in grotten
Schulden
door FRANK GODWIN
SPROETJE SPARKS
inmenging
bedreigt ons"
Speelse Speurtocht
•«•wttEDEROM staan verkiezingen yoor de deur; en wederom lijkt
V het er veel op dat liet doel er van, ditmaal Het opnieuw eamen-
\'\r stellen van de gemeenteraden, van minder belang is dan het
feit van de politieke krachtmeting in het algemeen en de uitslag
er van. Overal wordt de vraag gesteld of het net zo zal gaan aJs bij de
Statenverkiezingen dan wel dat er sprake zal blijken te zijn van een ver
zwakking van de toen aan hel licht gekomen tendenzen. Het belang van
deze vraag zien wij natuurlijk, opperbest ia, maar wij vinden niettemin,
dat de aandacht toch'allereerst behoort uit te gaan naar wat men in zijn
eigen gemeente poogt te bereiken.
Nu weten wij wel, dat dit iets minder eenvoudig is dan het is geweest.
De gemeenten en trouwens de hele autonomie voor de lagere organen ver
keren in een soort van crisistoestand. Er is een wanverhouding lussen dat
gene, wat de raden zouden willen doen, en het geld dat cr voor beschik
baar is. En de'kritiek richt zich niet op die raadsleden, die door hun.
schrielheid verantwoordelijk zouden zijn voor deze onbevredigende toestand.
De zaak is nJ., dat cr ternauwernood meer schriele raadsleden zijn te
vrnden. De kritiek richt ricb op de centrale overheid, die de koorden van
de buidel veel te strak aanhaalt. Hier zijn vrij dan ook meteen bij de kern
van de zaak aangeland: de verbreking van het verband tussen wat de ge
meenten op eigen initiatief uitgeven en op eigen initiatief van hun burgers
invorderen.
De burgers betalen wel belasting en helemaal niet zo weinig ook, maar
ze storten het in één pot; en de verdelingssleutel is een wiskundig cn geen
politiek instrument. En voorzover het rijk bijdraagt boven wat met toepas
sing van de verdelingssleutel in de kassen vloeit, pleegt bet eisen te stel
len, die met autonomie al bijzonder weinig hebben te maken. Het automa
tisme van de eerste Verdeling en de myloed van de rijksambtenaar bij de
tweede.onverplichte, uitkering, heeft het zelfbeschikkingsrecht van de
gemeenteraden zwaar ondergraven. Het ontbreken van schriele raadsleden
is eenvoudig het; gevolg van het feit, dat het prettiger jen eenvoudiger is,
het odiumvan schrielheid op de brede rug van de regering in Den Haag
jtfiJaden. v-■ Kj
HET zijn dingen, waarover al zeer veel is gesproken en geschreven.
En het zou kunnen zijn dat hierdoor de betekenis van het raads
lidmaatschap in veler ogen kleiner is geworden, dan overeen
komt met de werkelijkheid. Het is juist, dat de raden niet meer
adjnj wat 2e zijn geweest; inaar men onderschatte belang en-taak er van
toch ook weer nieL Ondanks alles verrichten de gemeentelijke organen,
vooral in de grotere-steden, nog gewichtige arbeid. De openbare werken,
de woningbouw, de uitbreidingsplannen, de activiteiten op het gebied van
onderwijs, coltaur en kunst (om deze onderwerpen maar te noemen), zij
vragen veel visie, veel inzicht en veel burgerzin ook. Het zou betreurens
waardig zijn, wanneer men deze dingen vlak bij huis niet meer zag door
dat men rijn.blik al tc zeer vestigde op idcecn en problemen in de verte.
De democratie is geen vaag begrip, ze begint op de stoep van ieders
woning.
Juist .daarom willen wij niet nalaten, te midden van veel geroep en
veel geschrijf over landelijke en internationale politieke vraagstukken, de
aandacht te vestigen op datgene wat ieder zelf in eigen omgeving kan
verrichten. Er is in een democratisch land niets of ieder draagt er zijn
verantwoordelijkheid voor. Dit geldt in de eerste plaats voor de grijpbare
en zichtbare dingen in de onmiddellijke nabijheid. Het besef daarvan is,
naar vrij ons verbeelden, wel eens groter geweest dan op dit ogenblik,
en het wordt belaas de laatste tijd niet bijzonder aangemoedigd.
Nu zijn ongetwijfeld ook in de gemeenteraden beginselen van betekenis.
Wij aanvaarden dan ook gaarne, dat het politieke patroon in de gemeente
raden van soortgelijke aard is als in het parlement. Wij achten'het echter
wel onjuist, dat de indruk wordt gewekt, alsof er parlementen worden
gekozen, dan wel, alsof het voor en tegen van de kernwapens er.in de
raden .op aan zou komen.- Het is een redelijke eis, dat het bij raadsver
kiezingen ook om de behartiging van de gemeentelijke 2akcn gaat, en dat
men deze verkiezingen niet degradeert tot een uitspraak, die haar waarde 1
vooral zou ontlenen aan haar functie als. tussentijds opinie-onderzoek. Wie
dat doet, heeft van de praktijk der democratie heel weinig begrepen en
doet rijn gemeente onrecht.
.Het prachtige verhaal van Orpheus en
Eurydiee Inspireerde de Duitse com
ponist Glucfa tot zijn opera „Orféo".
Niemand zong mooier de titelrol dan
de Jonggestorven, zangeres Kathleen
Ferrler.
van de uitgang te lopen.., de .po
ten, zijn krachtig, 'de knieën Jaag.bij
de grond, de borst, "gedrongen, het
lichaam lang gerekt, We. kunnen het:
dier zuiver identificeren als een
leeuw. Maar onze. nuchtere beschrjj-
ving kan echter niet meer dan een
onvolkomen beeld geven en dc sfeer,
van de plaats, waar het beeld, staat,
diep onder de grond in volslagen
duisternis, niet oproepen".
Hoe komt een mens ertoe, zijn ge
hele leven te wijden aan het zoe
ken en onderzoeken van grotten?
Casteret vertelt daarover in zijn boek
„Dertig jaar onder de aarde". Hier-!
over in het volgende artikel.
leger, generaal Nasoetion. heeft van
daag de beschuldiging uitgesproken,
dat buitenlandse mogendheden een
complot hebben gesmeed om presi
dent Soekamo, premier Djoeanda en
hemzelf te vervangen door personen,
die meer rekening zouden houden
met de verlangens van die mogend
heden. Hij verklaarde tevens, dat
centrale troepen op Celebes en Hal-
maheira zijn geland, om et*n offensief
te beginnen tegen het laatste bol
werk van de opstandelingen.
Een besluit is uitgevaardigd, waar
bij aan alleIndonesische staatshui'-
gers tussen 18 en 40-jaar burger-
dienstplicht jvordt opgelegd. Ieder
een, die" onder dit-besluit valt, zal
verplicht zijn bepaalde, werkzaam
heden uit te.voerenr en de_ rege
ringsinstanties bij te staan in het
handhaven van de veiligheid. Ook
zullen zij werkzaamheden van mili
taire aard moeten verrichten.
Volgens een regeringszegsman
heeft communistisch China aangebo
den vrijwilligers naar Indonesië te
zenden, die zouden kunnen helpen in
de strijd legen de opstandelingen.
De Indonesische 'regering schijnt
echter weinig voor deze hulp te
voelen.
(Advertentie i.Mj
vraag AGFA films
nietsI
VERMOEDELIJK hebben dc verklaringen van De Gaülle op zijn
persconferentie in bet kamp der regering een zucht van verlichting
doen opgaan. De man is zeer verlangend, het land te redden, maar
zal toch alleen als redder optreden wanneer men hem ais zodanig
aanzoekt. Nu kent' de Franse grondwet we! het begrip formateur, maar
niet het begrip redder. De Gaulle wil <his iets buitensporigs zonder intussen
tot de buitensporige middelen zijn toevlucht te nemen 'die sommigen van
hem hadden gehoopt en anderen gevreesd. In regeringskringen heerst nu
de mening, dat dé man ongevaarlijk is.
Is hij ongevaarlijk? Mollet heeft niet ten onrechte vastgesteld, dat hij
eventueel zelf wil bepalen naar welke regels hij regeert, hetgeen hent
stempelt tot iemand die de wetten des lands niet eerbiedigt. Er zal dus.iets
onregelmatigs moeten gebeuren voor hij het bewind in handen kan nemen;
maar hijzelf heeft rich een tegenstander van onregelmatigheden betoond.
Ergo, er kan niets gebeuren. Doch dit is de theorie. De praktijk is-anders.
Het is duidelijk genoeg, dat De Ganlle op dit ogenblik het enige alternatief
is. wanneer de regcring-Rflirolin faalt. Als de vierde republiek en haar
instellingen op dit beslissend ogenblik in gebreke blijven, is het niet goed
te zien, hoe men zich desondanks braaf aan de grondwet houdt.
DE GAULLE is ongevaarlijk, wanneer het kabinet-Pflimlin door
flink en doortastend optreden een einde weet te maken aan de
huidige crisis. Daarvoor is- allereerst nodig, dat het de militaire
cn burgerlijke autoriteiten in.AIgerië tot gehoorzaamheid dwingt.
En vervolgens moet het in het eigen land vooral op financieeheconomisch
gebied orde op zaken stellen. En verderaf maar onontkoombaar ligt er 1
dan de noodzaak, een regeling te vinden voor het Algerijnse vraagstuk; een
regeling, die iets yan de Franse belangen veilig stelt, maar die onmogelijk
in oyereènstemmióg' kan zijn met de eisen, die de huidige leiders, van het i
(Franse) verzet stellen. Het is niet weinig, maar het is niettemin het mini-
mum. Als regering (en volksvertegenwoordiging!) dit volbrengen, zal er
geen redder in Frankrijk optreden. In het andere geval weten wij het nog
co niét. VV
Indonesische leiders
„Buitenlandse
President Soekarno heeft in een
boodschap ter gelegenheid van de
vijftigste verjaardag van de eerste
onafhankelijkheidsbeweging in In
donesië (de 'dag van nationaal ont
waken) gezegd, dat thans het ideaal
van de onafhankelijke eenheidsstaat
wordt bedreigd'door acties, van con
trarevolutionairen en een buiten
landse aanval.
In dezelfde geest spreekt de stal-
chef der marine Soebyakto, die de
mening Is toegedaandat buiten
landse oorlogsschepen intimiderend
optreden in de Indonesische territo
riale wateren. De nationaliteit van
deze schepen is onbekend.
De chef-staf van het Indonesische
(Advertentie I.A1.)
Drink
j De moderne 7^
stimulans voor
de hedendaagse vrouw
Bij apotheek en drogist
DAGELIJKS FEUILLETON DOOR ANN BRIDGE
Dankjê. Hè,
DAr HeLpr
Ha!noü hêb ik
Mtrten op-vinser-
AfDRUKKEM VAN EEW
ECHTE DETECTIVE
ir, OP HET öLASlU
Hier is het
WATER MEMEER!
zich hééft schuil gehouden in het struikgewas,,
komt naar voren. Maar Margót is zo opgewonden,'
dat zij hém niet eens ziet. Alleen.tante Ame-
'lie heeft Dick Harper wèl gezien. Bevend van
woede sloft zij, zo snel ze kan, terug naar de
salon.
Dinsdag 20 mei 1958
'X'OEN ik thuis kwam txm de reis,
a vertoonde mijn vrouw enige op
vallende eipenaurdiglteden.
In de eerste plaats droeg zij een
nieuwe jurk, die uast niet van een
pordijn gemaakt .icas en in de twee
de plaats begroette zij mij veel' stra
lender dan na achttien jaar huwelijk
redelijkerwijs kan worden verwacht.
Is'er wat'/"vroeg ik.
„Ja. Oom Frits is dood" ant
woordde ze.
„En heeft hij je wat: nagelaten?''
riep'.ik.,- -• -.v
Ze. knikte gelukkig. -
*t.!,lV"as geen fortuin, .maar:; toch
wel een lekker sommetje, net gróót
■genoeg, om zónder hartzeer over de
balk te' smijten. .Er zat helemaal
geen navrant bijsrfiaakje aan het
geld. Oom Frits was een en negen
tig." géworden,dus nietbepaald
wreed' uit het volle leven weggerukt.
Treuren hoe/den we niet, want we
kenden hem nauwelijks. H\j was een
eigenzinnig heerschap, dat. als in
de herfst de bladeren niet snel ge
noeg van de boom in zijn tuin .wil
den vallen, ze met dehark van de
takken ritste. Zijn huis kwam hij
i nooit uit en aangezien hij in ronde
bewoordingen duidelijk had gemaakt
dat hij Op bezoek niet geiteld u-as,
onderhielden we een formele relatie
met hem, die nu plotseling vrucht
afgeworpen had.
„En wat ga je nou doen met ai
dat geld?" vroeg ik, terwijl ik naar
de jurk keek.
„Ja, dat jurkje heb ik er afgeno
men," zei ze. ,£n jij krijgt heus wel
een regenjas of zoiets. A-laar de
rest
„Ga je oppottenbegreep ik.
„ATee", riep ze, Van de rest ga ik
ai onze schulden betalen."
Alleen reeds bij het vooruitzicht
straalde zij van pure verrukking.
Want de schulden spelen «iirds
mensenheugenis een grote rol in ons
leven. Iedereen heeft ze geloof ik,
maar wij hadden ze in twee soor
tengewone schulden en bevroren
schulden.
Misschien ontgaat XJ de nuance.
De gewone schuld is een levend
organisme, dat inkrimpt als je wat
betaalt en weer uitzet als je ter-
zelfdertijd iets nieuws bestelt. Maar
de bevroren schuld is een jaren ge
leden' geslagen wond,die wel ver
droogt. maar nimmer heeltSoms
'zeg je achteloos„Ik weet, er staat
altijd nog van lang geleden een post
je, ik vergeet .het «iet hoor
Middenstanders zijn dan te be
leefd om ie zeggen: Ja maar je.
hetaalt 't ook niet." Ze glimlachen-
en blijven hopen,
„Ikga iedereen zijn geld bren
gen!" riep mijn vrouw; wapperend
met een lange lijst die zij tijdens
mijn afwezigheid had opgesteld,
,Jieerl\jk! Dan kan ik voortaan al.
tijd gewoon opentrekken als er ge
beldwordt!".
We trokken er eert dag voor uit
en'begonnen hij de slager.
„Ik kom die vier en negentig gul-
l den betalen, die al sinds 1952 staat.'"
i riep mtjrc vrouw, al op dé drempel.
Gelukkig .had de •man -een sterk
hart.
Hij moest wel even gaan zitten en
ztjn tanden bibberden tegen het gla»
f töen -hy zijn water'dronk. Maar een-
maal van zijn ontroering hersteld
schonk Jty ons, spontaan, een twaalf
persoons biefstuk en geleidde ons
naar de deur of wij vorstelijke per-
j sonen waren,
i .Zijn/reactie bleek symptomatisch.
Ouerai waar. w^ bevroren schulden
kwamen ontdooien geraakten de
winkeliers,- na aanvankelijk wit, as
grauw, of purper te zijn géworden
van ontsteltenis, in een oeverloze
feeststemming en bedolven ons on-
cler geschenken. Met tassen vol
heerlijkheden kwamen wc eindelijk
thuis. Toén mijn:vro>jw de oogst op
tafel had uitgestald flessen drank,
vlees, bloemen, gebak, conserven, si
garetten j maakte dit - smake'lyfc
stilleven rntf opeens de moraal van
de historie duidelijk.
De. deugd wordt beloond, staat in
de brave boekjes.
Mo ar de nette mensen, dié nooit
schulden maken en alles contant be
talen, komen \erbekaaid af. Krij
sen die soms zo'n cadeautafeltje?
Weineen. Die krijgen niks.
Des te raadselachtiger, vrienden,
dat cr nóg zoveel nette mensen
zijn
- KRONKEL.
WENEN Nog 232 Oostenrijkse
staatsburgers zijn lid van het Franse
Vreemdelingenlegioen, aldus.een me
dedeling van de Oostenrijkse minis
ter van Binnenlandse Zaken in hét
parlement.
rotsblokkehj*vroeg de professor aan
Julia- „Bent u geïnteresseerd in
archeologie?"
„O, niet in het minst! Ik weet er
totaal niets vanaf."
De professor was eei verrassing
geweest voor Julia, Door haar. vol
slagen onbekendheid met academi
sche zaken had ze de een of andere
heel oude en slordige figuur ver
wacht, met kleren waar de motten
uitvlogen en een lange baardter
wijl Carnforth nog betrekkelijk jong
was, een gladgeschoren gezicht had
en. er niet onknap.uitzag; verder
was hij bijna fatterig netjes op zijn
kleren. Hij had een prettige stem
en lachte hartelijkbij deze open
hartige getuigenis.
„Maai" waarom?"
„Oh, vanwege de deviezentoewy-
zing. Ik ben hier voor iets anders en
moet mü in mijn onderhoud voor
zien. Maar ik ben een goede se
cretaresse, als ik er ben!" zei Julia
schertsend. „Maar ik kan er de hele
tijd" niet zijn ik heb de arme
Madame La Besse van 'tevoren ge
waarschuwd. En eerlijk gezegd zou
ik niet graag deze grafschendery
willen missen ik brand van ver
langen om al die gouden juwelen
te zien! Vindt u er wat t' :tublieft."
„ïk zal mijn best doen." zei Carn
forth opnieuw lachend. Op dit mo
ment hadden ze op de helling een
punt bereikt .waar het door de wind
meegedragen .zand ophield en ver
vangen werd door een met stenen
bezaaide roodachtige aarde, waar
kleine, struikachtige planten ston
den; hier lagen de rotsblokken vef"
der uit elkaar en de professor hield
stil voor een laag heuveltje dat tut
de grond oprees.
„Dit zou een graf kunnen zijn, zei
hij. „Waar zijndie Arabieren nu
met de spade?"
Die Arabieren kwamen een eind
achteraan en waren bezig Madame
La Besse op te hijsen: de predessor
merkte nü.nyn heuveltje met een
klein steenboopje en klom verder
naar boven ze vonden nog ver
schillende andere veelbelovende
plekken, die hij op gelijke wijze
merkte. Op de top aangekomen gin
gen ze even zitten om adem te
komen. - terwijl ze genoten van ae
zon en de scherpe, zout-1 atlantische
lucht: Julia baalde haar verrekij
ker uit het foudraal en constateerde
dat de Flnetta nog steeds in de la
gune lag en dat de Arabische be
manning nog steeds -op het dek
kookte. Toen de oude Belgische en
haar escorte arriveerden werd- be
gonnen met graven*,- -