TOREN VAN SINT LAURENS
IS IN GROOT GEVAAR
mm
Ha
Voor f 80.000 zandsteen
ligt renteloos
goede kinderboek
vraagt de aandacht
Zo komen wij er niet
SI
5
if
Onze toren, geschroeid en vervallen
Nu of nooit:
een Nederlands
ballet
Gemeente en boekhandel werken
samen in tentoonstelling
,,De kleine vuurtoren"
Silicose-spook
waait om het
monument
Restaureren of.
afbreken?!
Geen interesse voor
een proef
Ontstellende
verwoesting /;T
r
/;::l/r;/ /.-;/fe/':
.7'
T://,.Pé:'
Geduld ten einde
R. Ph. O. onder
Jordans
Accordeon-festival
in de Diergaarde
Zaterdag 3 No vernier 1951
oiioiriiiiHiiiuiiiiiaiDinuüiiiiiiDiiPJDoiiimLiigiiftiattiiüirtoainj'inBfflBiainniiirn
Er bestaat in Nederlandeen boog.
gevende belangstelling voor de dans-^
kunst. Zowelactief: aan de kant
van de beoefening, als passief: bij
het publiek. Nog - niet messaal; .te
noemen, is die interesse toch. reeds
verheugend groot, gezond en.
nog steeds groeiend,
fiat is wel anders .geweest. Voor
dat het dansen geaccepteerd^ werd
als een volwaardige kunstuiting, is
er hier in Nederlapd een moeizaam,
ondankbaar en vooral: hard stuk
pionierswerk verzet, heeft men heel
..wat' téléürstéllïh'geh, acKtërcTöcht,
wanbegrip moeten overwinnen,
Nü.is; het.dansen in. .Nederland
dan -zindelijk onttrokken aan de
Sfeer van obscuriteit eerst en. ex
clusiviteit -vervolgens,- die een nor-,
male, gezonde groei van deze ver.
waarloosde kunst-baby steeds ge
remd hadden. Nü is men zover, dat
aan de oprichting van1 een nationaal
Nederlands ballet gewerkt kanwVör-
den., Omdat" znen,/tot het;, heilzame
/'inzicht is gekomeh. 'dat met-de'hui-
digë" versnipperingder. klachten in
versch illehde onafhankelijke dans-
poepen een Z artistiek en financieel
fiasco onafwendbaar-is.
Onder 't 'devies: .„concentratie- dopr
geleetie" wil- men in één nationaal
ensemble de basis leggen voor een.
niveau,, waarop de Nederlandse dans
kunst zich vrij eii krachtigkan
ontplooien, een niveau dat eindelijk
eens' internationaalzal kunnen gaan
meetellen.
Dit-plan,, dat eerst het geestelijk
eigendom was van de Nederlandse
beroepsvereniging voor Danskunste
naars, werd; gaandweg in byha alle
kringen van de 'Nederlandse dans-
wereld: als i eérx juist initiatief aan
vaard. Eenverrassende ontdekking:
ook bij de overheid; /tót de rege-,
ring toe, bleek, de bereidheid, om aam,
de oprichting van dat nationale bal-
iet .mee te werken, te bestaan.
Deze -officiële erkenning ton, steun
mag men voor de ontwikkeling van.
de Nederlandse- danskunst:, zonder
overdrijving: een historisch feit hóe-
irieri. Elfdagen geleden verscheen
een communiqué, waaruit volledige
overeenstemming sprak t.a.v. de uit
voering van verscheidene plannen
inzake opera en'ballet.
WIJ hebben over de moeilijke en.
nog voorlopige besprekingen,, die.uu
al ruim twee jaar san de gang zijn,
vry'wel steeds het stilzwijgen be
waard. Omdat ontijdige puoücalies
omtrent deze tere, en ingewikkelde
materie, het einddoel: de. totstandko
ming van; /èeii f nationaal ballet,
sléchtskon schaden.
Thans wordt, zoals dat, reeds va
ker* is gebeurd,van. bepaalde, be
langhebbende zijde de indruk ge
wekt, dat de uitvoering van het
plan- verkeerd wordt 'aangepakt, dat
men vooruitloopt opte nemen her
slissingen.s kortom dater een ver
warde toestand 'heerst. Het is hier
aietide plaatsj en het .Is: stellig niet
ir. act belang van dc zaak van het
nationaal ballet, in te gaan op de
agitatie cn de verdachtmakingen,
waaraan een clan van kortzichtige
lieden zich te buiten "gaan, waarin
deze een aantal tevens bonafide fi
guren tracht te betrekken en waar
mee het aanzien van de Nederlandse
danswereld bij het publiekalleen,
maar benadeeld l:an worden.
In dit licht bezien was de kop van
een artikel, dat dezer dagen :n onze
krant over de gang van zaken bij
het Nederlands ballet verscheen,
•weinig gelukkig. Dit zij ruiterlijk
toegegeven. Ia het belong van een
rustige eerlijke, niet door carr.aril-
la-geest vertroebelde sfeer. die. het
ballet in wording zo broodnodig
heeft. De uitvoering van het plan
wórdt niet verkeerd aangepakt, men
is niet vooruitgelopen op beslissin
gen, en -er héérst geen verwarde toe
stand. Nog niet. En die zal ook niet
ontstaan, mits degenen die er di
rect -of zijdelings bii betrokken zijn.
zich voor ogen blijven, stellen, waar
de zaak om draait: het'Nederlands
Ballet, nü of nooit.
gif31
Het tienjarig bestaan der federatieve
5L°mm-ssie voor de klnderhygiëne in
Zuld-Holjand zal worden gevierd tÜdens
een herdenklngsbijeenkomst, welke op
Woensdag 7 November zal worden ge
houden in Palace te Rotterdam.
Een muzikale' mars door BUjdorp zal
het muziekcorps .De Brandweer" Dins-
dsg 8 November maken ter gelegenheid
van het feit, dat de-heer H. Louwers.
oud-secretaris van het corps, zHn veer
tig-Jarig verGniglngejubileum viert. Bijna
S3 Jaar Is het secretariaat ln handen van
de jubilaris geweest, thans Is hü lid v'an
verdienste. Om 8 uur treedt het coros aan
blj.de Raad van Arbeid ln de Schepen-
jtraat. Na de mars volgt een. muzikale
hulde bij do .waning, van de Jubilaris:
Boreelstraat 14,
Jeugdvereniging
.,'t Centrum"
De Rotterdamse Jeugdvereniging
",,*t Centrum" heeft gisteravond in Malson;
De Klerk een ledenvergadering haar
eenjarig bestaangehóuden voor 'de
ouders, wélke doar .devoorzitter;, dér heer,
P. _.v.-:Kaikèrt,1 wérd- 'geopend.' ;waarna 'de
notulen' van- de vorige vergadering-wer
den voorgelezen en goedgekeurd. .Uit het
Verslag, van.de penningmeester bleek, dat
-er- eetl,batig- saldo;- wasVan. 683,38..Tot
tweede, secretaris Werd gekozen de heer
J. Olmap, - terwijl tot commissaris van
7EERTIGDUIZEND circulaires verlaten deze week de gemeente-druk-
V ker\j in het Raadhuis met' bestemming: de Rotterdamse ouders. Zij
bevatten een-uitnodiging en eeri aansporing. Maandagmiddag 19 November
opent wethouder v. d. Vlerk in dc Rbtterdamsche - Kunstkring een ten
toonstelling van „Het. goede kinderboek" en alle. ouders van.schoolgaande
kinderen wordt, nu gevraagd daar in de week'tot, Maandag 20/November'
eens een- kijkje ie komen nemen. Want in dé jeugdlectuur schuilt nog
héél-veel kaf onder 't;koren:-Dat de zaak der kiaderbaekenvooraltook.de
zaak van:de ouders', is,, zal'geen vers tan dig mens' ontkennen, maar "nog wel
heel vaak vergeten. In die circulaire vindt men dan ook een .aansporing
aan allen die voor de opvoeding en ontwikkeling van de jeugd verant
woordelijk zijn om toezicht te houden op die lectuur en te zorgen dat
juist bet goede boek zijn kans krijgt.
(Van een- onzer -redacteuren)
t~vE .St, Laurenstoren is in groot gevaar! De herstelwerkzaam-
I tièdén aan dë buitenkant van de toren zijn in een volledige -
impasse geraakt sinds.ongeveer anderhalf jaar geleden het ver
bod afkwam om Bentheimer zandsteen te verwerken. Aan de
binnenkant van de toren, waar baksteen wordt gebruikt, heeft
men-belangrijk restauratiewerk - voor een groot deel kunnen
voltooien. Het gevaar dreigt echter, van de buitenkant. Dé
zwaar door. het vuur aangetaste/zandsteen heeft ernstig gele
den.1 Op talloze plaatsen moet de zandsteenhuid worden vast-
gehouden met. krammen en stukjes hout om verdere afbrok
keling te. voorkomen. Maar- het verweringsproees, inwerking:
van regen,sneeuw en vorst; vreet ieder, jaar verder door. In
spleten zen gaten/zet de vorstzich vast; én wanneer de dooi in-
treedt,- blijkt bij inspectie: dat de .verniëtiging van dë huid weer
vorderingen heeft gemaakt.
De St Laurenstoren gaat thans," na de ramp van Mei 1940,
détwaalfde' winter in. En weer-zal in het komende voorjaar
blijken dat de toestand van de toren aanmerkelijk slechter is
géworden. Iedereen zegt: ér moet; iets gebeuren. Maar ér
gebeurt niets. Er had allang jets/kunnen gebeuren wanneer -
niet het /.verbod om Bentheimer zandsteen te bewerken,
was uitgevaardigd. Aan de voet van- de Toren - liggen tori-;
nen van deze zandsteen tot 'een bedrag van 80.000. Deze
hoeveelheidis destijds aangekocht om een tiental jaren
voomit te kunnen met 1de
fëstauratiewerkzaamheden.
Nu ligt; daar deze partij rente-
loos.; Kostbare tijd is - verloren
gegaan.;;Want er gebeurt niets.
En intussen wordt de toestand
van de toren ieder jaar slech
ter,; Daarom is oijze St. -Lau
renstoren, symbool van Rotter
dams leven en streven, in groot
gevaar!
Zandsteen, en vooral Bentheimer
zandsteen, is in een kwade reuk
komen te staan, omdat hij silicose
(een longziekte) kan. verwekken.
Deze /kwade reuk heeft er Inmid
dels toe geleid - dateen süicose-wet
is aanvaard, met als onmiddellijk
gevolg dat. het. verbod voor de be
werking van zandsteen van kracht
/blijft. Daarvan dreigt ;de, St. Lau-
.rehstoren. dé r,dupete. worden en
men//zou/ er.; vrede mee kunnen
1 hebben wa nnëer het voor de ar-
baiders' - inderdaad een kwestie zou
Van h;tb bë or not to be". Maar
i-dab- isThet'-niet
Silicose. is een ziekte, welke o.a.
ook bij mijnwerkers wordt" gecon
stateerd. Besmetting .blijkt eerst
nadat een arbeider 6 jaren onder
bepaalde omstandigheden iade
zandsteen. heeft gewerkt. Het.
vreemde 'isdat mijnwerkers buiten
de silïcöse-wet, vallen (sic!). De
ziekte'- kbmt> bovendien .voor bij
zandstraalblazers, -Kaolin- en por-
celein arbeiders, slfjpers enz. Het is
dus een beroepsziekte, d.w.z. dat
alleen in.'1 de ongevallenverzekering
werkzame artsen in de gelegen-*
beid zijn deze ziekte in. haar kli
nische [ontwikkeling en na-röntgé-
nologisch onderzoek zakelijk; tebe
oordelen. En zelfs dan :is. dit moei
lijk omdat men,., zeker, in Neder
land, nog zo weinig',van de': silicose
v;eet.-' LT';
Bij hetbewerken, van zandsteen,
dat "een hoger kiezélzuurgehalte
heeft dan andere soorten natuur
steen, zetten uiterst fijne voor het
oog onzichtbare stofdeeltjes zich,
vast in de Tóngen waar ze op de
lange duur ;de, gevreesde silicose
kunnen verwekken. De praktijk
wijst uit dat zeker niet iedere zand-
steenbewerker silicose zal krügem
Veel hangt af van de manier;;van
leven van- dë arbeider, eh van de
voorzorgsmaatregelen. In '- Duits
land' is het b.v.voorschrift dat de
werkplaatsen"der - steenhouwers
tenminsteaan één zijde open moe-,;,
ten zijn en wel zó daf dé wind er'"
.doorheen kan spelen en dus het
stof wegblazen. Verder móet in de
werkplaatsen zelf op voldoende:
afstand, van - elkaar gewerkt kun-
nen_ worden en-tenslotte moeten de;
zandsteenblokkcn zo zijn geplaatst
dat de arbeider staande kan wer-
■TA/IJ hebben, gemeend 'een onderzoek, te moeten instellen tiaar
de. toestand vaiide -St. Laurenstoren' in verb and met restau-
ratiewerkzaamlieden die doorallerlei omstandigheden geen door-
gang hebben kunnen vinden. De belangrijkste oorzaak is. de vrees
voor silicose .dié voor des bonden van wetkgeversren werknemers
aanleiding is - geweest .om;, medewerking aan de. restauratie met
Bektheivier-zandstëen te .weigeren. Onze ervaringen-vindt-de. lezer,
An ^nevenstaand artikel afgedrukt. Wij Hebben dé overtuiging ge
kregen dat 'de vreês voor silicose sterk wordt overdreven en dat men
désilicose' niet ^bestrijdt' door liet bewerken .van zandsteen te ver
bieden. TT VT -J. V V
Bij ons onderzoek: zijn wij biet
ou er één nacht jjs .t- gegaan.-jAlr
vorens ons 'tot;'schrijven-te zet
ten hebben wij met tal uan auto
riteiten en deskundigen- gespro
ken. Eerst toen hebben .wij onze
conclusies getrokken. Die conclu
sies zijn:' -
a: Het herstel van de Sint Lau
rens mag niet langer worden.
uitgesteld.
b- Het aebruiJc. pan Vioerkmaskérs
of- afzuig apparaten biedteen
voldoende en alleszins ..con
troleerbare beveiliging uoóV
de arbeiders; -
c. - Men bestrijdt de silicose nieti
.dóór het pebruifc uan- zand-
T; steen te -verbieden, dit op de-
zelfde gronden' als waarop
.men byuoorbeeId.de strijd te
gen verkeersongevallen niet
voert door het gebruik van
fluto's te uerbiedenl -,
Voor het overïgei men' óordéle
■rzëlf. :--;'::.Tr;-:TV.:TT'
werkmasker te hakken. Zestien
arbeiders antwoordden; op deze.
vraag - .bevestigend.Er moet -.on-
middellijk bijvermeld worden dat
de Testauratié' van" de toren geen
werk is waarvoor een groot perso-.
neel nódig is.; Het gaat. hier eerder
om; het persoonlijk, contact tussen
de plannenmaker en zij die het
••werk. móeten uitvoeren; Enige
kunstzinnige aanleg en liefdé voor
het vak is gewenst. Er zijn gedeel
ten Tn de huid vande toren dié
dérmate door het vuur zijn aange
tast dat de oorspronkelijke versie
ring moet worden gereconstrueerd.
Dit is geen werk van enkele we
ken of;imaanden, doch van een
reeks van jaren. 'T r
Zandsteen is -een van de belang
rijkste sinds meer dan duizend1 ja
ren in Duitsland en Nederland ge
bruikte bouwmaterialen dat, in' te- -'
genstellïng met vele andere soor
ten natuursteen bij zonder geschikt
Is voor hetvormgeven, nog af ge-
- veraniwooraeujKe pa™,
van de gemeeate Eotterdam onder bt
wier Koede de restauratie van de ggy-WÏÏ" .St SS? hlrüTfi,
St. Laurenstoren ïalt, zijn zich diet uil j,
gevaar van de ziSsteen ter dege f/STl" Wp0f?|ï,,?.'Sïï!£-j!ot"
bewust, za Zijn er ook van over- t^amse Raadhuis heeft b.v.
tuigdrdat alle mogelijke maatrege
len moeten worden, genomen-om de
.arbeiders in dat bedrijf te beveili
gen. Dit. kan! Een beveiliging die
in de praktijk uitstekend- voldoet,
Is het Van der Grinten-werkmas-
ker; 'een: andere beveiliging is een
afzuigsysteem, dat op; dè :te be
werken steen wordt geplaatst;
Het: werkmasker geeft niet al
leen. bescherming tegen - stof, maar.
kern Een v regelmatig -medisch, on
derzoek blijft uiteraard geboden.
De verantwoordelijke personen
bekleding van zandsteen en 'ook
overal elders, in den lande vindt
men gebouwen die met deze steen
zijn bekleed.- Ook de St Laurens-
toren is altijd een zuivere zartd-
steentoren geweest. Het gebruik
van andere steensoorten, b.v. tuf
steen, moet op aesthètiscbe gron
den worden afgewezen.
Soms-krijgen demarinen die voor
de- restauratie 1 verantwoordelijk
iègën. iedere 'verontrëiniging van ^zijn het gevoe1 dat' ze er beter mee
'Aan 'de kleine'staaff die links op
de foto uit de ombouw steekt
kan men zien hoe dik de muur
is geweest! Wat overblijft is een
brokkelige massa.
toezicht de heer A. van Vliet werd be
noemd. Voor het komende Jaar staan op
het programma- een drietal contact-
avonden.
Hierna ,werd.i een: revue ,-<rAUes in dè
Roos" opgevoerd,.waaraan; deelnamen
Jeanne deRaaij; dup Schalte. Do-Re-Mi-
muzikalecloivnerie,'.::Les Gerto's, met
Henk v. d. Rolder als conferencier,.
Dit is de eerste maal dat de
gemeente de ouders op zo'n grote
schaal met het probleem van het
kinderboek confronteert. Voor
hoeve Dietrich wijdt zich aan
de technische verzorging van de
tentoonstelling, die als we ons
niet vergissen iedereen, natuur
lijk ook de jeugd zelf, bijzonder
zal bezighouden. Behalve boeken
voor de leeftijd van 4 tot onge
veer 16 jaar, zullen er diorama's
te zien zijn, die bepaalde situa
ties uit sprookjes cn figuren uit
ac kinderlectuur uitbeelden.
Daaraan wordt een prijsvraag
verbonden: wat stelt dit voor?!
Op deze tentoonstelling zal men
ook De Kleine Vuurtorenkunnen
verkrijgen, de voortreffelijke
jeugdboekengids, die nietalleen
een overzicht biedt van verant
woorde ontspannings- en. ontwik-
kelmgslectuur,. maar tevens bij
elke titel een korte karakteristiek
geeft. Het is een uitgave van-
Voorhoeve Dietrich én boek
handel M. Dijkhoffz (Den Haag)
o.a. de commissie voor dé pro
paganda van het Nederlandse
Boek.
De tentoonstelling is georgani
seerd door de Verenigde R'damse
oudercommissies.
Wat. de activiteiten van ,V.
D zelf betreft: in de serie-. Ont
moetingen met Auteurs zullen- zes
van de acht auteurs van de nieu-
roman De Doolhof, namelijk An
na Blaman, Henriëtt'e van Eyk,
Hella S. Haasse, Alfred Köss-
marm, Max Dcndcrmonde en
Adriaan van der Veen fragmen
ten uit dit - boek voorlezen- in
Parkzicht (Woensdagavond 21
November). Max -Dendermonde
houdt, èeh.. korte, inleiding - óver
het- fdhtstaaöi van /dit -boek en- H.
Gomperts 'en 'dr Garmt Stuiveling
zullen op deze ongedwongen litte
raire visite het voor et; tegen- van
deze:t manier'van schrij ven. be
spreken. Het „publiek magraden,
welke .- auteur welk.hoofdstuk
schreef..Vande andere Ontmoe-.
tingên noemen we: Siegfried van
Pre-ag, cii? aan de vooravond van
het yerschijnön van -zijn nieuwe
book Marianne's Lijfwacht, cau-
seoFt over Frankrijk' als Marianne
i Donderdagavond 8 November in
de'wïnkêD; .prof. dr Garmt Stui
veling;-dia over Jan'Hendrik Leo
pold. de dichter van de inkeer
spreekt bij; het verschijnen van
het Verzameld Werk van deze
Rotterdamse) /dichter (Maandag
12 Nov.).
Jn samenwerking met de perso-
ne?i5YejTuiging van de .Rotter
damse Bank is op. 17-.of 18 De
cember- -in het bankgebouw een
avond georganiseerd,rwaatop.'Leo
nard Huizinga .als onderwerp:
Reizen, schrijven-' en boeken heeft.
de lucht,hetzij stof gas of- damp.
Het bestaat uit èeh cylindervör-
mige kap - van dichte - maar soepele
stofwaar aan.'do or middel van een
gummislahg zuivere ./lucht onder
kleine 'druk van, elders wordt toe
gevoerd. De gemeente Rotterdam
heeft voorgesteld eën proef .met dit
werkmasker,,', te
nemen onder con
trole van de ar
beidsinspectie.
De bonden./, van
werkgevers en.
werknemers, heb-
ben dit voorstel
afgewezen. „Voor
al van de zijde
der werkgevers
bestast een: ster
ke tegenstand.
Waarom; eigen
lijk? Wie even.
nadenkt,, begrijpt
dat niet. de steen
zelf moet worden
gestreden en bui
tengesloten, maar
de gevaren - die
hij met zjch
brengt De strijd
daartegen, .dit;
kunnen'1 wij rus
tig -zeggen, staat
nog rslechts ■-
kunnen uitscheiden. De toren is
eigendom van - de burgerlijke over
heid, de kerk behoortaande ker-
këlijke gemeente. Wanneer binnen
niet al telange tijd de kerkelijke
gemeentede restauratie - van de
;kerk ter hand gaat némen, zit de
burgerlijke overheid met de brok
ken, Do restau-
ratie van-de bin-
ner.kant van de
toren is op eau
oor na gevild. De
restauratie van
de - buitenkant/is
volledig in/: ,een
impasse geraakt
- Restauratievan':
.boven, naar on
deren, de nor
male wérkmetho-1
de, is op .'dit, mö-:.
ment aï nietmeèr
/mogelijk. De: tóe-'
stand, van de to
ren. .is zodanig
dat,nuL op alle
plaatsen moet
svorden "ingegre
pen. Intussen lig-
Dit werkmasker biedt 'n vrijwel j gen daar tonnen
afdoende beveiliging. j onee"
ven met;/werk-:
maskers 1 wordt
zijn kinderschoenen. 1 - niet getreden. De: bonden zijn niet
Daar is b,v. de' heer Harmsen uit tot samenwerking bereid. De silicose-
Amsterdam- lid van de Bedrijfs- ..wet is een feit. Maar. elk jaar
raad van werkgevers- en. werkne- wordt de toestand van 'de toren
mers in het. steenhouwersbedrijf, /slechter, elk jaar moeten nieuwe'
een'felle tegenstander van het be- delen die dreigen: los' te laten, wor-
werkch van zandsteen. Toen. echter 'den gekramd en gestut, tot, ook
in Vélzen een monument moest ditniet langer mogelijkzal zyn
komen van Maulbi-onncr-zandsteen en misschien de vraag, moet ge
had bij opeens geen bezwaren meer steld. worden; Kunnen wij de ..to-
en heette; deze zandsteen minder 'ge- ren niet'beter afbreken?
yaarlijk;;.Het' staat vast..dat. in...ver-
schillende bedrijven zandsteen cian-
destien wordt bewerkt. Om nog
maap te zwijgen van de slechte
toestanden- die nog 'steeds in be-
paalde, steenhouwer ^werkplaatsen.
bestaan."
V';.-'.- geenb^diög gebeuren! Wanneer
Deze zomer heeft, Gemeentewer- dit onverhoopt hét alternatief is,
ken. een verklaring .gezonden aan loopt heel Rotterdam te hoop. Maar
een twintigtal arbeiders met - de het. kan-te laat zijn en daarom zou
vraag of zij bereid zijn .-met een1 nu rëeds heel Rotterdam te hoop
moeten loperi om onmiddellijke
Afbreken? Neen, dat mag onder
TonnenBentheimcr-zandsteen
waarde f80.000) liggen aan de
vofit tfin dé toren opgestapeld.
Wanneer zullen zc worden
gebruikt?
T\' aanvang van de restauratie te
.eisen, Wfj hebben/ cén bezoek aan
de toren gebracht en watwij daar
hebben, gezien, was ontstellend. Op
vele plaatsen- is de bekleding 'niet
meer dan puin. Elk stuk van/een
boograam of van een galmgat, dat
op een bepaald ogenblik kan los-
vi.
f. B- L:'"- ;.-
-. -;-v:' 'f ,-f fT
r> -ïk- yïrj |.i' --
ff- -j 'T; f -i/-.
tr-'è- /T:
Voegen en spleten ijiïndt: men
overal. Straks wringVer wéér
één 'Stuk van dè f zandstenen f
bekleding los j het vernietigings
proces is niet te stuiten.
laten, zal in zijn val grotere/ stuk-
ken kunnen meeslepen:. Op de
planken - van de ombouw, liggen
kleine - engrote stukken1vandé
huid.Hieraan is te zien: hoe hét
vernietigingsproces langzaam maar
zeker voortschrijdt.Op andere
plaatsen kan men gemakkelijk een
hand. in de voegensteken die door
het uitzettihgsproces- ontstaan. Met
plankjes., en krammen tracht-/mén
de1 steen vast te houden.' Niemand
weet 'wat er-over een jaar, öf tover -
twee jaar zal' gebeuren. Niemand
weethoe:/lang dif'o'f /.dat; stuk'1 'zal
blijven zitten. - Onverwachts, kan
het komen, de verwoesting.. 'Mén
.heeft zich-./gewénd: totMomirnen-
tenzórg, zender resultaat -/. ovëri-
gens. Men hééft zich 1 gewénd, tot/ -
de Nederlandse -Bond /.van.Axcfiir
tecten.dié;zich op - dëylakté/hóüdt /-
Men heeft het zus .geprobeerd en
zo geprobeerd^doch/'er.-is./geEnin-
stantie/ diéin ./dezèpénlbelé' kwes-:'
'tiè een uitspraak durft/te dóen./,/
/-Moet/iditzó.daorjblijven./ gaan? v
'Moeten wij,: als Rotterdammers,-de.
St;Laur'enstóreh' rustigr/aan-'zijnlot.
overlaten? Moeten "wij,, met de ar-/
men gekruist, toezien hoe wéér ea
.wind de laatste resten van de huid
verpulveren?
Neen, dit mogen wf} nietl -
Wij/ hebben wethouderMeertens
om zyn/TOening gevraagd. Hij vér-
klaardB üat 'hij zich"-.ónder géén
•beding: bij de tegenwoordige gang
van zaken /wenst/ neer -te- leggen.
Een,; conferentie met deminister
voor. Sociale/ Zaken,.'de "heer Joe-
kes, staat .op" zijn programma. We
gens /ongesteldheid 'fvan) de minis-
ter is dc bespreking, verdaagd. De
restauratie moet, hoe dan ook, gé-; -
schieden. Desnoods,/ maar dan moet
ook elk- overleg 1 op niets uitlopen,
zal de wethouder zelf 'ingrijpen, -y y
Zo staat de zaak, er voor./ Hét,
ogenblik//is aangebroken/, dat'/Rot
terdam het lot van de toren vol-
komen in eigen hand neemt.
Als pièce de resistance fungeerden -.
Dp /het./,derde .Philh'annónische 'Vrij-./
dagayondconcert, dat „solist-loos"
was, de "variaties óp -een thema, van
Mozart van Max Reger. Of. tdë in-
grediënten .van deze schotel iedereen
goed opde .muzikale' maag Vielen,
betwijfelik, sterk. /Want het zó ty
pisch Mozartiaans. .thema, ./werd:/' wel
wat heel erg zwaarwichtig/ en/ doe-
trinair. door Réger /behandeld/Wel-
is waar r knap, zeer' knap, zowel in
harmonie ats instrumentatie, maar
men vraagt zich bij het horen van
deze muziek meer dan eens af-'waar-
toe nu. eigenlijk al dat contrapunti-
sche gekronkel cn gewriemel met
een 2o zonnige, vriendelijke oneen
voudige melodie 'dient.
Het orkest, ditmaal onder leiding
van Hein Joraans, speelde déze com
positie (over het geheel genomen
zouden vlottere tempi het geheel ten
goede zijn gekomen) met bezieling
en de nodige sparihihg. Die/hoorde -1
men ook wel ;in de vertolking Z .van
de-Deux Images van Bartók,- een
jeugdwerk, dat zo nu en dan" De
bussy aanse1 klanken len kleuren Iaat
horen,: maar toch ook'reeds het' ka
raktervolle en kleurrijke klank-
idioom, .dat de,;rijperé werken van
de Hongaarse meester zo sterk, siert. -
"In Bach's derde Branöenburgs-
concert voor strijkorkest mistemen
teveel de .strakke Ifjn; /en dë/:'bpeii^/
kKn*vZ°m geboeid; het spel der
melodische Ijjnen te volgen. Eji ook
in Mozart s „Haffnersymphonie", hoe
goed; cn verzorgd ook gespeeld,
kwam het niet altijd tot een gespan
nen, musiceren. Dit was vooral het
geval in de boekdelen die iets mats
kregen, doordat' de rhythmische
vaart ontbrak.
Een groot accordeon-festival zal
Zondag li November -vanaf half-
Üen 's morgens in de Rivièrahal
van diergaarde Blijdorp worden gé-
houden onder/ auspiciën van de
•Rotterdamse Kun.it/Ktiriitirig.-
