DE HELD
tsl^
Hï
Geval-Beria: Wraak van het
leger op de geheime politie
Gewapende macht
bedreigt nu partij
Confectie-ind us trie is al voor
gereed
D:
Zaterdag 9 Januari 1954
l
-K
door-
prof. Franz
BORKENAU
Tegen twee groepen
Twee kwesties
Massamoord
Samenhang
Nieuwe zuivering
Vertraging
tea™ Shirn de invlMd vv-1» t
Conflict
Symbool
(Van een onzer verslaggevers)
Kapitein W. J. van der Veen
Al
z
LS de handgranaat B. 23 is t
scherp gesteld, kan men de
explosie nog uitstellen door
t zijn duim op een lintje te
houden, dat jn opgerolde toe
stand de ontploffing voorkomt.
"Wanneer men de granaat werpt,
ontrolt zich het lintje in precies
een seconde, waarna de granaat
ontploft met een hevige luchtdruk
werking, die de vijand de adem
afsnijdt en met blindheid slaat, ter
wijl honderden scherven en staal-
splinters zijn. lichaam binnen
dringen.
Tientallen malen heeft de kapi
tein W. J. van der Veen de wer
king van de B. 28 al uitgelegd. Hij
oefent de ree tuten van de Nijmeeg
se L.S.K.-kazerne. Zijn dag begint
om kwart voor acht met de cere
monie van het hijsen van de vlag.
Dan is er appèl, en om acht uur
marcheert hij af met dc troep. Zijn
dagindeling staat vast voor alle
uren. Het is een routine-leven waar
bij men oud kan worden.
De vorige maand zag hij op een
heldere Donderdagochtend hoe re-
cruut Den Otter een scherp gestel
de B. 28 liet vallen. De granaat
gaf een doffe bons op de grond
vlak voor de jongpn, die de laat
ste seconde van zijn leven verstard
van schrik naar het ding stond te
staren. Den Otter werd opgehe
ven, en achterwaarts tegen de grond
geslingerd. Een venijnige knal
scheurde de ochtend en een walm
van sissend heet staal vulde de
stilte. Soldaat Dpn Otter mankeer
de niets. Een arm had hem gegre
pen en weggeslingerd. De scher
ven zaten in het lichaam van ka
pitein W. J, van der Veen,
HIJ woont in een bescheiden
huis aan de^ Oldenbamevelt-
straafc 40 te" Nijmegen, waar
ik hem op ben gaan zoeken,
naar aanleiding van zijn hel
dendaad. In de loop van het gesprek
bracht zijn vrouw koffie: een vrien
delijke slanke dame mot donkere
ogen en een vrolijk gezicht. In de
gang holden zijn acht kinderen.
..Moed bestaal niet"', zei hij. „Er
is alleen zelfvertrouwen, en de
dwangpositie van het ogenblik."
Kapitein Van der Veen wist waar
hij over praatte, als hij de werking
uitlegde van granaten. Van 1945 tot
1950 liep hij patrouille in de Indo
nesische rimboe, en leidde trans
porten over wegen, waar achter
elke boom, langs elke bocht, oen
hinderlaag gelegd kon zijn. Het
was dag en nacht uitkijken naar- de
vol geilde boom en de volgende
bocht. Op 26 April 1946 was het
tussen Tabanan en Pempitan de vol
gende heuvel, waarachter een groep
gueriilastrijders bewapend met drie
mitrailleurs en een mortier, in hin
derlaag lag. In dezelfde seconde dat
de eerste granaat gierde, was de
toenmalige adjudant Van der Veen
al tot de tegenaanval overgegaan.
De felheid van de reactie dreef
de aanvallers op de vlucht, en de
onderofficier Van der Veen over
leefde zijn stunt met dezelfde vei
ne, die hem niet verlaten heeft,
toen hij een maand geleden voor het
eerst op een ontploffende granaat
toesprong inplaats van hem ta ont
wijken. Van de meer dan honderd
scherven die hem besprongen, heeft
er niet één een vitaal lichaamsdeel
verwoest, en ook de luchtdrukwer-
klng had geen blijvende gevolgen.
Hij spreekt bondig, en wacht na
elke zin of ik nog iets te vragen
heb. Toon ik het doel van mijn
komst meedeelde, zei hij dat hij
nooit interviews toestond. Zijn over
ste had echter mijn argument on
derschreven, dat een interview in
het belang van dc L.S.K. was, om
dat elke fout die een Nederlandse
officier maakt, ook uitvoerig in de
kranten komt. .Sindsdien zit de ka
pitein kaarsrecht in zijn stoel zijn
tegenzin correct te verbergen, en
mij met zakelijke antwoorden op
weg te helpen, intussen wachtend
tot ik weg ga. Hij is een lange ma
gere man van achtendertig jaar,
met een smal gezicht en grijs haar.
E kapitein Van der Veen is
k als soldaat begonnen. In 1933
r vertrok hji als koloniaal naar
Indië. Hij was toen zeven
tien. Zijn vader was zieke
lijk en zijn moeder had amper geld
genoeg om zijn zusjes te onderhou
den. In Indië wachtte hem de ko
loniale maatschappij, waar de sol
daat voor de samenleving van de
blanken een paria was, die buiten
gesloten werd en zijn heil zocht in
de kampong. Hij haalde in korte
tijd zijn sergeantstrepen.
Vanaf zijn zeventiende jaar is hij
opgegroeid in het leger: een rigo-
reuze klassemaatschappij, die is af
gestemd op het doelmatig vernie
tigen van een ander leger. De doel
matigheid wordt pas bewez.en als
het vernietigen een aanvang neemt.
Wanneer er in Indonesië geen gue-
nlla had gewoed, dan had het leger J
nooit ontdekt dat sergeant Van der
Veen een doelmatige officier was.
,v?k bewijst zich pas in het
aanschijn van de dood. Kapitein
Van der Veen houdt van zijn vak.
„Ik had wel naar Korea gewild",
zegt hij.
Twee honderd leerling-monteurs
en aankomende klerken van negen
tien tot twintig jaar krijgi hij eike
drie maanden onder zijn bevel. Ze
zyn amper aan de schoolbanken
ontwassen, en hij moet hen leren
omgaan met de wapens.
„Als er weer een oorlog uitbreekt
heb ik liever dat ze tienduizend
man van de tegenpartij afmaken,
dan dat een van mijn jongens een.
arm breekt", zegt hij,
IJ bleek niet bereid om over
de daden, die hem zijn snelle
promotie brachten, te ver
tellen- ik moest genoegen ne
men met de officiële docu
menten, die beknopt vermelden op
welke wijze hit zlJb onderscheidin
gen verkreeg. BU Rendikit bond hij
met acht man de strijd aan tegen
zeventig guerilla-strijders. Bij Tana-
haron sloeg hy met zijn troep een
bende van vijfhonderd man uiteen.
Zijn opdracht luidde steeds: de
streek pacificeren. De toenmalige
luitenant Van der Veen leerde tot
dit doel de streektaal, om in per
soonlijke gesprekken in de kam
pongs het vertrouwen te winnen.
Eike dag- reed hij de hele streek af,
om zijn gezicht te laten zien, verteit
hij. Eerst dachten ze dat hij wel
v/eer weg zou trekken, maar hij
wist de bevolking er van te over
tuigen, dat hij hun heer en be
schermer was. En gaandeweg leer
den de kampong bewoners hem zien
als de verpersoonlijking van het ge
zag. Ze werkten aan een alarm
systeem tegpn de guerilla benden.
Als er alarm werd gegeven, wer
den onmiddellijk verkenners uitge
stuurd. De luitenant besliste wie het
hest was opgewassen tegen de
dwangpositie van het ogenblik.
Henk had te ""einig zelfvertrouwen.
Piet te veel. Kees had misschien de
meeste kans er levend uit te komen.
Koos ging de rimboe in. en werd
er afgemaakt. De luitenant moest
de volgende dag naar de vrouw
van Kees. Hoe is het gebeurd? Hij
was op verkenning. Wie heeft hem
op verkenning gestuurd? Ik. Waar
om hebt u dan juist hem op ver
kenning gestuurd?
In 1950 kwam het bevel tot te
rugtrekken. De zelfde dag kwamen
de guerjHa-bendPti terug, en slacht
ten de kampongs af waar ze ge
dacht hadden dat de kapitein Van
der Vepn zou blijven.
„Van dal talen leren heb ik spijt
gehad." zegt hu, „Ik heb het eerste
jaar hier in Nederland elke nacht
patrouille gelopen langs die kam
pongs. Nu ben ik wee* rustig, ten
minste voor zover ie dat zelf merkt.
Ik droom niet meer, en ik slaap
vast."
TE Donderdagochtend mar
cheerde de troep uit de Nij
meegse kazerne naar het
oefenterrein, voorafgegaan
door tamboers en hoornbla
zers.
Zestig jongens zouden met de
B 28 gooien. Ze stonden op een
rijtje, en wachtten hun beurt af.
Sommigen gooiden met branie. Een
barstte na hef gooien in lachen uit,
en riep; ,.Is dat nou alles!" Een an
der was alles vergeten van de les
sen, en moest opnieuw geïnstrueerd
worden. Maar er werd 'flink opge
schoten. Om half negen hadden
veertig van de zestig recruten hun
eerste granaatworp achter de rug.
Den Otter was nummer eenenveer-
tig.
„Toen ik op grond lag, moest ik
denken aan de vrouw van een ge
sneuvelde collega, die niet rond
kan komen van haar pensioen," zegt
de kapitein. Zijn vrouw staat intus
sen de laden van de kast Open te
trekken, op zoek naar de documen
ten van zjjn onderscheidingen en
promotjes, waarvan ze geen van
tweeën blijken te weten waar ze
liggen. De deur gaat weer open. en
voor de derde keer sinds ik er zn,
holt een jongetje naar binnen.
„Naar de achterkamer joh." zegt
zijn vader. „Ik kan je nu niet heb
ben."
„Ja maarzegt het jongetje.
„Naar de achterkamer." zegt de
kapitein op de zelfde achteloze toon,
en het jongetje gaat. Bij de twee
andere jongetjes ging het precies
zo. Het schijnt een regel van het
huis. Een keer tegenspreken mag.
„Ik heb me ten slotte niet opge
geven voor Korea, omdat ik die Ko-
reanen ken uit het krijgsgevange
nenkamp in Birma, waar ze ons
bewaakten." zegt hij. Het is het
wreedste soort mensen dat er is. Ik
heb nog de littekens op mijn armen
van de sigarettenpeuken die ze er op
hebben uitgedoofd.."
Mevrouw Van der Veen zucht bo
ven de laden. „Ik kan die papieren
niet zo gauw vinden," zegt ze.
„Och, het is misschien niet zo erf£«
want meneer heelt er nu toch al
drie ingezien," zegt de kapitein. Hij
beschouwt het gesprek duidelijk als
geëindigd. Voor ik opstond heb ik
nog even gevraagd waarom hij sol
daat Den Otter had gered ten koste
van zichzelf. „Ik sta daar om er o
te letten." zei hij. „Ik stond al een
half uur te wachten of het zou
gebeuren. Als het dan gebeurt, heb
je ingegrepen voor je het weet."
BONN. De Indonesische minis
ter van financiën, dr Ong Eng Dj ie,
die een bezoek van enige dagen aan
de West-Duitse bondsrepubliek heeft
gebracht, is Vrijdag naar Nederland
vertrokken, na in Bonn financiële
en economische vraagstukken te heb
ben besproken.
Het Russische legerdat toy na
de oorlog slechts kennen van
parades op het Rode Plein,
vormt na de dood van Beria
weer een beslissende machi in.
de Sowjet-Unie. Op onderstaan-
de foto marcheert Russische in
fanterie over het Rode Plein.
Prof. Franz Barkenan. de
Oostenrijkse hoogleraar, is
een. van de Rusland-kenners,
die in de gebeurtenissen na
Stalins dood een onmiskenbaar
naar voren komen van het i
Sotvjef leper zien. De val van Beria,
het spectaculairste evenement,
wordt iti deze visie een afreke-
ninp van het leger voor de j
bloedige wij ze, waarop de ge-
heime politie. met Beria aan
het hoojd, in de jaren dertig j
onder de hope militairen heeft i
huisgehouden. Deze zuivering i
werd destijds toevertrouwd j
aan Mechlis, de man die in het
begin van vorig jaar plotseling t
stierf. Met zijn dood. zo be- j
foogt prof. Borkenau in dit 4
artikel probeerde Stalin boete
t.e doen voor de grote zuiverin- j
gen.
DE gewapende macht is politiek gesproken van genetlei f»n politieagenten m het leger ver- daaropvolgende jareni door de grote
r x „j r"keerden. De opheffing van ait in- ZUiverms was verdedigd.
betekenis, wanneer ze hef moet stellen zonder steun uit stitUut moest er echter toe leiden, Zo ii0verleed" maarschalk Sjtsjer-
de maatschappij. Daarom was het Rode Leger in politiek op- dat het leger naast, de politie ats ba^ow drie dagen na de oorlog met
Tirhf 7an der betekenis zolanv de communistische oartii de bet tweeae zelfstandige machtsappa- Duitsland, en acht jaar later ver-
zjent zon tier oeceKenis, zoiang oe communis iiacue puruj ie raat 20U kunnen optreden, hetgeen kondicd„ de aanklacht tegen de
enige macht m de Sowjet-Unie was. In de eerste jaren van de op de duur aanzienlijke politieke to a„4 hu -
partij heerschappij speelde men in kringen van de partij veel ^volgen zou kunnen hebben.
met dc gedachte aan het gevaar van een Bonaparte en Stalm
heeft de vrees hiervoor uitvoerig in zijn strijd tegen Trotski,
die immers in de eerste plaats opperbevelhebber van het
Rode Leger was, uitgebuit.
Daarentegen trad nu zowel
de notitie die
fAdvertentie LM.)
IN feite verdween Trotski zonder
enig verzet van zijn post. Zijn op
volger, Froenze. op zichzelf een ta
artsen van het Kremlin, dat hij het
slachtoffer was geworden van een
moordaanslag. Zo werd Boelganin.
een louter-niet-militaire partij-amb
tenaar aan het hoofd van het leger
geplaatst. Zo kwam de politietce lei
ding te berusten bij Sjikin. een
communistische extremist, die zich
wat fanatisme betreft met Mechlis
de politie die toen. nog onder
leiding van Jesjow- stond als
Stalin zelf op. De grote zuivering kon meten,
richtte zich over het algemeen in
beginsel tegen twee groepen: zij
melyk on-politieke figuur, die even- leidde enerzijds lot de uitroeiing van
wel niet van plan was. zyn eigeia de „oude bolsjewiki", de strijdmak-
mening prijs te geven, maakte het van Lenin, die zich min of tf AAo „i^l- «m.
Stalm lastig. Daarop het Stalin hem meer openlijk tegen hei naar voren MAAI* J
m 1926 door een besluit van de komen van een nieuwe klassenmaat- <LVA flïlZl
meerderheid van het Politburo tot schappij verzetten, terwijl zij zich ™or de oorlog waren dit ^maal
een onnodige maagoperatie veroor- anderzijds tegen die leden van de halve maatiegelen. Want in twee
delen, tijdens welke de door de Sw? boKag keeTde" die in
artsen voorspelde hartverlamming een of aTjdere vorm aanspraak maak- ?,et S
zich voordeed het eerste geval nn 7pifpf-anHtohPid *uut van politieke commissarissen
van het „medisch" uit de weg rui- P g werd niet meer in volle omvang
men van een politieke tegenstander e .^5®, zuivering garandeerde hersteld. En Zjoekow bleef in le
door het Politburo. enerzijds de nieuwe bovenlaag het veilr ook al stierf Sjtsjerbakow. Wat
behoud van haar nieuw-verworven er met Zjoekow is gebeurd, is ten
Even geruisloos voltrok zich de economische voorrechten, maar deje nog duister. Vast staat dat hij
liquidatie van de eveneens anti- moest aan de andere kant al haar tegenover de" Westelijke mogendhe-
staimistiscbe nppercommissaris Las- politieke aspiraties eens en voor al den een bereidheid om tot een over
eenstemming te komen aan de dag
jewitsj. Daarna nam de latere
schalk Toechatsjewski het comman
do op zich en. hij behield het tien
jaar lang. tot 1937. Deze voorma
lige leerling van de cadettenschool
verzamelde de elite van de uit par
ty en burgeroorlog naar voren ge
komen commandanten om zich heen.
TI s (Van onze moderedactrice)
/7P 0 Tl TJIJ EEST AL zijn het japonnen,
\_AJ\s MS m 9/ m/ mnntels nrrleirc- rinn. hit.itenJnrtrJ*
MEESTAL zijn het japonnen,
mantels, pakjes van buitenland
se herkomst, die wij i>i deze ru
briek afbeelden. Ditmaal is het al
les „Nederlands fabrikaat" dat u
hier ziet. De Nederlandse conjec-
tie-industrie heeft tijdens de laatste
Fashion-week die alweer een
tijdje achter ons lipt haar beste
beentje voorgezet om een goede in
druk ie maken op de buitenlandse
kopersThans is het de beurt aan de
Nederlandse inkopers, die al geheel
in voorjaarssfeer leven en voor eer.
belangrijk deel mede-beslissen wat
u deze zomer zult dragen. Want de
confectie-induslrie kan de mooiste
modellen ontwerpen, als de inko
pers rnenen, dat het „niets voor
Nederland is" krijgt u dat nooit te
zien en daardoor ook nooit de kans
te bewijzen, dat het toch wel wat
voor de Nederlandse vrouw ts.
Hef zijn dus voorjaarsmodellen
die u hierbij ziet afgebeeld. Wij
nemen aan, dat aw belangstelling
nu al uitgaat naar mantelpakjes
Ban ruige stof, jurken van dunne
mol, een vestje dat by ieder sportief
bloesje of truitje gedragen kan wor
den.
Het ziet er naar uit. dat de lente
aan 1954 de tijd van de tweed zal
zijn. In de collecties van alle con-
fectionnairs is dit materiaal in rui
me mate vertegenwoordigd. Err zijn
klassieke (en vrij kostbaretweeds
uit Schotland (Harris) en Ierland
ge-
LJ ET vestje hiernaast
maakt van slangenleer. Een
materiaal, dat tegenwoordig zo
soepel gelooid toordt. dat het
even moot verwerkt kan ivordert
ah stof. De Nederlandse fabriek
VICO maakt leren kleding die 20
fraai is van lijn, van kleurvan
materiaal, dat dit van origine
sportieve materiaal gebntikt kan
worden voor min of meer gekle
de jasjes. Van de productie van
deze fabriek tnordf 90% geëxpor
teerd.
OP het hoogtepunt van de gewel
dige zuivering, die honderddui
zenden voor de executiepelotons
bracht en vele millioenen in de
concentratiekampen deed belanden,
werd Toechatsjewski tezamen met
2ijn gehele staf bijna het voltal
lige hogere officierskorps dood
geschoten; het was de daad van
een razende, die in de hele wereld
geschiedenis vermoedelijk alleen
door Stalin is volbracht.
Een proces, zelfs van de soort,
zoals wij die nu uit de talrijke be
richten over de andere slachtoffers
van de grote zuivering kennen,
vond in het geval van dè officieren
niet plaats. Met de uitvoering van
deze massamoord belastte Staiin de
leider van de politieke afdeling van
het Leger, Mechlis -van de Tsje-
ka.
MECHLIS, een Jood, Stierf plot
seling enige weken na de ar
restaties van de Joodse artsen van
het Kremlin in het begin van
1953. Deze artsen werden, zoals men
zich zal herinneren, beschuldigd van
een poging tot moord op de geza
menlijke hogere staf-officieren van
tussen de plotselinge dood van
Mechlis en de anti-semietische be
schuldigingen aan het adres van
de artsen geen samenhang te zien.
Men kan gevoegelijk betwijfelen of
Mechlis een natuurlijke dood ge
legde. die met de vernieuwde par
tij-orthodoxie onverenigbaar was. In
het voorjaar van 1946 werd de
grote overwinnaar uit Berlijn te
ruggeroepen en naar het armelijksta
van alle militaire districten, dat
van Odessa overgeplaatst.
Het lijdt geen twijfel dat Stalin
de overwinnaar van Berlijn graag
hetzelfde lot als Toechatsjetüskï had
doen ondergaan, en het is evenmin
aan twijfel onderhevig dat dit de
enige manier was om het leger weer
zijn functie van 193S op te dringen
maar Stalin durfde het niet meer
aan. Hy nam. er genoegen mee,
Zjoekow aan het oog der openbaar
heid te onttrekken en z\jn grootste
rivaal maarschalk Konjew, tot op
perbevelhebber te benoemen. Het
leger bleef ongebroken
ER is veel dat er op wijst, dat
Stalin in het laatste jaar vatt
zyn leven een nieuwe grote zuive
ring op het oog had. Een zuivering,
die zich deze keer uitsluitend tegen,
de nieuwe bovenlaag zou richten.
De arrestatie van de artsen van het
Kremlin, die misschien Stalin zelf
noodlottig is geworden, moest ken
nelijk het sein ertoe zijn. Maar in
breken door een monsterachtige dien zo'n zuivering werkelijk had
massamoord. Hoe lang dit resultaat plasts gevonden, zou ze hebben ge
zonder oorlog behouden had kunnen leken op de massa-terechtetellmgen
worden is een open vraag. Ull d® laatste dagen van Robespier
re, die daarom zo massaal waren,
omdat degenen, die men werkelijk
wilde treffen, ongenaakbaar waren.
Zonder een nieuwe zuivering van
Dhet leger, niet minder grondig dan.
E oorlog vertraagde de volgende die van Toechatsjewski's staf. was
het Sowiet-leser Het is moeiliik -uitbarsting, doch alleen maar de nu reeds vast in het zadel gete-
ïuLn dl n&n« dood h>J. soals iedere grote oor- ten bovenlaag niet aan te tasten.
log, de groep die naar de macht In plaats daarvan stief Stalm en de
streefde, dus dc nieuwe, van de par- poging tot een zuivering, welke in
tij vervreemde bovenlaag, zonder het begin was vastgelopen, liet da
een gewelddadige botsing aan een nieuwe leiding in een ernstige cri-
ty'delijke overwinning hielp. De sis achter.
iULtiiijia ecu iiauuuiiidrvc uuuu te- j,
storven is en het lijkt er op, alsof eeif.t.9 nederlagen leidden na- Het eerste gewag van Stalins dood
Stalin in de laatste maanden van tot ineenstorten van de was het weer te voorschijn komen
zijn leven heeft geprobeerd, de ver- P^rlyneerschappij, in een mate, van Zjoekow, aanvankelijk in debe-
schoning van de legerleiders voor y-'aarvan men ook nu in het bui- trekkelijk bescheiden functie ala
het bloedbad van 1937 te kopen nog .,gee? goed 3°ee heert. tweede plaatsvervanger van maar
door zijn belangrijkste handlanger Mechlis werd afgezet en m zijn schalk Boelganin. Spoedig evenwel
demonstratief op te offeren. S a.m Sjlsjerbakow, een on- bleek uit het verloop van de politie.
dubbelzinnig vertegenwoordiger van ke gebeurtenissen, vooral uit de
Maarschalk Zjoekow
symbool
Men zou hieraan kunnen toevoe- 1,^ .Mndnnnf vin 'hot nn" r""1"'
«en dtt de rol van Mechlis tui de De P°; grote _eoncess.es aan het leger en de
catastrofc-Toechatsjewski het toch
traditionele anti-semitïsme in de le
gerleiding tot kookhitte hac
toenemen, hetgeen vijftien jaar Ia-
ter het verhaal van een Joods com
plot tegen de legerleiders zonder
twijfel geloofwaardig maakte.
DOOR dit te constateren, zijn
wij evenwel nog niet ontheven
(Donegal), Italië maakt zeer origi
nele mocltetise ttueeds, raak ge
waagd uan kleur, en de Nederland
se industrie levert tweed in alZerfei
soorten en fciaaüteiten en tegen een -
prijs, die het mogelijk maakt een van de taak naar de diepere gron
eenvoudig tweedpakje, bestaande den van de vernietiging van de
uit een los jasje en een rok, te geuerale staf in 1937 te speuren.
brengen voor nog geen honderd C® door communisten en nazi's
gulden. Natuurlijk zijn er ook duur- rondgestrooide en door Isaac Deut-
dcre pakjes; er zyn lichtere en «her in zijn Stahn-biografie weer
zwaardere tweeds, conservatieve opgewarmde verhaaltjes over een
dessins en meer originele Een heel militaire samenzwering kan men
grappig sportoakje ziet' u rechts daarbij rustig buiten beschouwing
bonen afgebeeld; het is een model laten. Er zijn geen aanwijzingen
van Bercofa en werd gemaakt van dat deze versie juist is, terwijl er
genopte tweed. Het jusje sluit om daarentegen voldoende tekenen zijn,
de heupen en heeft een originele die wijzen op een verbitterd con-
g ar nering aan de zijkant van het tussen leger en politie,
jasje. Een dergelijk model kunt u Toechatsjewski streefde niet naar
nu al riraoen onder een winterjas het vestieen van een militaire riioia-
zanr her help voorjaar en de corner tuur, noch naar een bondgenoot-
ratastrofc-Toechatsiewski het toch al commissarissen, om wie het managers m de kwestie der amnes-
fierieiding tot itcokhte had doen 'ÏÏSSSg SSfcdeTTÏ ottV*
van dc eerste oorlogsmaanden, ver
dwenen in feite van het toneel, hoe- Tp._ -
wel dit nog niet officieel geschied- XVl'ffffK'
de. In het leger werd de commu- wviuun,
propaganda geheel, in het T- N t00n kwami m t de val van
land voor het grootste deel stap»- C. Ber]a. de clgenlijke u-raak voor
het uit de weg ruimen van Toe-
.opge
zet. Van toen af werd de oorlog uit
sluitend onder patriottische leuzen
gevoerd, de Komintern (Communisti
sche Internationale) werd ontbon
den, de oude rangen werden weer
ingevoerd, enz. enz. In ziin Staiin-
grad-roman („De Jonge Garde"
red.) kon Fadejew. vooraanstaand
Sow jetschrijver in 1944 nog de
heldhaftige strijd schilderen zonder
de partij te noemen.
T-I ET opperste partij comité, func-
x x tionneerde als oorlogscomité
maar de partij Zelf had zich terug
getrokken En in plaats van de al
tijd gehate Stalin werd maarschalk
chatsjewski. Het leger had de poli
tie de verschrikkelijke adprlating
van vijftien jaar geleden betaald
gezet. Deze keer was het de politie^
die machteloos op de grond lag.
En zie, met de val van Beria.
rukte Zjoekow op naar dc post van
de eerste plaatsvervanger van Boel
ganin: hij werd daarmee de hciogst-
geplaatste beroepsofficier van het
land. Vandaag de dag kan het leger
het partijregiem wegvagen, maar
onder één voorwaarde; haar leiders
zouden het eens moeten zijn. En dat
heeft de partij tot dusverre met
succes kunnen verhinderen, door na
melijk een kleine minderheid vaa
fanatieke communistische officieren
de maavehalkpn Sokolowskt,
Wassilewski, Goworow pn anderen
suit ii er ook plezier van hebben, schap met Hitier en "venmln naar Zjoekow, die het leger van Moskou in de sleutelposities van het leger
Hnt jasje kan ook als topper alleen, een ontijdige oorlog tegen hem tot aan Berlijn had aangevoerd, het te plaatsen.
zonder de rok worden gedragen. zoals de stalinistische fluistercam- symbool van het Russische vader- u -
Een eed ra rli tig aandoende stof pagne keer op keer beweerde land. De partij had haar functie et 1S aeze aunne oescnermen*
n-rrd oofc gebruikt voor het deux- maar hij wilde heel eenvoudig zijn verloren. Na de oorlog stond zij der- rfc wnnrl van nfftrWpn Hi* mW
pieces links boven, ontworpen door officieren bevrijden van het door- halve voor de laak, moeizaam en utun, aie op net
Jolo. Een vrolijke en niet te dunne lopende levensgevaar, waarin zij onvolledig weer haar heerschappij ogenblik het bestaan van het re-
vaorj aars japon, rooral gescMkt voor door het oppertoezicht van de po- te herstellen, zoals die tot 1935 on-
de niet zo erg slanke urouto. Iitieke commissarissen, dat wil zeg- bestreden had bestaan en in de giem waarborgt. Voor hoe lang?
