PIGASSO: EEN WERELD
IN SCHERVEN
Cyrano, een gave verfilming door
June Haver
Figuur die hele moderne
kunst domineert
Rotterdams Opera Koor in
de Rivièrahal
Jeugdige solisten spelen
Tschaikowsky
Cyrano lapt het aan zijn laarzen
.Het meisje van buiten' van
binnenuit gespeeld
Close up van
,S
Radicale afrekening
met het humanisme
Strassburger komt
Maandagnacht
ROTTERDAMSE BIOSCOPEN
Raimu en Fresnay bewijzen in
het kleine hun grootheid
Vraag IVQROL dan hebt U de beste tandpasta!
Youreneff een formidabele zanger
,,'t Schot is te
boord"
Haagsche Comedie
in de Schouwburg
Zaterdag 27 October 1951
a LS MEN DE ONTWIKKELING van de beeldende kunsten
J\ in de eerste helft van de twintigste eeuw zou willen type
ren door één naam, door het oeuvre van één kunstenaar, dan
doemt onmiddellijk de naam: Picasso, in de geest op. Voor de
ingewijde, zowel als voor de leek, is hij het, die alle stromingen,
alle radicale omwentelingen van de moderne kunst domineert,
eri die als het ware het symbool is geworden voor alles wat de
kunst van deze eeuw onderscheidt van die van de vorige (en
dat is heel wat). Als men-zoekt naar een verklaring voor deze
dominerende positie en zich afvraagt op Picasso zoveel be
gaafder is dan zijn tijdgenoten, dan is in de eerste plaats, be
halve natuurlijk, de inderdaad geniale persoonlijkheid van de
kunstenaar, toch vooral ook zijn enorme veelzijdigheid, de
oorzaak dat in tal van stromingen hij de kern is geweest' die
aller ogen tot zich trok.
Doch het belang van Picasso'
activiteit ligt .niet inde spectacu
laire gedaanteverwisselingen die zijn
kunst onderging. Picasso heeft het
eerst en het meest radicaal afgere
kend met het Humanisme, dat sedert
de Renaissance het geestelijk leven
van Europa had beheerst.
De Griekse beschaving had in. de
oudheid, de mens, bevrijd uit de sla
vernij, waarin de vrees voor mee
dogenloze godheden hem gekluisterd
hield. De Griekse mensbra.öt zijn
goden terug tot menselijke schaal
en won er zijn zelfbewustzijn, zfjn.
vreugde in het leven mee. Deze glim
lachende vreugde, de harmonie, de
schoonheid, de beweging kenmerken
de Griekse kunst tegenover de ont
zagwekkende, roerloze 'grootsheid
van de Egyptische, Babylonisch-As-
syrische en Perzische culturen.
Toen in het Romeinse Rijk het
Christendom tot staatsgodsdienst
werd verheven, hernam de uit het
Oosten stammende opvatting van de
in naam van God gevoerde absolute
heerschappij, zijn rechten. De mens
verloor zijn individuele vrijheid en
zou die pas omstreeks 1500, in de
Renaissance, herwinnen. Het her
wonnen zelfbewustzijn gaf Europa
de kracht om een wereldheerschap
pij te veroveren.
Kentering
De negentiende eeuw bracht een
culminatie in deze machtspositie,
doch leidde tevens tot zelfgenoeg
zaamheid en zelfoverschatting. In de
twintigste eeuw kwam de kentering.
Reeds lang voordat de eerste slagen
aan de politieke en economische po
sitie van Europa werden toegebracht,
was een geestelijke crisis Ingetreden.
Ptcasso heeft het eerst in zijn kunst
duidelijk gemaakt welke, verande
ring zich aan het voltrekken was.
De Europese mens had het bewuEt-
zijn van zijn souvereiniteit verloren,
met door de erkenning, van Hogere,
Machten, doch door de twijfel aan
zijn eigen macht. Vrees voor de irra
tionele krachten van zijn "eigen in
nerlijk, voor de fatale loop van om
standigheden, die hij
niet meer beheerste,
vernietigden zijn
zelfvoldaanheid. De
weerspiegeling van
deze ontwikkeling
vindt men in Picas
so's kunst in al zijn
facetten.
Eerst is het nog
de mens, die in Pi
casso's jeugdwerk,
overheerst Welis
waar, een verslagen,
verdrukt, diep-me-
lancholische mens.
zoals deze in de ver
beeldingen van uit
gemergelde, armzali
ge circus-acrobaten
en kermisklanten
wordt gesymboli
seerd, maar d:e toch
nog altijd in zijn
tragisch noodlot
groots is. Dan. plot
seling, in 1906 en
1907, verandert Pi
casso's visie. De met
de ogen waarneem
bare wereld valt in
scherven, het gezond beeld van
verstand maakt ivvprliikp
plaats voor onbere-
deneerbare, instinc- verscheurde
tieve krachten. wereld (2937)
Demonische machten
Het is niet toevallig dat de neger-
kunst de aanleiding was voor deze
ommekeer. Het is ook niet toevallig
datdeze negerplastiek juist in Pi
casso's kunst zo sterk weerklank
vond. terwijl toch Maillot en Matisse
reeds vóór hem deze kunst kenden
en bewonderden. De kunst van de
Alrikaanse Negers (en van alle pri
mitieve volken) drukt in de eerste
plaats uit, de ondergeschiktheid van
de mens aan onzienlijke, demonische
machten. Oorspronkelijk hebben op
Picasso slechts de uiterlijke kenmer
ken van de negersculptuur, een in
vloed. Deze en. de in een zelfde rich
ting gaande onderzoekingen van Cé-
zanne, leidden tot het kubisme, het
stuk slaan van een wereld, om deze
uit de brokken weer op te bouwen.
Langzamerhand en vooral tijdens
de eerste wereldoorlog, ging de die
pere betekenis, het demonisch ka
rakter, een steeds meer bewuste rol
in Picasso's kunst spelen. Een ogen
blik leek het. of de oude, klassieke
mens zijn plaats zou herwinnen.
Doch hoever zijn. de kolossale, mas
sieve figüren uit de jaren 1917 tot
1924 verwijderd van het Griekse
ideaal! De in. panische schrik weg
hollende reuzinnen van 1923 druk
ken heel iets anders uit dan levens
vreugde en harmonie.
Innerlijke verscheurdheid
Innerlijke verscheurdheid, angst,
wreedheid, geweld, zijn de motieven
die meer en meer Picasso's kunst
gingen beheersen. De historische ge
beurtenissen gaven er alle aanlei
ding toe. Het grote doek ..Guernica"
is niet alleen de illustratie van één
incident uit een nietsontziende bur
geroorlog, doch het beeld van het
innerlijk verscheurde Europa.
Picasso is een Spanjaard en hij
heeft met een typisch Spaanse zin
voor het extreme, de problemen van
zijn tijd in schilder- en beeldhouw
werk op de spits gedreven. Dat hij
ook als mens, radicaleoplossingen
zoekt en. van het communisme het
heil voor de mensheid verwacht,
duidt-eveneens op de anti-humanis
tische tendenz die ik hierboven heb
getracht'te definiëren.
Donderdag is PicasSD zeventig jaar
Ptcasso, zoels hij zichzelf op 19-
jarige leef tijd zag, (Pentekening
uit 1900)
geworden. Een halve eeuw heeft hij
de kunst van Europa beheerst en er
een onuitwisbaar stempel op ge
drukt. Het hangt niet van aestheti-
sche factoren af, hoe de kunst in de
tweede helft van deze eeuw zich
zal ontwikkelen..,
R. E. PENNING
Zpndagavond geeft het Neder
landse circus Strassburger zijn
laatste tourneevoorstelling op de
Ossenmarkt te -Groningen. Maan
dagavond wordt afgebroken en
Maandagnacht arriveert de zeer
lange extra-trein met het rollend
materieel en. de levende have. van
het circus te Rotterdam, waar
Dinsdagmorgen om zeven uur de
opbouw In de hal van het Ahoy-
gebouw begint.
Een nieuwe aanwinst is een zes
tal. Arabische volbloedhengsten
die een paardenballet uitvoeren.
Er is een kozakkennummer met
een jong kozakje, dat de harten
van alle Rotterdammers moet ver
overen en er is een man, die recht
op één vinger kan staan. Het
programma begint met een rooï-
öierennumm er.-
Vrijdagavond is de gala-pre
mière;
„Les trois masqueshoogtepunt uit Picasso's cubistische periode.
Menigeen zal het, bij de aankondiging dat Cyrano de Bergerac"
thans'ook i« de bioscoop te zien zou zijn, vergaan zijn als ons: moest
ook deze toneelklassiek. voor de „filmbijl"? Kan de camera dan werke
lijk niets met de rust laten, want Edmond Rostand's onsterfelijke „Cy
rano", hoeveel facetten het stuk ook mag hebben, ontleent zijn waarde
toch wel in bijzonder sterke mate aan de prachtige taal, de verbhif-
fende woordenrijkdom, aan het flitsende spel in mono- en dialoog. En
kat zyn nu juist aUemaal dingendie strijden met het filmbeginsel.
Men houdt zijn hart vast bii dé
gedachte dat onder de vele pro
ducers, die met plannen voor de
verfilming van .Cyrano* rondlie
pen. Alexander Kor da was, van
wie maar al teveel staaltjes van
oppervlakkige praalzucht bekend
zijn. Maar gelukkig, Korda deed
zijn rechten, die hij reeds in 1935
gekocht had, twee jaar geleden
aan de Amerikaan Stanley Kra
mer over, die man die met bij
voorbeeld ,The men' een geheel
nieuwe^en zeer persoonlijke visie
op het type oorlogsfilm demon
streerde.
Bij de verfilming van .Cyrano*
heeft Kramer wel een heel ge
slaagd compromis want dat
blijft het uiteraard weten te
vinden tüssen film en Rostand. Hij
kreeg in José Ferrer, die in deze
rol reeds op Broadway geschit
terd had, een acteur. die geen
kant van Cyrano's veelzijdige per
soonlijkheid verwaarloosde. Sol
daat, dichter, dramaturg, filosoof,
idealist, duellist en nog veel meer.
En bij dit alles de gevoeligheid
van de tedere minnaar, die door
de natuur zo verschrikkelijk ge
handicapt is met zijn ontstellend
lange neus. Ferrer is een machtige
Cyrano en Stanley Kramer vond
in hem genoeg inspiratie om gaaf
de sfeer van dit door en door
Franse stuk weer te geven.
Nu is de Engelse vertaling van
Brian Hooker oök wel een taal
kundig meesterstuk. Roxane wordt
gespeeld door de jonge, nog onbe
kende actrice Mala Powers. Wil-
(Advertentie I. MJ
U/ELK een diepe indruk de me-
lodie op. het rnustkate ae-
moed teweeg kan brengen, kon
men in de Rivièrahal weer eens
constateren^: toenhet Rotterdams
Opera Koor en enige solisten de
propvolle zaal telkens tot laaiende
„Guernica", f
Picasso's ge- j
tuigenis van
de Spaanse
burgeroorlog:
Een meesterlijke film van
Herman v. <1. Horst
Tn een filmpje van ongeveer
twintig minuten, dat hij in op-
dracht van de E.C.A. het adnai-
nistratiebureaif voor dé Marshall
hulp maakte, heeft de cineast
Herman van der Horst een beeld
gegeven van de bedrijvigheid ter
haringvangst; ,,'t Schot is.te boord".
Het 'is eën. documentaire gewor
den, die tot het beste behoort van
wat er op filmgebied ooit in Ne
derland is gepresteerd. De vele
facetten van de haringvangst be
lichtte hij in kort flitsen.die in
een groot en duidelijk verband sa
mengevoegd werden tot een kern
achtig relaas. Zó suggestief en zó
fraai tevens, dat het een Mem
epos werd van onze visserij.
Reeds het begin van de film,
welke opgenomen werd in en om
de Scheveningse haven, doet een
beeldende kracht blijken, die veel
verder dringt danhet. gewone
filmverslag. De beelden 'zijn niet
alleen .fraai van fotograf e maar
.ook met zorg zo gekozen, dat een
enkel beeld steeds als de essentie
van een stuk werkelijkheid op de
toeschouwer wexdt overgedragen,
pit houdt Van der Horst vól, de
hele film door. De rolprent heeft
opmerkelijk weinig, doch door Ger
Lugtenburg goed gesproken com
mentaar- Op de festivals te Edin
burgh en Salzburg verwierf deze
documentaire reeds grote lof.
Deze week von'd in het Sein
posttheater te Scheveningen in
tegenwoordigheid van tal van
autoriteiten de Nederlandse pre-
mière plaats. ./..'y"-- y'
Het begon zo goed en het klonk
zo goed, het begin van. het eerste
pianoconcert van Tschaikowsky.
Fors, krachtig spel in rhythme en
aanslag en een sterke spanning in
de muzikale uitdrukkingswijze. En
zo dacht men dan, dat het debuut
van de jeugdige John- Pennink
iets sensationeels ging worden te
meer, omdat naar verluidt deze
jongeman pas zes jaar studeert. En
dan had hij, om het nu eens in
een sportterm te zeggen, een re^
cord geslagen.
Maar het bleef helaas niet zo.
Naarmate het eerste deel zich ver
der. ontwikkelde, traden technische
onzekerheden, vergissingen en ge-
heugenstoringen op en in het laat_
ste deel werd het zelfs een. knoei
boel, waarbij nog kwam, dat de.
pianist zich blijkbaar in het minst
niet realiseerde, dat hij met orkest
speelde. Dat er nog geen erger
dingen gebeurden, had hij te dan
ken aan de grote slagvaardigheid
van Flipse en zijn musici.
Maakt deze jonge musicus een
kans, eenmaal met volledig succes
het podium te betreden? Zeer ze
ker; Want er waren vele momen
ten, die er op wezen, dat hier een
volbloed pianist aan het woord
was, die echterte; vroeg bet con-
'cert-podium had betreden. Men
mag dan ook van hem verwachten
dat hü na enige jaren van studie
en muzikale verdieping,dit werk
op een geheel andere manier zal
spelen. De bijval, die de stamp
volle Koninginnekerk hem schonk,
moge een aansporing zijn, op de
ingeslagen weg. voort te gaan,
want pianistisch talent is in rui
me mate aanwezig.
De andere solist van de avond
was de cellist Joop Klemann, Hij
speelde de Rococo-variaties, qua
inhoud een minder sprekend werk
van de Russische meester maar ef
fectvol en virtuoos voor het in- 1
strument geschreven. Klemann.
deed er zijn voordeel mee en putte
er muzikaal en technisch uit.wat
er inzit. Conclusie; uitstekend cel
lo-spel met een kleine, doch wet-
luidende toon vorming.
- Het orkest opende dit Tschai-
kewsky-programma met een niet
geheel feilloze, doch geladen uit-
vo#ring van de ouverture Romeo
et Juliette.
HERMAN' VAN BORN
geestdrift wisten te brengen met
kaorfreegmenten en soli uit geliefde
opera's.
Men werd niet moede te luiste
ren naar een Vorm van kunst, die
toch in de-grond van de zaak het
zonder orchestral e achtergrond
niet kan stellen. Maar dit gemis
bleek de melomanie, die geduren
de drie uur de zaal beheerste, in
het minst niet te beïnvloeden.
Men genoot intens: de melodie,
het meest primaire element in de
muziek, sprak tot het hart.
Tenminste: voor een-zeer. groot
gedeelte wat dan het prlmair-me-
lodische element betreft, want de
scène uit de opera Boris Gcdou-
nou van Moussorgsky, de dood
die ,ma!r tra woord van lot toekomt voor
dische uitdruldtmgsmjre als dia zjin ktiaoiie beeelaidina van da
van bijvoorbeeld de Italiaanse
broken. Daar was Greet .Koeman,
die weer met. fraaie stem o.a.
aria's uit Der 'Freischiitz. .en. La
Bohème zong enLidy van 'der
Veen, die vooral met de Habane
ra uit Carmen, bijzonder boeide.
De tenor Ferdinand Erdimann
liet gemengde indrukken na.-Soms
had hij momenten waarin zijn
stem. groot en uitstekend klonk,
vooral als hij deze kon uitzetten.
Maar in het piano en mezza voce
klonken. Verschillende tonen niet;
vrij en miste men ook,;, 'wel de'
eg^ateitA'"/ 'Tf
Het koor onder leiding wan Ni
co /Ringels - zong de verschillende
fragmenten met overgave, veelal
klankvol en goed van nuance.
Toch zal de dirigent er goed aan
doen, de klank-expansie niet de
grens der welluidendheid te laten'
overschrijden, want soms gebeur
de, het,' dat vooral de. mannen
stemmen in de fortissimo' zeer
aan de ruwe kant waren. En dit
deed de overigens zo verdienste
lijke koorzang onnodig afbreuk.
Herman van Roon, die een ex-
opera's. Het zijn muzikaal-psy-
chisch beschouwd volstrekt 'anti
poden. Dat de „Boris" niettemin
de toehoorders buiten zichzelf
bracht,, ligt aan de muzikaal-dra-
matische kant, die uit dit werk
spreekt en die de formidabele
bas Georges Youreneff volkomen
realiseerde en wel zo groots, dat
niet alleen zij, die voor het voet
licht zaten, geheel en al in 'de
greep van deze meesterlijke ver
tolking geraakten, doch. ook zij,
die er achter deel aan öhmen, hl.
het koor, dat zichzelf overtrof In
klankexpressie en bewogenheid.
Doch. ook met een'aria uit Prince
Igor van Borodin en het lied La
Puce van Moussorgsky toonde
Youreneff zich een groot zanger,
een 2anger, die zowel artistiek als
technisch voor niets staat.
Overigens heeft het de andere
solisten ook niet aan bijval ont-
liam Princë draagt door zijn .neu
trale vertolking van de moeilijke
Christian-rol sterk bij tot het
evenwicht in de subtiele verhou
dingen. De film, die in Amsterdam
vertoond wordt, ter opluistering
van het 30-jarig. bestaan van bet
Tuscbinski-theater,. draait. in
Arena, -
- Luxor
De film „Marius" dateert uit de Jaren,
dat regisseur Alexander Korda het riag
niet. zocht in protserige, al te citbuadjge
ensceneringen, maar zich gewillig kon
schikken-naar de Franse opvatting van
filmen, die in uiterst sobere middelen
baar kracht vindt; Al weet Korda knap
gebruik temaken van de mogelijkheden,
die een schilderachtige havenwijk' van
Marseille hem biedt: straattafereeltjes,
driemasters en -water, hoogtepunten zijn
toch de scènes binnenshuis, de <ïiiet
eens geraffineerd opgenomen) gesprek
ken. die zonder een zweem van uiterlijk
vertoon én naar het schijnt volkomen
natuurlijk worden gevoerd.
Inderdaad is dit maar schijn: zo'n
werkwijze vraagt om groot acteertalent,
om. spelers die. simpele, zeer menselijke
emoties zó tot uitdrukking kunnen
brengen, dat het' boeit en overtuigt.
Pierre Fresnay (als Marius) en Haimu
(als zrin vader César) zijn daar volledig
in. geekagd. Een eigenlijk vrij alledaags
gegeven wordt dank zij hun spel de
neerslag van een stuk je èebt leven.
Industrie heeft reeds meermalen «a
dankbaar gebruik gemaakt van 'de rea
listische stof die het gangsterwezen
heeft opgebracht om daaraan de. moraal
te verbinden van crime does not pay",
misdaad loont niet. Zo ook nu. Deze
ff lm doet in vele opzichten denken aan
het bekende boek Orchids foT Mi sa
Blandish'"; dezelfde brute,'-voor geen
moord terugdeinzende gangsters, dezelf
de wraaklust om getuigen, dfe gevaarlijk
kunnen worden, uit de;weg te ruiram,
dezelfde kort afgebeten, taal. Daarbij'
een adembenemende filmin.de letter
lijke betekenis van dit woord. Een bank
overval volgen»' de regelen der-kmist,
een overval op een. auto met bankpapier#
eén meisje dat. tegen wil en dank ge
tuige wordt en slechts op het nippertje
aan de woedenderbendeleider ontsnapt
en als apotheose een weergaloze Bchiet-
partci ln een. ziekenhuis. Het Is allemaal
weinig verheffend, doch karakteristiek
voor het terrorisme der gangsters. Ten
slotte: uitstekende rollen;- van Steve
Cochran, Virginia Grey en Gaby André.
Prinses
De film „De onsterfelijke sergeant* is
eigenlijk geen oorlogsfilm in de gewone
zin van het woord. Het is meer de
geschiedenis van een jongeman (Henry
Fonda), die zich in het gewone leven
steeds in een hoekje laat,drukken door
valse bescheidenheid, doch in de oorlog
dank, zij de morele steurt van een
sergeant van. zich af leert bijten. De film
laat treffende episoden zien uit de strijd
in de Lybische woestijn, waarbij Thomas
Mitchell als de onsterfelijke sergeant
zich toch wel een aanmerkelijk betere
acteur toont dan.Henry Fonda. Boeiend
wordt de rolprent doordat beelden uit
hun vroegere burgerleven van. de be
scheiden jonceman de oorlogstaferelen
afwisselen. De happy "ending blijft 'niet
uit;«n de film wordt besloten met ;een
machtige Him zoen. van Henry Fonda en
Maureen OHara, waarbij de stem van
de onsterfelijke sergeant nog een kort
bevel laat horen: „Kalm aan, korporaall"
Capitol
.Ia„Gun Crazy" wordt de misdaad be
licht vanuit het oogpunt der gangsters
zelf. Dit betekent, dat we minder zien
van de perfecte organisatie van de
Amerikaanse pplitie, maar, een uit
gebreider inzicht krijgen in de beweeg
redenen. de vrees en de verschrikkelijke
spanningen die het leven van een mis
dadiger beheersen. Annie Starr (Peggy
Gummfns] en Bart' Tale- (John Dall)
Nonchalant
geleund
nietige
'José Ferrer als Cyrano de Bergerac in de gelykramige film,, die
.ARENA vertoont.
Het - ls waar' datde modemè Franse
films wat minder breedsprakig zijn inaar
men' vraagt zich. na het zien van deze
.Marius" af, of dit niet een concessie is
aan een publiek, dat zicb ln het alge
meen. toch liever laat epateren.door
vlotte shows en klatergoud. Wie meer
prijs Stelt op gewoon-maar een weer-
gave van de gevoelens van kleine mens
jes door acteurs, die hun grootheid be
wijzen doordat zy dit ogenschijnlijk
eenvoudige zo meesterlijk, doen. die ga
deze week naar Luxer.
Cineac en Victoria
Maryland, Virginia en Noord-Carolina
worden geterroriseerd door do drie
stalen-ben èe. Drie gouverneurs vertellen
u in grove trekken wat op hun grond-
gebied heeft plaats gevonden. Het is
zijn knappe begeleiding van de
solisten, en Cor van der Hulst—
Ringels toonden zich weer aan de l misschien al jaren geleden, maar in
vleugels betrouwbare begeleiders, jÏS.«SmS5 w
HERMAN VAN- BORN de werkelijkheid. De Amerikaanse film-
Het heeft er veel van dat Clif
ford Odets bij het schrijven van
„Country Girl" (Het meisje van
Êuiten) één oog gericht hield op
■roadway, terwijl het andere
misschien onbewust een beetje
naar Broadway lonkte. Men verge
ve ons dit loenzende beeld van de
auteur van o.a, „Golden Boy",
maar de plotselinge gunstige keer,
die deze sombere geschiedenis van
menselijke ontreddering onmiddel
lijk voor het slot neemt, is een
happy ending, als geknipt voor de
film,
Het is dan ook beslist niet het
sterkste deel, dat laatste tafereel
met het aanzwellend applaus- voor
de verlopen acteur, die zijn laatste
kans kreeg, op dé achtergrond.
Daarvóór, dat wil zeggen twee en
tweederde bedrijf lang heeft Odets
geen middel onbeproefd gelaten
<sm de volledige hopeloosheid en
hulpeloosheid van deze figuur ia
al haar varianten te schilderen.
Het stuk speelt in de theaterwe
reld en dat is al dadelijkeen inte
ressant milieu, vooral wanneer zo
als hier het publiek in de zaal door
de omgekeerde opstelling van de
décors duidelijk net merkwaardige
gevoel kreeg „achter de coulissen*'
te zitten. Het is geen nieuwe
vondst, maar bekwaam gehanteerd
door schrijver regisseur (Paul,..
Steenbergen) bleek het effect toch
weer groot. De aan de drank ge
raakte acteur, een willoze, maar
tegelijk zo heel sympathieke fan
tast, die zelfs niet eens meer steu
nen kan op de herinnering aan
zijn grote carrière en zich met
huid en haar overgeleverd heeft
aan de genade van zijn begrijpen
de, duldende, meelijdende vrouw
kreeg een meesterlijk doorvoelde
vertolking bij Paul Steenbergen.
Met Myra Ward als de vrouw, die
haar bijna onmenselijke taak met
een vreemd laconiek, verbeten
soort opofferingsgezindheid ver
vult en samen met de regisseur de
alcoholistische twijfelaar weer
naar zijn plaats op de planken toe
dwingt, zette hij een zeer mense
lijk drama zó voor ons neer. Dit
was toneel van formaat.
Kees Bru^e was de besliste jon
ge regisseur, die de ondergangs-
figuui* tracht te redden, wat hem
pas lukt als hij tot het inzicht ge
komen is, dat de vrouw van de
acteur geen parasiet is. maar haar
leven eigenlijk slijt als reclasse-
ringsambtenare5Se van haar eigen
man. Kathenka v. d. Werff zagen
we als een grappige ingeque. Bob
van Leersum als een platte produ
cer; Luc Lutz maakte van de klei
ne rol van toneelschrijver toch iets
heel persoonlijks en Gerard Hart
kamp was een toneelmeester. De
leden van de V.U-, die de voorstel
ling door de Haagsche Comedie
Vrijdagavond in de Rotterdaipsche
Schouwburg kregen, dankten met
zeer enthousiast applaus.
H, F. REEDUK.
Op 't toneeltje ran 'n
klein café in Rock Is
land stond een acht
jarig meisje, dat ver
bazend grappig Mae
West, Greta Garbo en
Katherine Hepburn
imiteerde. Het kind
had een enorm succes
en er waren direct
enkele lieden, die haar
in hun reizende va
riété-groep toilden op
nemen. Gelukkig had
het meisje (June Han
sen SteoettGur teas
haar naam) verstandi
ge ouders, die er heel
anders over dachten.
June moest euenals
andere kinderen een
normale opuoedmg
he&ben. Dus ging de
kleine June naar
school. Op haar vrije
middagen mocht zij
zang- en pianoles ne
men.
June bleek zo'n goed
muzikaal geuoel te
hebben, dat zij al bp
haar negende jaar de
piano-solopartij speel- als croonette aan een tin. Toen ook dit con-
de in de syntphonie uitvoering meetewer- tract afliep, maakte ze
„Surprise" van Jos. ken. Voor het eerst met Ted Fio Rito's
Haydn met een or- zong June moderne Jazz Band een grote
kest, dat onder leiding amusementssongs. Dit tourneedie eindigde
stond van de beromn- beviel haar zo goed, in Hollpioooci. Daar
de dirigent Eugene dat zij op haar beurt werd zij al heel spoe-
Goossens. Een jaar Ia- bjj Dick soebatte, re- dig door „scouts", nan
ter zong zij enkele freinzangereg bij zijn de 20th Century Fox
klassieke werken voor orkest te mogen blij- Film ontdekt, In ne-
Ae plaafsetyfce radio ven. Dick had geen gen films .speelde zij
van Rock Island. Een beztuaar en nadat ook een hoo/drol. Voor 20-
ryke industrieel had June's moeder, onder ver het drukke film-
zoveel plezier in het voorwaarde, dat zij werk het toelaat com-
muzikale meisje, dat haar dochter op elke poneert (de ntt 25-ja-
haar uroeg, ae lei- tournee mocht uerpe- rigej June moderne
ding op rtch te nemen zeilen, toestemming songs of zij speelt pia-
uan een jongenskoor- gaf., was dit het begin no in een sympho-
tje. Dat vond June 'van de snelle succes- nisch )a2z-orkest. Maar
prachtig. Spoedig trad «olie carrière uan de. ook stenografie en
ook het koortje op zich vanaf dit moment machineschrijven
voor de radio. noemende, June Ha- houdt zij t>ü, „want,"
June was dertien ver. zo redeneert June, „er
jaar, toen zij Dtck Na haar engagement is niets uergankefiiker
Jurgens ontmoette, die bjj Dick Jurgens was dan roem en wellicht
net zo lang bij haat zij .geruime tijd ver- moet ik later als ste-
soebatte,tot zij toe- bonden aan het or- no-typtsfe nog eens
«temde op een auond kest van'Freddie Mar- m'n brood verdienen"»
vormen het echtpaar, "dat door. «en
bij kans onnatuurlijke liefdevoor vuur
wapenen al te lichtvaardig overgaat'tot
geweld om zich vt/t een betrekkelijk
luxueus bestaan te verzekeren. Het be-
gintmet een serie berovingen, het loopt
uit op moord met als resultaat beider
einde: door revolverschoten'. Hoéwei het
slat van de film vrij hevig is. vormt het!
toch niet het meest ontroerende-en. aan--
nemelijke deel. De regie van Joseph 'H.:
Lewis speelt baar .hoogste troeven, uit:
in de opnamen van de overvallen, - die*
„Gun Crazy" ongetwijfeld boven de mid
delmaat doen uitsteken.
Rex
De Bex-isten hunnen déze week te-',
nieten van een jungle-film, waarin ook;-
Buster Grabbe weer eens opduikt.';- Dtó'
film .„Gorilla", omvat de geschiedenis"f
van een meisje, dat de enig averlevendft$.
van een vliegtuigramp in -het oerwouo
is. Ze sluit vriendschap met eenxn.on—£,
sterachtige gorilla die haar. beschermtV.
tegen iedereen, die maar een vinger
naar haar uitsteekt,Daardoor krijgt
de naam van heks van de jungle, maarj;'
natuurlijk weet Buster Grabbe wei de''-
weg naar haar hart te vinden. Ia. befejï?
voorprogramma een - cowboyfilm metv
veelrevolver-geknal en geroffel van, v-
paardehoeven. N;
Lutusca
.Vlucht in de nacht" wil er- nog eens"j
aan herinneren, dat niemand zijn
kan ontlopen. James Maaon als de ontrA
spoorde arts. ontleent aan deze wijsheid--.
een bijna naargeestige rust, die hem).,
veilig langs.de gevaarlijkste klippen vanf-
de onderwereld loodst- Met medeneming*
van een jonge vrouw; (Marts Toren) en
een valies (inhoudende 200.000) pt»t-
snapt hjj naar Mexico om een nieuw'
leven te beginnen.
De vredige sfeer van bet primitieve
dorpje, waar het paar belandt, herinnert
de arts aan z'n roeping, die hij dan in
alle eer en deugd en tot groot nut van
mens en dier volgt. Maar er is nog een
rekening te vereffenen met de mis-
dadigers-boss, wien h*t de buit ontfut-
eelde. Terug dus naar New York, waar
alles naar genoegen geregeld wordt
alleen de laatste rmsdadlger .van de
„gang", die zojuist zijn chef geliquideerd
heeft, moet Mason nog wel «ven dood
schieten, En op straat komt hijzelf voor
de ogen van zijn (waarschijnlijk) h.s.
vrouw onder.een ordinaire auto... Men
ziet: heel veel spanning en genoeg
tragiek om een film boeiend te maken.
Dan Dureya is weer een prachtige fielt.
Richard Ahne„ muziekcriticus
van het Steirerblatt te Graz is "tot
500 schilling subs, een week hech
tenis veroordeeld, 48 koorleden
van de Opera te Graz hadden hem
aangeklaagd omdat hij hun zang
in „Rigoletto" had. vergeleken met
het geluid van een troep dwerg-
pinchers. De rechter achtte zulks
een belediging, ondanks het ver
weer van de criticus en een zoö
loog, die hij als getuige meebracht,,
dat pinchers een zeer edel hon
denras vormen
Jan de Hartog hgeft een to
neelstuk geschreven „The fourpos-
ter" over de geschiedenis van een
echtpaar van hun huwelijksdag in.
1897 af tot ongeveer 1945. Slechts
twee figuren treden erin op. 24
October gaathet stuk in New
York op Broadway in pTemière
met Jessica Tandy en Hume Cro-'ï
nin. Het 5tuk wordt ook verfilmd,
door Stanley Kramer met als. eni
ge spelers het echtpaar Rex Har
risonLüli Palmer, Voor de hele
film zijn verder slechts twee dé
cors nodig en het is ln» de geschie-
denis van de film de enige rolprent,
waarin met slechts twee spelers
wordt volstaan. Het minimum-
record had tot dusver V de Duitse
film „Eifersucht" uit1928, waarin
drie personen optraden,