TOEKOMSTIG HOOGVLIET: 15.000 woningen
Industrie-ontwikkeling eist
uitbreiding woongelegenheid
7
I
NIEUWE
WEGEN
Arbeiderswoningbouw
door
groen
omringd
L> t'-VG-,.
Met uitvoering wordt spoed
betracht
12 .aséSdL
grs£föïSB&SE&&tffira
ÏTSiifti*
Nieu we „samenleving" ml circa
50.000 personen omvatten
Oeverstroken langs Oude Maas
bestemd voor recreatiegebied
Drie bruggen
naar gebied
van Botlek?
Samenvatting van het plan
LïAtrg,1;.C N
HOOGVLIET NU
EN IN 1980
ïtlaantlag 24 Januari 1955
HieVWE MAA5
NlEywE MAAS
W5*fc&L;>
RS vVf.'G
"fj:« -,
--J'fi
t
De aanleidingen tot het ontwikkelingsplan-
in-hoofdzaak zijn gelegen in de sterke indus
trie-ontwikkeling, welke na de oorlog heeft
plaats gehad in het gebied rond de beide
Petroleumhavens, alsmede in de verdere plan
nen tot industrievestiging in het Botlekge-
bied. Deze industrie-ontwikkeling maakt het
niet slechts noodzakelijk, dat mogelijkheden
worden geschapen voor vestiging van grote
aantallen werknemers op korte afstand der
bedrijven, maar heeft ook consequenties ta.v.
verbetering van verkeersverbindingen, aan
leg van een goederen-emplacement, uitbrei-
De werkgelegenheid in de grote
bedrijven in het zuidwestelijk werk
gebied is in de jaren na de oorlog
toegenomen van circa 1.000 tot rond
6.000 werknemers. Het aantal wo
ningen nam in dezelfde periode toe
rnet circa 600 stuks, welke uitbrei
ding binnen het kader van het
thans aan de orde zijnde plan
slechts tot circa 1400 stuks kan
worden opgevoerd. Slechts 20 pet
der werknemers kan, zonder van
openbare- of door de bedrijven ter
beschikking gestelde vervoersmid
delen gebruik te maken de terrei
nen aan de Vondeiingenweg be
reiken; circa 3500 personen moeten
rivier zodanig vergraten, dat de
bouw van een tunnel 'spoedig ur
gent zou worden. In het kader de
zer zelfde overwegingen moet de
uitbreiding van Rotterdam Zuid op
den duur vooral ook gezien worden
m verband met dé toenemende
werkgelegenheid op de terreinen
rond de Waalhaven en in het Eem-
havcncompiex.
15.000 ivoningen
Het scheppen van nieuwe woon
gelegenheid op deze schaal (15.000
woningen en in deze omgeving
(1015 km van de bestaande stad)
De ontwikkeling van de industrie
ën woongebieden en de hierdoor ver
wachte toename van het verkeer
hebben geleid tot het opnieuw be
ding van het industrie-terrein ten Zuiden van zien van het gehele verkeersvraag-
de Eerste Petroleumhaven en andere stede- Wortt. dat 5? K van
bouwkundige maatregelen, welke eveneens Groene Kruisweg als provinciale ver-
door vaststelling en goedkeuring van het Sf teï
voorliggende plan hun wettelijke grondslag dat het profiel niet in overeenstem-
zullen krijgen. Het bleek noodzakelijk het ge- is te brengen met de eisen, die
i- daaraan mettertijd zullen moeten
hele gemeentelijke gebied tussen Vondehn- worden gesteld. Deze omstandigheid
gen weg en gemeentegrens, ten Zuiden van de cn de ets. doorgaande ycrkeerswe-
beide Petroleumhavens in het plan te betrek- SwdJ'toafSSf1?hcbbS
ken, ten einde alle noodzakelijke uitbreidin- geleid tol het ontwerpen van een
gen en verbeteringen er in te kunnen opne- g'^ *S
men en daarmede voorwaarden te scheppen Vondeiingenweg in aansluiting op de
voor een regelmatige en evenwichtige ont- in aanbouw zijnde verkeersbrug
wikkeling van dit g?bied. ov,!r de °"de Maas'
De Groene Kruisweg zal als in ter
gen en bijvoorbeeld wat onder- ne verbindingsweg tussen de nieuwe
wys- en opleidingsmogelijkheden woonwijken van Rotterdam-Zuid en
betreft niet belangrijk achter de woonkernen Rhoon, Poortugaai.
mogen blijven bij de stedelijke sa- Hoogvliet en Spijkemssc, overeen-
menleving in de nabijheid. ^on?stig het huidige trace, een func-
Dit zou niet verwezenlijkt kun- *ie ^v?n ^eivu ®n-,
nen worden, indien de vereiste verband met de in studie zijnde
woongelegenheid geheel verdeeld P«aijnen voor een hoofd verkeersweg,
zou worden over verschillende ne- welk'Westen van Pernis naar
aerzettingen in de nabijheid van ^et Zuiden langs Poortugaai he-
- -- - eiland IJsselmonde zal doorkruisen.
•erd in het project van Hoogvliet
Zo zot dr Rnitetdamte landstad Hoogvliet cr over ren kwart rrnu. in gintc
alles wat men op deze tekening net ïs echt er toe komst muziek. Dr m te m,
enige tijd gereed. In het hart van de satellietstad komt ren kern mrt g
Daar omheen liggen de uitgcstiekte zcaonn ijken (3-); sommige (4 op ri
ogenblik nog niet eens bij Rotterdam hoort. Tussen de wijken liggen scholen
gebouwen In de nieuwe stad zijn vetder een bescheiden industriële'
rekken uitzien Mrt
uüi e wijk (i J is al
otr gebouw-rn (n.).
n gebied, dat op hei
en anderr bijzondere
76.), ren nieuw, r be-
giaafplaats (7.) en een gemeentelijke kwekerij (8.) opgenomen. Nijverheid is cr ook aan een klei
ne nieuwe haven ten Zuiden van het stadspark (10.). Men herkent verder de Botlekbrug
(it.), de. Spijkenisser btug (12.), het olie ge bied (13.) en de twee Petroleumhavens 14
Pemis, Poortugaai Hoogvliet, Spij-
kenisse. Hecnvliet. Rozenburg enz.
grond langs de Vondeiingenweg ter
breedte van 100 a 150 m te beplanten
met bomen en van con dichte onder-
beplanting te voorzien. Een derge
lijke homerische] m is niet slechts van
belang ter bescherming tegen de scha.
detrikc of nnaangename invloed van
chemische dampen, maar brengt te
vens een ciuirfclnke visuele scheiding
tot stand tussen de industriële sfeer
en die van het wonen, welke hier wel
op zeer korte afstand van elkaar ge
legen zijn. Dc recreatieve waarde de.
zer strook is zeer gering: eerstens om
dat het nodig zal zijn dc trace's van
wegen en eventueel sneltram cr door
heen te voeren: bovendien omdat,
teneinde aan het gestelde doel te be
antwoorden, een dichte beplanting
De nieuwe nederzetting Hoogvliet is gesitueerd langs de hefd'biedt^6 weinis toesankc]ijk-
Oude Maas in het meest westelijke gedeelte van het eiland
IJsseïmonde. De begrenzing van het gedeelte, waarvoor het
plan-in-hoofdzaak is opgesteld, is als volgt bepaald: in het
Noorden door de erfgrens van de bestaande industrieterreinen,
111 het Westen door de Oude Maas, in het Zuiden door de grens
van het Rotterdamse gebied en in het Oosten door een aftak-
Nieuwe hp graaf plaats
besta 3 ode begraafplaats in
Hoogvliet is ten enen male onvoldoen
de om in de nodige bograa'ruimte
■or de nieuwe neaerzetting te voor
zien Met eon uitbreiding van zrer be-
daartoe dagelijks de rivier overste- betekent meer dan het bouwen van
ken. Onder deze omstandigheden grote aantallen woningen, maar
zijn zeer hoge kosten verbonden houdt in. het tot stand brengen van
aan het woon-werk verkeer; door de een nieuwe „samenleving", omvat-
bedrijven worden daaraan bedragen tende circa 50.000 personen. Deze
besteed, welke gemiddeld per be- samenleving sterk georiënteerd
drijf variëren van ƒ3.50 tot meer zijnde op de industrie, zal steedse
dan ƒ10.—» per man per week. eisen stellen aan maatschappelijke,
Uiteraard zijn deze kosten en moei- recreatieve en culturele voorzienin-
iijkheden niet bevorderlijk voor
een gezonde industriële ontwikke
ling en kunnen zij onder minder
gunstige economische omstandighe
den zelfs een belemmering vormen.
Reeds thans blijken sommige der
bedrijven aanzienlijke moeilijkhe
den te ondervinden om een vol
doend aantal werknemers aan te
trekken en aan het bedrijf te bin
den. Om te voorkomen, dat deze
moeilijkheden aanzienlijk toenemen,
wanneer in de toekomst industrie
vestiging plaats vindt in het Bot-
het merendeel der benodigde woon
gelegenheid in één flinke nederzet
ting.
Uit verkeers- en andere overwe
gingen heeft Hoogvliet daarvoor de
meest gunstige ligging: op Rotter
dams gebied, aan deze zijde van de
Oude Maas en te eniger tijd ge
makkelijk aan te sluiten op
de aansluitingen op deze weg zuilen „„„.ïT i.„„f 1 n dat de toenemende behoeften op dit
kunnen worden verkregen. tmS lopende, hooltiverkeerswcg. De bestaande bebouwing, 111 punt voor een beperkt aantal jaren
-orden gedekt* voor het scheppen.
11.11 r-r.r OCH ClefimtlC
werkgebied: hiertoe werden enkefe
hun deej hebben in de ontwikke
meest gunstige ^voorwaarden ont- Bijzondere aandacht werd besteed hoofdzaak langs dc in Oost-west-richling lopende Groene
staan veeleer door concentratie van aan< goede verbindingen met .het Kruisweg verdelen liet bovenomschreven gebied als het ware
in vier sectoren.
De flexibiliteit in de structuur van van welke elementen 't nuttig effect
hel plan werd verkregen door een in- verhoogd kan worden door deze op te
•oorneninc van
•oldoende oppervlakke op dezelfde
plaats ontbreken echter de mogelijk,
heden. Het is zelfs de vraag of een
voortgaande groei van de nederzet
ting er op de lange duur r.iet toe 2
mogelijke raiiverbinding, eventuele lijkheid van snel tram verbindingen:
tunnel onder de Nieuwe Waterweg trace's hiervoor
e.d. opgenomen.
hoofd verbindingswegen door het
plan gevoerd, vanwaar aftakkingen
naar cn door de woonwijken zijn
geleid. Hiermede werd tevens be- -
reikt, dat een goede ontsluiting kan deling in buurten of wijken, geba- nemen m een algemeen groenplan leiden, dat de hui dice begraafplaats
worden verkregen op de nieuw ge- seerd op deze vier sectoren. Overeen- met wandel- en Reisgelegenheid. }en behoeve van het hier geprojec-
projectecrde Oostwest-verbinding, komende niet de behoefte, kan men Ton ei0tte ?nn rif m-nptivnnwpninc teerde centrum zal moeten
v«*. -rd^end op de.mo^-
gelegenheid
worden
«WW»—IP1T wÏÏSÏÏÏ J.°°ï™keh'°s docld. «annee? Biet eJn'gèfKanhëfci ..Bt!halYe hetfeeds in uitvoering
'erden In het plm t°ï ^and nou konten
voorzieningen tot stand gebracht zul-
kunr.cn worden.
1 algemene aard: een wandelpark Ye v®n Waterlozing der polders in
gelegenheid voor activiteit van Hand van Poortugaai, werd in het
Op de kaart van het TJitbrcidings-
lekgebied. is het van het grootste pian-in-hoofdzaak voor Hoogvliet
belang, dat voordien reeds aanzien- --
!i|i:n uitbreiding der woongelegen- slls" n'6» e™ Botlekbrug ofgebeeid.
heid in de nabijheid tot stand maar er zijn er drie getekend. Ten
kom®- Noorden van de oeververbinding
voor het wegverkeer, die t'ians bijna
6Gf* SprQlCLltlg gereed ïs, zou volgens dez-. kaart een
Ook in groter verband beschouwd «f f cn
is uitbreiding der woongelegenheid Zuiden ervan een brug voor snel-
in deze omgeving wenselijk ten ein- trams.
de een evenwichtiger spreiding van zoais wjj Zaterdag schreven wordt
woon- en werkgelegenheid in de Botlekgebied spoedig aangesloten
agglomeratie Nieuwe Waterweg te op het spoorwegnet. In het wegdek
bevorderen en daarmede de moei- Van de nieuwe brug zijn daartoe
lij kh e den van het spitsuurverkeer enkelsporige rails opgenomen. Bij
te beperken. Studies hebben aan- het ontwerpen van het uitbreidings-
getoond dat rekening houdende plan is men er kennelijk van uitge-
met de huidige omvang en sprei- gaan dat deze enkele spoorverbin
ding der werkgelegenheid en met ding op de duur onvoldoende zal zijn
het aantal samenwoningen in Rot- om het gehele goederenverkeer naar
terdam-Noord, alsmede met de toe- en van het nieuwe industrieterrein
neming van werkgelegenheid in het te kunnen verwerken. Men houdt
Centrum en elders op de Rechter waarschijnlijk rekening met de be-
Maasoever. de toeneming der wo- hoef te aan een aparte spoorbrug,
nïngbehoefte ten Noorden van de in het nu bekend geworden plan
rivier zó groot zal zijn, dat hier- zijn trace's van een eventuele snel-
aan op Rotterdams gebied slechts tram opgenomen. De sporen komen
ten deie tegemoet gekomen zal kun- van de Vondeiingenweg, hebben een
nen worden (raming tot 1980: Reeh- aftakking naar het centrum van
ter Maasoever: 90 a 100.000 wonin- Hoogvliet en verdwijnen over een
gen). De ruime uitbreidingsmoge- aparte Oude Maasbrug en bij de
lijkheden der gemeente Vlaardin- Vondelïngenplaat in het ongedetail-
gen moeten m dit verband als een leerde deel van de kaart. Zal de snel-
beiangrijke reserve beschouwd vvor- trom ook naar het Botlekgebied rij
den; verdergaand gebruik daarvan den voor vervoer van de arbeiders?
ter, behoeve van hel weikgebied En zal zij vid de Vondelinge opiaat
ten Zuiden van de Nieuwe Water- een tunnel onder de Waterweg be-
weg zou neerkomen op een voor- reiken orn daardoor op de Rechter
tijdig verbruik dezer reserves en Maasoever te komen? De toelichting
zou de reeds genoemde bezwaren op het uitbreidingsplan zwijgt over
van het dagelijks o\*ersteken der deze vragen.
Het uitbreidingsplan Hoogvliet in hoofdzaken is thans
aan de gemeenteraad ter kennisname aangeboden. Het is
een plan van grootse conceptie, dat wordt gedragen door
de gedachte van Hoogvliet een nieuw omvangrijk woon
gebied, een zogenaamde „satellietstad", te maken. Ir de
geprojecteerde woonwijken kunnen in totaal, derhalve
met inbegrip van de reeds tot stand gekomen bebouwing,
ruim 10.000 woningen worden gesticht. Voor 1950 wordt
dit gesteld op 15.000 woningen.
Tussen het woongebied en de petroleum terreinen zal een brede
groene isolatiestrook worden aangelegd, terwijl langs de Oude Maas
ruimte is gereserveerd voor een park. De overige recreatieve voor
zieningen zijn op daarvoor geëigende plaatsen in de woonwijken ge
projecteerd. In het noordoostelijke deel van het plan is een terrein
aangewezen voor een nieuwe begraafplaats.
Wat het wegenschema betreft is er uiteraard rekening mede ge
houden, dat de nieuwe nederzetting geen uitbreiding van het agra
rische Hoogvliet kan zijn, doch een schepping met een eigen stede
lijk karakter binnen het grotere deel van de Rotterdamse agglome
ratie. Alle openbare en semi-openbare voorzieningen zullen daarop
worden afgestemd. De Groene Kruisweg, welke het plan doorsnijdt,
zal een ander karakter krijgen, hetgeen de eenheid van het gebied
ten goede zal komen. Het wegennet is er voorts op berekend, dat
uitstekende verbindingen, zowel met het werkgebied als met Rot
terdam-Zuid, tot stand zullen komen.
De Commissie voor de Openbare Werken en de Wijkraad voor Hoog
vliet hebben reeds medegedeeld, dat zij met belangstelling van het
plan kennis hebben genomen en zich daarmede kunnen verenigen.
De Commissie voor Openbare Werken heeft daaraan toegevoegd,
dat zij het van eminent belang zou achten, zo met de uitvoering van
het plan zoveel mogelijk spoed zou worden betracht, niet alleen om
dat de industrieën behoefte hebben aan woningen, doch tevens, om
dat de huidige beperkte omvang van Hoogvliet verschillende be
zwaren met zich brengt,
B. en \V. zijn het met deze zienswijze eens en zullen dan ook al
het mogelijke doen om zo spoedig mogelijk tot een detaillering
van het plan en de verdere uitvoering daarvan te geraken. De
waterstaatkundige toestand van het gebied en de eigendomsver
houdingen leiden or niettemin toe, dat het nog een vrij groot aantal
jaren zal duren, voordat het plan volledig zal zijn gerealiseerd.
van
met gelegenheid voor activiteit
jeugdverenigingen met speel- en lie- Plan de mogelijkheid geschapen
Rondom het voor kernbebouwing weicferii e.d. De unieke gelegenheid het tot stand komen van een haventje
bestemde gebied zijn de nodige ter- van H002vliet aan de Oude MaS ten dienste van die bedrijven, wier
bomen ^SÏ^nmvTitfpn^fvitrÏÏfH sceft hiervoor bijzonder gunstige mo- ligging aan vaarwater gewenst is cn
komen van woonwijken. Gestreefd Reiykheden (oeverstroken) In dit ton behoeve van de watersport-
heid. alsmede door de eis tot zuinig
grondgebruik en de noodzaak een be
paald aantal woningen onder te bren
gen, zal een zeker percentage etage
woningen moeten worden toegepast.
Als richtsnoer werd de volgende ver
deling vastgesteld: 30 pet eengezins
woningen: 20 pet boven- en beneden
woningen; 50 pet étagewoningen. Het
karakter der woonwijken zal worden
bepaald op grond van de samenstel-
zogenaamde Ruigeplaat als
vierbos". ter grootte van circa 24 ha:
in dit opgespoten gebied bezit Hoog
vliet tevens van nature haar stads
park voor algemene recreatie.
Gemeentelijke
kwekerij
Onder de overige terreinen van
hng der bevolking. In verband echter openbaar nut valt o-a. te noemen de
met de nabijheid van de industriege- gemeentelijke kwekerij. Om de be-
bieden spreekt het vanzelf, dat hoofd- plantingen, welke in ruime mate zul-
zakelijk gedacht wordt aan de tot- len worden aangebracht, naar beho-
standkoming van arbeiderswoningen, ren te kunnen uitvoeren zal de ge
meentelijke plantsoendienst over een
Het groenplan terrem moeten beschikken, waar deze
0 1 spoedig na de verwerving der gron-
Onder de geprojecteerde recreatie- han overgaan tot het opslaan en
ve voorzieningen zijn uiteraard m de vfrder kweken van het benodigde
eerste plaats begrepen de normale P'ai)tmateriaal. In 't plan ten Oosten
voor elke woonwijk benodigde ge- van de ontworpen begraafplaats kan
bruikselementen, zoals vrije speel- „een kwekerij worden aangelegd, die
gelegenheid, sehoolsportterreinen, blijvende grootte van circa 5 ha
schoolwerk tuinen, tennisbanen, han verkrijgen,
buurt- en wijkparken. Voorts moet Van groot belang is voorts een iso-
gedacht worden aan volkstuinen en latiestrook langs de industricterrei-
sportcomplexcn, een zwembad e.d. nen. Het zal nodig zijn een strook
Deze twee plattegrondjes la
ten zien hoe sterk Hoogvliet
in 25 jaar zat groeien. Het
linker schetsje laat, de Rotter,
damse randstad van. nu zien.
Langs de oude dijk is de kern
van het dorp; ten Noorden
daarvan de eerste nieuwe
w ijk.
In I9S0 f rechts) zal de oude
bebouwing finaal rijn verdwe-
nen. Da cru oor in de plaats is
een nieuwe Item gekomen,
met er omheen grote woona;ij
ken en enkele i 11 dustriegebie
den (geruit). Nieuwe verkeers.
wegen doorkruisen de neder
zetting. die met veel groen is
omzoomdDe stippellijn geeft
de Rotterdamse gemeentegrens
weer. Men ziet dat een deel
van het project hier buiten
ligi.