Quai Napoléon9 niet in Pari
maar in Rotterdam
UIT DE GESCHIEDENIS VAN DE BOOMPJES
Toen de keizer de stad bezocht, moesten de
bloempotten uit de vensterbanken
Eer voor Ed. Flipse
Zweeds Studentenkoor zingt in
de Prinsekerk
Wat het
kost
iVrijdag 22 Juni 1951
(Van "een onzer redacteuren)
Rotterdam kan terugzien op een
alleszins geslaagde Havendag.Daar-
over was trouwens Iedere dcelnc-
mer het eens cn er .waren «vele
deelnemers, om precies te zijn 520 .1
enonder hen bevonden zich tal-
rijke vooraanstaande persoonlijk
heden uit binnen- cn buitenland,
allen-nauw betrokken bjj.de vele
vertakkingen, waaraan het haven
bedrijf zo rijk Is. Het was de twee
de havendag na de oorlog. Een
oude vooroorlogse traditie werd
er mee hersteld, de traditie om
eenmaal in het jaar degenen, die
niet geregeld de haven bezoeken,
maar er toch alles mee te maken
hebben, enigszins feestelijk te ont
vangen. Op die dag acht onze stad
liet een voorrecht de buitenlandse
relaties van de haven te mogen
begroeten en in het bijzonder de
verschepers, uit het achterland
buiten de eigen nationale grenzen,
bijeen te zien. Deze zjjn dan in de
gelegenheid hun Rotterdamse re
laties te ontmoeten, hun kennis
van de haven te vernieuwen cn
de aanwinsten van de laatste tijd,
wat betreft aanleg en outillage, in
ogenschouw te nemen.
Deze tweede havendag na de
oorlog is, we zouden bijna zeggen
glorieus gevierd. Reeds vroeg in
de morgen was het, aan de vlag
gen op het raadhuis cn de haag
van vlaggen voor de Schouwburg,
te zien, dat het voor Rotterdam
een bijzondere dag was. De ont
vangst van de gasten in de Schouw
burg droeg een stijlvol karakter.
Ook hier, in het stemmige inte
rieur, veel kleurige vlaggen en
een met fleurige bloemen gedeco
reerd podium. Aan het boekje, dat
werd uitgereikt, was deze keer
buitengewoon veel zorg besteed.
Programma en toelichting in de
moderne talen, enkele goede foto's
en een lijst van de namen der deel
nemers in alfabetische volgorde.
Het programma was tot in onder
delen afgestemd op de havendag.
Welk een gelukkige gedachte om
het Rotterdamsch Fhilharmonisch
Orkest de muzikale omlijsting te
laten verzorgen! Onder leiding van
gastdirigent Hein Jordans hoorden
wij Wagner's ouverture „De vlie
gende Hollander", een fragment
van Dopper's „Zuiderzee Sympho
nic" en de „Piet Hein Rhapsodie"
van dr Peter van Anrooy. En als
om te bewijzen, dat wij met deze
klanken van wind en water nog
lang niet uitgeput waren, werd
ten overvloede de geluidsfilm ..Der
Zee ontrukt" gedraaid, door Her
man van der Horst vervaardigd
over de inpoldering van de nieu
we '„Noord-Oosterpolder".
Daarna, in de wandelgangen van
het Raadhuis, ontspon zich tussen
dc deelnemers een aangename kout
onder het genot vaneen aperitief.
Het.vormde- -de voorzichtige pre-
ludc*6p .het"'door het gèmeëntebe-
stuur aangeboden noenmaal,'groots
in zijn soort en bovendien zeld-
ontbrak aan het silhouet de Oude
Hoofdpoort, want, die werd helaas
in 1856 afgebroken.
„Helaas" zeggen wij nu, maar in
18G2 schreef men o.a.: „Schooner
aanblik biedt ons de Maasoever.
Geen Oude Hoofdpoort stremt lan
ger den toegang; geen palenhoofd
strekt langer aan de talrijke stoom-
booten tot ongewisse en moeije-
lijke ligplaats; een gansche brecde
kade is uit het water verrezen, en
aan haar eind vóór het gebouw
der voormalige Admiraliteit van
de Maas, thans in een Entrepot
herschapen snort de stoomwa
gen."
Harmonie verstoord
Die stoomwagen .verwekte nog
al beroering, want men voorzag,
dat de spoorbrug niet alleen het
J^Tiet in Parijs, maar in 't goede
■L V oude Rotterdam moeten wij
de „Quai Napoléonzoekenwant
dit was de naam voor de Boomp
jes, toen in October 1811 'de grote
Keizer een bezoek aan Rotterdam
bracht. Tevoren had de politic
opdracht gegeven, dat alle bloem
potten uit de vensterbanken moes
ten worden verwijderd, de jongens
mochten niet in de bomen klim
men en er werd een absoluut
voetzoeker-verbodafgekondigd
De illuminatie van de gevels was
verplicht gesteld. Niet alteen leek
'de stad daardoor erg feestelijk,
maar bovendien zorgde de ver
lichting ervoor, dat de dienders
des avonds gemakkelijker konden
toezien, dat cr zich geen'onge
regeldheden voordeden.
Dit is één episode uit het leven
van deze kade, die thans midden
in de stad ligt, als een straat tus
sen de andere straten, waarbij wij
ons moeilijk kunnen voorstellen,
dat er eens een tijd is geweest,
dat de Boompjes de zuidrand van.
de stad vormden. Bij een wande
ling langs de Maasoever zag men
aan de overzijde de groene vel
den, die veelal met koolzaad be
plant waren cn "ooral in de bloei
tijd een prachtig gezicht oplever
den.
Hoewel er heden ten dage niet
zo heel veel bomen meer langs de
Boompjes staan, is wel bewezen,
dat de Maaskant sinds onheuglijke
tijden beplant geweest is, terwijl
er ook steeds voor gezorgd werd,
dat deze begroeiing in stand ge
houden werd. "Wanneer wij oude
kronieken opslaan* vinden wij soms
verhalen over de kleine boompjes,
dan weer over een zwaar belom
merde kade. maar bomen wor
den immer genoemd en het is te
hopen, dat deze traditie gehand
haafd zal blijven.
I Eene rij hooge boomen
In oen geschiedboek van 1744
lezen wij o.a.: „Ruim de Helft van
de Stad, langs de Maaskant, is be
zet met eene 'ry hooge Boomen;
waarom deeze Weg, de vermaake-
lykste Wandelweg binnen Rotter
dam, dc Boompjes geheeten wordt."
De Maasdiepte langs deze zijde
wordt steeds erg geroemd, sche
pen ..vart: dertien tot veertien voet
diepgang kondon er „voor "de pa
len." komen,- want dc cudste om
heining van de stad, de paalwe-
ring, is het langst bij de Boompjes
gehandhaafd, zij het dan ook, dat
deze van 1618 tot .1854 alleen nog
maar als golfbreker dienst deed.
ïn dat laatste jaar werden, de pa
len opgeruimd en kwam er een
normale kademuur voor in de
plaats. Twee doorgangen waren er
naar de havens binnen de stad,
nl. de Oude Haven, met daarnaast
de prachtvolle oude Hoofdpoort cn
de Leuvehaven met de nieuwe
Hoofdpoort,
Langs de Boompjes stonden de
patriciërs-huizen, waarin de rijk
sten van de stad woonden. Yooral
In de Pruikentijd vestigden zich
vele kooplieden langs deze frisse
kade met het heerlijke uitzicht op
de Maas. Hier stond ook het „Oost-
Indisch Huis",, het Entrepot voor
goederen, die 'vanuit de O.ost bin
nenkwamen. Overigens woonden
de rijken er niet bepaald rustig,
want de kade diende voor een
groot gedeelte tot tijdelijke opslag
plaats van allerlei goederen. Over
al stonden kisten en vaten of la
gen. er planken en balken, kortom
bet was er een rommel van je
welste, maar de goede reder woon
de graag temidden van dit lawaai,
hoe meer vertier, hoe beter de za
ken immers gingen, en tevens.
het oog van dc moester houdt de
beesten vet!
Groot wereldwonder
In Mei 1816 verdrong zich .een
enorme menigte langs de Boomp-
jes.om een groot wereldwonder te
aanschouwen, een boot, die kon
varen waarheen hij wilde, zonder
zich aan wind of'tij te storen! De
eerste stoomboot „The Defiance",
was de Maas opgevaren. Het was
een stoompaketboot onder bevel
van Kapitein Mager uit Margate.
Zo belangrijk was dit feit, dat
enige dagen nadien de Koning per
rijtuig uit Den Haag kwam, ten
einde het bijzondere vaartuig te
zien en er een tocht mee te maken.
Nog omstreeks 1880 was de
Boompjes de plaats waar o.a. dc
Batavierboten meerden, alsmede
allo bekende Rijnboten. Wie in
Rotterdam per schip arriveerde,
kwam tien tegen één langs de
Boompjes aan. Het uitzicht op de
stad werd nog niet belemmerd
door de tweo bruggen en eigenlijk
lag de stad er toen voor het laatst,
zoals vele eeuwen haar gekend
hadden. Bij do rederijkantoren
prijkten nog de uithangborden
met naam cn bestemming, alleen
Het eindpunt van de paardentram
naar de Bergweg. Dit bevond zich
vlak b\j de Leuvehaven. Deze lijn
ging de hele Boompjes longs cn
was. vooral door vreemdelingen
zeer begeerdomdat men dan rus
tig langs 'de prachtige Maasoever
kon rijden. Duidelijk is te zien hoe
zwaar de bomen in die dagen
waren.
De dirigent van het Rotterdams
Philharmonisch Orkest, Eduard
Flipse, is door de Koninklijke Ne
der Jandsche Toonkunstenaars ver-
eeniginc benoemd tot erelid der
vereniging.
„Korenbeurs 40 jaar"
Penningmeester Luitse
geridderd
Dc minister van Landbouw, vis
serij en Voedselvoorziening, de heer
S. L. Mansholt. heeft gisteravond aan
een feestdiner ter gelegenheid van
het veertig-jarig bestaan van de
vereniging „De Rotterdamse Koren
beurs" de penningmeester, de heer
P. Luitse, namens de Koningin ge
ridderd in de Orde van Oranje
Nassau. De minister bracht in her
innering, welk belangrijk, werk do
heer Luitse voor de Nederlandse
voedselvoorziening sedert 1931 heeft
gedaan.
De Boompjes omstreeks 1915. De
straat rechts is de Rederijstraat.
die pas omstreeks 1903 aangelegd
werd in verband met de komst
van de electrische tram en tot het
verkrijgen van een behoorlijke
verbinding met de omgeving van
de Blaak. Tot die ttfd moest het
verkeer door de Grote Draaisteeg
cn langs de (nog niet gedempte)
Bierhaven. Tegelijk met de door
braak ontstond het kleine stukje
Rederijkade, dat nodig was om de
Grote Draaisteeg een uitweg naar
de stad te geven. Langs de kade
ligt nog een boot van de Batavier-
lijn, terwijl de opslag pan goede
ren en de redcrijkuisjes nog goed
laten zien, dat de Boompjes toen
nog echt een „havengebied" was.
(Advertentie LM.)
harmonische rivierfront zou ver
storen, maar bovendien een groot
hiaat in de, toenmaals zeer zware,
bomenrjj' zou doen. ontstaan. In
derdaad is het zo gegaan, maar
toen de eerste brug er lag, kwam
ook de tweede brug ernaast en nu
zijn wij er zo aan gewend, dat wij
het ons nauwelijks, meer anders
kunnen voorstellen. En er gaat
van beide bruggen toch ook weer
een zekere bekoring uit, die ons
vertrouwd geworden is en die wij
gelukkig hebben mogen behouden,
En tenslotte kwam de grote ver
andering, toen de Willemsbrug om
hoog gebracht werd. De beide op
ritten zorgden ervoor, dat over
een groot gedeelte de mooie oude
gevels niet meer vanaf de Maas
ten voeten uit zichtbaar waren,
■terwijl tevens de bomen over een
groot gedeelte gerooid moesten
worden. Het bombardement van
1940 zorgde voor de rest.
Thans wachten wij op de „din.
gen die komen gaan." Langs de
Maas moet de „Maas-Boulevard
komen och laten wij hem alsje-
blieft nooit deze uitheemse en def
tige naam geven, maar gewoon cn
vertrouwd „BOOMPJES" noemen
waarlangs hoge massale bouw-
werken zullen verrijzen, miniatuur
wolkenkrabbers, die ongetwijfeld
aan dit rivierfront een karakteris
tiek aspect zullen geven.
J. H. E. REESKAMP
Do Boompjes bij de Leuvehaven
omstreeks 1906. Op de voorgrond
links lijn 4 naar het Maasstation
bij zijn oude eindpunt. In dc Leu
vehaven een druk gedoe van
sleepboten. Op de Boompjes links
het tramwachthuis met cajé.
Het Zweeds Studentenkoor collegium
Musicum. Ludense. dat momenteel een
tournee door ons land maakt, concer
teerde gfstcravond tn de Prinsekerk met
een voorbeeldig samengesteld program
ma, dat-naast" een cantate van Bach
een aantal vocale cn instrumentale
composities van hedendaagse Zweedse
componisten bevatte.
Van de koorwerken zouden we In de
eerste plaats 'de Missa archalstica van
Gunrthr. Thyrestam willen noemen, een
werk, dat uitmunt door cén persoonlijk
geaccentueerd klankidioom, cn' een
evenwichtige en zeer knappe stemvoe
ring. Ook de Choralpartita.„Jesu meine
Freude" van Valdemar Söderholm bleek
een goed geconcipieerd, welluidend stuk
te zön.iinet vele aantrekkelijke poly-»
phone vondsten.
Het koor vond in deze werken alle
gelegenheid een fraai verzorgde klank
te laten'1 horen. Opvallend hierbij was
dc zuivere intonatie, de subtiele, vol
komen- afgewerkte nuancering en de
open klankvorming, die de polyphonie
uitstekend tot haar recht deed komen.
De dirigent Golthard Nygrcn. zelf nog
student, komt dan ook ccn woord van
lof toe voor de kundige en artistieke
wijze, waarop hU dit kleine ensemble
weet tc leiden.
Als een uitstekend organist deed
Gotthard Arnèr zich kennen in dc Fan
tasia Gotica van Gustaf Carl man (een
wat uitgesponnen stuk echter, met veel
goede compositorische vondsten) en de
Fantasie -und Fuge van Hildung Rosen
berg, muziek waarvan vooral de harmo
niek verrassende inventies bezit.
Van dc reeds eerder genoemde com
ponist Söderholm. werden nog een drie
tal Preludes voor strijktrio uitgevoerd,
die echter door hun ietwat gewrongen
cn monotone polyphonie minder bevre
digden, dan zijn zoeven besproken koor
werk. De vertolking er van voldeed
zeer.
In de cantate 82 van Bach toonde de
bas Bernhard Sönnerstedt zich een zan
ger. die over een goed klinkende stem
beschikt en welke over het geheel ge
nomen ook wel voldoende technisch ont
wikkeld is, maar die wellicht in de ope
ra beter tot haar recht zal komen, dan
Ju Bach's muziek. Want hierin deed het
gemis aan een doorvoeld stijlbegrip zich
gelden, zodat de voordracht niet boven
een zekere schoolsheid uitkwam.
Voor dit concert, dat ten bate van
het Vluchtelingenwerk van de Wereld
raad van Kerken werd gegeven, bestond
veel belangstelling.
HERMAK VAN-BORN
(Advertentie LM.)
Dit Is de tweede keer dat
wij U moquette vloerkleedjes
kunnen aanbieden voor een
prijs, waarvan wij inderdaad
kunnen 2eggen dat bet geen
halve maatregel is.
In duizenden gezinnen lig
gen deze kleedjes passend
bij karpetten of als slaapka-
merkleedjes en elke dag op
nieuw worden er honderden
verkocht.
Nu zal hetU minder interes
seren wie er geld aan verliest
(het gaat er om wat U nu
moet betalen) maar wat gis-
teren voor f 7.50 nog spot
goedkoop was, daar betaalt
U vandaag bijna veertig pro
cent minder voor.
Bij Koninklijk Besluit van 11 Juni
lflSl is mr'.T. D. Carriere. kantonrecht or-
plaatsvervanger bij het kantongerecht te
Rotterdam,-met ingangzvan.de dag-'vait-
vertrek naar Suriname, benoemd, tot lid
van het Hof van Justitie in dat rijks
deel.
W. BUITENDIJK - ROTTERDAM
W. B. R. Maashaven - Tel. 70485
[Het Motorpaleis
[Schepenstr. 111
Rotterdam
Tel, 82950
CH1LODUS PÜNCTATUS is
de naam voor deze zeer zeld
zame nisjes uit dc Orinoco-ge
bieden (Zuid-Amerika)
amateur-kweker als hy voor de
eerste maal van zijn leven be
vruchte vissencitjes naar beneden
ziet dwarrelen; en als hij voor het
eerst vol bewondering door^ zijn
loupe of miscroscoopje het vissen-
emoryó in het ei ziet bewegen of
honderden infusiediertjes (het
babyvisvoer bij uitnemendheid:)
in een druppel water dooreen ziet
krioelen in hun strijd om het be
staan. Net als mensen tijdens de
spitsuren op een groot plein door
een krioelen wanneer men ze bijv,
van een hoge toren uit gadeslaat.
Het kweken met tropische vis
sen eist naast een behoorlijke
kennis van zaken ook een grote
mate van nauwkeurigheid.
Er bestaan aquariumvissen, die
levende jongen ter wereld bren
gen cn die in gevangen staat net
zo lang zoeken tot ze het aller
laatste, dikwijls door henzelf afge
zette eitje hebben gevonden om
hetop te eten; er zijn andere
soorten, die juist wekenlang elk
voedsel, zelfs het lekkerste hapje,
hardnekkig weigeren, omdat ze
hun eitjes in de bek uitbroeden,
waarna ze het hele schooltje (sorns
wel 60!) bij onraad (bijv. wanneer
men even tegen de nquariumrui-
tcn tikt) ophappen, teneinde cr
haastig de vlucht mee te kunnen
nemen. Er zijn vissen, die een
kunstig nest aan de oppervlakte
van het water bouwen, en die elk
eitje, wat daaruit valt, met de bek
van de grond oprapen, om het er
keurig netjes weer in tc spuwen.
Zo zijn er ook vissen, waarvan dc
eitjes aan schier onzichtbare draad
jes aan dc planten hangen. Dan
zijn er nog dieren, die indrukwek
kende kuilen graven cn dc daarin
door hen gedeponeerde eieren da
gen achtereen blijven bewaaieren
met hun vinnen. Dreigt cr echter
gevaar, dan wordt dc kuil op lo
ven.cn dood verdedigd, Het is be
kend, dat sommige vissen een dui
delijk waarneembaar geluid pro
duceren cn er zijn exemplaren,
die, hoe ongelofelijk het moge
klinken, onder bepaalde omstan
digheden kunnen verdrinken.
Zo'n kleedje is wel geen
mantel der liefde,, maar U
kunt er toch erg veel mee
bedekken (zelfs het beste
karpet begint op den duur
op één punt te slijten).
Zaterdagmorgen om 9 uur
begint de verkoop op onze
eerste etage en koopt U
deze kleedjes m -
voor £j>9$
7") aanschof
uan een
tm' JïïÊS aquariumcom
pleet met licht,
- oon verwar-
mingsapparaat,
planten, ste-
ncn J cn zand
en vissen komt
op ongeveer
10°' Vijftig
■HBggftlBKfM gulden voor 'n
bak van 100X
llfBSHnjgH '50X50, de mi-
HgSjjuEijsU nimum-dfmeün-
BMilfflMBgail oen. Een vcr-
rilgfSgfBffig vjarmingsappa-
jgg&fgspnH raat kost j 14,
ZaagarefiSMMm aardezand en.
stenen samen f 9.50, planten
7, de verlichting f 4., Voor
j 15 kan men- zich een serie
prachtige tropische vissen aan
schaffen. Lcvendbarendc vissen,
tropische zalmen, tropische bar-
beeltjes, danio-soorten. Geen
goudvissen, want die zijn sub
tropisch en 'woelen bovendien
het aquarium overhoop.
De tropische planten, 'die no
dig zijn, hebben heel geleerde
namen: cardamine lyrata,ba-
copa, ambulia of cryptocorync-
soorlen. Alles is 'in de. -.toinkel
tc koop, doch het is stukken
goedkoper wanneer men zich
bij een cercnifiinp aansluit. De
leden kunnen elkaar voor zeer
weinig geld aan vissen, planten
e.d. helpen.
Voor onze-Klanten niet
grot.e gezinnen, hel be
kende ijzersterke Holtap
karpet 200x280 (3x4)
nu voor 59.80
Ook In extra grote maten
WINKELCENTRUM BINNENWEG