Salonorkest en soliste '1520
Voor. de.-- soldaten 1 15.45 -.Instrumentaal
kwintet 16.15 Mrs Dale's Dagboek 16 30
BBC Welsh Orchestra 17.15 Orgelspel
17.45 Lichte muziek 18.15 Muzikale cau
serie 18.45 Hoorspel 19.00 Nws 19.25
Sport 19 30 Hoorspel 20.00 Operakoor en
-orkest en solisten 21.00. Gevar,-'pro
gramma 21.30 Klankbeeld 22.00 Nieuws
22.15 'Act. 2220 Dansmuziek. 23.00 Voor
dracht: 23.15 Lichte: muziek 23,56^24.00'
'Nieuws. A:
BRUSSEL 324 Hl.
11.45 Gram. muz. 12.30-Weerbe.r. 12.32
Gram. muz.'13.00 Nws 13.15 Lichte mu
ziek 13.45 Gram; muz. 14;Q0 Schoolradio
15-30 Pianorecital 16,00 „Golflengte Ple
ziert .16.35 Gram.' mtiz. 17.00 ;Nws '17;10
Gram; muz. 17.15 Voor de-kleuters 17.30
Gram; nitiz;17.50Boekbespreking, 18.00
.Studentenleven 38-30: Voor. der soldaten
19.00 Nws 19.30 Gram.. muz;rl930 Syn-
'dlcale kroniek 20.00 - Hoorspel 21.10
Gram;A muz; 21.15. Omroeporkest 21.45
Aöt. :22.Ó0 :NWs 22.15 Dansmuziek 22.45—,
24.00"-;. Verzoekprograrazna(Om. 23:15
•Nws).:
Romme: vergis u niet!
ROERKÓND. In eeu redevoe
ring heeft prof; Rommé;:Zaterdag-;
middag opnieuw het ontbreken van
anti-revolutionnairen in het nieuwe:
kabinet betreurd. Uit uitlatingen,
door het AH. Eerste Kamerlid prof.-,
Anema de laatste tijd Eedaan, was
spr. gebleken, dat de oorzaak daar
van'gezocht moet worden in de poli
tieke opvatting der anti-revoluticn-
naireb, dat als grondtoon - van het
Nederlandse vclk geldt, hei daarop
door. de Hervorming gedrukte stem
pel. Als katholiek leider wilde prof.
Romme daartegenover nadriikkelijk.
vaststellen, dat prof. Anema c.s. zich;
vandaag.en morgenen degrondtoon.
van ons volk diep vergissen.-De ka
tholieke Nederlandse bevolking 2al
zulks in zijn-politiek diii'del|jk.lflten:
;bl|jkeiL;- - .<r -
van 20 jaar 2 bijslag; van 21 jaar
3 bijslag; van 22 jaar 4 bijslag.
C. D. B. stelt enige vragen, waar
van de beantwoording blijkt uit de
navolgende uiteenzetting:
Inzake schadevergoeding voor ten
onrechte gedetineerden kan men
2ich' uiterlijk'tot#Mei van dit jaar
wenden tot de rechtbank..
Aldaar zalmen U,: wanneer men
'dat vraagt, nauwkeuriginlichten,
welke, 'administratieve' .maatrégeler
menldlent .te némen.. .WiW'.-C'-'C-.
Voor een kind,geboren op 10 Oc
tober 11950;-bestaat recht, op kinder
bijslag ingaande .1 Januari 1951.
De Uitkering van kinderbijslag In
Januari 1951 is over het4ekwartaal
1950. Ingaande 1 - Januari :195lr-heeft
'de wettige vader 'recht op kin--
derbijslag. Indien deze niet voor
het kind zorgdraagt, heeft het or
gaan, dat de kinderbijslag moet uit
keren,, de bevoegdheid om op ver
zoek van een voogdijraad de kin
derbijslag aan een derde betaalbaar
te stellen.
Op de vraag van R. D. inzake het
verhaalsrecht, kunnen wij het vol
gende antwoorder.:
Als ouders hulp vragen van de
gemeente, kan de desbetreffende'
dienst, ingevolge wettelijk voor
schrift, verhaal op kinderen en
eventueel kleinkinderen toepassen.
Men is 'echter heel redelijk bij de
toepasjsihg. Meent -betrokkene, dat
men te veel vraagt, dan zal de be-
treffende dienst openstaan voor' zijn
klachten..
c,: H; Stélt een vraag overde - uit-,
breiding:;yande groepen, dié 'onder
hét ziekenfonds zijn gebracht;
Nu/nieuwe groepen." onder - het
Ziekejifondsenbesluitzijn gebracht,
-hebben deze niets anders te doen,,
dan aansluiting te/vragen b|j een
erkend ziekenfonds hunner keuze.
Zij, die varude' Rijksvérzekerings-
bank of::een Raad. van 'Arbeid een
rente of uitkering ontvangen,, wor
den door., die instellingen in-het be
zit gesteld van een bewijs, waaruit
blijkt, dat zij vérplicht verzekerd
zijn. Dit bewijs - moet door de be
langhebbende wordcr. ingeleverd
b|j het ziekenfonds in kwestie.
De andere categorieën van perso
nen kunnen zich zonder meer bjj
een ziekenfonds aanmelden. Aldaat
zal men aan wel de r.odige gegevens
ban hen wagen en mededelen, wel
ke bewijsstukken eventueel moeten
worden overgelegd.
Ensemble Sonia Gaskell
óp tournee in Duitsland
FREIBURG Vrijdag heeft het
ensemble van Sonia Gaskell de eer
ste voorstelling gegeven van een
tournee van enkele weken door 'het
Bondsgebied. Opgevoerd werden „La
béRe et/la béte", „Odysseus en Ca
lypso", „Alles voor een mantel" en
„Oud-Amsterdams prentenboek".
Zet/portret van Charley Toorop.'
(Van een bijzondere medewerker)-. -,
CANNES. We moeten er voor de finish nog even uithalen wat er maar
bij mogelijkheid kan inzitten, Is blijkbaar het parool in het Internationaal
filmfestival te Cannes en zo gebeurt het dan nu, dat men herhaaldelijk
:twee films tegelijk vertoont en er zelfs al een nachtvoorstellïng Is gege
ven! Gelukkig ging in die nachtvoorstelling een'Spaanse film en na de.
kennismaking met enkele andere Spaanse films, eerder in dit festival,
gevoelde ik mé geenszins verplicht, noch tegenover de lezers van ons blad,
noch tegenover de filmcultuur, de filmzaal de voorkeur te geven bóyen
myn hotelbed, Dé Spanjaarden schijnen overigens toch nogal op nachtelijke
festiviteiten gesteld te z|jn, want in de komende nacht houden ze een
receptie waar je de Spaanse w|jn kunt komen proeven. Er loopt hier een
Spaanse schone rond, een actrice, die in ons land goede naam heeft ge
maakt: Ana Esmeralda, de zigcunerdanseres aan wier optreden w|j zulke
goede herinneringen bewaren. Ze is nu ook actrice, trad op Sn enige Spaan
se films, uiteraard in rollen waarin zij kon dansen. Zo'n film heb ik hier
(nog) niet gezien, maar aangezien deze laatste week het ene extraatje na
het andere komt, is het mogelijk dat men er alsnog een zal vertonen.
Clef des Sondes, met Gerard Phi-
lipe,maar aan - die verwachtingen
voldeed de' film geenszins; zjj bleek
goed-gemaakt, maar overtuigde niet
en boeide zelfs niet. Ik vrees, dat
de producent er niet meer Jdan een
fractie van de 140 miliioen francs,
die: Juliette heeft gekost, zal uitha
len."
De'Russische films bleken alle
maal fraai-gekleurde propaganda-
vèrhaten, voor grote kinderen: fa
brieken,-korenvelden, zingende boe
ren, lachende arbeiders, vlaggen,
portretten van Stalin. Van de aan
hen verwante Polen en Tsjechen,
kregen we belangrijker werk te
zien: van de Tsjechen o^- De Val
strik, van regisseur Martin Fric, een
knappe' film over het verzet tegen
dé,Duitsers. -
De Europese conventie
voor het wegverkeer
GENEVE. Oostenrijk, Italië,
Noorwegen. Zwitserland, Turkije
en Joego-Slavië zullen zich aan
sluiten bij de conventie inzalrc het
Europees wegverkeer, die verle
den jaar door Engeland, Frankrijk
en de Beneluxlanden is opgesteld
en ondertekend, aldus maakt de
Economische. -' Commissie voor,
f.uropa-bhki'aUi
Een. der scènes vit 'Cürrio Mala-
parte's jilm 11 Cristo Proibito
(De Verboden Christus), een
sensatie op 'tfestival ie Cannes.
De Italianen zijn tot nu toe in dit
internationale filmfeest, dat tevens
een wedstrijd is. het best voor de
dag gekomen. Kort nu elkaar ver
toonden zij drie films, die er alle
drie mochten zijn: Miracolo a Mi-
laoo, van Vittorio de Sica. II Cam-
minodella Speranza, van Pietro
Germi. en 15 CnSto Proibito, de eer
ste; film van: - Cürzio - Malaparte.
Vooral deze film mocht .wél., een
sensatie heten, want Malaparte, heeft
daarmee/.zeer .boog gegrepen. .Als-
nieuweling ici het vak voerde /hij
niet alleen de regie, maar schreef
hij óok verhaal, scenario en dialo
gen en componeerde hij de muziek.
In z|jn film behandelt hij het pro
bleem van de verantwoordelijkheid
er. dat van het lijden voor de vrij
heid. Waarom zijn het altijd de on-
schuldigen, die moeten lijden?
Waarom? Waarom? Dat steeds ster
ker wordende waarom aan het slot
van de film oefent een dwingende
suggestie* uit op de toeschouwer.
Malaparte, die de indruk maakt,
nogal op Malaparte gesteld te zijn,
rnerkte op, dat hij met opzet zo
hoog had gegrepen. „Ik had wel
een eenvoudige film kunnen ma
ken, óver een man. een vrouw en
een vriend, want daarvoor ben ik
intelligent genoeg." zei hij beschei-,
den. „maar ik wilde'een boodschap
brengen, via-de film." Hü raakte
met-enkele journalisten en met een
jonge dichter die óók nogal op zich
zelf gesteld lijkt te zijn en-die ook
'elke gelegenheid gebruikt om re
clame voor zich te maken, in hevige
discussies verwikkeld, maar 'sterker
dan- door zijn woorden heeft hij
door zijn film het pleit gewonnen.
Russisohe lof
De Amerikanen hebt en een film
vertoond over een oorlogsslachtof
fer dat blir.d is geworden na.de
psychiatrische afwijkingen, de ver
lamming en ce blindheid kan men
nog andera aspecten van oorlogs-
vcrwondingen verwachten die
welisw'aar niet helemaal op het peil
stond van de vorige films van haar
regisseur, Mark Robson, maar toch
wel een-behoorlijke indruk maak
te.-. ,:,Voor een Amerikaanse film is
-zij'volkomen eerlijk' én'/goed", ze£.
de Russische regisseur Pudo.wkln
ervan.en zo'n loftuiting al Is het
er dan een met een bijsmaakjeuit
die "mond is in dit geval veelzeg
gend. Groter verwachting koester
de men algemeen van -Marcel Car-
né's nieuwe film, Juliette ou Ia
„Bien étonné.
Die Tsjechische film werd in één
programma vertoond met een Ar
gentijns product; ovér eilandbewo
ners, dat,de slechte indruk van. De
Vuurdans een beetje wegnam. Tsje
chen, en Argentijnen zullenmis
schien wél-„etonné" geweest zijn,
„de. se trouver ensemble". "Vorige,
week vertoonde men na elkaar",
doch niet m één programma, - een
Hongaarse en een Spaanse film het
geen evenmin een alledaagse com
binatie is. - -
Uiteraard :zien; we nog steeds veel;
documentaires! welke om het te
zeggen; met de woorden van Joris.
Rïtiö' Marc IK,bè,faamd Italiaans
actrice, in haar rol in II Cristo
r - - - Proibito
Ivens, die - hier een persconferentie
hield het geweten van de cinema
zijn óf het vergif van een program
ma. Behalve het zo enthousiast, ont
vangen en zelfs opnieuw'te verto
nen Nederlandse filmpje Spiegel,
van Holland behoorden zeker een
mooie Poolse documentaire over
Warschau's verkeersprobleem,, een
Spaans filmpje,in: prachtige kleu
ren, over een kermis te Seyilla, een
even fraai gekleurde film van. en
over Luxemburg én sómmige Fran-
së films, waaronder een Marokkaans
kindersprookje/ tot/het geweten van
de cinema,
Dat de uitstekend bezette "Rivié-
ra-hal de Limburgse zangers na af
loop" van het concert node liet gaan
en ze een dermate geestdriftige bij
val, schonk, dat er nog -drié toegif
ten moesten volgen, was heel be
grijpelijk, want. de Koninklijke
Zangvereniging „Mastreechter
Staar" heeft op het gebied van de
mannenzan^ een hoogte bereikt,
.die nauwelijks te evénarén is.
Dirigent - Martin -Koékelkoren is
een musicus yan grote distinctie,
die zijn groot ensemble met sobere,
"doch uiterst gespannen gebaren
leidt en een koorklank.: weet te,
ontwikkelen,- ;die in alle/: stérkte-,
[graden "zijn glans en diepté be
houdt. Prij ze nswaa rd. is üe voo rt-
durende zuiverheid, die :ln de
moeilijkste harmonische combina
ties niets aan.: waardeinboet;even-
ZO ook de uiterst verzorgde uit
spraak. Aldus was liet- een intens'
muzikaal genot té: luisteren naar
de uitvoering van. eenprogramma",
datuit geestelijke werken, Negro-
Spirituals, twee opera-Jragmenten,
volks'; en Kozakkenliederen. be-
stond,
Óver de prestaties der Christe
lijke ..Zangvereniging -„Sursum .Co-r-
da", onder leiding van Dirk Jansz.
Zwart, die Zaterdagavond in - de
Wilhelminakeitk/i; concerteerde. valt
moeilijk: een positief oordeel te vel
len, ómdat het koor,/ door "de./.or
gelbegeleidingen (op zichzelf geno
men, volgzaam/en muzikaal ge
speeld door. Jan Zwart jr) sterk
overstemd werd/ zodat de midden
stemmen. nauwelijks of, in het ge
heel niet te horen waren.
De dirigent deed- zich/tevens in
•werken -ou. 'van HBndel, en Jan
Zwart als een zeer verdienstelijk
organist-, kennen,
HERMAN VAN BORN.
dus diende ieder 'zich neer teleg
gen bij deze beslissing, hetgeen dié.
beide militairen dan- ook' deden-
Na de vréde was er alom in den
58 van de President van dit Hof. waar-
Viif iarAn larie hadden zii in een in hun werd meegedeeld, dat mr.
Duhs SSthSf in de grStsTe ?1- Binthoven door de Procureur-Fis-
iende doorgebracht. Meer dood dan caal,. onvoorwaaraclyk buiten ver
levend waren zij na veel ontbérin- volgng was geste.d en dat-tegen
gen ten slotte weer in hun familie- dl® b°sliss{"g £ecn voprzienlng mo- tgnde de grootst mogelijke ver-
kring 'teruggekeerd.En de man, die Sehjk-was... warring op allerlei gebied. En: het
met zijn juridische kennis hun dat Een soortgelijk antwoord had ook Militair Gezag stond dus voor een
koopje had geleverd, zat daan op lk oiuvangen,maar van de Prpcu- zware taak om orde te scheppen
een: afstand van een paar meter met ^dr-.Fiscaal zelf Ik^hsd mn nL fot die chaos. Allerleikwesties/ ook
de wet in de .hand te betogen, dat deze .au^toi.l!text gecvénd. met de vraag van juridische aard, doken piotse-
hun aanhouding /.destijds volkomen- tegen mr.Emthov^j ling op én op last van. generaal mr
legaat was geweest/ - - v^1;o°"dcI vSfJLKruis werd opgericht/het „Bureau
Maar beide: slachtoffers gedroegen zondcre^ Rechtspleging. Nationale /Veiligheid*-; dat onder
zich ter zitting steeds uitermate cor- .Zijn antwoord ]Udde. ,,öatb;J ^ot taak had. hier telan-
reet. Zii onderwierpen zich geheel (Procnreur-Ihscaal) tot de overtu.. "pionnen en an-
aan de leiding van dc voorzitter sa- .«*'i m.' ataats-gevaarlgke elementen
ven kalm en zaxehik antwoord op ven tn de zaak uegen dc beide Ne- rtn«ehf»d(»lHk te
de-hun gestélde vragen en lieten derlandse militairen v ol k om e n Het was ook zeer vcrklaar-
met geen woord bf gebaar merken, juist had gehandeld. Eu om te ba/r 'da* gemaal I^ls S hl
hoe zij over de verantwoording van voorkomen, dat hij (mr E) nog m««tair ook iurist' was en
mr. Einthoven dachten. Hun hele verder ten onrechte zal warden Süt'alMjïï- - KT
houding daar wasruitermate sympa- lastig gevallen, hch ik hem. een
thiek, niet het minst door de grote (uiteraard onvoorwaardelijke) bui
voor dc leiding van dat bureau een
jurist van formaat nodig had. een
beroep deed. op/mr
nodig
Eintnc
oven. Deze
lecica' Aldus de* brief van deze* Procu-
Het zou immers zeer wel ver- reur-Fiscaal niacht bekleed.
klaarbaar zijn gev/eest. indien zij. Dat was duideliike taal en van Wij leven sr.el tegenwoordig en
zich in deze zelfde zaal. waar zij juridisch standpunt gezier. ging mr ik maak mij sterk, dat'vele lezers:
destijds door het „Kriegsgericht" de Einthoven dus vrij uit. Hij block z'ch <*at bureau B.N-V. niet eens
doodstraf tegen zich hadden horen me, zjjn van het Recht meer zullen herinneren. Behalve
1 i(- nAn, till Vtlin O I llraWl „„4.titi. .21
uitspreken, eens uit hun slof waren
geschoten. Speciaal tegen hem. die
begonnen was, met het bevel te
geven de jacht op hen in te zetten.
Maar. zoals gezegd; zij bléven
kalm en correct, ofschoon zij wel
van mening bleken, dat de behan-
van het Internationale Recht dan natuurlijk zij. die er op de een
bij het rechte eind te hebben ge- of andere manier mee in aanraking
had. toen hij bevel had gegeven, zijn geweest. Of dat bureau Natio-
die beide Nederlandse jongens te nale Veiligheid onder leiding van
vangen. mr Einthoven wel in alle opzichten
Zo ziet de lezer, dat een leek ge- aan de verwachtingen heeft beant-
rtelSn^van'hun1'zaak ntet thuishoor" makkelijk èen verkeerd oordeel woord wordt zeer verschillend be-
de b?i d?z- CcmmiSie malr ecn vellen nis hij zich bemoeit met oordeeld. En ook over. het feit, dat
wa"s voor dc Bijr.cndere W1 Ken vorstand van hiji tothoofdlm die .racllmg was
RechtsuleeinE En dus deden zii een heöft- Maar of iedere goede Neder- benoemd. Dat werd niet algemeen
oozing in die richtinr- lender zich wel bevredigd zal voe: geapprecieerd, getuige bijv. "de uit-
Zil dienden tegen mr. Einthoven len door die rechterlijkebesllssin- Iating vanur Wendelaar. lid van
namelijk een klacht in bij het-B|S- g-»n, is een andere kwestie. Ik was de Tweede Kamer der Staten-Ge-
zonder Gerechtshof in Den Haag. het in ieder geval me'. Toen met neraal, m de zitting van 19 Decem-
maar dat liep op niets uit. War.t en nóg niet. Maar na Mei '45 had- ber 1049.
na enige tijd ontvingen zij een-brief .den.-wij weer-een Rechtsstaat en (Wordt vervolgd)'
Shylock leeft nog.
Ongeveer 200 vrouwen, die Ausch
witz en een reeks ..andere /concen
tratiekampen overleefden én door da
prachtige bemiddeling van wijlen
Graaf Bérnadotte via Zweden da
vrijheid .-bereikten',' ontvingen van; de
Nederlandse; consul sin' dat land een j
voorschot van 75 Zweedse Kronen.
Vijf jaar nadien hébbenzil "nu een
schrijven ontvangen, waarin wordt
meegedeeld, dat; haar na half April
een kwitantie voor dit -bédrafezal
worden aangeboden. In verband hier-
mee stel ik de vraag:./hoé hoog/is
de rekening dis Aus der Fünten
heeft; moeten,: beta len voor zijn .gr a-/
tis verblijf-:ëh logies/inons vader
land? tl M. FKENK
Straf voor C. Esveld.
Met grote verontwaardiging- las
ik, dat de heer C. Fsveld waar-
EChijnlijk zelf geen Rotterdammer—
ds burgemeester van Rotterdam-
een-man die zoveel voor zijn stea
doet, r.ls straf voor dc door. hém
veroorzaakte kabinetscrisis wil af- 1
zetten a»3 hoofd vandc gemeente.
Heer Esveld, we' leven gelukkig
nog in een democratische /staat/
.waar... zoiets, niet mogelijk./is--.//En
wat/*.&ë/kabinetscririsj/be^eft:;|'er.
schijnt- tóch wel iets gehaperd te
hebben waaraanmr Oud niet; véél..-;
schuld had. Overigens, zijn.ér. an-
dere /mannen op verantwoordelijke
p osten in ons land die /:ik::i .liever
voor,'een dergelijke straf/io'/aan
merking zou willen - laten komen.
H. PLO OIJ -
Dienstweigeraar
Iklas/ dateen militairtt dienst
weigeraar/; die .in een DUW-kamp
werkte,een baan i-hëeft gekregen
op- het ministeriel vanFinanciën.
Een week tevoren stond in v de
krant dat, naar Ik meen nog ruim
duizend gedemóbiliseerden 'zonder-
werk; lopen.; Is het geen schande,
dat mannen hun .plicht/ voor
het Vaderland hebben gedaan, .nu
werkloos rondlopen/ terwijl lieden
als dienstweigeraar?/ in baantjes,/
'gedrukt worden? GedeniobDiseerden.
hebbentoch voorrang? Is 'hét' niet
treurig dat zo'n dienstweigeraar da
plaats inneemt o; het departement
waar een goed vaderlander hoort
te zitten?
'ABONNé.
(B\j informatie bleek ons, dat deze
man zijn diensttijd moet uitdienen.
op het departement. Hij krijat als
salaris 'de. soldij uan. éen- soldaat. Ale
z|/n diensttijd om is .wordt htf weet
ontslapen/ De dokter had- geconsta
teerd, dat hij 'lichamelvkiOngeschikt
^was om in een DUW-kamp tc wer-
ken. Réd -i.
Slechte heurt, voor onze
democratie
Dag aan dag wordt ons de [nood
zakelijkheid ..voorgehouden ,/yari- da
verdediging van onze onvólprëï?en
democratische instellingen, 'die thana
ernstig worden bedreigd'en waaraan
-menigeen zijn grote liefde betuigt./
Wanneer men .echler het jongste be-
sluit vande minister/ van. justitie
leest, datde verdedigers van /deze
democratic "'-eb' haar -aartsvijandenI
over. één krm scheert, vraagt - men
zich af./of deze liefde/ in „zekere
kringen, wel zo diep zit. Op' ieder/
wo.denkend mens rrioet ,dit besluit
over de staleolozen een zonderlinge
indruk maken. Wanneer de demo-
cratic haar vrienden vele jaren lang
slecht belocnt en hun thans .tege
moet komt. door hen in hét illuster,
gezelschap 'van voormalige SS-le-
gionnairs te plaatsen, maakt zij een
slechte beurt. R. VAN LOOY
Besparing nu
Ik ben een ingewijde fri de pro-
auctie van cn handel in sigaretten
cn meen dat de regering in deze
branche terstond een besparing van
10 b 15 procent tot stand zou kun-
nen brengen, zonder dat. deze'tot
schaarste zal leiden. Want de/toe-'
stand is zo. dat er reeds lang ge-
sproken kan worden van overpro
ductie zowel van sigaretten als .van
shag. Dit is o.a. de reden dat. er
voortdurend nieuwe merken op dc
markt wordengebracht. Past men
productiebeperking -toe, dan zou de
groot- en de kleinhandel zijn voor
raden. vlotter verkopen en ander-
zljds zouden, de/fabrikanten econo-
mischer kunnen - werken -'^nniet
meer bet risico lopen met bepaalde
ver akkingen te blijven ritten;
- J.,HAGEDOORN.
