Eisenhower stelt tien
op
HET ROTTERDAMSCH PAROOL
voor vrijheid
alleen vreedzaam
Trade Unions zullen
looneisen matigen
Communisten komen weer
met „volksfront" idee
Beunhazerij bij de opleiding
voor middenstandsexamens
Npd. Opera wilde niet naar
Tegelen, wèl naar Arnhem
De bestemming van
onze bodem
SLAG OM WASHINGTON VOOR SLAG OM DE VREDE
Graaf Sforza
overleden
Staking in Perzië
bloedig onderdrukt
B cvan-aanhan ger s
publiceren
economisch plan
Oproepen van Duclos en Reimann tot
samenwerkingmet socialisten
Tienduizend candidaten worden na
ondeskundige opleiding afgewezen
Economisch beleid van huidige
regering veroordeeld
Leer om leer
Vlootoèfening „Main
Brace" teït meer
dan 160 schepen
Talrijke arrestaties
in Tunesische
verzetsbeweging
Zeer vele adhaesie-betuigingen met protest
tegen plotseling belegd solistenconcerf
Vrouw, die vandaag
zou emigreren, bij
aanrijding gedood
Enkele buien
12e Jaargang, no. 209
fted en Adm. Lange Haven 141, Schiedam.
Tel: 69300 - Abonn.prijs: per week ƒ0.47,
per kwartaal ƒ6.05, losse nummers ƒ0,10.
Opgericht door de Stichting „Het Parool"
DE SCHIEDAMMER
Vrijdag 5 September 1952
Uitgave N.V De Nieuwe Pers Postgiro
39864fi Baakier: Amsterdamsche Bank
te Rotterdam Directeur: B de Vries.
Hoofdredacteur: Sj. van der Schaal
PHILADELPHIA. Dvright D. Eisenhower, de Republi
keinse candidaat voor het Amerikaanse presidentschap, heeft
verklaard niets te voelen voor imperialisme, isolationisme en
een politiek van verzoening door middel van concessies. Hij
deed dat tijdens een rede, waarin hij een programma van tien
punten ontvouwde, dat de voorwaarden opsomde voor een duur
zame vrede. Tot die punten behoorde o.a. met vreedzame mid
delen, en alleen op deze wijze, moet het recht bevorderd wor
den om in vrijheid te leven; onwrikbare steun aan de Verenigde
Katies; de Verenigde Staten moeten hun bondgenoten aan zich
koppelen op wederkerige voorwaarden van een „verlicht eigen
belang5'; de V.S. moeten economisch sterk worden gemaakt en
de V.S. moeten militair sterk zijn, doch terzelfdertiyd naar1
algemene ontwapening streven.
noodzakelijk, .-wil ons maatschappe
lijk en politiek bestel behouden blij.
Het eerstgenoemde punt was waar
schijnlijk bedoeld «m de ongerust
heid in Europa weg te nemen, die
was ontstaan naar aanleiding van
zijn verklaring, „dat wij niet te
vreden zullen zyn, voor de vloed
golf van agressief communisme tot
binnen de eigen. (Russische) gren
zen is teruggevloeid". Alom in
Europa en vooral in Frankrijk
was men door dezeverklaring
onaangenaam verrast, omdat men
hierin een toespeling zag op oor
logszuchtige maatregelen om de re
geringen in dé satellietlanden van
Rusland, ten val te brengen.
„De vrede kan gewonnen worden",
aldus Eisenhower, „doch niet onder
een regering, die de zaken op een
dergelijke jammerlijke wijze heeft
verknoeid als de huidige bewind
hebbers in Washington. Wij zullen
de slag om de vrede eerst dan win
nen, wanneer wij eerst de slag om
Washington hebben gewonnen"
Ket eerste punt, dat Eisenhower
naar voren bracht was daarom: een
nieuwe regering bp het Witte Huis,
Andere punten uit zijn programma
waren:
Een regering, die het vertrouwen
van het Amerikaanse volk heeft.
geen. feiten verdoezelden fouten
aan-het publiekniet als meester,
stukjes voorstelt; bondgenoten vooi
de V,S,in. Europa, Z. Amerika, hei
- lnüddarOMtèn,' Azië en- Afrika-Jsijö-
ROME Graaf Carlo Sforza,
oud-minister van Buitenlandse
Zaken van Italië, is Donderdag te
Eome overleden. Zaterdag is de
staatsbegrafenis, Sforza Is 78 jaar
oud geworden. Hy stond bekend
als een der krachtigste voorvech-
ters voer een verenigd Europa.
In Februari 1947 minister van
Buitenlandse Zaken in het kabinet
van De 'Gasperi geworden, heeft hij
'in de vólgende viereneenhalf jaar
het Noordatlantisch verdrag, bet
verdrag van de ERP, het statuut
van de Raad van Europa en het
verdrag van het plan-Schuman
ondertekend.
(Voor levensbeschrijving zie pag. 3)
Generaal Omar Bradley
naar Europa
WASHINGTON Generaal Brad-
•ley, de voorzitter van de gezamen
lijke stafchefs van Amerika, zal op
11 September naar Europa vertrek
ken om geallieerde militaire ma
noeuvres Bij te wonen en bespre
kingen te voeren met .generaal
Ridgway en andere militaire lei
ders, Hij zal op 23 September
waarschijnlijk naar Washington
terugkeren.
- TEHERAN. Te Semnan, 160
•kilometer ten Oosten van Teheran,
zijn stakende fabrieksarbeiders
slaags geraakt met militairen. Vijf
personen werden gedood, ruim
twaalf gewond. Volgens te Teheran
ontvangen berichten is de opstand
'bedwongen "en alles weer rustig:
ven; van middelen, als „de kracht
der waarheid" en „bekwame diplo
matie" moet gebruik worden ge
maakt; zij, die verraders zijn of
misbruik van ons vertrouwen sou
den maken, moeten onverbiddelijk
uit het regeringsapparaat worden
verwijderd; tegen ongelijksoortige
behandeling van Amerikaanse
staatsburgers, tegen armoede en on
veiligheid en tegen „elk maatschap,
pelijk kwaad" in het algemeen, moet
de strijd worden aangebonden.
Eisenhower sprak in dc histori
sche „Convention Hall" in Philadel
phia, waar eens de Verenigde Sta
ten hun onafhankelijkheidsverkla
ring hebben opgesteld.
Na Eisenhowers toespraak «chreef
een diplomatiek medewerker van
Ruiter, Rankine, dat Eisenhowers
concessie aan zijn Europese critici
slechts uiterst geriDg was geweest
en dat uit zijn verklaringen cn die
van Foster Dulles is gebleken, dat
de Republikeinen nog steeds vast
houden aan hun standpunt, dat „eeu
loutere inperking van het agressie
ve communisme" onvoldoende is.
LONDEN. Aanhangers van Be-
van in de Britse Labouxpartij heb
ben een plan gepubliceerd, dat be
oogt Engeland economisch onafhan
kelijk van Amerika te maken. Het
plan zal waarschijnlijk een belang
rijk discussiepunt vormen op de ko
mende Labour-conferentie. De op
stellers dringen aan op reorganisatie
van de Britse economische politiek.
Het plan is gepubliceerd in de vorm
van een brochure, getiteld „In place
of dollars" (In plaats van dollars).
PAROS. Overeenkomstig de nieuwe Mosbouse richtlijnen, na het
fiasco van de communistische protestactie by de aankomst van. generaal
Ridgway in Europa, heeft de Franse communistenleider Duclos opnieuw
een beroep gedaan op alle Fransen, die het misschien niet voor honderd
procent met de partijpolitiek eens zyn, maar toch op verschillende belang
rijke punten de communisten volgden, om de handen ineen te slaan en
„een volksfront" te vormen tegen de Amerikaanse invloed en tégen de
regering van Finay. De Westduitse communistenleider Max Reimann heeft
het voorbeeld Van Duclos gevólgd en bok. eeö'opfoep tot ztfnparitfgênöieh-
gericht, zich aan te sluiten btf de socialisten en gezamenlijk tegen het
Amerikanisme ten strijde te trekken. t
Duclos verklaarde dat het natio
nale front, dathij voorstelde, alle
mannen en vrouwen van verschil
lend geloof en uit alle rangen en
standen kon omvatten betreffende
de volgende belangrijke punten:
1. Herstel van de onafhankelijk
heid van Frankrijk uit de greep der
Amerikanen.
2. Verzet tegen de herbewapening
van Duitsland.
S. Het streven naar een vreedzame
oplossing van het Duitse vraagstuk.
4. Beëindiging van de Indo-Chinese
oorlog.
Speciaal richtte Duclos zich tot de
communistische arbeiders met het
verzoek overal waar dat mogelijk
was samen te spannen met de socia
listen tegen Pinay, „die bet land naar
het fascisme voert".
Het programma van Reimann ziet
er zó uit:
Ratificatie van de vredescon-
tracten verhinderen en Duitse" ver
tegenwoordigers zenden naar een
conferentie van de vier grote mo
gendheden over de toekomst van
Duitsland.
2. Strijd voor hogere Ionen.
3.Verdediging van dc democrati
sche rechten en vrijheden, die door
Adenauer bedreigd worden.
DEZE vijf Britse meisjes zullen
op 6September in Amsterdam
een modeshow voor koningin
Juliana'Nhouden, met modellen
van de 'Nederlandse ontwerper
Herberi^.Sidon, die fei Londen
werM.4Het zijn ■o.l.n.r. Serena
Sheffield, Mary Williamsen. uirs
Severrtéi. Sally Ann Vivian (doch^
ter vdn 'iLord Vivian) en Marga
ret Du :Cane. Tot de modélten,
die zij zullen dragen behoort ook
deze kroningsjapon (bovenste
foto) it»;'de stijl van George IV,
afgezet met hermelijn
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG. Jaarlijks gaan twintigduizend jongemannen en -vrouwen
op voor bet Middenstandsexamen. Tienduizend ervan, gaan ieder jaar te
leurgesteld naar huis en mogen het nog eens overdoen. De ernstigste oor
zaak van dit'groot aantal'mislukkingen? De ontstellende beunhazerij, die
er is op het gebied van het opleiden van de toekomstige middenstanders
voor de van hen vereiste handelskennis, zegt de Commissie van Overleg
van de Middenstandsvakcentralen, die dan ook een ernstig waarschuwend
geluid heeft laten horen-
Het geven van. onderwijs voor het overhalen. Deze colporteurs spie
middenstandsdiploma is in ons land
vrij. Deze vrijheid wordt volgens
deze commissie ernstig misbruikt
door lieden, die er niet op uit zijn
hun leerlingen klaar te maken voor
een belangrijke stap in het maat
schappelijk leven, doch die van de
verplichting, die de Vestigingswet
stelt, zoveel mogelijk profijt willen
trekken.
De commissie heeft ons hiervan
vele voorbeelden gegeven. Een
jongeman van zeventien jaar. die
zelf nog maar amper het midden
standsdiploma beeft gehaald, gaat
voor ditzelfde diploma opleiden.
Een bonafide leraar (hoofdonder
wijzer) zag zijn leerlingental ver
minderen door een kapper uit de
buurt, die ook een cursus begon
Leiders van modevakscholen meen
den, dat zij ook wel voor het mid
denstandsdiploma zouden kunnen,
opleiden.
Deze malafide instituten trach
ten hun leerlingen veelal'te wer
ven door middel van colporteurs,
die met allerlei mooie verhalen de
argeloze jongelui en hun ouders
Doodstraf geëist tegen
daders van aanslag op
president Rhee
POESAN. Tegen twee politici
van de oppositie in Zuid-Korea, die
er van worden beschuldigd op een
openbare vergadering te Pcesan, op
25 Jurii, een aanslag op het leven van
president SyngmanRhee te hebben
gepleegd, is de doodstraf geëist. De
beklaagden zyn 02 en G9 jaar oud.
Tegen tier. andere verdachten zijn
straffen geëist variërend van tien
maanden tot zeven jaar dwangarbeid.
TOEN gouverneur
Arilai Stevenson,
de Democratische
candidaat voor het
Amerikaanse pre
sidentschap dezer
dagen tijdens een
openbare bijeen
komst op een po-
diwn plaatsnam
en zijn benen over
elkaar sloeg, zag
'mét; in zijn rech-
ienrhoen 'n groot
gat midden in de
zool Frederick El-
sicmt, een schoen-
winkelier in Flint
(Michigan) heeft
daarop aan de gou
verneur een brief
geschreven, waarin
hij hemverzoekt
zijn maat te wil
len opgeven. Hij
'zal zorgen, dat de
Democratische
candidaat een paar
nieuwe schoenen
krijgt. Stevenson
wilde op deze brief
peen commentaar
geven. Maar een
van 2(jrj assisten
ten vertelde, dat
dc pottuemeur altijd erg zrrmip met vriend. Stevenson Het er de spikes
schoenen is geweest. Toen zijn golf- uittrekken en bestemde ze voor da-
schoeven eens waren verstelen, gelijks gebruik. Op de golfbaan ge-
kreeg hij een paar nieuwe van een t bruikte hij z'n oude trappers.
(Van onze correspondent)
MARGATE. Het congres der Engelse vakverenigingen heeft de door
het bestuur voorgestane politiek van matiging en beperking in Ioonaan-
spraken op duidelijke wijze goedgekeurd. De economische paragrafen van
het jaarverslag, waarin de gevaren van overmatige loonsverhogingen voor
de nationale huishouding waren uiteengezet, werden aan het eind van het
debat met 6.856.009504.000 stemmen aangenomen.
bet spreekgestoelte terug om te
verklaren dat de keuze ging tussen
verantwoordelijkheid en onverant
woordelijkheid. Dit beroep was
Doch de discussie had tevens
over twee „samengestelde" resolu
ties gelopen. De eerste, ingediend
door de winkelbedienden, veroor
deelde de economische politiek der
Conservatieve regering en beval
aan, dat. tot een behoorlijke prijs-,
controle en de toeslagen ophet
voedselpakket waren hersteld, het
besluur zich teweer zou stellen
tegen pogingen om gerechtvaareüg-
dev loonaansprakeb, nodig door de
stijgende kosten van levensonder
houd, te weerstaan.
In dè tweede resolutie werd het
congres uitgenodigd de pogingen
van de bonden om de levensstan
daard van hun leden door het in
dienen van looneisen te verdedi
gen, goed te keuren. De resolutie
sprak zich vóórts uit tegen de rege-
ringspolitiek van beperking, die
bedoeld was om zulke aanspraken
tegen te gaan.
Het bestuur verklaarde de eer
ste resolutie te accepteren en ad
viseerde de tweede te verwerpen,
omdat zij het hek voor iedere loon-
nanspraak wijd open zette. Deze
uitleg ten spijt, stemden de win
kelbedienden, de metaalbewerkers
en de spoorwegmannen vóór beide.
De zegsman der winkelbedienden
verklaarde, dat zij ook voor de
tweede resolutie zouden stemmen.
Lincoln Evans, die 's ochtends
namens het bestuur het debat had
ingeleid, kwam toen nog eens op
LONDEN Een student in
Oxford die voor zijn medisch eind
examen stond, vond een oud regle
ment van de Universiteit waarin
stond dat men tijdens het examen als
verfrissing een glas bier mocht
drinken. De student eiste dit glas
bier met zoveel vasthoudendheid,
dat de professoren tenslotte toega
ven. Het was een duur glas bier,,
wantde vertoornde autoriteiten,
gingen ook aan het zoeken en ga
ven de student een boete van vijf
pond omdat hij geen zwaard droeg.
Dat moest, volgens hetzelfde regle
ment. -
gelen voor. zo hoorden wij van de
commissie, dat men zonder extra
kosten wordt opgeleid totdat men
geslaagd is; dat dit diploma alleen
al voldoende is om een zaak te
beginnen (terwijl oak vakbe
kwaamheid en Kredietwaardigheid
vereist is); dat door hun cursus
vooral de „dornmen" op het nood
zakelijke peil worden gebracht;
dat men gedurende de cursus vrij
gesteld wordt van militaire dienst.
De Commissie van Overleg van
de Middenstandsvakcentralen. waar
schuwt thans dan ook ernstig te-
fen de practijken van "allerlei
ennhazen. Zij hoopt dat binnen
niet al te lange tijd een wettelijke
regeling voor de opleiding voor
het middenstandsdiploma tot stand
komt.
DEN HAAG. Meer dan lfifl sche
pen van 8 NATO-landen zullen deel
nemen aan de vlootocfening „Main-
Brace" onder leiding van de Britse
admiraal sir Patrick Brlnd, de NA-
TO-bevelhebber in Noord-Europa.
De vlootoerening zal verbonden zjjn
met oefeningen te land en In de
lucht.
De deelnemende - schepen zullen
zich verzamelen in verschillende
Schotse havens in de Firth of Clyde
en de Firth of Forth op 8 en 9 Sep
tember. Zij variëren in omvang van
slagschepen als de Amerikaanse
„Wisconsin" en de Britse „Vanguard"
tot, de kleine mijnenvegers. Zij zullen
afkomstig zijn uit de Verenigde Sta
ten, het Verenigde Koninkrijk. Ca
nada. Noorwegen, Denemarken,
Frankrijk, Nederland en België.
beslissend. Bij de stemming werd
de eerste resolutie met 7.771.000
stemmen 39.000 stemmen aange
nomen en de tweede met 4.914.Ö0Ö
a 2.626.000 stemmen verworpen.
Het resultaat van dit alles is, dat
het congres zich dus heeft uitge
sproken tegen de economische po
litiek der Conservatieve regering,
tegen pogingen oni „gerechtvaar
digde" loonaanspraken tegen te
gaan en tevens verklaard heeft zich
bewust te zijn dat „aanzienlijke"
loonsverhogingen de kosten van het
bedrijfsleven zullen doen stijgen en
werkloosheid zullen veroorzaken.
TUNIS. De Franse' politie heeft
bekend gemaakt dat de onder
grondse organisaties in vijf Tune
sische steden opgerold zijn.
De organisaties worden verant
woordelijk geacht voor het grote
aantal sabotagedaden en bomaan
slagen, die onlangs het Franse pro
tectoraat geteisterd hebben. In to
taal werden 45 personen gearres
teerd, Voorts maakte de politie een
flinke hoeveelheid bommen, hand
granaten en schietwapens buit. De
organisatie stond in nauwe verbin
ding met verschillende Arabische
nationalistische groepen.
ARNHEM Het plotseling ge
organiseerde solistenconcert van de
Nederlandse Opera op J Septem
ber waardoor de uitvoering van
Donizetti's opera „Don Pasquale"
door de Utrechtse Opera in de knel
komt -r krijgt een nog vreemder
aspect als men weet, dat dc Ned-
Opera was uitgenodigd on 7 Sep
tember een opera-voorstelling
geven in Tegel
Op dié datum viert men daar nL
het25-jarig bestaan van de Pas
siespelen; De Ned. Opera was een
uitkoopsom geboden van f 8.000.
doch zy weigerde naarTegelen te
komen, omdat zij „doof repetities
was bezet." Nu heeft Tegeien de
Utrechtse Opera geëngageerd.
Dit alles deelde de heer J. JVL
Monningh mede. hoofd van de af
deling Kunstzaken ten 'starihuize.
Gelijk wij meldden heeft hij bij
de Ncd. Opera geprotesteerd tegen
het solistehconcert, dat zij op stel
en sprong in Arnhem organiseerde.
Het verhaal uit Tegeien ontving
hij van een vooraanstaande Am
sterdammer, lid van de Kunstraad,
die ook te maken heeft met de
Tegelense Passiespelen. Deze Am
sterdammer was uiterst verbaasd
over het Arnhemse „geval".
De heer Monningh heeft van vele
zijden adhaesie-betuigingen ontvan
gen met zijn protest tegen dé hou
ding der Ned. Opera.
KLAZINAVEEN. In. de Lang
straat te Klazinaveen is de 54-jarige
mevrouw Groenewold, wonende te
Zwartemeer, Donderdagmiddag door
een auto aangereden en gedood.
Mevrouw Groenewold was vart
plan een afscheidsbezoek bij de fa
milie Bentum te brengen, omdat rij
vandaag met haar man en kinderen
naar Brazilië zou emigreren. Haar
zoon was reeds eerder naar Brazilië
vertrokken.
Commissie oordeelt:
Ondanks beperkt nut
toch „schaduw-
archieven"
DEN HAAG. De regering heeft
.besloten -voort, te gaamnct het doen
copicren yan de arohiefbladen van
de bevolkingsregisters, *'riï~ hééft de
minister van Binnenlandse Zaken
de gemeentebesturen medegedeeld.
Zoals bekend hebben de bezwaren,
welke bij vele gemeentebesturen
waren gerezen tegen deze maatregel
de minister van Binnenlandse Zaken
indertijd aanleiding gegeven, in
overleg met de Vereniging van
Nederlandse Gemeenten, een com
missie te benoemen, ten einde hem
omtrent deze bezwaren, te adviseren
en. zo nodig voorstellen te doen.
Dere commissie, waarvan de beer
J. J. G. Boot, burgemeester van Hil
versum, als voorzitter optrad, is
met de grootst mogelijke meerder
heid tot de conclusie gekomen, dat
het copiëren van archief registers
weliswaar slechts beperkt nut heeft,
doch dat het niet verantwoord zou
zijn, de aangevangen copieerarbeid
zonder meer te beëindigen.
Baby, een deftige pinguïn uit de
Lcndense Zoo, die voortdurend
werkt aan haar nageslacht,
gluurt een beetje achterdochtig
naar Prince, het zoontje van
Tubby, die op vrij onhebbelijke
wijze riin achterste naar vader
heeft gekeerd. Baby heeft het de
afgelopen zevert toeken bijzon
der druk peliad met haar- echt
genoot George om haar kroost op
de wereld te brengen.
Van Vrijdagavond tot
Zaterdagavond.
Wisselende bewol
king met enkele bui
en. Zwakke tot ma
tige wind uit Weste
lijke richtingen. Wei
nig verandering in
temperatuur.
6 Sept. Zon op 6 u 0
m onder 19 u 16 m: Msan
op 19 u 43 m onder 9 u
14 na
HBT WEER VAN VANMORGEN 7 UUR
Max.temp Neersl
Station
Weer
wma nvs
Gisteren
tn 24 u
Oslo
Licht bew
N.N.W, 1
15 C
0 mm
Stockholm
Licht bew W.2
17
0,2
Helsinki
Geh. bew.
W.6
12
T
Edinburgh
Zw. bew.
Windstil
14
0.3
Londen
Half bew
N.4
17
0
■Kopenhagen Licht bew
W.6
15
3
Amsterdam
Mist
Windstil
16
l
Züricfo
Mist
Windstil
20
1
Locarno
Regenbui
Z.W.2
26
7
Genève
Zvv. bew.
N. 2
22
0
Parijs
Regen
O.Z.0.1
20
5
Bordeaux
Motregen
W.Z.W. 5
21
5
Nice
26
Berlijn
Frankfun
Zvv, bew
Windstil
- 16
1
Regen
O.N.0.1
20
0.2
München
Zw, bew.
Z.0,1
16
8
Wenen
"Regen
Windstil
21
2
Luxemburg Regen
W.Z.W, 1
16
1
Grenoble
22
Innsbrüek
Geh. bew
Windstil
23
De uitbreiding van steden en dor
pen en de ontwikkeling van het
verkeer in ons land met zijn
nog steeds groeiende bevolking heeft
tot gevolg, dat het cultuurgrond-are-
aaJ niet ongerept kan blijven. Voor
huizenbouw en de aanleg van wegen
en kanalen is nu eenmaal grond no
dig; en slechts zelden is dit grond,
die weinig of geen waarde heeft voor
land- of tuinbouw. Dat de Stichting
voor de Landbouw deze onttrekking
van de bodem aan het gebruik voor
agrarische doeleinden met Argus-ogen
volgt, is baar goed recht Ieder weet
hoe groot de landhonger hier is; en
het ware onverantwoord, nodeloos
royaal met cultuurgrond om te sprin
gen. Iaat deze Stichting de alarm
trompet maar steken in gevallen, dat
hiervan sprake is. Zij zal echter wel ter
dege onderscheid moeten maken tussen
werkelijke overdaad en redelijke nood
zaak. Aan de toeneming der bevolking
dragen de agrarische delen des lands
meer bij dan de andere. Het mensen
overschot van het platteland komt
goeddeels in de steden terecht. Kan
men het de betrokkenen en trouwens
de stedelingen in het algemeen kwa
lijk nemen, dat zij niet alleen vragen
om een huis, maar ook om een be
scheiden tuintje, een beetje park, een
stukje groen, een speelplaats voor de
kinderen? Wanneer men hun dat
geeft, dan mag zoiets waarlijk geen
verspilling heten.
De Stichting voor de Landbouw
heeft onlangs van zich doen
haren door haar adres tegen,
plannen tot grenswijziging van de ge
meente Utrecht. Het stuk was gericht
aan de autoriteiten, die hiermee heb
ben te maken, en het bevatte een
scherpe waarschuwing daartegen. De
stelling was zo ongeveer, dat de grote
steden veel te lichtvaardig met cul
tuurgrond omspringen en dat men
voor de waarde daarvan veel meer be
grip aantreft in randgemeenten met
een geheel of gedeeltelijk plattelands
karakter. Het Utrechtse gemeentebe
stuur heeft zich intussen tegen de aan
zijn adres gerichte beschuldigingen
verweerd in een nogal geharnast stuk.
Wij geloven, dat het in deze zaak ster
ker Etaat dan de Stichting voor de
Landbouw.
De vraag oi een grote stad rijn voor
steden maar beter in zich kan opne
men dan wel dat het dé voorkeur ver
dient, deze laatste hun eigen leven te
laten leiden, is al gedurende vele
jaren, een pont van discussie in de
leringen van deskundigen. Wanneer
democratie betekent het verdelen van
de verantwoordelijkheid over zoveel
mogelijk mensen, dan is er wel iets
voor te zeggen, dat bepaalde delen
van een stadsagglomeratie hun eigen
bestuur behouden. In het kader van
dit artikel willen wij op dit punt niet
dieper ingaan; wel echter is er reden
om er op te wijzen dat juist stede-
bouw en meer in het algemeen plano
logie zich voor zulk een decentralisa
tie heel slecht leent D aarhij toch is
bet nodig, de dingen in groot verband
te zien. In een land als het onze is de
bestemming van de bodem een natio
nale zaak geworden. Wij bepleiten
waarlijk geen systeem, daarin be
staande, dat alles van bovenaf wordt
geregeld, maar wij vóelen tach wel
zeer sterk de noodzaak van een ge
coördineerd optreden ter verkrijging
van een verantwoorde indeling in cul
tuur-, woningbouw-, industrie- en
recreatiegebieden.
En nu komen wij terug op het
adres van de Stichting voor de
Landbouw. Want zo al cultuur
grond al te lichtvaardig voor uitbrei
ding is bestemd, dan hebben randge
meenten zich daaraan in het algemeen
in veel sterker mate schuldig gemaakt
dan de dikwijls in een eng keurslijf
van grenzen geperste stadsgemeenten.
Dat is geen kwestie van voorzichtig
heid aan de ene en gebrek aan scru
pules aan de andere kant; en het gaat
ook stellig niet in alle gevallen op.
Maar de zaak ligt nu eenmaal zo, dat
de randgemeenten gewoonlijk over
veel meer ruimte beschikken dan de
steden en dal zij door hun landelijk
heid of natuurschoon de kans hebben,
de beter gesitueerden uit de nabije
stad tot zich te trekken. Om dit tc be
reiken, mag men echter niet zuinig
zijn met de grond, leder die in of in
de buurt van een grotere stad woont,
kent wel de gemeenten welke de zui
nigheid niet hebben betracht.
Deze beschouwing beoogt in genen
dele het uiten van beschuldigingen of
het werpen van blaam op. wie ook.
De bedoeling is slechts, een zaak zui
ver te stellen die de Stichting voor de
LandUmw, uiteraard met de beste be
doelingen. in een verkeerd daglicht
had geplaatst In het kleine Neder
land, waar de mensen elkaar hoe lan
ger hoe meer beginnen te verdringen,
is recht vaardigheid, ook in de bodem-
indeling. een gebiedende eis. De
Stirhting voor de~ l-andhcuw, zo bij
uitstek de pleitbezorgster van de agra
rische bevolking blijve diligent. d«»ch
zorge voor eet? goede documentatie in
voorkomende gevallen en een welover
wogen vraridpunf m hel vraagstuk in
zilts geheel... rist voot bel welzijn van
hei Nederlandse volk van zo groot be
lang ia.
