Toon Hermans werkt aan
iets heel anders'
ROBINSON CRUSOE
v<" Rij
Amsterdams Oude Kerk aan
Rooms Katholieken verkopen?
WEER WERKEND LID
DER MA A TSCHAPPIJ
Zeventien nieuwe liedjes en een hele bos
ideeën, neergekrabbeld op menu 's
en lege sigarettendoosjes
r~ VERSJES EN PRENTJES
pPSBsESHIEB
K
Moet U eens
hóren!
WÊMmiMmM
55
55
In Frankrijk „kwam
het opeens"
Oorlog
Als vader te veel is
't Dooitd
AVO geeft aan minder validen
gelegenheid tot arbeid
Schrijver
was zelf
landrot
EELTGEZWELLEN
™lwyk\ r)aef -15 lil Alt1:
Herenmodebeurs belooft veel,
maar geen sensatie
Een suggestie van professor Mönnich:
SC EN 1
.7,»
Zaterdag 1 September 1951'
(Van een onzer redacteuren)
ÏN Zandvoort is Toon Hermans die-énige man, die zich van de
regen en de grauwe branding niets aantrekt, want hij zit in
een allervriendelijkst kamertje van zijn splinternieuwe woning,
met het plezier van een kunstenaar, die „lekker op streek is"
te schrijven aan zijn programma, dat half October ergens-in-
Nederland voor het eerst zal gaan. Op zijn gezicht rest nog een
beetje zonnebruin uit Zuid-Frankrijk, maar op tafel liggen,
.naast de schrijfmachine, de duurzamer gevolgen van zijn va-
cantie aan de Cóte d'Azur: zeventien nieuwe liedjes en een
hele bos ideeën, neergekrabbeld achter op menu's of sigaret
tendoosjes met een paar woorden of tekeningetjes een ge
heimschrift dat hijzelf alléén weet te ontcijferen.
zonder begeleiding want daaraan
moet hij met de pianist nog een
heleboel doen, doch alleen om een
indruk te geven. Wat ik te horen
krijg belooft veel. Een zeer dwaze
parodie op Blauwbaard. Een stukje
verliefde poëzie over Amsterdam.
Een liedje in het dialect van Lim
burg, zijn geboortestreek. Een
prachtige begpottin van het onver
mijdelijke meeringref reintj e. En
een vers, dat „Chaos" heet en
woorden die logisch niets met el
kaar te maken hebben, met een ge
raffineerd begrip voor hun gevoels
waarde tot een bizar, treffend ge
heel verenigd.
Als we over deze inderdaad zeer
veelzijdige collectie praten, blijkt
dat Hermans, als bijna iedere ko
mische kunstenaar, zélf het sterkst
wordt aangetrokken door de „tus-
sentoon" die dwaasheid en enist
tot één kleur vermengt. Toch
streeft hij er doelbewust naar, bet
terrein dat de humor hem ter be
schikking stelt, zo breed mogelijk
te exploreren van de tegen het
lees-vers aanleunende overpein
zing af tot de geheel op het dóen
aankomende welhaast improvise
rend ontstane „waanzin" toe.
„Toen ik vorig seizoen klaar was
met de tournee kon ik geen letter
-op het papier krijgen" vertelt hij.
„Ik dacht eerst: ,>Dat kamertje hier
is te mooi". Ik heb altijd in kleine,
rommelige hokjes gewerkt zie je en
dit is allemaal nog zo nieuw, zo
netjes. F.nfirt we zijn maar met
vacantie gegaan en daarginds in
Parijs en aan de Middellandse Zee,
kwam bet opeens. Kijk maar eens
even! Ik ben nu de hele dag aan
het uitwerken en het gaat best
naar mijn zin.
Iemand die in zo'n stemming is
moet je eigenlijk niet met visites
storen maar een journalist heeft nu
eenmaal zijn beroepsdeformatie,
gaat dus aan de andere kant van
de werktafel zitten en vraagt:
.„Is het waar. dat het volgende
programma een heel andere vorm
krjjgt? We hoorden namelijk...."
Ja, inderdaad. Jan van Ees,
"Wiesje Bouwmeester en Matlhieu
van Eysden gaan met een door de
eerste geschreven „Paul Vlaande-
ren-stuk" een grote tournee door
het land maken. Dit plan is vorig
seizoen, al geboren en het kwam
precies op tijd. Na vijf jaar revue
te hebben gespeeld in dezelfde,
vertrouwde sfeer, kreeg Toon Her
mans namelijk het voor elke kun
stenaar zo begrijpelijke verlangen
naar een nieuw artistiek perspec
tief.
Vooral mensen die met humor
omgaan, hebben een diepe angst
voor verstarring ca al waren de
volle, enthousiaste zalen, negen
maanden lang, alles behalve een
vingerwijzing in die richting
Hermans zélf droomde van „iets
anders" en liet datniet uit zijn
hoofd praten.
i 4*2 v
Een-raans-sHow?
„En cu willen jullie natuurlijk
weten wat het precies wordt", ver
volgt hij. „Maar dat kan ik nog
niet zeggen. Kijk, ik wil in de
richting van een programma, waar
in ik een „één-mans-show" geef,
een cptreuen dus, van zowat een
uur achter elkaar waarin ik alle
maal verschillende dingen doe. Tot
nu toe zong ik drie of vier liedjes
op een avond. Nu heb ik er heel
wat meer ter beschikking en ze
zijn ook veelsoortiger dan vroeger,
zodat ze me meer kansen bicden."
En hij leest er een paar voor,
ALS Toon Hermans op tournee is zit hij in de kleedkamer vaak te
tekenen. Een paar rake zelfportretten, die hij eens neerkrabbelde,
vindt U hierbij afgedrukt. Soms ontstaan, daar achter de coulissen, ook
„rijmprentjes" een tekening met een kort vers erbij, in een toonaard
die het publiek niet of nauwelijks van hem kent. Hier zijn een paar
van die zó maar neergeschreven versjes.
Publiek werkt mee
„Een verhaal als dat over mijn
zuster, die er een potje van maakte
en hoe het in z'n werk ging. groei
de tijdens de tournee avond aan
avond. Als het publiek goed rea
geerde, maakte ik er van alles bij
een oor, of een tuitje en de
pianist schreef die „uitbreiding"
trouw op een papiertje. Zó bouwde
het publiek dus indirect mee aan
het programma. Maar het doet ook
wel eens andersom. Op iedere pre
mière hakt het een aantal van je
illusies genadeloos in elkaar. Dan
lacht niemand om de grap die je
zelf zo sterk vond en dan stijgt er
een enorm gejubel op bij dat ene
JLTIJ tuas 'n vriend van mij
Ti dte lange zwarte
'"■in 'n schuilkelder kwam 'ie om 't leven
.Ik was in 't café gebleven
en doorgegaan met biljarten.
A LS vader sterft,
J~jl en-zij die dag toevallig
.met Frits naar zee gaat,
dan Heb je best kans
dat ze niet eens met de begrafenis meegaat.
T7 ANNACHT Heb ik de dood zien lopen,
V al voor de deur van n coiffeur zag ik ze gaan.
Ik. zeg met opzet „ze"
Want Hij is niet alléén...
De dood is er niet: één
Nee,
't zijn er twee,
ilvjee dikke
en zc. hadden allebei 'n zwarte jekker aan.
kleine mopje waarvan je niets ver
wachtte. En juist omdat de zaal al
tijd weer een raadsel is, zitten we
dag en nacht te puzzelen over de
vorm van ons nieuwe programma.
Ja. naar die één-mans-show streef
ik met kracht, maar misschien....
voorafwe denken aan tien of
twaalf meisjes.... maar nee,.daar
kunnen .we veel beter eens over
praten als het allemaal definitief
is. Schrijf nü alleen maar: er wordt
aan gewerkt!"
En Toon Hermans buigt zich
weer over zijn papieren en zendt
Uw verslaggever een energieke
schrijfmachine-roffel achterna.
(Fan een onzer verslaggeefsters)
"T1 OEN de stratenmaker Th. Banning in de oorlog in Duitsland
terecht kwam, verloor hij bij een aanval met fosforbommen vier
vingers van zijn rechter, en twee van zyn. linkerhand. Dat maakte
hem voorgoed stratenmaker-af en de zorg deed in zyn gezin haar in
trede. Bunning tuas invalide en de maatschappij leek geen plaats meer
voor hem te hebben. En toch is deze stratenmaker weer 'n volwaardig,
werkend lid van deze maatschappij, als maker van zeer fraaie plas
tic gebruiksartikelen zoals portefeuilles, etui's, e.d. in de Amsterdamse
plasticioerkplaats van de A.V.O., de Nederlandse vereniging „Actio
vincif omnia", („Arbeid overwint alles''), die 24 jaar bestaat en sedert
dien 10.000 minder valide mensen afdoende geholpen heeft aan oei-J
werkkring, die hun behalve arbeidsvreugde ook weer een bekoorlijk
bestaan heeft kunnen geven. De heer Bunning is de tienduizendste.
Vroeger betekende de drie letters
A.V.O.: Algemene Vereniging voor
Onvolwaardige arbeidskrachten. Die
naam is men bewust gaan wijzigen.
Want de innige overtuiging van de
A.V.O. is. dat hij ofzij die door
invaliditeit getroffen is. geenszins
minderwaardig behoeft te zijn of
aan de kant. van de weg moet staan,
mits men. hem het juiste werk geeft.
Naar schatting heeft ons land
175.000 minder validen. De A.V.O.
\7andaag is
het precies
300 jaar gele
den. dat een
schip de haven
van Huil verliet
met bestemming
Londen. aan
boord waarvan
zich een. jonge
man bevond, die
voorbestemd
zou zijn zo riet
de beroemdste
dan toch wel de
bekendste zee
man van de ge
schiedenis te
worden: hij
heette Robinson
Crusoe.
Bijna zeventig
jaar later in
April 1719
verscheen n.I.
het eerste deel
van Daniel
Defoe's „The Life and Strange Sur
prizing Adventures of Robinson
Crusoe", de avonturenroman/die in
vrijwel alle talen der .wereld ver
taald is. Overigens baseerde Defoe
zijn roman niet uitsluitend op de
belevenissen van de échte Crusoe,
hoewel deze ook wel het een en an
der meemaakte. Om te beginnen be
reikte het schip, waarmee hij zijn
eerste reis maakte de knaap was
van huis weggelopen en i.voorwze bui-"'
tengaats waren, was hij al zeeziek
nooit zijn doel:, ter hoogte van
Yarmouth kwam bet schip in een.
storm en verging. Maar in hoofdzaak
maakte Dcfoe in zijn boék gebruik
van de avonturen, die Crusoe in
1659 beleefde, toen hij (weer op 1
September) uit een haven aan de
kust van Brazilië vertrok en ander
maal schipbreuk leed, op een onbe
woond eiland terecht kwam en daar
lange tijd verbleef, voor bij-gered
werd.
Het is een misverstand, dat Defoe
zijn roman uitsluitend zou hebben
opgebouwd uit de stof, die de erva
ringen van de matroos Alexander
Selkirk (of Selcraig) hem zouden
hebben opgeleverd. tDeze Selkirk is
ook een historische figuur en een.
tijdgenoot vna Defoe (dieleefde van
165Ó tot 1731); Hij maakte onder be-
vel van Dampier een: reis met dé-
„Cinque Ports" naar de Stille Zuid
zee en werd (op zijn verzoek) op
Juan Fernandez, ter hoogte van Val-"
paraso, aan land gezet, waar. hij -
ruim vier jaar bleef. Een zekére.
Woodes Rogers publiceerde, la ter de
avonturen van Selkirk, en Defoe
maakte weer van deze.bron gebruik.
Trouwens, Defoe geforiiiktè niet
alleen de avonturen, van de. échte
Robinson Crusoe en van Selkirk,
maar ër 'wordt bok beweerd, dat'hij
mede stof putte uit de „Beschrijvinge
van het magtig koningrijk Krinke.
Kesmes" door de Nederlander Eenrik
Smeeks, een voormalig scheepschi
rurg, in 1708 te Amsterdam uitgege
ven. Dit bevat ook het verhaal van
een scheepsjongen, die per ongeluk
werd achter gelaten op esn onbe
woonds kust.
stelt zich ten doel zoveel mogelijk
mensen werkgelegenheid te ver
schaffen. Een grote groep kan door
her- of omscholing nog zeer ge
schikt worden gemaakt voor het
particuliere bedrijfsleven.
Voor wie dat niet kan, blijft er
de gelegenheid, in een der tien
AVO-werkplaatsan in diverse delen
des lands aan werk te worden ge
holpen. Halfweg bijvoorbeeld heeft
dit voorjaar een kleine fabriek van
plastic regenkleding gekregen. Zes
AVO-arbeiders leveren er regenjas
sen af gelast volgens een. Engels
procédé dat het scheuren op de na
den voorkomt. Eén hunner is naar
Engeland geweest om het hier zijn
collega's te kunnen leren.
In Den Haag maakt een werk
plaats met zestig man personeel
draadstukken voor de telefoor.instal-
latie van het nieuwe stadhuis. De
P.T.T. heeft daarvoor gereedschap af
gestaan en ook een monteur, die als
leermeester optrad.
Besparing
- Door de tewerkstelling in haar
werkplaatsen bespaart de AVO vele
gemeenten zeer grote bedragen aan
sociale steun en bovendien het be
langrijkste haalt zij de invaliden
uit hun isolement door hun volwaar
dig werk te geven, waarvoor zij veel
al ook volwaardige arbeidslonen ont
vangen, volgens een CA.O.
De AVO streeft naar een nog gro
ter aantal werkplaatsen, met daaraan
verbonden een ambtenaar en een so
ciale werkster die zich. speciaal be
zighouden, met de thuiswerkers.
De producten die de AVO-mensen
maken zijn zo goed dat de AVO op
de volgende Jaarbeurs een eigvn
stand zal hebben; zij hoopt zo haar
omzet te verhogen, waardoor meer
mensen zullen kunnen, worden gehol
pen,
DEN HAAG. De schilder Geer
van Velde heeft de prijs van de
stad Mcntonc gewonnen met zijn
inzending op de Biennale aldaar.
Advertentie (I. IA.)
aan de grote teen
Een succesvol middel
tje tegen, eeltknob-
bels .en celtgezwellen
aan de teen is nu
weer verkrijgbaar on
der de naam „DALET
BALSEM". Dalet Bal
sem dringt diep in de
huid door. verlicht de
pijn op wonderbare
wijze, heft ontsteking en opzwel-
Eng op. Zodoende kan de grote teen
zijn normale vorm en- stand her
nemen. Vraag 'n tube DALET
BALSEM aan Uw'apotheker of dro
gist. Prijs-f 2.59.
Een circulaire met nadere bijzonder
heden wordt U gaarne toegezonden
op aanvrage bij
N.V. AGILA - Afd. 5 - ÏJmniden
Nieuw Kamerlid der CPN
DEN HAAG. De voorzitter
van het Centraal Stembureau heef t
benoemd verklaard tot lid van de.
Tweede Kamer in de vacature, oni4
staan door het ontslag nemen van
de heer J. H. Hermans te Vaals,
mevrouw M. E. NobbeOdinot,
thans mevr. LipsOdinot, te Hil
versum. De negen vóór haar op de
lijst der C.P.N. voorkomende can-
didaten hadden verklaard niet voor
benoeming in de onderhavige va
cature in aanmerking te willen ko
men.
HET is géén geheim waar ergens
in de Stilte Zuidzee het eiland van
Robinson Crusoe lipt. Zó doemt
het voor de reiziger op, gelijk het
zich bijna- drie eeuwen geleden
moet hebben voorgedaan aan de
held van het bekende uerhaal.
Defoe zelf heeft-nóóit de gebieden
gezien, waar 'zijn avonturenboeken
zich afspeeldemEen paarmaal maak
te hij een peispaar.hét vasteland van
Europa en zijn» zeereizen beperkten
zich. tot enkele 'overtochten over Het
Kanaal. Een avontuurlijk leven heeft
hij overigens "wel gehad, want hij
was een hartstochtelijk politicus.
Zijn activiteit op dit gebied bezorgde
hem zelfs gevangenisstraf.
Advertentie (LM.)
hei verend bin-
ook de deklaag
ONVERSLIJTBAAR ;GARANTlE
(Van een onzer
verslaggevers)
D E derde Hercnmo-
den dit'reeds ken- gebracht met de te
nis maken met een vertonen aesthetiek
„show in revue-vórm" voor de man (maar
dobeurs, die van gewijd aan de heren- voor hem niet alléén),
37 September in het mode, waarin geluk- laten zien, met welke
R.A.I.-gebouw te Am- kig echter ook vrou- nouveauté s wij de
sterdam wordt gehou- wen meespelen.
komende herfst en
den, zal, in niet min- uit het feit, dat de wi£ter .het^ .veSe J*if
w -1 x zullen (op)sieren.
dere mate dan haar eerste beurs op dit
voorgangsters, in de gebied is gehouden in
eerste plaats dienen „De Brakke Grond",
ter oriëntering van de de tweede in ,'t Apol-
kleinhandel, omtrent lo_paviljoen en deze
de collecties der ex- thans in dc grote
posanten in het ko- R.A.I.-hal is een cres-
mende seizoen. Daar- cendo vast te stellen,
naast echter wordt, dat het vermoeden - -
meer dan in het ver- wettigt, dat de Heren- Slechts één advies
leden, aandacht be- mödebeurs een evene- heren: spant uw ver-
steed aan de altijd men; belooft *te wor- wachtingen niet te
mannelijke consu- den, wélles regelmaat hoog. Alles zal 'wel
ment en de veelal Sp0edig. niet meer valt bijzonder fraai zijn,
Een tipje van de
sluier die de komen
de mannenmode nog
verhult is voor de pers
reeds opgelicht. Dit
nieuws houden wy tot
de tentoonstelling is
geopend in petto.
vrouwelijke koper weff-tê denken,
der tentoongestelde-
artikelen. Op 3, 4 en Zestig standhouders
5 September is de ex- zullen in een omge-
positie tegen beta-., ving, die door het bil
ling voör iederen reau Meyson en met
toegankelijk ;'s- avöhds wandschilderingen
van 6—10;30 uur.- Men.
kan daar wij meld-
maar 'sensationele no
viteiten zijn er niet
bij. Of het feit, dat
uw hoedrand minstens
.6,9 cm breed diént, te
zijn, zouu dieper
moeten schokken dan
van Wim. Bijmoer, in het uw dienstwillige:
overeenstemming is verslaggever deed.
„Mannenwerk" I
Dezer dagen,
plaatste u in uw
blad een „rodeo"-
foto: een ruiter uit
Texas op een wild
paard. Het onder-
schrift noemde zijn
verrichtingen
mannenwerk". Be
ter ware liet zë
„diereoraishande.
ling" te noemen.
Gelukkig worden
in beschaafde" lan- -
den zoals Neder
land deze gebrui-
ken niet toege-
staan Op de foto
is duideïyk te zien,
dat een riem ter
hoogte van de lies
cm de buik is aan.
gebracht. Hierdoor
worden gevoelige
lichaamsdelen ge
prikkeld en het gevolg is, dat het
paard zich gaat verzetten. Dit is
geen ruitersport, doch een ontaar
ding en dit behoorde in zuidelijke
landen te worden afgeschaft. Kunt
u het publiek hierop niet eens at
tent maken?
C. M. RASCH,
secretaris Ned. Ver. tot
Bescherming van Dieren.
MannenwerkII
Hebt u gelet op de riem. die men
zo strak mogelijk omde achter
benen van dat paard heeft gemon
teerd? Bij deze behandeling zou
zelfs het tamme paardje van uw
groenteboer krampachtig gaan bok
ken. Regelmatig kunt u in de bios
coop dergelijke „rodeo's" op het
witte doek aanschouwen. Is het u
nooit opgevallen, dat het paard
blijft bokken ook nadat de be
rijder is afgeworpen?
ABONNé.
Bromfietsprobleëm 1
De ANWB wil de bromfietsen
naar de rijwielpaden verwijzen Een
in mijn vacantie opgedane ervaring
heeft mij geleerd, dat bromfietsen
het genoegen voor anderen op de
rijwielpaden vergallen en op smal-
le bospaden een gevaar zijn voor
fietsende kinderen. Bovendien ma
ken zij op die bospaden de rust die
daar voorheen te genieten valt tot
een illusie. Ik ben overtuigd, dat
alleen de bromfietsbezitters ca de
automobilisten de bromfietsen op
het fietspad willen hebben. De gro
te meerderheid van de fietsers zal
ze stellig liever op dc hoofdweg
zien. Ml. zouden ze daar, mits ze
voldoende rechts houden, minder
kwaad doen.
H. DE NLEL
Bromfietsprobleem 11
De wegenbelasting voor bromfiet
sen is onlangs verhoogd van f 10.—
tot f 16.per jaar. Nu de brom
fietsbezitters zoveel betalen moeten
hebben z|j m.i. toch zeker wel het
reebt om op de grote weg te rijden,
waar de ANWB ze van wil verdrij
ven.
N. OOSTERBAAN.
Toch aardig verhaal
Op uw bericht van 28 dezer „Wat
doet die kerel hier," is van toepak-
sing de Italiaanse zegswijze: ,.Si
non vèro, bene trovato", of op z'n
Hollands: ,A1 is het niet waar, het
is toch een aardig verhaal." Minis
ter Staf is persoonlijk zeer be
nieuwd wie als zijn dubbelganger
in Havelte rondloopt. Kan uw vol
ijverige verslaggever zijn speurzin
nog eens hierop loslaten? 1
In ernst: minister Staf is in het
leger toch niet zo'n onbekende fi
guur, dat de commandant van 4e
31ste regimentsgevechtsgroep hem
niet dadelijk zou herkennen.
MR. G. P. XTèS
Hoofd Legervoorlichtingsdienst
Bijzonder hoogleraar in
het Fries te Leiden
LEEUWARDEN. - Tot: bijzon-
der hoogleraar voor de Friese
leerstoel aan de Universiteit ta
Leiden,; die uitgaat van de Friese
provinciale onderwijsraad, is be
noemd prof. dr K. Fokkema, hoog
leraar aan de vryeUniversiteit wp
Amsterdam, die tot nu toe als.pri
vaat-do cent, a an de Leidse Univer
siteit de Friese taal doceerde.
A T SR WIJL de Lutheranen te
X Lübeck tegen volgend
jaar hun medechristenen uit
alle mogelijke landen zullen
uitnodigen om het zoveelhon-
derdjarig bestaan van hun te
gen die tijd weer geheel geres
taureerde Maria-kerk te ko
men méévieren, wordt er in
Amsterdam vooralsnog over
het lot van de oudste kerk der
stad, de gevaarlijk-vermolmde
Oude Kerk, gezwegen. Nie
mand schijnt' zich af te vragen
wat er nu met die
kerk gebeuren moet;
en wie; het zich af
vraagt verneemt geen
antwoord. Wij vesti
gen in dit verband de aandacht
op tweeërlei mogelijkheid.
,De eerste: do Ned. Hervormde
Kerk, alléén niet tot het onder
havige „kerkherstel" in staat,
stelle aaa alle andere protestantse
kerkgenootschappen In Nederland
voor," dit herstel met haar te sa
men. ter hand te nemen. Bij wijze
van protestantse „erezaak" en met
als doelwit: het herrijzen, van de
Oude Kerk als een oecumenTche
kerk. het gezamenlijk heiligdom
van hen, die toch ook in de We
reldraad van' Kerken samenwer
kend verenigd zijn.
De tweede: zij wordt'door proL
dr C. W. Mönnich in het tijd
schrift „Theologie en practijk". ge
opperd. Verkopen aan.derooms-
In ietwat bittere
schrijft de hoog-
katholieken.
boutade-toon
leraar:
„De Oude. Kerk in Amsterdam
staat op invallen. Sinds jaar en
dag is er.geen geld voor een res
tauratie geweest; de kerk ligt in
een van de armste woonwijken
van de stad en de gemeente, die
.er kerkt kan niets bijdragen. Er
is al een oproep voor steun uit
gegaan, die ik gaarne onder
schrijf. Maar een zeer ketterse
vraag: waarom de kerk niet aan
de rooms-katholieken aangebo
den? 2(j hebben haar wel niet
.nodig, nu zij aan de Prins Hen
drikkade de monstruositeit heb-
deling, komende uit het Centraal
Deze week
Station, een schok en diepe te
leurstelling moet zijn.. Maar het
prestige,, de oudste Amsterdamse
kerk terug te krijgen,' omdat de
ketters haar niet meer aankun
nen! Er moet -:toch een aardige
som voor te geven zijn,.waarvoor
dc Hervormden dan een. geschik
tere nieuwe - kerkkunnen bou- -
wen. Ik' zou twee voorwaarden..;
willen stellen: de oude ramen
moeten erweer- in," en er moét
een commissie komen, bestaande
uit b ehoorlij k onderlegde - kunst-
historici,, om; toezicht, te houden
op altaarbouw en- .beelden. Want
in dit opzichtzjjn onze Roomse
broeders niet: altijd te- vertróu-
wen. Liever de Oude Kerk j ia- -
ben.staan,1.die .voor -ieder', vreem-
gestort dan-datiFatüna/'er: levens
groot inkomt; Nietvanwege de
Mariologie, ;maar vanwege- de
a esthetica."
"Wij zijn benieuwd, of en hoe er
op. prof. MÖnnichs dehkbeéld ge
reageerd wordt .Eii. of :men hiér en
daar dan toch lievervoor de eer
ste mogelijkheid voelt.
Enorme achterstand'
NZE kerk heeft op het terrein
van de sociale ethiek nog een
enorme achterstand in te halen,
schrijft ds R. Smits uit Den Haag
in hetofficiële „Weekblad van de
Hervormde Kerk". Het ontbreekt
aan sociologisch inzicht:
„Hoe vaak zou er in onze kerk
waarlijk christelijk ver
antwoord gepreekt wor
den over het verhaal van
de rijke - jongeman. En
hoe is de christelijke
naastenliefde mogelijk in
de onpersoon Iijkc ver
houdingen van onze massa-maat
schappij? Wat moeten de christe
nen concreet met dit gebod doen
in hun dagelijks leven? Telkens
blijkt weer dat de kerk. geen
verstandig, of juister: .geen bevrij
dend en richtinggevend woord kan
spreken zonder zakelijke ontleding
van de' krachten.en problemen
van onze huidige samenleving,
Daér is'het verschijnsel van het
nihilisme. Waar liggen de eigen-
olijke sociale engeestelijke oorza
ken wan het-nihilisme, die'men
éérst dient te bestrijden; wil men
het nihilism e zelf kunnen ovcr-
winnen? Zonder diepgaande -so
ciologische analyse zullen wij het
-niet ontdekken.
Daar zijn allerlei vormen van
twjjfelien angst en, neurose die
regélrecht samenhangen metde,
problematiek van het huidige
sociaal-politieke; leven.. Wat wordt
hiervan verdisconteerd in pre-
diking en catachese? Daar is het
verschijnsel van het groeiende
aantal, Gecten.. Zonder haar' so-^
ciale achtergrond ïs; het niet ts
verstaan. Daar is enerzijds een
snel groeiende wereldbevolking
en-;, anderzijds; de religieuze eer
bied, voor welke er nooitéén
mens te veel is. Wat heeft da
kerk te. zeggeninzake het ge-
boor te vraagstuk 'naar z'n kwali
tatief en. kwantitatief ^aspect?.
O, telkens weer blijkt, dat wij de
wereld waarin wij leven, nog
niet duidelijk genoeg zier* cr al
thans practlsch voor onze hel®
aanpak in prediking, catechese,
zielszorg, nauwelijks de conse
quenties uit trekken. En dit alles
maakt dat wij moeten erkennen,
dat onze kerk op het terrein van
de sociale ethiek nog een enorm»
achterstand heeft in te halen.
Voorbede .voor Republiek.
]\JlET alleen van kerkelijk,'Waar
T ook van algemeen politiek
belang is het feitt dat- het -.Synodaal
bestuur der Molukse Protestantse
kerk (denk aan Ambon!) ter gele- ri
genheid van de viering van" de
'nationale dag der republiek Indo-;,
nesia op 17 Augustus !jJ. een kan- i
selboodscbap heeft opgesteld,
waarin het o.a. heet:
„En daarom rijzen onze gebe
den op deze nationale dag near
omhoog, naar God de Almach
tige, allereerst- .ten behoeve - van
de overheid der Republiek .Indo-
nesia: moge God aan allen, dl»
leiding hebben te geven aan.ons
volk, van .de hoogste tot dö
laagste drager van het overheids
ambt, wijsheid en - Inzicht, moed
en volharding schenken om 'dit
hun ambt- op de; rechte-wijze-t«
beoefenen, In volle verantwoor
delijkheid tegenover Hem, dia
het al 'regeert, en tot welzijn
van het'volk dat aan: hun; zórgen
,;is ..toevertrouwd," - 'UNi NJAj
:>riVv,y.V-ï'-, -vri'V'". "-
VU Uw
,.T'.s; - V i.-,.;." - V'V
A«.'A V IV. - J.r.V pi V rA* e 1