TOEKOMST VAN POLEN
STAAT OP HET SPEL
Actualiteit stiefkind
van Nederlandse tv
Katholieke kerk roept
op tot stemmen
door FRANK GODWIN
SPROETJE SPARK
Hoe je ook wast—
een ACME wringer TT
heb je nodig!
Eden voor vijf
maanden naar
Nieuw-Zeeland
RESA-HILVERSUM
socks of standing
JOSEPHINE TEY
Advertentie IM.)
G-MDAT ik wat druilerig ge
stemd was, ging ik des mid
dags^ op een. gracht, 'n klein kroeg
je b innen.
Het bleek een uiterst primitieve
'drinkplaats te zijn en het bevatte
op dit stille-uur, alleen de kastelein,
een forse, zwaarmoedige man van
een jaar of zestig, die achter de
tapkast, met een tnnnernoaartse
blik/ wéér een dag Van zijn leven
uitstond. - 'V
Ik wees enhij schonk.
't Ging allemaal zwijgend toe.
Nu stond ik tegenover hem, ook
wat peinzerig en allerminst verlan
gend nadr conversatie. We keken
elkaar: niet aan. We keken in onze
gedachten. Vaag realiseerde ik mij,
hoe absurd het eigenlijk was, het
doffe tegenover elkaar staan van
twee mannen in een klein kamertje,
ergens aan een gracht.
Om het nog maller te maken,
ezelde de radio op de achtergrond
aan de her-iiitzehding van een bont
programma, opgenomen in een zaal
vol gierende mensen. Vakkomieken
goochelden bekwaam met grappen
waarom gebruld werd, maar voor
ons tweeën was het.net of het alle
maal gebeurde op een andere pla
neet; in een idioom dat toe niet
keriden.
Het sombere hoofd van: de kaste
lein vertrok g een spier zijn ogen
bewezen dat hij elders toefde. Sinds
de wereld radio kreeg, zijn de men
sen inrstaat, in een orkaan van ge
luid intiem te leven;'zonder .iets te
horen..
Ik wees en hij schonk nog eens,
maar de handeling was zo automa
tisch dat hij er niet voor tot be
wustzijn behoefde te komen:
„Dames en heren, u luisterde
naar....",' 7'
Het bonte programma was ten
einde: en werd in een zee van ap
plaus afgekondigd.
Even later we stonden nog al
tijd roerloos te staan begonnen
ze kerkorgelmuziek uitte zenden.
Het, 'gezicht van de kastelein kreeg
opeens, iets wantrouwigs. Zijn ogen
verloren hun dromerige vaagheid.
Het was duidelijk dit. geluid
drong: tot hem dóór.
Hij keek mij onzeker aan.
Toen sprak-, hij: -
„We zijntoch niet aan 't dood
gaan?"
„Nee. Waarom?" vroeg ik. -
„Np»/ die muziek..." zei hij.
Haastig draaide hij het orgel uit.
In de ontgoochelde stilte die nu,
erg aards, bezit nam van i het café,
ging hij weer verzonken staan den
ken aan zijn smartelijke tijdelijk
heid.
KRONKEL.
omroep onbetwistbaar van groot be
lang. Zij strekken hun enquêtes .im
mers ook uit tot de intensiteit, waar
mee individueel wordt geluisterd. Zij
vragen luisteraars ,en kijkers, waar-,
omzij bepaalde programma's waar
deren en waarom zij op andere aan
merkingen hebben.De' aldus ver
kregen gegevens kunnen uiterst be
langrijk zijn.
Het luister- en kijkonderzoek
speelt. z*n grootste rol in Amerika,
waar het uitsluitend op de' aantal
len dergenen, die op bepaalde pro
gramma's hebben afgestemd, is. ge
richt. Het staat uiteraard volkomen
in dienst van de „commercie". De
grote adverteerders willen weten, of
de door hen betaalde shows vol
doende „aftrek" vinden. Verschei-,
dene elkaar scherp, beconcurrerende
Instituten houden zich met de „ra
tings" bezig. Het belangrijkste er
van is dat van de heer Nielsen, uit
vinder. ,van de „Audimeter", .een ap
paraatje dat, aan. het toestel beveSr
tigd, nauwkeurig op film registreert
hoe vaak en wanneer er wordt ge
luisterd of gekeken.- Andere insti
tuten werken met-vragenlijsten, te
lefonische interviews of persoonlij
ke vraaggesprekken.
DE uitkomsten van de „ratings"
der verschillende ondernemin
gen geven soms merkwaardige ver
schillen te zien. Dit neemt niet weg,
dat de medewerkers van 'radio en
televisie in voortdurende angst, le
ven voor deze resultaten. Ed Sulli
van. producer van- een/der popu
lairste tv-shows, heeft eens gezegd;
„Iedere ochtend. 'onv half .negen
wordt mij telefonisch het resultaat
van de kijkers-enquête van de vo
rige avond meegedeeld. Ik verze
ker u, dat ik duizend doden sterf
in de dertigseconden tussen het
moment, dat ik „hallo" zeg en het
ogenblik, waarop ik het aantal kij
kers hoor...."
Dat de waarde van. zo'n onder
zoek, (of van .de commerciële tele
visie?) dubieus is, heeft een van
de grote Amerikaanse auto-fabrie
ken ervaren: hetdoor haar „ge
sponsorde" programma figureerde
steeds boven aan de lijst als dat
gene,. waarnaar;het meest werd: ge
keken. De verkoopcijfers vandit
merk gaven echter in 1956 een gro
tere daling te. zien dan die van an
dere auto-fabrieken....
WIE vanavond na 8 uur serieuze
muziek wil horen, zal moeten ai-
stemmen op het Derde Program
ma van de BBC (134 of 464 m). Van"
9 tot 10.50 uur concerteert het BBC-
symf. Orchestra ol.v, Nicolal Malko:
„A London Symphony" van Vaughan
Williams; „The enchanted Jake" Van
Ljadow en de Derde Symfonie- van
Schumann, Morgenavond in de
AVRO-rubriek „Muzikale Coryfeeën"
een duettenprogramma door twee be
roemde sopranen: Elisabeth. Schwarz-
kopf en Irmgard Seefried (10,20—30.50
uur).
DEZE maand wordt de maandag
avond in de televisie nog met
film „gevuld" in februari zullen
de omroepverenigingen, ieder naar
beste kunnen, de programma's voor
deze 'avond moeten verzorgen. De
plannen hiervoor liggen gereed, aan
de voorbereidingen van de uitzen
dingen wordt reeds gewerkt. Het
aantal journaal-uitzendingen zal
echter ook na 1 februari tot drie per
week beperkt blijven.
Actualiteit is de ruggegraat van
de beeldradio. Daarom betreuren
wij het/dater. blijkbaar geen geld
beschikbaar is. om de met z'n be
perkte middelen voortreffelijk wer
kende joürnaaldienst van de NTS
uit të breiden. Al eerder is in deze
rubriek gepleit voor. de' uitbouw-van
het journaal tot een werkelijke
nieuwsdienst, die niet- uitsluitend
van filmmateriaal afhankelijk- zou
zijn. Zowel de Belgische, als de
Duitse en de Franse beeldradio ver
zorgen dagelijks nieuwsuitzendin
gen. De laatste zelfs twee maal per
dag. Het is 'n tikje triest, dat Ne
derland op dit belangrijkste onder
deel van de taak der televisie, zijn
achterstand nog laat groeien.
Gerepeld luis
ter- en kijk
onderzoek is bij
de Nederlandse
omroepvereni
gingen onbe
kend; hun be
sturen beschou
wen het als overbodig. Roewei'we
aan een onderzoek, dat zich beperkt
tot. de luisterdichtheid bij bepaalde
uitzendingen, niet zoveel waarde
hechten, zijn diensten als de .Xiste-
ners Research" van de BBC en de
ytförerforschung" van de Duitse
A «sugmiHP^f,e Uw Lieren ook uit de waa komen,
de wringer moet de puntjes op de i zetten.
En alleen een Acme wringer zorgt er voor dat ze, elke wasdag
weer, net zo sprankelend schoon en fris te voorschijn komen
als U maar kon wensen. Vijf millioen vrouwen weten dit
al. Of ze nu wassen met een machine, in een ketel of
eeS teil,'ze zeggen allemaal,,.
ACME WRINGERS ilMlTED DAVID STREET O LA S6 0 W SE
den gezet, uitgestoten of iedere moge
lijkheid tot politieke activiteit werd
ontnomen; In zoverre zal de: nieuwe
Sejm eën ander gezicht vertonen
dan de oude. Yan de 721 kandidaten,
werden er 459 gekozen. De kiezers
brengen dus een zekére selectie aan.
Uit die selectie'kan een zekere ma
te van politieke voorkeur lijlijken
Indien bijvoorbeeld opvallend veel
partijloze kandidaten worden geko
zen en. opvallend weinig communis
ten, dan ligt daarin een zekere de
monstratie tegen decommunistische
partij opgesloten.
Toch. is dit maar een betrekkelijk
criterium, want communist ofniet,
alle kandidaten onderschrijven het
program van het nationale front en
dat program draagt duidelijk de sig
natuur van de Verenigde Arbeiders
Partij.
Er is nog een andere manier waar
op de kiezers hun politieke houding
kunnen! demonstreren: „namelijk door
niet aan de verkiezingen deel te ne
men. Wie /-dëélhèemt, ondersteunt,
hoe dan ook, het nationale front.
Wie niet deelneemt, distancieert zich
van. het huidige regime. Vandaar,
dat het percentage van deelnemers
aan deze verkiezingen het belang
rijkste, criterium voor.de beoordeling
zal zijn.
In dit verband was het voor
Goraoelka van groot belang,
dat de Katholieke Kerk, zij het
in min of meer verhulde ter
men, de gelovigen heeft aange
spoord, morgen .door het uit
brengen van hun stem, aan hun
burgerplicht te voldoen.
(Van een speciale verslaggever)
WARSCHAU. Tientallen buitenlandse journalisten zijn
naar Warschau gekomen om de verkiezingen in Polen te ver
slaan. De Poolse regering heeft in hotel Bristol waar, vrijwel
alle journalisten-zijn ondergebracht, een informatiebureau in
gericht dat doorlopend teksten van communiques, belangrijke
redevoeringen, aankondigingen over verkiezingsbijeenkomsten
en dergelijke doorgeeft. Er is een opvallend open contact tussen
de vertegenwoordigers der Poolse regering en de internationale
pers en er bestaat geen enkele vorm van censuur of controle.
- Enkele dagen gelèdqn heeft' de re- het program, van jhet nationale front
gering" bovendien het verblijf voor en alle partijen eh alle kandidaten
buitenlanders in_ Polen- -aantrekke- nemen-.dat program ^óor^hitó-reke-
lijker gemaakt door drastische wijzi- ning,
ging van de'tot/nu--toe'bestaande en Wat kan de Poolse kiezer dan
volstrekt kunstmatige wisselkoersen, eigenlijk wel doen als hij niet in
Nog kort geleden -betaalde èen Ne- staat is zijn voorkeur voor een poli-
derlander voor'een zloty koop- tieke richting tot uitdrukking te
kracht ongeveer 15 cent een gul- brengen? Het land is verdeeld in een
den; Een maaltijd van enige omvang aantal kiesdistricten, In ieder dis-
kwam op die manier gauw op een trict wordt een lijst met kandidaten
gulden of tachtig en een bed in een aan de kiezers voorgelegd,
behoorlijk hotel op ongeveer 45,Die lijst is op de volgende wijze
Op het ogenblik krijgt men. voor tot stand gekomen: de drie partijen
een gulden zes, zloty, zodat een zloty (verenigde arbeiderspartij (commu-
op ongeveer 17 cent komt. nisten), boerenpartij en democrati-.
Morgen, precies drie maanden na sche partij) de massa organisaties
de bloedeloze oktoberrevolutie, legt (vakbeweging, jeugd-, boeren- en
Gomoelka zijn. program ter goed- of vrouwenbonden) en een aantal grote
afkeuring aan achttien miljoen Fo- bedrijven hebben kandidaten voorge
len voor. Indien een grote meerder- steld.
heid zich achter hem stelt, staat hij Hieruit heeft een commissie van
sterk bij de voortzetting van zijn overleg, bestaande uit vertegenwoor-
experimenf, ook tegenover de Sow- digers van de belangrijkste politieke
jet-Unie. Wendt 'n meerderheid zich en massa-organisaties, de definitieve;
van hem af, dan ontstaat in' Polen kandidatenlijsten opgesteld,
een labiele situatie, die aanleiding In totaal komen thans op die lijs-
zou kunnen zijn tot een verscher- ten 720 kandidaten- voor. Daarvan,
ping van het bewind en voor de behoren ongeveer 50 procent tot de
Sow jets zelfs' een voorwendsel tot communistische partij, 35 procent tot
ingrijpen zou kunnen zijn. de boerenpartij, 8 procent tot de de-
De Poolse regering geeft aan de moeratische partij en de overige 17
politieke .gebeurtenissen van morgen procent zijn partijlozen/zoals pro-
de naam „verkiezingen".. Dat is niet gressieve katholieken, hoogleraren,
onjuist, want inderdaad wordt van kunstenaars, journalisten etc. Slechts
de bevolking een keus gevraagd. Het een kleine minderheid der kandida-
zou echter onjuist zijn bij deze term ten had al in de vorige Sejm, de
te denken aan wat in ons land onder Poolse volksvertegenwoordiging, zit-
verkiezingen wordt verstaan. Hier, ting.
in, Polen, vindt namelijk geen uit- Onder de thans, opgestelde kandi-
spraak voor of tegen bepaalde par- daten bevinden zich velen,.die in de
tijen plaats. Er is maar een program, stalinistische periode gevangen wer-
DEN HAAG. Inpiaats van mr.
J", It, H, van Schaik, aan wie met: in
gang van 1 februari, met dankbetui
ging voor de gewichtige diensten den
lande bewezen, eervol ontslag Is ver
leend ais lid van de Kaa-d van State,
is tot lid van dit college benoemd
met Ingang van 15 februari
prof. mr. A. L. de Block, in Den
Haag, die thans griffier van de Eer
ste Kamer is. -
Prof. De Block is 56 jaar oud. Hij
studeerde rechten te Leiden en be
haalde, zijn jpeesterstitcls.in. 3923. HU
was sëcretaris van', dë Nederlandse
Kamer van Koophandel te Keulen
en promoveerde .in 1927 op een
proefschriftover1 „Scandinavische
samenwerking inzake wetgeving". In
datztclfde jaar volgde 2ijn. benoe
ming tot commies-griffier - van dë
Eerste Kamer/ In 1935 volgde hij
wijlen jhr. dr. W. A, Beelaerts van
Blokland öp als griffier! In 1938 werd
hij tevens buitengewoon hoogleraar
te Tilburg.
AL eens eerder schreven wij: het oorlogsgevaar schuilt niet aller
eerst in de wapenen, bet woont vooral in de harten der mensen.
Zonder deze omschrijving al te absoluut te nemen is het toch wel
duidelijk, dat grote gevaren worden opgeroepen, wanneer kleine
en lokale uitbarstingen niet meeropdezelfde schaal kunnen worden
beantwoord. Men stejle 'zich voor: atoomwapenen en raketten hij de strijd
om het Suez-kanaal en bij de onderdrukking van het Hongaarse verzet!
Het is In de stijl vsm rechtbanken, die.alleen maar de doodstraf tot hun
beschikking hebben, "of van. Burenruzies die alleen inaar met complete
uitmoording vanalle partijen kunnen eindigen. -
Dit is geen vertoog- tëgën afschaffing 'van de'i'dfehstplicht' in ."Engeland,
waarover pag kan/worden geoordeeld, .wanneer het plan er ligt; maar het
is wel opnieuw een "poging om aan te tonen, dat ontwapening integraal
Eal zijn of niét zal zijn, zoals hét ook een herinnering is aan het feit, dat
de uitbanning van de oorlog eer een geestelijke dan een materiële aan
gelegenheid ia. En. tenslotte is het een Waarschuwing tegen degenen, die
het 'zo goed hedoefen/dat zij- eerst de traditionele bewRpening willen af
schaffen omdat ze een hekel hebben aan de dienstplicht en omdat ze het
zonde vinden van het. geld, en daarna niet in staat zouden, zijn iets te
doen tegen de dreiging en, wie weet» hét noodlottig geweld zelf van de
moderne oorlogsmiddelen.
LONDEN, Ëx-preniler Sir An
thony Eden is gisteren in gezelschap
van mevrouw Eden. n3ar Nieuw-
Zeeland vertrokken.
Eden, die er vermoeid en over^
spannen uitzag, zei, dat hy op me
disch advies naar Nieuw-Zeeland
gaat. Hij zal daar minstens vijf
maanden blijven.
Eden zei enkele dagen geleden een
„aardige persoonlijke brief" van
president Eisenhower te hebben ont
vangen.
Voor het vertrek werd hem nog
een brief van premier Macmillan
en minister van Buitenlandse Za-
kén Butler onverhandigd.
Rekest vraagt ontheffinf
van rijverbod voor
carnavalszondag
ROTTERDAM.- •'De' Ned. Kath.
Bond van Hotel-, Café-, Restaurant
houders .en Slijters. „Hocres" heeft
deminister van Economische Zaken
verzocht, op zondag: 3 maart a.s.
(carnavalszondag) ontheffing van
het zondagrijverbod tc verlenen en
het besluit daartoe op de kortst
mogelijke termijn bekend te maken.
(Advertentie t.M
(Advertentie LM.)
NEW VORK. Griekenland heeft
in de beheèrschapseommissie van de
VN geprotesteerd tegen de sluiting
van scholen in de Britse kolonie Cy
prus. Het beschuldigde de Britten
van „ontwx'ichting van het onder
wijs".- -
Boekh, Ned, Fr, Duits, Eng, en Spaans
De kortste en voordeligste opleiding
Bekende 'Schriftelijke Cursus)
lexü oil abri eken Emll« Locke loo r U.V, Hulst (Z)
J& Ruw OMS BETER alles ver
TELLEN WAAROM BEN JE BANG
Bil Kyh SCHAAM ME OM
W£] T TE ZEGGEN U'
H&B1' GELUK AK WAS
5 VBANG.'IK HOOPTE DAT
V NIEMAND *T. ZOU 0HT-
VOORAVJU,
-4' ^f\NIET TV^
ii JE F WAS RECHT ACHTER WE,.: HU ÖE&0M IM
TE HAIEH...T0EN ZHN PAARD STRUIKELDE."
W* WEL. HET GEBEURDE ifa
MN EEN RACE DIE EEN" H
PAAR DAGLN HERDER WERD
GEREDEN. MUM VROD JEFj
NUMMER
(Wordt vervolgd)
