i
Rose spoelde 'n Augiasstal schoon
en bouwde modern ziekenhuis
M f
is I ".ffl
Langdurige en erge cholera-periode
vormde directe aanleiding
w
KNMI maakt weerkaart voor
elk vertrekkend schip
mm-
1
Zeevarenden hebben nu
eigen sportcentrum
Oidipoes en zijn moeder
Wederopbloei Rotterdamse
schrijverswerkzaambeden
?1
f
Honderd jaar
Coolsingel-
ziekenhuis
v.
'=- f-";rï:e;dij;k-
Organist Besselaar
wijdt vernieuwd
orgel in
Orgelrecital
Duitse Kerk
WAAR ZITTEN DE DEPRESSIES?
Zeelui stellen
Na 1900 en 1925 kan 1951 een jaar
van belofte worden
service zeer
op prijs
-N;
Donderdag 1 November 1951
3
Het oudeiigroteS: ziekenhuis aan
de Coolstngd, zoals de mee sten
van ons két nog in zijn glorietijd
gekend hebben. Veel, heel veel
is er verdwenenen veranderd.
Drie mensen utt,- het oude: Rotter
dam: het vrouwtje- met neepjes
muts en omslagdoekdé middelste
is vaak de boer opgeweest; de
linker heeft gevaren nog pp
een „zeilschuif.Alle 'drie kennen
ze ontbering en zorg: Zij zijn da
Cholera-jaren - doorgekomenmaar
vraag niet, hoétW.
Afscheid van oudgediende
de heer K. v. Nieuwendijk
Gisteravond heeft de concierge
van de Van Oldenbamevelt-HBS
aan het Afrikaanderplein, de heer
K. van Nieuwendijk. afscheid geno
men. Sedert 1920 is hij 'aan de
Bchool werkzaam.- geweest.Door -een
contactcommissie Van de -verschil
lende verenigingen die 'in de loop
van de jaren gebruik hebben ge
maakt van de aula was,te zijner ere
een,feestprogramma in elkaar" gezet
(Van een onzer redacteuren)
„De cholera", een der directe aanleidingen tot
de bouw van het ziekenhuis,-, welks; honderdjarig
bestaan wij thans herdenken met; bescheiden fees
ten, een bazar, een gedenkboek en een prachtige
poging om 30.000 gulden samen te brengen voor een
hoogstnodige .ziekenhuis-radio „de cholera, de
aardappelziekte, de werkloosheid, de aanleg van
spoorwegen, het doordringen van het vrijhandels
beginsel, de stoomsleepvaart, de groei van de La
tijnse school tot Gymnasium Erasmianum, de af
scheiding in de Hervormde kerk" ziedaar een
bloemlezing van noodlottige Rotterdamse ver
schijnselen in de jaren 1840 tot 1850 als samenge
perst," aldus een kroniekschrijver. Hij "vindt, met
ons van „al die plagen van Egypte" de cholera
het ernstigst en hij noemt daarom het tijdvak van
de 10 jaren 1840'50 een „sombere kenterings
decade".
In Juni 1838 overleed de voorzitter van de Kamer
van Koophandel, de hoogbejaarde heer J. L. Nier-
strasz,'van wie een donderrede tegen „die ontoe
laatbare nieuwigheid, het stpomspoor, een even ge
vaarlijk experiment als de stoomboot" bekend is
gebleven en toch had hij,' ook quaïitatequa, in
zijn dagen gegolden voor .een verlicht mens, net als
- de oude stadsarchitect Adaras. Die heer Adams
iUWërd vervangen door een nog gruwelijker nieuw-
lichter: W. N. Rose, en laat nu „dié nieuweling, die
Rose", voor de dag komen met „een „vernuftig wa-
terproject ter opruiming van de Rotterdamse spe
lonken van vervuiling en. besmetting"..;. Mem
v/ist niet meer wat men hoorde!
niet eens naderen", ën behalve de
houtvester Sierstorpff. die ontdekte
„dat in de Grote Kerk per week
2 a 4 voorname doden worden be
graven, rij boven ryzodat in het
schone bouwwerk een .verpestende
lucht hangt"; de plavuizen werden
geschrobd, met het nat uit de dichtst
bijzijnde moddersloot in de binnen
stad. -
Armen: „gemeen vee"
Met opzet vermelden "wij énkele
kenmerkende viezigheden uit het
schilderachtig mooie Rotterdam van
voor ruim 'honderd jaar, om te la
ten zien dat mén het hier nipt nauw
Velen vatten dat als 'een beledi
ging op:spelonken van VervuilingJ,
hoe - dorst, de' jonge stadsbóuwheer.
zoiets te beweren van één genoeg
lijke 'stad, waar. de morsige beer-
schuiten gezellig door Goudse-, Cool,
se- en Schiedamse -singel voeren en
vaak van Vrijdag op Maandag, in de
Binnenrotte of- .het Steigerse water
bleven; dralen.dampend, stinkend,
en zwart van de vliegen.
een stad.-die nog .van geen drink
waterleiding, wist en waar de var
kens vaak „in horreur" te keer gin
gen op het wasgoed der blekerijen
aan de Goudse- en, Binnenwegse weg
(„soms wel 30 .van zulke woeste,
vieze gedierten in rebels kuddever-
band, wroetend en bijtend"),
een" (stad,- waar niemand kwaad
van dorst spreken, behalve;, de his
toricus en diplomaat 'Niebuhr, die
ronduit.:schree£ „Erasmus staat mid
den ia' hét yuil; men kan het beeld
nam met de volkshygiëne. zodat
„de stad van bómen, vaarten,;thee-,
koepels, vertier, heerlijke losplaat
sen, gewemel van masten én wip-
bruggen", een willige prooi kon'
worden van iedere ernstige- besmet-,
telijke ziekte die haar besprong.' Er'
was in de jaren vóór 18.50 weinig
goed drinkwater, er werd weinig
melk gekookt, de. melkvaten blon
ken van buiten, maar,van binnen
werden zij met bacteriën omge
spoeld'. En dan warener veel
armen,over wie brutaal-onverschil-
lig' geschreven werd in de' volgende
ongelooflijke bewoordingen: „Het
vervloekte gemene vee. trouwt vóór
hun achttiende jaar, vreet aardap
pelen. krijgt teringachtige kinderen,
kotr.t aan de armenkas en gaat be
delen!" „liet Rotterdamse volk was
verpauperd, een stompe horde, li
chamelijk en geestelijk gedegene
reerd (men vindt deze karakteri
sering bij de rake kroniekschrijver
dr. T,. J. Rogier); bezuiden de Hoog
straat leefde men goed; benoorden
de: Hoogstraat in' stank, drek en
poelen, in het vuil van eeuwen, her
temidden, 'vanzijn eigen afval, Inde
driehoek IIoogstraat-Coolvest-Goud-
sesingel wriemelden tweederden der
78000 inwoners rond, zonder, lucht,
zonder vers water, in een open riool
zonder spuiing"." "v -
Geen. wonder dat de cholera van
1849 een veertigste deel. ven de'bur
gerij ten grave sleepte, weg uit de
zonloze eenkamerkrotten van ste-
De Schoorsteenvegersgang in de
oude- binnenstad als er zon.
binnen vie!,.™ asr.alie'léedp deden.
Wie.een moderne-betonconstructie
gaat optrekken op het oer-oude
Oedipus-fiuidament,vweet dat er bh-
middellijk een gröotaantal pneuma-..
tische boren in zijn koen, uitdagend,
bouwwerk gezet zal worden. Archi
tect Max Croiset,. schrijver. regis
seur en hoofdrolspeler van „Oidipoes
en zijn moeder", zal nu wel onder-.'
dehand doof zijn van; de. Sophocles-
borën, 'de,. Frëud-bóreri. en;,alle an
dere voor de; hand liggende appara
ten, waarmee men zo'n nieuwe be
nadering van een eeuwig probleem
zo prétttig te. lijf kan gaan,;
Het -is wèl gemakkelijk en eeiï
béétje goedkoop, Want zoals het "dé"
psycho-analyse vrijstond een com
plex met Oedipus1 naam te: .dopen,
en Sophocles om-in zijn figuur éénr
van ;de mooiste tragedies te schep
pen, „zó moet men Max Croiset als
schrijver anno 1950 het persoonlijk,
onafhankelijk recht toe kennen zijn
visie op de Griekse mythe te geven.
Daarbij, kan men;..ten- hoogste op
merken, dat de gedoemde man,, die
bij de Griekse dichter pas achteraf
zijn noodlot .herkent en tot de ver
schrikkelijke ontdekking komt, dat
hij. zijn vader gedood en zijnmoe
der gehuwd heeft, döoir Croiset reeds
bij de aanvang van het- spel belast
wordt niét 'de wetenschap, dat: bij
bloedschande zal: plegen.-
Het is dus .het grote conflict 'tus
sen persoonlijke' verantwoordelijk
heid .'-'en' lotsbestemming 'waarin
Oedipus vernietigd wórdt. Wanneer
huop de smalle bergweg m".drift
Laios heeft gedood en van een slaaf
verneemt, dat hy vadermoord pleeg
de, tracht hU -aande ban-. van'" de
voorspelling te ontkomen'door The-,
be, Waar zijn móéder locaste lééft,;
te rnyden.Maar.elkedag.:verliest
de geplaagde stad. een jongeling aan
het. vrouw-monsterSfinx, die ver
slindt wie haar raadsel-van-de-mens
niet weet :op te lossen. Oedipus ziet
zijn plicht.' Hijgeeft"hef antwoord
en verdelgt daarmee de Sfinx, want
zyn wijsheid is ön-menselijk en hij,
niet ieder hersen-cëlf weten, in
elxe zenuw voelen tot; welke-diep-
'me"s vallen:;.;,locaste
hervindt in hem de zoon én échtze-
SS.?ii ™neasdoden-:elkaar-in ..de:,
svrya om de .troon en'-als(2ij de
hand aan zichzelf geslagenheeft,
priemt Oedipus zich de ogen uit.
Het, is;-niet steeds duidelijk welke
weg deschrijver: kiesttussen godde
lijk ingrijpen en vrije wiL"Vooral
bijzijn gesprekken met god Apollo,
dié op vrij cynische wijze als. een
soortvan geweten" fungeert en zich
daarbij :steeds.'in een. wolk van sier
lijke orakeltaal .hult, ontkomt men
niet aan -de, indruk van gekunsteld
heid, Ook het verhaal van locaste,
hoe ze haar doodgewaande zoon
steeds als een levend: kind gekoes
terd, en opgevoed heeft, en ae-ver
bitterde hoogmoed van Oedipus in
het slotbedrijf met de machinaties
van de zorten, bleven onaannemelij
ke momenten in de vertoning, die
door Croiset's bijzondere opzet mis-:
schïeri wel'.teveel dramatische ex
traatjes meekreeg.
■Maar dit alles weegt „tóch. niet op
tegen de enorme spankracht in dit
van a tot z boeiende stuk. Zelden
ziet men zoveel gemeenschappelijke
bezieling op de vaderlandse plan
ken, De prachtige taal sluit volko
men aan bij de stijl van. het stuk,
vorstelijk en' 'toch..niet archaïsch-
pléchti'g" óf overdadig. Men móet
Croiset hier al evenzeer om bewon
deren als. om zijn geladen Oedipus-
vertolking: Willy Haak1 wist zich als
locaste vrijwel steeds op ditzelfde
hoge niveau te handhaven; Frans
van der Llngen trok "de .aandacht
met zijn Teiresias,. Jan Retèl onder
scheidde ..zich als de lijfeigene. De
ApnUovan- Bob de Lange voiid: ik
niet helemaal geslaagd." maar .als
Eteoklesnam hij (revanche. Kreóon
(Henri Eerens) viel 'wat uit de toon
en verder zagmenFic Carelseh,
Elisabeth van Brussel - en Waltèr
Kous. Lu kleinere rollen. De twee
eerste décors .van Willem Deering
waren suggestief. Saldo:„Oidipoes
en zijn" moeder" is een. belangrijke
.aanwinst voor. het Nederlands to-'
neei. j
Eenjrdghient 'uit „Oidepus en
pijn moeder*'. V-l-ti.r.:Henry
Eêrens, Max Croiset, WiUie Haak;
Bob de' Lange; eii Frans van-der:
- Linger?:
gen. sloppen.- binnenplaatsen' én hof
jes tussen Botersloot, Goudsesingel
'en Achterklooster; ..waar ongedierte
de onderlagen uit de bedsteden weg_
droeg" en: waar het zo benauwd was,
dat „vele inwoners zich vóór de deur
zitten te verschonen", >1.-.
Wethouder Hoffmann eh stadsar
chitect Rose hebben die zaak„aan
gepakt. Zie er het restaht. van. Ro
ses jubilerend ziekenhuis, nog maar
ééns dankbaar op aan, en ook die
éne forse boom uit des Coolsingel-
ziekenhuis* voortuin, in eenzaamheid
uitgespaard, met zijn herfstdos tro
nend voor het gebouw van de Rot?
terdamse Bank, dat op eën groot ge
deelte van het. terrein van hét voor
malig Caolsingelziekenhuia is opgei
trokken. -y£
Men verwijf de pers tegenwoordig
wel eens dat zij ..te vlug" Is, maar
wat te denken van een Rotterdamse
pers die in 1848 een maand lang
wist te zwijgen over het opnieuw
uitbarsten van de cholera, terwijl
men in Amsterdam reeds publiceer
de, dat in Rotterdam 90 mensen per
week aan cholera overleden.
Een vroegere eholera-aanval was
in 1815 uit Scheveningen overge
waaid naar de Goudse Wagenstraat:
70 slachtoffers per dag van Juli '15
tot in het'najaar toe; telkens weer
vlamde de ziekte op, 18 jaar lang.
tot in 1833 tce. Artsen vochten cr
tegen; t soms aan één stuk vijftien
uren per dag; helden waren bet,
echter zonder de moderne weten
schappelijke middelen.
Breng Rose uw hulde, omdat hij
de tweede cholera-galf mee tot staan
wist te brengen, maar betrek in die
hulde ook de resten van oris Cool-
singelziekenbuis, waar prachtig der
mensheid Tdienend werk^is; yetricht»
op sjgrorid: waarvanHottérdam^een
gezonde stad heeft; kunnen worden,
negenmaal zo groot als het" sociaal-
onhygiënische Rotterdam, waarover
wij in de aanvang schreven.
Met één ferme jtrap bracht 'wet-"
houder A. HÓgew'ëg gistermiddag dé
bal- -aan -het rollen V voor-de- wed
strijd tussen de voetbal-elftallen van
het-ss. .„Nieuw Amsterdam" en:Hr.
3Is. ^Karel Doorman". Deze orit-
nioetJngbetekende <Jo officiële ope
ning van het „Voorlopig Sportcen
trum - voor Zeevarenden", dat ztJn
terreinen heeft aan de Laanslootse-
weg (vjn, Vree lust). u
„jjjit'ïis slechts een begin van ons
streven'om de zeelieden een- sportie-
ve ontspanning te biedenDeze .wed.
:stryd wórdt weliswaar tussen, twee
Nederlandse ploegen, gespeeld,-maar
ik hoop van 'harte, dat pok de bui
tenlandse zeelieden van deze sport
velden een. drtik gebruik zullen
maken", aldus/wethouder Hogeweg
in zijn openingsspeech.
Daarna overhandigde de voorzit
ter van de sportvereniging „Karei
Doorman" de aanvoerder van. het
Nieuw-Amsterdam-elftal een Delfts
blauwe wandtegel als aandenken aan
dit sportIrcffen.
De jongens van de ..Nieuw Am
sterdam" zorgden op hun beurt voor
de hal. die aanvankelijk was be
doeld om als- een reliquie te bewa
ren. Deze voetbal was .hun n.l. ge
schonken door de New York Sport
ing Club, waarvan de leden hun
handtekening: op hét. leerhadden
gezet. Maar zy" vonden de opening
van dit sportcentrum zo'ri mijlpaal
voor de zeelieden, dat zij geen mo
ment hebben geweifeld en spontaan
deze voetbal ibinnen de krijtlijnen
brachten.
Deze wedstrijd; die een bijzonder
sportief verloop^ had en die ondanks
de regen door éen groot aantal be-
langstellenden werd bijgéw.oond, ein-
digde in een 4-2 overwinning van
het elftal van de ..Nieuw Amster-
t: Wethouder .Hogeweg trapt .af
bij de eerste wedstrijd:
Het orgel in de Koninginnekerk
had een grondige revisie-podlg. De
orgelbouwers G.van Leeuwen en
Zonen te Leiderdrop .hebben in
overleg met en onder leiding van
onze technische adviseur de orga
nist J. H. Besselaar Jr. de restau
ratie uitgevoerd. Hierbij zijn ver
schillende wijzigingen in het me
chaniek aangebracht, waardoor het
orgel belangrijk in waarde heeft
gewonnen. Zulks in het bijzonder
ten opzichte van het nu onmiddel
lijk aanspreken van de tonen.
Hierdoor is het instrument, zowel
voor orgelconcerten als ook voor
begeleiding bij koor- en solozang
veel geschikter geworden. In over
leg met de dienstdoende predikant
ds Van Veldhuizen' zal de 'heer
Besselaar Zondag de nieuwe kwa
liteiten van het orgel laten horen
.De organist Gïjs Bergman' weel
altijd zijn programma's artistiek en
historisch aantrekkelijk samen te
stellen. Ook Dinsdagavond weer
voerdehij in de Duitse Kerks èen
aantal werken:uit van componisten
uit de 18e en 17e eeuw ;(o.a.
Adriano Banchieri,Girolamo Fres-
cobaldi, Jean Titelouze) en César
Franck (die zonder 'uitzondering
zeer de moeite van het horen
waard zijn) benevens- enige: heden
daagse composities |n de 1 vorm wan.
een drietal psalmen uit dc „Orgel-
stukken over de Hugenoten-psal
men van Henri Gagnebin,muziek
met een zeer persoonlyk. krachtig
accent en „Litanies" van Jchar,
Alain. Van deze laatstgenoemde
Franse organist, die reeds op jeug
dige leeftijd stierf, zou men gaar
ne meer horen, want uit dit stuk
althans spreekt een zeer sterk
talent. Het is muziek die gescbre-
veu is met een brandend terripera-
ment en grote inspiratie, waarbij
de componist, hoewel hij een
eigentijds klank-idioom hanteert,
zich nimmer tot excessieve harmo
nische combinaties laat verleiden.
Ook nu weer toonde Bergman
zich een uitstekend organist, die
een gezonde, bewuste muzikaliteit
izeer verantwoord en stijlvol was
ook de registratie) bezit en over
ccn gedegen techniek beschikt.;
Jeanne Tas, verleende medewer
king op een wijze dié er: zijn
mocht In de, werkjes (diewatÉ de
keuze betreft volkomen irij dit pro
gramma op hum plaats waren) van
Caccini én Monteverdi had ze nog
wel schijnbaar metiile-jacoustfek te
kampen en deed een iets te sterk
vibrato ook wel- enige afbreuk aan
haar overigens.fraaigetimbreerde
altstem. Maar het Panis Angelïcus
wan. Marc /.A: Charpéntier en dat
van André Caplet, alsmede de twee
psalmen van Arthur Honneger kre
gen een vertolking, die vocaalen
artistiek prachtige indrukken na
liet.
HERMAN VAN BORN.
(Van een onzér redacteuren')
Bij dé eeuwwisseling was de:
letterkundige sectie van de..Kunst
kring'in, volle bloei. Bij "hetouder
worden 'van de centrale' figuur
Johan de Meester ging de ver
zorging van Rotterdams - le-itsr-,
kundige VVléven-en-bélangsteliing
na '1925 :grotendeel5 over.'..naar
de Rotterdamse kring, waar. velé
jongeren (zoals; Den Doolaard,
Marsman, Binnendjjk. Ter. Braak,
Jo Otten, J. V/. de Boer e.d.) ge
legenheid kregen zich te doen. ho-
ren.cn steunend op de aansporen
de Rotterdamse belangstelling ver-
der te ;gaan met hun. werk;-
Het Rotterdams kririgarchief is
dezer - dagen gedeponeerd (en
dankbaar' .aanvaard) bij - hétge
meentelijk, archief, maar1 ten be-,
Wijze; d at (letterkundig.' Rotterdam
wel dégelijk .leeft 'en van ondeme-
mir.gszm: bezield is, is er een Rot
terdamse litteraire kring „opge
richt V Voorbereidend werkvan'
Anna BlamanenWim Wagèner
heeft hiervoor moeizaam de grond
slag gelegd."
- Maandag 29. October 1951 is het
an de kunstenaarssociëteit zover
gekomen in aanwezigheid, van. in
Rotterdam werkende en levende
.cuituür-histörici, ..essayisten, ro-
manciers, vertalers, enz.„Men
wil'-',, zegt een: communiqué, „el
kaar in contact en discussie kun
nen ontmoeten óp litterair,' wijs-;
gerig, essayistisch en historisch ge
bied. Vier leden zetten het organi
satorisch werk voort,namelijk
Anna; Blaman, dr. A. J. Staken
burg, Wim. Wagener :ën J. W. de
Boer". Nog in November" zal ér
een. openbare avond worden ge
geven, terwijlplannen (voor 1 Janu
ari en Februari '52 reeds», vorm
hebben gekegen.
:;Het isolement, .(waar velen. on-:'
der leden)- zal -voorbü^ijni/ „een
trëfplaats waar de .nan elkaar
verwante' belangstellingen, proóle^
men en strevingen ter. sprake kun-,
neri komen, is er. Rotterdams culV
tureel aspect zal weereeën(duide-
lijk gezicht krijgen",' aldus het
startbericht.
(Van een onzer verslaggevers)
W ANN EER een schip van
V Rotterdam naar zee-ver
trekt, wat .gemiddeld een 25 a
30 maal per etmaal gebeurt,
zal de gezagvoerder zich. voor
at via de radio op: de. hoogte
stellen van de laatste weerbe
richten. Echter, met de: weer-
rapporten,;die de marconist op
de kapiteinstafel pleegt te de
poneren, is .het helemaal"niét
zo eenvoudig/een globaal over
zicht van de weersituatie bo
ven de Noordzee bijvoorbeeld,
te construeren. De radio-weer
berichten zijn uiterst nuttig,
zelfs onmisbaar voor de zee
varenden, maar nog'efficiënter
zou het zijn,' indien men op de
brug "de: beschikkin gj, zou kun
nen hebben oyer' eën kaart,
waarop de luchtdruk verdeling
en de fronten gemakkelijk en
snel zijn te overzien.,
Het Rotterdams filiaal van het
Koninklijk Meteorologisch. Instituut,
dat reedsveie goede diensten aan.
de scheepvaart bewijst,hééft kans
gezien ook; In' deze lacune te voor
zien. De heer G, F. de Ronde, le
assistent van het K.N.M.I., is op de
reizen,';die hij als kompasstcller 'op
zeeschepen maakt, tot.1 de, oyertüi-
ging; gekomen, dat hef!"verstrekken
van' weerkaarten, .spéciaal - gemaakt
voor'; hetnaar. zee" vertrekkende
schip, een'; nieuw soort dienstbetoon
vanhet: K.N.M.I. zou kunnen zijn,
een service,- 'dié bovendien.uniek
mag heten, daarbij.in geen andere
haven ter wereld wordt geboden.,
In overleg met zijn directie crit-
wierp de heer De Ronde eeri
systeem, waarbij iedere morgen
vóór tien uur. uit de gegevens,: die
des nachts en in-de vroege:mórgen.:
vla de telex van De.,Bilt komen,:
een weerkaart wordt samengesteld,
die door de havenloodsen gratis,
aan de. .kapiteins der afvarende
schepen wordt overhandigd. Op 13..
October van het vorig jaar ging
het eerste weérkaartje in zee en
sindsdien is gebleken,' dat deze bij
zondere; service van het K-N.M.I.:
op hoge prijs wordt gesteld.
stormachtige wind vlak achter de
depressie volgend zlo op dc
kaart de„ streepjes met drie zijtak
jes, d.i. het weerkundige teken
voor sterke wind, ter hoogte; van
de Engelse Oostkust; Onze-kapitein
Een voorbeeld gold dus als veen gewaarschuwd
- Aan de hand van het .hierbij" af
gedrukte kaartje vóot* de scheep
vaart 'kan als eenaardig: voorbeeld
worden aangetoond hoe nuttig dei-
gelijke weerkaartjes voor de gezag
voerder kunnen zijn.Als bijalle
kaartjes werd ook bij bovenstaand
exemplaar een korte toelichting ge
voegd, waarin ó.m. stond: dat de
depressie boven 'de Noordzee —r zie
de cirkelvormige" lynen bovén' dat
gebied zichlangzaam In. Poster
lijke richting beweegt: Op. de mor
gen, dat de kapitein het kaartje
ontving, Het het weer zich heel be
hoorlijk aanzien; Op het. kaartje
echter kon dé gezagvoerder, die
met zijn schip in. noordelijke rich
ting over de Noordzee moest, vast-,
stellen, dat de depressie boven dat
zeegebied' over enkele uren zo ver
zou zijnverschoven;, dat hij zeker',
last zou krijgen van de.óterke, tot
man, die by'de navigatie crop voor
bereid zoui zünwniét aan lager Wal
te gerakendoor 'de te verwachten
uitschieters'uit westelijke lofeno.ofd-
westelijke richting. Heeft ;zijn schip
geen al tc ster.kë machine, dati zal
hij mogelijk zelfs het
stellen om geen. risico
de vaart door het ";,nau'
langs do Nederlandse:"."
Voor flllegrote scl
de havenloodsen, een
'"Van dè: kleine schepi
.havenloódB/èniVdüsi'ö'ok
.kaartje aan- boorddcrij
écheopsleiding van Nfs.
uur af een kaart laten'
hef .havenkantoor, iets
«iet altijdgebeurt. Dit
want juist déze kleine
dén dikwijls op de Ni.
slechtweer overvallen,
hals óver bol naar de
'moeteri-yt'
5 -5 h
V. '- -
l'i
~~/.vsr-sVJ<*y
w-r'. "V.
ftj
