Medische problemen bij I
vliegen op grote hoogte
Door bewapening naar
ontwapening?
Moet Ueens
hóren!
„G-pakken" geven piloten
wel enige bescherming
TASSEN geven uw toilet de „finishing touch
Huizenkoop in verband
met vestiging
WALVIS EN MAMMOETH
Bloed kookt
20 km boven
de aarde
Kaak uw zorgen
kwijt door:.,
een operatie
Oorlogsmisdadigers
in vrijheid
ZaterHag 1 December 195Ï
WttfMïjk« cn OfNMijk*
LECEbTcöOO.CWO ma n-
H J5.000
rvtOOT: 19 00 sthapao.
^LUCHTMACHT: \V
VOfVÓ 2 0 000 vTi*9t-'5C
>VQrV500.000
,tntru?n v«n fl» i
twin indiafrig
Sowjit miï'U'f» bn»T
["Sowjetwioot
Clptrg.ru
litoorrimi
VLOOT.: 300 ^h-i
QflF.-255.000 rpj
iraniMrnm^t
[protftirrfin »oor|
rjl<tprOJ«cti«l*ri
Dat verlaten is overigens ook al
geen zaak meer van eenvoudig uit
stappen: b« hoge snelheden wordt
de piloot onherroepelijk door het
eigen vliegtuig vermorzeld, tenzij
hij met stoeltje en al naar buiten
wordt geschoten.
Bij het vliegen op grote hoogten
komen bovendien nog twee extra
problemen door het ontbreken van
de straling-verstrooiende werking
der dampkring. Op hoogten boven
tien kilometer overschrijdt de kos
mische straling waarschijnlijk de
voor de mens toelaatbare veilig-
heidsgrens.
Verder is de intensiteit van het
zonlicht ongeveer tienmaal zo groot
als «p do begane grond: hierdoor
èn door het totaal ontbreken van
strooiing zijn de schaduwen inkt
zwart en haarscherp. Een situatie,
die o.a. bii het aflezen der instru
menten moeilijkheden schept.
Zo lijkt het dan wel waarschijn
lijk dat de Astronautische Vereni
ging binnenkort oen medische afde
ling zal moeten krijgen, want alleen
dan heeft men enige zekerheid, dat
er uit het ruimteschip bij aankomst
op de maan nog levende mensen
zullen stappen.
;4t>tfirisi« ir
LEGER: 70 MSI"
Centrum <i»|
eroommouUrie
•VLOOT: 4600»cb«t>«n
^LUCHTMACHT<i>~
DiMl USA-
p«eitle-yipvt_
(Vac ooze medische medewerker)
Pe rr.er.s is geschapen om zich
Jangs 's Heren wegen als voetganger
te verplaatsen. Iedere afwijking van
deze intentie der schepping schept
zijn eiger. oroblemen. Het rumoer
om de prachistorische hoogmoedige,
die als eerste op een paard klom
en zich met „duizelingwekkende"
snelheid voortbewoog, is verstomd,
maar nog vers ligt ons in het gt-
heugen de stroom van moralLlljciu.
en medische waarschuwingen dit
de eerste „velocipedist", de eerste
treir.passagiers en de eerste auto
mobilisten van do dwalingen huns
roekelozen weegs probeerden terug
te voeren.
Over de morele kanten wil ik niet
oordelen, maar medisch gezien heb
ben snelheden van enkele honder
den kilometers per uur geen merk
bare invloed op het menselijk or
ganisme. tenzij zij plotseling op-
jvnden. zoals bij een botsing. Me
dici hebben voortdurend aandrang
geoefend om de gevolgen van vlieg
ongeval 1 en te verminderen door de
stoelen in het vliegtuig achterste-
voren te plaatsen, waardoor zelfs
sterke snelheids-vcrminderingslechts
gering letsel ten gevolge behoeft te
hebben.
Ernstiger problemen ontstaan bij
de r.ievwste vliegtuigen, waarvan de
snelheid tweemaal ?.o groot is als
die van zenuw-impulsen ir» het men
selijk lichaam. d:e dus sneller zijn
dan de gedachte, kan men zeggen.
De voortstuwing daarvan gebeurt
door slraal-moloren. welker ver
mogen op grote hoogte weinig of
niets vermindert, terwijl anoers-
zijds op deze hoogten (tien tot
twintig kilometer) de luchtdruk, en
daardoor de Iuchtweerstand tot zül-
ke lage waarden daalt, dat de zg.
süpersone-snelheden niet alleen mo-
MIDOEKOOStCH:
vm»t t«a*n jMti.
|G«IL Troepen-«n
Grote
Grats=
ncgaart
|tS5iCT:.AI l.
tumn
Oceaan
;«*ILin*t0#Ö*'**f mel
md«
PfoVnerrtin vöór
Indisch» Oceaan
Helaas zijn de Russen
van onze vredeswil niet
overtuigd, evenmin als
het Westen het trouwens
van de Russische is. Daar
komt nog bij. dat het
Kremlin, hetwelk de hui
dige bewapeningswedstrijd
ontketende, door niet, zo
als het Westen, na 1945, te
ontwapenen en bovendien
een agressieve politiek te
voeren, waarschijnlijk nog
steedsaanneemt, dat de
democratische wereld on
der de druk van de de
fensie-inspanning econo
misch ineen zal storten.
Maar de Russen zullen
overtuigdmoeten ge
raken van de Westelijke
vredeswil en van hun
vergissing ten aanzien
van de economische zwak
te van het Westelijke
systeem, indien het "Wes
ten de nog steeds bestaan
de achterstand 'in. militai-'
re kracht inhaalt.- deson
danks niet.tot oorlogsver-
gaat én evenmin in een
economische chaos ver
zinkt. De boop is nog
steeds gerechtvaardigd,
dat het Kremlin op dat
ogenblik tot een vergelijk
bereid zal blijken.
Zonderlinge bericht-
geving
Man collega's mopperen, vaak, dat
geen 'enkele 'krant werkelijk be
trouwbare berichten geeft. De be
strijd hun standpunt altijd, omdat ik
vermoed, dat veel „onbetrouwbaars"
voortkomt uit de haast, waarmee
journalisten moeten werken.
Nu hebben de, collega's mij een
bittere pik laten slikken: zij legden
op mijn bureau drie krantenknip
sels neer over 'de inbraak in het
Vondelpark-paviljoen te Amsterdam
De buit zou zijn: volgens ,JDe
Volkskrant" 40.000, volgens uw
krant,/ 60.000 en volgens „De Tele
graaf" 60.000. Hoe veel was die buit
nu? Dit raadsel kan ik niet oplos
sen. Ik weet ook geen verdediging
voor deze toch minstens vreemde
berichtgeving. S. J.
(Vreemd is het. De butt" bedroeg
inderdaad 60.000,—zoals wij reeds
meldden. Red.)
Wordt de wielrijder
achtergesteld?
Ik ben het niet eens met de in
zender, die in deze rubriek heeft
betoogd, dat de overheid met twee
maten meet wat betreft het onder
houd van autowegen en rijwielpa
den. Dat autowegen goed onderhou
den worden is vanzelfsprekend in
verband met het grote gevaar, dat
slecht onderhouden autowegen zou
den opleveren. Hiervoor moet de au-
toEebruiker geldelijk over de brug1"
komen. De bedragen, die de ove?
heid aan wegenbelasting cvbenzine-
belasting vordert zijn niit mis. Uit
welke belastingpot echter werdt de
aanleg, en het onderhoud vso rij
wielpaden bestreden?
iï. w.
(De aanleg en het onderhond van
rijwielpaden geschiedt mees tel hetzij
vanwege een bepaalde genv.ente.
hetzv door een provincie, heiig donr
een njwielpadenvereniging. Red.)
Schadevergoeding
Bonn vraagt schadevergoeding
voor de Duitsers, die niet wegens
hun goed gedrag in ons land ge
vangen hebben gezeten en over do
grens zijn gezet. Waar blyft da
schadevergoeding aan alle goede
Nederlanders, voor hun door de
Duitsers leeggeplunderde winkels,
hun gestolen rijwielen, hun geroof
de radio's? Hoe durft men!
C. H. DE JONGH.
Nieuw-Guinca wél,
Brits-Borneo niet?
Als de Indonesische regering de
Indonesiërs van het koloniale re
giem wil bevrijden, waarom maakt
zij dan wél aanspraken op Nieuw
Guinea, dat noch geografisch, noch
ethnologisch tot Indonesië behoort,
maar niet op Brits Borneo of Por
tugees Timor? Die gebieden beho
ren, zulks in tegenstelling tot N.
Guinea, wél tot de Indonesische ar
chipel. Gebeurt dit soms, omdat
men weet van de Nederlandse re
gering alles te krijgen wat men
vraagt? Ik ben altijd voor zelfbe
stuur der Indonesiërs geweest. Maar
dit gaaf my toch te ver.
TH. WETSELAAR Jr.
Gevaarlijk bezoek
In het boek „De Gepcoe slaat
toe", dat de moord op Trotzki in
Mexico behandelt, komt een zekere
David Siqueiros voor, een fanatiek
Stalinistisch terrorist, die bij de
aanslag op Trotzki betrokken zou
zijn. Het heeft "mij onaangenaam
getroffen dat het mogelijk is ge
weest, dat deze man (volgens be
richt .uit communistische bron)
onlangs op doorreis van Polen en
Tsjechoslowakije, vrijelijk in ons
land kan vertoeven. Moeten wij
geen veiligheidsmaatregelen nemen
tegen dergelijke individuen?
A. V.
Liefdadigheid? Fout!
Wij moeten ontmoedigend bezui
nigen en hoge belastingen betalen.
Van het belastinggeld is een derde
deel voor het' militaire- apparaat be
stemd. Voor tal van menselijke be
hoeften blijft onvoldoende geld
over. Daarom moet alles van de
liefdadigheid komen. Tbc- en kan
kerbestrijding,- bouw van zieken
huizen en sanatoria, reclassering,-
alies moet bestaan van collectes,
liefdadigheidsbazars cn verzamel»
acties, zoals die voor oud lood en
zilverpapier. Hierdoor wordt deze
liefdadigheid tot bedelarij en in
feite betaalt men uit de opbrengst
dezer bedelpartijen onze herbewa
pening. Men geeft voor een goed
doel, dat wordt voorbijgeschoten.
In letterlijke zin. Met kanonnen.
v. d. A.
DE walvis en de mam- heeft aangelegd, .een ge- herstel van vertrouwen,
moeth met deze vaarlijke poging tot om- Is het vertrouwen er niet,
dieren - waarvan de een ringeling, door een poten- dan zal de ene partij in
tot een uitgestorven soorttfële vijand ondernomen. de ontwapeningsvoorstel-
behoort, worden Amerika Zal het mogelijk zijn, len van de andere steeds
en de Sowjet-Unie dik- walvis en mammoeth toch een aanslag op de eigen
wijls vergeleken. Onze no6 tot een vredig naast machtspositie zien. In
kaart - maakt duidelijk
waarom. Zij laat zien, dat
de macht van Amerika in.
hoofdzaak op de beheer
sing der zee- (én lucht-)
wégen berust, die vhji de elkaar leven te bewegen? Parijs ziet men' dat nu
Sowjet-Unle op de be- Een goed ding is, dat geen gebeuren,
heersing van dé- enorme van beide partijen de to- Moet men daarom wan-
Eurazische landruimte. tale oorlog wenst. Maar hopen aan een betere toe-
Nog iets maakt de kaart het wederzijdse wantrou- komst? Wij geloven het
duidelijk: waarom de wen blijft enorme gevaren niet. Wij weten zeker, dat
Amerikanen- en Russen in zich bergen. Eén ver- waar het Westen over
elkaar zo diep wantrou- keerd berekende .stap, één ontwapening spreekt, het
wen. Bedreigen aan. de nieuw ..Korea" kan de hel dit ook meent. Geen der
ene kant de geweldige doen losbarsten. vrije volken is bereid, op
Russische land- en lucht- Ontwapening, waarvoor grond van een ideologi-
strijd krachten talrijke der nu in de zitting der Ver- sche tegenstelling tegen
Amerikaanse en Westeuro- enigde Naties te Parijs, zo het communisme een oor-
pese posities in de wereld, druk gesproken wordt, zou log te beginnen, ook het
aan de-andere kant zien natuurlijk de gehele.sltua-, Amerikaanse niet. Slechts
de Russen in het" net van tie met één slag verande- uit zelfverdediging zuilen
bases, dat de Verenigde ren. Deze echter is niet zij naar "de wapens.grij-
Staten om .de Sowjet-Unie te bereiken zonder een pen.
ENORME SNELHEID
3iv toeike gevolgen
van bloed (of organen) bijna, geen
sprake meer is. Deze pakken zijn
absoluut noodzakelijk voor-de ■pilo
ten van de nieuwe jagers, die bij
zeer hoge snelheden relatief scher
pe bochten moeten maken.
De «Ie luchtlagen scheppen even
eens problemen. Het zuurstofgebrek
is betrekkelijk eenvoudig te ver
helpen met zuurstofcylinders. maar
de lage druk heeft nog andere.ge
volgen dan zuurstofarmoe. Om te
beginnen kookt het bloed op twintig
kilometer hoogte bij 37 graden,
d.w.z. lichaamstemperatuur, dat
houdt niemand lang uit. Maar ook
op tien kilometer hoogte, waar de
luchtdruk minder dan 1/5 van nor-
maai is, treden de in het bloed op
geloste gassen als belletjes te voor
schijn, hetgeen, de dood. ten gevol
ge kan hebben.
Daarenboven zetten op deze hoog
te de darmgassen- zo sterk uit, dat
ernstig ongemak ontstaat.
Om dit z.g,. decompressie-probleem
te omzeilen, hebben de moderne
vliegtuigen drukcabïnes, die- echter
bij militaire vliegtuigen weer. nïeu-,
we problemendoen ontstaan, omdat
een gat dóór granaat of kogel
vooral bij de kleine jager-cabi
nes de druk levensgevaarlijk snel
doet dalen._ -
Daarom is voor deze piloten bet
„G-pak" verder ontwikkeld tot een
soort duikerpak voor lage lucht
druk, dat bovendien hog zeer wel te
stade komt als-het-vliegtuig ;op gro
te hoogten verlaten moet' worden.
LONDEN Te Southborn (York
shire) is. een meteoor-straaljager op
een. groep huizen terecht gekomen.
Vier huizen vlogen in brand: - De
twee inzittenden van de meteoor
z«n om het leven gekomen.
gelijk, maar zelfs rendabel warden,
.Bij dezé toestellen ontstaan de me
dische problemen zowel door de
hoge- snelheden als door de lage
luchtdruk.
Zolang men met constante snel
heid rechtuit vliegt maakt het voor.
het lichaam geen verse! ii ofdeze
snelheid honderd of duizend kilo
meter per -,uur bedraagt.'. Dit' ver
andert, zodra bochten, worden ge
maakt^ B ij een bc cïiï,: besshiy ft het
vliégtmg^ eerb deel-'v'sni :'een cirkel
en bij' cirkelvormige bewegingen
treden middenpuntvliedènde ktach-
iten- op. waardoor het 'bloed uit
hoofd en borstkas .naar buik en
benen wordt geslingerd. Bij 'vrij
lage snelheden heeft dit slechts een
voorbijgaande bloedeloosheid der
hersenen ten gevolge, een soort
flauwvallen of „black-cut". een
sensatie, die men in. zachtaardige
vorm op de kermis in de zg. „Mon-
tagne Russe" of achtbaan kan bele
ven.
By hogere snelheden ziet,, nieri
echter" blijvende beschadigingen van
zowel de buikorganen als de herse
nen en moet men dus andere maat-,
regelen nemen. Hiertoe heeft niën.'
z.g. G-pakken ontworpen, wonder
lijke kruisingen tussen duikerpak
en corset, die hetzij met water ge
vuld, hetzij opgeblazen een zó grote
tegendruk op benen.- en onderlijf
uitoefenen, dat. er van verplaatsing
"LONDEN,'—Hier is verblijdend
nieuws voor. de door zorgen ge
plaagde .mensheid. Prof. E,. D.
Adrian heeftVrijdag aan Britse
geleerden verteld, dat door chi
rurgisch ingrijpen in de hersenen,
menselijke zorgen kunnen worden
weggenomen! Maar voorlopig krij
gen de chirurgen zelf 'nog grijze
haren van de zorg, hoe ver zij
kunnen gaan zonder verkeerde re
sultaten te bereiken.
Want, zei dr Adrian die prof
is "in de -physiologie aan de uni
versiteit van Cambridgede chi
rurgen weten wel, dat het mense
lijk gedrag door hersenoperaties
kan worden veranderd, maar. zij
weten nog niét waaróm.' "Tot riu
toe beperkt dat-chirurgisch ingrij
pen zich .tot „vermindering van
overdreven, zorgen, die -het norma
le leven verstoren." -
Maar zonder méér kennis zijn
■wij nog ver verwijderd van nauw
keurige beheersing van de krach
ten, zei dr Adrian. J t
De geleerde vertelde er bij, dat
nadat een "chirurg het „zorgencen-
trium" uit de hersenen neeft
verwijderd, de persoonlijkheid van
de patiëntniet in gróte mate ge
wijzigd. is.
LANDSBERG. '—'Uit ;de 'Ameri
kaanse gevangenis voor oorlogsmis
dadigers zijn twaalf Duitsers vrij
gelaten krachtens eën Kérstmis-
gratie verleend door Handy, .bevel
hebber van hat Amerikaanse leger
in Duitsland. Zij zullen de eerst
komende dagen gevolgd worden
door 33 anderen die normaal hun
straftegen eind Januari uitgezeten
zouden hebben.- - -
Sociale vraagbaak
JOHN B. STAPP van het Ameri
kaanse leger, kolonel én medicus,
wilde aan dén lijve ondervinden
wat het .zeggen wil wanneer men
als piloot -tctt 'n vliegtuigje wordt
geschoten, dat met 'n snelheidvan
J000 km per, uur door het lucht
ruim suist.
OVERWOGEN is ook, ofidc be
stuurders van snelle vliegtuigen
hun toestel niet beter in liggende
houdina kunnen aaan besturen.
(Advertentie I. M.)f