69*-
JULIUS BAB vlecht dikke krans
voor de toneelspeler
C
3
Voor uitvoerende musici dreigt
geestelijke slavernij
KOERIERSTERS
VFC-doelpimtenmadiiiie
draait lioog toerental
v
Schiekant*
tekeningen
ENIGE SJOUWERS
VERTEGENWOORDIGER
Jerry Murchison gaf
Koningin cadeautje
Excelsior '20 in oefenwedstrijd met
niet minder dan 8-0 geklopt
Vier Duitse baders
op het nippertje
gered bij Kijkduin
Z.-Korea antwoordt
op Amerikaanse nota
Vlaardinger
-met verloofde-
Olji Waterman
Zilveren Kruik
Hermes-DVS-
Sparta
Martinit Donderdag
tegen HBSS
Jubileum bij GTB
Blauwe Doffer
Kwa jongens werk
Onwel geworden en
daarna overleden
Opdrachtgevers
werden
afnemers
A O AD-bes tuur werd
gewijzigd
A. Munnik senior:
Met vacantie naar
Nieuw-Zeeland
AGENDA
Hij komt wel,
hij komt niet
Burgerlijke Stand
SCHIEDAM
Kamers met of
zonder pension
IWIGE MANNEN Ek
GA. 50 VROUWEN EN
MEISJES
DAT
Film over 17e eeuwse
schilderkunst
j -iususUt,.
lAdvHTtevtie l.s\l.)
U kunt er gerust van op aan,
dat er volgend iaar heel wat
zomergoed, dat dit seizoen
niet verkocht is, zal worden
aangeboden.
Maar al is de zomer nog Zo
slecht geweest, skisokjes tot
het volgend ]aar bewaren
doen wij beslist nietdeer.
om hebben wij deze op
ruiming.
Want juist nu de moeders van
de grote gezinnen in de va
cant! e geen skisokjes genoeg
kunnen hebben, komen wij
met deze skisokjes, waarvan
de prijs 50 tot 60% onder de
normale waarde ligt.
Nu de zomer pas begonnen
is en U er de volle 100 pro
cent plezier van kunt hebben,
brengen wij een aanbieding
van 3000 paar skisokjes voor
jongens en meisjes, in tien
tallen soorten, waarvan de
normale prijzen variëren van
1.20 tot 1.65,
voor minder dan
de halve prijs.
Dinsdagmorgen om 9 uur be
gint de verkoop ven deze
3000 paar skisokjes ïn de
maten 2 t/m 8 dus tot .in
de kleinste damesmaten toe-
in diverse soorten w.o. met
nylon versterkt en indanihren
kleuren en U koopt ze nu,
alle maten
door elkaar.
W1NXELCENTRUM BfNNENWEfi, Tet 29183
BAARN. Zondag zijn de laatste
deelnemertjes aan het internationale
kinderkamp, dat gedurende een
maand op „Boschwijk" is gehouden,
naar hun haardsteden teruggekeerd.
Vrijdagavond vertrokken als eer
sten de kinderen, uit Denemarken en
Griekenland uit dit eerste kamp van
de „World Veteran Federation". Van
de achterblijvers mochten Zaterdag
zes kinderen, uit Ceylon. Pakistan,
Zuid-Slavic, Groot Brittanniê en de
Verenigde Staten, namens al hun
deelgenootjes in de vacantievreugdc,
aan H.M. dc Koningin op paleis Soest-
dijk een afscheidsgeschenk aanbie
den. De Amerikaanse jongen Jerry
Murchison mocht het cadeau, een
door de kinderen zelf vervaardigd al
bum met Finger painting aan de Ko
ningin overhandigen. De jeugdige ge
delegeerden werden tot slot van het
bezoek rijkelijk getractoerd.
BERLIJN. Zondagochtend
vroeg zijn op de autoweg bij Des
sau (Oost-Duitsiand) twee autobus
sen en een vrachtauto met elkaar
in botsing gekomen. Er waren zes
doden en achttien gewonden.
Coen Poulus, nog niet zo lang geleden de grote steunpilaar van Hermes
i>\$, thans trainer van het vorig seizoen zo succesrijke Schiedamse Ex-
i cels,or '20, heeft ongetwijfeld de regenachtige dag van gisteren gebruikt om
j eens na le denken over het resuttaat van de oefenwedstrijd tussen het aan
1 Z2in zorgen toevertrouwde team en VFC. Niet minder dan acht keer lie-
j ten de Vlaardingers het net achter de Excelsior '20 doelman trillen. De
Schiedammers stelden daar geen enke] treffen tegenover. Als oefenwed
strijd heeft de ontmoeting niet aan haar doel beantwoord. Voor VFC was
de tegenstand te zwak.
De Vlaardingers hadden zich van
de oefenwedstrijd veel voorgesteld.
Excelsior '20 was vorig seizoen im
mers kampioen van zijn afdeling ge
worden; alleen Wassenaar had zijn
promotie in de weg gestaan. Hoe
on der s is dat uitgevallen. VFC was
zijn leermeester Zoals het Zaterdag
in het Sportoark liep, was VFC,
technisch behoorlijk onderlegd, de
leermeester, die in een hogere klas
zou hebben kunnen zitten
Kennelijk paste VFC zich beter
san aan de terreinomstandigheden.
Door een fikse bui van korte tijd
voor het begïnsignaal was het veld
glad, op één plaats stond er zelfs
een grote plas.
VFC probeerde een nieuwe opstel
ling. weliswaar niet met zoveel
nieuwe gezichten, maar toch wel
met spelers op een andere dan nor
male plaats. Toob Remmers, de
vroegere Xerxes-speler, die enige
keren ernstig teleur heeft gesteld,
was nu als rechtshalf opgesteld en
deed op die plaats zeer verdienste
lijk werk. Ook stopperspil Bos stak
in een goede vorm. Van de rechter
vleugel Willy van EykCor van
Eyk ging kracht uit. Kortom, bij
VFC „liep" het. daarentegen bij
Excelsior '20 helemaal niet. Geen
der opgestelde spelers had z'n dag.
Daarbij kwam nog. dat Excelsior '20
helemaal geen greintje geluk had.
De hoekschoppen verhouding viel
zelfs zwaar in het voordeel van de
Schiedammers uit, hetgeen er mede
?P wijst, dat Excelsior '20 toch wel
in de aanval is geweest. Zijn voor
hoede was niet bijzonder op dreef
en had in de VFC-verdediging zijn
meerdere gevonden.
Koewei de wedstrijd een fair ka
rakter had, kwamen toch enige on
gevalletjes voor. Doel verdediger
Reygersberge van Excelsior '20
moest zich na een botsing met een
eigen speler laten vervangen: links
buiten Boon trok toen een trui aan
DEN HAAG Twee Duitse kam
peerders uit Munster die kampeer
den op een terrein bij Kijkduin, ge
raakten Zaterdagmiddag bij het ba
den in zee in gevaar. De boot van de
Haagse Vrijwillige Reddingbrigade
rukte direct hierop uit. doch voordat
men de drenkelingen had bereikt,
hadden twee politieagenten reeds
verbinding met hen^ verkregen door
middel van een redlijn. Daarna wer
den de agenten en de baders op het
strand getrokken.
Nog- geen -half uur later verkeer
den twee Duitse dames ongeveer op
dezelfde plaats in gevaar. De 19-ja-
rige mej. H. uit Wuppertal werd door
enkele brigsdeleden met een redstok
gered. Mej. II. K„ ook uit Wupper
tal werd door een brigadelid met as
sistentie van politie en andere bri-
gaaeleden naar het strand geholpen.
SEOEL. De Zuidkoreaanse pre
mier. Pjoen Joeng Tal, verklaarde Za
terdag op een persconferentie de
Amerikaanse minister van Buiten
landse Zaken. Foster Dulles, op zijn
nota te hebben geantwoord, dat het
Zuidkoreaanse volk zijn betogingen
tegen de communistische leden van de
V.N.- com missie van Toezicht zal „ma
tigen".
In. de nota stond, dat Amerika op
aanvaardbare wijze zal trachten te
bewerkstelligen, dat de commissie
wordt ontbonden.
Jeugdherberg „Rhijnau-
\ven" na verbouwing
heropend
BUNNIK. De jeugdherberg
„Rhijnauwen" die wegens algehele
verbouwing ruim een half jaar bui
ten gebruik was gesteld, is Zaterdag
heropend.
De jeugdherberg kan nu een 130
gasten onderdak verschaffen.
Ons Rode Kruis verstuurt
vitaminen naar Pakistan
DEN HAAG. Het Nederlandsche
Roode Kruis heeft besloten 130.000
vitaminetabletten naar het Rode
Kruis van Pakistan te zenden ten be
hoeve van de slachtoffers der over
stroming in dat land. Het is de be
doeling dat do K.L3Ï. deze schenking
heden meeneemt.
en diens plaats werd door v. Buite
nen ingenomen. Seen kreeg in de
tweede helft last van een oude wond,
toen viel Den Outer in. Tegen het
einde, toen Excelsior '20 helemaal
terugzakte, bleken tien VFC'ers nog
sterker dan de elf wit-zwarte Schie
dammers.
Voor de statistiek: De VFC-doel-
puntenmachine werd achtereenvol
gens bediend door Schotel (1-0), vlak
daarop door Seen (2-0) en nog eens
door de VFC-middenvoor (3-0), v. d.
Burg (4-0). Rust. Vijf en twintig
minuten na rust door Remmers
<"5-0), W. V. Eyk <6-0), v. d. Burg
tweemaal (8-0).
„Recreatie-terreinen en sportvelden
zyn voor de omgeving van de grote
steden in ons land natuurlijk erg be
langrijk, maar voor iemand, die zijn
brood op het land moet verdienen,
maken ze de kans op een eigen be
drijf wel erg klein". Het was de een
en dertigjarige Cornells Vreugden-
hil uit Vlaardingen, die Zaterdag
middag aan boord van het emigran
tenschip „Waterman" deze opmer
king maakte.
Het was ook de reden, die deze op
de Goudsesmgel gewoond hebbende
landarbeider opgaf voor zijn vertrek
naar Dunedin, de belangrijkste ha
ven van. het Zuidelijke eiland van
Nieuw-Zeeland, waar hij en zijn
vrouw in de toekomst een gemengd
boerenbedrijf hopen- te kunnen ex
ploiteren.
.Maar eerst gaan we trouwen," ver
telde deze emigrant, en voor hem zal
dat minder voeten in de aarde heb
ben dan voor veel andere landver
huizers. Want de verloofde van de
heer Vreugdenhil, mejuffrouw Emmy
Barneveld. die tot Zaterdag aan de
Boerhavelaan in Schiedam woonde,
ging met dezeifde boot naar haar
nieuwe betrekking in het nieuwe
vaderland.
Hermes-DVS heeft'in de serie om
de „Zilveren Kruik" nog niet zo bui
tengewoon veel laten zien. Wel moet
hierbij rekening worden gehouden,
dat de blauw-witten nog al met in
vallers moesten aantreden Het wordt
echter tijd, dat Hcrmcs in haar eigen
serie eens met een overwinning uit
de bus komt. Maar misschien is dit
Dinsdag tegen Sparta het geval, want
QE mechanische middelen tot verkeer en gesprek hebben-J zakenmensen.
de contrasten tassen het leven der volkeren en de beteke
nis der afstanden verkleind. We groeien naar een wereldsamen
leving waarin de locale bindingen en de herinneringen daar
aan onbel ngrijk zijn. Klederdrachten, volksdansen en
streekliederen verdwenen eu verdwijnen met grote snelheid. De
voiut vertin
Hermes-DVS zal een elftal in het I sociale -verschuivingen brachten een democratie in de ware
'maar ook in de te ver gaande zin van het woord: volksheer
schappij, betere term: massa-dictatuur. De oude „eerste stand"
verloor de hegemonie, maar daarmee verdween de geestelijke
elite daaruit als opdrachtgeefster voor de kunstenaars. Spe
ciaal de componisten en uitvoerende musici zijn te afhankelijk
geworden van een bedrijfsmatig concertleven, waarin het on
bekende weinig kans krijgt, al is het nog zo goed.
veld brengen dat nïe zo veel zal
verschillen met de ploeg, waarmee
de competitie zal worden ingegaan,
o.m. is Cock v. d. Tuyn weer van de
partij. De competitie staat voor de
deur.
Ook sparta zal dit natuurlijk besef
fen. Het zal de wedstrijd van Dins
dag als een serieuze zien en met een
sterk elftal naar de Damlaan komen.
Een aardige en interessante wedstrijd
ligt dus in het verschiet.
Ten einde het publiek in de gele
genheid te stellen kennis te maken
met de „Zilveren Kruik", is deze ten
toongesteld in de etalage van Siga
renmagazijn v, d. Jagt, St. Liduina-
straat 11.
Aan de nederlaag-serie, welke
door de SW „Martinit" is uitge
schreven, neemt ook H.B.S.S. deel.
Donderdagavond zal de laatste wed
strijd van deze serie plaats vinden,
welke zal gaan tussen Martinit en
HBSS.
Het tot nu toe beste resultaat "is
de 2O-overwinning, welke Hol
la ndiaan op Martinit behaalde. De
ze uitslag zal dus door HBSS ver
beterd moeten worden, wil het kans
maken op de wisselbeker.
Daar deze wedstrijd voor beide
verenigingen tevens een oefenwed
strijd voor het naderend seizoen is.
kan een aardige wedstrijd verwacht
worden. Aanvang 7 uur. terrein
Volkspark.
Op 5 Augustus j.l. herdacht de
heer H. Slagmoolen, voorman
bankwerker bij de Technische Be
drijven der gemeente Schiedam, de
dag waarop hij vóór 25 jaren in
dienst trad bij deze bedrijven.
's Morgens werd de jubilaris met
zijn echtgenote per auto van huis
afgehaald en om elf uur door de
directie en de jubileumcommissie
ontvangen in het met bloemen ver
sierde cantinegebouw. Verschillende
sprekers \'oerden hiorbii het woord,
waarbij het gebruikelijke cadeau
onder couvert en het geschenk van
het gezamenlijk personeel werden
overhandigd, terwijl aan mevrouw
Slagmoolen. bloemen werden aan
geboden.
Het verdere deel van de dag
heeft de jubilaris met zijn gezin
in de huiselijke kring doorgebracht.
Zondag 8 Aug. hield De Blauwe
Doffer een wedvlucht vanuit Arn
hem Broek, afstand 104 KM. Gelost
tussen 9 en half tien arriveerde de
eerste duif om 10-54-36. De laatste
duif om 11-12-56.
De uitslag was: 1 12 22 A. Broe
ders, 2 Kouwenberg, 3 Paardekoper,
4 A. J. Kazenbroot 5 23 v. d. Steen,
6 van Wijk. 711 Th. Duivenbode,
8 15 J. Wentel er, 9 A. J. Brohling,
10 mej. v. d. Hoeven, 13 H. J. Broh-
ling, 14 Umer. 16 Puttersa, 17 A. P.
Hersbach, 18 J. Flipse, 19 24 P.
Wijntjes, 20 Scbrechts, 21 B. Ro-
hers, 25 De Hartig.
Als je zo het programma voor
het vacantiefeest 1954 eens hebt
doorgelezendan zie je, dat er toch
heel wat gedaan moet worden om,
met een hele stad, de bloemetjes
eens buiten te zetten. Bewondering
krijg je dan voor de heren van de
Schiedamse GemeenschapZe heb
ben het weer voorelkaar gekregen!
En dan loop je op de Lage Ha
ven. Mooi zal dat worden, die ver
lichting, die oude gevels; Schiedam
zal zich van zijn allerbeste kant
laten zien. Maar ineens wordt je
goede humeur verknoeid, je ziet
Schiedam van zijn allerslechtste
zijde. Een stelletje knapen is ijve
rig bezig met het kapotgooien van
de toekomstige Gordel van Licht".
IVafutirlijfc, je hebt ze wegge
jaagd, maar wat een misselijke
streek van die jongens! In het
feestprogramma staat om de haver
klap „voor de jeugd". Zo wil de
Schiedamse Gemeenschap het, alle
moeite wordt gedaan de jongeren
prettige dagen te bezorgen.
En dan zie je diezelfde jongeren
hun eigen feestverlichting stuk
gooien. Havenkanter is helaas geen
brave jongen geweest, maar als
vrienden van hem dergelijke grap
jes uithaalden, dan kregen ze op
hun falie. Iedere Schiedammer, oud
of jong, moet er voor zorgen, dat
19 Augustus de „Gordel van Licht"
piekfijn voor de dag zal komen.
Tenminste, dat is zo de mening van
HAVENKANTER.
De 71-jarige L. van Dijk, ge
woond hebbende Lange Achterweg
4 Schiedam, is Zaterdagmorgen in
het postkantoor in elkaar gezakt.
De man, die hartpatiënt was, is
door de GGD naar het Gemeente
ziekenhuis gebracht, waar. hij is
overleden.
jVJ OG in de dagen der Oost-In-
1 dische Compagnie en andere
„Maatschappijen van Verre" stof
feerden kleurige „Frans Hslsen"
onze straten en wegen. In het ge
bied waar nu de „Verenigde Staten
van Amerika bestaan, joegen toen
de primitief uitgedoste Indianen,
hangend om de nek van hun snelle
Op de onlangs gehouden jaarver
gadering van de tafeltennisvereni
ging N.O.A.D. werd het bestuur op
twee plaatsen gewijzigd. Secretaris
A. de Bruin en 2e voorzitter A. v.
Beek moesten zich in verband met
hun werkzaamheden uit het bestuur
terugtrekken. Het bestuur ziet er
thans als volgt uit: voorzitter C. F.
Marijnen. 2e voorzitter C. Blom-
mesteyn, secretaris J. v. d. Meer,
Hulkstraat 20 Rotterdam (west),
penningmeesteresse H. Marijnen-—
Hendrikx, comm. v. materiaal J.
Hendrikx.
De enige passagier aan boord van
bet Zaterdag uit Rotterdam vertrok
ken emigrantenschip Waterman, die
nu al zeker wist dat hy niet lang
in Nieuw-Zeeland zou blijven was dc
negen en veertigjarige heer A. Mun
nik uit Schiedam. Hy gaat voor een
maand of zes naar zijn zoon Adri.
De heer Munnik jr vertrok in Au
gustus 1951 uit zijn geboorteplaats,
waar hij als electriciën werkte. In
Nieuw-Zeeland legde hij zich toe op
het bouwbedrijf en thans heeft hij
zes man personeel onder zich.
Voor zijn vader is deze reis wel
een zeer bijzonder genoegen. De heer
Munnik werd namelijk in 1943,
tijdens sabolagewerkzaamheden aan
een Duits schip, dat op een van de
Schiedamse werven in aanbouw was,
zeer ernstig gewond en bleef inva
lide. Mede dank zij de Stichting '40-
'45 kan hij echter zijn zoon in diens
tweede vaderland bezoeken.
prairie-paardjes, op buffels. Overal
zelfs bij ons werden type run
de volksdansen gedanst en gespeeld.
Het moderne verkeer hief echter
met alleen de uit locale gegevens
gegroeide gemecnschapsgevoelens
op, maar ook de uitdrukkingsvor- j
men daarvan. Zo verdreef de auto
in de tijd van een half mensenle
ven het oeroude kinderspel en kin
derlied van de straten.
Vroeger bepaalden adellijke enke
lingen. of locaal of religieus gebon
den groepen, wat de handwerkers
cn faonkanten gezamenlijk moesten
maken, Nu is m plaats van deze
mm of meer opdrachtgevende macht
de wereld-massa gekomen die min
der karakter cn persoonlijkheid
heeft, cie een meer slaafse afnemer
is van het product der groot-indu
strie wier uniformiteit en standaar
disering dwingend om de ganse
aarde grijpen. Niet meer wordt in
de „kleding een mate van levens
stijl uitgedrukt waarvan tegenwoor
dig zelfs een kroningsplechtigheid
een flauwe afschaduwing kan ge
ven" (J. Huizinga in ..Herfsttij (ter
Middeleeuwen"). Dr Drees. Eu.cn-
hower, Soekarno en de keizer van
a a pan lopen in vrijwel hetzelfde
pakje. U kunt „uzelf tegenkomen
op een steeds groter eenheid wor
dend gebied van onze aarde! Recla
me stampt dc suggestie van „hel
beste" in de hoofden. En misschien
behoort in de toekomst ook dit tot
een romantisch verleden.
(j OK het concertleven werd vrij-
wei geheel uit de bescher
mende handen van idealisten en
cultureel rijken genomen door de
Wat men weten moet:
Apothekers-nachtdienst: Van Wes
tendorp, Singel 83.
Bellen ongeval: G G en G D.
Tuin taan 80 Tel 69290
Leeszalen:
Gem Openbare Leeszaal en Biblio
theek, Lange Haven, geopend
iedere werkdag «behalve Maan
dag» van 9 30 tot 4 30 uui en
iedere avond (behalve Woens
dag en Zaterdag) van 7 tot 830
uur Zondags gesloten.
ELK. Leeszaal cn Bibliotheek, Dam
geopend iedere dag (behalve
Maandag) van 2 tot 4 uur: iedere
avond .(behelvt Donderdags en
Zaterdag) van 7 tot 8-30 uur
Zondags gesloten
Bioscopen:
Monopole: 2, 7 en 9 uur: „Gekke
touristen".
Passage: 2 en 8 uur: „Kampioen
op sokken."
Het concertleven
„_ii aoor het concert-
bednjf met zyn misleidende recla
me cn zijn beperking tot een klein
dental £oed v „rkoupbare en als be
zienswaard aanuevolcn „artikelen".
Maar de pas geboren kunst is met
verkoop Da ar. 'Zij moet haar loop
baan beginnen by het begrip, het
geould en de lieiue en.... de rust
van een individualistische elite.
Vid haar gaat de verbreiding en
wordt ook het onb"kencle bcgerens-
waard voor de massa.
Zo ging het immers ook met zo
vele distinctief bedoelde modemid
delen? Zij worden zo algemeen dat
;.et negeren ervan een nieuwe dis
tinctie oplevert! Dit kan opzettelijk
zyn en dus ook weer snobistisch.
Ook zy die alleen dat wat niet ge
meen goed werd kunnen waarde
ren, waarderen onzuiver. Want wat
«emeongoed werd, ook in het con
certleven. verdiende dit ook en
moet ons aller liefde en aandacht
□ehouden.
MAAR het is dodelijk ontmoedi
gend voor de componist dat
hij tn* de huidige samenleving vrij
wel geen directe of indirecte ge
zonde opdrachten meer vindt. Er is
zulks m feile tegenstelling tot
de vóót-romantische tijd geen
grote behoefte aan hol nieuwe. Voor
dc solist is het tragisch dat hij
slechts de keuze krijgt tussen een
klem aantal muziekstukken. Een
violist als Nathan Milstein. heeft
wellicht slechts tussen «.cn /.es- of
zevental ..Concerten' te kiezen. Hij
kan cr in onze geüniformde we
reld overal mee terecht, want over
al zijn zij als „het beste" aanbevo-
en. Hij moet ze dus haast dag in
dag uit voor talloze zich „gelijk
scha keten de publieken spelen.
Dat zulk een commercieel gebaan
de artistieke functie dood moet lo
pen, spreekt vanzelf. Een werkelijk
geïnspireerd en edel openbaar spel,
dat aan dc bron der openbaring
ontspringt, is een te zeldzame be
levenis geworden. Die zeldzaamheid
beleefden wij tot op zekere hoogte
e lieden weck. toen Milstein in de
Kurzaal het geluk had de routine
verrassend te kunnen doorbreken m
hel „Vioolconcert" van Brahms.
de in
WIJ moeten hopen dat
geestelijk opzicht vrij om
vangrijke elite van de huidige
maatschappij ergens in een verband
zal gaan groeien, een afgesloten en
actief front zal gaan vormen. Want
waar moet anders de heilzame wis
selwerking tussen de progressieve
individualiteit er. de zichzelf slechts
handhavende massa een aangrij
pingspunt vinden?
Het is een eeuwige v/et dot het
rad van de Tyd moet wentelen tus
sen de polen van individu en ge
meenschap Zo lang die polariteit
niet van nature, organisch dus, m
de samenleving functionnoert, zo
lang kan niets ter wereld er iets
aan veranderen, oat onze componis
ten hun notenpapier niet eens kun
nen verdienen; dat wij bijvoorbeeld
elke wintei ongeveer vijftig maal
de „Handel-variaties" van Brahms,
de „Appassionato" van Beethoven of
de „Sonate opus 53" van Chopm
horen, cn dat andere werken uit
verleden en heden, die onze belang
stelling evenzo waard zijn cn kun
nen verfrissen, met aan bod komen:
omdat hei concert bed rij f niet kan
vóórgaan zoals vroeger de geeste
lijke elite in de toenmalige maat
schappelijke verhoudingen voorging.
PIET MöHRINGER
JULIUS BAB, minnaar, biograaf en criticus van het toneel ..Ais de astrologen de
heeft Schiller's geresigneerde woorden: „Dem Mimen f licht "f ieiden!bezegtrUcfe earme.
die Nachwelt keine Kranze" niet zo maar zonder meer kunnen i hals mèt innige vreugde
o„Als de astrologen de beroemde
heeft Schiller's geresigneerde woorden: „Dem Mimen fiicht i
Nachwelt keine Kranze" niet zo maar zonder meer kunnen i hals met innige vreugde „dat is
aanvaarden. Hij heeft een dikke krans van wel honderd ver- hS;keGS
geet-me-nietjes en precies dertig trotse rozen voor ze ge- het zou vani gebrek aaneerbied
maakt. De vergeet-me-nietjes zijn de mindere toneelgoden en
de rozen de allergrootste acteurs te beginnen met David
Garrick en te eindigen met Fritz Kortner die de toneel
speelkunst volgens Bab in vierhonderd jaar heeft voortge
bracht.
Wij vernamen, dat, in tegenstel
ling tot wat eerder is meegedeeldv
de penningmeester J. L. P. van
„Vriendschap doet reizen" niet op
nieuw als penningmeester door de
ze vereniging zal worden aangeno
men. Er is een penningmeesteresse
gekozen.
Geboren: Jeannette b., d. v.
J. Valwerk en C. B. Z. van Hurck.
Harriet, d. v. H. R. Hoekstra en H.
Wundetink.
Gez. 178
Heden nam God tot Zich
mijn lieve man, onze lie
ve vader, behuwd vader,
broeder, behuwdbroeder
en oom, de heer
DANIËL LJSMS
in de ouderdom van by na
64 jaren.
Uit aller naam:
M. Lems-Dijkxhoorn
en kinderen
Chr. Huygensstraat 2a.
Schiedam,
De teraardebestelling
vindt plaats op de Algem.
Begraafpl. a.s. Woensdag
11 Aug. 2 uur n.m. vanaf
het sterfhuis.
Juffrouw b.b.h.h.
1 September
zoekt per
eventueel kookgelegenheid.
Brieven onder no. S 176 bur,
van dit blad.
Te koop aangeb.
Emmertjes, Schoppen, Bal-
Jen, Zonnebrillen.. Badtassen.
Zwembanden voordeliger bij
Bokhorst, Hoogstraat 34.
Groenelaan 36.
Koop bij de vakman. Keu
kentafels v.a. 12.50. Keu
kenstoelen, beuken gelakt
12.75, keuken krukjes beu
ken gelakt 4,50. Strijk
planken v.a. 9.75." Frans v.
Th i enen. Broers veld 123.
Het bekendste en goedkoop
ste adres voor trapleren
waskuipen, emmers, waske
tels. wasteiien, wringers,
wringerbokken. wasborden,
wasplanken, enz. Frans van
Tbienen, Brocrsvcld 123.
Uitverkoop van fauteuils! Nu
vier leuke fauteuils met
riet opzij en bekleding naar
keuze voor 159.—. Wilson.
Gr. Visserijstraat 97—101,
midden in dè straat.
fotografie
Voor vlot en vakkundig
ontwikkelen en afdrukken
van Uw rolfiim naar Dro
gisterij en Fotohandel Wil-
lebrand, Rotterdamsedijk
405 a. tel 67848.
Diversen
Reparaties kunstgebitten
Ook voor spoedgevallen. Rot-
terdamsedijk 265, tel. 68021,
Schiedam.
Zijn uw schoenen te klein?
Wij vergroten ze met de
nieuwste vergrotmgsinstal-
latie Scheen rep bedrijf „Ex
celsior" Dam 36. tel 66874
Ronde glasplaten, sctiuif-
ruiten, glas tn lood. geslepen
suite-deuren, toiletspiegels
etalage-glasplaten, autorui-
.en enz. levert Loopik's
Glasindustrie, Boterstraat 39
Te|f foor* 6R945
Dames! Permanent Wave
v.a. 6.— tot 12,50. Nieuw
ste modellen. Watergolven
J 2.50. Modelknippen ƒ.1.—.
Jac. v. Kaiker, Maison „Mo
dern". Hoogstraat 53, tel.
69750.
v. d. WINDT'S HANDELMIJ:
Parallelweg 4 - Vlaardingen
vraagt:
GEVRAAGD
Aanmelden: JAC. VAN GELDEREN
Lange Achterweg 51 - Schiedam
gevraagd voor Schiedam en omstreken. Nieuw gepaten
teerd artikel met grote mogelijkheden. Vaste maandelijkse
toelage plus provisie. Waarborgsom ƒ500.—.
Brieven met ui tv. inlicht, ond. no. S 178 bur. van dit blad.
A ANGEZIEN de portretten-galerij
1 -^zich uitstrekt van het achttien-
de-eeuwse Engeland tot het na-
Hïtlerse Duitsland is het duidelijk,
dat Bab slechts enkele van deze
uitverkoren prominenten zelf heeft
zien spelen. In het laatste deel van
zijn boek, waarin figuren worden
getekend, die velen van ons op het
toneel hebben aanschouwd, wordt
het dan ook pas mogelijk, het van
harte met de auteur eens of oneens
te zijn omtrent keuze en karakte
risering van zijn favorieten. Maar
het heeft, geloof ik, weinig zin om
Bab aan te vallen over het feit, dat
hij de een wel heeft genomen en
de ander niet. Iedere bloemlezer en
kransenvlechter is subjectief, het
gaat er om of het niveau van zijn
keuze als geheel de delen recht
vaardigt, En niveau kan men Bab's
boek zeker niet ontzeggen.
Het zal een schrijver, die in de
materie is ingewerkt, waarschijn
lijk geen al te grote moeilijkheden
opleveren, om het leven van grote
reeds lang gestorven toneelspelers
voor ons te reconstrueren: er is
doen men tatie-materiaal en er zijn
meestal wel de nodige anecdotes in
omloop. Maar Bab doet veel meer:
hij schrijft als het ware posthume
critieken. hij poogt het wezen van
de acteur die speelt voor ons te
vangen, hij weegt kracht en zwak
heid van bepaalde vertolkingen te
gen elkaar af. hij probeert kortom
dode schimmen tot leven te wek
ken. Het is zijn grootste verdienste
dat hem dit in vele gevallen ook
gelukt, dat het ons voorkomt, alsof
we na het lezen van zijn boek we
ten. hoe een Kean. een Sara Sid
dons. een Sarah Bernhardt hebben stelling een zware hartaanval Dok.
getuigen als hij zich openlijk ver
heugde. Daarom keert hij zich van
hen af. verkneutert zich een paar
seconden lang zo geweldig, dat hij
inderdaad de rode randjes om zijn
ogen krijgt, die altijd een grote,
met geweld onderdrukte vreugde be.
geleiden en zegt: ..Dat is mijn
naam!" tegen zich zelf. Dit wijs
neuzig geheimzinnig doen heeft een
onbeschrijfelijk effect, want men
ziet niet alleen de onnozele, mis
leide sufferd, maar tegelijkertijd
een nog veel belachelijker figuur,
die zichzelf met een soort innerlijke
triomf voor een geraffineerde slim
merd houdt."
Bab voegt daar aan toe: „Niet
alleen het indringend psychologisch
inzicht, waarmee Garrick hier blijk
baar een ontroerend menselijk trek
je in zijn komische rol heeft ge
bracht, ook die rode randjes om
zijn ogen zijn zeer belangrijk en
veelzeggend! Zij lonen aan, dat een
toneelspeler, die zich psychisch vol
ledig in een figuur verplaatst, daar
van ook de lichamelijke kenmerken
kan gaan vertonen."
Met de2e opmerking grijpt de au
teur terug naar zijn interessante in
leiding over „Oorsprong en Wtv.m
der Toneelspeeikunst", waarin .'i
ook ingaat op de vraag, of een ac
teur zich volledig in de door hem
uit te beelden figuur verliest, of
dat hij oen zekere afstand bewaart
BAB komt tot de conclusie, dat
afstand noodzakelijk is en dat
het zich verplaatsen m een bepaal
de rol slechts tot een zekere grens
kan en mag gaan. Maar hy haalt
ook voorbeelden aan van beroemde
toneelspelers, die deze grens over
schreden. Lucien Guitry (vader van
dc door Bab als een „ijdele charla
tan" getekende Sacha), speelde in
Parijs de rol van de aan de drank
verslaafde Copeau in een toneel
bewerking t?an Zola's „l'Assom-
moir". Guitry, die een zeer matig
man was, kreeg na dc tiende voor
gespeeld.
eigenlijk een wonder,
maar dan een wonder, dat zijn
ontstaan dankt aan het samengaan
van ontzaglijk veel kennis van eri
hartstochtelijke liefde voor bet to
neel en een bijzonder sterk en ge
nuanceerd invoelingsvermogen
Want met ooggetuige-verslagen ook
al zijn ze van niemand minder dan
de Duitse filosoof en cultuurcriti
cus Georg Christoph Lichtenberg'
komt men er niet. Waarmee wc
niet willen zeggen, dat het niet in*
teressant is om van deze Lichten
berg te horen hoe David Garrick
in 1775 de rol van Abel Drugger
de domme winkelier uit Ben Jon-
son's „Alchemist" heeft gespeeld:
toren stelden vast. dat men hier tc
maken had met een aanval, die ty
pisch Is voor dronkaards in een
zeer vergevorderd stadium. Het
stuk. dat zeer veel succes had.
moest onmiddellijk van net reper
toire worden afgevoerd.
En nog zo'n voorbeeld, ditmaal
positief: Dc Engelse acteur Robert
Loraine werd in de eerste wereld
oorlog ernstig aan beide benen ge
wond en kon zich nog slechts op
krukken voortbewegen Maar hij
wilde Rostands „Cyrano de Berge
rac" spelen. Cyrano, die op liet to
neel moet klauteren, springen en
vechten, die bijna drie uur lang in
voortdurende beweging moet zijn. om 11 uur in het theater
Ondanks waarschuwingen van dok-kyk".
toren en vrienden, die hem voor
gek verklaarden, zette Loraine door.
Hy speelde Cyrano prachtig hy
klauterde, hy sprong, hij vocht, hy
was drie uur lang voortdurend in
beweging. En toen het gordijn viel,
moest hy op zijn krukken moei
zaam van het .toneel afstrompelen.
]\/l EN zou over dit boek aan het
iv 1 vertellen willen blijven. Wie
weet nog iets van de beroemde
Amerikaanse toneelspeler Edwin
Booth, wiens leven overschaduwd
werd door de dolzinnige daad van
zijn broer, John Wilkes Booth, die
in het Ford theater in Washington
Abraham Lincoln neerschoot? Q£
van de grote actrice der Franse ro
mantiek, Marie Dor val, of zelfs van
Frcdéric Lemaitre, als het niet is
uit dc film „Les enfants du Para
dis". waarin Jcnn Louis Barrault
een andere uitverkorene van
Bab speelt, de mime Jean Gas-
pard Debureau? Of van die vele
vele anderen, van Réjane, van Lud-
wig Devrient, van Henry Louis
Lekain?
Zij speelden soms Shakespeare.
Racine, Corr.eille cn Molière, ze
ker. maar veel vaker afschuwelij
ke melodrama's, waarin zij noch
tans theatrale, banale woorden
wisten te vullen met diep-mense-
lijke tragiek. Tot ver in de ne
gentiende c-euw speelde men in
F-mkrijk Shakespeare in een af
schuwelijke bewerking van Ducis,
\!ak voor zijn dood klaagde Talma
tegen de jonge Vicloi Hugo; „Ik
heb mijn hele leven lang geen ech
te rol gespeeld. Ik heb Shakespea
re verlangd en ze hebben me Du-
cis gegeven."
AAN onze Louis Bouwmeester
is geen portret gewijd, wel
wordt zijn naam genoemd in ver
band met zyn eventuele invloed
op dc Wccnse Acteur Fried"ch Mit-
terwurzer, die ook in Holland heeft
gespeeld. Misschien is dat te wij
ten aan de begrensdheid van ons
taalgebied, misschien behoorde hij
niet tot do allergrootsen.het gaat
verre buiten mijn competentie om
ook maar te trachten zijn rang
orde in dit illustere gezelschap te
bepalen.
Met dat al is Julius Bab's „Kran
ze dem Mime" dat bij' de uitge
verij Lcchtc in Emsdetten (West-
falen) is verschenen, een boek,
dat men in handen van velen, ook
van vele niet-toneelspelers zou
wensen,
In opdracht van het ministerie
van O.. K. en W. vervaardigde
Hans Sibbe Jee „De Zeven Trovin-
ciën", een film over de Nederlandse
schilderkunst in de 17de eeuw. De
muziek werd gearrangeerd en uit
gevoerd onder leiding van Johan
Fellkamp, Piet van Moock en de
pmdtictie.Ieiding.
De eerste vertoning van deze do
cumentaire vindt 10 Augustus plaats
,de Uit-
