TE VEEL GEVRAAGD
versplintering
d:
I
HISTADROET, machtige
en veelzijdige vakbeweging
TERUG
UIT
ISRAEL
TX=
I
1
rCHECHAQUO-
JACK LONDON
LAPLANDERS
Meisje geeft halve maandloon
voor Zweedse Nachtegaal...
Mapai
mem
Spanningen
Sociaal werk
kozen dak van
hotel als bed
SPROETJE SPARKS
door FRANK /GODWIN
goudzoekers
•door
AVONTUREN
VAN -
- KAPITEIN
ROB
Zaterdag 11 mei 1957
DE verplaatsing, van een eskader (Nederlandse) straaljagers uit Duits
land naar het vliegveld Deelen achten wij een nogal verontrustende
zaak. In de eerste plaats om de achtergrond: waarom worden deze
vliegtuigen verdreven uit een omgeving waar veel meer recreatie,
ruimte is dan in Nederland en bet lawaai waarschijnlijk veel minder hin
derlijk is. En in de tweede plaats, omdat het laatste grote aaneengesloten
natuurgebied van Nederland er een stuk van zijn aantrekkelijkheid door
verliest. Het gaar er daarbij niet in de eerste plaats om, dat het hotel- en
pensionbedrijf &chadc zal ondervinden; het gaat vooral om de verarming,
daarin bestaande, dat er weer minder gelegenheid tot rustige ontspanning
zal zijn in ons dichtbevolkte land-
Natuurlijk gebiedt de billijkheid om te erkennen, dat zonder oefenterrei
nen en vliegvelden Nederland niet in staat is, zyn NAVO-verpIichtingen
na te komen. Men kan niet aan de ene kant zich bereid verklaren tot een
bepaalde defensie-inspanning en aan de andere kant nalaten om te zorgen,
dat deze inspanning tot baar recht komt. Dit is het zwakke punt van alle
protesten. Het oefenen met modern materiaal is niet een aangelegenheid,
die zich geruisloos en onopgemerkt kan voltrekken. Eigenlijk is het dat,
vrat men in Nederland graag zou willen. Er komen nu al protesten tegen
de plannen, een (onvruchtbaar) stuk van de door de inpoldering van de
Lauwerszee te verkrijgen grond tot militair oefenterrein te bestemmen-
Nederland ontkomt er in redelijkheid niet aan, oefenterreinen er op na
te houden en vliegVses voor straaljagers. De mogelijkheden zijn echter
beperkt aJa gevolg vyn het feit, dat van de vrij schaarse en nog voort-
durend in omvang afnemende natuurruimte zeer beslist een aanzienlijk
percentage voor de bevolking gereserveerd moet blijven. Dit is een zaak
geestelijke gezondheid. Er is bij de militairen wel eens de neiging,
de betekenis van dit punt te onderschatten. Tegen de straaljagers op Deelen
moet bezwaar worden gemaakt gelet op'de betekenis van dit deel van de
Veluwe voor de recreatie, de nabijheid van het natuurpark De Hoge Ve
luwe en de mate, waarin dit deel van Gelderland reeds aan militaire
doeleinden dienstbaar is gemaakt.
ZO lijkt ons goede reden te bestaan voor het standpunt, dat de straal
jagers op Deelen meer zijn, dan ons land kan verdragen. Misschien
niet In herfst en winter, maar zeer zeker wel in de zomer, en in het
algemeen op tijden met een sterk toeristenverkeer. Wat de minister i
op dit punt aan tegemoetkomingen in uitzicht beeft gesteld, is natuurlijk]
geheel onvoldoende. j
Men moet het probleem niet langs zijwegen benaderen. Dat doet Het
Vaderland, wanneer het zijn misnoegen er over uitspreekt, dat de regering
heeft beslist zonder bet provinciaal bestuur van Gelderland en de besturen
der Velirwegemeenten te hebben gehoord. Het is natuurlijk wel juist, dat
deze de plaatselijke belangen en omstandigheden het best weten uiteen te
zetten; en uit staatsrechtelijk oogpunt is zonder twijfel veel,te zeggen voor
de stelling, dat de lagere organen er recht op hebben, te worden gekend
in zaken, hun grondgebied betreffende, ook al schrijft de Luchtvaartwet
dat toevallig niet voor. Maar door het wekken van de indruk, dat met
meer raadpleging het onheil wellicht ware voorkomen, stelt men" de beoor
deling van het geval op een verkeerde basis.
Want er is geen reden om aan te nemen, dat de regering heeft beslist
gelijk ze deed omdat ze niet wist, wat het provinciaal bestuur en de ge
meentebesturen hadden aan te voeren. Het besluit komt niet voort uit ge
brek aan kennis van zaken; bet komt voort uit bet feit, dat meer straal
jagers boven Nederland moeten vliegen, dan er ruimte voor is. De vlieg
tuigen van Deelen hadden misschien wel ergens anders been gekund, doch
het ware slechts een verplaatsing van de moeilijkheden geweest.
E defensie-inspanning in Nederland vereist ruimte welke er in
redelijkheid niet meer is. Het kan ook anders worden gezegd: in
ons land is tot een probleem geworden datgene, wat in West-
Europees verhand geen probleem hoeft te zijn. Ruimte genoeg en
lucht genoeg is er in de vrije landen, die op leven en dood met elkaar zijn
verbonden. Waarom zou Nederland dan meer moeten beschikbaar stellen,
dan voor zijn welzijn verantwoord is?
De fout van Het Vaderland valt zo nog meer in het oog; het blad zoekt
in het regionale vlak, wat slechts in het internationale valt te vinden. Daar
ligt de oplossing en de mogelijkheid, de kritiek op de regering tot iets
meer te maken dan een uiting van geprikkeldheid over een hopeloze zaak.
Men kan gerust aannemen, dat de regering de straaljagers niet luchthartig
en met een vrolijk gemoed naar Deelen heeft gedirigeerd. Het is echter
geen onredelijke eis, dat ons land ook enige voordelen geniet van een ver
dragsstelsel, dat voor het overige hogere kosten en meer mankracht vraagt,
dan Nederland ooit voor verdediging heeft beschikbaar c< eld.
Een van de overeenkomsten lussen Nederland en Israël is
gelegen in bet politieke bestel: door het stelsel van even
redig© vertegenwoordiging zijn er overmatig veel politieke
partijen, waardoor het vormen van een kabinet altyd een
kwestie van geVen en ne-
Overeenkomsten en te- te wn tot a« Bro>-socialistische De de erote vakbüUie
genstellingen, het zijn van b«tfè £Vert om over 3ÏÏ2
die vaste, vergelijkende hulp- „broedertwisten" te praten.
r i. - «venwel met nadruk onze aandacht
worden gedaan of die ]e uit gevestigd: ook de links-socialistische
jezelf hanteert - als het er om MaI>ani staat scherp en principieel
afwyzend. tegenover da communis
te doen is in een vreemd land ten. Zij -hoort thuis in de buurt van
wat wegwijs te worden. Bevan, niet in die van NennL De
Met deze gebruikelijke en be- met 6 zetels, waar-
proefde methode wordt ook in. Is- L 2 ingenomen door Arabieren,
raël in ruime mate gewerkt. ?raej, ®=hee! !eRl1™ en
ik ben de tel kwijt geraakt van vgtewywmllfen geen enkele re-
de keren, dat bij officiële en min-:, macht.- -4
der-officiële gelegenheden het wa-" M Pt>rnc>vh(>in
ter het vergelijkingspunt opleverde.
,,"U spant u tot het-uiterste in om ;\7an de'viif recerincwartiien zïin
den «ver^het er dus socialistisch,- en geza-
r .ovef, het te menlijk beschikken die ook over een.
meerderheid in de Knes-
zoa opmerking de verdienste dat je set rHi,t u t ecMeI, d d
er vandoordrongen raakt dat de dat men in Se hachelijke omstandig-
waterpypleidirig voor Israel zo es- heden waarin de staat Israël al sinds
sentieel is als de dpk voor ons ziln vestiging in 1918 verkeert, een
e f?n zo breed mogelijke regeringsbasis
Dc tegenstellingen tussen Neder- nastreeft. Vandaar dat ook de kleine
land en Israel zyn vry wat talry- partij van de progressieven roet
ker dan de overeenkomsten, maar cj.-_
die laatste zijn er toch ook, en
telkens denken wij, als ons iets
wordt verteld „net als bij ons".
„Wij hebben op een onzalig ogen
blik de evenredige vertegenwoor
diging ingevoerd en nu zitten we
ging in Israël, ontplooit allerlei
actwiteiten, welke men van een
vakbeweging niet zou verwachten.
Zo wordt bijvoorbeeld deze mo
derne fabiek van melkprod-ukten
te Haifa beheerd en geleid door'
de Histadroet.
men en het resultaat een
coalitieregering is waarin
evenwel en dat is dan
een tegenstelling met Ne
derland de grootste par
ty, de socialistische Mapai,
de toon aangeeft. Over deze politieke constellatie, alsmede
over fle positie van de grote vakbeweging Histadroet ver
telt dr, P. J. Koets in dit artikel het voorlaatste van een
reeks, welke werd geschreven naar aanleiding van een
recente reis naar Israël.
(Advertentie IM.)
Op een zekere avond kwam een on
bekend meisje aan de kassa van het
wereldberoemde circus Barnum and
Bailey. Zij nam een plaats van. drie
dollar en vertelde terloops aan de
caissière dat het haar halve maand
loon was. Maar zij wou persé Jenny
Lind de Zweedse Nachtegaal
horen. Heel toevallig kwam dit Jen
ny Lind ter ore. Zij liet het meisje
opzoeken en bij haar brengen en gaf
haar 20 dollar! Dit is slechts één van
de vele verrassende gebeurtenissen,
zoals die telkens weer terugkomen
in het romantische leven van be
roemde circusartiesten. Lees over
beroemde clowns als Blanus en
Aurïol, leef mee met circussen als
Strassburger, Rastelli, Riogling Bros,
Barnum and Bailey. Al lezend trekt
dit alles aan u voorbij in het circus-
album „De Bonte Droom van het
Circus". Een. boeiend en afwisselend
verhaal met talloze pentekeningen,
vele prachtige kleurenplaten en
plaatjes; geschreven door de circus
kenners bij uitstek J. v. Doveren en
Fred Thomas. Voor slechts 2.50
kunt u dit boekwerk kopen bij uw
roo mbo terleverancier of rechtstreeks
bestellen per brief of briefkaart bij
kantoor „Roomboteralbunr", Postbus
47, 's-Gravenhage. tl krijgt het al
bum dan per omgaande toegezonden
onder rembours. Vermeld vooral dui
delijk uw naam en volledig adres. De
bijbehorende plaatjes ontvangt u
gratis voor rijksbotermerken. U
vindt zo'n merk op elk pakje room
boter
Neem 'n pakje extra voor de zondag!
opgescheept met een
groot aantal partijen.
altijd coalitieregeringen vormen.'
De jonge Israëliër, die mij dit
vertelt kijkt my aan in de ver
wachting dat ik zal delen in zyn
politieke leed. Dat doe ik dan ook,
al is 't niet helemaal op de ma
nier die hij verwacht Hij fleurt er
van op als hij merkt dat hü lot
genoten heeft aan de Noordzee. En
prijst zich zelfs gelukkig, als hy.
hoort hoe bij ons de kaarten lig
gen, want „zó erg is het in Is
raël nu ook weer niet"
ctie van 5' man en de religieuze
arbeiderspartij <10 Kamerzetels) in"
de regering zyn opgenomen. De pro
gressieven vertegenwoordigen de
vooruitstrevende vleugel van de
niet-confessionele en met-socialisti
sche burgerij. Zij tellen veel bekwa-
overmatig me mensen onder hun. leden,
wij moeten hebben dientengevolge een invloed,
vrti-rtiPT, die aanzienlijk groter is dan bun ge
talsterkte zou doen vermoeden. De
religieuze arbeiderspartij (Mizrachie)
is een confessionele groepering, maar
zij heeft zo vertelt op de laatste
dag van .ons verblijf Mosje Sjarett mïg»,
ons steeds duidelijker het karak- IIP®
ter gekregen van een progressieve gi
party. m
Het is ook deze, levendige en wel
bespraakte. ex-minister die bij die
gelegenheid betoogt, dat het goed is WmM
voor een meerderheid, als dat moge-
lijk is zonder aan de eigen beginse- figf
DE Mapai, de socialistische-Zio-
nistische arbeiderspartij (Miüe-
get Poale Erets Israël heet zij vol
uit, maar ik heb niemand die
naam horen gebruiken) is niet al
leen de grootste partij, zij is ook de
enige grote partij. 120 leden (on
der wie tien vrouwen) telt de
Knesset, de volksvertegenwoordi
ging, en daarvan behoren er 40
len ontrouw te worden, rekening te werd de staat Israël gevestigd, maar
houden met de minderheid. Vandaar de Histadroet werd al in december
neiging te zeggen: wjj zijn zelf ar
beiders, bij ons is het dus niet nodig
iedereen bij allerlei beslissingen te
betrekken, want wij weten wel, wat
voor de arbeiders goed is.
T-TeT spreekt vanzelf, flat hier al-
Ie r hand e problemen liggen en
dat er wel degelijk spanningen:aan
wezig zijn van verschillende aard.
Spanningen tossen economische,wen-
1 selijkhedeu en sociale verlangens,
tussen de Histadroet als ondernemer
en de Histadroet als eigenlijke vak
beweging, tussen. de staat en een
maatschappelijke organisatie die
jaren lang. ook heeft moeten, doen
-wat des staats Is. J
Het springt aan de andere kant
evenzeer in het oog, dat hier op een
in me'nïg opzicht -waarlijk unieke
manier een stuk vergemeenschappe-
lijking van allerlei vormen van eco
nomische bedrijvigheid tot stand is
gebracht en zich ook verder ont
plooit. Het moderne Israël is niet en
kel een democratie, bet is een sociale
democratie. Het eerste dankt zij een
aantal partijen, waarvan de Mapai
veruit de voornaamste is, het-twee
de vooral ook de Histadroet, waar
binnen de Mapai een zeer grote in
vloed uitoefent.
De verhouding tussen politieke
partij en „vakbeweging". feitelijk
voor de Histadroet een veel te be-
perkte aanduiding is ingewikkeld.
De leden van de Histadroet stem
men voor hun eigen organen op lijs
ten, op elk waarvan, leden van één
partij voorkomen en die door die
Nu er een Israëlische staat is ligt prtu zijn ingediend. Zo worden,
rpij. -lot deze een deel van krachtens een stelsel van evenredige
ïl d£e activiteiten heeft ovïgmo" vertegenwoordiging, de 13 leden vin
neïSnkabeweertde Hls- het dagelijks bestuur en de 97 van
SroeF2?h wa op allerlei maat- het algemeen bestuur aangewezen.
stóSpeSke terreinen - en het lykt - ^.pa^en, die veel Histadroet
niet waarschijnlijk dat zij zich daar T,.e",y®3®- °-a- bi)
snel vandaan zal willen, of kunnen J; 5ma| p
terugtrekken waarmee onze,vak- Pbcbt- daarin dus ver
M de Msnï (van de 8 Arabische da,t het overwegend-socialistische en 1920, o.a. door Ben Goerion gesticht
Darlementsledeii zhn er Wendfen ^ermios^ Orthodoxe kabinet er toch «mnn wü a*
5 m^T haax Eeasaodeerd) Er rifri voortduring op uit is waar het
tal, die van 9 tot 12 zetels bezet-
allerminst orthodoxe kabinet er toch 4000'leden telde zij bij de oprichting
DU voortduring op uit is waar het in 1947 waren dat er al 182 duizend
:rwegingen van d,w.z. 74 pet van de Joodse arbeiders,
zijn beschou- Nu, tien jaar later is haar ledental
beweging zich niet inlaat. Zij is nl.
ook ondernemer en wel ondernemer
in het groot.
In een vorig artikel heb ik al ver
meld, dat de Histadroet van ver
schillende fabrieken, die wij bezoch
ten, de helft van de aandelen bezit,
ten' en de oppoStionele fel-natio- uinSa5 te hetrelkk4en- °P d« sabbat gegroeid tot 600.000 van wie onge- en dat zij in Eilat een nieuw hoofd-
p -.1 g bv. rnden er ui het grootste deel van veer 40 net. vrouwen: daarhïï mnpt vnnr (noriefpn hwtpmri hntrl
fVrirhaiw» di#. na df» Manai Ha land geen bussen.. worden bedacht datvrouwen Van le- iaat MttM.'Maar'zij'heeft ook eigen yoniiICI«^ ugt opgenoopt, alleen een
grootste is is door 16 Kamerleden a a lijdt iet geen twyfel, dat het den ook zelf .lid (kunnen) zijn. Soms banken, zij is eigenaresse van bouw- duiwen
vertegenwMSiffL de zusterpartij van de Nederlandse uit hoofde van het feit. dat zy .ook en aannemingsmaatschappijen, zij e±ie* ovtr H,s;
fjppp. narKien ïr» "tfvfaai Hui V vatl Arbeid, de Mapai, is „werken", maar anders op grond van exoloiteert steengroeven. Zij Is voor tadroet en haar werk schrijft zal
LjSfc toon aangeeft,, en dat de bin- haar huishoudelijke actirtteit. de bXiganSSse van de „Zim", emdig?g Tettee?
de nationale scheepvaartmaatschap- Jfc p<S^ev®,n°?\ v
Histadroet afgesloten coöperatie, g?Sn!'
ver
plicht! zyn daarin dus vertegen
woordigd, ook de communisten. Bij
de laatste stemming verwierf de
Mapai 60 pet van de stemmen, *n zij
is dus ook in de Histadroet de be
langrijkste groepering.
Daardoor zijn tot nog toe al te
grote spanningen tussen regering,
partij en vakbeweging voorkomen,
maar dat hier stof voor toekomstige
conflicten ligt opgehoopt, alleen een
vormen. De vier .andere vormen sen jn sterke mate haar stempel dra-
mi? geu1, niet aileen> 2oals ik al
de Cheroet gemeen heeft met de 5 schreef, veruit de sterkste partij in
leden .van. de Agoeda, een streng- het land, een. regering zonder haar is
orthodoxe^ groepering^ en de 8 in het huidige Israël ondenkbaar,
commumsten rs de oppositionele
houding ten opzichte van- de Ma
pai, -
De. Algemene Zionisten, die met 12
zetels de derde partij zyn, hebben
vroeger deel uitgemaakt van de re
gering. Zij zijn de vertegenwoordi
gers van de liberale burgerij, en al
hebben ze veel af te dingen op het
sociaal-progressieve beleid van de
coalitie, het is duidelijk dat zij van
communisten en ultra-orthodoxen
nog veel minder moeten hebben.
Pas als zij te kwader ure zouden
worden geïnfecteerd door het extre
me nationalisme van de Cheroet, zou
er van samenwerking tussen die
beide groeperingen, sprake kunnen
zijn. Voorlopig lijkt de kans daarop
Tn de eerste kwart-eeuw .van haar zo lean men verder gaan.
A bestaan was de Histadroet veel „wij moesten kapitaal vormen,
meer dan een vakbeweging. Zy was Enerzijds op nationale gronden, om
de maatschappelijke organisatie by j0ods kapitaal te krijgen in een land-
uitstek van de arbeidende Joodse be- waar in die tijd de kapitaal-bezitters
volking. Het Britse mandaatsbestuur allemaal niet-Joden waren. Maar
ontwikkelde nagenoeg geen sociale daarnaast ook als een middel tot
activiteit. Zo was het de Histadroet opvoeding van onze eigen leden,
die de stoot gaf tot het ziekenfonds- Onze winsten gaan in andere pro
wezen, die medische diensten in het duktieve ondernemingen",
leven riep en ziekenhuizen stichtte. „Gevaar dat we te veel de nadruk
Zij trof maatregelen ten gunste van leggen op ons ondernemer zijn? O
ouden van dagen en van werklozen, nee, wij hebben de vaste regel iets
en legde zo de grondslag .voor- de beter te betalen dan de particuliere
sociale verzekering, die juist tijdens ondernemers, en overigens heeft de
ons bezoek aan Israël een nieuw Executieve Raad van de Histadroet
hoogtepunt bereikte door de invoe- altijd het laatste woord",
ring van een algemene ouderdoms- Dat is de theorie, zoals die wordt
verzekering op 1 april jl. uiteengezet door J. Almogi, in Haifa
Op cultureel gebied ontplooide zij na de burgemeester als secretaris
een al even grote activiteit. Zij geeft van de „Labour Council" (misschien
DJAKARTA De president van
de Sowjet-Unie is vrijdag op over
weldigende wijze door een menigte
van 750.000 mensen begroet in Ban
doeng, waar in *955 de Afrikaans-
Aziatische eer'" -de werd gehou
den.
DEN HAAG. De minister van
Landbouw. Visserij en Voedselvoor
ziening dr. S. L. Mansholt heeft een
uitnodiging ontvangen van. zijn. West-
duitse ambtgenoot om een bezoek
aan West-Duitsland te brengen.
Het ïs nog niet bekend of de minis
ter de uitnodiging heeft aanvaard-
byzonder klein, en blijft de opposi-
tie dus een even weinig homogeen Haar Invloed op het landsbestuur bv. een dagblad uit (de Mapai heeft het best weer te geven met de be-
gezelschap als liberalen, staatkundig is daarenboven des te groter, omdat geen eigen orgaan) en verzorgt tal- stuurdersbond) de machtigste man
gereformeerden en communisten in zy ook in de vakbeweging, de His- rijke andere uitgaven, die bij haar ter plaatse. Intussen is het hier na-
ons land. tadroet, de eerste viool speelt. „Een eigen uitgeverij het licht zien. Zij tuurlijk ook niet alles goud wat er
De regeringscoalitie zelf vertoont staat in de staat" wordt er herhaal- richtte sportclubs op. toneelvereni- blinkt. Van andere kant hoor ik bv.,
een progressieve, om niet te zeggen deiijk van deze machtige organisatie gingen, wat niet al. Kort gezegd: op dat er m Histadroet-bedrijven wel
socialistische signatuur. Van dè 16 gezegd, vaak halfbewonderend, maar elk terrein waariets te doen viel ten een doorstroming is van onderen op,
kabinetsleden behoren er 9 tot de b(j haar tegenstanders en zelfs gunste van de Joden in Palestina, en maar dat juist de uit de arbeiders
Mapai (die bovendien de belangrijk- by enkelen van haar leden! klinkt in het bijzonder van de arbeidende voortgekomen bedrijfsleiders moeite
ste* portefeuilles beheren), terwijl toch in die bewondering ook de kri- "bevolking, trad en in vele gevallen hebben met de bedryfsdemocratie.
twee van de andere in de regering tiek heel duidelijk door. Begrijpelijk, treedt zij op. Zij hebben, aldus mijn. zegsman, de
vertegenwoordigde partijen, ook so- gezien haar machtspositie, maar toehl~——
ciaiistische zijn en links staan van de niet helemaal billijk in het licht van J
Mapai. de geschiedenis. J
Het zijn de geprononceerd links- Misschien zou de formulering ..een I
socialistische Mapam en de Achdoet staat vóór de Staat (Israël)" beter 1
ha Avoda (beide met 10 leden in het recht doen wedervaren aan het para- i
parlement), welke laatste zich van öoxale, en stellig ook wel proble-j
de Mapam heeft afgesplitst toen deze men-ople veren de feit, dat de vakbe- J
naar haar smaak een te linkse koers weging in dit land er heel veel J
wilde houden, zonder evenwel terug eerder was dan de staat. In 1948
eerste plaats aan haar te danken.
CANNES Drie Laplander* heb
ben vannacht "geslapen op het ter
ras van een der duurste hotels uan
CannesZij nemen aan het film
festival deel als acteurs in de Noor
se film ,Zame Jahhi".
Alle drie vader en twee zoons
deinsden terug, toen hun hotel
kamer getoond werd. De vader, een
moedig man, klom het eerste in het
grote ding, waarvan zij hem verteld
hadden, dat het een bed was. Maar
de kinderen konden niet geloven
dat iemand daar in slapen kon. Gis
termorgen verlieten zij hun kamer,
klaar om hun tent op te slaan in
het zand voor het Casino. Maar de
directie van het hotel greep in en
bood hun het terras aan.
MOOI.MAAR DAT
Kon IKnittWETEh,
WEL?
Zt ZATfctt
pjltv LÊHEBBtn
ttnOHT6MAPTh
ÖEVAn&triÈTt
PAKKEH
oifcHonoE.n
SChltrtb
Daar i&OMZ&mAn
Pit OVER
Ml £T ACHTER
U AAM -
26
„Kijk haar eens!" riep hij. „Zy is
een echte flinke meid, zij heeft ook
bexenvlees gegeten. Zie haar sanda
len zwaaien. Zij heeft geen hoge
hieltjes. Zij gebruikt de benen, die
God haar gaf. Zij is een prima
vrouw voor een "berenjager."
Zij keek om met een glimlach van
voldoening, die ook Stoom gold. Er
lag iets kameraadschappelijks in, of
schoon Stoom zich tegelijkertijd zeer
goed bewust was, hoev ïél vrouwe
lijks hem in die vertrouwelijke glim
lach ïegemoet kwam.
Terugziend, toen zij de oever van
de Vrottv enkreek hadden bereikt,
konden zij de troep by gedeelten
langs de helling van de waterschei
ding zien afdalen,
Zij lieten zich van de oever op
de bedding van de kreek glijden.
De stroom, tot op de grond be
vroren, was twintig tot dertig voet
Van de twee boten uit wordt een trans
portbaan gebouwd naar een der toppen van het
bergachtige eiland. Op de landingsvlakte worden
de „condors" gedemonteerd; de rompen worden
geborgen, want daarin zit het kostbare element
geborgen. Maar spoedig onderbreekt één der
mannétï «en gerichte hoogfretluenUestrAAl vaft
het net. det Het gehele eiland overspant om de
vogels ap hun vlucht en bij het landen te lei
den. Ver weg, hoog In Het Andesgebergte. klinkt
in het hoofdkwartier van professor Lupardl een
schel waarschuwïngssein. „Yoto!" roept, de ge-
is nu op zijn minst zeventig of vyf
zeventig graden, ik weet dat - - -
Achter hen. als ze om- em neerzagen mijn wangen bevroren zijn. Zij bran- breed en liep tussen zes a acht voet
konden.zij de lange troep zien nade- den als vuur." hoge oevers van alluviale grond.
>ren. Op vele plaatsen kondigden Op de steile helling van de water- Lange tijd had geen.voet de sneeuw
dunne rookkolommen aan dat er scheiding was geen ijs en ze schep- betreden, die op het ijs lag, en zij
gekampeerd werd. ten de fijne harde sneeuwkristallen wisten, dat zij boven het Ontdek-
Zij zelf hadden een moeilyke als suikerkorrels in dé goudparu tot- kingsaandeel en de pas genomen aan-
i tocht. Zij waadden tot hun middel dat er water genoeg was gesmolten delen van de goudzoekers van Sea
door de sneeuw en waren genood- voor k0f£ie. Stoom bakte spek en Lion waren.
zaakt om de paar meters stil te staan ontdooide beschuiten. Shorty haalde ^«3 op de bronnen," waarschuw-
|om adem te scheppen. Shorty was brandstof en onderhield-het vuur, de Joy, toen Stoom voorop ging door
i de eerste, die voorstelde uit te rus- en joy dekte de eenvoudige tafel be- de kreek, „bij een temperatuur be-
ten. staande uit twee borden, twee kop- «ede? zeventig kan je je voeten
„Wij zijn al meer dan .waalf uur jes, twee lepels, een blikje zout en *t!D- als je er door trapt
op de been", zei hij, „Stoom, ik wil peper, en een blikje suiker. Toen zij Die bronnen, welke zich in de
[er wel voor uitkomen, dat ik behoor- gingen eten, deelden zij en Stoom meeste nvieren van Klondike bevtn-
tijk moe ben. Dat ben jij ook. En ik alles eerlijk met elkaar. Zij aten den, komen nooit tot rust, zelfs met
i kan wel zeggen, dat ik je steeds wil van hetzelfde bord, en dronken uit by de laagste temperatuur,
i volgen, evenals een uitgehongerde hetzelfde kopje. Net water vloeide weg van de
'Indiaan een homp beren vlees. .Maar Het was bijna twee uur in de mid- oevers en lag in poelen, die tegen de
[dit arme meisje hier kan niet meer dag, toen rij over de waterscheiding kou beschermd werden door ia*er
»op haar benen blijven staan, als zij waren en op een zijriviertje van de bevriezen, en verse sneeuw. Zo kon
niet iets in haar maag krijgt. Vrouwenkreek kwamen. Vroeger in ^en over de droge sneeuw stappend,
'Hier moeten wij vuur maken. Wat de winter had de een of andere door een yskorst van een halve duim
'zeg jij ervan?" elandjager een pad gemaakt op de breken en tot aan de kmeen m net
Zo vlug. zo handig en methodisch kloof, dat wil zeggen, bij het bp en water zinken. Binnen vyf minuten
gingen zij te werk met het makenneer gaan had hij altijd weer in ™as bet gevolg daarvan tenznmen
van een tijdelijk kamp, dat Joy, die zyn vroegere voetsporen getrapt. Het «e natte kleren spoedig kon uittrek-
het met jaloerse ogen aanzag, moest gevolg hiervan was, dat er in de. ken aat de -voeten bevroren en
i erkennen, dat de kolonisten het niet zachte sneeuw en verborgen door la- moesten worden afgezet
i beter konden. Dennetakken met een tere sneeuwval onregelmatige heu- Ofschoon het pas drie uur in de
[deken erover gaven gelegenheid tot veltjes waren. Indien iemands voet middag was, begon de lange sombe-
rusten en het bereiden van een maal- een heuveltje miste, zakte hij in de re schemering der poolgewesten
>tiid. Maar stelden zich niet bloot onbegane sneeuw en viel. Bovendien reeds te vallen. Zij keken weerszij-
aan de hitte van het vuur. eer hun was de eland jager een buitenge den uit naar een brandende boom,
[neuzen en wangen flink waren ge- woon langbenig schepsel geweest die de plaats zou aanwijzen van de
wre\»en. Joy, die vurig wenste, dat beide man- middenpaal 'van het laatste in be-
Stoom spuwde 'in de lucht, en daar- nen nog een aandeel zouden kry- slag genomen aandeel. Joy, In vuri-
op volgde zo onmiddellijk een luid gen, en vreesde, dat zij hun pas ver- ge ijver, was de eerste, die het zag.
gekraak, dat hij hét hoofd schudde. traagden ter wille van haar blijk- Zij vloog Stoom voorbij, roepend:
leerde, „kom hier! F.r zv.u voegden op basis
K.B. 8. Zet onmiddellijk de waarnemers uit. Tk
moet weten, wat daar aan de hand is." Yoto
drukt onmiddellijk een paar knoppen in op een, - - - -
groot instrumentenbord en dan gaat hij met zijn I de thermometer tol zes en tachtig aflegde, droeg Shorty s onverdeelde
chef voor een der televisieschermen zitten. r graden onder nul," vertelde Joy. „Het goedkeuringweg.
gekraak, dat hy I
„Ik geef het op," zei hij. „Ik heb bare vermoeidheid, drong er op aan
nooit zo'n felle kou meegemaakt. voorop te gaan, De spoed en - - wy-
Eén winter op de Koyokuk daalde ze, waarop zij de gevaarlijk weg dende boom! Dóar is hij! Die den!
Plotseling zonk zij tot aan het mid
del in de sneeuw.
„Iemand is hier geweest! Kijk de
Ü- sneeuw maar! Kijk uit naar de bran-
