DRIESTUIVERSOPERA een
illusie hield stand
Met de werkloosheid valt het
mee in Rotterdam
Mikein Kopenhagen
weet van alles wat
In voorjaar in sommige
beroepen tekorten aan
vakkrachten verwacht
Magiër Crochet gaat zichzelf
in de bloemetjes zetten
s
ROTTERDAMSE BIOSCOPEN
Gene Kelly in de „Zwarte Hand"
een sterke thriller
Welke kant?
W<
OOK IN ONGUNSTIG WINTERSEIZOEN:
Surinamers met uitstekende
voordrach t en toneel
R.PR.O. gaf onder Van Kempen
romantische werken
J
Zaterdag 29 November 1952
[TOE VAAK niet betekent het weerzien van een vooroorlogse, des-
H tijds zo vung bewonderde filra een lichte (of zelfs zware) des
illusie? Zij doet ons verouderd aan, de idealen van schoonheid, de
spelopvattingen zijn veranderd, enfin et zijn talloze bezwaren, waarop
zo'n filmlegende voor ons critisch oog strandt.
De reprise van de ruim 20 jaar oudeberoemde Driestuiversopera
vormt een weldadige uitzondering op die ervaring. De*film van Pabst
near het zangspel van Bert Brecht met de prachtige, suggestieve *nu-
ziek van Kurt Weill hééft ,£chónheitsfehler", die ons nu opvallen en
een sociale tend enz, die nu misschien overleefd is.
Huwelijksmakelaar ster Mae S-wa-
zey Theltna Ritte r) tracht de
knappe Jeanne Crain aan een man
te koppelen, doch dreigt zelf het
slachtoffer van haur intriges te
worden. Ze trekt dan een ver
baasd gezicht. Uit: ,tfuwrhjka-
bureau. Succes". (PRINSES).
Maar die gebreken vallen m het niet
by de intense kracht, waarmee de film
in uiterst sarcastische beelden en met
de bijtende, niet loslatende muzikale
motieven, van Weill de wrange geschie
denis van de bendeleider Mackie Mes-
ser en Polly Peachum. de dochter van
de koning der Londense bedelaars ver
haalt. Die geschiedenis wil ons leren,
dat de grenzen tussen misdaad en maat
schappelijk. „fatsoen" maar heel betrek
kelijk zijn.
Nadat Mackie Messer zich met behulp
van z'n bendeleden en vele corrupte
relaties njk gestolen heeft, kan hu zich
als hooggeeerd bankdirecteur ongeveer
dezelfde praktijken veroorloven, thans
echter binnen de grenzen der wet. „Erst
kommt das Pressen und dann die
Moralzingt de grote zanger Ernst
Eusch, wiens prachtige navrante chan
sons voor velen de herinnering aan De
Driestuiversopera hebben levend ge
houden.
Sterke overtuiging
Wat ons thans vooral bekoort, zelfs
meesleept in deze film. is de vaste
greep, die de maker op z'n stof gehad
heeft. Men behoeft het er niet mee eens
te zijn maar de sterke overtuiging,
van waaruit deze Duitse, maar in diep
ste wezen zeer internationaal ingestelde
film ontstaan is, zal men bij de filmers
van thans tevergeefs zoeken.
Vele oude bekenden uit de acteurs-
wereld vóör Hitier ziet men terug:
Rudolf Foster. Hermann TJiimig, Caroia
Neher, Lotte LenJa, Fritz Rasp. We dan
ken dit weerzien aan het importbureau
Actueel Film, dat na langdurig speuren,
en veel onderhandelen een verrassend
gave copie, afkomstig uit Oost-Duits-
land, wist te bemachtigen- De enige
copie in Nederland Is in IS4<J door de
Sicheriieltsdlenst in beslag genomen en
later vernietigd.
Bij Wijze van inleiding van deze ge
restaureerde versie ziet en hoort men
Ernst Buscli en. Fritz Rasp, gezeten in
de loge van een Duits theater, wat
mijmeren over het ontstaan van de film.
De bedoeling van dit verwarrend begin
is niet duidelijk.
Van harte hopen we, dat er ook in
Rotterdam een traditie grceifc van jaar-
lykse reprises van deze zo ongemeen
boeiende film (in CINEAC).
Prinses
Eenzame vrijgezellen, hoedt u voor
Mae-Swazey. Deze geboren huweluks-
makelaarster houdt ervan mannen met
verlegenheidscomplexen een duwtje in.
de goede richting té geven cn meisjes
van veertig aan een echtgenoot met of
zonder kaal kruintje te helpen. Haar
„Huwelijksbureau Succes" is «tan ook
een. succes en het gebeurt zelfs, dat Mae
een smeulend hef desvuurtje zo weet aan
te wakkeren, dat zy zich plotseling voor
een ware prairiebrand ziet gesteld. Mae
gaat van het standpunt uit, dat er twee
soorten mannen zijn: dooie dienders en
kerels, die al te vlot van stapel lopen.
De eerste laat ze rozen naar cancii-
daat-egaas zenden en de tweede soort
smijt ze de deur uit. Tot op een dag
haar wegen worden gekruist door een
lieftallige mannequin, die in. de netten
van een te vlot exemplaar van het
sterkte geslacht verstrikt dreigt te raken.
Voor dit meisje gaat ze zonder com
missie op jacht naar een. man. George
Ctikor heeft op bijzonder geestige wijze
met dit verhaal de goede zijde van de
bonafide huwelijksbureau*, weten te be
lichten. Zijn typen van naar een beetje
huwelijksgeluk verlangende eenzame
mannen on oudere meisjes zjjn, bij alle
lachbuien die in- de bioscoop opklinken,
soms ontroerend tragisch. Jeanne Cram
vertolkt de rol van de mannequin. Met
alle respect voor haar bekoorlijkheden,
Thelma Ritter als de zakelijke, nuchtere
en toch gevoelige Mae Swazey ie DE
actrice van deze optnerkelok goede
filmcomedie.
Colosseum en Victoria
Een verrassend goede thriller verbergt
zich achter de weinig verwachtingen
wekkende titel „De Zwarte Hand". Het
verhaal van deze film. gaat over de ter
reur, die een Italiaanse afpersersorga
nisatie uitoefent op landgenoten in New
York. Het )s echter niet in de eerste
plaats de geschiedenis van bomaanslagen
en gangsterpractijkcn, die deze rolprent
ze ongemeen spannend maakt. Veel
meer draagt daartoe bij de wijze, waar
op de makers een ruim gebruik van
filmische middelen hebben weten te
maken. Close-ups van een brandend
sigarettenpeukje en de lont van een-
bom doen als het ware op het gezicht
van een gevangene de gedachte groeien
de lont met het peukje aan te steken.
Het fel oplichten van een venster m
een donkere straat, waar een man wordt
achtervolgd, de schaduwen van komen
de figuren op het matglas van een ver
gaderlokaaltje. het sluipen op een trap,
letter luk op de voet gevolgd door de
camera, het is alles heel knap verfilmd.
Liefhebbers van spanning zullen van
deze film genieten, doch ook zij, die van
een film houden omdat deze met de
specifieke middelen van de film is ge
maakt zullen ,De Zwarte Hand" kunnen
waarderen.
Gene Kelly, bekend uit vele dansfilms,
speelt in deze film de rol van een soort
particulier bestrijder van de gangsters.
Capitol
Terwijl Amerika door de burgeroorlog
in (technicolor-)vlammen staat, sluiten
vijf vechtlustige, onbezonnen jongelin
gen zich aan bij de vermeende held
Quantnll, leider van een guenllatroep.
Al spoedig echter blijkt, dat Quantnll
met meer is dan een meedogenloze
moordenaar en zijn troep een bijzonder
onvriendelijke roversbende. Dan komen
natuurlijk de conflicten, want de leider
van de vyf, Jesse James. ïs niet teer
hartig, maar de slachtpartijen van Quan
tnll c.s. zijn hem toch te boud. Het
blijkt evenwel, dat ook reeds m die tijd
het kwaad zichzelf strafte: de schurk
Quantnll krijgt zijn trekken degelijk
thtus: desertie van bijna al zijn mannen
en een verwonding aan zijn ogen. waar
door hij blind wordt. Als Jesse zijn
vroegere hoogvereerde kolonel zó ziet.
kan hij zijn edele gevoelens niet be
dwingen en tracht Quantrill te redden.
Die op zijn beurt echter voelt het
buzonder minieme blanke pitje, dat nog
m zijn als van gewapend betonnen bol
ster zit, ontkiemen en offert zich op
voor Jesse, zodat „Vlammen over Kan
sas" zuti toeschouwers bevredigd doet
vertrekken.
Rex
In. het Damascus van de twintiger
jaren was het niet prettig leven. Hum
phrey Bogart woont er in de film
„Sirocco": hij is een Amenkaanie avon-
turier-annex-wapenhandelaar, die de
Syrische illegalen van middelen voorziet
]\f egentig jaar geleden teisterde
3e burgeroorlog de Verenig
de Staten van Noord-Amerika.
Het fliïï-ö om de nationale een
heid van de Unie en om de
afscha/iins van de slavernij.
Abraham Lincoln was de vast
beraden President, die om zijn
onbaatzuchtigheid en oprecht
heid de bijnaam „honest Abe"
kreeg.
Midden in de verwoede strijd
tussen Noord en Zuidwaarbij
de Zuidelijken de negers als sla
ven wilden behouden, vroeg óèn
der Noordelijken, overtuigd van
eipen edele inzet, aan Lincoln:
„Waf denkt U. President, God
staal toch aan onze kant?"
Waarop Ltncoln anttooordde:
„Dat weet Ik niet. Ik weet al
leen, dat toü moeten zorgen aan
Gods kant te staan."
Bier wordt de kern geraakt.
Ais m 10 dokter U een recept
heeft gegeven en U gooit het m
de prullemandclan hoeft V «iet
te denken dat de dokter aan uw
kant staat. God heeft ons, men
sen uan allerlei slag, een recept,
Voor een gezonde samenleving
gegeven: „Heb nu> naaste lief.'"
Maar als tou het blauw-blauw
laten?
Morgen begint de Adventstijd
Ai sof God ons toil laten zoeten'
„Als gij nie.t aan mijn kant kunt
konten, dan kom ik bij IJ
Is er soms het een en ander
te regelen poor Ztjn ontvangst?
Doe het dan.
F. OBERMAN.
V
Ernst Buseft, de onvergetelijke
Straatzanger uit De Driestuivers
opera.. (CINEAC).
om gewapende tegenstand te bieden. Hij
krugt nog te maken met Violette (Marta
Toren), die hu voor zich wint. Zij is
het gewezen (knappe) vriendinnetje van
de Franse kolonel Feroud, dat almaar
met Humphrey naar Kairo wil. De kolo
nel weet in een vlaag van vredelievend
heid de Emir en zijn opstandige Syners
voor een wapenstilstandsbespreking te
bepraten, maar Humphrey krijgt een
handgranaat voor de voeten geworpen,
wat hem het leven en Violette kost.
Wie Bogart's „Tokyo Joe" zag, hoeft
met meer te gaan,' veel verschil tussen
beide producten is er niet.
Nieuw RAVERO-bedrijf
wordt Maandag geopend
Net nog in Rotterdam, tegen de
grens van Schiedam, in de Nieuw
Ma thenesserstraat, opent de R A.V.E.
Tl.O. Maandag een technische afde-
I hng van haar bedrijf, die hoofd-
1 zakelijk zal dienen om de eigen wa-
1 gen 5 te repareren, hoewel raeo ook
particulieren uiteraard geen service
zal weigeren.
In het geheel heeft de K.A.V.E.TtO. de
beschikking gekregen over een opper
vlak van 4000 m2„ waarop drie werk-
haïlen zijn gebouwd met samen 2200 m2.
Oppervlakte, De twee grootsten zijn
50 X 20 meter, vrij overspannen, zodat
zij vooral als stallmgruimte uitstekende
I diensten kunnen bewijzen. Er in en
I rondom bevinden zich dc plaatwerkerij,
I de bekledmfisafdehng, de dooremeer-
plaats, hei magazijn en nog enkele
1 speciale afdelingen zodat men zoveel
1 mogelijk de meest voorkomende onder-
I houdsbeurten aan de automobielen van
het taxibedrijf, dat als vanouds zijn
1 centrum houdt tn de Beurs door eigen
mensen kan laten uitvoeren. De aan
winst aan de Nieuwe Mathenesserstraat
zal natuurlijk wel een zgn. valpost zijn
I voor de taxi's.
/w.
Uit. Scandinaviëteruggekeerde zeelieden lieten ons handige folder
tjes zien die zij in de voornaamste havens ontvangen hadden en wel
ker inhoud zó practisch was bevonden, dat zij ons zeiden: „Is zoiets
in Rotterdam nu ook niet mogelijk? Schrijf er eens over!" Wij nemen
een der Seafarer's Guide to Copenhagen" tot voorbeeld, omdat ach
terin, op de rugzijde van een duidelijk plattegrond je der voornaamste
haven- en ontspanningskwartieren bij een grappig prentje staat:
„Willen jullie naar een bioscoop, agenten bezet, dan. te altijd Mike er
schouwburg of sportgebeurtenis?,nog."
bel met je naam en toenaam de con- „En nu gaan we het eenfe hebben
tact-man Bórge Mikkelsen op en hij over zgn, lekker Deens eten, echt
zorgt ervoor, dat a lies bij hem klaar- I Deens drinken, winkelen, fooien,
ligt. Je kunt hem aanspreken met kiosken, sluitings-uren, uitstapjes
„Mike". Zijn nummer is PAlae 8341
en anders SUndby 2491 y. Mike ar
rangeert ook voor jullie wedstrijden
met bemanningen van andere sche
pen. Mike kan alles en Mike doet
alles voor Jan de Zeeman, want
daar is hij voor."
„Neem een dagblad. Bestudeer de
advertenties. Doe je keuze en bel
Mike op."
„Wil-je naar een polykliniek?
daar en daar bevinden zij zich en
dat zijn hun uren."'
„Wil-je gewoonweg wat rondslen
teren en toch nog wat opsteken?,
neemt dan die-en-die route en ga
daar-en-daar maar eens pleisteren."
„Wil-je thuis kunnen vertellen,
dat je Kopenhagen kent als je zak,
nestel-je dan daar-en-daar, of volg
Mike's wenken op."
„Alle sporten worden bedreven in
deze stad, maar er is misschien nog
wel iets bij, waar je nog geen kaas
van hebt gegeten. Heb-je bijvoor
beeld weieens aan tonijnenvangst
gedaan? Praat met Mike en het
komt voor mekaar."
„Laat-je niet in de nek kijken met
geld en geld wisselen: ziehier de
gangbare waarden en tegenwaar
den" (volgt een hele lijst).
„In Denemarken houden wij
rechts, nemen ons hoofddeksel af
als wij iemand groeten en wij schud
den graag iemand de hand. Als wy
iemand toedrinken, zeggen wij
,.skaal*\ dat je ongeveer uitspreekt
als het Engelse skawl,"
„Als je iets verliest, moet-je daar-
en-daar naar toe en als je naar de
kerk wilt: ziehier een hele lijst.
Iedere politie-agent kan je alles ver
tellen van de vertegenwoordiging
van je land. te onzent en als alle
I N dit voor de werkgelegen-
held ongunstige wintersei
zoen staat Rotterdam er in ver
gelijking met sommige andere
delen van Nederland goed
voor. De scheepswerven heb
ben voor enkele jaren orders;
in de wederopbouw zullen nog
lang veel arbeidskrachten no
dig zijn. Naar het zich laat aan
zien zal deze gunstige situatie
nog zeker enkele jaren voort
duren.
Aan het einde van October telde
Rotterdam 7297 werklozen. Daar
zijn de minder validen bij en ook
de ouderen, die altijd moeilijk in
het arbeidsproces kunnen worden
opgenomen. Het aantal voor de
bouwnijverheid is groter dan vorig
jaar omdat toen een 2eer aanzien
lijk aantal schilders die in deze
sector thuishoren, werk vonden op i Ook aan kantoorbedienden is geen
de Nieuw Amsterdam, die destijdsgebrek, maar dit is een probleem
in restauratie was Nu Iaat het apart.
Wel wordt het werkloosheids
cijfer in de metaalsector sterk
beïnvloed door de toevloed van
oud-leerlmgen van de ambachts
scholen, die niet onmiddellijk een
plaats hebben gevonden. Boven
dien zijn er met-specifieke metaal-
beroepen onder gerangschikt als
stokers, donkeyheden, classificeer
der®, m bet algemeen sterk op de
'naven geonenteerde beroepen.
Bijna de helft van het aantal
werklozen is ongeschoold. Velen
van hen zullen alleen werk vinden
b:j een abnormaal grote vraag naar
arbeidskrachten. Een deel zal m
het voorjaar tewerk kunnen wor
den gesteld als de seizoeninvloed
voorbij is en meer geschoolden
worden ingeschakeld. In de regel
blijft de verhouding tussen de aan
tallen geschoolden en ongeschoolden
in een bedrijf vrij constant.
In tal xran sectoren blijft het
moeilijk. Voor de Horeca-bedrijven
is de winter ongunstig. Meubelma
kers en maatklëermakers zijn er
nog altijd teveel: de oorzaken hier
van zijn niet moeilijk te vinden.
normale seizoenverschijnsel zich
gelden.
Statistische cijfers zijn zonder
toelichting gevaarlijk. Wie leest dat
er in de metaalsector 1000 werk
lozen zijn mag daar niet uit aflei
den dat het in Rotterdam met de
metaalnijverheid niet goed 20U
gaan. Integendeel, de metaalindus
trie beeft een tekort aan vakkrach
ten en het ziet er niet naar uit dat
dit m afzienbare tijd zal zijn op
geheven.
Welkom hulpmiddel
T NTUSSEN zoekt men naarstig
■•■naar middelen om het werkloos
heidscijfer zo laag mogelijk te
houden. Vraag naar en aanbod, van
arbeidskrachten kan men niet ge
heel va de hand houden; de inter
nationale economische situatie heeft
op de nationale verhoudingen, on
der andere op de arbeidsmarkt,
grote invloed en als die invloed
maken en ontspanning waar iets -,in'
zit, en hoe wij dat alles het een
voudigst en goedkoopst combineren.
Blijf niet in Nybavn omhangen al
is het er nóg zo gezellig, want Ny-
havn is per slot een internationaal
onderdeel van de Kopenhaagse ha
ven, maar luister rustig naar de uit
nodiging van Mike, als hij u uitno
digt uw Deense ervaringen uit te
breiden, vijf, tien minuten verder,
midden in het echte, gastvrije Deen
se leven."
Welke instantie in Rotterdam
werkt deze materie eens gezellig-en-
gewoon nader uit ten bate van de
zeevaarders en van onze zich ver
nieuwende stad?
Bestaan of niet bestaan
„Biste an of net bistean", een spel
in vier bedrijven van Barend van
der Veen was de niet gemakkelijke
opgave, voor de toneelgroep van de
Friese vereniging ..Friso"', die zich
er, afgezien van enige zwakke plek
ken in de mis en scène gisteravond
in Odeon mans genoeg voor toonde.
Het verhaal behandelt de houding van
twee broers, Inte en Wouter, ten opzich
te van het leven, dat door de eerste vrij
cynisch cn spottend beschouwend, door
de ander rustiger en terughoudender
bekeken wordt. Zij botsen als beiden
verliefd worden op dezelfde vrouw,
doch al kiest zij Inte, toch treffen de
omstandigheden hem later met het
noodlot van de consequenties van zijn
levenshouding De figuur van Inte werd
aanvaardbaar gespeeld door Abe Kol
dijk: nerveus bruusk en onberekenbaar.
Dc regie werd gevoerd door K. Feen-
stra. Het in grote getale aanwezige pu
bliek uitt terecht grote appreciatie voor
deze geslaagde demonstratie van Fnso's
kunnen op toneelgeoied.
TM/ AT jammer, dat Emporium gisteravond niet tot de laatste plaats
rr bezet was. Het programma verdiende dat dubbel en dwars, even
zo het doel. De avond immers werd met toneel en uoordracht verzorgd
door de vereniging „Ons Suriname", terwijl de baten van een er< ander
ten goede kwamen aan de Stichting „Actie voor het Asthmatischc
Kind".
Tot ieders verrassing werd na de
de opening van de avond de zaal
plotseling in een diepe duisternis
gehuld Des te groter was daardoor
het effect vao de opeens aanflitsen
de schijnwerper, die in. een verblin
dend-lichte cirkel op het toneel
een donkere gestalte iit wit kleed
bescheen. Die gestalte was Otto
Sterman, vertelier. Fascinerend en
heftig-bewogen drogg hy een drie
tal West-Indische negersprookjes en
een Congolese vertelling voor. Ge
grepen door de sfeer van die oude
verhalen, waarin de dieren Kees-
Kesie de aap, Anansi, de slimme
spin leven, spreken en denken
als mensen, hoorde het publiek toe.
E. Gessel vervolgens hield een
toespraak over de Surinaamse volks
kunst. Hij bescbeef de bittere, harde
ondergrond van de Surinaamse lie
deren en toneelkunst: de slavernij.
Hy wees er nadrukkelijk op dat
hoewel de Stirinamers in 1863 de
lichamelijke vrijheid kregen, zij nog
geen geestelijke vrijheid hebben, en
daarvoor zullen strijden. Zij willen
hun eigen taal niet achtergesteld
zien bij het Nederlands, en wensen
erkenning van hun eigen geschie
denis.
Na een korte uiteenzetting over
de A.V.A.K. door het hoofdbestuurs
lid dr. «T. A. v. d. Hoeven, werd het
tweedelige stuk van E. Bruma. ,.De| Het was Vrijdagavond
geboorte van Boni" ten tonele ge- i Schouwburg al romantiek
bracht. Boni is een der grote voor
vechters voor de vrijheid van de
negers geweest; hij wordt geeerd als
de grootste strijder. In het stuk
wordt verhaald van Boxu's geboor
te. in de 18e eeuw. toen het Slaven
juk nog onmenselijk zwaar drukte
op duizenden donkere schouders.
Een groepje jonge Surinamers gaf
een beklemmend-reéïe op sering
van het eerste, sombere deel: de
vreugde, uitgedrukt m zang en dans.
na de geboorte van Boni. bracht ook
in de zaal een vrijer ademen.
Een bal besloot deze waardevolle
avond.
nadelig is, kan geen Nederlander
die keren. Wel is het in zekere
mate mogelijk te voorkomen, aat
er m de ene sector een tekort
heerst en gelijktijdig in de andere
sector voor een overschot geert
emplooi kan worden gevonden.
Met de studie van dit probleem
is Nederland verder dan enig ander
land. Het Rijksarbeidsbureau heeft
alle beroepen, die In Nederland
worden beoefend. nauwkeurig
geïnventariseerd. Door analyse van
de functies werd vervolgens nage
daan. welke eisen deze stellen en.
aan welke voorwaarden moet wor
den voldaan wil de arbeider in een
bepaalde functie iets bereiken.
Het bleek dat die eisen en
voorwaarden voor oppervlakkig
beschouwd zaer verschillende be
roepen een grote mate van over
eenstemming vertoonden. Zo ont
stond de beroepenclassificatie, een
systeem waarbij do beroepen op
basis van de overeenstemmende
aanlegeisen. welke zij aan de ar
beider stellen, m groepen zijn in
gedeeld.
Van twee vakken, ingedeeld in
dezelfde groep, kan het een een
tekort, het ander een overschot
aan arbeiders vertonen. De beoefe
naar van het ene kan wellicht ook
m het andere vak een goede kans
maken. Natuurlijk zal hij moeten
worden omgeschoold maar het is
zeer waarschijnlijk dat hij er de
capaciteiten voor heeft.
Als is de bestudering van het
probleem nog niet voltooid, de be
roepenclassificatie is een welkom
hulpmiddel bij het adviseren, als
het gaat om beroepskeuze, omscho
ling. structurele werkloosheid. Wie
om welke reden dan ook op latere
leeftijd van beroep moet veranda-
ren, hoeft niet meer in het wilde
weg een keus te doen: op het ar
beidsbureau zal men hem kunnen
vertellen mede aan de hand van
de beroepenclassificatie. in welke
richting hij het best kan zoeken.
Geen voorspellingen
ZO zoekt het arbeidsbureau altijd
naar evenwicht, niet alleen het
evenwicht van vraag en aanbod,
ook het evenwicht van geschoolden
en ongeschoolden, van hoofd- en.
handarbeiders. Factoren buiten de
invloedsfeer van bureaux en depar
tementen dreigen telkens deze even
wichten te verstoren. Vandaar dat
niemand voorspellingen durft doen;
het enige wat'meu zeggen kan is;
Wij zijn op ons qui vive; we doen.
alles wat mogelijk is om de zaken
in balans te houden.
Nu ten aanzien van bepaalde be
roepen in het voorjaar tekorten
dreigen, is men nu al bezig, uit
andere delen ran het land geschik
te arbeidskrachten aan te trekken.
Men heeft daarmee vooral succes
in de noordelijke provincies, waar
nog wel geschoolde arbeider® te
vinden zijn die voldoen aan de
door de werkgevers ges+eide eisen.
Zo mogelijk wordt hun een. woning
ter beschikking gesteld. Hun komst
betekent dat ook meer ongeschool
den aan de slag kunnen. Zo profi
teren bet bedrijfsleven en de ar
beiders van deze activiteiten.
Bij de moeilijk oplosbare arbeids
problemen hoort behalve de tewerk
stelling van de ouderen en van de
minder validen die van de kantoor-,
bediende, die het zo graag wil zijn
en er eigenlijk de potentie voor
mist.' Mulo-jongens van 17 vinden
altijd werk maar als zij met dit
diploma hun hoogste peil hebben
bereikt worden zij meestal na ver
loop van thd terzijde geschoven.
Zij moeten extra veel weerstand
overwinnen om iets heel andert te
gaan doen en dsar blijvend geluk
kig mee te zijn Het aantal werk
loze kantoorbedienden wijst dan
ook met op economische neergang
Circus Strasburg er, dat met zoveel
succes voorstellingen geeft m de Ahoy-
hal te Hotterdam. zal zijn laatste voor- J masr 1S nelaas meestal het logische
stelling geven op 14 December, waarna j gevolg van een minder gelukkige
het naar Amsterdam vertrekt. beroepskeuze.
VIJF EN TWINTIG JAAR ARTIST
1\Jzegt Alex de Haas van de goochelaar I ||||*5
d- Crochet„hij is één van de meest ideale
mensen in het vak. Hij gaat volkomen in
werk op, soms tot in het ergerlijke toe. Er is
geen artist in Nederland met zo'* kostbare
apparatuur".
Maar als het aan vader Haak gelegen had,
was Gerrit wellicht een vooraanstaand zakken-
handelaar geweest. Want Crochet stamt met
z'n 6 broers en 4 zusjes helemaal met uit een
a rti sten gezin. Reeds als kind droomde hij van
poppenkast en goocheldoos, van de lagere
school wilde hij direct al aan het toneel, maar
pa en moe zagen hem veel liever in het fami
liebedrijf: de zakkenhandeL
Een blauwe Maandag is Gerrit nog op
kantoor geweest maar om bet iuet te lang te
laten duren, schopte hy net genoeg herrie om
gedaan te krijgen.
Zoiets was dan vroeger een deugdelijk mo
tief om het in Amerika te gaan proberen;
Gerrit monsterde op het s.s. Amsterdam, maar
na 2 reizen, waarop hij uitsluitend het begrip
„zeeziekte" tot de grond toe leerde peilen,
waren genoeg om hem voorgoed te genezen
van dergelijke plannen.
De jonge Gerrit. die in het Noorden van de
stad. waar hij school ging, al een krantje „De
Munt" genaamd, had uitgegeven hij is altijd
een ras-Rotterdammer gebleven was onder
tussen al eens op de planken ge veest bij een
operette-vereniging: als pachtpr Rocco m „La
Mascotte", als heer Titori in het opmerkelijke
drama „Hondsdolheid" vierde hij grote triom
fen.
Zijn eerste engagement kreeg hij bij Frits
Stappers in de oude Circusschouwburg. Hij
zong in een kwartet als een echte Spanjaard,
maar at gauw ging hij eigen revues produceren.
„Loop naar de duivel (naar de maan)" waren
de fraaie titels van z'n eerste revues, waarin
hij zanger en komiek was en ontwerper van
décors en costuums. Later heeft Crochet zelfs
geschitterd als Egmond in het stuk „Willem
van Oranje".
HAAK WORDT CROCHET
Een danser van de destyds bekende Violets
bracht hem op het idee van goochelen. Crochet
bestelde een paar nummers in het buitenland.
Dat is nu ongeveer 23 jaar geleden. Alles leer
de hij zichzelf, tenslotte waagde hy zich op de
planken.
T/EN artist, die zich in de loop der jaren een aparte
•x-/ reputatie heeft verworven door de gulle sporrtavet-
teit. -uiaarntec hij beianpeloos rijn ontelbare budraqcn
heeft geleverd aan liefdadigheids-, jubileum- ett andere
nuldiginpsuoorrteiftrigen, wordt nu zelf eens in de bloe
metjes gezet, hoewelCROCHET zou peen poocheïaoT
tTIn'-S hij dit zelf niet zou doen. Want fn de reeks van
jubueum-voorsteUingen. die het theaterbureau Flink van
'terdag t.m. Donderdag 11 December onder het motto:
„Feest in. Luxor. Revue van fop-sfars"'' lan
ceert, brengt de magiër als het belangrijk
ste nummer z'n tweedenieuwe bloemen-
shotc pan, naar ons verzekerd werdin alle
oprichten. kapitaleomvang.
Crochet zal zich dtis zelf ip de bloeme
tjes zetten, maar de collega's en beieonde-
raars zullen zich ook niet onbetuigd laten
bif dit 25-jarig artistenjubileum. 'Voor de
speciale hnldiptnpsavond (Maandag S Dec.)
is een ere-comirë gevormdwaarin p.m. rit
ting heeft genomen de heer J. C. Burgers-
dïjk. een zoon van de bekende Shakcspearc-
vertaler. die zich als nestor van dc Neder
landse cm aten r-oooefce laars vast meer
vrienden heeft verworven dan in de uit
oefening van rijn fthans neergelegd) ambt
van inspecteur der belastingen (combinatie
van berigheden, die in tveren. minder
vreemd is, dan zij lijkt).
Zijn vader deed hem by zijn debuut als goo
•heiaar de suggestie aan de hand een artisten-
naam te creëren door „Haak" in het Frans dus:
Crochet te vertalen.
Altijd is Crochet naar eigen dingen blijven
zoeken. „Goochelen is niet nieuw, alleen de
*tyl kan je varieren en verbeteren." zegt hy.
Crochet is een. meesterlijk coochelaar. die we
eigenlijk het meest waarderen, wanneer hij in
kleine kring bezig is en de omstanders hem
'etterlyk op de vingers kunnen kijken, die hitn
toch altijd net iets te snel af zun. Maar het
publiek houdt nu eenmaal van „show" en
..mystiek" en zo ontstond zijn eerste grote
bloemenshow, een uiterst kostbare geschiedenis,
omdat hij daarvoor alleen ganzeveren kan ge
bruiken; en iedere gans levert maar 10 bruik
bare veren.
Als „Crochet, de zingende en transformeren
de goochelaar" trad hy met een knappe assi
stente m de casino's langs de Belgische kust
op en Alex de Haas gaf de naam .7100 Myste
riën en 1000 bloemen" aan bet nummer, waar
op de oude heer Faveur, hem engageerde-
Goede herinneringen bewaart hij aan de
vóór-mobilisatietijd, toen hij voor militairen
in 1 jaar 295 voorstellingen gaf in varkensstal
len. op biljarttafels en in de koude catacomben
van een katholieke kerk.
Crochet heeft ook gefilmd: „Tante Bet trekt
de 100.000", m studio Eureka te Schiedam op
genomen en „Tante Bet naar de Olympiade"
heetten deze machtige werken. ,.ïk was zo
groos. elke a\*oud ging ik mezelf bekijken in
Thalia. By de opnamen van „Tante Bet" wac
er zo'n hmdertuk koolspits-licht, dat we des
avonds het Mas in de winter met donkere
brillen op naar huis benen." weet hy nog
In een dansshow trapte Crochet in z'n ner
vositeit eens een balletdanseres omver. Be
leefd als altijd, zei hy: .pardon?"
Na de oorlog trad Crochet veel op in het
buitenland. Verleden jaar bracht hij een nieu
we revue met ballet uit onder de naam „Al-
lard". Hij heeft 4 serieuze assistenten, de meis
jes Willy en Tiny en de twee jongens Jaap.
Z'n bagage weegt 2 ton.
[n de Phiiharmomsche klok sloeg Dat de
at de j muziekgevoelige mens van deze tyd
I zich ook nog geheel thuis voelt m de
j romantiek, haar nog even spbjectief
-v I £™®rgaat als de vorige geslachten,
blees op deze avond weer heel dui-
I delijk. En dit zal wel nimmer ver-
anderen, want dc romantiek gaat
door het ethische en aesthetische
heen: ze is de oer-bron van de alge
meen menselijke gevoelens, die cui-
min eren m een onbestemd nostal-
gisch verlangen. 3n de romantische
muziek Os er wel muziek tn dc ware
izm van het woord, die niet roman-
i tisch is?) komt dit alles sterk tot mt-
j arukkmg en daarom mist ze haar
greep on de toehoorder nimmer.
I Het gaat hier natuurlijk om mu-
ziek. die door de tyd heen haar
kracht en algemene waarde heeft be-
houden en daartoe reken ik van de
i drie werken die op dit concert tot
uitvoering kwamen, in de eerste
plaats Tschaikowsky's vyfde sym
phonic, een werk met een tragische
achtergrond, dat veel meer is dan al-
leen maar „mooi" en muzikaal harts-
fochtelijk. Want in deze symphonie
spreekt een mens zich volkomen uit
iin een universele taal een taal die
i door een ieder die daarvoor ontvan
kelijk is wordt begrepen en verstaan.
Het Is dan ook veelzeggend, dat de
componist zich na ieder werk diep
verlegen en uitgeput voelde. Maar de
Russische mens uit die tyd kon niet
anders Men denke slechts aan de
figuren die Dostojevsky m zyn ro
mans tekent
Het orkest heeft van dit werk on
der Paul cn Kempen een uitvoering
van dit werk gegeven, die men 2ic&
waarlnk met gespannener kon den
ken Die grote spanning werd juist
bereikt door de strakheid van hot
rhythm e en het verarmden van rubati.
Het was een prachtige prestatie die
Van Kempen een grote, geestdriftige
buval bezorgde waarin hy terecht het
orkest betrok, want dit reageerde
feilloos op ryn intenties
Veel succes viel ook de pianist
Adrian Aeschbachcr ten deel die met
een gloed en een onstuimige vaart
Grieg's concert vertolkte. Uit zijn.
weergave sprak zulk eon overrom
pelende kracht en veelzijdig dichter-
schap, dat men de mistastingen, ge
lukkig met groot m aantal, by dit
eerlijke geestdriftige spel, graag voor
lief nam.
FILMEN
Het orkest, dat de avond direct al
prachtig opende met de ouverture
„Kaetchen von Heilbronn" van Hans
Pfitznes. een mooi. warmklinkend.
stuk. dat echter grote verwantschap
vertoont met de werken van Richard
Strauss, zorgde ook voor een fraai
klinkende begeleiding
HERMAN VAN BOR*
