"iA*m
„Gevallenen willen in onze
daden worden herdacht
jaar geleden als eerste
Rotterdammer de lucht in
Amerikaanse versie van
jour se
Van Swol-Rinkel spelen
zich vlot in 2e ronde
Mr G. J. VAN HEUVm GOEDHART:
Nationale bezinning in de
Haagse Ridderzaal
151
J: I VAN BUSSEL DENKT-AAN:
Deetosin duel met
Gymnasiasten
Lloyd-jubilarissen
recipiëren
ROTTERD \MS E BIOSCOPEN
ENKELE OORLOGSFILMS VAN
DE GOEDE SOORT
Nacht zonder w,i
Bronstein heeft een
pion meer
Nederland verliest
..van Italië
Schulte kopman in
Rond5 vanNederland
Nieuw pand voor de
- Nederlanden
iri Rotterdam
"■M I
Zaterd ag 5 Mei/1951.
-■-.. r {Van een onzer verslaggevers
rBe Rotterdammers, die destijds op de Botér-
Sloot bij van Bussel hun fiets of motorrijwiel
lieten repareren, zullen zich destijds niet hebben'
kunnen: voorstellen, dat het/knaapje dat [daar
wérkte, nog eens een van de luchtvaartpioniers
van ons land zou .worden. Datzelfde knaapje was
de eerste Rotterdammer die-met een vliegtuig
delucht inging," Alleen heeft hij aan de Maas
stad, wat de vliegerij' betreft, geen aangename
herinneringen, want twee maal kvyam Van Bus-,
sel met zijn toestel omlaag en beide keren was.
het in Rotterdam. Toch heeft dit geen invloed
óp hemgehad, want sinds jaar en .dag exploi
teert "hij in Rotterdam een taxibedrijf- En het
zullen .wederom slechts;weinig Rotterdammers;
zijn, die van zijn taxi-onderneming gebruik ma
ken en weten dat zij vervoerd worden door de
man, die veertig jaar geleden mede de basis ge
legd heeft voor de roemrijke Nederlandse, lucht:
■vaart
■Toen van Bussel luchtvaartdemon-
straties in Spa had gezien,; had- hij
gelijk zijn hart aan de vliegerij ver
pand. Hij wist dat in Breda vlieg
lessen gegeven werden, doch ae
kosten, die een slordige duizend
gulden bedroegen, waren hem te
machtig. Een bevriende relatie had
zoveel schik in de vitale knaap, dat
die anderhalf mille fourneerde. De
jonge van Bussel nam zijn intrek
in de stationsrestauratie van Gilze-
Kijen en vlieglessen bij instructeur
Archer. Hedentendage is. het hem
nog een raadsel hoe deze man hem
vlieglessen hééft 'kunnen geven,
want zover, hij zich kan' herinneren
is .de instructeur nooit de lucht in
geweest. Th ieder geval leerde van
Bussel de kneepjes van de vlieg*;
techniek en in Februari 1S1Xwas
het zover, dat hij klaar was voor
brevetvliegen.Tezamen met Mulder
en Bakker, die eveneens daar hun
vlieglessen hadden genoten," moest
hij loten, in welke volgorde zij in de;
2-persoons Bleriot met zeven cylin
der- Gnome-motor proeven van be--
kwaamheid zouden afleggen. Van
Bussel lootte nummer drie en dat
is de reden, dat hij de. derde gebre-
veteerde Nederlandse vlieger werd.
Daartoe geïnspireerd door dé heer
D. Reese, de voorzitter van de Rot
terdamse Vliegvereniging. heeft de
heer van Bussel van 1911 tot 1914
vliegdemonstraties in vrijwel alle
plaatsen in Nederland gegcvèn. Rot
terdam was op 8 Mei 1911 aan de
beurten Dinsdag is Kot dus de dag,
dat precies veertig jaar. geleden op
Woudcstcin de Rotterdamse fietsen
maker, met zijn vliegkunststukjes
zijn stadgenoten versteld deed
staan. De eerste dag ging het goed,
maar. de tweede'dag was hét mis,
want van Bussel .moesteen nood
landing maken, waarbijzijn toestel
aanzienlijk1 beschadigd werd. Toen-
hij na die'noodlanding rustig naar,
huis wandelde, stond in de étalage
van een kranten-bureau met grote,
letters vermeld/ dat van Bussel., bij
een noodlanding omhet. leven ge
komen 'was. Nóg: jaren -daarna" stond
zijn naam inhet jaarboekje'van-de'
Nederlandse Vereniging voor Lucht
vaart met kruisje vermeld.
Deze tegenslag zette geenszins een
domper óp de energie van Van Bus
sel. Zelfs niet toen-hij voor de twee-,
de maal naar omlaag stortte.,'/Mét'
de. staart van zijn Bleriot bleef hij
in'.de bomen steken en kieperde met
zijn toestel en al ih. de Rotte.
Inmiddels breidde de techniek-
van de luchtvaart zich steeds meer
uit en de vliegduur, diè in 1911 uit
zeven minuten bestond, was in 1911
J (Vam onze korfbalmedewerker)
Het seizoen loopt ten einde. We
Zien het aan de- kleine program
ma's voor.-de eerste klas, maar
nog duidelijker komt dat tot uiting
in het vaststellen en. spelen van
bijzondere wedstrijden. De vorige
week kwamen stedenploegen tegen'
elkaar en Zondag zalbet Neder
landse B-twaalftal te Gent. vóór
de tweede maal de strijd, aanbin
den- met r hétBelgische B-team.
Het vorig jaar wonnen; de oranje-
spelers zne'c. 'nietminder dan 10-—3.
Zo'n zege verwachten we nu,niet,
maar de kans op een overwinning
is er toch weL De Belgen gébrui
ken de - wedstrijd als selectiepartij
voorde grote- strijd op 20- Mei. Z
Voor de eerste klas staan weer
drie ontmoetingenop het' pro
gramma., 'waarvanl er twee van
bijzonder belang voorenkele ploe
gen zijn. ;In de eerste plaats .die
tussen Deetos en Gymnasiasten.
Deze partij kan zowel de Dordte-
naren als de Haagse ploeg/dichter,
bij het doel. brengén. Wint -Dee
tos, dan zal het hog-slechts/twee
punten nodig hebben om zich
kampioen te kunnen/ noemen.
Maar Gymnasiasten vecht-'voor
'zijn hachje en zal het de róód-
witten 'niet/gemakkelijk: maken.
Eenfelle strijd gaan we hier te-
gemoet. -
HKV staat met twaalf punten
nog in. de gevaarlijke zóne, en zal
dus. zijn beste'beentje' voorzetten,
als het tegenSpangen bihöèn de
lijnen: komt. - r\
Dat Ons ...Eibernest 1'hetmet
OSCR wel zal klaarspelen, ligt
voor de hand.
al op ruim. èen kwartier gebracht
Met het toestel van de heer Reese
wérd van Bussel zelfs gedetacheerd
bij-manoeuvres van. het Nederland
se leger en hij was dus de eerste
Nederlandse militaire vlieger.
Voor zijn kundige prestaties kreeg
hij een dankbetuiging van HM. de
Xcningln.
De eerste wereldoorlog in ,- 1914
verstomde het gejuich over van
Bussels vliegdemonstraties en hel
betekende tevens het einde van de
vliegersloopbaan vandeze Rotter
dammer. By zijn zilveren jubileum
is hij nog eenrriaalin de lucHt ge
weest tijdens een vlucht,' dié de
K.L.M. hem. in een Dauglas-toestel
van Waalhaven naar. Schiphol' aan
bood* .Dóchsinds 1936V bleef-het
luchtruim vDOr/de; man, die de Ne
derlandse vliegerij heefthelpen
groot maken, hermetisch gesloten.
Tenzij bij zijn veertigjarig jubileum/
Ferdinand Verschaeve -im en J. J.
van Bussel vóór de Farman-dub-
beldekker tijdens vliegdemonstra
ties op 8 Mei ISH.-op Woudestetiu
Ruim' 1200 mensen brachten figtéren
etn. bézóek aan de „Willem Ruys", waar
twee jubilarissen van de Kon., Rottér-
damsché" Uoyd, ?.d< heren H. J, Sou-
man en G. J/M. MoussBult recipieerden.
Vit aile delen vanhet land waren be
langstellenden gekomen, ona de héren
Bonman met .-zljn; '40-jarig dienstver
band ais/inspecteur.; yen. ...de .Nautische..
Diénst: én;.Mpussaiüt, die?25--jaar. ais
inspecteur van/dé Clvielè Dienst aan de
maatschappij verbonden is, 't8" compii-
mentèren. De: direc'.eurde ;2teer.B,.E.
Ruys,sprak heide -Jubilarissen toe en
bood de" heer Brwman een radio aan,
terwijl deheer Moussault mfct zijn
echtgenote een reis/naar keuze mag.
makeni pe/h"êer;K/iV, d. Gaag adjunct-
üispecteur: *.-syanh-/de" NauUschê' - diénst
bood ;naméns/dR';.cpllega'È zijn chef een
fraaie klok/'aan.v-De héér J. A, v. d.
A voort 'wasNdë; woordvoerder van tje
stuwadoors; ^Kapitein- J,;BooiV haalde, in
eengééstigè 'speech berlnnerinseh' .op
uit dé 'tijd. 'dat- Bé 'héer .Bournan onder;
2|fn commando 'als?/vierde X stuurman
zijn intrede bij?, de Lloyd maakte.
Ook de -heer. Moussault werd niet
moe de tallozen, de. hand te drukken én
tegen een ieder had -"hij een passend
dankwoord. De soüs-chef van d«/civie
le: dienst, dé ."héér'F, .de Block.;verraste
zijn 'chef met een-, fraaie vulpen met
bijbehorend1 vülpötlóöd. In een vlotte
- kamer gelegd neergeschoten door de
r.Zonder de'hulp van ..een Amerikaans
/in rra frtnrt Journalist zou de dappere Frances dan
v iUUgeraUU 0ofe stellig van een koude kermis thuis
gèfcoinenNrifn.'of misschien wel hele
maal niet,want hij - is het.- die de Britse
Consul waarschuwt als Frances, gearres
teerd ;is; .yoor zij dé- volgende dag moet
vertrekken, ziet het dappere meisje dan;
met hulpVan haar journalist toch nog
kans in de-kwekerij van insecten doör
te dringen en de nodige insecten té
bemachtigen. s-/.; -'
En nu moet u maar eens 'gaan zien
hoe avontuurlijk de terugtocht der twee
Is én wat zij al niet uit. te staan hebben
voor zij de grens bereiken/waar de vrij
heid wacht.
In deze zeer 6pannende historie, ge
regisseerd door Roy Baker, speelt
M&rlus Gering een vervaarlijke chef van
de Zovgorodse politie. t CAPITOL).
Dé Jalóuzle van de minnaar, op het
verleden/van zijn beminde is al véle
malen het gegeven geweest van film
drama's. Vooral de Fransen werken er
gaarne mee en men zal zich nog wel de
vermaarde film Le jour se léve her
inneren, met Jpan Gabin als de man die
de vroegere minnaar van zijn geliefde,
in. wie., hij een ongerept meisje zag,
neerschoot om .daarna een?geweldig duel
met de politie te gaan leveren in zijn
geb'arrlcadeèrde;kamera"t>'-y
In Nacht zonder dageraad, de film die
deze -week in ARENA wordt vertoond,
maakt men kennis mét de Amerikaanse
versie van Le jour se lève.'De Ameri-
karien'hébbén wel eens meer een Franse
film met huid en haar opgekocht én er
toespraak verteld® de heer Moussault, i nun- eigen. versie aan gegeven, dénk
d&t hij? destijds voor een periode van maar aan Pépé le Mokb;--Het resultaat
één jaar in diénst was gekomen bij de 4=-' v-■*'J J•--»
Rott. Xloyd en dat. hij' in de volgende
24 jaar nooitr een-vaste aanstelling had
gehad. De oudé heir Willem Ruys ver
leende hém die staande de receptie.
Uitslagen Wandelmarsen
15 krn.: Eerste prlj6. Clubhuls De
Arend Persoonsnaven. Clubhuis De
Zeemeeuw TexeUejtraat, fcr.genshais
Sparta, Clubhuis S, Jorlsdoele,- Schie
dam; Tweede prijs: Clubhuis De
Arend v. d. Werfstraat, Clubhuls De
Zeemeeuw Texelsestraat, Clubhuis Dc
Jeugdhaven, Clubhuis -De -Haven Delft.
20 km.: - Eerste prijs: ClubhuiE De
Arend Sehlekade.Clubhuis Dc Zee
meeuw. v. d. Werfstraat. Jongenshuis
Zonnehoék, Meisjeshuis VrèdesteSn. J
Tweede prijs:. Clubhuls De Arend.
Texelsestraat, Clubhuis Dc Zeemeeuw.
Texelsestraat, clubhuis De Jeugdhaven,
Meisjésclubhuis De. Jeugdhaven. 1
25 km.: Eerste ^rijs: De Arend, Sehle
kade. Jongenshuis Kinderstuif, Groep
De Zeearend. Tweede prijs: De
Arend v. d.. Werfstraat, ClubhuLs.De
Valkhorst. Clubhuis St. Jorisdoele
Schiedam.
DAVISCUP NEDERL ANP—MONACO
SCHEVENINGEN, Vrijdagmiddag. De „warming-np" heeft Van. Swol
ca Rinkel voordat het dubbelspel teigen Noguès en Pasquier begon, geen
kwaad gedaan. Dc Monagasken ycrscHenen 5 minuten yoor tijd op de Mets,
keken ongeijiteresseerd naar de Nederlanders, die zich zo druk stonden te.
maken, en werdén toen binnen drie kwartier van verdere deelneming aan
de Daviseup-wedatröden uitgeschakeld. Van Swol—Rinkel sloegen zich vla
de rake cijfers R—L .6-r2, 6—2 naar dc drie nul, waarmede zij in de 2é ronde
van de Davis-cup. stapten.Deze wordt op Zaterdag 12, Zondag 13. cn Maan
dag 14 (Pinksteren), eveneens op de Mets, gespeeld tegen Ierland, het land
dat in de le rondo een bye had. En Ierland .behoort niet tot-de sterken.
Over dat dubbelspel van deze
middag kunnen .we kort zijn. Acht
honderd personen, hebben gezien,
hoe de Monagasken een lesje kregen
van ons bekende duoen de partij;
was dan ook nauwelijks rinteressant
te noemen. Het sterk aanvallende
spel van- Van Swol, en Rinkel is
eenvoudig niét van uit het achter-
véld te- bestrijden. Zeker niet met:
lobs, /die bijna alle directe punten
MOSKOU. De 2I« partij om bet
wereldkampioenschap tassen Botwinnik
en Bronstein, waarin de titelhouder met
wit speelde, werd na een verbeten en
Ingewikkeld gevecht afgebroken in een
stand, waarbU Bronstein één plan meer
hééft.. •>-
Wit; Botwlnnik;1 Zwart; BrouEtein.
1. d2d4 FgB—£6; 2. c2-c4 dl^-dS: S.
Pbl—C3 e7—e5; 4. Pgl—f3PbS—5.
g&A-gS S7—efl: 6. - BCI—g2 Rf8—B7: ,7.
0—0 0—0; 8. e2e4 c7—c6; 9. h2—b3
Pf6h8; 10. Rel—ea Dd8-te7; li..:Ef3—
h2 Kg8-hB; 12. Tfl—ei a7—a5; 13. a2—
B3 Ta6-b8: 14. Rg2-fl- Ph5—£6: IS. Ddl
02 b7—b5; 16j.c4xb5 afixbS; 17, Talr-
dl Pd7—b6; 18. Rc3—hfi Kg7—h6: 19.
Dd2XhS Rcè—eBj 20. Pb2—f3 B«6—b3;
Sl. Tdl—d2 Pi6d?22. Dh5r-e3 Rh3-c4;
23.; Rfl-g2 17—£6*
24. Td2—c2 Rc4—^bi; 25. Tc2—62 Pb8—e4r
2G. 'Dc3—d3 Pel—a5: '27.Te2—d2 Pd7—
bS; 28. Dü3—bl Pb6—c4i 29. Td2—e2
b5—b4: 30. a3xb4 Tt)8xb4: .i31.. h3—h4
Pc4—bS: 32- Pc3— az Ïtb3xa2;33- DbixaZ
Pb6—C4: ,34/ h4—b5 Tf&-b8;. 35. bSxgS
h7xafl:; 38. Da2— bi- Kh8-g7: 37. d4xefi
fflxe5ï 38. Dbl—cl Pc4xb2: 39. Döl—C3
Pb2—a4; 40. Dc3—cl Tb4—c4.
Botwlnnik gaf hier zijn 41e zet af.
De stelling zag èc als volgt uit:
Wit Botwlmnk: Kgl. Del. Tel cn c2.
Rg2. Pf3, pionoen op <4, 12, f3.
Zwart Bronstein; Kg7. De7. Tb8 Cn
c4. Pa4 én a6. clonnen op c8. dB. «5. ge.
Clanrcnd in de nieuwe verf, dié alê
de .^InJsHinp touch" ia een gemeen-'
tedok was aangebracht, verscheen
•istermiddag het motorrrachtschip
_3rins Frederik Willem op de rivier,
de laatste, aanwinst uan de Rotter
damse rederij OranjelO'n (directie
Anthony Veder). Het 2800 ton d.tc.
metende en door eert ISOO pk. Werk
spoor voortgestuwde vaartuig werd
door de werf „De Merwedc" te Har-
dlnxueld volgens het beproefde re
cept, d.w.r. gescJiilct om de ilutgcrt
naar de grote Canadese meren te
kunnen passeren, gebouvid. Met
dese Prins Frederik Willem komt
reeds de 2ev«?nde „Prinsboot" uan
het lake-type in de dlehst Rotter
dam—Chicago van de Orcnjelyn In
de vaart.
voor onze landgenoten werden via
daverende smashes,
Ncguès-kreeg evenals op Hemel
vaartsdag enige malen „footfault" te
horen, waarover hij zich nogal op
wond. Hij: sloeg hierna; de rest van
zijn- service-game woedend weg in
''t:-neL /.v;/
In de tweede set probeerden de
Monagaskische baséliners. hün tegen
standers voor het-nettè verdrijven
door zelf naar veren te komen,
maar het'samenspel'van Van Swol—
Rinkel sloot te hecht, de' pressie
bleef te zwaar, de contréle ln ver
gelijking met Noguès—Pasquirer te
groot. Opvallend goed waren de
schuine smashes van Rinkel; totaal
onbereikbaar. -K"-'.'*-'
Resteii nog de laatste enkelspelen,
diè vanmiddag zijn' gespeeld. Zij
kunnen alleen nog gelden als een
welkome oefening, voor Linck én
'Van Swol in verband/tóèt,/da.,wéd-r
Strijd tegen Ierland.
Tennis, voor Rotterdam
In dé éérStê'klassé 2jl Victoria Zóftdig
tegen. DDV 2 moéten uitkomen; Véel zal
afhsngen; van: de opstelling vatl.de /Rot
terdamse ploeg. In ieder-ge vél moét Vic
toria nu «aan oppassen wil hét'niet ver
der'afdalen-/.-, A
Hiilegersbcrg moét bij Park Marlot op
bezoek. Het programma luidtyérder-nóg
voor Rotterdam:
- Overgangsklasse AOdis 1Groènen
daal 1; overgangsklasse B: Iwoó 2—WW 1;
2e'klassé:.Dlo3—Iwob 4; Off Diy I—Thór
RW 7;,Dlo 2—Metselaars 3;Hark' Hon. 1—
TOEG 2; TOEG .l—Racketeers 1; Hlllê-
gèrsöerg -2—Oranje;TCv4;, Dén Esch 1
Victoria 3; -Arris 1—Delfse TB 1; Racke
teers 2—Ready 1.
PARUS. -VDe. verdere uitslagen van
het tournoól om ?t Europees kampioen
schap basketballuiden:
FrénkrJjk—Luxemburg 7226/ (Rust
32-14); -rtalltS—Nedarlénd 53-28 (Rust
25—16). Av./ i-.tv:.;-
De stand luidt: .-'
Groep' Frankrijk 4 pnt.. ItalJS 3 pnt,
Nederland 3 pnV Luxetinburc 2 pnt..
Zwitserland 3 pnt.
Groep >b':ï Sovjet Ruriahd S pni, Tur-
kije 2;pnt., Finland z pnt.. OostenrUk' 2
pnt., Denemarken 1 pnt.,
Groep V; ;nog - geen - wedsfeijdén
speeld. ■*.- I'"."'/ -?;../.-,?
- Groep D: TsjéchoÉlowakije s pnt.. Bel-
gs 2 pnt.: ftchotlimd i pnt; West Duits-
nd l' punt.-
Sowjet-Rusland .won van Finland met
7436 (ruststand 32—17). Griekenland
won met 81—35 (rust6tand 38—15) van
Portugal.
AMSTERDAM." In de. Ronde
van Nederland 1951 zuilen 56 ren
ners in zeven ploegen starten, waar
van drie Nederlandse ploegen met
ln totaal 24 renners. D« ronde wordt
gehouden van" 5 tot en met 10 Juni
en telt dus zes étappes, - er is geen
rustdag.-'-;./-,
Th de..éérste Nederlandse ploeg is
Gerrit Schulte ;(Den Bosch) kopman.
In zijn- plöegistartén voorts Cor Bak
kér (2aandam)r Hehk Lakeman.
(Amsterdam),- Harry Schoenmakers
(Eindhoven),. Harm Smits (Amster
dam). Frans Vos. (Den Bosch) en de
debuterende jongeren Hans Dekkers
en Jan van Elderen (bierden Eind
hoven), die als onafhankelijke uit
komen. Ploegleider is hier Pierre
van Leeuwen.
In de tweede ploeg is Gerard Pe
ters (Haarlem) kopman. Naast hem
staan Theo Blankenauw (Nijmegen)
Henk Faanhof(Amsterdam), Jan
van Gelderen(Sluiskil)Jac. de
Groot (Leiden), Harry van de Kamp
(Gennep), Gerry Loos (Amsterdam)
én-/ GerritVoorting(Haarlem)
Ploegleider Is Willem ,Metz.
In.de derde ploeg is de jonge prof
Wout Wagtmans: (Breda) kopman.
Helpers zijn: de debuterénde Wim
Dielissen (Beek én .Donk), Piet
Evers (Wormerveer)Bernard Franc
ken (St. Niklaas)', Henk de Hoog
(Borgerhout), 'Jéf Janssen. (Elfiloo),
Andre de Korver (Rotterdam) en
Jan Lambrichs (Bundé). Ploegleider
Cees Pellêhaers.
Met Wim van Est en Wim de Rui
ter hebben de: organisatoren-Onder
handelingen gevoerd, die fom finan
ciële redenen zijn afgesprongen.
PARIJS. De.uitslagen van dé dam-
wedetrijden, Vrijdag gespeeld in het
vOortournooi om het wereldkampioen
schap luiden: y.
Zevende ronde: Gedahce-rrVftéSfièn 1—1
Gordijn—KeUer 1—1;Saletnik—Mölfray
2—0."'- .1;
Achtste ronde:.:GordÜn—VÉésién 0—2;
Malfray—Gedane e 2—0; ItéJler—Saletnik
2—0.
Zondag om 2 uur spéélt Excel
sior óp Wóiidèstéin èen vriénd-
schappölijké wedstrijd tegen Xer-
xes. Omhalf élf .ontvangtExcel
sior" 2 voor: de promótie-competitie
DHC 2.
Doorbraak
toen niet bevredigend,, ondanks het
letterlijk meter na meter naspelen van
de oorspronkelijke rolprent. In Nacht
zonder dageraad beeft men. het er
weliswaar beter .afgebracht, niaar wij.
voor ons geven .toch de Voorkeur aan
de manier waarop de Fransen dit drama
van jalouzie én minnesmart gestalte
hebben gegeven. Wat niet zeggen wil
dat regisseur Anatole'Litvak het ver
baal niet uiterst boeiend verteld heeft
en de sfeer èok vaak heel goed ge
troffen.
Het slot hééft men gewijzigd. In Le
jour se léve pleegt de hoofdfiguur ten
slotte zelfmoord.als de politie hem met
traangas uit. zijn kamer gaat drijven.
De Amerikanen, laten hem 'tevoorschijn
komen en zich overgeven, suggererend
dat alles tenslotte nog wel goed zal
komen.' Henri Fonda? speelt de primi
tieve. Joe uitstekend en Barbara Bei
Gedües is een veroverende Jo Ann* echt
de onsehuid zelve. Degoochelaar Maxl-
mlliaan, de viezerik die alle :onhèil aan
sticht. wordt door Vincent Price .voor
gesteld.-
Maximum-prestaties
In de voortreffelijke film Gevleugelde
Kruisvaarders (Twelve o'clock high),
gémaakt naar /het gelijknamige boék
van SyBartlett en Beime Lay Jr.. wordt
de psychologische1 kant van het oorlogs
bedrijf zo uitstekend belicht; dat de toe
schouwer behalve een boeiend r'elöaa
van oorlogsvliëgers, 'een goede kijk
krijgt op het innerlijk van al die -dap
pere mannen, die dag in dag uit' hun
leven moeten wagen, dikwijls onder
omstandigheden, die aan het menselijk
prestatievermogen de allerhoogste eisen
stellen.
Als een commandant van een bom»
bardementsgroep, heiast met de gevaar
lijke dagbombardementen, meent dat het
maximum prestatievermogen van zijn
mannen (nauwelijks.volwassen jongens
vaak) aliyer ia overschreden, wordt hij
overgeplaatst en komt er een chef.
Brigadier Savage (Gregory Peck), die
het moreel van de troep wel eens zal
herstellen. Meedogenloos van hardheid
Js deze chef en hij haalt zich de haat
van de hele troep, op de hals. Maar
onder zijn bezielende leiding keert het
zelfvertrouwen van de troep langzaam
terug, Doch; tenslotte heeft de comman
dant zijn eigen maximum-prestatiever
mogen zo overschreden,-dat hij volledig-
afknapt.
Een onder-regie van Henry King voor
treffelijk gemaakte film mét een sterke
bezetting, o.a. Dean Jagger. de Osear-
winnaarvl950 voor de beste bijrol, in dit
werk gespeeld. Ook. Peck heeft *1»
brigadier Savage zichzelf overtroffen..
(PRINSES).
He-man
Op het doek van LTJXOR waart Hum
phrey Bogart rond als eên cynische
scen&rioschrfjver, een bizonder explo
sief man, die er om een .wf*sew*sje op
los slaat en berucht Is om' zjjn grillige
en dynamische natuur.
Als het xaeisje, dat hij op een avond
naar zijn huis heeft meegenomen, dan
ook in.de nacht gewurgd en uit een auto
geworpen, op de weg wordt aangetroffen,
verdenkt dé politie hem sterk van
tnocrd. Een buurmeisje is echter van1
zijn onschuld overtuigd, verheft zich
stante pede ih de heftige man. en zou
stellig zijn .vrouw geworden zffn als zijn
onbeheeret optreden haar tenslotte geen
zodanige, angst had aangejaagd dat zij
er maar van afziet, aok als uiteindelijk
zijn onschuld,aan de moord bJijkt,.
Bogart. doet weer. erg ..he-manachtlg
en snauwt en grauwt erlustig op los
tegen alles wat liefelijk en vxouwélljk
Js in zijn omgeving. Nicholas Ray heeft
het ruige verhaal wel boeiend verteld.
„Vreemde ontmoeting" la de film ge
titeld. v,
Levensgevaarlijk
Lêvensscvaarlljk - ls inderdéöd hét
werk, dat de lieftallige Prahees Gray
(Margaret Lock woodeen ins eeté nkun -
alge, moetverrichtem al» sö^op ver
zoek Van deBritse .geheime dienst, zal
onderzoeken ,er.-;,ili een land in Oost-
Europa (Zbvgorod heet. "het) insecten
worden gekweekt die ziektekiemen
dragen voor eventueel gebruik ln een
volgende oorlog/'." -
Dé eerste de besté Bfltaai agént, haar
in Zovgoröd toegewézen, wordt de vol
gende d»g al dood als een pier ln haar
Wanneer Lewis Seller met de door
hem geregisseerde film „Breakthrough"
(Doorbraak) alleen maar het resultaat
boekt, dat leken een vage.Indruk. ma$r
dan toch enig idee, opdoen'over de wnjze
waarop dp geallieerde infanterie het
Normandische land in '44 op de Duitsers
moest veroveren, dan ie de productie
van deze - rolprent reëds: tenvolle ge
rechtvaardigd. Krachtig, ondersteund
door stukken Journaal uit films van
béide partijen: ziet men de" voorberei
dingen 'voor de invasie, -D-day zelf èa
tenslotte .de to end cr tijd meermaleh ver-
mélde beruchte .^trijd om de-heggen",
die de opmars tegenhield en een;zenuwr.
slopende .-worstelmg. was. opden duur
geforceerd door het Ingrijpen van "de
tanks. Deze documentaire volgt èen be
paald peleton met zjjn.. verdriet en.
humor, aan het eind in zijn glorie. Het
spel is gaaf. Belangstellenden in de
jongste geschiedenis zij de2e film in
CINEAC en VICTORIA sterk aanbevolen.
Gene en Smiley
Dézer 'da^en* isaan de"'Méént dga
begin gèmaait .wvktaSin-/
theden'"
bouw: van -/De' -Nédefflanden van,
1845:'. Het,-, baiid/^cat SoirttViop fdfe
-hoek -vanNde Méént'"en ;.dé'. ,-Wést«
Wkgenstraat,,;is 'ontworpen door-de
architect:;" Dtidok. en wordt'/ nitgeé;
voerd Ndoor -; de /'N-V. KoninkWlre
Rotterdamse betón/'-cnaanneniiiig
my^v./h. Van Waning en Co.
•ontlokt/ kweelt; dé populaire cowboy
heid GeneAutrygedurende - de .ogen
blikken. dat hij .het-'niet mei tndMduen
van twijfelachtigallooi aande;stok
hééft, weêr véle rtnnaritisché zowel «s
pittige flóngs. uit de Far West. Hij woi/cit
daarbij geassisteerd .door.. eènuTZ-jartg
mélsjè. Smilèy. Bumétte, een grappig
kifid met een niet onverdienstelijk stem
metje." Het verhaaltje van de fUjn-^M
onderhoudend/ zodatwcGene Adtry1
ditmaal hét méér genoegen hebben .a*n-:
schouw.1 din gewoonlijk.- In- net voor-
progfrmma een detective-film, in F«ul
Viaandéren-stijl,- genaamd „Eetv,nachte
lijke iragedle".
Paulette overwint
A s aen rots* temiddender woelig?
bar_*n staat de kranige figuur van.Ccy
Figaur weer ln een bloedig en avontuur--
lijT. vérhaal van pioniers én-IndUnen; in
he: ruige Amerika van vóór de revolutie
tc -cn het moederland. Met zijn nu.e«ns
gnnunlge, dan weer ontwapenende
grijns is hij iedereen de baas; behalve
de-nog steeds zeer bekoorlijke PauKtte
Goddard, die hij eerst uit slavernij los
koopt om vervolgensF na- enige wisse-
wassen, haar echtelijke .sleai. tewordén.
Er treedt - een menigte zeer ongeloof
waardige Indianen, in deze film op-
Boris Karloff is hun opperhoofd én büh
dans en. zang;voeren'xe uit als;gold;het
eenproefvoorstelllng. voor Bëfto Paau-
ka's exotlscbe balletten.
Cecil Bi de Mille? is.-nu? toch wel'h«eL
erg/ afgezakt.: ala .regisseur, want, de
grandeur en massaliteit die zijn vroegere -
films vaak genietbaar, maakten: in .weer
wil van een aanmerkelijk .'quantum
kitsch en waijsmaak', ontbreken in deze
technicolor "vrijwel geheel. Toch is „Be
onoverwinnelljkcn" (Ufnconquered). die
in LUTUSCA vertoond wordt,wél" een
vlot en kleurig kijkspel.
Hertri Fonda/en/Barbara' Bel Ged-
dgs in ,Höcht. zonder, dageraad!*.'r.
(.Arena)
Tegen kitsch, en- wansmaak, tegen, armoede can.-' JnTtoud, com? en
kleur, heeft de stichting ,Goad Wone»'./enJcié,le/iitrpncffetêdcn^de/taats;"/
glepe7i.de- strijd aangebonden, en; Jiöar/actittiteit; fdtè* Öu/ttttsfefefde/tófH'"
nine én het wonen betreftj, wordt aangevÜld door; het; bureau voór-Aés-.:;
thetieehe -Advléienj 'dat "-op velerlei gebieden ;.van dé maafsehappe^ke ■-
huishouding;— o;c."de industrie .werkzaam is. 'Mjusèwiv--Böyrndns f
wordt Dinsdagavoud 8 Mei niceen ëaspoetótegeopend: jGöede Voihngen
ving', waar ontwerpen '-— jainmër gèrioeghalleèn' fotografisch' wêfitffer 1
geven te zien - zijn,-.; dio de architéct Maoi Bili. ie Zurich vóórj dé
Schwèizerische Werkbund''maakte"Prof.Ut:'JïSHVv^di Broekfhoiidtjdërv
in leidende &eschouti>tng./De-:'teniooTtstelUn'g.-i verdiént zeker' del, grootst
mogelijke publieke belangstelling.
De Comédié Frangaise komt Donderdag naar onze stad',rnet tMoliere's-
„Tartuffe" (ou l'Itnp.osteür)De Haagsche- Contedie.
prèmièrè van Vriendinnen' Old AcauaintanceJ/ieeri cóJneiïterj.iz 3;.b'e-:-/
dVüben door Jo Jin van Dritten (DlnsaagJ/ RottèVdóififi/Tön^ei^^elÉtdvt
weekend ,£)e kinderen uan Eduard1'.
Vanavond, Zaterdag 5 Mei: in de
Sóhóuwburg R.T; met „De kinder én.
van Eduard". De kon. orkestver.
i, Symphonia" concerteert! (om/7.45,
u.}, in de Rivièrahal tb. van het
Ned. StudentenSanatorium-: eii
Dérmenheuvel. "Fètke/Asma geeft
een orgelconcert in .de Wilhelmina-
kerk (8.15) en Gijs Bergman doet
hetzelfde (om 8 uur) in de Duitse
kerk met medewerking vah Jeannè
Tas, alt.
Morgen, Zondag 6 Mei: 's avónds
in de Schouwburg „De kinderen
van Eduard",
Maandag 7 Mei: Blxets „Cinnen"
,55
(Van onze parlementaire redactfeur)
DEN HAAG. „Vergelen is soms een zegen, soms eók een reden tot
achaamte. nl. te het ons afkeert van wat groot en goed waa in het verleden.
Deze Jaarlijkse bijeenkomst in deze historische taal, waar 29 Mei 1940
Seyss Inqtiart het bestond de eerste van zUn honlngtOetè redevoeringen
lot ons volk te richten, is er een teken Van dat w|j ona zelf tegen dè be-
schamende vorm van vergeten willen wapenen, al ;bëwUkt z|j dok, datAv|j
beseffen hoe gemakkelijk die ona l*» ?Un greep kan krijgen. Onte dagen
hebben zozeer genoeg aan eigen zorgen, dat aok Nederlander* die géén
redenen hebben om éigen vaderlandse' tekorten te bemantelen door de
gedachtenis der gevallenen tevergeten of ...stift tè besmeuren, dit middag
uur van de vierde Mei wél eens nodlg hebben óm.le karnen tot stilstaan,
omzien en bezinnen;" Zo ving' de/Hoge Cdmmiasarts van dé Verenigde
Natlés; mr. G. J. van JHeuvèn Goedhart gistermiddag in de Riddèrzaal-zUn
rede ter gèlegenbéid van de nat locaio herdenking aan, welke wérd aange
hoord door de'vertegenwoordiger van de Koningin, vele ministers/leden
van bei corps diplomatique en tal van anderen.
dén - ais opgejaagde hónden door, hun
eigen Jand .kwiérvén,. waarin op al-
le fronten Nederlanders vöchten. Ais
er In die' d agen geen -Rad io Oranje
was geweest, waarvan dè Duitsers
de.vertrouwde stemmen niet konden
weren, maar .vooral aJs wij toen geen
Nederlands, verzet tegen dé vjjand
hadden gekend, dat ons volk beziel
de en het ln al zijn- ellende- deed
geloven in de toekomst van zJjnvrij-
„Wlj willen", zo zeI 'hi]V ,,onze ge-
dachten?.deze Ridderzaal doen ver
laten/en "ze/doen teriigkéren oaar
de .dagen; daarin er voor Nederlan-
d er sgeen -récht.geen .vrijheid, en
2élfs" geen: menselijk beid meèr be
stond,1'- en waarinmoeders en va
ders terwiÜè: van Hun kindéren, hon
gertochten onderna'tneih'dier taenig-
esn hunner bekocht heeft met de
dóód. De dagen, waarin tienduizen-
heid. hoe grauw, hoe doods, hoe
zonder uitzicht zou ons aller leven
zyn geweest. De zekerheid dat bin
nen en buiten ome «renzèn, ta land.
Jer zée en in de lucht Nederlanders
'liever dool dan slaaf, dag aan dag
bereid waren hun vrijheidsliefde
met hun leven /te bezegelen, hééft
ons er tOGn bovenop gehouden. Jé?;
géns hen" geldt in volle omvang wal
ChurchtlL van de mannen van de
„Battle of Britain" heeft gezegd:
„nooit in de geschiedenis zijn zo ve-^
ien zo veel aan zo weinigen vêr-
schuldigd geweest".
Ui' alle rangen en standen van
onze samenleving kwam en zij aan-,
getreden en zochten rij hun plaèt-
sen; in het 'legertje van; het verzèt,
waarin niemand zich. óóit. meer, dan
soldaat heeft gevoéld. Alle-stands
verschillen veegdéri ;zij weg en naar
afkomst,1-partij of geloof vroegen rij
elkandèr niet. Stilzwijgend, zonder
plichtplegingen, verbonden z(J zich
op leven er dood voor de vrijheid
0n de onafhankelijkheid van het va
derland.
Zes jaar ligt de bevrijding achter
oos. Denken wij terug aan al die
heimelijke bijeenkomsten -van de
oorlogsjaren waarin wij' smeedden
en Êcbaafdsn aan het bééld vaj) hét
bevrijde, verjongde, vernieuwde 'Ne'-?
derland en stellen wij daartegenover
de ontwiJckeling van onze werke
lijkheid sedert 1945, dan voelen wij
vaak een brok in de keeL
wy Zijn al weer zo ver, dht wij
onze vrijheid verschrompelen tot
weinig meer dan recht om met dé
ellebogen naar voren te dringen
teneinde dc grootst, mogelijke graal
te doen uit de schatkist van do ge
meenschap. Wij zijn zolfs &1 zo vér,
dat wij. alleèn maar omdat de ge
schiedenis er voop heeft gepast on
ze particuliere zin te doen. elkan
dèr even grif als klakkeloos nazeg
gen: ..dot onze jongens toch te goéd
waren otn daarvoor te vallen''.
Kondén onze gévallen vrienden
nog spreken, zij zouden ons zeggen,
dat zij herdacht willén worden in
ónze daden. Zi; zouden ons vragen
óm als rij tó begrijpen, dat vrijhéid
nooit te duur wordt betaald, en dat
een vr{j Nederland méér. is dan de
sóm van iziln kerk-genóotschappèn,
partijen.vérftnlglngen en- .mèftsèh-
Zijzouden ons hetvrUo. vaderland
voorhouden als/de werkélijkhéld
van onzè .éénheid boven onze ver
deeldheid en - zij zoudéii/ ons; óp-
roepen - tot onze persoonlijke bij
drage van zijn ongerepte handha
ving-
Het vaderland roept onze namen
al af, De vierde Mei van 1051- Valt
ffi een tijd ven nauwelijks,tè ver
duren-spanning,' Hét vaderland, hog
steéds!ln:;hóód;-roept alle namén at
én /vraagt voor/ zijn vérdér ;hérstel
en rijn ongerekt behoud-oifera,-
Doch de eén wacht mét zijn ant
woord op de ander, de andor op
de een. MaarZij .die wij gedèrJcên,
hebben gedacht noch' gewacht. Zij.
Hebben gedaan".'
De bijeenkomst was geopend doér
de voorzitter van d Eerste Kamer,
prof. mx R. Kranenburg, waarna
hèt Swaèlint,/--kwartét.'hetvijfdè
kwartet van Wil3m/ Pijpér, - tón- -ge-
hore bracht ,én' het Nederlands Ka-
mèrkóor o.a/ werkèn van zijn diri-
gónt Fèllx de Nobel 2óng. Johan
Schmitzbesloot deze herdenking
mét het zeggen van de psalmen 18,
72 en 90.
wordt (in deSchouwburg).' uitie- -
voerd door de Nederlandse Opera, 1
Dinsdag8 Meit/hét/blijspèl/yan
dé /Amerikaaiise aÓteur- Jóhn vaih
Druten /.Vriéndinnèh','''.iwórdt-VvÓot
hét eerst'.ind« Rotterdamse
Schouwburg/ vertoond dooY .-Me-
Hèagse Comedie .ohderrregie/Ivan
Paul Steenbergen,.,met' als. voor
naamste medewerkenden: Ida Was
serman, Willy Haak, Paul Steen
bergen, Bob vèn Leer Sum'en'-Ka-
thenké vkn der Wèrif. .In Museum
Boymans .lejdt.prof/ ir,. J. fH./'vi.'d.
Broek .de tentoonstelling „Goede
Vormgeving" (tot 31 -Mei) in. Jo
Hendriks—Kranendonk draagt o.a*
vön 'de Rotterdamse Gemeenschap Z
voor; De Goudfazant (de laatste
nacht yahde mandarijrï/Wang^ïi-
Koeng), een Chinèse légêbde van
Fritz Rösènféld (dit is in 'aè/aüla
V* d. school - voor maatschappélljfeS?
werk-''r
- .- Woensdag1-9 Mei; 's avondsTxi'de
Schouwbufg é'en y'oorBlelhn#/vöór
de kath. culturele "conhriisyè véri
„De getemde ieekélj,door? het A'.Tl.Gï
Vermoedelijk --ri Aantii vrije: plaat-
sen beschikbaar,
Donderdag ,.1Ö Mël: vdè-. -do'nié&ie
^énc^ise;/ver$chyhtrmèt rFét^'d^
.Ledóux'. ln ^.Tartuffè'J! vAn MCpHtóë»1'
(Schouwbürg)l «.Dë^ Ivoorstéllittg .-v
staat o»a.van .'Alliahcêvhn-Nèdtiï-r1?
larid—Frankryk. De chr/ ,orsto-
rtufnver/---;;Rotterdan)-2ujd"vceet
In de KonIhginnèkër*k:{de/^Hóhe
Messe" van! JóhSébV. Bach"-uit, Mè-1 -
dowerkehdéh": Dora V.; Dóö^h-i-.D&-*r:
deman, sphr*>:;-Ahnia H&rrhes/ialth/
Iïan léX'-Fèvrê,:tènör;,:
dchey, ,bas;. .Salvatorè ToinaSfeb,
v i ooi ,'yWim ?Clem ens ien-H enk-V.
Velde; fluit; SImbru:-Hóüitüln£«at^KS
Stotiiühobo/KecsValtènhn/Töfl/tp/
d-'Kn k/itromp^^Hahs/Schou wi®
cIavecimbel/^ós':Bóns:/Het: bègé-
léidènderR.ph.O-staat; ohder leidmg/'
van Piet y./'d;-Kérkhpff.:r/(8AÜhtj:/
Uot e's Mannènkcor zingt te i>et
hf Lègér des Héils
Vrïjèig Hiel;Rotterrlarr.s To«n
:néek/:;in:dè /^Kónihgi^ékërl^éh/?-
herhallng van diè J:Hohe-Mess«'f.
Dageiyksy.tóntoqniteillngeijt:Hónk;
.drik ChabOt/'(Müs'.'^öiymariÉ) SDe'
®tór:ÏM6Ö8s^?(|rMip[Éê ^KijgètS'^
kring;«'tot/.a;:Mei);/Góédë?!V'di1mg
vin*.- (Boymann- van'.S-^l^Mèi)^
Jeanne" -Wasch/ pastelg "(ft Venster
tot* 12 Mei); -Miep/de-Leeuwè (soa-1
Askèr. Mathehesserlaan 372).