„De Ommelanden'' zoekt
Friesland werkvv illig en
in
GELEZEN n
Voorts
Stakingsleiding doet een
tegenzet in Kooten
Geen betalingen meer aan
specialisten van NYS
hoeS«W2!!ÏÏ,
Warmondss tolgaarder liep
in fuik van A.N.W.B.
Ook 3 Nederlanders komen
voor Franse rechtbank
NA 30 JAREN VAN STRIJD:
Gewezen rijksbouwmeester
vraagt eerberstel
Paars
sjaaltje
LOZE GERUCHTEN EN NIEUWE STRIJD
Amerikanen schoten
dadelijk te hulp
en gewogen
ZIEKENFONDSRAAD BESLUIT:
Jeugdige veekoopman
Vrijdag verdwenen
Bromslee" is
geboren
Arnhems Hof spreekt
aetherpiraten vrij
„WAT KRIJGT U?" - TWINTIG CENT
Tarief, vastgesteld door Provinciale Staten,
wordt voortdurend overtreden
GEVOLG „COMBINATIE"-ZAAK
Forrest, mysterieuze
Amerikaan, wordt
nog gezocht
Regering iveigerde uitspraken
der Kamer uit te voeren
Vragen van Kamerlid
over burgemeester
van Finsterwoide
Klachten over een
omroepvereniging
Kremlin „bevriest"
politieke kwesties
in Duitsland
(Advertentie I. MA
(Van onze correspondent)
LEEUWARDEN. Na het
kort geding tussen de coöpera
tieve eondensfabriek „Fries
land" te Leeuwarden en de
nieuwe onder-directeur van
„De Ommelanden" te Gronin
gen, de heer B. Vooistra, wordt
Friesland thans nog nauwer
betrokken bij het conflict van
„De Ommelanden", als gevolg
van het feit, dat de directeur,
de heer F. de Boer, momenteel
pogingen in het werk stelt om
arbeiders uit Friesland - naar
zijn bedrijf te trekken.
Aan het begin van deze week is
de heer De Boer zelf naar Fries
land gekomen, en hij beeft in de
gemeente Achtkarspelen pogingen
gedaan, om arbeiders te werven. Hij
■werd echter op de voet gevolgd
door de stakingsleiding en bestuur
ders van de Alg. Ned. Agrarische
Bednjfsbond, die daarna onmiddel
lijk hun standpunt ten aanzien van
deze zaak nog eens hebben uiteen
gezet. Alles verliep volkomen rus
tig.
Intussen heeft de heer De Boer
gisterochtend in Groningen een
persconferentie gehouden, waarop
hij nadere mededelingen heeft ge
daan over de zaak tegen de heer
Noodlanding Groningen
WASHINGTON. Dadelijk nadat
de gezagvoerder van de KLM-Sky-
master „Groningen", die zoals ge
meld. een noodlanding in de woestijn
van Dahran heeft gemaakt, had mee
gedeeld, dat hij te kampen had met
een tekort aan brandstof en dat hij
2ou tr chten te landen, heeft de
militaire luchtvaart hulpdienst hulp
ploegen ter assistentie gezonden
Een V.S.-vliegtuig vertrok ogen
blikkelijk en vond het gelande
KLM-toestel. De parachutisten
sprongen uit het toestel en seinden
om een helicopter, die een arts
meebracht. Geen der passagiers of
bemanningsleden was gewond en al
len zijn met auto's naar Dahran
vervoerd. Vanmorgen zijn zij, met
de KLM-Constellation „Utrecht",
veilig en wel in Karatsji aangeko
men.
Moord op agent Van Eek
Verdachten blijven
in arrest
WOERDEN, De gevangenhou
ding van de beide verdachten in de
moordzaak Van Eek, is Vrijdag op
nieuw met 30 dagen verlengd. De
tekenen beginnen er steeds meer op
te wijzen, dat beide verdachten tot
aan de openbare rechtszitting die
uiteraard nog wel even op zich zal
laten wachten in arrest zullen
blijven.
YOOR ous ligt <sen kloek en. lij vie
boekwerk, waarin wij met veel
genoegen hebben gebladerd, waarin wij
met veel belangstelling en geboeid
enige bijdragen hebben gelezen: het
Nederlands Economisch en Cultureel
Atcnter, een reeks monografieën over
het Nederlandse bedrijfsleven. Neder
landse bedrijven en voor de Neder
landse samenleving belangrijke instel-
uögen. Het ts het eerste deel, dat thans
is uitgekomen. Met regelmatige tussen
pozen zullen in alfabetische volgorde in
volgende delen nieuwe bijdragen worden
ondergebracht. Is het laatste deel een
maal van de pers» dan heeft men een
soort van encyclopaedia over Neerlands
handel en industrie, die menen wij
- door velen gaarne zal worden geraad
pleegd. Zeker wanneer de volgende
delen even verzorgd warden uitgegeven,
voorden zfm van even goed foto. en
illustratiemateriaal als deze eerste band.
Van de alfabetische volgorde zo
wordt ona in een inleiding meegedeeld
- Is men in dit eerste deel met opzet
afgeweken. Men was van mening dat
bij de behandeling aan een aantal zeer
bijzondere ondernemingen of instellin
gen. die in onze volkshuishouding een
belangrijke plaats innemen, bij de be
schrijving voorrang moest worden ver
leend. En zo vindt men in dit deel on
der meer een bijdrage over de Neder
landse Spoorwegen en de Koninklijke
XNederlandse Jaarbeurs.
Prof. mr. r. de Vries, voorzitter van
scliree£ voor dit Economisch
en cultureel Archief een warm-gestelde
aanbeveling. waarmee het boekwerk
opent. Onmiddellijk daarop volgt een
„ten geleide' van de oud-minister van
Buitenlandse Zaken, Z£, mr, D U
Stikker.
„O; raadselen der symetrie" ts de ti-
te3 van een aantrekkelijk uitziend
boekje over het damspel.
De schrijver, de oud-kampioen van
Nederland, F. Raman heeft gemeend in
dit werkje zijn gezichtspunt omtrent de
symotrisehe standen te moeten uiteen
zetten en een z.i. nieuwe theorie hier
over te ontwikkelen.
Wij menen echter dat de heer Raman
niet is geslaagd In zijn poging om (zoals
een der beoordelingen, vooraf het
noemt) een omwenteling in de theorie
van het damspel teweeg tc brengen.
Raman die naar onze mening behoort
romantici onder de damspelers
heeft niet de wetenschappelijke Inslag
welke noodzakelijk is voor het vol
brengen van een taak als door hem op
genomen fn bovengenoemd werkje (Uit
gave Technische Uitgeverij Oceco, Hil
versum, 3.90).
ts In de titel van het eerst besproken
□oekje sprake van „raadselen" de titel
van een ander geesteskind van Raman
gewaagt van „slaggeheimen" en iv(j zit
ten aus ook weer volop in de romantiek.
Overigens valt van dit 2e werkje meer
goeds te zeggen dan van het eerstge
noemde
Hier kan Inderdaad gesproken wor
den van een aardige aanwinst voor de
damliteratuur. Fraaie combinaties in
rianaen van 20 x 20. worden gevolgd
door damzetten. lokzetten en studies die
bijna zonder uitzondering een aanwinst
betekenen voor het technisch arsenaal
van de damspeler. (Slaggeheimen in hei
damspel, Techn. Uitgeverij Oceco, HÜ-
t ersum, U 3.60).
Vooistra en over ontevredenheid,
welke zou heersen bij de eondens
fabriek „Friesland" als gevolg van
bet optreden van dit bedrijf tegen
de heer Vooistra. Gisteravond is m
Kooten <Fr.) door de A.NJV.B. een
vergadering gehouden met het doel,
eventuele werkwilligen uit de ge
meente Achtkarspelen te bewegen,
géén onderkruiperswerk te doen.
De heer Vooistra, die wegens
overtreding vfn een concurrentie
beding met de „Friesland" is ver
oordeeld tot een dwangsom van
1000 voor elke dag, dat hij het
terrein van „De Ommelanden" be
treedt, of, zo hij deze boete niet
betaalt, tot lijfsdwang, heeft tegen
deze uitspraak hoger beroep aange
tekend. De directeur van „De Om
melanden" heeft gisteren verklaard,
dat de heer Vooistra nog steeds in
dienst is. Bovendien zou het optre
den van de eondensfabriek „Fries
land" tegen de heel Vooistra, vol
gens de heer De Boer, ontstemming
hebben veroorzaakt bij het perso
neel v van dit bedrijf tengevolge
waarvan inmiddels enkele leiding
gevende personeelsleden ontslag
zouden hebben genomen, om in
dienst te treden vaj. „De Omme
landen".
Géén onrust
Bij informatie is ons meegedeeld,
dat het hier twee onder-chefs be
treft, die ontslag hebben gevraagd,
omdat zy bij „De Ommelanden" een
betere positie kunnen krijgen. Van
ontevredenheid onder het personeel
van de „Friesland" over de zaak-
Voolstra is niets gebleken.
Inmiddels is het er voor de vele
werkloze arbeiders in Achtkarspelen
niet gemakkelijker op geworden.
Enerzijds kregen zij gelegenheid om
aan het werk te gaan. (Er zou naar
verluidt, met ingang van a.s. Maan
dag reeds een bus naar Groningen
gaan rijden met ongeveer 3D arbei
ders uit deze gemeente). Anderzijds'
werd hun met klem gewezen op de
gevolgen van eventuele onderkrui
perij.
Op de gisteravond gehouden ver
gadering heeft stakingsleider S. v, d.
Ploeg de zeer talrijke bezoekers nog
eens opgewekt, om niet in dienst
van „De Ommelanden" te treden.
(Van onze correspondent)
AMSTERDAM De Ziekenfonds,
raad heeft besloten, dat van 1 Jan.
af de ziekenfondsen geen betalin
gen mogen doen aan bij de Neder
landtóe Vereniging van Specialisten
(N.V.S.) aangesloten medici voor na
die datum verleende specialistische
hulp. Binnenkort zullen nadere me
dedelingen worden gedaan ovr de
maatregelen die in verband met
deze situatie zullen worden geno
men.
Deze maatregel is het gevolg van
de omstandigheid, dat de tussen de or
ganisaties van algemene zieken
fondsen en de Nederlandse Vereni
ging van Specialisten gevoerde on
derhandelingen over de honorering
na 1 Januari niet tot resultaat heb
ben geleid. De Ziekenfondsraad
DEN HAAG Een veekoop
man uit Haastrecht, de 22-jarige
F. H. van Dijk, wordt sinds Vrij
dagmorgen vermist. Donderdag is
hij naar Achterveld bij Amers
foort vertrokken om zijn verloof
de te bezoeken. Uit Achterveld is
hij Vrijdagmorgen om acht uur
per bus naar Amersfoort vertrok
ken, om vandaar per trein naar
Zwolle te gaan, waar hij de vee
markt wilde bezoeken. 2n de bus
is hij nog gezien, sindsdien ont
breekt ieder spoor. Waarschijnlijk
had Van Dijk vrij veel geld op
zak. Ook schijnt het, dat hij de
laatste tijd met moeilijkheden te
kampen heeft gehad.
Deense koningin-weduwe
wordt morgen begraven
KOPENHAGEN De bijzetting
van het stoffelijk overschot van
koningin-weduwe Alexandrine vindt
morgen (Zondag) in de grafkapel
der Deense koningen in de dom te
Roskilde, 30 kilometer bewesten
Kopenhagen, plaats. In het gevolg,
waaronder zich drie koningen zul
len bevinden, namelijk de zoon van
de overledene, Frederik van Dene
marken, Gustaaf Adolf van Zweden
en Haakon van Noorwegen, zal
koningin Juliana vertegenwoordigd
zijn door de Nederlandse gezant in
Denemarken, de heer Lucien.
Vandaag wordt een rouwplechtig-
heid in het- slot Amalienborg te
Kopenhagen gehouden. waarbij
koning Frederik op uitdrukkelij
ke wens van de overledene zelf de
koninklijke kapel zal dirigeren,
welke een compositie van Grieg zal
spelen.
NA DRIE JAAR experimenteren
is de Haarlemse technicus C. P. de
Jong mt in het bezit van een brom
slee, die wanneer het sneeuwdek
gunstig is, een snelheid nou veertig
kilonieter kan halen. Drie jaar pe-
Eeden kocht de heer De Jong een
Duitse bobslee en een bromfiets-
motor. Zolang er sneeuw lag tracht
te hij zijn plan een bromslee te
bouwen - te verwezenlijken. Als
de dooi intrad werd de motor weer
losgeschroefd en op een fiets ge
monteerd. Nu is de bromslee einde
lijk klaarZij wordt voortbewogen
door een vliegwiel met schoepen.
Als het vliegwiel draait grijpen de
schoepen in de sneeuw en komt-de
slee in beweging. Er zijn twee ver
snellingen en verder zit er een rem
op de bromslee.
heeft zich verenigd met het stand
punt. dat de ziekenfondsorganisaties
in dezen hebben ingenomen. Dit be
tekent dus, dat de bij de N.V.S.
aangesloten specialisten van 1 Jan.
af niet meer aan de ziekenfondsen
zijn verbonden.
Verzekerden, die door hun huis
arts worden verwezen naar een niet
aan de fondsen verbonden specialist,
kunnen van het ziekenfonds op ver
toon van kwitantie volledige ver
goeding krijgen van de aan deze
specialisten betaalde kosten. Van de
regel, dat de ziekenfondsen geen
betaling mogen verrichten aan de
bij de N.V.S. aangesloten specialis
ten mag slechts in bijzondere ge
vallen worden afgeweken.
De N.V.S. bestaat uit tweehon
derd specialisten, die in tie loop van
1952 uit de bij de Koninklijke
Maatschappij tot bevordering der
Geneeskunst aangesloten Landelijke
Specialisten Vereniging (L.S.V.) zijn
getreden, Omdat zij het niet eens
waren met de honoreringsregeiing.
die de L.S.V. met de ziekenfondsen
had afgesloten, en waarbij een pla
fond voor de aan alle specialisten
tezamen uit te keren bedragen was
vastgesteld. De leden van de N.S.V.
wensen vergoeding op verrichtings
basis, zonder „plafond".
i Adv f
maar...
Grote spruiten of..
kleine spruiten
Veroordeling juridisch
niet mogelijk
ARNHEM. Het Gerechtshof
heeft Vrijdag drie aetherpiraten vrij
gesproken, omdat naar zijn oordeel
de tenlastelegging zodanig was ge
formuleerd, dat daarop geen veroor
deling tot gevangenisstraf mogelyk
was. De drie beklaagden, twee uit
Almelo en een uit Vriezenveen, had
den. nadat hun geheime zender
„Pechvogels" uit de aether was ver
wijderd en rij gestraft waren, met
de zender „Pechvogels II" geope
reerd. Alle drie waren door de poli
tierechter te Almelo tot vrijheids
straf veroordeeld. De procureur-ge
neraal bij het Hof had een maand,
twee maanden en vier maanden ge-
eist.'
Motorrijder op gladde
weg verongelukt
MAASTRICHT. Tengevolge ven
de gladheid is Vrijdagmorgen de 33-
jarige motorrijder J. Knooren uit
Heer op de weg naar Gronsveld
geslipt Zijn motorfiets botste tegen
een langs de weg staande perso
nenauto, waardoor K. ernstig werd
gewond en naar het ziekenhuis „St
Annadal*' moest worden overge
bracht. Daar is hij overleden.
WARMOND. De Warmondse tolgaarder is Vrijdagmiddag in de fuik
gelopen. Ir C. A- Kuysten, chef van de vcrkeersafdeling van de ANWB,
passeerde omstreeks half drie met een personenauto vol getuigen dit gehate
tolhek en vroeg: „Wat krijgt u?". De dienstdoende tolgaarder antwoordde:
„Twintig cent". Ir. Kuysten betaalde onder getuigen twee dubbeltjes en
daarmee was bewezen, dat de tolgaarder in overtreding was.
Bij besluit van Prov. Staten van zaak, dus het stelselmatig overtre-
Zuid-Holland mag voor een perso
nenauto sedert 1 Januari 1951 aan
dit tolhek slechts vnf cent worden
geheven. Het heeft twee jaar lang
klachten bil de verkeersorganisaties
geregend. Vaak werd ter plaatse ge
protesteerd. maar dan was het ad
vies: „bétalen of omrijden". En aan
gezien krachtens de hcensie van 't
Warmondse tolhek binnen vijf ki
lometer afstand geen andere over
gang over de Haarlemmervaart mag
worden gemaakt, betekent dit om
rijden om in Warmond te komen
meer dan twintig cent kosten
De ANWB heeft besloten deze
(Advertentie i. M.)
WINTER
HANDEN?
MARSEILLE - In een grote actie
om de strijd tegen de zeero verft Ja
het gebied van de Middellandse Zee
op één plaats te concentreren heeft
de internationale politie zeven zee
lieden, onder wie drie Nederlanders,
Engelsman, Van Delden en Berg
huis uit Tanger uitgewezen en hen
onder jurisdictie van de rechtbank in
Marseille geplaatst.
(Van een onzer redacteuren)
DEN HAAG. Reeds dertig jaren wordt de Nederlandse publieke opinie
verontrust door hetgeen is wedervaren aan de rijksbouwmeester J. A. W.
Vrftman, die in 1923 werd gearresteerd en in de cel gesloten wegens vals
heid in geschrifte, op het ogenblik dat de ministerraad zftn benoeming tot
directeur van de Rijksgebouwendienst reeds had goedgekeurd. Op 18 Fe
bruari 1925 heeft het Haagse Gerechtshof hem veroordeeld tot zes maanden
gevangenisstraf. Hij had toen bijna 30 maanden In voorarrest doorgebracht
en was, voordat omtrent zftn schuld door de rechter was beslist, op 1 Januari
1924 oneervol ontslagen.
Sedert dit tragische lot de heer
Vrijman trof, heeft hij niet opgehou
den om aan de Kamers der Staten-
Geueraal te adresseren om eerher
stel en schadevergoeding. Doch aan
de door de Kamers ten gunste van
adressant gedane uitspraken weiger
de de regering steeds geheel gevolg
te geven.
En nu is dezer dagen de thans 87-
jarige heer Vrijman met zijn raads
man wederom voor de commissie
voor de verzoekschriften uit de Eer
ste Kamer verschenen om zijn zaak
uit de doeken te doen. En dan blijkt,
dat hij in 1888 op het bureau van de
toenmalige rijksbouwmeester in
dienst trad en door zijn bijzondere
bekwaamheden later zelf rijksbouw
meester werd. In deze functie was
hij in 1919 betrokken bij de bouw van
laboratoria van de Technische Hoge
school te Delft, waarvoor toen, met
uitdrukkelijke machtiging van de
toenmalige minister van Onderwijs
bewerkte natuursteen in Duitsland is
gekocht door bemiddeling van een
Nederlandse aannemer. De aankopen
werden betaald op grond van de
waarheid niet geheel dekkende de
claraties van bedoelde aannemer,
door de heer Vrftmart voor deugde
lijk verklaard.
Dit is dan het misdrijf, dat zulk
een tragische nasleep heeft gehad,
doch dat het gevolg was van praktij
ken bft de Rijksgebouwendienst, die
daar reeds gebruikelijk waren toen
adressant (in 1906) tot rijksbouw
meester werd aangesteld. Het onge
regelde van die praktijken kan met
alleen de dienst en de heer Vrijman
persoonlijk worden verweten, meent
de commissie voor de verzoekschrif
ten, doch evenzeer het departement
en waarschijnlijk zelfs de regeringen,
die zulke praktijken duldden en lie
ten voortbestaan.
Bij de wet van 15 April 1931 werd
de heer Vrijman een wachtgeld toe
gekend tot aan zijn pensioengerech
tigde leeftijd en werd hem 30.375
terugbetaald, welke hij het Rijk had
voorgeschoten door het doen van be
talingen, die vertraagd werden door
omslachtige administratie. In 1942
heeft hij als voorschot op de te ver
wachten schadevergoeding (daarom
trent zouden in 1940 de ministers
Bolkestein en De Geer het eens ge
worden zijn) door beslissing van de
Duitse autoriteiten 50.000 ontvan
gen.
De commissie keurt dit af en komt
tot de conclusie, dat hiermede de eis
van schadevergoeding is afgedaan.
Wat het eerherstel betreft meent zij,
dat de regering verzocht moet wor
den om het leed, dat de heer Vrijman
heeft getroffen zoveel mogelijk te
verzachten, kan het 2ijn door het als
nog verlenen van eervol ontslag.
Eervol ontslag geven aan een amb
tenaar, die een veroordelend vonnis
wegens misdrijf te zijnen laste heeft,
kan men weliswaar niet van de re
gering verlangen. Doch zij heeft hier
zelf een precedent geschapen, door
kort geleden in een dergelijk geval
eervol ontslag te geven.
(De, commissie doelt hier waar-
schijnlijk op het eervol ontslag aan
de directeur van de Leeuwarder ge
vangenis, die wegens verduistering
voorwaardelijk veroordeeld was.
Red.).
Ook werd te verstaan gegeven dat
misschien de Amerikaan Paley, die
op 19 December door de Ameri
kaanse consulaire rechtbank te Tan
ger schuldig is bevonden aan mede
plichtigheid aan de affaire van. de
Nederlandse kustvaarder „Combina
tie" zal worden uitgewezen.
Het zevental zal eerst voor de
rechtbank in Aix en Province ge
bracht worden - om vast te stellen
of zij berecht zullen worden wegens
zeeroverij in verband met de over
val op de „Combinatie" of dat hun
slechts de smokkel van Amerikaan
se sigaretten uit Tanger naar de
Europese Middellandse Zeehavens
ten laste gelegd zal worden. De
goed georganiseerde smokkelarij,
welke geleid heeft tot onderlinge
oorlog tussen de drie best toegerus
te benden, heeft de Franse regering
vermoedelijk al driekwart milliard
gulden gekost aan onbetaalde in
voerrechten.
De zaak kwam aan het licht toen
de motorbarkas „Esme", eigendom
van de Amerikaan Wright uit Tan
ger de „Combinatie" -naar lading
sigaretten afnam. De „Esme" werd
later veriaten op de kust gevonden.
Wright, die beweert dat de „Esme"
zonder zijn voorkennis of toestem
ming gebruikt is. is geen mede
plichtigheid aangewreven.
Be meest opvallende figuur in het
groepje dat naar Marseille is ge
stuurd is de Australiër Townsend,
schipper van een andere motorbar
kas, de „Laloom", een schip van
Paley. Faiey is door Townsend voor
de rechtbank een gemene leugenaar
genoemd die hem altijd om geld
lastig viel en het dan in nachtclubs
verbraste.
Een andere Amerikaan, de ge
heimzinnige Forrest uit New York,
van wie men gelooft dat hij de lei
der van de grootste der .grote dne"
is, wordt m het gehele Middelland
se Zeegebied gezocht. Op 19 Decem
ber is te Touion een arrestatiebevel
tegen hem uitgevaardigd.
DEN HAAG. In een zestal
vragen van het Tweede Kamerlid
Haken (CPN) aan de minister van
Binnenlandse Zaken wordt gesug
gereerd, dat burgemeester Tuin
van Finsterwoide onbeheerst zou
znn opgetreden en twee personen,
onder wie een zwangere vrouw zou
hebben gestompt.
Het gedrag van de man
nen en vrouwen, die met „de bur
gemeester kwamen praten over
aanvulling van hun werklozenuit-
kering" was, volgens de heer Ha
ken, zodanig beheerst, dat de aan
wezige politiemacht geen aanlei
ding zag om met geweld op te tre
den, „zulks m tegenstelling tot de
burgemeester". In zijn laatste
vraag verzoekt de heer Haken om
de burgemeester van Finsterwoide
direct van zijn functie te onthef-
fen.
DEN HAAG. Bij de openbare
beraadslaging over de begroting
1953 van zijn departement heeft de
minister van Onderwijs, Kunsten
en W. de Tweede Kamer enkele
gegevens toegezegd over een
aarpal klachten, die hem in de
afgelopen twee iaren hebben be
reikt over uitzendingen van een
der omroepverenigingen. Genoem
de gegevens heeft de minister
thans de Kamer aangeboden in
een nota met tien bijlagen, ter
vertrouwelijke kennisneming door
de leden. (Uit het debat in de
Tweede Kamer is af te leiden, dat
de omroepvereniging, welke hier
in het geding is, de Vara is. Red.).
den van het besluit van Provinciale
Staten en op grond daarvan de wil
lekeur van de tolgaarder, krachtig
aan te pakken Nog Vrijdag werd
een brief met protest en klacht na
mens de ANWB naar Gedeputeerde
Staten gezonden Men hoopt en ver
wacht. dat dit optreden gunstige
resultaten zal afwerpen.
De Warmonder tol, twee hoge
ijzeren spijlhekken naast een tol-
gaardershuisje op een smal stenen
bruggetje over de Haarlemmervaart,
is een plaag 'voor het dorp War
mond èn voor het toeristi
sche en doorgaande verkeer. Het
tolrecht werd in 1639 door de Sta
ten van Holland afgeleid uit een
veerrecht, dat reeds in de vijftiende
eeuw bestond.
Gedeputeerde en Provinciale Sta
ten van Zuid-Holland hebben in
1950 in den brede de billijkheden
en onbillijkheden van het Warmon
derhek overwogen en tenslotte een
tarief van vijf cent per auto, twee
cent per motorfiets, een cent per
fiets enz. vastgesteld. De eigenares
se van de tol. die deze met twee
zoons exploiteert, trekt zich van dit
tarief niets aan. De opbrengst van
de tol werd in 1950 op ongeveer
f 30.000 geraamd. Gezien de zeer
lage onderhoudskosten (van de op
brengst behoeven geen wegen on
derhouden te worden), achtten Pro
vinciale Staten een opbrengst van
f 7.000 voldoende. Een poging tot
aankoop van de tolrechten stuitte
op de vraagprijs af: driehonderd
duizend gulden.
Vooral de Warmondse wethouder
D© Vroomen heeft zijn uiterste
best gedaan om het lastige obstakel
weg te krijgen. Hij liet er niet ver
vandaan een pont leggen, maar dit
werd na een. proces verboden. De
gronden naast de tol behoren aan
de eigenaresse. Toen de brug door
de gemeente Leiden verbeterd zou
worden, moest een noodbrug wor
den geslagen. Daartoe moesten
palen in die grond worden gesla
gen. De tolgaarder vroeg en kreeg
tweeduizend gulden schadevergoe
ding voor het slaan van deze palen
en.... bleef tol heffen.
BERLIJN. Het Russische com
mando in Berlijn heeft uit Moskou
instructie ontvangen om de eerst
komende maanden geen besluiten te
nemen, waarmee politieke richtlij
nen gemoeid z(jn. Dit werd Vrftdag
in geallieerde kringen in Berl«n
vernomen. Onmiddellijk werd de
veronderstelling geopperd, dat het
Kremlin alle met de koude oorlog
samenhangende kwesties, althans in
Duitsland, „bevroren" heeft in af
wachting van een mogelijke ontmoe
ting van maarschalk Stalin en de
nieuwe president van de V.S. Eisen
hower.
De houding van de Russen trad
aan de dag tijdens een Nieuwjaars
bezoek van de Amerikaanse Hoge
Commissaris Reber aan de Russische
generaal Tsjoeikow. Reber zei na af
loop, dat hij geprobeerd had Tsjoei
kow oen oplossing voor te leggen
van enkele lopende geschillen tussen
Oost en West. Tsjoeikow had echter
heel vriendelijk te kennen gegeven,
dat hij de eerstkomende maanden
geen besluiten zou kunnen nemen
met betrekking tot de door Reber
aangesneden problemen.
O
OMDAT ik een dun paars
sjaaltje voor mijn vrouw
moest kopen, ging ik een grote
winkel binnen en zei het tegen-de
bediende, een autoritaire man van
een jaar of veertigmet een kort
kuifje en een onnodige knevel van
giraffen-haar. Hij luisterde ernstig
naar mijn verlangen, nam een
lange ladder tn klom daarop naar
de nok van het bouwwerk, waar
hij een grote, stoffige doos pakte,
die hij vervolgens met levensge
vaar naar beneden droeg. Er za
ten allerlei kleine doosjes en
trommeltjes in. Eén voor één
maakte de man ze open en pas
de laatste bevatte een dun sjaaltje
van hard, exceem-verwekkend
begrafenislila.
,JJaór hebben we wat we zoe
ken". riep hij en keek mij loerend
aan.
Toen hij nog boven op de lad
der stond en ook later, tijdens het
doosjes openen, had ik stilletjes
staan bidden dat hij een prachtig
sjaaltje te voorschijn brengen zou,
want als zo'n vreemde meneer
zich al die inspanning getroost, zit
je moreel min of meer aan hem
vast, vind ik. Nu echter duidelijk
was dat mijn rrouio dit floddertje
zonder meer zou afwijzen, dacht
ik: Misschien kost het maar een
kwartje. Dan kan ik het kopen en
buiten aan een hond geven". En
ik vroeg:
„Wat is de prijs?"
„Deze komt op vijf vijf en ze
ventig. meneerzeide man. Hij
liet mij geen ogenblik uit het oog
en stond er gespannen bij of hij
tot handgemeen zou overgaan als
ik nu ..neen" dorst zeggen. Daar
voor bevreesd, koos ik de midden
weg en ping me er uit liepen.
„Hemeltje, dan heb ik geen geld
genoeg bij me", begon ik, met het
doel nu een rookgordijn van later-
nog-eens-terugkomen te scheppen,
waarachter ik mij uit de voeten
zou kunnen maken, maar hij prik
te er dadelijk doorheen en sprak
agressief:
„Geeft u dan maar wat u hebt,
dan leg ik het sjaaltje voor u
apart en kunt u het ontbrekende
geld even thuis paan halen."
Hij keek met een nou-jij-weer
blik.
„Nee. dat kan niet", zei ik,
„want ik too on nogal ver weg."
„Wdar dan?", snauwde hij.
„In de Duynstraaf'loog ik,
want dat kan ik goed, straten
liegen.
„Dat is toevalligIk_ ook!", riep
de bediende, grimmig lachend.
„Op welk nummer woont u?"
Ik ging eens op mijn andere
been staan. Het was erg warm in
de winkel. „Vef en tweertigzei
ik.
„Wat?"
Nu ja, ik kon er niet om heen.
Ik moest een keus doen. Transpi
rerend wan spanning gokte ik:
„Vijf en twintig".
Even draaide de hele winkel om
mij heen. Toen het beeld weer
duidelyk toerd, stond ik achter de
toonbank, gekroeld door een on
draaglijke jeuk op mijn bovenlip.
Ik had een snör! Ik voelde me
opeens kleiner en 'dikker en
ouder. Ik was veranderd in de
bediende.
„Vijf en twintig", dacht Ik,
sufferd je moest natuurlijk
weer net zijn% nummer raden."
Maar het was niet anders. Om
zes uur reed ik moedeloos met de
tram naar de Duinstraat en stak.
er de sleutel in het slot. Een le
lijk, mager mens kwam me tege
moet en riep: Dag Piet!" Met
die vrouw moet ik sindsdien zien
rond te komenwant we zijn wel
degelijk getrouwd, de foto staat
zes bij negen op het buffet. Meest
al zeurt ze over allerlei wezen
loze dingen aan mijn hoofd. Dan
geef tfc haar maar eens een stomp,
want daar ziet ze geen kwaad in.
En elke ochtend moet. tfc naar die
zenuwc-winkel. Ik weet natuurlijk
helemaal niet wat de boel kost
en waar alles staat, dus de bonje
met de baas is niet van de lucht.
Op dte manier wordt mijn hu
meur er bepaald niet beter op.
Als er klanten zijn loop ik op
eieren en als er niemand is. sta
ik maar aan dat enge mens thuis
te denken. En die snor kriebelt
als een mierennest.
Maar raad eens wie er vanmid
dag binnenkwam? Ik! Om een
paars sjaaltje. Nou, dat tuist ifc te
staan. Ladder op, ladder af, doos
jes open en: ,£>eze komt op vijf
vijf en zeventig, meneer".
Én daar begon ik te draaien
hoor.
„Hemeltje, dan heb tfc niet ge
noeg geld by me."
Toen kon ifc me echt niet langer
inhouden.
„Vuile leugenaarschreeuwde
ik, „je hebt een tientje in je zak."
En ik schopte mezelf de straat
KRONKEL
op.
(Advertentie LM.)
Dames! Vooral nu
Hamea-Geiei voor Uw handen.
In Japan is het
ook koud, net als
hier. En net als
de kwekers in
AaZsmeer en Bos
koop verpakken
de Japanse tuin
ders hun heesters
en planten in stro
hulzen. Maar dm
zijn dan toch an
ders dan hier.
Ieder struikje
krijgt een mooi
kroontje van stro.
Want. zeggen de
Japanners, 's zo
mers kunnen de
planten zichzelf
mooi maken, dan
hebben ze er
recht op, dat wij
het 's winters
voor ze doen.
Om muzikaal te beginnen: de Italiaan
se tenor Ben ja mi no Glgli is grootoffi-
cier m de Orde van Verdienste gewor
den.
In Hul] is gisteren een postduif aan-
gekorricn. afkomstig van de Britse traw
ler Cape Spartel, die onderweg is naar
de Noordpool De duif had een Nieuw
jaarsboodschap bn zich voor koningin
Elizabeth.
Een andere Nieuwjaarszoet kw.im
van de American Automobile Associa
tion. De groet was bestemd voor de Ne
derlandse jongens en meisjes van de
school verkeersbri ga des. De ANWB is zo
tevreden over het werk van de patrouil
les dat ze besloten heeft ze uit te brei
den.
Darmstadt in West-Duitsland heeft
een beroemd schilderij van Hans Holbein
aan Bazel geleend. Bazel heeft nu twin
tig Duitse kinderen vier weken te loge
ren gevraagd.
De twaalf glazenwassers van Peoria
(Illinois, V.S.j zbn gaan staken, niet om
dat ze mser loon willen hebben, maar
omdat ze het per dag m plaats van per
weck wensen. Het is ook nooit goed.
In Bh opal m India zijn 200 slagers
zonder werk. gekomen toen op religieuze
gronden een verbod werd uitgevaardigd
om koeien te slachten.
Op de spoorlijn Duinkerken—Parijs
waren bij Duinkerken twee broers aan
het vechten. Ze gingen gewoon door toen
de trein aankwam. Fluitsignalen hiel
pen niet en de machinist was met zo
goed of hls moest van zijn. machine af
komen. Toen ging een van de broers er
vandoor. De trem ging verder mat ver
traging.