„Voor komma in Grondwet
zijn verkiezingen nodig5
EraSrirD
Edmond
Mr Jonkman over actuele
staatkundige problemen
GELEZEN
r
Ontbreekt het onze vrouwen aan
zelfvertrouwen
Opzetjes „eigenlijk n soort
afzetterij" genoemd
Duizenden mensen brengen
Cor Ruys laatste groet
Anti-revolutionnairen niet
in socialistische wagen55
I en gewogen
Vr-/
Snuif en wrijf
Prof. dr L. v. d. Wal
Ollenhauer: „Vrijheid
is ondeelbaar"
Scherp requisitoir tegen aannemers
Mr Kist eist f 6000
boete tegen elk der
zes verdachten
Engelse arbeiders
weigeren overwerk
Gevangenisstraffen
voor principiële
dienstweigeraars
Bloemstukken vulden
chapelle ardente
Gouden feest van de
Koninklijke Ned.
Middenstandsbond
Opnieuw boete geëist
tegen chocolafabriek
WOL, NYLON
VS verlenen beurzen
aan onderwijzers
en leraren
Malan daagt raad
van Natal uit
Dr Schouten op generaal convent:
„Dit kabinet is niet
roder dan enig
voorgaand
Frankrijk stelt een
Europese medische
gemeenschap voor
Donderdag 25 September 1952
,3
(Van. onze parlementaire redacteur)
DEN HAAG. „Onze grondwet is nationaal opgezet. Maar
meer en meer overheerst de internationale rechtsorde de na
tionale rechtssfeer. Tot de Hand van Europa, de Noord Atlan
tische Verdragsorganisatie en de Europese Gemeenschap voor
Kolen en Staal, is Nederland toegetreden, nadat daartoe met
gewone parlementaire meerderheid was besloten. Dit waren
uiterst belangrijke beslissingen. Doch als bijvoorbeeld een
komma in de Grondwet geplaatst moet worden, dan is een
Kamerontbinding plus een twee-derde meerderheid in tweede
lezing vereist.
grondslag van 't Nederlands staats
bestel, dat élk orgaan met andere
organen heeft samen te werken?"
Uitdrukkelijk steld© mr jonkman bij
zyn toelichting aan on5 voorop, dat hij
ook nu in het geschil geen party wil
de kiezen. Doch z.i. kan de vraag ge
steld worden of de Tweede Kamer
haar verlangens ten aanzien van het
quorum «n stemoverdracht niet be
ter in een initiatief voorstel dan in
amendementen had kunnen neerleggen.
Dan had de Eerste Kamer daarover
zelfstandig kunnen oordelen, Werd
door deze amendering niet te weinig
rekening gehouden met Eerste Kamer
en Raad van State? Ook bij het beken
de geschil ten aanzien van de omzet
belasting op tijdschriften tussen de
Tweede Kamer en minister Lieftinck
is gebleken dat in de Eerste Kamer
prijs wordt" gesteld op een duidelijke
afbakening van het recht van initiatief
en. het recht van amendement.
Daarnaast dringt zich de vraag op
of de regering niet anders had kunnen
TJ denkt dat ik scherts! Maar in
feite is het zo, dat in bet thans
aanhangige, nieuwe grondwetsarti
kel SO C een komma is vergeten.
Daar staat onder meer: „Indien de
ontwikkeling van de internationale
rechtsorde zulks vordert kan in een
overeenkomst worden afgeweken
van. de bepalingen van de grond
wet." Tussen „vordert" en „kan"
had een komma moeten zijn ge
plaatst. De Eerste Kamer heeft
daarop in eerste lezing gewezen en
de regering heeft dit toegestemd,
maar de fout kon toen niet meer
hersteld worden. De Eerste Kamer
heeft immers geen recht van amen
dement. Er zoudendus nieuwe
verkiezingen voor gehouden moe
ten worden. Niemand denkt daar
aan uiteraard, ook omdat uit het
achterwege laten van dit leesteken
geen misverstand kan voortvloeien.
Maar één en ander demonstreert
de merkwaardige situatie waarin
wij zijn. geraakt. Vandaar dat ik
speciaal met het oog op het ge
beurde bij de Tweede Kamer-uit
breiding de vraag aan de orde
heb gesteld of onze eisen tot grond-
wetsherziening niet te zwaar zijn
geworden."
Aldus mr Jonkman in een inter
view, dat hij ons toestond naar
aanleiding van de rede, waarmee
hij vorige week de eerste vergade
ring van de Eerste Kamer in de
nieuwe zitting opende. Hij wees er
ons vervolgens op, dat reeds een.
ontwikkeling gaande is naar verge
makkelijking van de procedure tot
Grondwetswijziging. In 1938 werd
bepaald dat er in de in de Grondwet
genoemde bedragen van het inko
men van het Koninklijk Huis en
van de schadeloosstelling van de
Tweede Kamerleden, wijziging zou
kunnen worden aangebracht door
een wetsontwerp, met een meerder
heid van twee-derde van het aantal
Kamerleden aanvaard. Voor - een
dergelijke wijziging in de Grond-
wet werd dus géén Kamerontbin-
ding noch een behandeling in twee
lezingen meer gccist. vervolgens
werd in 1948 bepaald, dat van de
Grondwet afwijkende .voorzienin
gen, gevorderd door de overgang
naar de nieuwe rechtsorde met
Indonesië en de'.West, zouden kun-
~nen worded" getroffen door" een ge
wone wet mits met twee-derde der
uitgebrachte stemmen aan
vaard. Onder dezelfde voorwaarden
kon ook de nieuwe rechtsorde zelf
tot stand komen.
Onderscheid gewenst
Bij de aanhangige Grondwetsher
ziening wordt dezelfde weg verder
bewandeld in het reeds genoemde
nieuwe artikel 60 c. Met twee-der-
den van het aantal uitgebrachte
stemmen zal, indien de ontwikke
ling van de internationale rechts
orde dit vordert,, in .een overeen
komst afgeweken mogen worden
van de bepalingen der Grondwet.
„Z.'yn iri' dit licht dp eisen, die nu ge
steld wordefi aan een uitbreiding der
Tweede Kamer niet te zwaar?" zo vroeg
mr Jonkman zich af. Persoonlijk was
hij geneigd die vraag bevestigend te
beantwoorden. En hij achtte het der
halve de overweging waard, al naar
mate' de belangrijkheid van de onder
werpen die bij een Grondwetsherzie
ning aan.de orde komen, onderscheid
te maken in de procedure. Voor de
minst belangrijke, zaken zou gedacht
kunnen worden aan een wijziging, wel
ke in één lezing doch met een twee
derde-meerderheid tot stand zou kun
nen komen. Voor gewichtiger wijzigin
gen zou de eis verzwaard kunnen wor
den in dier voege, dat zij in twee lezin
gen doch zonder tussentijdse Kamer
ontbinding zouden worden behan
deld, waaTfaij dan in de tweede lezing
een twee-derde-meerderheid wordt ver
langd.
Deze tweede lezing zou dan In een
verenigde vergadering van de Staten-
Generaal, dus niet in een aparte ver
gadering van Tweede en Eerste Kamer
kunnen plaats vinden. Voor de aller
belangrijkste wijzigingen tenslotte zou
bovendien een Kamerontbinding ge
vergd kunnen worden. Ook hiermee
zou de tweede lezing echter jn een
Verenigde Vergadering kunnen geschie
den. Want persoonlijk stelt mr Jonk
man geen bijzondere prijs op een ge
splitste behandeling in tweede lezing.
De revisie-taak van de Eerste Kamer
lijkt dat °ok niet te eisen.
Samenwerking
De tweede vraag welke mr Jonk
man vorige week aan de orde stel
de luidde aldus: „Hebben bij deze
poging tot Grondwetsherziening alle
betrokken staatsorganen wel vol-
doende rekening gehouden met de
Jy/| ET meer dan gewone belangstelling
-LTX hebben, wij kennis genomen van
het bij A. W. Sljthoff, Leiden, uitgege
ven werk van Hans Berghuis: „Pleidooi
voor een zondaar". Deze jonge schrijver
geeft in dit eerste grotere prozawerk
van zijn hand blijk de zaken helder en
waar het een delicaat gegeven be
trof zonder valse sentimenten te kun
nen stellen.
Het gaat hier om een jongeman, die
aan t.b,e. lijdt, daarvan geneest, ver
volgens een hartstochtelijke liefde op
vat, bij een ongeluk zijn vrouw en zoon
tje verliest en tenslotte zijn oude ziekte
terugkrijgt en daaraan sterft. In het le
ven, van deze hoofdpersoon heeft zich
een .religieuze revolutie voltrokken: hü
was voorbestemd om" priester te worden,
doch: was anders geaard- Zijn leven
daarna werd een aaneenschakeling van
fouten geen toevallige, doch bewust
begane fouten uit zoals hij het zelf
zegt opstandigheid tegen God en roet
het duidelijke doel om God te krenken.
Dit alles is 'goed geschréven.' Het dui
delijk tragische, leven- van .de centrale
figuur word toprecht en on aangedikt
voor de geest van de lezer geprojec
teerd. Maar mén zal zich blöven verba
zen over de volhardendheid in 't kwaad
tegen beter weten in. Een gelovig mens
zal hierin moeilijk een pleidooi kunnen
zien. Prijs geb. S.90.
Mr J. A, JONKMAN:
„Zijn- eisen tót Grondwetsherziening
niet te zwaar geworden?"'
FÖR/GE week heeft men de
voorzitter van de Eerste
Kamer, mr J. A. Jonkman over
de gang van zaken met het
grondwetsvoorstel tot uitbrei
ding van 't. ledental der Twee
de Kamer en de lange duur van
de Kabinetsformatie verschil
lende vragen ter discussie ge
stéld. In zijn rede in de Eerste
Kamer ging mr Jonkman op
deze vragen niet dieper in en
gaf hij daarop ook geen ant
woord. Op ons verzoek heeft
hij zich bereid verklaardzij
het niet in zijn kwaliteit van
Eerste Kamer-voorzitter de
ze vragen in een interview wat
nader toe te lichten. Wij stellen
het zeer op prijs deze toelich
ting aan onze lezers te kunnen
voorleggen.
handelen nl. door het geamendeerde
voorstel terug te nemen en zoals 013
het geschil op de omzetbelasting ge
schiedde, twee nieuwe wetsontwerpen
in te dienen.
Tenslotte had. aldus mr JonKrnan,
ook de Eerste Kamer uiteraard anders
kunnen handelen. Zij had ondanks alle
bezwaren het thans verworpen voor
stel toch kunnen aanvaarden.
Taakverdeling
De derde vraag, door mr Jonk
man aan de orde gesteld, betrof de
kabinetsformatie. „Wie de tamelijk
lange duur van de kabinetsformatie
betreurt, ziet zich voor de constitu
tionele vraag geplaatst of de taak
verdeling tussen de verschillende
staatsorganen daarbij wel voldoende
werd in acht genomen".
Volgens rot Jonkman is ons staats
bestel zo jngericht dat Koningin. Raad
van State, ministers, Tweede Kamer.
Eerste Kamer, kiezersvolk en partij-
organen naast elkaar het landsbelang
hebben te bevorderen. De Koningin
benoemt en ontslaat dg ministers naar
■welgevallen. Voor het ministerschap
worden immers personen aangezocht
die passen in de staatkundige verhou
dingen, Dc ministers zijn verantwoor
delijk tegenover de Staten-Generaal;
zij -zijn niet vertegenwoordigers van
de Sta ten-Generaal.
„Werd," zo vroeg mr Jonkman zich
af, „dit onderscheid wel voldoende
in het oog gehouden? De Tweede
Kamer is niet geroepen noch tot
mee-regeren noch tot mee-formeren.
Onze ministers hebben in ons staats
bestel een. zelfstandige positie. Een
té sterke binding van een kabinet
aan het parlement is ten onzent con
stitutioneel aanvechtbaar cn zij
werkt een verlenging van een kabi
netsformatie in de hand."
„Wanneer zou blijken," zo besloot
mr Jonkman het onderhoud, „dat de
Tweede Kamer zich te sterk heeft
gemengd in de loop der dingen bij
dc jongste kabinetsformatie, dan
heeft zij wellicht haar positie daar
mee in haar verhouding tot de rege
ring eerder ondergraven dan ver
sterkt."
(Advertentie LM.)
Advertentie LM.)
Uw verkoudheid van neus,
keel of borst weg met
(humanistische wijsgeer)
aanvaardt ambt
DELFT. Woensdagmiddag heeft
prof. dr L. v. d. Wal, rector van
het Delftse Grotius-gymnasium, zijn
ambt aanvaard van bijzonder hoog
leraar in de wijsbegeerte, in het
bijzonder met betrekking tot de
humanistische levens- en wereld
beschouwing.
De term „humanistische wijsbe
geerte" verwierp spr. in zijn door
hemzelf „wellicht wat rhapsodisch"
genoemd betoog. Niet omdat het
principieel-ondogmatische karakter
van het humanisme een bedreiging
zou kunnen vormen voor de vrij
heid der wijsbegeerte, „maar deze
term moet", aldus spr. „worden af
gewezen als in wezen uiterst ge
vaarlijk. Wie haar gebruikt verheft
immers de verzaking der objecti
viteit tot beginsel."
DORTMUND,. Ollenhauer,
de vermoedelijke opvolger van
Schumacher als voorz. van de W.
Duitse Soc. Democr. Partij, heeft
Woensdagavond zijn partijgenoten
voorgehouden om vóór alles te
streven naar de bevrijding van de
18 millioen Duitsers die onder Rus
sisch bestuur leven.
UW UITERLIJK KAN DE
LENTE WEERSPIEGELEN!
Wanneer een vrouw
zich ongerust gaat ma
ken over haar uiter
lijk, dan wordt het
hoog tijd, om haar
in te lich-
Vast staat, dat er na
tuurlijke schoonheid
sluimert in de huid
van iedere gezonde
vrouw en dat al die
ongerustheid overbo
dig is. Er zijn maar
twee dingen nodig.
Zelfvertrouwenen
de toepassing van een
goede schoonheidszeep,
zoals Castella. Het fij
ne, zeer werkzame
schuim van Castella
drenkt, ontsmet- en
reinigt alle poriën. De
huidweefsels, gesterkt
door oliën, verwerkt
in Castella, spannen
zich weer en. sluiten
de volkomen gereinig
de poriën. Binnen een
week is zelfs een ver
waarloosde huid glad,
gaaf, stralend en fris...
en geurend naar jonge
lente,
Toch kost zo'n stuk
Castella, een ware
schoonheidsbron, u
niet meer dan 32 et.
Een mooie, frisse huid
behoort natuurlijk sa
men te gaan met een
glimlach, die blanke,
reine tanden toont.
Ook hier doet niemand
vergeefs een beroep op
Castella. Castella tand
pasta (normale tube
47 ct.; grote tube 75
ct.) geeft u wittere
tanden reeds na één
enkele maal poetsen!
(Van een onzer verslaggevers!
AMSTERDAM Na een requisi
toir van ruim een uur, heeft de
advocaat-generaal by het Gerechts
hof, mr F. C. Kist, een boete van
f 6000 geëist tegen elk van de zes
van opzetjes verdachte aannemers,
die Woensdag in hoger beroep te
recht stonden. Ook de Officier van
Justitie b|j de Utrechtse rechtbank
had in eerste instantie een der
gelijke boete geëist, doch de zes
aannemers waren vrijgesproken.
De Officier was daarop in beroep
gegaan.
Dit proces is een proefneming
van het openbaar ministerie, dat
na een eventuele veroordeling in
hoogste instantie een vervolging
tegen nog tweeduizend andere
nemers eveneens schuldig aan
het „opzetje" hoopt in te stellen.
Dat alle verdachten voor bet Hof
schuldig waren aan hetgeen hun
ten laste werd gelegd, is geen mo
ment- betwijfeld. Zij allen gaven
dit ook grif toe. Het gaat er alleen
om, óf zij strafbaar zijn volgens het
eerste artikel van het prijsvor-
mingsbesluit van 1941, dat ae enige
basis is geweest voor de dagvaar
ding aan deze aannemers.
Mr Kist, die ook het eerste, wel
haast sensationele sein tot deze
massa-vervolging heeft gegeven,
was van mening, dat dit artikel
zeker op de zes verdachten van
toepassing kan worden gebracht,
„Te zeer heeft de Utrechtse recht
bank rekening gehouden, dat in
het onderhavige geval de prijsvast
stelling, ondanks alles, nog vrij
redelijk is geworden. Het gaat om.
de prijsvorming en daar wil ik
zeker een excessieve onredelijkheid
in constateren," zei de advocaat-
generaal, die het geheel later nog
als „eigenlijk toch een soort afzet
terij" en „misbruik van vertrou
wen" beschreef.
Na het requisitoir van mr Kist
pleitten twee advocaten, mr Ph,
J. van Vliet uit' Amsterdam en mr
J. Drost uit Rotterdam voor de zes
aannemers. Beiden betoogden dat
naar hun mening de opzetjes in
de aannemerij niet zouden kunnen
worden bestreden met een vonnis.
Mr Van Vliet zei, dat een vrij
spraak een aanmoediging zou zijn
voor de Nederlandse aannemers
LONDEN. Britse vakvereni-
gingsleiders hebben, de „vredestich
ters" van de regering negerend, drie
millioen arbeiders in de machine-
industrie opgeroepen om met in
gang van 20 October geen overwerk
meer te verrichten.
De maatregel, die dient om kracht
bij te 'zetten aan looneisen, zal de
machineindustrie op drie millioen
man-uren per week komen te staan
en de wapenproductie belemmeren.
De werkgevers, die. de eis van de
vakbonden tot een loonsverhoging
van twee pond sterling per week
hebben afgewezen, willen het ge
schil voorgelegd zien aan een arbi
tragecommissie onder staatstoezicht.
DEN HAAG. Zeven'principiële
dienstweigeraars hebben Woensdag
terecht gestaan voor de krjjgsraaó-
te-velde West. Zes van hen, die al
gehele dienst weigerden, hadden bij
bun. opkomst geen uniform willen
aantrekken, één wilde wèl het uni
form aantrekken, maar géén wa
pens dragen.
Vyf van hen werden veroordeeld
tot straffen, variërend van acht
maanden tot twee en een half jaar.
De zaak van een hunner is aange
houden om een psychiatrisch on
derzoek in te doen stellen en één
kreeg gelegenheid revisie te vragen
van de afwijzende beschikking op
zijn beroep op de Dienstweigerings-
wet.
(Van onze correspondent)
AMSTERDAM. Duizenden heb
ben vanmorgen de laatste eer be
wezen aan de grote toneelspeler
Cor Ruys, die Maandag overleed.
De hall van de Stadsschouwburg
was herschapen in een chapelle ar
dente. Hier stond het stoffelijk over
schot van Ruys opgebaard, bedekt
met een grote krans van zijn ge
zelschap „Het Vrije Toneel".
Verder was de vloer rondom tot
in de gangen, bedekt met bloem
stukken en kransen van toneelge
zelschappen, schouwburgen, kunst
kringen, vrienden en bewonderaars.
De dodenwacht was betrokken door
vier acteurs van Ruys' ensemble:
Wim v. d. Brink. Dudok van Heel,
Eric van Ingen en Ton van Duin
hoven, afgelost door de toneelmees
ter René Verhagen en de acteur
Pierre Myin.
Emigrantenschepen
varen uit
DEN HAAG. Van de volgende
emigrantenschepen staat de vertrek?
datum vast:
26 September: „Sibajak" naar N.
Zeeland.
4 October: „Waterman" naar Au
stralië en Nieuw Zeeland.
28 October: „Zuiderkruis" naar Z.
Afrika,
11 November: „Johan van Olden-
barnevelt" naar Australië.
29 November; „Fairsea" naar Au-
i stralië. -
Langs de baar defileerde tussen
tien en elf uur een onafgebroken
rij van mensen, jong en oud, arm
en rijk kwam van zijn genegenheid
getuigen. Ook vrienden, collega's en
vele letterkundigen waren in grote
getale gekomen.
Om tien voor twaalf, onder stro
mende regen, zette zich de stoet in
beweging. Naast de lijkwagen lie
pen de slippendragers, en daarach
ter een enorm lange rij familie
leden, vrienden, bekenden en to
neelspelers en toneelspeelsters.
Officiële tegenspraak:
Urkers in Argentinië
niet op rand van de
armoede
BUENOS AIRES. Éen medede
ling van. de burgemeester van Urk,
dat twaaif van de naar Argentinië
geëmigreerde Urkers ,op de rand van
de armoede" waren, is in officiële
Nederlandse kringen in,Buenos Aires
tegengesproken. Men vertelde, dat
van de twintig naar Argentinië ge
ëmigreerde Urkers er tien naar Ne
derland waren teruggekeerd, drie
nog de visserij uitoefenden en drie
ander werk hadden gevonden.
Vier hadden tot voor een paar da
gen geleden nog "werk en trachtten
nu, met hulp van de Nederlandse ko
lonie in Argentinië, een andere be
trekking te vinden. De Urkers krij
gen. van hun landgenoten in Argen
tinië de nodige hulp tot zij werk heb
ben gevonden of besloten hebben
naar Nederland terug te keren.
om met haast en energie naar een
betere oplossing te zoeken van dit
geenszins nieuwe probleem. Boven
dien maakte deze advocaat nog een
vergelijking tussen het Nederlandse
systeem van opzetjes en de metho
den, die andere landen worden ge
volgd. Beide pleiters bestreden de
juridische motieven, die de advo
caat-generaal tot de eis van de
hoge boete hadden doen besluiten.
Uitspraak over veertien dagen.
(Van een onzer redacteuren)
SCHEVENINGEN. In het Sche-
venlngse Kurhaus werd Woensdag
middag in tegenwoordigheid van.
Prins Bernbard 'n jubileumcongres
ter gelegenheid van het 50-jarig be
staan van deKon. Ned. Midden
standsbond geopend met een her-
dcnkingsvèrgadering in de grote
KurzaaL
Na deverwelkomin door de voor
zitter Van de Haagse afdeling van
de bond, de heer K. J. Nieuwksrke,
sprak de voorzitter van de KNMB
de lieer L. de Groot, een herden
kingsrede uit, waarin hij een over
zicht gaf van de geschiedenis sind3
de oprichting van de bond in 19Ö2
te Amsterdam. Tijdens zijn rede
werden de aan de bond ontvallen
pioniers van de middenstandsbewe-
ging herdacht.
AMSTERDAM. Voor de recht
bank te Amsterdam stond Woensdag
een der directeuren van eert choco
ladefabriek in het Gooi in hoger be
roep terecht, omdat de fabriek be
schuldigd was van overtreding der
Loterij wet. De kantonrechter had
een boete van 300.—- opgelegd.
De fabriek had een prijsvraag uit-
geschreven, in die vorm. dat het
publiek door een zo groot mogelijk
aantal reepomslagen te verzamelen
en deze in te zenden, kon meedingen
naar prijzen. Daardoor steunde men
tevens een liefdadig doeL
De officier van Justitie vroeg be
vestiging van het vonnis.
De verdediger, mr. Masthoff acht
te overtreding van de Loterij wet
niet bewezen.
Uitspraak 8 October.
LEEUWARDEN heeft Woensdag
feest gevierd, omdat de Friese
Maatschappij van Landbouw hon
derd jaar bestond. 'De feestvreug
de kreeg een bijzonder karakter,
doordat Koningin Juliana de Frie
se hoofdstad bezocht. Zij woonde
o.m. een wijdings-bijeenkomst bij
in de Grote Kerk. Na afloop
daarvan verliet zy de kerk door
het Oranje-poortje.
(Advertentie LM.)
's werelds grootste
en beste wasmiddel
en alle tere weefsels a
voor...
AMSTERDAM. De Amerikaanse
regering stelt tien studiebeurzen
omvattende de reiskosten van en naar
en de kosten van verblijf en studie ln
de Ver. Staten beschikbaar voor Ne
derlandse leerkrachten bij het lager,
middelbaar, voorbereidend hoger en
nijverheidsonderwijs..
De cursussen voor het lager, voorbe
reidend hoger, middelbaar en nijver
heidsonderwijs beginnen medio Augus
tus 1953 en duren zes maanden, de
cursus voor leraren in de Engelse taal
begint ongeveer 1 Juli' 1953en duurt
viei maanden.
Voorts kunnen voor leraren bij het
middelbaar onderwijs enkele uitwisse
lingen tot stand worden gebracht met
Amerikaanse leerkrachten.
Formulieren moeten vóór 30 October
worden aangevraagd bU het Neder Jand-
Amerika instituut. Museumplein 4, Am.
sterdam-Z.
Finse minister van
buitenlandse zaken
zal aftreden
(Van onze correspondent
KOPENHAGEN Finland zal
waarschijnlijk binnenkort een nieu
we minister van Buitenlandse Za
ken krijgen. De huidige minister
Tuomxoja zal namelijk heen gaan.
Hij was door de Finse Nationale
Bank. waarvan bij nog steeds pre
sident-directeur is „uitgeleend".De
bankr.cmmissïe uit het Finse parle
ment heeft geweigerd om' het ver
lof van de minister; tot. na 31 'De-
cember van dit jaar te "verlengen
en men meent in Helsinki, dat hij,
hoewel ongaarne, de voorkeur zal
geven aan zijn functie bij de bank
hoven tiè post van minister van
Buitenlandse' Zaken.
PRETORIA. r>r Malan, de
Zuidafrikaanse minister-president,
heeft de provinciale raad van Na-
tal uitgedaagd een resolutie aan te
nemen waarin de regering verzocht
wordt Natal uit te zonderen van de
toepassing der apartheidswetten, al
dus meldt de „Times". Malan zeide
in een rede voor de nationale par
tij in Transvaal, dat dit zijn ant
woord was op de actie van Natal
tegen de politiek van de regering.
In Natal wonen 274.000 blanken,
bijna 300.000 Aziaten en 1.800.000
inheemsen.
Stichting Schoolradio in
Utrecht bijeen
UTRECHT. De stichting Ne
derlandse Schoolradio vergadert
Zaterdagmiddag onder voorzitter
schap van de heer G. de Clercq,
in het Jaarbeursgebouw te Utrecht.
Hoofden van scholen en leerkrach
ten uit het gehele land zullen wor
den ingeleid ih het wetenschappe
lijk onderzoek, dat ingaande 1 Oct.
zal worden ingesteld door de lei
der van het Nutsscminarie voor
paedagogie te Amsterdam, prof. dr
I. C. van Houten en zijn staf.
T~ÏE derde klas coupé in de eivolle
trein naar Rennes bevatte een
gevarieerd programma. Een stuurs
zwijgende Bretonse boer zat bij het
venster, met zijn dochter van zes:
een damesachtig opgedirkt engeltje,
dat moederlijk in de weer was met
haar babypop, die ten gevolge van
een wat onbedreven gelaatsbeschil
dering geleek opeen dode dwerg,
wiens ogen a'leen nog moesten wor
den toegedrukt. Een ontevreden bur
gerdame beheerde aan mijn linker
hand een groot aantal kettingen en
armbanden, die zij als verworven
heden koesterde, en een artistiek uit
gemonsterd echtpaar, dat gestadig
highbrow-blikken uitzond, bracht me
de woorden in herinnering waarmee
Erika Mann dit genre eens vastpin
de: ze schreien van ontroering voor
een Picasso, ■maar zeggen als de zon
ondergaat: „Kijk eens wat een
Kitsch".
Op de bank tegenover me zaten
drie priesters. De een ivcs oud, dik
en moe, een man met een hekel aan
complicaties en een voorkeur voor
warme kruiken in bed. Tegen de
veertig liep de tweede. Hij had een
smal, intelligent gezicht en zat vol
sonore stembuigingen en beleefde
glimlachjes, waardoor hij iets weg-
had van een ambitieuze employé op
een legatie. Helemaal bij het raam,
hield zich een jongeman op, die de
soutane droeg als een trainingspak.
In de clericaïe hiërarchie moest hij
nog wel verschrikkelijk laag wezen,
want hij zag er uit, of hij de voet
baljaren maar net te boven was. De
jongen had een onbedaarlijk plezier
in zijn leven. Zijn door de zon ge
blakerd gezicht lachte voortdurend
en hij zat tot aan zijn oren vol met
parate energie, waardoor hij het ver
mogen der meer uïtgebalanceerden
miste, om stil op zijn bankje Xe bïij-
ven zitten. Toen de trein nog op het
station stond, vond hij baat by hei
tillen der koffers en het herhaalde
lijk reorganiseren van alles wat de
netten te torsen hadden, maar ten
slotte viel er echt niets meer te ver
zetten en réden we.
„Hoe laat zijn. we in Rennes?"
vroeg hij na vijf minuten.
De beide anderen lazen hu» bre
vier, dat zij in mooie, lederen foit-
draaltjes met zich meevoerden, maar
de oude keek even op en zei:
„Dat duurt nog -uier en een half
uur, Edmond."
Hij sprak ingetoomd lankmoedig
tegen de jongen, zoals een onder
wijzer een enigszins achterlijke, doch
goedwillende leerling behandelt.
,.Ay, nog een hele tijd," vond Ed
mond.
H(j ging opstaan, trok zijn koffer
uit het net en haalde daaruit een
papieren zak te voorschijn. Er zaten
appelen in, die hij nu begon rond te
delen met de blijde trots van een
kind, dat map tracteren in de klas.
Het kleine meisje nam er een, de
boer sliep al, de burgerdame had ook
wel trek, maar het geavanceerde
artistenpaar schudde koel van neen,
zoals mensen steekgeld weigeren.
„Ze zijn goed," zei Edmond trouus-
hartig. „Uit mijn eigen dorp."
Maar zelfs dié toevoeging hielp
niet, zodat hij maar verder ging met
zijn sak, onbeschadigd van humeur,
overigens. De twee andere priester#
pakten er een zonder 'op te kijken,
met zo'n gebaar van „dat moét je
wel doen, anders gaat hij er over
zaniken" en ik kreeg de appel in
mijn schoot geworpen. Met de «utti-
ging van het ooft gingen zowat tien
minuten heen. Wat nu gedaan? Ed
mond zót'tot allés bereid, maar door
de omstandigheden belemmerd in
zijn hoek en begon wat te neuriën.
,jpompompom, pompompom" zoem
de hij.
Dc oude keek even apsij, mat hem
met een vaderlijk blik en liet het zo.
Het neuriën kreeg langzaam con
touren en enige minuten later kwa
men er al onduidelijke brokjes .tekst
in voor. Terwijl de trein zich voort-
repte naar Bretagne hoorde de coupé
opeens hoe zyn heldere, vrolijke
stem inzette:
Auprès de ma blonde..."
De héle coupé keek op. Als één
man legden de twee andere priesters
de boekjes op de knie en streng
klonk het:
„Edmond!"
Hij werd nóg roder dan hij al was,
maar verloor zijn tegenwoordigheid
van geest nier, want uit de vrije
hond boutade hij een- stoutmoedige
improvisatie op de woorden die hem
waren ontsnapt.
„Pompompompompompom," com
poneerde hij, maar de oude schudde
zijn hoofd en zei geduldig:
„Ais je nou eens ging lézen
KRONKEL
5?"
UTRECHT. „Er zijn er, die menen, dat de Anti-Revolutionnairen nooit
medewerking moeten verlenen aan een kabinet, waarin ook socialisten
zitting hebben, terwijl daartegenover anderen betogen, dat de anti-revolu
tionnairen moeten medewerken aan een kabinet, hoe dan ook. Een stand
punt „nooit met de socialisten" is niet te aanvaarden," zei dr. J. Schou
ten, voorzitter van de A.R.-Tweede Kamerfractie tijdens het generale con
vent van die party.
.Men moet ook met de feiten reke
nen," vervolgde hij. „Het land moet
toch geregeerd worden. Men zegt
wel: waarom nu bereidheid en in het
verleden niet? Die vraag is onjuist.
Bereidheid was er ook in het verle
den, doch. men maakte het toen on
mogelijk. Thans waren program en
samenstelling van het kabinet van
dien aard, dat bereidheid tot mede
werking kon worden toegezegd."
„Dit kabinet", verklaarde dr Schou
ten, „isniet roder dan enig voor
gaand kabinet. Als het program so
cialistisch zou zijn. zou dit door
de AR. Kamerfractie zeker niet
zijn aanvaard." Dat de Kamer
fracties tegenover dit kabinet in ex
tra-parlementaire verhouding staan,
was volgens spreker, niet de schuld
van de Anti Sevolutionnairen.
De Acti-Revolutionnaire ministers,
zei dr Schouten, staan voor een
ontzaglijk moeilijke taak. Princi
pieel en practisch zou het onjuist
zijn -tegep hen te opponeren.
Dat het huidige kabinet er' een
is van socialistische signatuur, vond
spreker een ongerechtvaardïge be
wering. Zou blijken, dat dit toch
het geval was. dan z.ullen de Aiiti-
Revolutionnairen zich ertegen ver
zetten. 'V
In 't debat verklaarde dr Schou
ten, dat het centraal comité over?
wegen zal of er gronden zijn voor
verdere reorganisatie van de partij.
Tenslotte verklaarde hij: „Wij zyn
niet in een socialistische wagen
gestapt, Niet om ontevredenen te
vreden te stellen hebben twee van
onze mannen zitting genomen in
het kabinet."
(Advertentie LM.
PARIJS. Frankrijk heeft
Woensdag voorgesteld ter gemeen
schappelijke bestrijding van ziek
ten over te gaan tot dé oprichting
van een Europese medischs ge-
meenschap. Het betrokken plan zal
vóór 8 October te Straatsburg aan
de Raad van Europa voorgelegd
worden. Bij verwezenlijking van
het plan zullen geneesmiddelen
zonder enige belemmering van het
ene Europese land naar het andere
overgebracht kunnen worden, art
sen uitgewisseld en laboratoria ge-
meenschappelijk gefinancierd en
geexploiteerd worden. Bovendien
zal een Europese bloedbank 'wor-
den opgericht.
