Vijftien 15-jarigen uit vijftien
plaatsen vanavond voor radio
Pm
een groot Nederlander
Voorts...
GELEZEN
BOSCH VAN ROSENTHAL
NU PRINSES BEATRIX JARIG IS
Oud politieke delinquenten
vragen om een vuurwapen
Oorlog om leesportefeuilles
begint „heet" te worden
v__
Corruptie bij levering aan
de landmacht berecht
Beeldhouwwerk voor
jarige Beatrix
Motief voor verzoek aan minister Donker:
„Wij willen ons zelf beschermen"
i en gewogen
Schorsing Woerdense
ambtenaar opgeheven
Fransen voeren een
geslaagde landing
uit in Indo-China
„Prawda" Inkomen
van Sowj et-arbeider
is sr<
:estegen
Krijgslist tegenover krijgslist na uitspraak
voor het Amsterdamse Hof
„Zware jongens" voor
overval op oude man
de gevangenis in
Gevangenisstraf geëist tegen 2 verdachten;
zaak van hoofdverdachte aangehouden
Iets héél moois
J
Van „giadiatoren"-
aanval in Korea
was geen sprake
Krijgsgevangenen
op Koje ranselen
soldaat dood
Zaterdag 31 Januari 1953
3
(Van onze correspondent)
HILVERSUM. Vanavond begint (over Hilversum 1 m 2) om 19 01
uur. hei nationaal programma ter gelegenheid van de léde verjaardag
van prinses Be.atnx met „Als je vujtien benteen feestelijk getinte
fflt-KUtmj tieroorpd door vijftien jongens en meisjes van dij/tien jaar
mt vijftien verschillende Nederlandse plaatsen. En bovendien vertellen
Hennetfe van Eyfe en dr Max Euwe, hetgeen zich Jiog herinneren
van hun vijftiende jaar.
(Advertentie I.M.)
(Van onze correspondent)
SOESTDIJK De verjaardag van
Prinses Beatrix is gistermiddag en
-avond al gevierd in de huiselijke
kring van het koninklijk gezin. Dit
in verband met het vertrek van
Prins Bernhard gisteravond naar later. Rie de Jager Meerenbroek uit
Amerika. Deze verjaardagsviering j Arnhem verhaalt van haar ervarin-
Een uiteraard zeer gevarieerd
t< 'Ogramma. dat onze vijftienjarigen
an Dollard tot Schelde en van Den
Helder tot Maastricht aan het woord
wil laten. De programmasamenstel
lers Gabri de Wagt en Attie de
Vries zijn vrij willekeurig te werk
gegaan om vijftien vijftienjarigen
uit vijftien Nederlandse plaatsen
voor de microfoon te brengen. En
daarom zit er iets van avontuur in
dit programma, avontuur voor de
samenstellers, voor de uitverkore
nen én voor de luisteraars.
Toosje De Bont uit Hilversum
vertelt van haar zwemtraining. Ze
wil met grote koppen in de krant
werd ook bijgewoond door prinses
Wiihelmina, die een paar dagen op
het paleis Soestdijk logeert. Van
morgen is prinses Beatrix traditie
getrouw gewoon naar school ge
gaan. Na schooltijd wachtte haar
een verrassing, een geschenk een
beeldhouwwerk van een jonge kun
stenaar aangeboden door de Kon.
Marechaussee. Vanmiddag zijn er
enkele vriendinnen te gast bij de
jarige prinses.
Twee Nederlanders in
Dinant gearresteerd
DINANT Twee Nederlanders.
J. H. uit Limoricht en J. L. uit
Slttart hebben Donderdag in Dinant
terecht gestaan, nadat zij op straat
aangetroffen waren met revolvers
en gummistokken m hun bezit. Op
een vraag wat de beide mannen
van plan waren luidde het eensge
zinde antwoord: „We liepen zomaar
•wat te wandelen" Beiden zijn ver
oordeeld tot een maand gevangenis
straf wegens het ongeoorloofd bezit
van vuurwapenen. Nadat. zij hun
tijd hebben uitgebeten zuilen zij
naar Nederland worden teruggezon
den.
gen op de huishoudschool. Jessie
Hildering uit Amsterdam draagt in
een gedicht haar ervaringen tijdens
haar eerste bezoek aan de „Gys-
breght" voor. A tie van Loo uit As
sen speelt piano (Chopin). Atie van
Uitert. Den Haag, vertelt van naar
opleiding tot verkoopster. Zij zal
ongetwijfeld een goede leerlinge zijn
en een goede verkoopster worden.
(Adrcrfrntir !.M.)
American
Blended Shag
slechts BO cent
(Van onze correspondent)
AMSTERDAM. De Stichting
Oud-Politieke delinquenten, geves
tigd aan de Nes 35, wil een vuur
wapen bezitten „ter bescherming
van zichzelf". In een brief, die de
hoofdcommissaris van politie, de
heer H. A. J. G. Kaasjager van
ochtend tussen zijn post vond,
wordt met klem gevraagd om de
vergunning een schietwapen te mo
gen bezitten.
De inhoud van deze brief, die op
het hoofdbureau van politie een
verbaasd hoofdschudden ten gevol
ge heeft gehad, luidt: „Weled. Gestr.
Heer, bijgaand gelieve U aan te
treffen een schrijven door onze
Stichting verzonden aan Z.E. de
minister van Justitie. Op grond
van het daarin uiteengezette ver
zoeken wij U aan onze Stichting te
•willen doen verstrekken: een ver
gunning tot in bezit hebben te ha
ren kantore van een vuurwapen.
Bij voorbaat dankend -voor een
spoedige en gunstige beslissing in
deze, verblijven wij hoogachtend."
De brief is ondertekend door de
administrateur van de stichting, de
heer J- K. F. de Pauw.
In de bijgevoegde brief aan rar
L. A. Donker, de minister van Jus
titie, wordt oen ingezonden stuk
aangehaald, dat op 22 Januari on
der de titel „Nationaal-socialisme"
in „Het Parool" werd gepubliceerd.
De schrijver van dit stuk spreekt
in deze brief zijn grote bezorgd
heid en verontwaardiging uit over
het feit. dat de nazi's weer overal
de kop beginnen op te steken. De
Stichting Oud-Politieke Delinquen
ten geeft in een commentaar daar
op uiting aan haar vrees, dat „een
geestelijk onevenwichtige zich ge-
I EGEN het einde van het vorige jaar,
toen als jongste spruit aan dc be
reids weelderige struik van goedkope
Nederlandse boeken de Mimosa-reeks
van de uitgeverij Leiter-Xypels te Maas
tricht verscheen. (Pnjs per deeltje f 1.S0)
was er reeds alle aanleiding verheugd te
zyn over deze nieuwe verschijning. Er
zaten uitstekende boekjes in. waarvan
wij nu slechts het deeltje „Paradijs in
Cellophaan". handelende over de Ver
enigde Staten en geschreven door mr
Eltas in herinnering willen roepen.
Thans eerst is het toen reeds aange
kondigde bundeltje gedichten en rume-
rijtjes van Brammetje (pseudoniem voor
M. H. Du Croo) onder de titel „Mimi
Pinsonen al die andere" versche
nen. Met de uitgave van deze bundel
verricht de uitgever een daad van pië
teit ten opzichte van de in 1951 overle
den schrijver en bewijst hij het lezende
publiek en ook het minder bemiddel
de deel daarvan een grote dienst. Du
Croo die een groot deel van zun leven
doorbracht m Nedeilands-Indie. was
geen man. die aan de weg timmcrae.
Het ruimste publiek vonden nog die
voordrachten cn gedichten van hem. die
door wijlen Cor Ruys werden gebracht.
In deze bundel die 72 liedjes bevat,
haalt hij herinneringen op aan vroeger,
aan zijn Indische Hid. aan de meisjes, die
hij heeft gekend, polemiseert hij soms
tegen de na-oorlogse politiek. die
„Indié verloren deed gaan" De waarde
van zijn werk ligt echter besloten in de
soms ironiserende, soms meevoelende
inhoud ervan in de vaak feilloze beel
den, m de warme menselijkheid en in
levenswijze ondertoon, die hem slechts
dan m de steek laat. wanneer luj zich
met een bij hem vergeef luk onbeha
gen, voor de geest haalt, wat in Indo
nesië met het dalen van dc Nederlandse
vlag aan zijn levenswerk te toor ging
Voor al het andere wat deze bundel
ons biedt, vergeeft ook de politiek an
ders denkende hem dit graag Weemoed
roepen zou voelen, door sluipmoord
slachtoffers te maken. Met alle
middelen moet worden voorkomen",
schrijft de Stichting, „dat een twee
de „Hannie Schaft" of „Siibertanne"
ontstaat". Daarom wil dit handjevol
oud-NSB'ers. dat van de Nes af de
grote organisatie bestuurt, nu een
vuurwapen.
(Van onze correspondent)
WOERDEN, Vrijdagmiddag is
de schorsing van de gemeentebode
M. de K. opgeheven, nadat hij Vrij
dagmorgen voor de Utrechtse kan
tonrechter terecht had gestaan we
gens overtreding van de vuurwa
pen wet.
De ambtenaar O.M. eiste f75,
boete subs drie weken. De verde
diger mr Star„Busmann, drong aan
op uiterste clementie. Naar zijn
mening was K. reeds voldoende ge
straft door het feit. dat in persbe
richten deze zaak in verband was
gebracht met de geruchtmakende
moordzaak in Woerden.
De kantonrechter veroordeelde
K. tot f 60,- boete, subs één maand.
want zij „verkoopt" ook dit ge
sprekje prima. Joke van Helden,
Groningen, zingt het lied van haar
eerste permanent (tekst Wim Hora
Adema), Willy Verwer, Haarlem,
geeft een pianosolo.
Bij de jongens is er minstens
evenveel variatie: Feiko v. d. Veen
uit Etnmeloord, blijkt van deNoord-
Oost-Polder te houden; Jan van de
Vark, een echte vissersjongen uit
Rotterdam, ringt een liedje over
varen (van Ton Oosterhuis), Jan
Vermeulen, Zwolle speelt fluit Kees
Kingmans, 's-Hertogenbosch. zingt
een alleraardigst lied over zijn eer
ste lange broek (van Piet Heil>.
Dan is er nog een Friese zanger:
Hielke Wierda uit Leeuwarden met
een liedje van Tetman de Vries
over zeilen, en direct daarop draagt
Lou Troeks uit Maastricht, met een
onuitwisbaar Limburgs accent „Wa
terland" van Jan Meurs voor.
De muziek is bij de jongens slechts
in handen van Een Bril uit
Utrecht, ongetwijfeld de stevigste
boy van allemaal, die aan een ac-
cordeun trekt.
En als we dan volledigheidshalve
nog noemen Henk van Dijk. stu
dent in de rechten, maar in dit pro
gramma aan de piano, en Jan Schol-
ten. de guitarist, dan hebben wij
wel een vrij volledige ODSomming
gegeven van alle vijftienjarigen e n
ouder, die verantwoordelijk zijn
voor de geslaagde vormgeving van
een alleraardigst idee, waarin ook
nog voor de lievelingsmelodie van
prinses Beatrix een plaats kon wor
den ingeruimd.
SAIGON. Enkele duizenden
manschappen van de Franse Unie
hebben Donderdag bij het aanbre
ken van de dag een landing uit
gevoerd bij Qumhon Zuid-An-
nam. Quinhon ligt 90 km. ten Zuid-
Oosten van Ankhe, dat reeds veer
tien dagen door zes bataljons van
de Vietminh bedreigd wordt. Een
woordvoerder van het hoofdkwar
tier deelde mee, dat er een stevig
Frans bruggenhoofd is gevestigd
en dat er uitstekende mogelijkhe
den zijn voor „uitbreiding" van dc
actie. De haven Quinhon werd en
kele uren na de landing bezet.
Twee compagnieën van de Viet
minh, die zich probeerden te ver
zetten, werden vernietigd. Zij lie
ten dertig doden achter. Het is de
meest omvangrijke landing, die
ooit tijdens de oorlog in Indo-
China is uitgevoerd.
Kleren van vrouw vatten
vlam bij smelten van
kerkkaarsen
DEVENTER. De huishoudster
ra pastoor Bosman te Klarenbeek,
de 6i-jarige mej. p. v .d. Donk, sn.olt
kerkkaarsen in een pan, die op het
fornuis stond. Toen zij aan de smel
tende was terpentijn toevoegde, sloeg
de vlam in de pan. Om brand te
voorkomen ijlde de vrouw met de
pan naar buiten. Toch raakten haar
kleren in brand. De huishoudster
bleek met brandwonden overdekt. Zij
is in 't R.K Ziekenhuis aan haar ver
wondingen bezweken.
LONDEN De gemiddelde Sow-
jet-Russische arbetcter had m 1952
een netto inkomen dat zeven pro
cent hoger lag dan m 1951, zo melat
het Russische partijblad „Prawda"
Het inkomen van de boeren was
gemiddeld acht procent meer. Het
nationale inkomen was in 1952 elf
procent meer dan in het vooraf
gaande jaar en bedroeg meer dan
het dubbele van welk vooroorlogs
jaar ook. Bijna driekwart van het
totale inkomen, zo gaat de,.Prawda"
verder, werd gebruikt om te voor
zien in „de materiele cn culturele
behoeften van de bevolking", ter
wijl het andere kwart in handen
bleef van de staat, van collectieve
boerderijen en coöperaties,
(Volgens een schatting van het
statistisch bureau van de Verenigde
Naties bedroeg het inkomen per
hoofd van de Sowjet-bevolking in
1949 het equivalent van 308 dollar,
vergeleken bij 1453 dollar m de
Verenigde Staten en 773 dollar m
Engeland).
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG. ,Er is geen uitgever, die er ook maar iets aan kan doen,
wanneer wü een tijdschrift, dat h|j niet in een leesportefeuille wenst te zien.
tóch in zo'n portefeuille leggen, wanneer wü maar eenmaal kans hebben
gezien er een exemplaar van te bemachtigen." Aldus verklaarde ons een
leesportefeuillehouder na de beslissing van het Amsterdamse Hof, waarbij
is vastgesteld, dat uitgevers niet verplicht kunnen worden hun bladpn aan
leesportefeuillehouders te leveren. Hij baseerde zijn mening op een andere
rechterlijke uitspraak van de Hoge Raad dat het leesportefeuillehou
ders niet verboden kan worden bladen in hun portefeuilles te leggen tegen
de wil van de uitgever.
Een uitgever van geïllustreerde
bladen, tot wie wjj ons om nadere
informatie wendden, noemde de me
ning van de betrokken ïeesportefeuil-
lehouder volkomen juist. „W'j wen
sen," aldus deze uitgever, di' op ztjn
gebied tot de grootsten in ons land
behoort, „niet aan leesportefeuille
houders te leveren. Maar als zij er in
slagen exemplaren van onze bladen,
via stromannen, te bemachtigen. dan
kunnen wij niet beletten, dat die in
hun portefeuilles komen. Het staat
echter te bezien óf zij daarin slagen
zullen."
„Hoe wij," zo zeide ons een lees
portefeuillehouder, „die geïllustreer
de bladen in ons bezit zullen krijgen,
dat is onze zaak." Waaruit men alle
maal mag afleiden, dat de koude oor
log tussen uitgevers en portefeuille
houders in ons land, bezig is in een
„hete" oorlog over te gaan. waarin
krijgslist tegenover krijgslist zal wor
den gesteld.
De portefeuillehouders menen, als
men het oor in hun kringen te luiste
ren legt, in deze strijd zoal met het
formele, dan toch het morele recht
aan hun zijde te hebben. Ten eerste,
zo verklaren zij, is de uitgifte van
leesportefeuilles een cultureel be
lang; ten tweede, zo betogen zij, is
met het voortbestaan van hun bedrijf
het belang van rond 700 mensen ge
moeid. Ten derde, aldus hun stand
punt, zijn wij (de leesportefeuille-
houders) degenen, die de geïllu
streerde bladen en daarmee hun uit
gevers, groot hebben gemaakt. Nu zij
eenmaal groot rijn, worden 'vij
aldus de portefeuillehouders, door de
ondankbare uitgevers in de woestijn
gezonden.
De uitgevers menen, dat bij die
voorstelling van zaken wel een beet
je over het hoofd wordt gezien, dat
zij zich altijd reeds, óók voor de oor
log al, tegen de portefeuillehouders
hebben gekeerd. „Het is nooit ons
belang geweest, dat onze bladen in
portefeuilles kwamen en van „on
dankbaarheid achteraf" is geen spra
ke. Wat wij tegen de portefeuilles
hebben? In de allereerste plaats een
commercieel bezwaar. Hoe zouden
wij er vrede mee kunnen hebben, dat
(Advertentie 1.
fTFNFVE No? zie ik hem niris anders doen dan zich verzet- het allerdaadwerkelijkste van het op-
ten en anderen tot verzet aanspo- blazen van spoorlijnen inbegrepen,
de Herengracht op Komen 10- ren ontkwam aan zijn warme belangstel-
nen on tveff naar een illegale Dat heeft hij gedaan, in het klein ling en diepe waardering. Bosch van
pen, op Wtg «Wdi ccu iiiegaic en jn het groot* In het kleint toen Rosenthal was een voortreffelijk Ne-
vergaaenng m de mter van j,jj huisknecht opdroeg, de aan- derlander, een van de grote.
1943, alsof er niets aan de hand wazige fietsen liever met een bij! Helaas, kwaadsprekers van bene-
wac opkWri zoals het een Ne- aan ^"^ken te hakken dan er een ,)en anure hebben niettemin kans ge
was, gekleed zoais net een i e van Ultleveren aan de vordering. Ir 21en hem in Londen als een ambitieus
derlandse ambtsdrager van ho- het grotere toen hij twee Duitsers niarii die zlchzelf zocht, onbemind zo
«e ranP Dast" zwarte ias zwat- Jn Zljn t°er5rr!abS huis. .Stenta ntel zelfs verdacht te maken. Het
ge rang past. zwane jas, zwaï jn Zelst nMr mjJ kwaincn zoeko„ berf, cnige moMte gekost hm
te gieuinoea, bruine giace s. op zó hautaine manier zijn kamer die het zo ten volle waard was. een
Geen enkele poging tot ver- uitblafte. dat^zij tredremmrid^ af- plaats te doen innemen in de rij der
onze bladen, waarvoor een bepaalde
verkoops- of abonnementsprijs is
vastgesteld, voor een onderdeel van
die prijs worden gelezen? En iaat de
Nederlandse Organisatie van Lees
portefeuille Uitgevers," aldus onze
zegsman-uitgever, „die overigens nog
geen dertig lcesportefeiullehou ders
leden telt en pas zéér kort geleden
is opgericht nu niet over "culturele
belangen praten. Tenslotte vertegen
woordigen geen van al die geïllu
streerde bladen een „cultureel" be
lang. Dat zouden wij zelf nog niet
eens willen beweren. Zij vocwzien op
een bepaalde wijze in de nieuwsbe-
hoefte van het publiek. Meer niet. En
overigens zijn wij volstrekt er met
op uit de leesportefeuille te doen ver
dwijnen. Zij mag er gerust zijn. Zón
der onze tijdschriften!"
„De leesportefeuille," zo onze zegs
man-leesportefeuillehouder, „zal ze
ker niet verdwijnen. Maar laat men
niet vergeten, dat de bladen, waar
over thans de strijd loopt, juist de
meestgevraagde zijn. die de kern van
de portefeuille vormen, bladen, die
juist voor een Nederlands publiek,
moeilijk door andere, bijvoorbeeld
Belgische bladen te vervangen zijn.
Maar desondanks, de portefeuille zal
blijven verschijnen. Wij zetten de
strijd voort!"
Na ajloop van de premiere ran
de mew teste Nederlandse speel
film „Sterren Stralen Orerat", leer
den de spelers in het Amsterdam
se Tu^rfmifci-fhearer gehuldigd.
Van links afPertmne Hosang,
Edtctn, Johan Kaart; daar achter;
Hetty Blok, Hans Kaart. Rudolf
Mai er en Dolf van der Linden.
ASSEN. De 33-jarige koopman
B. J. Q. en de 32-jarice slager G.
H. van de W„ twee Amsterdamse
„zware jongens", die op 2 Apr'l
van het vorige jaar een roofover
val Dleegden m Zuidlaarderveen,
zijn Vrijdag door de ar r on disse
nten ts-rechtba tik te Assen con
form de els ieder tot vier jaren
gevangenisstraf met aftrek ver
oordeeld. Zij hebben, de buna 80-
jange VZ. die m de woonkamer
van zijn eenzame woning lag io
slapen, zijn huishoudster en zijn
dienstmeisje midden in de nacht
overvallen. Het dienstmeisje werd
niet eon stukgescheurd laken ge
bonden. terwijl de huishoudster
aan een stoel werd vastgebonden
Ook de oude Zdie ziek te bed
lag. werd geboeid, waarna de over
vallers, alvorens te vertrekken, de
bedstede dichtspijkerden. Hun buit
was 300 gulden.
Bezrnni n gs-bij eenk om sten
voor militairen van het
Humanistisch Thuisfront
NUNSPEET. Op Vlaandag 2 Fe-
bruari zal op het conferentie
oord „De Ark" de eerste van een
nieuwe serie bezinnings-bijeenkom-
sten voor militairen, uitgaande van
het Humanistisch Thuisfront, worden
gehouden. Voor deze bijeenkomsten,
gaven zich in het najaar reeds 600
militairen op.
(Van onze correspondent)
AMSTERDAM. Over corruptie bij het directoraat materieel van de
Koninklijke Landmacht hebben rechters, officier van justitie, drie verdach
ten, getuigen en advocaten urenlang gesproken in de grote strafzaal van
de rechtbank. De officier heeft tweemaal requisitoir genomen: tegen de
53-jarige koopman J, v. d. E. uit de hoofdstad eiste hij vier maanden wegen t
omkoping van een ambtenaar. De 35-jarJre W. L. hoorde zes maanden,
waarvan drie voorwaardelijk, eisen wegens het aannemen van steekpen
ningen. De zaak tegen de hoofdverdachte, de 40-jarige vertegenwoordiger
N. C. van der B„ werd terugverwezen naar de rechter-commlssarïs voor
nader onderzoek en V. d. B. werd, op verzoek van de officier onmiddellijk
in vrijheid gesteld. Hij was reeds ruim een half jaar gedetineerd.
I/N vriend de advocaat was f«
1 -* conferentiemaar als tk even
tijd van wachten had? Terwijl hij
gmds een dame hielp echtscheiden,
tuier aanhalig parfum nog iw de
gang haar man gelijk hing te ge-
yen, nam in zij» doortiTochfe huis
kamer een jaureml als een vlezige
tante, tny toegeeflik op schoot. De
haard stond tn eigen beheer voor
zich uit te Noren en maakte mij
slaperig, maar toen mijn oogleden.
net wilden tongeren gxng de deur
open en stapte Henk je binnen de
zoon. des huizes, zes jaar oud, eert
stevig maunetiedat vastberaden
door hei leven gaat, ah een modem
kind zonder zorg,
..Dag oom".
Hij kiram mij een hand brengen
„Moet je met naar schooturoeg
ik onnodig. Hij ts op een dure,
barmhartige school, wacr -» van
een kind dat alleen suft, altijd nog
zeggen: „Hij is irat gauw afgeleid".
„Ja oom. straksantwoordde hij
geduldig. .Maar ik zoek eerst even
een papiertje om dit in te pakkert."
Nu haalde, hu een blikken speel-
gocdjeepje uit zijn zak dat door alle
wateren gewassen was. Verf zat er
met meer op en het paard van de
groenteboer had er ook al eens
overheen gelopen, zodat het een
volkomen gesloopte indruk maakte,
„Moet je dat inpakken?" vroeg tfe.
„Ja, het is voor een arm jonge
tje. z',e{ U", rei by ernstig. Onze
juffrouw op school theeit het gezegd.
We moeten allemaal iets van ons
speelgoed meebrengen. Dat gaat dan
naar de arme jongetjes. Dan hebben
dte ook nog eens xcat"
Hij lachte goedertieren, tk voelde
allerlei nobels in my opkruipen en
sprak:
„iYoit. je bent ook een mooi num
mer. Dit is zeker her smerigste
duig. dat je hebt kunnen uinden,
mef"
„Ja oom" antwoordde hij beleefd.
,Ma.ar jongen!", doceerde ik be
zield. „Als je iets u'èggeeft dan moet
je toch juist het móóiste uitzoeken.
Jets waar je zelf graag mee speelt,
bedoel ikDaar heeft zo'n kind ten
minste wat aan."
Het. klank een beetje eng. mtrnr
hij luisterde aandachtig en proefde
het welwillend op zyn tong. Toen
rei hij, met de wrange logica van
een jongetje ronder zorg; „Ja maar
oom, als tfc nou zoiets moois geef,
dan is het toch geen arm jongetje
meer7" KRONKEL
momming, geen enkele aan
vechting om eerst eens drie
maal uit te kijken alvorens aan
te bellen. Jhr mr dr L. H. N.
J3osch Ridder van Rosenthal,
de commissaris van de Konin
gin in Utrecht, die met Van
Sonsbeeck, zijn Limburgse
ambtsgenoot de eer deelde door
dropen in plaats" van de leiding ir
handen te houden In het groo'
toen hij zun pogingen ondernan*
om een coördinatie van het verze'
door
mr G. J. van Heuven
Goedhart
Seyss Inquart het eerst te wor- te bevorderen, bij welke gelegen
den ontslagen, heeft zich eigen- beid hij zich onverdroten van he
on» ifpuaar in h«at OTaripr*» nPjra'
lijk geen dag weggestuurd en
geen dag door de Duitsers be
zet willen voelen.
Hij had een supreme verachting
voor onze nachteinke overvallers
vond alles wat zij deden en zeidon
onuitsprekelijk vulgair en on behoor,
lijk, had er dan ook hoegenaamd
geen plaats voor en bleef innerlijk
voortleven zoals hij dat gewend
was: de magistraat wiens
moet worden gehoord en
zaamd.
ene gevaar in het andere bega'
Had ons vaderland niets dan Bosc'
van Rosenthals ir. hoge functies gf
had toen de tiende Mei 1940 ovc
ons kwam. hoeveel zwaarder zou
den de Duitsers het hebben gehad
Met jhr dr Van Holthe tot Echter
werkte hij een nieuwe versie van dt
instructies der regering voor een pe
riode van bezetting uit; met dr Noest
de Utrechtse hartspecialist, schreef
hij ondermijnende Duitse brieven, die
voord hij aan graag persoonlijk in Wehr-
gehoor- machtscompartimenten liet liggen
met Van Randwijk, JUotemaker dc
Er zat in die houding een hart- Brume, Van Holthe, Cramer (de hui-
verwarmende rechtlijnigheid, en dige commissaris der Koningin in
één van haar ijzeren consequenties Drente) en mijzelf zat hij diep in de
was een volkomen onderschatting Stahle*affaire, het geval van dc
van de rondsluipende gevaren, tk putsch tegen Hi tier, waarvan wij dc
ben er zeker van. dat zijn gezin te verwachten gevolgen in het yader-
cr ook bij ona. als wiT ons realiseren, J heel wat doodsangsten om hem land onder het oog probeerden
aat met hem ver moede luk de laatste j heeft uitgestaan en even zeker dat zien.
Nederlander is heen eecasm die een I pimmcy hf**ft gekend Hii werd een der grote financiers nagedachtenis
'JUSSUfS.' li?n,scït"v:ihzi,a's zijn \Tdriïanï'V.'Kr geschonden. Hij van'belangrijke stukken verzet. Op als die
wie nerinncren uit de oioeitoa van nee jL - _it— -ji-, j .n.
Nederlandse cabaret in de dagen van
Fisuisse. Dirk Witte en nog enkele an
deren.
nam het Hitier heel persoonlijk zijn crediet kreeg de illegaliteit me-
onvergeefliik kwalijk en kon vanuit mgmaal uitkomst uit de financiële
zyn eigen karakter gezien volstrekt nood. Geen enkele vorm van varzet,
-•ertrouwensmannen. wier college m
Augustus 1944 bij telegram van Lon
den uit werd ingesteld. Ik ben et
trots op dat ik tot die benoeming heb
mogen bijdragen en verg?et niet licht
de dag waarop ik ten gf.ieve van de
parachutist, die de boodschap over
bracht, de eerste drie letters van de
namen dier vertrouwensmannen als
sleutel tot het geheim van de samen
stelling van het college gebruikte
Cranborne (Crameri, Sonloup Van
Sonsbeeck), Cleopatra (Cleverïnga). j
Dreyfus (Drees) en Bossus (Bosch
an Rosenthal).
Als voorzitter van het college
•eft Bosch van Rosenthal zich uit-
'mend geweerd en het bluft mi)
Tdriet^n. dat èn het militair gezag
•i de teruggekeerde regering zo
immerhjk in gebreke zijn geble*
on om hem en de zijnen de eer te
roven, die zij zo volop hadden ver-
iend.
Zo heeft de be\ rijding ook deze
Nederlander veel teleurstelling en
loor de latere ontwikkeline van de
iingen ook veel bitterheid gebracht
Tuisen hem en zijn tud ontstond een
tegenstelling, die hij kort na de be
vrijding in zijn gezondheid geschokt,
niet meer overbruggen kon. Het doet
niets af aan zijn gaafheid, zijn dap-
oerheid. zijn vaderlandsliefde en zyn
toewijding.
In Bosch van Rosenthal ere Neder
land een goed en een groot vader
lander. Tallozen met mij zullen zijn
met rich meedragen
een man, door wiens
vriendschap en voorbeeld zij zich
verwarmd en door wiens heengaan
zij zich dan ook verarmd weten.
De koopman Van den E stond als
eerste terecht. In October 1950 had
hij ingeschreven op een le?erofferte
voor de levering van 79.000 zak-
scbaartjes. Hu werd niet de laagste
inschrijver met een pms van 62
cent pér stuk.
Maar hij kwam kort daarop in con
tact met Van der B„ die toen nog in
de Oranje Nassaukazerne in Am
sterdam werkte, en deed een nieuwe
aanbieding: 59 cent per stuk, voor
andere schaartjes, die van bijzonder
slechte kwaliteit bleken te zijn
(„geen soldaat kon zijn nagels er
mee knippen"). In werkelijkheid was
de kostprijs met winst voor deze
schaartjes 39 cent. maar er werd
tweemaal een dubbeltje bovenopge-
legd. Een dubbeltje voor Van den
B- en het andere dubbeltje voor Van
den E. Beiden zouden er dus biina
f 800 mee „verdienen". Beiden treb-
ben er mee verdiend, hoewel Van
den E. beweerde dat het geld in zijn
zaak was geraakt Het m nster-
schaartje van 62 cent. dat m de ka-
vrnc werd met behulp van
Van der B, verwisseld voor een an
der schaartje
De zaak tegen W. L. ging niet
over schaartjes, maar over unsters,
wecginstrumenten. L. was destijds
assistent-keurmeester cn nme«t de
unsters keuren. Volgens het monster
mt'-irat'van loe^Urij
ctaal zijn en geijkt. Maar bij afieve-
mc L> '"tlk dai t iel het gei al te zijn,
ivf'v 'ie n,irtii «ss goedgekeurd
„De tijd die ik bad was kort. Ik
v.ist dat het monster cn de unsters
afweken, maar de kapitein J E.
mijn chef. had dit \an tevoren al
goedgekeurd." zei de man
L. heeft duizend gulden gekre
gen. „Ik hoefde er niets voor te
doen," zei hij Kapitein E is gede
tineerd in de malechaiiRsee-kazerne
en zal voor de krijgsraad moeten te
rechtstaan.
Een belangrijk punt was, of Van
der B„ toen hij aan L. duizend gulden
betaalde, nog in dienst van het Ruk
was. Mede daarom wilde de officier
zijn zaak aanhouden.
WASHINGTON. Door desSra-
digen wordt de critïek op de z.g.
„g!adiatoren"»aanval op een heuvel
aan het Koreaanse front gewraakt.
Dat kapitein Wolfe van zijn func
tie als verbindingsofficier met de
pers zou zijn ontheven, schijnt een
misverstand te zijn, terwijl het ZJ?.
..programma" mets anders was dan
een gestencild operatieplan.
Senator Slatonstall en het bd van.
het Huis van Afgevaardigden Short,
beiden lid van de defensie-commis
sie. hebben Vrijdag, na inzage te
hebben gehad van geheime rap
porten van het Amerikaanse leger,
in een gezamenlijke verklaring ge-
"*gd, dat de gewraakte aanval op
ten Koreaanse heuvel, uitgevoerd
ten tijde van een bezoek van gene
raals en journalisten, „uit practisch
oogpunt noodzakelijk, was en dat er
geen sprake Ss geweest van een
„vertoning" in verband met het be
zoek aan het front".
TOKIO. Drie Noord-Koreaanse
krijgsgevangenen hebben m een
kamp op het eiland Koje een Ame
rikaanse soldaat doodgeranseld. Ds
soldaat was bezig, gevangenen tut
hun onderkomens te halen voor een
gebruikelijk onderzoek. Toen een
afdeling Amerikaanse militairen
verscheen, brachten enkele Noord-
Koreaanse gevangenen uit eigen be
weging de soldaat, die gewond was,
naar buiten. Bij aankomst in een
ziekenhuis bleek hy overleden te
zijn.
De krijgsgevangenen leverden
drie hunner kameraden, als verant
woordelijk voor de dood van de
Amerikaanse soldaat, aan de kamp
autoriteiten over. Later ontstond
beroering in de betrokken kamp-
afdeling, waarbij de gevangenen be
gonnen stenen te werpen. De oproe-
ngen werden met behulp van
traangas verspreid.
Duitse oud-strijders vrauen
onderzoek naar misdaden
der zeven ontsnapten
STUTTGART De West-Duitse
bond van ex-knjgsgevangenen
"heeft er Vrijdag in znn orgaan op
aangedrongen dat de zeven uit de
gevangenis van Breda ontsnapte
Nederlandse oorlogsmisdadigers
met zullen worden uitgeleverd,
voordat voor een West-Duits ge- j iöö ooö jaar met meer bestond
rechtshof is dangêluöhd «^i urils i
inderdaad rip misdadpn riif hun colporteur Alherti Siller t
inderdaad Cl e m .aaaen cue nun Moxl{.0 e<m prys V3n pesPS
ten laste rijn Sfilsgd, hebben be- (32? WW gulden) gewonnen Op een stei
dreven. lootjes dat h(J had overgehouden. Hy
Hter moet U mnür met naar ra
den, dat is te lesug Ha ts een
luchtfoto i-niz het Forest Lake, epn
groot meer tri d«' A-tertkaense itaat
Minnesota. Her Malthezer kruis zijn
paden in de sneeuw En de zwarte
stipjes cyn. Ame-ikaanse oorlogs
veteranen. die od r ti error en meer
hun jaarlijkse ijsviswedstrijd hou
den. Dp zwane blokjes oo de roer
en arhfcrgrand zy?' au'o's waarmee
riitm f.iflO yissprj imOr het meer
fctcamen
Helema.it uit Jap*n is meneer Kojim.i
naar one tand Ri-hnmen nm geuren op
te inuii.cn Kit is nres'dent van een che-
mneti concern en wil sets welen van
cmre reufcstoilenmdu-tne In Japan
houden ze van dc geurtjes die »i] liter
brouwen
Na die vreemde vis, waarvan re dach-
ten dat hy al lang was uitgestorven
hebben ze nu in Zuid-Afrika weer
bomen gekweekt van een snort waar
de geleerden dachten dat hu al
i maar was daar
Op de grens van de Belgische Congo
en Oeganda heeft de Britse ambassa
deur in S-thtopifi vier nieuwe bergtop
pen en e^n gletscher ontdekt. Hy heeft
de bergen Elizabeth Philip, Cor- wall
cn Anne gi-nnemd D« gletscher heet
Coronation iKroning).
Nu we toch met berg«n bezig 2ij»:
een Britse astronoom heeft een kaart
gepubliceerd van de andere kant" van
de maan. dat is dus de kant die steed»
van ons af staat Er staan bergen op
waar d« Mount Everest maar een heu
veltje bu is
De gemeenteraad van Epsom iEnge
land) hpiloot om de historische mui-
palen weer te plaatsen die tijdens de
oorlog werden weggehaald met het oog
op de Duitsers. Maar iemand hoeft die
palen zo goed opgehorgpn, dat ze ner
gens meer te vinden zijn.
Laten we u even voorstellen aan
meneer Cynl Wilkinson een 60-jartge
Brit die een expert is in het doorboren
want alle deftige'dames die bij de kzo-
mng van konmgrn Elizabeth oorbellen
moeten dragen, komen bij hem. D«
koningin zelf la vorig Jaar «I ymrise.
