rechtszekerheid Oberth en de „maanvrouw' liis Aannemen mmm MmÊÊèzït WmÊSm SPROETJE SPARKS door FRANK GODWIN 0UM* mi Mensen willen n.-3.i>f maan Mars en Venus Tragische brand bij olifanten Grenswacht van Israël doodde Arabieren ~r, »A.V LPiim MB MAAR WAAS. on 5 WAT IK n tin HtT. ?i da dood A van een pop j|P35>, Dönderda 13 december l956 Or het dramatische moment, dat in de Veiligheidsraad Amerika met i\upland het optreden van de Fransen en Britten in Egypte ver oordeelde, zei een .Noorse diplomaat, dat dit de ineenstorting bc- tekende van de Verenigde Naties, van de Noord-Atlantisclte erdragsorgan.satie en van Europa. Was het waar? Waar was alleen, dat jeu enishgs wa* ge.-cliied. Waar was niet. dat iets onherstelbaar* was geschied, üc Noren hebben de gebeurtenissen zeer zwaar opgenomen, betgeen nóg eens weer is gebleken .uit de rede van hun minister, de heer Lange, op de ministersconferentie der NAVO te Parijs. Hun land ligt ook onbehaaglijk, dicht bij .Rusland en door hun in verhouding aanzienlijke scheepvaart zijn ze zeer gevoelig voor elke stoornis in het $uty.-kanaal. Lr is geen ramp gebeurd. Op het ogenblik wordt tc Parijs een begin gemaakt met de verzoening der Westelijke mogendheden. Een begin; want deze verzoening heeft, zal ze doeltreffend zijn. meer dan één bedrijf. Dulles heeft Engeland en hrankrijk geprezen., omdat deze landen gevolg hebben gegeven aan de wens der Verenigde Naties, hun troepen uit Egypte terug te trekken; Hieruit blijkt wel, hoe gunstig zc zich van de Sowjct-Unic onderscheiden, die immers alle resoluties van de V.N.: aan de laars lapt. liet is erg mooi van Dulles en zeer vererend voor de regeringen te Lon den en Parijs; maar het is natuurlijk niet het hele verhaal. Want het ge wapend optreden, gelijk de. Britten en fransen zich nu hebben veroorloofd, was niet een klein misverstand, een in drift zich vergeten, zoals ook bij de besten wel eens voorkomt. Het was een reactie op een toestand, die ook Amerika ongewenst vindt. En ais men er zó niet tegen mag optreden, hoo moet het dan anders? Het is deze vraag, waarop Eisenhower bet antwoord tot nu toe schuldig i$ gebleven; en het is ternauwernood te verwachten, dat Dulles dat antwoord thans zaJ geven. Wapengeweld van het ene land tegen het andere tnoet eenmaal tot het verleden behoren, goed; maar dat mag niet betekenen, dat het recht in de knoei komc En zoiets valt helaas te vrezen, wanneer de wereldorganisatie bestaat uit twee categorieën: vrijblijvende naties en naties, die zich naar de voorschriften gedragen. Nu zou men kunnen aanvoeren, dat dit niet de zaak van Amerika is maar van de Verenigde Naties als geheel; alleen, deze vaststelling brengt Europa in zijn huidige moeilijkheden geen stap verder. En het bezwaar tegen Amerika is, dat dit land voor het conflict, waar volgens Dulles de Britten en Fransen tenslotte nog zo fatsoenlijk hebben gehandeld, geen an dere goede optossing heeft kunnen vinden. Eisenhower heeft de gevoelens in de Aziatische en Afrikaanse landen willen-ontzien. Op zichzelf kan dat verstandig zijn; maar het mag niet zo ver gaan. dat die landen zich van allerlei kunnen permitteren en de fatsoenlijke Europese landen bij elke gelegenheid meteen gestreng tot de orde worden geroepen. Eet» voorbeeld van de merkwaardige politiek van Amerika is. dat het eigenlijk de initiatiefnemer is van dat verlengstuk van het Noord-Atlantisch verdrag, dat nu het Bagdad-pact heet. Turkije is er lid van en Perztë en Irak en Pakistan; lid nummer vijf echter is niet Amerika, maar Engeland. De Amerikanen hebben zich per slot van rekening niet willen blootgeven; en Engeland draagt nu alleen de blaam, de Arabische landen tot slavernij te willen brengen en zich hun rijkdommen te willen toeeigen en en al wat de zender te Moskou, niet zonder "succes, zoal verder gelieft te vertellen. HET bestrijden van het kolonialisme en de koloniale gezindheid is zonder twijfel een verdienstelijke zaak; maar het ontzien van de koloniale obsessie, ook wanneer die leidt tot gevaren en excessen, is een onbevredigende en hachelijke zaak. Er staat'nu een politie macht der V.N'. in Egypte, maar die heeft geen betekenis, wanneer ze niet wordt uitgerust met een reeks van bevoegdheden, met of zonder de mede werking van Egypte zelf. Wat doet Amerika om te zorgen, dat generaal Burns die bevoegdheden, zonder welke hij met zijn legertje eenvoudig in de lucht hangt, ook werkelijk krijgt? Op dit punt is de onzekerheid nog zeer groot. Het is een feit, dat de V.S. tot dusver heel wat vastberadener zijn geweest in hun mening, dat de Britten. Fransen en Israëliërs weg moesten uit Egypte, dan in het vast stellen. dat ook Egypte zich moet houden aan internationale verdragen cn dat ook Egypte geen oorlog mag voorbereiden tegen een ander lid van dè Verenigde Naties. Er kan geen tweeërlei recht zijn in de V.N.: streng voor de fatsoenlijke landen en aarzelend jegens minder fatsoenlijke, die toevallig in een ander •werelddeel dan Europa liggen. De Europese landen zijn zeer wel in staat, Amerika te beschouwen als de vriend, die .bun hun feilen toont; maar ze moeten bezwaar maken, wanneer, hei alleen, maar feilen toont en niet de weg wijst naar meer veiligheid en meer rechtszekerheid. (Van een onzer redacteuren) y OOK JAAR 1028. De Duitseiilmregisseur Fritz.Lang zit voor zijn selirijfbureau, dat bezaaid is "met boeken en brochures over ruimtevaart. Hij heeft.vrijwel alles ge lezen, nu staart hij dromerig voor zich uit. Langzaam krijgen zijn zwevende gedachten vaste vorm: hij ziet voor zich een geweldige raket* waarib enkele meiisen1 naar de maan vliegen. Er is ook een vrouw bü.- Dagen,'misschien weken lang zullen zij in die nauwe ruimte opgesloten zit ten. Hoe zullen die mensen reageren op bun vrijwillige, maar langzaam tot krankzinnigheid voerende gevangen schap? Lang springt op van 'zfjn stoel, loopt .onrustig door zijn kamer heen en. weer; Zijn, handen krampen zich tot vuis ten. Ja, zo, zó moet het worden* er zit een superspannend verhaal in. De mensen in de zaal zullen het gevoel heb ben, uit hun alledaagsheid te worden gerukt, mee te sui zen door het eindeloze heelal. En wat een brok reclame; tegelijk met de première,,van de film moet een échte raket de ruimte in. Wié moet dat - voor elkaar boksen? Max Valier, Walter Hohmann, Otto Willy Gail of Berr mahn Oberth? Lang's handen,woelen door.de stapels pa pier op zijn bureau: Valier schijnt alleen maar een fantast, Gail een popularisator. Tt Moet een wetenschapsman "zijn. Oberth? Ja, Oberth!. Langdrukt op een .bel zijn se cretaresse komt binnen. Hij dicteert; „Aan dr. Hermann Oberth. leraar wis- en natuurkunde aan het gymnasium te Mediach-Zevenburgen. Hooggeachte dr. Oberth. In ver band met plannen tot het maken van een film over ruim. tevaartZou Lang zich één moment er van bewust zijn geweest, dat zijn uitnodiging aan Oberth, om als technisch adviseur bij het vervaardigen van de film „De vrouw op de maan" te fungeren en een échte (reclame-) raket te vervaardigen,-de techniek van de ruimtevaart een ruk vooruit zou geven? WIE was die dr. Hermann Oberth, leraar aan een pro vinciaal gymnasium? Een lange, magere man met een donkere haardos en een stevige, hoekige kin, vrij stekelig-kijkende ogen die soms heel zacht konden wor den, alsof zij in droom iets moois-zagen. Vijfendertig, was hij pas, en toch werd hij al in-Duitsland>"de vader van de. ruimtevaart" genoemd. De eerste technicus, die op een proefschrift óver ruimtevaart wilde promoveren. In.Hei delberg werd. zijn dissertatie, niet -aanvaard er was- geen professor die het. als promotor met zijn autoriteit wilde dekken dus was. Oberth ir" y - PROF. HERMANN OBERTH: geleerde en,dromer I eert hij een nieuwe kegelvormige straalbuis. Het blijkt één der be- langrijkste vondsten van zijn Ie-' j ven te zijn. het brengt de ruimte vaart een stuk dichter bij zijn ver wezenlijking. v. -s Drie maanden, dertien weken, - 91 dagen. De uren vliegen weg. Oberth en zijn taaie helper Ru- dolf Neb el vechten met de theo rie, met de materie, met de tijd- Soms 24 uur achtereen. En zij ver liezen de, strijd: als op .15 oktober „De vrouw op ..-demaan" 'in de Berlijnse theaters draait staan Oberth en Nehel feitelijk met lege handen voor. de-.cynisch' lachende Fntz Lang. Diens film. doet het,- grandiozer dan iemand ooit! bad gedacht. Oberth kwam er niet mécr aan te pas. Trouwens, Oberth "kwam, er in Duitsland vrijwel helemaal niet meer aan te pas. Als Hitiers trawanten in 1933 het volk onder hun. laarzen hebben gelopen. - als onder degrootste geheimhouding in Peehemühde' Wernher -won Braun en zijn assistenten hun V-l én V-2 bouwen, dan' wordt Oberth die Roemeens onderdaan was .in een listig-opgezet valletje gelokt en;op dood spoor gerangeerd: eerst, in.-Wenen, later in Felix dorff, dan in Dresden, Ala hij daartégen pro- testeertwe et de Gestapo hem, Oberth de de naam had pacL fist te zijn?—-' snel tot zwijgen te - brengen. Concentratiekampen ge noeg, als. het-.hem nietbevalt' En Oberth zwijgt weer. Hoe had een wereldvreemde theoreticus als hij, die zich beter thuis voelt in - de studeerkamer dan .aan de werkr bank; het ooit kunnen opnemen -=.tegen._.moordlustige politici als gedwongen zijn geschrift in 1023. te" Reningsindustrie. Maar Oberth. nu .weken modderen eindelijk ontsloeg. ?ir"m]er. en Goebbels? Trouwens, Klausenburg (Zevenburgen, zijn hij leeft nog feitelijk de Die eerste experimenten! Natuur- m de kring wan raketbouwers was geboorteland) te verdedigeiu Daar «grootvader van de ruimtevaart",:-lijk moest het een'; vloeistofraket «ij, in Duitsland een eenzame; Zijn behaalde hij de doctorsbul. Dat is er niet van. af te brengen dat. worden. Oberth spuit een -" dun -werK terrein is het blanke, papier, Oberth en zijn vriendenmeenden, n°S hi deze eeuw mensen de kos- straaltje benzine in een -stroom waarop bij in het geheimschrift der in „Die Rakete zu den Planeten- rnische ruimte zullen bereizen. vloeibare zuurstof. Het mengsel vnsKunaigen kan aantonen, dat „de raumen" het eerste, werkelijk-we- explodeert-niet;— zoals ledereenemdsnelheiü van eemraket des te tenschappetïjke «r.-* ruimtevaart te mogen, zien Is hun niet aan te rekenen, want God*- ^enovei^ tekent ^oe stuwkracht heeft. Nog een Pro^: ge,zegd:- dard's boek over hetzelfde onder- SI o? van bSi u^t taal« bonzine drijft op;vloei- meer kiloa brandstof-ln verhou hoe 55»; dkv-iiüSnivïsrüiöF-55- kundig van opzet .-na on val SS «S moet over drie maanden Klaar strijkt eenlucifer af; een donde- ^eindelijk hun snelheid zijn, rende knal, brokken "machines en Maar... die hoeveelheid brandstof arm maanden?" vroeg gereedschappen vliegen doorhet uiteraard sterk gebonden .aan Oberth, geschokt. glazendak, Oberth. wordt in .een het formaat van de raket „Ja, dan moet de film in de blo- hoek geslingerd. Zijn handen, ge- +J~Gn vereenvoudigd rekensomme- scopen draaien. Drie maanden, en zicht én ogen zijn geschroeld. eén JJ®». OP grond van Oberths/theorie,, geen dag meer." trommelvlies ds gescheimd. Met bewijst met welke moeilijkheden, Oberth, niet opgewassen tegen veel moeite gelukt het een dokter men daarbij te kampenheert. Stel, Lang's keiharde zakelijkheid en ei- het rechteroog'geheel-te behouden, „„'j6, lege .^ket dus: zonder genlijk dolgelukkig, dat hij een het-linker blijft slecht. -v-lo W$®S'tcn - kans kreeg te bewijzen dat zijn Oberth. werkt door...gezicht ..en hij. bij het vertrek van her aard- theorieën juist waren, zweeg; Hij handen omwikkeld met verband- dateerde, was niet tot Europa door- huurde een werkplaatsje en ging gaa's.-Binnen enkel» dagen constru- T:ru.ian,.e.^tuIg ?a Als verslaggever bezocht ik een poosje geleden een feestavond. Op het toneel stond eeru -omer beste cabarettieres en uermèflJctcde zaal kostelijk, totdat een kelnerheel zachtjes en op zijn tenen binnen kwam om' een kopje koffie, te bren gen aanr een nogal „vooraaniittende heer, dié het blijkbaar liad besteld. 9p.-.z°X ogenblik gebeurt er iets heel geheimzinnigs. Akstaat Albert van Daïstim persoon lijk voor het voetlicht hij kan met zijn verzamelde talenten niet op tegen één kelner, die een kopje, kof- ie serveert. Want die handeling; pin den dé mensenom een volstrekt on doorgrondelijke reden, peel interes santer,'.dan welke attractie dan ook. Het compleet publiek, ftaat de stak ker, die op het torieèï -staat eensge zind in de^steek en gaat gefascineerd :"uaar dte-kelner,' zitten «taréri» óm tocttV maar vooral niets - van1 zfjn triviaal gedp té missèm Kièk. hü zet de koffie op het tafeltje, zie jé wèl? Ew-;7tu. rekent diemeneeraf; .Hij gedrongen.. aan de arbeid, geassisteerd door twee medewerkers. Eén van hen dit haalt! Dié enkelvoudige faket moet echter een snelheid van Oberth's steUingén waren, eaxijn waa e™ Bus: ^oxandor BorlMO- I" •rot» Frit» Lots'» «lm 40.000 km per uur krijgen: om ïicb (Advertentie IJA.) Voor men het koo verhinderen, vatte het dekzeil vlam van de oli- fantenstal. In een oogwenk was de ruimte gevuld met rook en vonken, het stro,.onder de dieren begódute smeulen, j .stukken, brandend „zeil doek vielen hen op de rug. Luid trompettend" rukten dedieren: aan hun kettingen. Mèh wierp hen natte dekens over de rug, terwijl "meh raet man en' macht trachtte hén Tos te maken. Frieda, de grootste eh sterk ste vande vierentwintig wist zich met inspanning van heel haar tita nenkracht. te bevrijden, ..Nog ,een paar anderen konden zich, overdekt met zware brandwonden, in veilig heid stellen "en toen was hét te laat Sarassani, huntoegewijde meester, die huilde als een kind en de nagels tot bloedens toein de palmen van zijn handen drukte, moest het aan zien dat enkele van zijn lievelings dieren in de vlammen hun ëindé vonden. Op ditzelfde moment tracht ten de geredde-dieren, die in het Wilde weg hadden rondgehold* zich- 'terug, 'te''storten'-'ïh, cle vuiirzee om hun achtergebleven kameraden te helpen.... slechts met de' grootste moeite konden zij worden weerhou den.^ 1 ••-' :- Zo vertelt het 'enige Nederlandse cir- cusboek: „De bonte droom van het Circus". De cireuskenners X v. Do- veren. en Fred Thomas schreven het voor u: boeiend èn afwisselend. U belééft: die spanning van lief en leedachter de schermen van het circus! Voor slechts 2.50. kunt u het kopen' bij uw roomboterleverancier, of rechtstreeks bestellen bij Kantoor ..Roomboterslbum", Postbus 47. Den Haag. Denkt u- eraan, duidelijk uw naam en volledig adres te A'ermel- den...,? U krijgt het' album dan per. omgaand toegezonden,, onder rembours. Met leuke pentekeningen en ruimte voor prachtige kleurplaten en fotorepro- dukties die u gratis krijgt voor de rijksbotermerken. Op elk pakje roomboter treft u er een aan; Neem 'n pakje extra voor de zondag! nog, van profetische aard: 1. Bij de huidige stand van de ■wetenschap en de techniek is het bouwen van .machines mogelijk, die boven, de atmosfeer kunnen uitstijgen; 2. Bij" verdere ontwikkeling zul len die machines zulke snelheden kunnen ontwikkelen dat zij, aan zichzelf in de etherruiinte overge laten, niet op aarde zullen terug vallen en zelfs-in staat zullen zijn aan-:de. aantrekkingskracht - van de aarde te ontsnappen: ■?- 3. Dergelijke machines kunnen zo •worden - gebouwd- dat - mensen, ■waarschijnlijk zonder gevaar voor him welzijn, er mee kunnen op-- stijgen: 4. Onder bepaalde economische omstandigheden- kan -het bouwen, .van- die machines, lonend zijn. Die voorwaarden-kunnen zich over eni ge tientallen jaren voordoen. De: eerste stellingis verwezen lijkt; op 24 februari 1949 -een. welhaast „magische" datum in de geschiedenis van de ruimtevaart steeg een tweedelige Amerikaanse raket op tot 403 km boven de aar de. Daar kan men niet meer van ■atmosfeer spreken. Stelling twee gaat vrijwel zeker volgend jaar voor een groot deel in vervulling, als Amerikanen en Russen hun kunstmanen om de aarde zullen laten cirkelen: Over stelling -drie wordt in wetenschappelijke krin gen voortdurend heftig gedebat teerd, wel een bewijs dat er reeds, velen zijn die geloven, dat Oberth gelijk heeft En stelling vier is ook ar bewaarheid alleen helaas tot nu toe alleen voor de bewa- Witsj hond Scherschewsky, „de luiste- die ik ooit heb ontmoet,'* brieste' Oberth, toen hij hem na naar tic maan te ondernemen. „Die Fran lm Mond"; de ruimteraket te ontworstelen aan de aardse aan staat gereed; om zijn hachelijke réi» trekkingskracht Hij moet zijn aan- vangssnelbeid dus vertienvoudigenl Dan moet hij 21.000 keer zoveel brandstof moetentanken als zijn Teeggewieht" is. De raket zou dus bij de start in totaal 21.001.000 kilo - wegen. Iedereen, begrijpt dat een dergelijk gevaarte nooit van de .grond af, laat staan in de kosmi- •sche ruimte komt. ia;X/ï"AAR Oberth en de andere A VI ruimtevaarttheoretici' hebben er iets op gevonden om ook. die moeilijkheid het hóófd te bieden: de ruimtevaart zal niet met één raket van. het aardoppervlak ge- schieden, maar met een zogenaam- de drie- of vlertrapsraket. Een gro- .te raketdraagt eenkleinere, en - die weer een nog kleinere én even tueel is er nog een vierde. De eer ste geeft die opeengestapelde raket-, f ten b.v. een vaart van 8000 km per uur, de .tweede doet. er nog eens 10.000: km bij, de derde 12.000 km en de vierde kan naar de maan of Venus ontsnappen. Maar een grootsere, en beter voorverwerke lijking vatbare gedachte ié, dat de derde raket -.onderweg"- naar de maan zijn brandstoftanks-vult bij een ruimtestation, dat:.op zo'n 1800 km-hoogte om de aarde wentelt... Maar vóór men -tot de uitwer- king-van die idee kwam is er nog heel wat geëxperimenteerd met al lerlei soorten raketten,: en-zijn zelfs hardnekkige- onderzoekers, slacht offers geworden van wat men toen noemde, en ook nu nóg heet: „hun dwaze hobby". V geeft f, fooL'4 Interessant,nietwaar? De arme cabarettiérn bp de planken wierp cr radeloos* haar'meest- ge spierde grap jtegehaah („Overal een giller) maar het rnofht nietbotert. De grote Griekse redenaar overstem de met zijn machtia geluid de gol venv rnaar met een kelnerzou het hem nooit gelukt zijn. Herben 'Jöekes veHeldé mij dat h{j repeterend -tu de bovenzaal van een café tegen een ober zei: - „Waar blijft eigenlijk dat -pilsje dat ik besteld heb? Waarop de man zat; „Ik heb nou geen tijd. Er "zitten mensen beneden." De schrille tegenstelling Is -u"zonder twijfel opgevallen. Ze- is illustratief, voor de spanning'ivèVèel 'bijnd' >cl- tijd bestaat,; tussen.; „feestavond .kell- ners*' én artiesten} Wat'zwart, is'vóór deartisten, is wit vopr de -kelners: zij levért van uit de consumpties.'Rijk de Gooyer betrad eens, ergens in Nederland, het podium en had, de eerste ivoorden van zijnconference nauwelijks uitgesproken,, toen een kelner achter in de zaal ging „op nemen." Jk begin te wérkenhebben zulke mensen op zo'n ogenblik in' de ogen Zij vóelen met niemand compassie. Zij denken uitsluitend aan de om- zet. Derhalve hoorde Rijfe: „lf. een flesje u eeh kof fie..., u een borrel..als een on overwinnelijke bron van afleiding brak de man zich langzaam maar zeker eén weg door het publiek, ge raakte op de eerste rij, wierp een schattende' blik op 'de arme confe rencier, die met de moed der wan hoop voort-praatte en zei; - „Èn jij een pilsje, zeker." - Goéd, kelners mogen dan - niet vrij zijn vanfeén zekere- beroepsègo- centrlc, ze hebben gelukkig ook be- raepshumor. Laatst'kwam er een in een Amsterdams café naar een ac trice toe en sprak: ,JDie meneer daar; vraagt óf hij u iets mag offreren." En hij wees op een oud heertje, dat in de verte aanmoedigend zat te grijnzenDe actrice aarzelde. „Kan ik dat nu wel dóen," vroeg ze. Waarop de kelner de zaak beslis te metdezewoorden: „Ach vievrouw, gerust. Hij kan niet ééns meer jarig Wezen." Jn hetzelfde café ging, veel later op de avond, de deur half open. Een kennelijk, gehuwde vrouw keek naar binnen, liet een zoekende blik gaan over de wat vaag géworden plakkers en-zei!; rtiernand van mijn bloedr groep." KRONKEL JERUSALEM - Israëlische grens wachten hebben op 23 oktober in enkele Arabische dorpen in Israël dichtbij de Jordaanse grens een aan tal mannen, vrouwen én kinderen gedood. Premier Ben-Goerion tei niet,, hoeveel mensen by dit Incident, dat hU;een „vreselijk drama" noem de, het leven hebben verloren, De schuldigen zullen worden ge straft,; aldus de premier,die er aan toe voegde, dat aan de. gezinnen van de slachtoffers reeds schadevergoe- ding is betaald. Een rechtsgeding is aanhangig gemaakt tegen de bevel hebber van. de patrouille van de. grenswacht en een aantal van zijn mannen zo deelde Ben Goerion mee. Dat KAi\NitT'}fcr A ll \lKKAti:M ,4 Hl BT nou nooit tth jzttckn J&titn hit? PftARD •nCTHOUPÉn!/ UtlTf^ALLfcb VtRlEf- fC'LfcW «hOb flCr V -s- MvlnifeTJcnniri:. f llA yiÉ.TPt t£n WtRELPBfcROtnDfc DC^ty DIE Ctn DAAflTjÊ loenT Tcx,ZÊZE0C>tnDAr ih BljDtRACt: &EKriO£JD Ht& mnAönoon Optttt 5AA«K0f4Êf1 2877. Nog diezelfde middag krijgt Jaap zijh eerste duikles. 2e blijven eerst in de buurt van het jacht, maar weldra duiken ze dieper en wanneer;Jaap voldoende ervaring heeft opge daan. is hij bereid om samen met Rob naar het wrak tc.-gaam „Hoe-denk jij te kunnen aantonen, dat zonder je toestemming de koers is ver-Tonder water gaan.ze zo; gauw niet stuk: Ik hoop anderd?" vraagt.Rob. ..Dat weet ik niet.. snt- [tenminste, dat we:ze kunnen vinden eh met die woordt Jaap „maar voorlopig ben .ik het meest (bewijsstukken in <handen jta ik hëel wat ster- geïnteresseerd in de vloeistofkompassen. Als er ker." .Maak je- danklaar," zegt Rob, „dan gaan met het komoas is geknoeid kunnen, we het we er samen op: af, daaraan zien. Die dingen zijn zwaar en solide" en i 310 Een gesloten wagen stond vérder op in de straat, maar er zat niemand in. Twee sporen van voetstappen kwa men van de wagen vandaan en het was niet moeilijk,;té zien waar. ze heen leidden. Ze waren niet lang ge leden 'achtergelaten, want de val lende sneeuw begon de diepe afdruk ken pas te-vullen. Mark. volgde de sporen. - De binnenplaats wasook leeg en voetstappen, vertelden hetzelfde ver haal. Nog niet zo lang geleden. De 'keuken was leegen warm. Niet afgesloten. .Dat gaf hJ niet meer. Hét nachtlampje schéén op de geboende houten tafel een gróte aarden pot met gekookte pruimen en een stapel blauwe schotels. Hij liep door de keuken .en luister de voor hij.de trap- beklom.: Toen hij de lobby betrad zat Mo- ran. achter het „schakelbord; zacht maar dringend in "de hoorn te spre ken. Moran sprong op tóen hij .voet stappen hoorde, maar toen hijzag wie het was'grinnikte- hij'bleekjes. 'Zijn ogen en schouders .verontschul digden zich voor- de ..nervositeit -en hij sloeg zijn. hoofd achterover.-.Hij ging door met praten... V - De voorgaande uren hadden, wei nig verandering In de. lobby teweeg gebracht De besjes, bladeren en het zilverpapier lagen nog; op, het bu reau; Maar de geschenken waren verdwenen en- deslinger sparre- groen hing -nu boven .de liftdeur. Hij liep dé haf binnen. Gloeiende, kolen, de reuk van sparretakken,.- een muziekboek, op - de open piahö, De boom reiktetot- het-plafond. - - Hij ging de trappen, op -terwijl Moran. door sprak. Juffrouw Brady gaf geen -ant woord op zijn kloppen. Hij wachtte een minuut en' ging toen naar bin nen. Ze was haar bureau aan., het opruimen, scheurde vellen papier doormidden en liet de snippers op de grond vallen. Hij ging ,op een stoel zitten en wachtte, tot ze»zou spreken. Zonder naar hem te kijken begon ze tepraten. „Ik dacht dat u hier klaar was," zei. ze. „Dat was ik ook. En ik bén het ook. Ik ben weggegaan toen Foy het overnam," „Wat wilt u dan eigenlijk?" ,Jk wil weten of ik nog iets voor u kan doen." „Niets. Waar is Foy nu?" „Ergens in de buurtHet spijt m; juffrouw Brady." „U moest uw werk doen, ik het mijne'T -Waar wacht u nog op?" Ddeur stond' open. Hij hadhet. expres gedaan omdat hij op'het zoe men van de lift en het waarschu wende geluid van voetstappen wachtte. Zoals juffrouw Plummer eens op de lift had gewacht en de stenen tussende verdiepingen had geteld;, zoals Ruth MiUer op de terugkeer van mevrouw Fister had. gewacht Maar hij wist niet dat zljv dat: ook had gedaan. Hij antwoordde kalm: „Over. een paar minuten ga ik weg. Zoals u al zei; ;m'n. karweitje is- klaar, én het- isnu allemaal woorbiJJ' Hij sprak de laatste woorden, weinig .overtui gend-uit. Ze begreep het „U vroeg of u nog iets voor'me kon doen," zei: ze. (Ik ben van ge-: dachten veranderd. Kunt u „Ik; denk aan de meisjes. Zullen zij het 'iiéhT'-'.. zei hij. Foy voelt zich pre- ciès als u. Hij wacht tot alles rustig is," Hij voegde er aan toe; „En 'hij verwacht uw medewerking. „Die kan hij krijgen." De papier snippers lagen in een dikke laag op het kleed. Brieven, circulaires Ze vernietigde ze allemaal, metho disch. .(Een paar van de meisjes zijn zo jong, zo erg jong...Het is zo de moraliserend." Foy had hetzelfde gevoeld. Norman Crawford had hetzelfde woord ge bruikt Demoraliserend. Hij zei; «Ik heb vanmiddag iemand dat woord, ook horen gebruiken," „Vanmiddag? Heeft u .het toen ontdekt?" „Ja. We waren al een .goed «ma op weg, maar iemand anders ver haastte het proces nog wat." T •„U bent in de keuken geweest, dat weet ik. U hebt met Clara ge sproken. Was dat die Iemand anders zij en Plummer?" Hij zei: „Ja. Maar ik. zit aan iets te. denken-dat misschien' nieuw voor u is. Vanmiddag kregen we de ach- tergrond. Een verhaal, een naam en een rapport van:.eeh psychiater. Het is een oud rapport,-maaréven bruik baar als vroeger. Ik vertel u dit omdat ik er van houd de dingen duidelijk af te werken cr» ik vind dat u mag weten hoe de zaken staan." Hij vertelde haar var» het tele foonnummer en herhaalde het ge sprek van Norman Crawford me' Foy. „U ziet dus wat het betekent, zei hij. .Het meisje dat Ruth Mille» vermoordde was geboren met een sterke bezitsdrang. Ze .was ambitieus had een afwijking en was lui. Dat heeft een psychiater .vijf jaar gele-, den gezegd toen ze gesnapt was bij een - winkeldiefstal. Ambitieus met een. afwijking èn lui, hoewel ze .„be- trekkingen .aannam als het'haar de moeite' waard leek. Ze kon zich-in elk baantje schikken als haar- am bities daardoor konden worden ver wezenlijkt. Niemand fs haar ooit na- ?;egaan, daar maakte ze een te goede ndruk voor. Ze kon bijzonder char mant zijn, ze kon 'alles acteren. Ze was «en uitstekende actrice en is dat - nóg."-' - zei-juffrouw'Brady; „En er is nog iets met haar waar Foy zich ongerust-' over maakt, Ze kanniet - tegen haar verlies. - Als zij niet kan-krijgen =wat ze;;wil hebben, zal niemand het - hebben." „Foy vergist^zich," (.Wordt vervólgd).

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Rotterdamsch Parool / De Schiedammer | 1956 | | pagina 1