Dr. Kortenhorst's voorzitterspost
ernstig in gevaar gekomen?
- door verkiezingsoverwinning van PvdA -
Ere-ïndiaan „laatste
der Mohikanen55?
Roman van Friese
NSB-er bekroond
Buitenlands beleid
wordt dynamischer
Tweeduizend Jansens vierden
Jansendag
BALANS
Binnenhof
Adenauer terug in Bonn
Oppositie tegen
Bondskanselier
steeds groter
Ontmoeting van
Nehroe. Tito
en Nasser
Bouwvoorschriften
voor gemeenten
worden gewijzigd
Hond redt jongen
in Duitsland
Sensationeel proces
in Duitsland hervat
Voor overval in
Bern zware
straffen geëist
Tien Britten op
Cyprus gedood
bij bosbrand
Strasser richt
eigen partij op
Kristlik Fryske
Folksbibleteek
te goeder trouw
SJARETT TREEDT AF
Israël in V N.
teleurgesteld
Gebeente van
Mussert uit
graf gehaald
Nederlandse coaster
redt vier artsen
Timmerman door
gas gedood
Nederlander gedood
in Dolomieten
Pil om huidskleur
te veranderen
Kredieten voor
aardappel
exporteurs?
Maandag 18 juni 1956
(Van onze parlementaire redacteur)
van het
merkt het^ eigenlyk niet eens.
-'dat het derde kabinet-Drees
zUn ontsla? heeft aangeboden. Hun
ne Excellenties zo gnuift het
Binnenhof mogen voorlopig zelfs
van de waardige, meestal zwarte
auto's met die zwierige wantjes op
het spatbord, gebruik blijven maken.
Zij hebben immers van Koningin Ju
liana niet het vroeger gebruikelijke
verzoek gekregen om slechts de
Japende zaken af te doen. Neen, de demissionaire ministers en staats
secretarissen zjjn uitgenodigd „al datgene te blijven verrichten, dat zij in
het belang van het koninkrijk noodzakelijk achten."
"Dinsdag begint de t.
Willem Drees tevens
U voelt het, de laatste formule is
ruimer. Deze maakt het de regering
bijv. mogelijk om met de stipte sena
toren morgenmiddag nog enkele
"wetsontwerpen af handelen, zoals de
wijziging van de rechterlijke orga
nisatie en van de wet op het krediet
wezen. Onder „lopende zaken" placht
men nl. slechts die kwesties te ver
staan, welke onder liet dagelijkse
bestuursbeleid vielen. De wetgeving
behoorde zo vond men dan
eigenlijk stil te staan. In het ver
leden heeft de gewetensvolle Raad
van Ouden er tenminste soms wel
bezwaar tegen gemaakt met een
kabinet, dat zijn ontslag had aan
geboden. door te werken, als dit geen
ruime uitnodiging had verkregen.
Dat risico loopt de regering nu niet!
Onschendbaarheid
59-jarige dr.
aan de uit
voering van zijn nieuwe formatie-
opdracht. Zijn aanwi]2ing als kabi
netsformateur komt goed van pas.
Allereerst uiteraard omdat de stem
bus-uitslag er alle aanleiding toe gal
Doch als gunstig neven-gevolg mag
terloops ook wel eventjes genoteerd
worden, dat zij een extra-weerieg-
gtng inhoudt van de „Hofmans-
Erzahlungen", waarop „der Spiegel"
de wereld zo gul en onbaatzuchtig
heeft onthaald. Daarin werd dr.
Drees nt voorgesteld als het hoofd
van de „pro-Bernhard"-partij, welke
aan het Hof Koningin Juliana zou
wederstreven!!
Nu kan men misschien moeilijk
vergen, dat het buitenland het Ne
derlands staatsrecht tot op de bodem
kent. Onze grondwettige regel, dat
de Koningin onschendbaar is en de
ministers verantwoordelijk zijn, is
bepaald geen Duitse uitvinding.
Anders zou men aanstonds begrepen
hebben, dat een openlijke tegenstel
ling tussen Koning (in) en ministers
hier formeel-staatsrechtelijk onbe
staanbaar is. Tezamen vormen zij de
Kroon, welke naar buiten altijd als
eenheid optreedt. De Koningin kan
m.a.w, geen regeringsdaden verrich
ten zonder medewerking van haar
ministers. Een Koninklijk Besluit is
met geldig als het met door een
minister is mede-ondertekend. In
het parlement blijft de persoon der
Koningin dan ook altijd buiten het
debat. Als er verkeerd is gehandeld,
dan wordt dit toegeschreven aan de
verkeerde adviezen der ministers.
In de opwinding der april-bewe-
gmg van 1853, toen de protestanten
bil Koning Willem III bevrediging
vonden voor hun onrust over het
herstel van het bisschoppelijk gezag
over de R.K. Kerk in Nederland, dat
zijn liberale ministers hadden toege
staan, heeft zijn magere premier
prol Johan. Rudolf Thorbecke de
kwestie helder gesteld: „Een koning,
die niet met zijn ministers overeen
stemt, moet 2ijn ministerie verande
ren"
Haantje van de toren
DEZE regel geeft het staatshoofd
echter schijnbaar meer macht
dan feitelijk het geval is. Want voor
de verandering van een ministerie
dient een parlementaire meerderheid
gevonden te worden. En het ligt
voor de hand, dat de ministers, waar
mee een koning eventueel van me
ning mocht verschillen, nogal in
vloed hebben op het parlement,
waarin immers hun politieke par
tijen zetelen. Slechts als een anders-
soortige parlementaire meerderheid
gevormd zou kunnen worden, zou
een halsstarrige koning zijn zin kun
nen doordrijven. Anders zal hij moe
ten berusten m het oordeel der
volksvertegenwoordiging. Zo wil het
de democratie. In Engeland heeft
men zelfs wel eens geschertst, dat de
Engelse koningin haar eigen dood
vonnis zou moeten tekenen, wanneer
dit haar toegezonden werd door bei
de huizen. En men vergeleek haar
dan met het haantje op de toren,
dat ruets anders heeft te doen dan
aan te wijzen uit welke hoek de
wind waait
Theoretische leemte
"D ERGELIJKE .anekdotes hebben
wel eens de indruk gevestigd,
dat het moderne koningschap meer
een fraai ornament vormt dan een
wezenlijke macht. Men beseft vaak
onvoldoende, dat het staatshoofd,
doordat het aanblijft, ook als de mi
nisters wisselen, zich een enorme
staatkundige ervaring" verwerven
kan. waarvan nieuwe raadslieden
wel eens profijt kunnen trekken. Dat
is het gevolg van de omstandigheid,
dat het overleg tussen Koningin en
ministers zich binnen de paleismuren
afspeelt. De koninklijke adviezen,
aanmoedigingen en waarschuwingen
blijven bewaard voor de ministers,
die tegenover het parlement verant
woordelijk worden of ze er al dan
niet gevolg aan geven.
Een kabinetscrisis vormt eigenlijk
de enige gelegenheid, waarbij iets
van een persoonlijke beslissing der
Koningin naar buiten treedt. Zij
krijgt weliswaar vele deskundige
adviezen, doch die behoeven niet
eenstemmig te luiden. Een demis-
sonair kabinet kan de verantwoor
delijkheid voor de benoeming van
een nieuw ministerie soms feitelijk
moeilijk op zich nemen. Stel bij
voorbeeld dat dr. Drees bij
de verkiezingen inderdaad door
prof. Romme zou zijn verslagen!
Het nieuwe kabinet zou dit dus
eigenlijk moeten doen, maar kan
dit uiteraard pas. als het benoemd
Op dit punt is dus de theorie van
het onschendbare staatshoofd, dat
steeds en uitsluitend op voordracht
van een verantwoordelijke minister
handelt niet waterdicht. De prak
tijk redt zich hier sinds vele jaren
uit doordat de aftredende premier
nolens volens het benoemingsbe
sluit van zyn opvolger mede-on
dertekent. ALs* dr. Drees zou aan
blijven ligt hier uiteraard helemaal
geen probleem. Maar deze theore
tische leemte was wel even hin
derlijk aan de vooravond der ver
kiezingen, toen men wist, dat de
Koningin straks geroepen zou wor
den, in zekere zelfstand!'held, de
eerste opdracht tot kabinetsforma
tie te geven. Dit had in het gesen-
sationeerde buitenland een verkeer
de indruk kunnen wekken. Geluk
kig heeft de uitslag het mogelijk
gemaakt, ook indirect, zekere be
spiegelingen de kop ïn te drukken.
Het feit, dat Koningin Juliana za
terdag j.L op Huis Ten Bosch dr.
Drees tot aan de stenen trappen
uitgeleide deed, deed derhalve sym
bolisch aan!
Persoonlijk leed
\7OOR het overige past eigenlijk
v slechts zwijgen. Bekend is het
verhaal uit de oudheid, hoe een
vrouw, die tranen zag in de ogen
van haar komng. met verbazing
uitriep: „Gij zijt koning en gij
weent?" Een vorst werd toen dus
kennelijk nog beschouwd als het
toonbeeld van menselijk geluk. De
moderne tijd weet beter. Menselijk
leed gaat ook aan koningspaleizen
niet voorbij. Was daar in het Oran
jehuis niet het overlijden van het
zesjarige prinsje Mounts, het twee
de zoontje van koning Willem III
en koningin Sophia. Een vrouw van
formaat, maar zijn nicht. Tussen de
ouders was meningsverschil geweest
over de keuze van geneesheer. Na
tuurlijk was de moeder diep be
droefd. temeer omdat haar wens
niet was gevolgdToch heeft de
politiek zich van deze tragedie niet
meester gemaakt hoewel in die
jaren iemand als Thorbecke als
eetste minister optrad, die met de
koning vrijwel gedurig in intern
conflict gewisseld was en daarbij
afwisselend won en verloor!
Voorzitterschap
VERMENGING van persoonlijke
zaken met politieke kwesties
heeft altijd iets hachelijks. Daar
wint het liberale Handelsblad zich
bijv. geweldig op over het feit, dat
nu de P.v.d.A. over de grootste frac
tie in de Tweede Kamer beschikt de
voorzitterspost van voorzitter Leo
nard Kortenhorst wel eens wankel
kan worden. Het schrijft zelfs over
een „socialistische aanval" op de zo
gewaardeerde voorzitterskandidaat
uit de K.VIP.-fractie. Triomfantelijk
wijst het op een precedent: de li
berale mr. Fock was van 191820
voorzitter onder een rechtse-meer
derheid.
Hier vertroebelt persoonlijke waar
dering misschien toch wel wat de
gebruikelijke helderheid van blik.
Hoe welgezind de P.v.dA. de heer
Kortenhorst tegenwoordig is, bleek
zonneklaar toen vorig jaar tegen zijn
herbenoeming oppositie werd ge
voerd van K.V.P .-zijde. Daar gaat
het dus helemaal niet om. Maar er
bestaan nu eenmaal vaste parlemen
taire regels, waaraan het goed is te
herinneren, zelfs als men er geen
gebruik van wil maken. Het staat
CVan onze correspondent)
BONN. Bondskanselier Ade
nauer is zaterdag met een nieuwe
kwaliteit uit de Verenigde Staten
in Duitsland teruggekeerd: als ere
lid nJ. van „De verenigde stammen
der Amerikaanse Indianen". Hij
kreeg ten bewijze van die nieuwe
waardigheid een Indiaanse hoofdtooi
ten geschenke en deed, hoewel niet-
roker, enkele trekken aan de vre
despijp.
In dit anekdotische detail ligt die
politieke problematiek van zijn be
zoek aan de Verenigde Staten opge
sloten. Welke weg kiest Adenauer?
Wil htj, zoals de socialistische oppo
sitie het uitdrukte, „de laatste der
Mohikanen van de koude oorlog"
zijn of is hij bereid mede te
werken aan een politiek van ont
spanning en co-existentie?
Adenauer heeft zijn keuze gedaan.
Uit zijn hele optreden in de VS.
blijkt dat voor hem de koude oorlog
met voorbij is, maar integendeel in
een nog veel gevaarlijker stadium
is getreden- Adenauer heeft zijn
Amerikaanse gesprekspartners be
zworen de Sowjets minder dan ooit
te vertrouwen. Heftiger dan zijn
gewoonte is, heeft hij betoogd, dat
de veranderingen, die sinds Stalins
dood in de Sowjet-Unie zijn inge
treden geen wijziging ten goede be
tekenen. Integendeel, de Bondskan
selier ziet gevaarlijke aanduidingen,
dat de opzet van de Sowjets om
door hun glimlachpolitiek het V es-
ten in slaap te sussen hier en daar
succes lijkt te hebben. In de 3aren
\ar» de Stalinistische Sowjet-politiek
bestond er overeenstemming op al
le punten tussen de Amerikaanse
en de Duitse buitenlandse politiek.
In de na-Stalinistische periode is
daar tekening in gekomen. Het laat
ste jaar is dat duidelijk geworden.
Ook aan Amerikaanse kant werd
de oorspronkelijke verhouding tot
Adenauer aangevreten. Men begon
te beseffen, dat Adenauer, een man
van 80 jaar, niet eeuwig Bondskan
selier kan blijven. Men zag. dat de
stabiliteit van zijn regering geen
vast gegeven was en dat zelfs de
hoogconjunctuur geen Duitse wet
van Meden en. Perzen was. Men re
gistreerde de wens van vele Duit
sers om tot directe onderhandelin
gen, misschien zelfs buiten de Wes
telijke mogendheden om. met de
Sowj et-Unie te komen. Als aanwij
zing dat het de Duitsers geen hef
tige ernst meer was met de solida
riteit tegenover het Westen, zag
men de langzame voortgang met de
opbouw van de Duitse strijdkrach
ten. In deze situatie ging Adenauer
naar de Verenigde Staten. Zelfs met
minister Dulles kon hij het niet on
middellijk eens worden.
Dat Adenauer met minister Dul
les weer een gemeenschappelijk
platform kon vinden, blijkt uit het
na afloop der besprekingen uitgege
ven communiqué. Toch garandeert
dit met, dat Adenauer met Eisen
hower. even gemakkelijk tot over
eenstemming zou zün geraakt. Bo
vendien blijkt uit datzelfde commu
niqué dat Adenauers inzichten niet
volledig en cp alle punten door
Dullles werden overgenomen. Na
Adenauers terugkeer lopen de com
mentaren. op 2ijn bezoek aan de
V/L sterk uiteen. De oppositiepar
tijen zien in het slot-communiqué
een bewijs, dat geen enkel nieuw
initiatief inzake de Duitse kwestie
valt te verwachten. Zij maken
Adenauer van dat „immobilisme" 'n
heftig verwijt In leidende C-D.U.»
kringen daarentegen wijst men er
met voldoening op. dat Adenauers
these „geen ontspanning zonder her
eniging" werd bevestigd. In krin
gen, die enige jaren geleden nog
Adenauers politiek vrijwel zonder
reserves ondersteunden, begint de
kritiek van de oppositie door te
dringen. Men verwijt de Bondskan
selier bijv., dat hij „zijn grootheid
en zijn tijd heeft overleefd" en ver
der, dat zijn taal in de huidige we
reldverhoudingen anachronistisch,
zou zijn en dat hij zou hebben blyk
gegeven van onmacht om zich aan
de gewijzigde omstandigheden aan
te passen.
fvv ,pg
THORBECKE:
...stelde kwestie helder
toch wel vast, dat mr. Fock een ge
waardeerde doch levensgrote uitzon
dering was! En waarom? Was het
wellicht omdat de protestantse frac
ties ietwat huiverig waren voor een
kandidatuur vanmgr. Nolens? En
omdat op dat moment ook de pre
mier en de voorzitter der Eerste Ka
mer rooms-katholiek^ waren?
Toen in 1920 mr, Fock als gouver
neur-generaal naar Nederlands-Indië
vertrok en de katholiek mr. Koo
ien werd gekandideerd, stapte men
over deze bezwaren, heen. en wer
den alle drie de functies in r.-k.
handen gelegd.
LONDEN. Zoodag is te Nieuw-
Delhi meegedeeld dat Nehroe, Nas
ser en Tito volgende maand op het
ter hoogte van de Adriatische kust
gelegen eiland Brioni een samen
komst zullen hebben. Nehroe zou
aanvankelijk. Tito en Nasser af
zonderlijk hebben gesproken.
Maarschalk Tito, die zich op het
ogenblik in de Sowj et-Unie bevindt,
zal voor het einde van de maand
etn officieel bezoek aan Roemenië
brengen. Het bezoek zal drie dagen
duren.
Premier Eden is, naar het Foreign
Office bekend maakte, van plan een
bezoek aan Frankrijk te brengen.
Er is nog geen datum voor het be
zoek vastgesteld.
DEN HAAG. Op 1 september
zal een besluit Uniforme Bouwvoor
schriften ra werking treden, dat de
onderlinge afwijkingen in de ge
meentelijke bouwverordeningen op
een aantal punten wil beperken.
In zgn toelichting op het besluit
deelt de minister van Wederopbouw
en Volkshuisvesting mede, dat de
toenemende standaardisatie van on
derdelen en de bouw van grote aan
tallen woningen van overeenkomsti
ge typen, in verschillende gemeenten
technisch een grotere efficiency mo
gelijk maken dan tot heden werd be
reikt. Om er voor te zorgen, dat al«
thans de gemeentelijke bouwveror
deningen voor een ontwikkeling in
deze richting geen beletsel vormen is
i het gewenst aan de onderlinge afwij
kingen van d.eze verordeningen eni
ge beperking op te leggen.
MR. D. FOCK:
.liberaal, door voorzitter onder
rechtse meerderheid
Brand in opslagplaats
van turfstrooisel
KAMPEN Tweeduizend pakken
turfstrooisel van zes gulden per stuk
gingen verloren tijdens een brand,
die zaterdag woedde in een opslag
plaats tussen Roggebotsluis en Ke
telhaven.
De brandweer kon nagenoeg niets
doen, omdat het vuur in het inwen
dige van de balen woedde. Slechts
vijfhonderd pakken konden worden
gespaard.
GOSLAR. Een grote Duitse
herder, Rolf genaamd, heeft gisteren
een vijfjarig jongetje het leven ge
red door hem uit een beek te trek
ken.
De jongen, Gunther Arndt. pro
beerde over de beek te springen,
doch dat lukte hem niet. Hij viel
in het 70 cm diepe water en kwam
met zijn hoofd op een steen terecht,
waardoor hij bewusteloos werd- Zyn
speelkameraadjes liepen huilend
weg., Rolf sprong in het water, greep
de jongen met zyn tanden by de
kleren en trok hem op de oever.
Ongeluk of misdaad?
(Van onze correspondent)
BONN. Vandaag begint de
rechtbank in Kaiserslautern met
een nieuwe behandeling van de zaak
dr. Mueller. Op IS februari 1954
verbrandde mevrouw Mueller in de
auto van haar man onder onduide
lijke omstandigheden. Ongeluk of
misdaad? Het Openbaar Ministerie
nam misdaad aan en bracht na een
vooronderzoek van b(jna 2 jaar een
dagvaarding tegen dr. Mueller uit.
Van november 1955 tot eind fe
bruari 1956 behandelde de recht
bank in Kaiserslautern de zaak
Rapporten van chemische en medi
sche deskundigen, op verzoek van
het O. M. uitgebracht, leken ver
nietigend voor Mueller, die niette-
BERN. De Zwitserse federale
officier van justitie heeft zaterdag
gevangenisstraffen van zes Jaar tot
17 maanden geëist tegen de vier
jonge Roemeense anti-communisten,
die in februari 1955 een gewapen
de overval hebben gepleegd op de
Roemeense legatie te Bern. De zes
tien maanden voorarrest zouden op
de straffen in mindering komen.
Hierdoor zou een der beklaagden
terstond vrjj komen.
De officier eiste schuldigverklaring
van alle beklaagden aan politieke
spionage. De beklaagden zelf heb
ben in de loop van het proces ver
klaard, dat dit niet hun doel was
maar dat zy in de eerste plaats
een protestdemonstratie wilden hou
den en de vrijlating van door de
Roemeense regering gevangen ge
houden anti-communisten wilden af
dwingen.
„Wij moeten de wereld tonen, dat
ons tand met mag worden gemaakt
tot het slagveld van elkaar bestrij
dende groepen in de koude oorlog,"
zei de officier.
NICOSIA. Tweeduizend man
Britse troepen, die op het zuid
westen van Cyprus een actie tegen
de rebellen voeren, werden van
morgen In alle vroegte verrast door
een geweldige bosbrand. Zeker tien
soldaten zyn om het leven geko
men. Men vermoedt dat de brand
door de opstandelingen Is gesticht.
De troepen zaten de rebellenlei
der George Grivas dicht op de
hielen. Deze zou zich in de uit
gestrekte pjjnbossen hebben ver
scholen. De actie is nu tijdelijk ge
staakt. Tientallen militairen moes
ten in ziekenhuizen worden opge
nomen.
In het centrum van Nicosia riln
in een klein restaurant zaterdag
avond twee bommen geworpen. Een
Amerikaan, de 26-jarige vice-con-
sul William Boteler, werd bij de
aanslag gedood. Zes andere Ameri
kanen "werden gewond. Ook de ge
wonden zijn ambtenaren van de
Amerikaanse consulaire dienst in
Nicosia. Boteler is de eerste Ame
rikaan. die op Cyprus om het leven
is gekomen.
(Van onze correspondent)
BONN. Otto Strasser heeft
gisteren, in MUtenberg aan de Main
een nienwe partij opgericht, de
„Duitse Sociale Unie". De partij l»
bedoeld als vereniging van conser
vatieve reactionairen.
Voor ongeveer .vierhonderd aan
hangers. gaf Strasser een. uiteen
zetting over de doeleinden van de
nieuwe partij: hereniging van Duits
land door directe onderhandelingen
met Moskou, binnenlandse vernieu
wing door corporatieve organisatie.
Bij het begin der vergadering pro
beerden politieke tegenstanders
Strasser het spreken te beletten. Er
ontstond een handgemeen en pas na
een half uur kon do politie, mede
dank zij het gebruik van traangas
de orde zodanig herstellen, dat
Strasser aan het woord kon ko
men. Tijdens Strassers rede werden
buiten de zaal spreekkoren gevormd
waarin de fascist Strasser de raad
werd gegeven, zo spoedig mogelyk
te verdwijnen. Voor zyn partijge
noten gaf Strasser het antwoord:
„Wie gelooft, dat wij niet terug
slaan, zal ons leren kennen".
LEEUWARDEN*. De Kristlik
Fryske Folksbibleteek heeft een ro
man bekroond, die de bekende
Friese N.S.B.-er H. 3. Popping
schreef tijdens de oorlog en liet
uitgeven door de uitgeverij „Storm".
De heer Popping is overleden, maar
zyn manuscript werd in het Fries
vertaald onder de titel „Frjjdom
wie de heechste wet" (Vrijheid was
de hoogste wet) en Ingezonden
by de Kristlik Fryske Folksbible
teek. Als auteur werd vermeld Fri-
so Stellingwerf. De oorspronkelijke
titel was „Markward Portenge'.
De bekronende bibliotheek wist
niet dat Popping schuil ging achter
dat pseudoniem. Nu heeft de dichter
Freark Dam in het Friese literaire
maandblad „De Tsjeroe" onthuld,
wie de schrijver is van de roman,
die bekroond werd met de tweede
prijs.
Hy, of zy. die Poppings roman m
het Fries heeft vertaald, heeft er
meteen voor gezorgd dat de min
of meer nationaal-socialistische ten
dens van het boek werd verdonkere
maand. De heidense inslag is ver
anderd in oen christelijke. Een
vriendelijk meisje, dat in Poppings
oorspronkelijke roman een Duitse
was, is in de Friese vertaling een
Saksische geworden. In de eerste,
Nederlandse uitgave schreef Pop
ping „joden" met een kleine letter,
de bewerkerfster?) heeft er allemaal
„Joden" van gemaakt.
TEL AV1V. Mosje Sjarett, de
Israëlische minister van Buitenland
se Zaken, beeft aangekondigd, dat
h'i vandaag zal aftreden. H(j zei,
dat bij onder „de huidige omstan
digheden" niet langer op zijn post
kan blüven. Er gaan reeds lang ge
ruchten over meningsverschillen
tussen Sjarett en premier Ben Goe-
rion.
De vervanging van Sjarett
waarschijnlijk door mevrouw Golda
min zyn onschuld volhield. Voor Myerson. de huidige minister van
de verdediging aan het woord j Arbeid zal leiden tot een dyna-
kwam of eigen deskundigen had mischer buitenlandse politiek. De
kunnen doen horen, moest het pro- i Jongste resolutie van de Veiligheids-
ces worden afgebroken tengevolge 1 raad over Israel, en de Arabische
van een zelfmoordpoging van de staten, waarin de clausule over een
verdachte. De zaak wordt thans na "Vreedzame regeling" werd opgeof-
het herstel van dr. Mueller onder 1 ferd onder Russjsch-Arabische druk,
leiding van een nieuwe presidentJS een van de oorzaken die een her-
opnieuw behandeld. i oriëntatie van Israels buitenlandse
beleid noodzaketyk hebben gemaakt.
I De buitenlandse politiek was tot
UTOE Het 500 ton metende nu toe voornamelyk gebaseerd op
Nederlandse motorschip „Cornelius" i de stelling, dat de tijd voor Israel
is zondagochtend door een Finse i zou werken. Naarmate het conflict
sleepboot met machinejchad? de ha- i met de Arabische staten langer zou
ven van Utoe (Finland) bmnenge- i duren, zou. meende men de wereld
bracht meer gaan inzien, dat Israel het
ten gezellig maken. Een Jansen
trad op als conferencier, Jan
sens schonken koffie. Andere Jan
sens presenteerden gebak, en de
Jansens die niet hadden kunnen ko
men, hadden geschenken gezonden,
om naamgenoten een plezier te doen.
's Middags woonde men een voor
stelling bij van „Prinses Turandot'"
BORNE Jansens uit Heet het
land kwamen zaterdag in het open
luchttheater te Hertme bijeen om
samen een Jansendag te houden. De
inoai uoor het houden t*an de2edag
trok, nadat er bekendheid aan was ElIiJrfiuXC.-'i.ür'iü^'"Suinn;
gegecen tot ver over de grenzen van
ons land de aandacht: gouverneur Veeger, voorzitter van de stichting
E. G. Jansen uit Kaapstad heeft zyn „Twents Openluchtspel" aan de in-
hartelyfce instemming betuigd met gang van net terrein werd begroet van Carlo' Gozzi, opgevoerd onder
de naamtrek". Jansens uit Duits- Een familie Jansen uit Amster- regie van Joop Biekman. Het stuk
land Heten van zich horen en een dam, 17 m getal, was ter viering werd gespeeld door Twentse ama-
particulier uit Antwerpen rond het van een 20-jarige bruiloft naar teurtonelisten en oogstte veel suc-
tdee zo aardig, dat hü de organisa- Hertme gekomen; een gezin van 13 ces. Samen gingen de Jansens eten
toren. flQüQ stuurde. Jansens uit Kerkdrisl was ook pre» om daarna onder muziek Van een
Een Jansen uit Boxtel stapte vrij- sent. Boerenkapel naar huls te gaan. er-
dagavond op de fiets en peddelde Een orkest onder leiding van Guus van overtuigd, dat de Jansendag
in de nacht naar Hertme, waar hij Jansen musiceerde in een tent. waar met de laatste nationale Jansendag
zaterdagochtend door pastoor J. J. de Jansens het zich in alle opzich- is geweest.
De Kristlik Fryske Folksbibleteek
zit met de zaak erg in haar maag-
Pas sinds enkele weken weet men,
dat Friao Stellingwerf in werkelijk
heid H. J. Popping heette, die voor
en tijdens de oorlog in Friesland als,
archeoloog en historicus vrij bekend
was. „Markward Portenge is m
Friesland nauwelijks gelezen. Daar
aan is het te wijten, dat geen der
juryleden „Frijdom wie de heechste
wet" heeft herkend als een bewer
king van „Markward Portenge".
Vervolg van pag. 1
echtgenoot werd bijgezet. Bij Mus
serts begrafenis op staatskosten.
waren geen nabestaanden of
vrienden aanwezig: ze geschiedde in
het geheim, onmiddellijk na zijn te
rechtstelling, In de vroege ochtend
van 7 mei 1946.
Bij een groot aantal van Musserts
volgelingen raakte niettemin be
kend, waar bun leider begraven lag.
Op 11 mei Musserts geboortedag
Is er dit jaar een krans gelegd
door leden van een na-oorlogse or
ganisatie van nationaal-sqcialisten,
de na-oorlogse groepering van na
tionaal-social is ten in Nederland. Dit
bekende zondagmiddag de leider
van deze beweging- Paul van Tienen,
toen hij door de Haagse recherche
gehoord werd in verband met deze
grafschennis. Een langdurige huis
zoeking bij Van Tienen leverde geen
aanwijzingen op.
De graischenners kenden met al
leen de ligging van het graf, maar
ze moeten ook geweten hebben, dat
Mussert de laatste was, die daar be
graven werd. Zoals steeds, zo was
ook op zijn kist een nummer aange
bracht. dat in de boeken van de
Algemene Begraafplaats geregi
streerd stond. Toen commissaris
Hanker» van de Haagse recherche zon
dagmiddag het graf tot op drie meter
diepte liet onderzoeken, kwam vast
te staan, dat de nummerplaatjes van.
de drie andere kisten nog aanwezig
waren. De daders zijn dus met grote
zekerheid tewerk gegaan-
Grondig
Aangenomen mag worden, dat zif
aanhangers waren van Mussert en
hem een naar bun inzicht passende
laatste eer wilden bewijzen. Om hun
lugubere daad van piëteit gemakke
lijker te kunnen uitvoeren verwij
derden ze van enkele graven in de
nabyheid de terken en kranskastjes.
Ze zijn echter onmiddellijk op de
goede plek begonnen te graven.
Doordat ze nalieten de kuil te stut
ten richtten ze er een grote ravage
aan. Toch slaagden ze er in het ge
beente van Mussert te vinden en de
grondigheid, waarmee ze bun karwei
verrichtten ging zelfs zover, dat ze
ook het nummerbordje meenamen,
aan de hand waarvan de resten
geïdentificeerd konden porden-
In de loop der tijd moeten -echter
verschillende graven dooreengezskt
zyn. De politie is tot de conclusie
gekomen, dat de grafschenners niet
alleen de resten van Mussert heb
ben meegenomen. Bovendien heb
ben zij, zeer waarschijnlijk, een ver
keerde schedel voor die van Mus
sert aangezien. Mussert toonde zich
name! uk bij herhaling bijzonder
trots op zijn welverzorgde gebit. De
in het graf achtergebleven resten
zullen nu aan de hand van tand
heelkundige gegevens onderzocht
worden.
Onmiddellijk nadat de grafschen
nis geconstateerd was, werden de
procureur-generaal, mr. D. J. van
Gilse, en de oflicier van Justitie by
de Haagse arrondissementsrechtbank,
mr. Th. Semeyns de Vries van Does-
burgh, ervan op de hoogte gesteld.
Het eerste onderzoek door de re
cherche leverde nog slechts geringe
aanwijzingen op. "Wel bleek m bet
laantje achter de begraafplaats een
grote caravan te staan, maar de be
woners ervan waren afwezig: of zij
zaterdagnacht iets van de grafschen
ners hebben opgemerkt, is öog met
bekend.
De recherche is onmiddellijk be
gonnen haar onderzoek te richten
óp de vnendcnknng en de lijfwacht
van Mussert. Zondagmiddag nog
werd zyn in Den Haag woonachtige
zuster gehoord, evenals Paul van
Tienen eu andere voormannen uit
de twee na-oorlogse naztgroeperm-
recht aan zijn zijde had. Die opvat- gen m Nederland. Uit lerschillende
tmg is een fictie gebleken. De Ie- inlichtingen heeft de politie thans
ROTTERDAM. Een Nederland
se kustvaarder, de „Tromp", heeft
in de nacht van zondag op maandag
nabij de gevaarlijke Goodwin zand
banken onder de Engelse kust vier
artsen gered, die met hun jacht
„Westwind" op weg van Frankrijk
naar Engeland in nood waren ge-
De kustvaarder heeft de geredden
overgezet op de reddingsboot van
Dover, die hen aan land heeft ge
bracht Het wrak drijft nog rond.
De geredden zijn een Amerikaan,
een Ier en twee Engelsen. Allen
zijn werkzaam in een Loudens zie
kenhuis.
BRIELLE De vierendertigjarige
timmerman W. Vry is zondagmor
gen door gasvergiftiging om het le
vert gekomen. Zyn vrouw, die be
wusteloos werd gevonden, werd on
middellijk naar een ziekenhuis ge
bracht, waar men hoopte haar leven
te kunnen redden.
Waarschijnlijk is er een lek ont
staan in de verbinding tussen bin
nen- en buitenleidingbuizen tenge
volge van het vaststarapen van de
grond bij het aanleggen van een
riolering.
TRENTE. De 28-jarige Amster
damse zakenman Jacob Jansen is
in de Dolomieten verongelukt Hij
was met een Deens gezelschap de
2650 meter hoge „Marmolada" opge
gaan.
Toen vrienden de berg beklom
men om hem te zoeken, vonden zij
hem dood aan de voet van 'n steile
rots.
den van de Verenigde Naties mo
gen dan. voor het merendeel de
rechtvaardigheid van Israels stand
punt inzien, voorlopig laten de Wes
telijke mogendheden zich meer lei
den door utihteitsoverwegmgen.
De laatste resolutie heeft de bo-
een duidelijk signalement verkregen
van de atuo. waarmee de grafschen
ners verdwenen zyn omstreeks vijf
uur ra do ochtend.
De politie heeft goede redenen
voor de veronderstelling, dat Mus
serts gebeente met naar het buiten-
dem ingeslagen aan alle hoop die j«""*d is vervoerd. Uit voorzorg zijn
men in Israel op het belangrijkste eenter ae grensplaatsen gewaar-
instituut van de V.N. had geves
tigd.
De jongste ontwikkeling heeft
naar Israëlisch inzicht nog eens dui
delijk onderstreept, dat het onheil
echter
schuwd.
Kortgeleden is door de twee nog
overlevende familieleden van Mus
sert verzocht, dat de resten van
Mussert na de ontruiming van de
datJ de natie bedreigtT slechts "kan «WW*™
u-orden afteuend .door verhoogde »«*>»- J™.
afgewend door verhoogde
politieke werkzaamheid, verscherpte
veiligheidsmaatregelen en. onverslap
te waakzaamheid.
Men verwacht, dat voortaan een
politieke koers zal worden gevolgd,
die meer tn de Ufn ligt van Ben
Coerions realistisch-idealistische op
vattingen dan in die van Sjaretts
voorzichtige, nauwkeurig afgewogen
diplomatie.
LONDEN. In een artikel in de
„Sunday Times" wordt verklaard,
dat de wetenschap misschien bin
nen de eerstcolgende 20 jaren pil
len zat saTnensteïle»., die de huids
kleur oor irensen van zwart in
blank zullen reramferen.
Doktoren beschikken reeds over
pillen, die een blanke een bescher
mende bruine kleur kunnen geven.
Ze worden gemaakt van een stof.
getrokken uit olie uit de schil van
citrusvruchten en gebruikt in ge
vallen waarin de huid van een mens
te gevoelig is voor zonlicht
ALs blanken bruin gemaakt kun
nen worden, kunnen zwarten dan
blank worden gemaakt? vraagt hei
blad. Volgens ar. F. R. Bettley, de
hoofdredacteur van de „British
Journal of Dermatology" verzet zich
daartegen geen enkele chemische
reden..
doehng deze dan bij t«=» zetten in
het graf van zyn echtgenote op
Weslerveld. Dit verzoek is d«uc de
burgemeester van Den Haag afge
wezen. Volgens de nieuwe Begrafe
niswet had men van deze afwijzing
m beroep kunnen gaan bij de Kroon.
Dit is tot dusver nooit geschied.
De recherche heeft tevens huiszoe
king gedaan by dr. J, H. Carp, voor
malig secretaris van Mussert en
voormalig president van het vrede
gerechtshof te Den Haag. Er i$ niets
in beslag genomen
(Van een onzer verslaggever»)
DEN HAAG. Minister Mansholt
is niet bereid de aardappelexpor
teurs schadevergoeding te geven
voor de verliezen die dezen hebben
geleden In de export van aardap
pelen naar Engeland. Dit heeft de
bewindsman medegedeeld in e«n on
derhoud. dat een delegatie van het
Productschap Aardappelen met hem
heeft gehad.
De minister wil wel nagaan of de
mogelijkheid bestaat aan de ex
porteurs kredieten te verlenen. Eni
ge toezegging te dien aanzien heeft
hij echter niet gedaan.
De gedachte om de exporteurs uit
het aardappelegalisatiefonds een uit
kering te geven, is in deze bijeen
komst resoluut van de hand gewe
zen.