fvt
Sblikdn
Rijk wil helft van bouwkosten
voor proefreactor betalen
Vergeelde foto bracht arme nicht
erfenis van anderhalf millioen
oorts
Kosten 28 millioen; Noren
leveren zwaar water
GELEZEN -
Nieuwe transferregeling in
Indonesië wekt zorgen
RIAS steekt Oost-Duitsers
een hart onder de riem
Boko maakt het goed
Synthraciet gelijkwaardig
aan prima anthraeiet
Uitlening
ELECTRICITEIT UIT ATOOMKERNEN
en gewogen j
r„,
Djakarta dient Nederlanders
harde klap toe
r
v***""" ll
WIJ NEDERLAND
Dinsdag 8 December 1953
"DEN HAAG Acht en twintig millioen zijn gemoeid met
het bouwen van een experimentele kern-reactor, welke in
Nederland zal worden gebouwd. De regering wil zo blijkt
uit een nota van begrotings-wijzigingen van het ministerie van
O., K. en W. de helft der bouwkosten voor haar rekening
nemen. Voor 1954 zal naar schatting 17 millioen nodig zijn,
voor de twee volgende jaren f 11 millioen. De regering vraagt
nu van het parLement voor volgend jaar 8% millioen te wil
len voteren. Het bedrijfsleven zal waarschijnlijk de andere
helft der bouwkosten bijeenbrengen.
De F.O.M. (Stichting voor Fun
damenteel onderzoek der Materie
die het project ontwierp
stelt zich voor met de proefreac
tor meer kennis te vergaren over
De omstandigheid dat de Norsk
(Noorse) Hydro thans bereid is het
voor het reactor-project onmisbare
zware -water te leveren een aan
bod, dat niet voor onbepaalde tyd
geldt doet het eveneens gewenst
zijn de beslissing over het bouwen
van de proefreactor niet langer op
te schorten.
Het stadium waarin dit project
zich bevindt, doet het volgens
de minister van O., K. en W.
gewenst zijn reeds op de begroting
voor het jaar 1954 voorzieningen
te treffen opdat, indien men tot
het houwen van een proef-reac-
tor overgaat, aan een beroep op 't
Rijk, om een deel van de kosten
voor zijn rekening te nemen, vol
daan zal kunnen worden.
WELLS, Huxley en Orwell schijnen
nog 3lechts kleinburgerlijke fan
tasten als u. met toenemende belang
stelling ongetwijfeld hebt kennis f-
nomcn van het bij Lannoo Sn T .v
(Belgie) nu ook in Nederlandse verta
ling verschenen bock „0e toekomst Is
reeds begonnen" van Robert Jungfc. De
ze in Berlijn geboren journalist, ex-
inwoner van verscheidene Europese
hoofdsteden en thans burger van Los
Angele^s in de V.S.. heeft m zun ge
ruchtmakende werk een aantal sugges
tieve reportages over Amerika verza
meld, waarvan de titels alleen al ver
raden dat de verslaggever Jungk zijn
pappenheimers kent. „Greep naar de al
macht" ..Een stukje hel". „Ziele-mgc-
meurs1' en ..Arme, kleine Ueber-
mensch" zijn nog met eens de meest
plastische. Uit deze sinistere slogans
blukt wel duidelijk het onderwerp
waaraan de schrijver nagenoeg al zijn
verhalen heeft gewijd: het „meuwe pio-
niers-ideaal der Amerikanen", door
Jungk omschreven als een cynische en
fatale aanval op de deels nog verbor
gen machten van het heelal. Ook cul-
tuurphilosophen houden, zich al enkele
tientallen jaren bezig met de vraag, of
Amerika, tn zijn streven naar .steeds
meer macht over de geest en materie,
niet bezig is zun eerbied voor de vrij
heid en de menselijkheid te verliezen.
Maar waar zij' bij de benadering van dit
uiterst gecompliceerde probleem met de
objecUviteit van wetenschappelijke be
schouwers te werk gaan. toont Jungk
zich alleen maar de geobsedeerde ob-
servator-op-te-korte-afstand. die ver-
verzuimt de talrjjke en nog steeds was
sende tegenstromen te signaleren en
zich waagt aan vaag geformuleerde,
speculatieve conclusies. Zo werd „De
toekomst is reeds begonnen" geen be
vrijdend boek, hetgeen het om tyn
openhartigheid pretendeert te zijn. doch
slechts een halve waarheid of minder
dan dat. De lezer, hopelijk minder gauw
van zijn stuk geraakt dan de schruver,
zal intussen in voortdurend groeiende
bewondering geraken voor Jungks vak
manschap. Alleen een groot journalist
zal zun beschrijvingen van de alchimis
te rij der toegepaste wetenschap kunnen
evenaren. Prijs geb. 8.90, mg. f 6.90.
PERZ'
het J
j zoeklicht j
Naderend einde
van oliegeschil
'in Teheran uitgebroken, geven
weliswaar een bittere bijsmaak aan
het herstel der diplomatieke be
trekkingen tussen Engeland en
Perzië, maar deze laatste vormen
daarom niet hinder een goede
springplank naar een regeling van
het zogenaamde oliegeschil, dat de
ooreaak van alle ellende in de
verhouding LondenTeheran was.
Alle in het verleden door een Mos-
sadeq en een Kasjani opgezweep
te nationalistische sentimenten heb
ben niet kunnen verhinderen dat
de positie van Engeland steeds
sterker, die van Perzië steeds
zwakker is geworden. Op bet
ogenblik is de situatie zelfs zo,
dat Teheran drin
gend behoefte
heeft aan een op
lossing van het
geschil op korte
termijn, terwijl
Engeland net
behalve misschien om politieke re
denen, die meer van een algemeen
westers dan van een eenzijdig
Brits belang zijn nog rustig wat
zou kunnen uitzingen.
In September, na de val va.-
Mossadeq, gaf Amerika aan de
nieuwe Perzische regering een
noocüening van 45 millioen dol
lar. Daarmede kon premier Zahedi
aan de belangrijkste verplichtingen
zoals de betaling van salarissen aan
militairen en staatspersoneel, vol
doen, Maar ook dit bedrag is al
weer bijna uitgeput, en Amerika
zal met scheutig zijn met een nieu
we lening, tenzij de Perzische re
gering zich bereid toont, met En
geland een accoord te sluiten.
Zit Teheran derhalve op dollars
en ponden te springen, aan de an
dere kant heeft de Anglo Iranian
Oil Company heel wat minder be
hoefte aan de Perzische olie dan
b.v. een jaar geleden. Inmiddels
immers heeft de maatschappij de
productie op andere olievelden in
het Midden-Oosten aanzienlijk ver
hoogd.
In grote lijnen schijnt een Brits-
Perzisch vergelijk reeds te zijn
uitgewerkt door di Amerikaanse
bemiddelaar Hoover Jr. Het zou
voorzien in een erkenning door
Engeland van de nationalisatie dér
Perzische veld n en de raffinaderij
te Adaban, in de instelling van
een Nationale Perzische maatschap
pij, die, met hulp van buitenland
se experts, voor de exploitatie zou
zorgen en ir. de oprichting van
een internationale verkoopmaat
schappij, die een deel van de op
brengsten aan de Anglo-Eranian a'
schadevergoeding zou uitkeren.
Deze regeling schijnt de verlan
gens van beide ■•artuen te kunnen
bevredigen. Op al te snelle re
sultaten zal men echter niet mogen
rekenen; bij het beklinken van de
zaak zal Zahedi m eigen land veel
oppositie hebben te overwinnen.
Maar voor hem is het voorlopig
de hoofdzaak, de Amerikaanse
geldschieters ervan te overtuigen,
dat hij het werkelijk met zijn stre
ven naar een oplossing eerlijk
meent.
het vrijmaken van energie uit de
atoomkernen. Daarbij zal een klei
ne hoeveelheid electriciteit vrijko
men, doch deze zal niet het hoofd
doel zijn van de proefnemingen.
Wél he oplossen van de proble
men, welke opdoemen bij het eco
nomisch omzetten van in de
atoomkern opgeslagen energie in
electriciteit.
Na bestudering van de bij dit
project optredende vraagstukken is
de FOM tot de conclusie ge
komen, dat mits wetenschap en
bedrijfsleven samenwerken Ne
derland technisch in staat is een
proefreactor te bouwen. Omdat ook
andere landen op dit terrein een
grote activiteit ontplooien, acht men
het reeds op economische gronden
gewenst, dat spoedig met de voor
bereiding van het bouwen te be
ginnen.
Plan tot vorming van
wereldreserve van
voedsel verworpen
ROME. De afgevaardigden
naar de conferentie der voedsel- en
landbouw organisatie van de Ver
enigde Naties (FAO) hebben Maan
dag formeel een plan verworpen tot
vorming van een wereldreserve van
voedsel teneinde spoedig hulp te
kunnen verlenen aan landen, die
door drbogte of overstroming ge
troffen worden. Zij drongen er in
plaats daarvan bij de afzonderlijke
landen op aan, voorzover mogelijk
het voorbeeld van de Verenigde
Staten te volgen en voedselvoor
raden of gelden te reserveren voor
hulpverlening in geval van hon
gersnood. die door een natuurramp
veroorzaakt wordt.
Advertentie LM.)
EN MAAR CONFEREREN.:::
E.D.G. - E.B.U.- O.E.E.C. - G.A.T.T.
N.A.T.O. - Kunt U het volgen?
Nee, dan LE.X.I.N.G.T.O.N., datis
voor ieder duidelijke taal. Daarom
brengt Uncle Sam op alle conferen
ties een slof mee van deze sigaret
ten van America's Best Tobaccos.
(Advertentie i M I
KOFFERSCHRIJFMACHINES
solide en fraai.
met prachtig scherp schrift.
Vraafit vnibli t ven d pros pectus aan
„POLS" VOOR KANTOOR". R'DAM
Heemraad straat 58—60
Tel 32 1 00 (K 18001
Extra TV-uitzending
op Oudejaar
HILVERSUM. Op oudejaars
avond zal de Ned. Televisie Stich
ting een extra programma uitzen
den. waarin aan de hand van oude
reportages en ander TV-materiaal
een overzicht zal worden gegeven
van hetgeen de NTS aan bijzondere
actualiteiten in het jaar 1853 op het
scherm bracht. Voorts volgt een kor
te serie nieuwjaarswensen, die door
alle Europese TV-stations zal worden
uitgezonden en waarvoor van eik
stafion een omroepster of omroeper
een van te voren opgenomen wens
uitsprak. Mies Bouwman, omroepster
van de KRO 2al deze wens van Ne
derlandse zijde uitspreken.
DJAKARTA. Maandag is in Djakarta zeer grote ongerustheid ontstaan
in kringen van het bedrijfsleven en onder de Nederlandse werkers ten
gevolge van dc publicatie van een nieuwe transferregeling. By deze rege
ling zal voorlopig voor zes maanden een deviezentoewijzïng worden ver
strekt ten bedrage van twintig procent van het totaal bruto belastbare in
komen (in rupiahs) van de werknemers. De nieuwe regeling, welke Maan
dagochtend wereldkundig werd gemaakt, brengt ingrijpende wijzigingen
la de transfcrmogelijkhedcn voor buitenlandse werkers in Indonesië.'
Tot op heden konden de Neder-
landse werkers hier jaarlijks een f Advertentie M
spaarremise overmaken tot een
bedrag van rp 7.SOO 2.500) en
daarnaast deviezenvergunmngen
krijgen voor verlofssalarissen, ali
mentaties en delegaties ten behoe
ve van in Nederland verblijvende
gezinsleden of studerende kinde
ren en voor premiebetalingen voor
levensverzekeringen
Leidende figuren uit het be
drijfsleven hebben verklaard, dat
deze regeling de grootste klap is,
welke de laatste jaren aan het be
drijfsleven is toegebracht. Een van
de voornaamste gevolgen zal wel
zijn, dat het thans reeds vrij grote
verloop van het personeel zeer
sterk zal toenemen. Het is te ver
wachten, dat de oudere krachten,
die binnen enkele jaren voor pen
sioen in aanmerking komen, alle
belangstelling voor een verder ver
blijf in Indonesië zullen verliezen.
Het zal hoven dien moeilijk zijn
jonge buitenlandse krachten te
vinden, die onder de voorwaarden,
voortvloeiende uit de nieuwe
transferregeling, bereid zyn in In
donesië eer» verkkring te aanvaar
den. Men legde grote nadruk op
het feit, dat de nieuwe regeling
een besparing betekent van nau
welijks m van de totale devie-
zenbegrotmg, een besparing, welke
naar aangenomen wordt, allicht
ook op een ander punt gevonden
had kunnen worden. In het alge
meen vraagt men zich af, hoe het
onder de nieuwe regeling gesteld
is met hen, die nu of binnenkort
in aanmerking komen voor buiten
lands verlof.
Maria-jaar vandaag in
Home geopend
ROME. Millioenen Rooms-Ka-
tholieken over de hele wereld vie
ren vandaag, op de jaarlijkse feest
dag van Maria's onbevlekte ont
vangenis, de opening van het Ma-
ria-jaar. De paus heeft het Maria-
jaar ingesteld ter ere van het
eeuwfeest van het dogma van de
onbevlekte ontvangenis van Maria.
Dit dogma houdt in, dat Maria,
de moeder van Christus, zelf nim
mer door de erfzonde belast is ge
weest. Het Maria-jaar zal worden
gekenmerkt door pelgrimstochten
van vele Rooms-Katholieken naar
verschillende Maria-heiligdommen
in de hele wereld. Het centrum
van de bedevaarten' is de kerk van
„Maria de Meerdere" in Rome.
Russen richten steeds meer stoorzenders
op om luisteren te bemoeilijken
(Van onze correspondent)
DEN HAAG. De heer Martin
Pfeidelrr ran dc „Rundfunk In
Amerikanischen Sektor" (RIAS) in
West-Berlijn, vertoeft op het ogen
blik in Nederland. De Rias verzorgt
de radio-uitzendingen voor de
Oostelijke sector van Duitsland, Dat
de Russen deze uitzendingen vrezen
blijkt wel uit het feit, dat steeds
meer kleine locale stoorzenders
worden opgericht om het beluisteren
van de Rias moeilijk, zo niet on
mogelijk te maken.
Dat blijkt vooral uit de vele brie
ven ca. 120 per dag die van
achter het IJzeren Gordijn binnen
komen bij de Rias. Deze brieven
worden bijna nooit rechtstreeks aan
deze omroep gericht, vooraL niet
meer de onlusten op 17 Juni
van jaar maar vele Oost-Beriijners
hebben in Wesl-Berlijn wel een
adres, waar ze een brief, bestemd
voor de Rias, kunnen heenzenden.
Ook worden dergelijke brieven
vaak in de kleren gestopt van lie
den, die naar het Westen komen.
De Rias zendt de gehele dag uit.
's Morgens vroeg begint men roet
het nieuws en commentaar daarop-
In de middagpauze weer nieuws.
Daartussen uitzendingen voor de
vrouwen, de jongeren, de allerjong
sten. onderwijzers enz. Het politie
ke cabaret op Zondagavond schijnt
bijzonder populair te zijn. Ondanks
het feit, dat men de Oost-Duitsers
binnen afzienbare tijd geen bevrij
ding in het uitzicht kan stellen, zo
als, radio-Oranje hier tijdens de
Duitse bezetting wél kon doen.
schijnt men toc.h moed en vertrou
wen uit deze uitzendingen te put
ten. Men geeft de arbeiders b.v. in
lichtingen over de mogelijkheden,
ÖSe er voor hen ie de eoBeetïeve
arbeidsovereenkomsten zitten enz.
maar hen tot openlijk verzet op
wekken, heeft °P het ogenblik wei
nig zin. zei de heer Pfeidelér. Toch
heerst ei in Oost-Berlijn nog altijd
een amoks-temming, zei hij. Over
schrijdt men de zone-grens, dan lijkt
het wel of men in een andere we
reld terecht komt. Het verschil blijkt
direct al uit de kleurloze kleding
van de Oost-Berlijners. Achter het
IJzeren Gordijn schijnt men niet
over goede kleurstoffen te beschik
ken. Daardoor kunnen een paar op
vallend gekleurde sokken in Oost-
Berhjn een man reeds doen ken
merken als komend uit het Westen.
Dit is Boko het Nigenaanse
meisjedat uorige week vin haar
Siamese-fweelingzusje werd, ge
scheidenmet haar moeder Ve
ronica Dauies, die haar even in
het ziekenhuis mocht bezoeken.
Boko, maakt het naar omstandig
heden, best maar haar zusje is
helaas gestorven. Natuurlijk
bracht Boko's moeder speelgoed
voor haar kindje mee: een icol
iën pinguïn.
Nieuwe brandstof in
1954 op de markt
HEERLEN. In de loop van
1054 zullen de Staatsmijnen waar
schijnlijk een nieuwe brandstof,
„synthraciet" op de markt brengen.
Pensioen-verhoging
spoedig in de Kamer
(Van een onzer verslaggeefsters)
DEN HAAG. De indiening van
het wetsontwerp tot verhoging der
pensioenen met vijf procent per
1 Januari is nu spoedig te ver
wachten. Waarschijnlijk zal men
trachten bet zo spoedig mogelijk de
beide Kamers te laten passeren.
Het is met zeker, dat dit reeds
voor 1 Januari zal zijn geschied,
maar mee hoopt, dat het wets
ontwerp tot wet zal zijn geworden,
voordat de pensioenen in 1954 zul
len worden uitbetaald. Daar de
eerste uitbetalingen op 15 Februari
aanvangen is daarvoor wel een
redelijke kans aanwezig. In dit
nieuwe ontwerp zal met verwerkt
zijn een extra verhoging van de
laagste pensioenen.
(Advertentie l.M.)
I Als ii vandaag
1 de administratie verwittigt, ont
vangt u de nog dit )&ar ver
schijnende nummers van
HET WEEKBLAD
gratia indien u zich aanmeldt
voor een kwartaal- of laarabon
nement met ingang van 1 Ja
nuari 1954. De prijs is laag
(ƒ3.30 per tew.. ƒ13.20 per jaar'
van dit weekblad, dat hoos
wordt gewaardeerd om
zijn eerlijke voorlichting
zijn vrije meningsuiting
zijn verantwoorde ontspanning
O behoeft slechts een bn et kaart
te sturen, even op te bellen oi
uw opdracht te vermelden or
het girostrookje en U ontvang"
reeds het nummer van de?'
week.
Adres: Raamgracht 4. Amster
dam-C Tei 32000 Postoiro '35 NA
Synthraciet Is gelijkwaardig aan
prima anthraeiet en kan deze vol
ledig vervangen.
Dit nieuwe product is resultaat
van omvangrijk researchwerk. dat
werd gevolgd door uitgebreide se-
mi-technischc proeven. Het zal
voorlopig slechts op bescheiden
schaal kunnen worder vervaardigd.
Men zal er echter naar streven de
productiecapaciteit voor synthra
ciet geleidelijk te vergroten.
De kunstanthraciet. die in dc
meest gangbare afmeting van de
echte anthraeiet in de handel zal
worden gebracht, kan op de duur
van grote betekenis worden voor
de huisbrandvoorziening van Ne
derland.
Aan de tegenwoordige grote
vraag naar anthraeiet kan door
onze eigen mijnen met worden
voldaan, terwijl ook elders m üe
wereld aan deze huisbrand een te
kort bestaat. Door in plaats van
anthraeiet de gelijkwaardige syn-
thiaciet te stoken, zal men het te
kort aan huisbrand in ons land na
verloop van tüd in belangrijke ma
te kunnen opheffen.
Meisje bleef invalide
Rechtbank: baron
v. H. voor 100%
schuldig
AMSTERDAM.. - De rechtbank
heeft Maandag uitspraak gedaan m
de civiele procedure betreffende een
eis tot schadevergoeding, tegen mr.
A. Baron van H., die in Mei 1950
het tienjarige meisje C. van K. uit
Amstelveen aanreed met zijn auto,
met het gevolg dat bet meisje nu
nog steeds gedeeltelijk invalide is.
Haar familie eiste een schadever
goeding van ƒ133 000.
De rechtbank besliste vanmorgen,
dat baron Van H. voor honderd
procent aansprakelijk is voor de
schade. Er is nu een commissie van
deskundigen benoemd, waarin drie
psychiaters zitting hebben, die op
11 Januari van het volgend jaar
zullen worden beëdigd, welke vast
zal stellen welke omvang de schade
heeft. Daarna zal de hoogte van de
schadevergoeding worden vastge
steld.
WARSCHAU Een Poolse
krijgsraad te Szczecin (Stettin)) in
West-Polen heeft Maandna twee
mannen wegens spionnage voor
West-Duitsland ter dood veioordcelrt
en een derde voor hetzelfde delist
tot levenslang De ter dood veroor
deelden zijn de Duitser Htinz Land-
voigt on dc Pool Konrad Wruck.
Een tweed». Pool, Adolf Machura
geheten, kreeg levenslang.
PITTSBURGH. Vandaag ontvangt de oude mevrouw Delia May i De advocaat die twee jaar gele-
Mekeon uit St. Louis een erfenis van 480.000 dollar (1.5 mil Hoen gulden). Zij j den begon de wettige erfgenaam le
kon aanspraak op dit geld maken nadat een advocaat aan de hand van een 2ceken bad als nuipjnateriaal niet
antiek, vergeeld fotootje had ontdekt, dat mevr. Mckean de waarheid sprak vee' anders dan ven klein fotootje
toen zU beweerde een nicht te zijn van wijlen Sara M. Weller, weduwe van
een rijke oliemagnaat.
Mevrouw Mckeon is 67 jaar en
geniet een klein pe-^ioen na lang
in dienst van een firma als steno
graf e te hebben gewerkt. In St.
In dertig jaar had zij haar tante
Sara niet gezien en er kennelijk ook
weinig idee in gehad om dit rijke
familielid nog eens op te zoeken.
Louis bewoont zij een flat met twee Mevrouw Weller was getrouwd met
kamers en wordt al 15 jaar lang j »en welgestelde oliespeculant, maar
veei anders dan
van een meisje in een gesteven
jurk. dat mevrouw Weller voorstel
de lang voor zij oc.il wist nog eens
rijk te worden Met dit mcisjespor-
tretje in zijn zak belandde de rechts
geleerde ook bu dp haast onbekende
nicht in St Louis Zjj had een ver
groting van het zelfde kiekje en
Prof. Zernike heden
in Stockholm
(Van onze Scandinavische
corr esp ondent i
KOPENHAGEN. De Neder
landse winnaar van de Nobelprijs
voor natuurkunde, prof. Zermke
uit Groningen, komt hedenavond
per trein in Stockholm aan. De
dragers van de Nobelprijs voor me
dicijnen. prof. Krebs uit Sheffield
en prof. Lippmann uit New York
bevinden zich. evenals de Nobel
prijs voor chemie, prof. Staudin-
ger uit Frsibourg reeds in de
Zweedse hoofdstad. Slechts twee
dragers van de Nobelprijs zullen
deze niet persoonlijk in ontvangst
komen nemen, namelijk Sir Win
ston Churchill, die m verband met
de Bermuda-conferentie verhin
derd is en Albert Schweitzer.
Churchill zal zich doen vertegen
woordigen door zijn echtgenote, die
samen met haar dochter Mary als
gasten van de Zweedse koning op
diens kasteel zullen verblijven.
Voordat Lady Churchill de No-
belprijs voor literatuur in ont
vangst neemt zal zij een bood
schap van haar man voorlezen.
Man op Amsterdamse
tram knipt haar van
meisje af
AMSTERDAM Een 20-jarige
Amsterdamse typiste heeft bij de
politie aangifte gedaan, dat Zater
dagmiddag een onbekende man, die
achter haar in de tram stond, een
gedeelte van haar loshangende ha
ren heeft afgeknipt of afgesneden.
(Advertentie l.M.
VUtlWmNFABRIEK J MJF5TEÏ NV
1
/N het stadje gekomen om de lo
cale Remorandt te interviewen,
zocht ik hem vergeefs op het ate
lier, waar alleen zijn werken - dij
tientallengestraft met de gezichten
«aar de muur, hun eeuwigheid uit
stonden.
„Hy zal wel tn de leeszaal zijn.
veronderstelde de juffrouw van be
neden, die er uit zag als een model
uit de tijd van Rubens
Ze had niet gejokt. Zijn grijze kuif
zond ik in de maand diadenhoek,
waar hij aan een oude meneer ver
slag deed van zijn studiereis naar
Scandinavië. Toen ik aankwam zet
hij net: „Afooi hoor.die bergen,maar
schilderen kón je het niet, het tras
allemaal veels te ultramarijn." Een
vakman, u hoort het. Ben mi
nuut later zat ik «aast hem, en-
een uur later kende ik zijn intieme
leven in- grove trekken. Misschien
léést u het allemaal nog wel eens
in dc krant, maar op deze plaats
«ril ik ti voorlopig alleen O ver ver
tellen, welke curieuze rol de lees
zaal jaren lang voor hem heeft ge
speeld.
Hij had een somberestijve jeugd
eerst ïn het tveeshuis en toen bij
een voogd, die het ambt van politie
agent uitoefende. Enpantoufles hoeft
zo iemand natuurlijk geen monu
ment van strengheid en ernst te
zijn, maar deze bink hield er parti
culier nóg straffer beginselen op na
dan in functie. Elke uiting van le
vensvreugde drukte hij bij zijn dier
baren onverwijld de kop in en hij
beijverde zich, het hem toever
trouwde ventje al vroeg te leren,
dat rond de muren van de catechi
satie uitsluitend zonde leg opge
hoopt.
Toen de pupil twaalf jaar oud was,
nam de agent hem eens mee op een
wandeling. Aan conversatie werd
niet gedaan, maar by een gebouw,
teaar wel eens toneelvoorstellingen
gegeven werden, bleef de agent stil
staan en verbrak het zwijgen.
.Je bent nu oud genoeg om te
weten, dat dit een huis van zonde
is," zei hij ernstig. „Je moet er
nooit in je leven binnengaan, want
je kunt er alleen smerige, gemene
dingen leren."
Zwijgend wandelden ze verder. Na
een poosje stond de agent opnieuw
voor een bouwwerk stil en sprak:
„Hier heerst ook enkel slechtig
heid. Afijd het altijd, jongen.'"
Het was de openbare leeszaal.
De paedagogisch geschoolde lezer
weet thans, wat er in de jongen om
ging: hij «rilde die gebouwen bin
nengaan, om eens een hapje te ne
men van dat verboden fruit. Het
eersie kwam. al dadelijk niet in aan
merking, want het was alleen des
avonds in bedrijf en dan lag hij
goedbewaakt in bed. De tweede poel
van zonde scheen echter elke dag
voor een ieder onbelemmerd open
re staan. Het duurde lang, eer hij
de moed bijeengeschraapt had om de
drempel te overschrijden, want zou
hij wel opgewassen zijn tegen de
he fcsensab bath, tcaaraan hij daar
binnen moest deelnemen? Eindelek»
op een Woensdagmiddag, glipte hij
er in een kleine, bleke jongen,
trillend van hooggespannen ver
wachtingen. In een stille zaal kwam
hij, waar mannen lazen in boeken
en een dame achter een bureau' zat
ic schrijven. Haastig ging hij m een
hoekje schuil achter een krant. Er
gebeurde niets.
„Ze wachtendacht hy.
wachten tot het begint."
Zolang dc slechtigheid, die de
agent beloofd had, nog niet werd
vertoond, probeerde hij zijn aan
dacht bij de lectuur van het plaat
selijke blad te houden, maar zijn
vingers trilden zó hevig, dat hij de
krant op tafel leggen moest om niet
te veel gerucht te maken met het
pap.zr. Soms riep de dame achter
het bureau iets. Dan stond een der
lezende mannen op, fluisterde even
met haar en verliet de zaal.
„Die gaat er heendacht de
jongen.
Aloe van spanning wachtte hij in
zijn hoekje op de ontsluiering van
het grote fascinerende geheim, en
zag eindelijk, met een tot tn zy&
haarivortels doordringende schrik,
dat de dame zich verhief en recht
op hem af kwam,
„Het is mijn beurt," dacht htf
ademloos.
„Jongetje." zei de dame, „je moet
weggaan We sluiten."
Hij stond op. Met bevende stem
vroeg hij:
„Komt er dan niks meer van
daag?"
..Vana' ond om acht uur is er weer
tlitiemrib zei de dame.
Op u'ct naar huis. door de donke
re straatjas van de kleine stad,
dacht hij aldoor: „Uitleningdat
is het natuurlijk, het slechte, het
zondigeuitlening." Maar hij rea
liseerde zich met een mengsel van
spijt en opluchting, dat hy er niet
heen kon. aangezien hij om acht
uur in zijn bed behoorde te liggen.
Met grote ogen staarde hij die nacht
naar het plafond ran zun siaapka-
mertje en dacht verlekkerd: „Uit
lening... uitlening
„We gaan sluiten, heren," riep <3*
biblio thecaresse.
De schilder stond op samen lie
pen wij na ar de. deur. Toen we het
bureau van de dame passeerden, zei
ze net in de tele fooi.: o.g ik de
uitlening?"
Zijn gezicht vertrok lillend Toen
zei hij op vergoelijkende toon: „Ik
heb het altijd gehouden, bij dat
te oordKRONKEL.
Zo, nu de Sint weer &ü»a in
Spanje terug is, nu even die laat.
ste hap boterletter doorslikken en
dan gaan we eens praten over Kerst,
mis. Over het Zweedse Luciafeest
meer in het bijzonder, dat zo tegen
Kerstmis aanhangt. Elk jaar wordt
er een Lxchtkoningm gekoz"n en
dat is dit jaar de acht tienjarige
Bntta Nordling uit Stockholm. Op
het feest krijgt ze ren kroon met
brandende kaarsjes op, enfin tegen
die tüd zullen we U dat nog u:el
laten zien. Daarna mag ze naar
Amerika en dat heugelijke meutes
vertelt ze opgeivOnden door de te
lefoon naar haar grooriaoeder.
Het lmlKc boekuerk. dat de PTT
onder de naam Telefoongids op bet
ogenblik in Utrecht m omloop
brengt - we soreken over de dtstnets-
gids. vroeger een bescheiden perkje -
heeft een nadeel vergeleken lui run
voorganger. De nieuwe gids mist dat
handige ronde gaatje in de linkerboven
hoek Ophangen is er mot meer bil
Maar dc inhoud is weer prima. Er
staar
oei i
inde r
gedeeltelijk door haar zoon onder- stierf na de dood van haar echt- eri* wondermiddel om de
houden omdat het pensioentje niet genoot zonder een testament ach- rechtbank te overtuigen, dat haar de
toereikend is. I ter te laten. j grote erfenis toekwam.
An-
i dc beurt
Tiurr-tad Slotcrnicer hu Amster
dam. heeft sinds gisteren ren A M de
Jongstra.it Ane Pleiner die een krnns
legde onder het na.imhordie roemde
de schrii\er van Meriintie Guren de
Nederlandse Dickens"' een mam die de
groter verteller stellig verdiept
De grote Amerikaanse kramen «ta
king is een riinn i oor de uarenhinren
Ze kunnen met adverteren en niemand
komt naar bun Ker-tkooptcs ktiken
Vei«che'deno ondernemers hebben nu
radio- en telensletud bekocht voor
reclame Alleen de remlsinssdienit is
bin met de staking .De straten hebben
er nog nooit zo keuris uitgezien" zei
de directeur
Dc Franse veldslag om de Coca-Cola
is |vn einde Ut- i-i.mse •.vitr.boert n. die
beweerden dat dc drank schadelijk was
voor de gezondheid en dus verboden
moest worden hebben het verloren De
allerhoogste warpnvvetexperts hebben
definitief uitgemaakt dat de wijnboeren
echt ceen geluk hebben
Een heel eerlijke politieman woont
1n St Peter Port. Gtiernsev Hu greep
/n-hrelf in de Vtt>s er. bracht zuh op.
omdat hii een auto had bestuurd .zon
der de vereiste zorg -en oplettendheid
in acht te nemen Hii had zun ogen
van c)p weg nf'-e venri toen vonken van
znn siraret ni mn -as vielen Het ge-
vole was. dat hit dwars voor de heg
van een tuin reed Ho, krcec twee pond
boete
..rk kon niet anders" zei hu later tot
verslaggevers .Ik kon het wet hebben,
dat ,de mensen zouden denken, dat ik
'et verheven acht."
me bovei
