Bedenkelijke symptomen
Minder reizigers, minder
winst: geen dividend
i
r
LEX SORAYA
kaiz™
Uh
AAN HET EINDE
HOOFDSTUK
van het
Donderdag 10 jnK 1058
NS-JAARVERSLAG OVER 1957
Eerste klasse
steeds leger
ffuidgersezirsg
Verandering op touw
in Britse vloot
Eerst oplossing kwestie-Irian
Djakarta gebruikt schuld
aan KLM als dwangmiddel
In Nederland
ruim 3200
km spoorlijn
Weer incidenten op
Cyprus
Storingen in
'radioverkeer
Vanavond
Senaat aanvaardt
Belgisch kabinet
Door Nicholas Blake
SPROETJE SPA
oor FRANK GODWIN
jEHerwirvArt
HUnOGEfi ZILT!
L\vly m
PERSVRIJHEID heelt haar bedenkelijke kanten. Gemis aan persviij-
beid beeft echter veel meer bedenkelijke kanten. Het is in de men
selijke samenleving vrijwel nooit een kwestie zwart <ui wit. Maar
het is wel dikwijls een kwestie van duidelijk wit met zwarte vlekjes
en duidelijk zwart met witte vlekjes. Persvrijheid is het eerste, perscen-
suur het tweede. In de tijd. dat in sommige grote Europese landen dc cen
soren nog vhiijg met de schaar werkten, was net bezwaar bij de kranten
nog niet eens zozeer het feit, dat er censoren waren. Het bezwaar was, dat
de censoren haast altijd het verkeerde schrupten. In de Westelijke landen
horen de censoren lm tot her verleden. Laat hen nimmer terugkeren!
Wie deze ontboezeming niet goed begrijpt, moge weten, dat onlangs
iemand ons een Brits seusarie-ochtendblaadje onder de neus hield; een
ding volgestopt met misdaad-reportages, echtscheidingen, filmster-intimi-
teiten en roddel over hooggeplaatsten, die moeilijk in staat waren, tot ver
weer. Hij vroeg ons, of wij zoiets nu fijn vonden. Wij waren gelukkig in
staat, op onze beurt hem een exemplaar van de Volkisciie Beobachter van
september 1939 te presenteren, overlopend van nazi-overwinningsgebral. ge
meenheden tegen de Joden en dreigementen tegen de Westelijke plutocra
ten. Vindt ge dit dan fijn, informeerden wij. Hij kon niet anders dan
ontkennend antwooiden eti toegeven, dat zo beschouwd het Britse krantje
toch nog. tienmaal beter was.
Bij beperking van de pe'rsvrijhcid moet men zich voor ogen stellen, dat
het middel ai heel gauw efger is dan de kwaal. Vandaar, geloven wij, de
bezwaren van de West-Duitse journalisten organisatie tegen wat wordt ge-*
noemd de Lex Soraya. Er is de laatste tijd schaamteloos veel gepubliceerd
over de vroegere echtgenote van de Perzische sjah. die geen kinderen kon
krijgen," vooral in Duitsland, waar deze vrouw nu woont. De Perzische am
bassade heeft tegen deze indiscrete schrijverij geprotesteerd en de rege
ring te Bonn heeft zich herinnerd, dat dingen van deze aard al heel wat
vaker zijn geschied in de Bondsrepubliek. De nu ontworpen wet wil aan
dit soort publicaties een einde maken.
DUITSLAND en Oostenrijk staan niet zo gunstig bekend voor wat
betreft de wijze, waarop daar over het leven van gekroonde hoof
den en andere hooggeboren personen wordt geschreven. Het zijn
vooral de weekbladen, die blijkbaar aan deze lectuur behoefte
hebben. Psychologisch is het misschien nog altijd een gevolg van het feit,
dat men juist in deze landen in vroeger tijd verplicht is geween de vorsten
en hun familieleden met meer dan gepaste eerbied te behandelen. Aan het
smakeloze van het geval verandert dat echter weinig.
Hoe er intussen tegen op te treden? Naar onze mening (die dus over
eenkomt met die van de Duitse journalisten), rijn wettelijke regels op dit
punt niet gewenst en trouwens welhaast onmogelijk. Wie wil de regering
vrijwaren van onbehoorlijke berichtgeving? De omschrijving: gekroonde
hoofden en hun familieleden, lijkt wel te eng, omdat ze staatshoofden, die
toevallig niet van koninklijken bloede zijn. uitsluit. Het betrekken echter
van deze laatste groep in de verbodsbepalingen brengt weer allerlei poli-
tïeke consequenties mee. Velen in Nederland zullen zich herinneren hoezeer
indertijd de pers is gehandicapt geweest door het feit, dat Adolf Hitler
gold als hoofd van een bevriende staat.
De conclusie moet toch wel zijn. dat het niet aangaat, door middel van
•wettelijke bepalingen de pers te dwingen, met vingers en pen af te blij
ven tan een bepaalde groep hooggeboren personen. Het scheppen van een
uitzonderingstoestand voor een categorie van mensen past niet meer in
deze tijd. Er past echter wel iets anders in, namelijk bet besef, dat de
kranten van het persoonlijk leven van de mensen, hooggeborenen en an
deren, hebben af te blijven. Het vastleggen hiervan, bij de wet echter is
jiict goed mogelijk en trouwens ook geheel ongewenst. Het is een zaak
van goede journalistieke stijl, die de vrucht behoort te zijn \an de verant
woordelijkheid, waartoe de persvrijheid verplicht.
BLIJKENS onlangs gepubliceerde statistische gegevens is de K.L.M.
nog altijd de derde in. grootte onder de luchtvaartmaatschappijen.
Maar de positie van deze„ ook. thans nog in hoofdzaak nationale,
onderneming is er de laatste tijd niet sterker op geworden. Het ver
vallen van de lijn op Djakarta is een harde klap geweest, mede doordat
de landingsrechten in Singapore daardoor in liet geding zijn gekomen.
Iets van de moeilijker geworden toestand weerspiegelt rich wel in de
wrevel, die bij de vliegersstaking zo duidelijk is gebleken en die ook op
dit ogenblik nog piet is geweken. Het aanstaand heengaan van. de heer
Van der Ploeg als directeur is opnieuw een aanwijring.dat er in de leiding
iets niet klopt. Ea juist op,dit moment-i# het zo noodzakelijk, dat de lei
ding krachtjg en eensgezind poogt, elders te herwinnen, wat het op de
Üjnen naar het Verte Oosten verliest,
En dan moet gezegd worden, dat in vele 1 ringen tijfel heerst of de
huidige president-directeur, de heer Aler, we» uc meest geschikte figuur
is om de K.L.M. veilig door de huidige erfsis heen te loodsen. Misschien
is crisis een te sterk woordmaar er rijn in ieder geval moeilijkheden en
het is duidelijk, dat die slechts kunnen worden overwonnen door een be
leid, dat uitmunt door tact en kracht en deskundigheid. Op.de vraag of
de heer Aler die in voldoende mate bezit, zullen niet velen een bevestigend
antwoord durven geven.
(Van een onzer redacteuren)
UTRECHT. De Nederlandsche
Spoorwegen boekten in 1957 een
winst van 3.5 miljoen tegenover
i 10.4 miljoen in 1956. Als oorzaken
van deze achteruitgang noemen de
Spoorwegen in hun jaarverslag
1957 een. geringe daling van het
aantal reizigersen een iets gro
tere achteruitgang van het goede
renvervoer, door de tarief verhogin
gen van 1 april en door de econo
mische ontwikkeling. Bovendien ste
gen de kosten door loonsverhogin
gen, prijsverhogingen en door het
toenemen van afschrijvingen en te
betalen rente.
Dividend zullen de Spoorwegen
over-1957 (1956: 3 procent) niet uit
keren, als het directievoorstel wordt
aanvaard- In plaats daarvan zal de
winst, samen met de onverdeelde
winst over 1956 van 1.4 miljoen op
de nieuwe rekening worden over
geschreven.
De totale opbrengsten van het be-
drijf stegen in het verslagjaar met
18.5 miljoen tot 506.7 miljoen;
het personenvervoer alleen leverde
269.1 miljoen op, of t 10.6 miljoen
meer dan m het voorafgaande jaar,
het goederenvervoer 207.6 miljoen
of 79 miljoen meer. Tegenover
deze inkomstenstijging stond ..een
verhoging van de kosten met 25.4
miljoen, en wel van 477.9 miljoen
tot 503.3 miljoen.
Voor het maken van vrije kruisin
gen met met-rijkswegen werd, even
als m 1956, opnieuw 4 miljoen ge
reserveerd. Bovendien werd een be
drag van 1.3 miljoen bestemd ais
bedrage tot dekking in het tekort
i van het pensioenfonds voor het in
Nederland gestationeerde personeel,
dat vroeger in dienst was *bij de
Spoorwegmaatschappij Mechelen
i Terneuzen-
De groei, die de omvang van'het
reizigersver voer sinds 1953 vertoon-
i de, kwam in 1957 tot stilstand: het
I aantal reizigers, 189.4 miljoen, bleef
j vrjjwel gelijk, de gemiddelde .af
stand, die ieder van hen aflegde,
daalde van 40.7 km naar 40.2 km In
het goederenverkeer maakte de stij
ging der laatste jaren plaats voor
een daling van' ruim 4,5 procent, en
wel in het geheel als gevolg van
de vermindering in het binnenlandse
vervoer, dat terugliep van 17.3 mil
joen ton in 1956 tot 15,9 miljoen ton
in 1957,
De vermindering van het totale
aandeel der le klus in het perso
nenvervoer, die reeds een aantal ja
ren waarneembaar is, zette zich
voort: het totale aantal reizigers/ki
lometers daalde van 9 procent m
1956 tot 8.6 procent m het daarop
volgende. jaar.
Evenals in 1956 groeide het ver
voer op weektraject- en op jeugd-
kaarten sterk. Gedeeltelijk ais ge
volg van de tariefsverhoging van 1
april steeg het aantal weektraject-
kaarten bijvoorbeeld met 24.7 pro
cent. Het vervoer op jeügdkaarten
nam toe met 11.9 procent, de verkoop
i van maandtrajectkaarten en week-
kaarten daarentegen daalde, evenals
de afgifte van enkele reiskaarten en
l
retourbiljetien. Voor de daling van
deze laatste soort vervoerbiljetten
zien de Spoorwegen als oorzaak dc
vermindering van het vervoer van
militairen en de tariefsverhoging.
Het aantal reizigers, dat vervoeid
werd met de trams of bussen van
de omstreeks twintig dochteronder
nemingen der NS hep met 2 procent
terug tot 175 miljoen.
(Advertentie t M
j Huidzuiverheid - Huldqezondheid
Voelen en oksels Iris door Purol-poeder
LONDEN. -De Britse marine znl
dit jaar 5 kruisers, torpodoboot-
jagers, 33 fregatten, 9 mijnenvegers
en 31 motortorpedoboten afschaffen.
In 193S en 1939 zullen als nieuw
oJ gemoderniseerd schip '1 vlieg-
kampschepen, 2 kruisers, 13 fregat-
ten. 10 mijnenvegers. 7 schepen van
j ander type en enkele duikboten in
1 gebruik worden genomen.
DJAKARTA. Volgens het dag
blad „Sin Po" heeft de Indonesische
regering besloten, de betaling van
een schuld van ruim 5 miljoen gul
den aan de KLM op te houden, „tot
dat een oplossing in de kwestie
Nieuw-Guïnea zal zijn verkregen."
Het bericht werd door de regering
en door de Indonesische luchtvaart
maatschappij Garoede (te wier name
(Advertentie LM.)
2e reuzenpak 20 cent goedkoper
UTRECHT. De lengte van het
spoorwegnet in 'ons land bedroeg
eind 1957 3.232,5 k*n. tegen 3.229,9
eind 1956. Met de beveiliging van de
spoorwegen werden opnieuw be-
langryke vorderingen gemaakt en
ook werd voortgegaan met de mo
dernisering van het materieelpark.
Op het einde van het jaar werden
de laatste elf stoomlocomotieven uit
de dienst genomen.
Het aantal in gebruik zijnde elek
trische en dieselelektrische locomo
tieven bedroeg eind 1957 550 tegen
478 het jaar daarvoor. De.aflevering
yan 1763 nieuwe goederenwagens
overtrof de afvoer van verouderde
en versleten wagens. Het totale aan
tal goederenwagens in eigendom
steeg met 95 tot 22.232.
NTCOSïA Er hebben zich woens
dag op Cyprus een aantal inciden
ten voorgedaan, waar by een. Griekse
Cypridbt is gedood en verscheidene
Griekse en Turkse bewoners van het
eiland verwondingen opliepen.
Uit een rijdende auto werd gescho
ten op Griekse Cyprioten bij een
café, waardoor een persoon om het
leven kwam en vijf.werden gewond.
Verscheidene Grieken werden, ge
wond door het ontploffen van een
bom in de voorstad Kaimakli van
Nicosia.
Een Turkse politieman in Nicosia
werd bij een aanslag met een vuur
wapen gewond, evenals twee andere
Turken bij een bomexplosie.
DEN HAAG. Lt.-generaal A. G.
M. J. F- van der Kroon, eerste on
dervoorzitter van 't Nederlandse Rode
Kruis heeft op Huis ten Bosch aan
Prins Bernhard en staatsraad mr. W.
F. Schokking, voorzitter en vice-
voorzitter van het Nationaal Ram
penfonds, het 'Kruis van Verdienste
van het Nederlandse Rode Kruis uit
gereikt.
r gen en men mag dus aannemen, dat
Jn wij het ergste al gehad hebben".
Tour op tv
D' E vele hard werkende wielersport-
minnaars, die deze week de in dc
middaguren rechtstreeks uitgezon
den reportages van de Tour de France
niet hebben gezien, zal het genoegen
l doen dat do Nederlandse tv ook zondag,
i middag een heeidverslag relayeert. Van
half vier tot halt vljr kunnen zij ge
tuige zijn van de tijdrace op de berg
Vcntoux.
\AT E hadden eigenlijk best iets
wV 7neer dieren teülen tien, nu
Artis toch als foneelstndio fungeer'
de. Vooral a'e eerste helft van hef
Fedder-mysterie, dat Jan de Koek
speciaal voor opvoering m deze om-
geving had geschrevenverliep heel
tiaag. Enkele heren liepen kalmpjes
aan wat geheimzinnig te doen ach
ter blinde muren en voor een kooi
tnet trilde dieren. Op een gegeven
moment zagen toe op de achtergrond
de heer Han Renzenbrinkons aan
gekondigd als medewerkende aan
het spel, een groepje bezoekers rond
leiden. Zo nu en dan toas er even
een close-up van een niet zo ge
vaarlijk lijkende leeuw. Pas nadat
het duistere zeemannetje dooieen
slang was gebeten en de nog duis
terder morfinehandelaar met sen
fiks schot loas 'neergeknald Jarcm er
ivat spanning Jn-lhet geheel. De ont- -
knoping was aardig gevonden, maar
Artis had een-belangrijker rol in
het geheel kunnen spelen, dachten
wij. Al hebben we waardering voor
de wijze, waarop regisseur Peter
Koen de vele problemen- d.te so'n
„openluchtvoorstelling" me t rich
brengt, heeft opgelost.
H.Sr
OVER de gehele wereld zijn er de
afgelopen drie dagen klachten
geweest over storingen in het radio
verkeer. De oorzaak daarvan moet
worden gezocht in een hevige mag
netische storm, veroorzaakt door een
vrij hevige uitbarsting op de zon.
Ook in Nederland zijn de gevolgen
van deze uitbarsting te bespeuren
geweest. Scheven in gen Radio b.v.
heeft zo nu en dan bijzonder veel
moeite gehad, om verbinding te krij
gen met schepen vooral met sche
pen die in de West varen. De vrij
grote zonnevlam, die al deze moei
lijkheden heeft veroorzaakt is maan
dagmorgen om 4 uur GMT waarge
nomen. o.m. in Japan en duurde
anderhalf uur Het KNMI in De Bilt
en het PTT-ontvangststation te Ne-
derhorst den Borg, die ons deze in
lichtingen gaven, voorspellen eens
gezind: „Verschijnselen als deze du-
ïen doorgaans ten 'hoogste twee da-.
IN het programma van Hilversum i
van 8 05 tot 905 uur een concert
door het Omroepkamerorkest, dat
o.l.v. Maurits van den Berg o.a. de
Variaties op een. thema van Tsjed-
kowski van Anthony Arnensky en het
Dtvertimento. voor kamerorkest van
Otmar Nussift. uitvoert. Solist in het
Concerto Hrico voor viool en orkest
van Johan Franco is-Nap de Klijn.
Het door de AVRO verzorgde tv-
programma brengt na het Sportpa-
norama de tweede Perry Como Show,
waarin u o.a. kennis kunt maken met
de vermaarde song-schrijver Richard
Rodgers.
de schuld staat} tot nu toe niet beves
tigd of ontkend.
Het bedrag m kwestie is aan de
KLM verschuldigd wegens het ver
lenen van technische diensten aan de
Garoeda. Het dienaangaande tot
1960 'lopende contract werd verbro
ken. in de tijd. toen Nederlandse on
dernemingen in Indonesië in beslag
werden genomen. -
Ten opzichte van de Nederlandse
bedrijven heeft de Indonesische pre
mier Djoeanda verklaard, het m be
ginsel eens te zijn met de opvatting,
dat ook de Indonesische arbeiders
zeggenschap moeten hebben in 't
verdere lot der door de regering
„overgenomen" bedrijven.
De minister van Buitenlandse Za
ken Soebandno heeft gisteren weer
over de ontwikkeling der politieke
betrekkingen tussen zijn land en
Amerika gesproken en daarbij ver
klaard. dai de groei van goede rela
ties tussen beide landen zou wordrn
gewaarborgd „als Amerika meer de
nadruk zou leggen op de eigen per
soonlijkheid van Indonesië en 't ge
meenschappelijke belang van beide
staten, dan op de betrekkingen tus
sen de V.S en Nederland". Hij zeide
dit bij de ontvangst van vice-admi-
raal Riley, chef-staf van de Ameri
kaanse vloot in de Stille Oceaan.
Uit Bonn wordt gemeld, dat daar
een Duits-Indonesssche commissie
van regeringsvertegenwoordigers
heeft beraadslaagd over dc mogelijk
heid tot het verlenen' van technische
en economische "hu ip door de Bonds
republiek aan Indonesië en over de
eventuele omvang van deze hulp
verlening.
BRUSSEL. De Belgische Senaat
heeft woensdag met 90 tegen 83 stem
men zijn vertrouwen in de nieuwe
katholieke minderheidsregering uit
gesproken.
De Kamer van Volks vei tegenwoor-
digers heeft de vorige week al haar
vertrouwen m de regering uitge
sproken met "een_zeer kleine meer
derheid. De Christelijke Volkspartij
heeft, in tegenstelling tot in de Se
naat, geen meerderheid in de Kamer
maar de regering kreeg de meerder
heid door onverwachte steun- van
twee liberalen.
(Advertentie i.M
'twinkelend'
DROPS
keuze uit 5 «naken -19 cent pet rol
I f-fET bootje lag op vertrekken,
1 toen. een «route, uuer gestalte het
begrip vruchtbaarheid welsprekend
symboliseerde, mei vijl kleine kinde
ren aan boord kwam. Achter haar
toerei de loopplank ingehaald waar
door haor daad iets onherroepelijks
kreeg. Een beetje paniekerig vroeg
ze aan een mnn, die tegenover mij op
de bank zat:
„Deze gaat toch wel naar Ouder-
kerk, hè''"
,.Uh", deed denman.
f Het was geen m dc Nederlandse
taalschat voorkomend tvoord doch
I ren vormeloze, uit zijn binnenste op-
1 wellende klank, die h(j uoortbrncht
zonder zijn lippen te bewegen.
f ,Js 't nou je of neen?" vroeg de
vrouw.
„Uh". deed de man tueer. Maar
nu knikte hij er bij.
„Je bent zeker bang dat je tong
j slijt", zei ze. „Beleefd hoor",
S £n zy voerde haar kinderen ver
ontwaardigd mee naar het uchter-
dek. De man bleef roerloos tegen
over mij zitten, een tanige vijftiger,
met een uit weerbarstig hout gesne
den facie, dat niets uitdrukte. Al
leen zijn donkere, sombere ogen ga-
vpn toegang tot zijn ziel. Geruime
tijd later we voeren al zei hij
opeens:
„Dat doe ik toch niet uit onbe-
I leefdheid. 't Idee alléén! Ik doe 't
uit principe. Uit beginsel. Uh. Ja.'
Nee. Daar red ik me mee, al jaren."
Hij keek mij aan. Aangezien hij
I blijkbaar zag, dat de kern van zijn
standpunt mij ontging, vervolgde hij;
i j,PratenIk heb' vroeger zeer
I veel gepraat. Maar ik ben er van te
ruggekomen. Want je verpraat je le
ven. Dat is zo. Ik ben vierentwintig
jaar getrouwd, met een best mens
j aiïes glimt je tegen, Bus ik heb niets
i te reclameren, Maar als ik thuiskom,
j van mijn werk, wat gebeurt er dan?
i Dan wil die vrouw praten. Ze zegt
- en nou neem ik een uriZZekeurig
i voorbeeld, gewoon, om een beeld te
i qeven re zegt: „Ik ben btj de
kruidenier getveest en ik heb twee
i ons allerhande genomen voor bij de
thee vanavond, (la's lekker, dan heb-
j ben tre een koekje bij de thee van
avond". Dat zegt ze, bijvoorbeeld,
I Vroeger, toen ik nog jong teas, ging
Ik daar op in. Dan zei ik zoiets als:
..O ja, een koekje bij de thee van
avond, da's lekker". Maar dat doe tfc
j niet meer. Want op een dagjaren
geleden, dacht ik bij mezelf? „Wat
'■eet ik daar nou van? Een koekje
i bij de thee. Me zorg. Ik zal 't wel
j zien, aZs er een koekje bij de thee is.
Maar ik wil er niet over praten". En
van dat ogenblik af, ben ik op al dit
soort dingen niet meer ingegaan. Ik
heb alleen maar gezegd: uh. Of ja
of neen. En daar heb ik veel baat
j bij gevonden. Want ga er nianr eens
op lettendan zul je het ook merken.
De mensen zeggen Ziyna noo't iets,
j dat de moeite van het vermelden
u'aard is. Mooi weef. Nou, dat merk
ik. 't Regent, Ja, dat voel ik. Fie
1 heaft de voorkamer laten behangen,
groen met een rood streepje.- 't Zal
laaar wezen, maar wat kan het mij
schelen? 't Zijn toch allemaal tuaar-
i deloze dingen? Als je „uh" zegt, heb
I je ze nog dik betaald." -
j Hv keek my gemarteld aan en
I schudde het hoofd,
j „Vromcen zyn 't ergst", stelde hij
vast. „Die kennen geen maat. Die
praten inaar voort over het huis en
'over dc keuken en over een japon,
allemaal aarche dingen en op een
toon of ze het eeuwige leven hebben.
i Weet u hoe dat komt?"
j Ik.wist het 'niét.
j if ij wel: j-
i sJDat komt omdat vrouwen geen
i weemoed kennenzei hij. „Ik ivel.
Ik ben vol van weemoed. Ik ivlt
I niet praten over cl die rimram. Ik
wil denken. Over de grote vraag-
stukken. De vergankelijkheid van
i het menselijk streven. De aardkloot
in het universum. Hef geheim vau
leven en dood. De eeuwige ziel. Ddt
I is spekkie voor mijn bakkie. Maar de
koekj'es en het behang van Fie en 't
reisje langs de Rijn en de voordelige
runderlapjes bij de nieuive slager op
de hoekach man zwijg toch stil.
Uh, Ja. Nee. Meer krijgen ze niet
I van ine. Daar heb ik toch gclyfc in?"
Zijn ogen hongerden naar ocgnp.
„Uh", zei ik.
KRONKEL
i INNSBRUCK, Adolf Martin
j Bormann, de oudste zoont van ds
vroegere ryksleidev der Duitse nazï-
i partij, wordt op 26 juli in Innsbruck
tot priester gewijd. Kij is in 1947 tot
de rooms-katholieke kerk toegetre
den,
■a
JA, Hét 15 JA-
RÊfl ÉrtJAREflGt-
LCDtfl GEBOUWD.
ItMAflP 2AÜ...
DAAR OP Oi£ MUUR.'
VREjELIjK OUD Zijn.
D£ MUREfl zijn
AfóE0ROKft£lD
MAfintn. nier
öcHitrtn voor
SS53. De mens is er in geslaagd met behulp
van. pijlsnelle raketten het heelal te verkennen.
Twee- en drietraps-raketten .volgepakt met kost
bare instrumenten, suizen door de interplanetaire
ruimte en kunstmanen cirkelen in een wijde boog
ota de aaide. Het zijn niét alleen de grootste na
ties, die zich met deze belangrijke proefnemingen
bezig houden; ergens ver van de bewoonde we
reld is cok professor Prudon in. opdracht van zijn
regering bezig experimenten uit te voeren. Hij
heeft een schema opgesteld van de magnetische
krachtlijnen van het heelal, die de mogelijkheid
>penen waarnemingsraketten ver van de aarde
te sturen en deze terug te laten komen met waar
devolle gegevens over de structuur van de on-.
eindige ruimte. De proeven kosten veel, zeer
veel geld on in regeringskringen vraagt men zich
wel eens af, of ai deze hoge uitgaven eigenlijk
wel verantwoord zijn. Een commissie, die toezicht
moet houden op het werk van Prudon. heeft dan
ook .een. afgevaardigde naar hem toegestuurd om
eens met de geleerde ie gaan praten.
„Ik zou zo denken dat een derge
lijk gedicht genoeg is om iemand
volkomen, uit te putten. En is het de
bedoeling dat hij ook hoven, verden
king blijft?"
„Stephen is al sinds 1930 bij ons.
Hu heeft geen financiële belangen in
de zaak. hoewel we hem een paar
jaar geleden gepolst hebben, over
zijn opneming in de firma,"
„Het lijkt mij dat hij de beste ge
legenheid gehad heeft om met de
proeven te knoeien," zei Nigel.
„Mogelijk." Arthur Geraldin.es lange,
dunne bovenlip leek zich nog verder
Uit te rekken, wat hem op een haai
deed lijken. „Maar als hij het gedaan
heeft zou ik nooit meer op mijn
eigen oordeel durven vertrouwen."
Vervolgens werd er een plan de
campagne opgesteld. Ze besloten dat
Nigel zijn onderzoek zou instellen
onder het mom van een tijdelijke
aanstelling als lezer van speciale ma-
t nuscriptcn. Geen van hen veronder
stelde dat die camouflage het lan
ger dan een dag of twee zou uit
houden, maar zelfs een zo korte
tijd zou kunnen helpen. Er werd
hem een honorarium aangeboden,
dat hij accepteerde. Toen zei miss
Wenham:
„Waar moet hij werken?"
„Het lijkt me het beste hem in de
kamer naast die van Stephen te zet
ten," zei Arthur Geraldine.
„Dat zal miss Miles met leuk vin
den." zei Basil Ryle.
„O verdorie, ik was vergeten dat
ze nog altijd hier is. Hoe lang moe
ten we die vrouw nog onderhouden?"
Ryle haalde zijn schouders op.
Het was Nigel duidelijk dat de po
pulaire schrijfster de protégée van
Ryle was, die voor de andere twee
hoogstens aanvaardbaar was om het
geld dat Wenham Geraldine aan
haar zou verdienen.
..Hoe lang gebruikt ze die kamer
al?" vroeg hij vriendelijk.
Sinds we haar engageerden in juni,
bij tussenpozen. Ze was toen aan hei
verhuizen."
„En nu schijnt ze zich permanent
bij ons gevestigd te hebben," mop
perde Liz Wenham.
Geraldine zei, „Wel, zolang het
maar een gouden ei wordt vmd ik
dat we wei kunnen toestaan dat ze
het hier in het gebouw legt. Dan
moet mr, Strangeways maar' btj
Stephen intrekken." Hij liep naar
zijn bureau en draaide een nummer
op de huistelefoon.
„Stephen, heb je een ogenblikje
voor ons?"
De hoorn gonsde als een weSp.
Wel, het is nogal belangrijk.
Dank je," Hij legde de hoorn neer
"Stephen heeft weer een van zijn
buien."
Nigel zag met belangstelling uit
naar de ontmoeting met de schry-
ver van dat bittere tragische ge
dicht Fire and Ash, met of zonder
bui. Stephen Protheroe, eens „een
veelbelovend jong schrijver, een jon
ge zanger, die nog veel van zich zal
laten horen", enz. enz. had zijn be
loften nooit vervuld en nooit meer
iets van zich laten horen. Hij had
zich weer teruggetrokken in het vol
slagen duister, waaruit Ftre and
Ash, zijn enig uitgegeven werk, naar
voren was gekomen en was al meer
dan vijfentwintig jaar uit het gezicht
verdwenen. Slechts weinigen van de
vele bewonderaars van zijn werk
zouden met enige zekerheid kunnen
zeggen of hij nog in leven was.
„We houden allemaal erg veel van
Stephen." zei Liz Wenham. „En we
zijn. doodsbang voor hem."
HOOFDSTUK II
i Eerste Druk
Een klein palinkje van een man
vloog de kamer binnen, met 'n vaart
die meer aan vinnen dan aan benen,
deed denken. De visacbtige indruk
werd geaccentueerd door zyn dunne
lippen, die geluidloos op en neer be
wogen. Na enkele seconden waren ze
in staat geluid voort te brengen.
„Hoe lang staat u die ellendige
vrouw nog toe de atmosfeer in dit
gebouw te verpesten? Vanmorgen
heeft ze alweer een halfuur van mijn
-tijd verknoeid zat me aan m'n
kop te zeuren over haar interpunctie!
Nu vraag ik u, interpunctie! Ben ik
soms aangenomen om punten te zet
ten voor die zwakzinnige? En ik hou
niet van die lucht ook, die ze bij
zich draagt."
Prothcroc's eigen schimprede ech
ter was zeer effectief van interpunc
tie voorzien door luid gesnuif.
Nigel nam zijn gezicht goed in zich
op, een hoog ingeplante neus, een
edel voorhoofd, en prachtige ogen
die schitterden achter met hoorn-
omrande brilleglazen, in vreemde te
genstelling tot de zwakke mond en
de welhaast rudimentaire kin. De
zelfde tegenstelling kenmerkte f zijn
stem, die diep en resonerend was,
maar nu en dan oversloeg in een
woedend gekrijs. Nigels ogen iverden
steeds weer getrokken naar zyn
mond, die eerst stilletjes aan de woor_
den knabbelde voor hij ze uitsprak.
„Ik heb nu al meer dan vijfen
twintig jaar in deze zaak gewerkt,"
verklaarde Protheroe ,.en ik zou den
ken nu wel recht te hebben op'een
beetje fsnuf) afzondering. Maar na
tuurlijk, als u liever hebt dat ik mijn
lijd gebruik om ongeletterde slonzen
litteratuur te voeren dan om manu
scripten te lezen, zal ik me aanpas-
öen aan die (snuf) nieuwe politiek
van u. Wie is hij?"
Stephen Protheroe had eindelijk
Nigel in het oog gekregen en rukte
zijn bril af met de kennelijke be
doeling hem beter te kunnen zien.
„Onze nieuwe corrector, mr. Strange
ways mr. Protheroe."
„Hm'ff. Hard nodig. Hoe maakt u
het? U kunt me van^nuss Millicent
Miles verlossen. Dat „Miss" is mooi.
Een „miss" kan nog best „mis" zijn,
heb ik haar net gezegd. Ze heeft
nooit ze houdt met van woord
spelingen. Ik trouwens ook niet, maar
hot is de enige manier om haar mijn
kamer uit te krijgen." Hij keerde
zich naar Liz Wenham. „Nieuwe cor-
réctor, zei ije? We hebben helemaal
geen nieuwe corrector nodig."
„Ga nu eens zitten Stephen, neem
een glas madera, en kalmeer een
beetje."
Protheroe-staarde wantrouwig naar
het aangeboden glas, nam toen een
slok en smakte met zijn lippen.
„De maderawijnstok," verkondigde
hij het gezelschap," werd door de
Portugezen naar het eiland gebracht
van Cyprus, of misschien Kreta, in
het begin van de vijftiende eeuw, Het
is familie van de wtfn die dp school
kinderen kennen als Malmsey ?n de
oudheidkundige snob* als Mrivoisie.
Onder beide namen smaakte het
even smerig.'*
Cwordt vervolgd)
