rechtszekerheid
Oberth en de „maanvrouw'
liis
Aannemen
mmm
MmÊÊèzït
WmÊSm
SPROETJE SPARKS
door FRANK GODWIN
0UM*
mi
Mensen willen
n.-3.i>f maan
Mars en Venus
Tragische brand bij olifanten
Grenswacht van
Israël doodde
Arabieren
~r,
»A.V
LPiim
MB
MAAR WAAS.
on 5 WAT
IK n tin
HtT.
?i da dood
A van een pop j|P35>,
Dönderda
13 december l956
Or het dramatische moment, dat in de Veiligheidsraad Amerika met
i\upland het optreden van de Fransen en Britten in Egypte ver
oordeelde, zei een .Noorse diplomaat, dat dit de ineenstorting bc-
tekende van de Verenigde Naties, van de Noord-Atlantisclte
erdragsorgan.satie en van Europa. Was het waar? Waar was alleen, dat
jeu enishgs wa* ge.-cliied. Waar was niet. dat iets onherstelbaar* was
geschied, üc Noren hebben de gebeurtenissen zeer zwaar opgenomen,
betgeen nóg eens weer is gebleken .uit de rede van hun minister, de heer
Lange, op de ministersconferentie der NAVO te Parijs. Hun land ligt ook
onbehaaglijk, dicht bij .Rusland en door hun in verhouding aanzienlijke
scheepvaart zijn ze zeer gevoelig voor elke stoornis in het $uty.-kanaal.
Lr is geen ramp gebeurd. Op het ogenblik wordt tc Parijs een begin
gemaakt met de verzoening der Westelijke mogendheden. Een begin; want
deze verzoening heeft, zal ze doeltreffend zijn. meer dan één bedrijf. Dulles
heeft Engeland en hrankrijk geprezen., omdat deze landen gevolg hebben
gegeven aan de wens der Verenigde Naties, hun troepen uit Egypte terug
te trekken; Hieruit blijkt wel, hoe gunstig zc zich van de Sowjct-Unic
onderscheiden, die immers alle resoluties van de V.N.: aan de laars lapt.
liet is erg mooi van Dulles en zeer vererend voor de regeringen te Lon
den en Parijs; maar het is natuurlijk niet het hele verhaal. Want het ge
wapend optreden, gelijk de. Britten en fransen zich nu hebben veroorloofd,
was niet een klein misverstand, een in drift zich vergeten, zoals ook bij de
besten wel eens voorkomt. Het was een reactie op een toestand, die ook
Amerika ongewenst vindt. En ais men er zó niet tegen mag optreden, hoo
moet het dan anders?
Het is deze vraag, waarop Eisenhower bet antwoord tot nu toe
schuldig i$ gebleven; en het is ternauwernood te verwachten, dat
Dulles dat antwoord thans zaJ geven. Wapengeweld van het ene
land tegen het andere tnoet eenmaal tot het verleden behoren,
goed; maar dat mag niet betekenen, dat het recht in de knoei komc En
zoiets valt helaas te vrezen, wanneer de wereldorganisatie bestaat uit twee
categorieën: vrijblijvende naties en naties, die zich naar de voorschriften
gedragen.
Nu zou men kunnen aanvoeren, dat dit niet de zaak van Amerika is
maar van de Verenigde Naties als geheel; alleen, deze vaststelling brengt
Europa in zijn huidige moeilijkheden geen stap verder. En het bezwaar
tegen Amerika is, dat dit land voor het conflict, waar volgens Dulles de
Britten en Fransen tenslotte nog zo fatsoenlijk hebben gehandeld, geen an
dere goede optossing heeft kunnen vinden. Eisenhower heeft de gevoelens
in de Aziatische en Afrikaanse landen willen-ontzien. Op zichzelf kan dat
verstandig zijn; maar het mag niet zo ver gaan. dat die landen zich van
allerlei kunnen permitteren en de fatsoenlijke Europese landen bij elke
gelegenheid meteen gestreng tot de orde worden geroepen.
Eet» voorbeeld van de merkwaardige politiek van Amerika is. dat het
eigenlijk de initiatiefnemer is van dat verlengstuk van het Noord-Atlantisch
verdrag, dat nu het Bagdad-pact heet. Turkije is er lid van en Perztë en
Irak en Pakistan; lid nummer vijf echter is niet Amerika, maar Engeland.
De Amerikanen hebben zich per slot van rekening niet willen blootgeven;
en Engeland draagt nu alleen de blaam, de Arabische landen tot slavernij
te willen brengen en zich hun rijkdommen te willen toeeigen en en al wat
de zender te Moskou, niet zonder "succes, zoal verder gelieft te vertellen.
HET bestrijden van het kolonialisme en de koloniale gezindheid is
zonder twijfel een verdienstelijke zaak; maar het ontzien van de
koloniale obsessie, ook wanneer die leidt tot gevaren en excessen,
is een onbevredigende en hachelijke zaak. Er staat'nu een politie
macht der V.N'. in Egypte, maar die heeft geen betekenis, wanneer ze niet
wordt uitgerust met een reeks van bevoegdheden, met of zonder de mede
werking van Egypte zelf. Wat doet Amerika om te zorgen, dat generaal
Burns die bevoegdheden, zonder welke hij met zijn legertje eenvoudig in
de lucht hangt, ook werkelijk krijgt?
Op dit punt is de onzekerheid nog zeer groot. Het is een feit, dat de
V.S. tot dusver heel wat vastberadener zijn geweest in hun mening, dat de
Britten. Fransen en Israëliërs weg moesten uit Egypte, dan in het vast
stellen. dat ook Egypte zich moet houden aan internationale verdragen cn
dat ook Egypte geen oorlog mag voorbereiden tegen een ander lid van
dè Verenigde Naties.
Er kan geen tweeërlei recht zijn in de V.N.: streng voor de fatsoenlijke
landen en aarzelend jegens minder fatsoenlijke, die toevallig in een ander
•werelddeel dan Europa liggen. De Europese landen zijn zeer wel in staat,
Amerika te beschouwen als de vriend, die .bun hun feilen toont; maar ze
moeten bezwaar maken, wanneer, hei alleen, maar feilen toont en niet de
weg wijst naar meer veiligheid en meer rechtszekerheid.
(Van een onzer redacteuren)
y OOK JAAR 1028. De Duitseiilmregisseur Fritz.Lang
zit voor zijn selirijfbureau, dat bezaaid is "met boeken
en brochures over ruimtevaart. Hij heeft.vrijwel alles ge
lezen, nu staart hij dromerig voor zich uit. Langzaam
krijgen zijn zwevende gedachten vaste vorm: hij ziet voor
zich een geweldige raket* waarib enkele meiisen1 naar de
maan vliegen. Er is ook een vrouw bü.- Dagen,'misschien
weken lang zullen zij in die nauwe ruimte opgesloten zit
ten. Hoe zullen die mensen reageren op bun vrijwillige,
maar langzaam tot krankzinnigheid voerende gevangen
schap?
Lang springt op van 'zfjn stoel, loopt .onrustig door zijn
kamer heen en. weer; Zijn, handen krampen zich tot vuis
ten. Ja, zo, zó moet het worden* er zit een superspannend
verhaal in. De mensen in de zaal zullen het gevoel heb
ben, uit hun alledaagsheid te worden gerukt, mee te sui
zen door het eindeloze heelal. En wat een brok reclame;
tegelijk met de première,,van de film moet een échte
raket de ruimte in. Wié moet dat - voor elkaar boksen?
Max Valier, Walter Hohmann, Otto Willy Gail of Berr
mahn Oberth? Lang's handen,woelen door.de stapels pa
pier op zijn bureau: Valier schijnt alleen maar een fantast,
Gail een popularisator. Tt Moet een wetenschapsman
"zijn. Oberth? Ja, Oberth!. Langdrukt op een .bel zijn se
cretaresse komt binnen. Hij dicteert; „Aan dr. Hermann
Oberth. leraar wis- en natuurkunde aan het gymnasium te
Mediach-Zevenburgen. Hooggeachte dr. Oberth. In ver
band met plannen tot het maken van een film over ruim.
tevaartZou Lang zich één moment er van bewust
zijn geweest, dat zijn uitnodiging aan Oberth, om als
technisch adviseur bij het vervaardigen van de film „De
vrouw op de maan" te fungeren en een échte (reclame-)
raket te vervaardigen,-de techniek van de ruimtevaart
een ruk vooruit zou geven?
WIE was die dr. Hermann Oberth, leraar aan een pro
vinciaal gymnasium? Een lange, magere man met
een donkere haardos en een stevige, hoekige kin, vrij
stekelig-kijkende ogen die soms heel zacht konden wor
den, alsof zij in droom iets moois-zagen. Vijfendertig, was
hij pas, en toch werd hij al in-Duitsland>"de vader van de.
ruimtevaart" genoemd. De eerste technicus, die op een
proefschrift óver ruimtevaart wilde promoveren. In.Hei
delberg werd. zijn dissertatie, niet -aanvaard er was-
geen professor die het. als promotor met zijn autoriteit
wilde dekken dus was. Oberth
ir" y
- PROF. HERMANN OBERTH:
geleerde en,dromer
I eert hij een nieuwe kegelvormige
straalbuis. Het blijkt één der be-
langrijkste vondsten van zijn Ie-'
j ven te zijn. het brengt de ruimte
vaart een stuk dichter bij zijn ver
wezenlijking. v. -s
Drie maanden, dertien weken,
- 91 dagen. De uren vliegen weg.
Oberth en zijn taaie helper Ru-
dolf Neb el vechten met de theo
rie, met de materie, met de tijd-
Soms 24 uur achtereen. En zij ver
liezen de, strijd: als op .15 oktober
„De vrouw op ..-demaan" 'in de
Berlijnse theaters draait staan
Oberth en Nehel feitelijk met lege
handen voor. de-.cynisch' lachende
Fntz Lang. Diens film. doet het,-
grandiozer dan iemand ooit! bad
gedacht. Oberth kwam er niet mécr
aan te pas.
Trouwens, Oberth "kwam, er
in Duitsland vrijwel helemaal
niet meer aan te pas. Als Hitiers
trawanten in 1933 het volk onder
hun. laarzen hebben gelopen. - als
onder degrootste geheimhouding
in Peehemühde' Wernher -won
Braun en zijn assistenten hun V-l
én V-2 bouwen, dan' wordt Oberth
die Roemeens onderdaan was
.in een listig-opgezet valletje gelokt
en;op dood spoor gerangeerd: eerst,
in.-Wenen, later in Felix dorff, dan
in Dresden, Ala hij daartégen pro-
testeertwe et de Gestapo hem,
Oberth de de naam had pacL
fist te zijn?—-' snel tot zwijgen te -
brengen. Concentratiekampen ge
noeg, als. het-.hem nietbevalt'
En Oberth zwijgt weer. Hoe had
een wereldvreemde theoreticus als
hij, die zich beter thuis voelt in -
de studeerkamer dan .aan de werkr
bank; het ooit kunnen opnemen
-=.tegen._.moordlustige politici als
gedwongen zijn geschrift in 1023. te" Reningsindustrie. Maar Oberth. nu .weken modderen eindelijk ontsloeg. ?ir"m]er. en Goebbels? Trouwens,
Klausenburg (Zevenburgen, zijn hij leeft nog feitelijk de Die eerste experimenten! Natuur- m de kring wan raketbouwers was
geboorteland) te verdedigeiu Daar «grootvader van de ruimtevaart",:-lijk moest het een'; vloeistofraket «ij, in Duitsland een eenzame; Zijn
behaalde hij de doctorsbul. Dat is er niet van. af te brengen dat. worden. Oberth spuit een -" dun -werK terrein is het blanke, papier,
Oberth en zijn vriendenmeenden, n°S hi deze eeuw mensen de kos- straaltje benzine in een -stroom waarop bij in het geheimschrift der
in „Die Rakete zu den Planeten- rnische ruimte zullen bereizen. vloeibare zuurstof. Het mengsel vnsKunaigen kan aantonen, dat „de
raumen" het eerste, werkelijk-we- explodeert-niet;— zoals ledereenemdsnelheiü van eemraket des te
tenschappetïjke «r.-*
ruimtevaart te mogen, zien Is hun
niet aan te rekenen, want God*- ^enovei^ tekent ^oe stuwkracht heeft. Nog een Pro^: ge,zegd:-
dard's boek over hetzelfde onder- SI o? van bSi u^t taal« bonzine drijft op;vloei- meer kiloa brandstof-ln verhou
hoe
55»; dkv-iiüSnivïsrüiöF-55-
kundig van opzet .-na on val SS «S
moet over drie maanden Klaar strijkt eenlucifer af; een donde- ^eindelijk hun snelheid zijn,
rende knal, brokken "machines en Maar... die hoeveelheid brandstof
arm maanden?" vroeg gereedschappen vliegen doorhet uiteraard sterk gebonden .aan
Oberth, geschokt. glazendak, Oberth. wordt in .een het formaat van de raket
„Ja, dan moet de film in de blo- hoek geslingerd. Zijn handen, ge- +J~Gn vereenvoudigd rekensomme-
scopen draaien. Drie maanden, en zicht én ogen zijn geschroeld. eén JJ®». OP grond van Oberths/theorie,,
geen dag meer." trommelvlies ds gescheimd. Met bewijst met welke moeilijkheden,
Oberth, niet opgewassen tegen veel moeite gelukt het een dokter men daarbij te kampenheert. Stel,
Lang's keiharde zakelijkheid en ei- het rechteroog'geheel-te behouden, „„'j6, lege .^ket dus: zonder
genlijk dolgelukkig, dat hij een het-linker blijft slecht. -v-lo W$®S'tcn
- kans kreeg te bewijzen dat zijn Oberth. werkt door...gezicht ..en hij. bij het vertrek van her aard-
theorieën juist waren, zweeg; Hij handen omwikkeld met verband-
dateerde, was niet tot Europa door- huurde een werkplaatsje en ging gaa's.-Binnen enkel» dagen constru- T:ru.ian,.e.^tuIg ?a
Als verslaggever bezocht ik een
poosje geleden een feestavond. Op
het toneel stond eeru -omer beste
cabarettieres en uermèflJctcde zaal
kostelijk, totdat een kelnerheel
zachtjes en op zijn tenen binnen
kwam om' een kopje koffie, te bren
gen aanr een nogal „vooraaniittende
heer, dié het blijkbaar liad besteld.
9p.-.z°X ogenblik gebeurt er iets
heel geheimzinnigs.
Akstaat Albert van Daïstim persoon
lijk voor het voetlicht hij kan
met zijn verzamelde talenten niet op
tegen één kelner, die een kopje, kof-
ie serveert. Want die handeling; pin
den dé mensenom een volstrekt on
doorgrondelijke reden, peel interes
santer,'.dan welke attractie dan ook.
Het compleet publiek, ftaat de stak
ker, die op het torieèï -staat eensge
zind in de^steek en gaat gefascineerd
:"uaar dte-kelner,' zitten «taréri» óm
tocttV maar vooral niets - van1 zfjn
triviaal gedp té missèm Kièk. hü zet
de koffie op het tafeltje, zie jé wèl?
Ew-;7tu. rekent diemeneeraf; .Hij
gedrongen..
aan de arbeid, geassisteerd door
twee medewerkers. Eén van hen
dit haalt! Dié enkelvoudige faket
moet echter een snelheid van
Oberth's steUingén waren, eaxijn waa e™ Bus: ^oxandor BorlMO- I" •rot» Frit» Lots'» «lm 40.000 km per uur krijgen: om ïicb
(Advertentie IJA.)
Voor men het koo verhinderen,
vatte het dekzeil vlam van de oli-
fantenstal. In een oogwenk was de
ruimte gevuld met rook en vonken,
het stro,.onder de dieren begódute
smeulen, j .stukken, brandend „zeil
doek vielen hen op de rug. Luid
trompettend" rukten dedieren: aan
hun kettingen. Mèh wierp hen natte
dekens over de rug, terwijl "meh raet
man en' macht trachtte hén Tos te
maken. Frieda, de grootste eh sterk
ste vande vierentwintig wist zich
met inspanning van heel haar tita
nenkracht. te bevrijden, ..Nog ,een
paar anderen konden zich, overdekt
met zware brandwonden, in veilig
heid stellen "en toen was hét te laat
Sarassani, huntoegewijde meester,
die huilde als een kind en de nagels
tot bloedens toein de palmen van
zijn handen drukte, moest het aan
zien dat enkele van zijn lievelings
dieren in de vlammen hun ëindé
vonden. Op ditzelfde moment tracht
ten de geredde-dieren, die in het
Wilde weg hadden rondgehold* zich-
'terug, 'te''storten'-'ïh, cle vuiirzee om
hun achtergebleven kameraden te
helpen.... slechts met de' grootste
moeite konden zij worden weerhou
den.^ 1 ••-' :-
Zo vertelt het 'enige Nederlandse cir-
cusboek: „De bonte droom van het
Circus". De cireuskenners X v. Do-
veren. en Fred Thomas schreven het
voor u: boeiend èn afwisselend.
U belééft: die spanning van lief en
leedachter de schermen van het
circus! Voor slechts 2.50. kunt u het
kopen' bij uw roomboterleverancier,
of rechtstreeks bestellen bij Kantoor
..Roomboterslbum", Postbus 47. Den
Haag. Denkt u- eraan, duidelijk uw
naam en volledig adres te A'ermel-
den...,?
U krijgt het' album dan per. omgaand
toegezonden,, onder rembours. Met
leuke pentekeningen en ruimte voor
prachtige kleurplaten en fotorepro-
dukties die u gratis krijgt voor de
rijksbotermerken. Op elk pakje
roomboter treft u er een aan; Neem
'n pakje extra voor de zondag!
nog, van profetische aard:
1. Bij de huidige stand van de
■wetenschap en de techniek is het
bouwen van .machines mogelijk,
die boven, de atmosfeer kunnen
uitstijgen;
2. Bij" verdere ontwikkeling zul
len die machines zulke snelheden
kunnen ontwikkelen dat zij, aan
zichzelf in de etherruiinte overge
laten, niet op aarde zullen terug
vallen en zelfs-in staat zullen zijn
aan-:de. aantrekkingskracht - van de
aarde te ontsnappen: ■?-
3. Dergelijke machines kunnen zo
•worden - gebouwd- dat - mensen,
■waarschijnlijk zonder gevaar voor
him welzijn, er mee kunnen op--
stijgen:
4. Onder bepaalde economische
omstandigheden- kan -het bouwen,
.van- die machines, lonend zijn. Die
voorwaarden-kunnen zich over eni
ge tientallen jaren voordoen.
De: eerste stellingis verwezen
lijkt; op 24 februari 1949 -een.
welhaast „magische" datum in de
geschiedenis van de ruimtevaart
steeg een tweedelige Amerikaanse
raket op tot 403 km boven de aar
de. Daar kan men niet meer van
■atmosfeer spreken. Stelling twee
gaat vrijwel zeker volgend jaar
voor een groot deel in vervulling,
als Amerikanen en Russen hun
kunstmanen om de aarde zullen
laten cirkelen: Over stelling -drie
wordt in wetenschappelijke krin
gen voortdurend heftig gedebat
teerd, wel een bewijs dat er reeds,
velen zijn die geloven, dat Oberth
gelijk heeft En stelling vier is ook
ar bewaarheid alleen helaas
tot nu toe alleen voor de bewa-
Witsj
hond
Scherschewsky, „de luiste-
die ik ooit heb ontmoet,'*
brieste' Oberth, toen hij hem na naar tic maan te ondernemen.
„Die Fran lm Mond"; de ruimteraket te ontworstelen aan de aardse aan
staat gereed; om zijn hachelijke réi» trekkingskracht Hij moet zijn aan-
vangssnelbeid dus vertienvoudigenl
Dan moet hij 21.000 keer zoveel
brandstof moetentanken als zijn
Teeggewieht" is. De raket zou dus
bij de start in totaal 21.001.000 kilo -
wegen. Iedereen, begrijpt dat een
dergelijk gevaarte nooit van de
.grond af, laat staan in de kosmi-
•sche ruimte komt.
ia;X/ï"AAR Oberth en de andere
A VI ruimtevaarttheoretici' hebben
er iets op gevonden om ook. die
moeilijkheid het hóófd te bieden:
de ruimtevaart zal niet met één
raket van. het aardoppervlak ge-
schieden, maar met een zogenaam-
de drie- of vlertrapsraket. Een gro-
.te raketdraagt eenkleinere, en
- die weer een nog kleinere én even
tueel is er nog een vierde. De eer
ste geeft die opeengestapelde raket-,
f ten b.v. een vaart van 8000 km
per uur, de .tweede doet. er nog
eens 10.000: km bij, de derde 12.000
km en de vierde kan naar de maan
of Venus ontsnappen. Maar een
grootsere, en beter voorverwerke
lijking vatbare gedachte ié, dat de
derde raket -.onderweg"- naar de
maan zijn brandstoftanks-vult bij
een ruimtestation, dat:.op zo'n 1800
km-hoogte om de aarde wentelt...
Maar vóór men -tot de uitwer-
king-van die idee kwam is er nog
heel wat geëxperimenteerd met al
lerlei soorten raketten,: en-zijn zelfs
hardnekkige- onderzoekers, slacht
offers geworden van wat men toen
noemde, en ook nu nóg heet: „hun
dwaze hobby". V
geeft f, fooL'4 Interessant,nietwaar?
De arme cabarettiérn bp de planken
wierp cr radeloos* haar'meest- ge
spierde grap jtegehaah („Overal een
giller) maar het rnofht nietbotert.
De grote Griekse redenaar overstem
de met zijn machtia geluid de gol
venv rnaar met een kelnerzou het
hem nooit gelukt zijn.
Herben 'Jöekes veHeldé mij dat h{j
repeterend -tu de bovenzaal van een
café tegen een ober zei: -
„Waar blijft eigenlijk dat -pilsje dat
ik besteld heb?
Waarop de man zat;
„Ik heb nou geen tijd. Er "zitten
mensen beneden."
De schrille tegenstelling Is -u"zonder
twijfel opgevallen. Ze- is illustratief,
voor de spanning'ivèVèel 'bijnd' >cl-
tijd bestaat,; tussen.; „feestavond .kell-
ners*' én artiesten} Wat'zwart, is'vóór
deartisten, is wit vopr de -kelners:
zij levért van uit de consumpties.'Rijk
de Gooyer betrad eens, ergens in
Nederland, het podium en had, de
eerste ivoorden van zijnconference
nauwelijks uitgesproken,, toen een
kelner achter in de zaal ging „op
nemen."
Jk begin te wérkenhebben zulke
mensen op zo'n ogenblik in' de ogen
Zij vóelen met niemand compassie.
Zij denken uitsluitend aan de om-
zet.
Derhalve hoorde Rijfe:
„lf. een flesje u eeh kof
fie..., u een borrel..als een on
overwinnelijke bron van afleiding
brak de man zich langzaam maar
zeker eén weg door het publiek, ge
raakte op de eerste rij, wierp een
schattende' blik op 'de arme confe
rencier, die met de moed der wan
hoop voort-praatte en zei; -
„Èn jij een pilsje, zeker." -
Goéd, kelners mogen dan - niet
vrij zijn vanfeén zekere- beroepsègo-
centrlc, ze hebben gelukkig ook be-
raepshumor. Laatst'kwam er een in
een Amsterdams café naar een ac
trice toe en sprak:
,JDie meneer daar; vraagt óf hij
u iets mag offreren."
En hij wees op een oud heertje, dat
in de verte aanmoedigend zat te
grijnzenDe actrice aarzelde.
„Kan ik dat nu wel dóen," vroeg ze.
Waarop de kelner de zaak beslis
te metdezewoorden:
„Ach vievrouw, gerust. Hij kan niet
ééns meer jarig Wezen."
Jn hetzelfde café ging, veel later
op de avond, de deur half open.
Een kennelijk, gehuwde vrouw keek
naar binnen, liet een zoekende blik
gaan over de wat vaag géworden
plakkers en-zei!;
rtiernand van mijn bloedr
groep."
KRONKEL
JERUSALEM - Israëlische grens
wachten hebben op 23 oktober in
enkele Arabische dorpen in Israël
dichtbij de Jordaanse grens een aan
tal mannen, vrouwen én kinderen
gedood. Premier Ben-Goerion tei
niet,, hoeveel mensen by dit Incident,
dat hU;een „vreselijk drama" noem
de, het leven hebben verloren,
De schuldigen zullen worden ge
straft,; aldus de premier,die er aan
toe voegde, dat aan de. gezinnen van
de slachtoffers reeds schadevergoe-
ding is betaald. Een rechtsgeding is
aanhangig gemaakt tegen de bevel
hebber van. de patrouille van de.
grenswacht en een aantal van zijn
mannen zo deelde Ben Goerion mee.
Dat KAi\NitT'}fcr A ll \lKKAti:M ,4
Hl BT nou nooit tth jzttckn J&titn hit?
PftARD •nCTHOUPÉn!/ UtlTf^ALLfcb VtRlEf-
fC'LfcW «hOb
flCr V -s- MvlnifeTJcnniri:. f
llA yiÉ.TPt
t£n WtRELPBfcROtnDfc
DC^ty DIE Ctn DAAflTjÊ
loenT
Tcx,ZÊZE0C>tnDAr ih
BljDtRACt: &EKriO£JD
Ht& mnAönoon
Optttt 5AA«K0f4Êf1
2877. Nog diezelfde middag krijgt Jaap zijh
eerste duikles. 2e blijven eerst in de buurt van
het jacht, maar weldra duiken ze dieper en
wanneer;Jaap voldoende ervaring heeft opge
daan. is hij bereid om samen met Rob naar het
wrak tc.-gaam „Hoe-denk jij te kunnen aantonen,
dat zonder je toestemming de koers is ver-Tonder water gaan.ze zo; gauw niet stuk: Ik hoop
anderd?" vraagt.Rob. ..Dat weet ik niet.. snt- [tenminste, dat we:ze kunnen vinden eh met die
woordt Jaap „maar voorlopig ben .ik het meest (bewijsstukken in <handen jta ik hëel wat ster-
geïnteresseerd in de vloeistofkompassen. Als er ker." .Maak je- danklaar," zegt Rob, „dan gaan
met het komoas is geknoeid kunnen, we het we er samen op: af,
daaraan zien. Die dingen zijn zwaar en solide" en i
310
Een gesloten wagen stond vérder op
in de straat, maar er zat niemand in.
Twee sporen van voetstappen kwa
men van de wagen vandaan en het
was niet moeilijk,;té zien waar. ze
heen leidden. Ze waren niet lang ge
leden 'achtergelaten, want de val
lende sneeuw begon de diepe afdruk
ken pas te-vullen. Mark. volgde de
sporen. -
De binnenplaats wasook leeg en
voetstappen, vertelden hetzelfde ver
haal. Nog niet zo lang geleden.
De 'keuken was leegen warm.
Niet afgesloten. .Dat gaf hJ niet
meer. Hét nachtlampje schéén op
de geboende houten tafel een gróte
aarden pot met gekookte pruimen
en een stapel blauwe schotels.
Hij liep door de keuken .en luister
de voor hij.de trap- beklom.:
Toen hij de lobby betrad zat Mo-
ran. achter het „schakelbord; zacht
maar dringend in "de hoorn te spre
ken. Moran sprong op tóen hij .voet
stappen hoorde, maar toen hijzag
wie het was'grinnikte- hij'bleekjes.
'Zijn ogen en schouders .verontschul
digden zich voor- de ..nervositeit -en
hij sloeg zijn. hoofd achterover.-.Hij
ging door met praten... V -
De voorgaande uren hadden, wei
nig verandering In de. lobby teweeg
gebracht De besjes, bladeren en het
zilverpapier lagen nog; op, het bu
reau; Maar de geschenken waren
verdwenen en- deslinger sparre-
groen hing -nu boven .de liftdeur.
Hij liep dé haf binnen. Gloeiende,
kolen, de reuk van sparretakken,.-
een muziekboek, op - de open piahö,
De boom reiktetot- het-plafond. - -
Hij ging de trappen, op -terwijl
Moran. door sprak.
Juffrouw Brady gaf geen -ant
woord op zijn kloppen. Hij wachtte
een minuut en' ging toen naar bin
nen. Ze was haar bureau aan., het
opruimen, scheurde vellen papier
doormidden en liet de snippers op
de grond vallen. Hij ging ,op een
stoel zitten en wachtte, tot ze»zou
spreken. Zonder naar hem te kijken
begon ze tepraten.
„Ik dacht dat u hier klaar was,"
zei. ze.
„Dat was ik ook. En ik bén het ook.
Ik ben weggegaan toen Foy het
overnam,"
„Wat wilt u dan eigenlijk?"
,Jk wil weten of ik nog iets voor
u kan doen."
„Niets. Waar is Foy nu?"
„Ergens in de buurtHet spijt
m; juffrouw Brady."
„U moest uw werk doen, ik het
mijne'T -Waar wacht u nog op?"
Ddeur stond' open. Hij hadhet.
expres gedaan omdat hij op'het zoe
men van de lift en het waarschu
wende geluid van voetstappen
wachtte. Zoals juffrouw Plummer
eens op de lift had gewacht en de
stenen tussende verdiepingen had
geteld;, zoals Ruth MiUer op de
terugkeer van mevrouw Fister had.
gewacht Maar hij wist niet dat zljv
dat: ook had gedaan.
Hij antwoordde kalm: „Over. een
paar minuten ga ik weg. Zoals u al
zei; ;m'n. karweitje is- klaar, én het-
isnu allemaal woorbiJJ' Hij sprak
de laatste woorden, weinig .overtui
gend-uit. Ze begreep het
„U vroeg of u nog iets voor'me
kon doen," zei: ze. (Ik ben van ge-:
dachten veranderd. Kunt u „Ik;
denk aan de meisjes. Zullen zij het
'iiéhT'-'..
zei hij. Foy voelt zich pre-
ciès als u. Hij wacht tot alles rustig
is," Hij voegde er aan toe; „En 'hij
verwacht uw medewerking.
„Die kan hij krijgen." De papier
snippers lagen in een dikke laag op
het kleed. Brieven, circulaires
Ze vernietigde ze allemaal, metho
disch. .(Een paar van de meisjes zijn
zo jong, zo erg jong...Het is zo de
moraliserend."
Foy had hetzelfde gevoeld. Norman
Crawford had hetzelfde woord ge
bruikt Demoraliserend. Hij zei; «Ik
heb vanmiddag iemand dat woord,
ook horen gebruiken,"
„Vanmiddag? Heeft u .het toen
ontdekt?"
„Ja. We waren al een .goed «ma
op weg, maar iemand anders ver
haastte het proces nog wat." T
•„U bent in de keuken geweest,
dat weet ik. U hebt met Clara ge
sproken. Was dat die Iemand
anders zij en Plummer?"
Hij zei: „Ja. Maar ik. zit aan iets
te. denken-dat misschien' nieuw voor
u is. Vanmiddag kregen we de ach-
tergrond. Een verhaal, een naam en
een rapport van:.eeh psychiater. Het
is een oud rapport,-maaréven bruik
baar als vroeger. Ik vertel u dit
omdat ik er van houd de dingen
duidelijk af te werken cr» ik vind
dat u mag weten hoe de zaken
staan."
Hij vertelde haar var» het tele
foonnummer en herhaalde het ge
sprek van Norman Crawford me'
Foy. „U ziet dus wat het betekent,
zei hij. .Het meisje dat Ruth Mille»
vermoordde was geboren met een
sterke bezitsdrang. Ze .was ambitieus
had een afwijking en was lui. Dat
heeft een psychiater .vijf jaar gele-,
den gezegd toen ze gesnapt was bij
een - winkeldiefstal. Ambitieus met
een. afwijking èn lui, hoewel ze .„be-
trekkingen .aannam als het'haar de
moeite' waard leek. Ze kon zich-in
elk baantje schikken als haar- am
bities daardoor konden worden ver
wezenlijkt. Niemand fs haar ooit na-
?;egaan, daar maakte ze een te goede
ndruk voor. Ze kon bijzonder char
mant zijn, ze kon 'alles acteren. Ze
was «en uitstekende actrice en is dat -
nóg."-' -
zei-juffrouw'Brady;
„En er is nog iets met haar waar
Foy zich ongerust-' over maakt, Ze
kanniet - tegen haar verlies. - Als zij
niet kan-krijgen =wat ze;;wil hebben,
zal niemand het - hebben."
„Foy vergist^zich,"
(.Wordt vervólgd).