Meer politiek dan sociaal
sjews
herinnert aan t
omatie
Ife
AAN HET EINDE
HOOFDSTUK
Een man
van het
Ontijdig voorstel
bevat ook enige
gunstige trekken
„Globe Tiaslers"
over Lrael
naar Amman
VERZOT OP TOPCONFERENTIES
SCHIP DWARS
OPIJSSEL
- Bergsport eist
weer doden
fotograferen?
Brown wilde uit
„kabinet" van
Labour treden
Russische kunstmaan
weer zichtbaar
Amateurs voelen
zich bedreigd
Conserven
Vanavond
door PRANK GODWIN
SPROETJE SPAR
m
Dinsdag 22 juli 1958
iAL van bladen hebben zich de laatste dagen verdiept in de sociale
achtergronden van de opstand in Irak,"Dit ia in genen dele dwaas
of onvruchtbaar. Het kan niet anders of er moet iets weer staan
achter dc kolonels, die r.u aan het. bewind rij» gekomen, dan de
macht der wapens waarover zij beschikten. Een leger is nimmer
een ding, dat los staat van de natie. De nieuwe machthebbers hadden
onmogelijk van de eerste d3g af zo vast in het zadel kunne» zitten als
kennelijk her geval is. wanneer zij nipt hadden kunnen rekenen op dc
instemming van brede lagen van de bevolking.
Het lijdt, geloven wij, geen twijfel of deze revolutie is er ook een ge
weest tegen het feodalisme. De vorstenmacht in de Arabische landen
berustte vanouds op de trouw van de sjeiks, en de macht van de sjeiks
berustte op grondbezit. Dc bewerkers van de grond etoudea nu. zeer in
aanzien. Hun positie was aanmerkelijk lager dan die van dc onmiddellijke
gevolg*lieden van de sjeik, die volgens bepaalde regels vochten en roofden
en 20 nodig de Islam verdedigden. Zo was het althans in de woestijn
gebieden. In Egypte en in de kuststreken lagen de dingen natuurlijk wel
ander», maar ccn wcir.ig sociaal grootgrondbezit was toch wel een der
belangrijkste cn kenmerkendste factoren in de economische structuur
van het nabije Oosten.
De petroleum en het geleidelijk ontstaan vaneen van westerse ideeën door-
trokken intellectuele cn half-intcllectucle bovenlaag ondermijnden het oude
systeem. Het werd niet meer zo natuutiijk geacht, dat de vorst en de sjeiks
de rijkdommen monopoliseerden. Dat de nieuwe gedachten vooral in het
leger zetelden, was een gevolg van bet feit, dat dit zich had vrijgemaakt
van .de feodale bindingen en aangevoerd werd door mensen van het
veranderde slag- De vernieuwingsdrang vond 'een krachtige stimulans in
de verloren oorlog tegen Israël. Het oude systeem had gefaald; de maat
schappij diende te worden hervormd. De kolonels natnen deze taak op zich
bij gebreke aan ^en voldoende omvangrijke en onafhankelijke burgerij»
die. anders-als kweekplaats van nieuwe ideeën had kunnen, dienen.
ZIEHIER geschetst een algemeen Arabisch patroon, van toepassing
min of meer op alle landen van bet nabije Oosten, Israël uitge
zonderd. In Irak was in verhouding de toestand nog niet zo on
gunstig. Zeventig .procent van de olie-inkomsten werd aangewend
voor de grote cultuur-technische werken In Mesopotamia, De klacht was
echter wel, dat de sjeiks hiervan vee! meer profiteerden dan de nog altijd
in horigheid levende boeren. Zo verkrijgt then dan het beeld van een
verdrukt volk, dat graag geneigd is, de kolonels steun te geven bij het
afbreken van een sociale orde, die haar tijd had gehad. En zo lijkt er ook
een zekere reden om deze revolutie iet of wat gunstiger te beoordelen,
dan veelal geschiedt. 9
Het gevaar van deze beschouwingswijze is echter haar eenzijdigheid. Wij
kunnen dit bet beste adstrueren aan de hand vaD wat in 1933 in Duitsland
geschiedde. De sociaal-economische achtergrond van de Hitler-om wen teling
is nimmer over het hoofd gezien. Het lijdt geen twijfel of de nazi-partij
had zonder de crisis en baar rampzalige gevolgen nooit voldoende 6teun
bij het volk gekregen. Enkele jaren later waren inderdaad vele voormalige
werklozen aan de atbeid, vooral in do wapenindustrie. Het voorbeeld leert
(wat trouwens al lang bekend was) dat economische misstanden wel mede
de geestelijke munitie kunnen leveren voor een opstand, maar dat deze
munitie kans loopt in hoofdzaak te worden gebezigd om het politieke dod
der leiders van de opstand te doen slagen.
De Jraakse opstand is er een van politieke veeleer dan van economische
aard. Hij correspondeert zonder twijfel wel op wat er sociaal gaande is,
maar eerzucht en wrok zijn in veel groter mate aanwezig dan sociaal
mededogen. Men wil het Westen niet volgen, men wil het Westen evenaren.
Het Arabisch nationalisme is in dc handen van de kolonels een stuk
prcstigepolitick; een poging tot overcompensatie van hun eigen minder-
•waardighddsgevoel. En. gelijk gezegd, in hun overgevoelig gemoed steekt
altijd nog de angel van de nederlaag tegen Israël.
DE felheid der gevoelens komt tot uiting Sr. de stuitende afslachting
van de koninklijke familie en haar voornaamste raadgevers. Dit
radicalisme komt riet voort uit het feit, dat. de fellah's het zo arm
hebben; bet vindt zijn oorsprong in haatgevoelens van zuiver
politieke aard. Do binding aan bet Westen, de afwijzing van Nasser, de
onwil tot bet voeren van een rechtlijnige Arabische politiek, ze hebben
de legerleiders tot razernij gebracht. En de vraag kan nu worden gesteld,
welke garantie» deze betrekkelijk kleine groep biedt op eci» .•.•nieuwing
van het land in hoofd en leden.
Het is een variatie op de vraag bij alle revoluties: wat waren de
oude, en wat zijn de nieuwe heersers? Misschien valt het mee, maar
voorlopig ontwaren wij in de overwinnaar» eigenlijk alleen maar- mensen,
die op dezelfde wijze als Nasser de klemtoon volledig wensen te leggen
op een streven naar macht en grootheid, niet onbedenkelijk, ja, gevaar
lijk in rijn methoden van infiltratie cn intimidatie. Of de berooide fellah's
er beter van zullen worden? Er mag aan worden herinnerd, dat de sociale
«trekkingen van de Egyptische revolutie indertijd veel duidelijker waren
dan thans die van de Iraakse; maar dat alle goede plannen al lang
ondergeschikt zijn gemaakt aan dc politiek va» Arabische expansie. Niet
naar de fellah's gaat het geld, maar naar het leger!
TEL AV1V. 'j de afgelopen 36
uur zijn Amert ;aanse „Globemas-
ters", die oliepi 'dukten naar Jor
danië vervoeren, oven Israël waar
genomen. Pe vluc.:4-»" boven Israë
lisch gebied worden crmoedeiyk
uitgevoerd zonder dat de 'sraèllsche
regering hiervoor officieer vergun
ning heeft verleend.
Israël staat de vluchten echter
klaarblijkelijk too. in afwachting van
het tijdstip, waarop Groot-Bnttan-
nië en de Ver. Staten erin geslaagd
zijn Jordanië op andere wijze te
voorzien van de naar schatting dui
zend ton olieprodukten, die het da
gelijks nodig heeft.
pe Amerikaanse ambassade te
Amman heeft maandagavond mede
gedeeld dat een lading olieproduk
ten die de Jordaanse behoeften voor
dertien dagen zal dekken, dinsdag in
de haven van Akaba wordt ver
wacht. De olie wordt aangebracht
met dc tankboot „Clyde Explorer",
die 12.700 ton door de Verenigde
Staten betaalde en verscheepte olie
produkten zal aanvoeren.
Waarnemers in Jeruzalem ver
wachten, dat de Israëlische rege
ring bezwaar zal; maken tegen de
vluchten tenzij zij officiële verzeke
ring krijgt ten aanzien van de toe
komstige Britse politiek in het Mid
den-Oosten. Men vreest algemeen
„dat de Britten, evenals in 1948 over
de rug vanIsraël been, tot een ak
koord met de Arabische landen zul
len komen", aldus de waarnemers.
MONTEVIDEO Dr: Eugen'Ger-
stenmaier, president van de Wcst-
duitse Bondsdag, is Hier uit Buenos
Aires aangekomen voor een good
will bezoek van een dag.
Blankenstein»
Dr M,
HET voorstel van Chroesjtsjew tot een „top-conferentie" te
Genève vertoont vele trekken, die echt „Chroesjtsjew" zijn.
Het lijkt spontaan, is in sommige opzichten vriendelijk be
dacht en gaat uit van de verwachting, degenen met wie hij
confereren moet met zijn overstelpende persoonlijkheid te
overrompelen. Verwachtte hij dat de vermoeide Eisenhower
zich onmiddellijk in een vliegtuig zetten zon, met ternauwer
nood tijd nog wat bagage en documenten in te. pakken, en
vooral zonder gelegenheid te voren nog zijn adviseurs te raad
plegen?
MAAR Chroesjtsjew zou ai te
Genève zijn om hem stralend
zijn poezelige Hand op de schouder
te leggen. En vervolgens zou men
die Arabische kwestie wel opknap
pen. Maar het gevaar was dan groot
dat Eisenhower, evenals na die top
conferentie te Genève nu bijna pre
cies drie jaar geleden, daarna zijn
hand openend daarin .slechts leegte
vinden zou. Dat zou nu veel erger
zijn, aangezien er, anders dan in
1855, zoveel onmiddellijk onheil kan
worden aangericht.
Stellig is er wel wat voor Chroesjt-
sjews voorstel te zeggen. Het plaatst
opeens een kwestie, die totnogtoe al
leen in militaire termen behandeld
werd, in het diplomatieke vlak. Zij,
die de vorige week. in beduchtheid
voor oorlog doorleefd hebben, kun.
nen zich geruster voelen. Maar voor
de Westerse diplomaten is dat geen
nieuws. Zij weten reeds lang dat
Rusland een gewapend conflicteven-
zeer vreest als rij zelf. Zo was 'het
onder Stalin; en zelfs van het poli
tiek zo onberekenbare Moskou van
nvt verwacht men niet, dat het het
op een oorlog zou laten aankomen.
Het. voorstel vertoon
de enige gunstige trek
ken. Chroesjtsjew wil
de zich naar de ande
ren schikken. Maar
haast stond op de
voorgrond. Hij vroeg
geen deelneming van
satellieten. Zelfs Pe
king, dat in de laatste
week in deze aange
legenheid zozeer rijn
mond geroerd heeft,
liet hij er buiten,
waarvoor Peking hem niet erkente
lijk zal zijn. Slechts twee neutra
len zouden er bij zijn, die beiden
eer als pro-westers dan als pro-
Russisch kunnen gelden.
Maar waarom die haast, die geen
verstandige voorbereiding toeliet en
daardoor veel meer schade veroor
zaken kan dan uit het tijdverlies kan
voortkomen? Wasdeze haast de
vrucht van Nassers bezoek te Mos
kou?
HET voorstel heeft ook onplezie
rige kanten. Het wil, onder voor
geven de nationale vrijheid en waar
digheid van de Arabische volken te
willen dienen, ovar die volken
zonder die volken' besluiten ne
men. En dan beoogt het hels over
kop een einde te maken aan de be
handeling van de geschillen in de
Algemene Vergadering der V.N. die
na de nutteloze maar onvermijdelij
ke formaliteiten in de Veiligheids
raad deze week op gang zou komen.
Waarom tracht Chroesjtsjew op
deze wyze de zaak zo ruw aan de
buitengewone Assemblee te onttrek
ken? Is die Assemblee in. ongenade
te Moskou sedert haar behandeling
van de Hongaarse aangelegenheid?
Het ergste lijkt mij echter de
hooghartige diplomatie uit de oude
school, dieChroesjtsjew voorstaat.
Deze heeft vóór, tussen en na de
twee wereldoorlogen, alleen maar
ongelukkige, ja soms verderfelijke,
resultaten opgeleverd in deze eeuw.
De kleineren mogen niet meepraten
over eigen lot, tenzij bij monde van
Groten die hun patroons zijn. Dit
cHëntensysteem is vooral echt Rus
sisch.
Moskou is in zijn diplomatie hope-
DOESBURG; Het 1245 ton me
tende motorschip „Roveredo" uit
Rotterdam onder kapitein H. Visser
Is gistermiddag tegen twee uur, af
varende op de iJssel bij Doesburg,
dwars op de rivier komen te liggen,
waardoor de scheepvaart in belde
richtingen gestremd werd.
.Doordat het achterschip op de ste
nen strekdam terecht kwam is het
roer en vermoedelijk ook een schroef
onklaar geworden. De „Roveredo" zal
ria gedeeltelijke lossing in Doesburg
door 2 sleepboten naar Rotterdam
worden gesleept om daar de rest van
de lading te lossen en voor repara
tie naar de werf te gaan,
PONTRESINA (Zwitserland)
Op de hellingen van de 3.924 meter
hoge Piz Roseg,_ bij het t Zwitserse
plaatsje Pontresina, zijn gisteren een
Italiaanse en een Duitse bergbeklim
mer om het leven gekomen. De
Italiaan werd door de bliksem ge
troffen, de Duitser stortte in een
afgrond.
loos .ouderwets, Het heeft daarin de
zelfde 19 de eeuwse kleinburgerlijke
smaak, als waarmee het pluche toe
past by de stoffering. Geen mogend
heid schermt zo.-- als het dit ge
legen komt met de begrippen
prestige cn souvereinïteit in de oude,
soms zo noodlottig gebleken, zin als
juist .de Sowjet-Unie. En geen an
dere mogendheid tenzij misschien
het nog zo kort 'dominerende Ame
rika hanteert zo autocratisch haar
diplomatieke positie.
Moskou is verzot op top^conferen-
ties, Dat was het .onder Stalin, èn
dat is het meer dan ooit. Degenen,,
wier waardigheid Moskou nu be
weert te willen, verdedigen, is een
onwaardige rol toegedacht, van af
wachten ver van.de conferentietafel,
waaraan over hun lot wordt gemar
chandeerd. Het js mogelijk dat "dit in
de hoofdsteen van, het Midden
oosten maar onvolledig beseft wordt.
WAT wil Chroesjtsjew met zijn
haast? Men weet nog niet eens
van welke aard de crisis is, die moet
worden beslecht. Wat beoogt de
Irakse revolutie?. De nieuwe macht
hebbers hebben een defensief ver
bond met Nasser gesloten, maar zy
zeggen niet, in Nassers Arabische'
republiek te willen opgaan. De nieu
we regering belooft, de buitenlandse
oliebelangen te zullen eerbiedigen,
ja zelfs te zullen bevorderen. Een.
nog niet vast op de benen staande
revolutie pleegt echter veel te be
loven.
En. dan, zullen Nassers volgelingen
nog trachten, in de Libanon, en Jor
danië in te grijpen? Of wel, is een
ingrijpen van koning Hoessein in
Irak, zoals hij had. aangekondigd,te
duchten? Onder Angelsaksische mi
litaire zorgen isdit alles onwaar
schijnlijk. Maar trien zal aan „daar
na" moeten, denken",
In .de Libanon wordt dit .alles nog-
te ingewikkelder, door de presi
dentsverkiezing van deze week, die
de grondslag vormde van de ver
warde burgeroorlog in dat land. Ziet
daar iemand helder de naaste toe
komst?
Chroesjtsjew zou met zijn haast
kunnen bewerken, dat men ging
confereren, over dingen, waarvan
geen der deelnemers nog de loop
voorziL-n kan. Misschien is dat Mos
kou onverschillig, en stelt het zich
de conferentie voor ter bepaling hoe
de dingen daar moeten lopen,
overeenkomstig het resultaat van
esn handjëklappen der drie of vier
Groten over hun eigen positie, be
langen en waardigheid.
Het is dan ook redelijk en wense
lijk, dat men hét eerst met de Alge
mene Vergadering der V.N. probeert.
Komt men daarmede niet verder,
dan zou men op een latere iopcon-
fercnlie tenminste kunnen weten
waarover men het hebben moet.
(Advertentie IM.)
Riskeer niets
LONDEN George Brown, de
woordvoerder van de Britse Labour-
partij voor defensleaangelegenhedcn,
heeft maandag aangeboden, uit het
„schaduwkabinet" van de party te
treden, omdat h(j donderdag gewei
gerd had met de oppositie mee te
stemmen tegen het besluit van de re
gering, troepen naar Jordanië te zen-
- Het „schaduwkabinet? van Labour
heeft het ontslag van Brown niet
aanvaard.
In een na een bijeenkomst van het
„schaduwkabinet", uitgegevenver
klaring wordt gezegd, dat "Brown te
genstemde omdat hij vele personen,
onder wie premier Noeri,' diebij' de
jongste gebeurtenissen in Irak zijn
gedood, persoonlijk gekend heeft.
Brown had besloten geen stappen te
doen na kennis genomen te hebben
van de opvattingen van zijn collega's.
UTRECHT. Volgens de Utrecht
se Sterrenwacht: zal op 23 juli de
derde Russische kunstmaan te zien
zijn om 2.24 uur in het noord-oosten
op een-hoogte van 40 graden. Hij be
weegt zich van noord naar oost. De
vuurpijl is tweemaal te zien, eerst
om 1.39 uur in het noord-oosten op
een hoogte van 30 graden van noord
naar oost. daarna om 3.25 uur in
het zuid-westen op een hoogte van
70 graden van west naar zuid.
Op 24 juli zal de kunstmaan te
zien zijn orfi 2.57 uur in. het noord
oosten op een hoogte van 80 graden.
Hij beweegt zich dan van noord naar
oost. De vuurpijl is weer tweemaal te
zien, eerst om 1.43 uur in het noord
oosten. op een hoogte van 35 graden,
van noord naar oost, vervolgens om
3.28 uur in het zuidwesten op een
hoogte van 80 graden, van west naar
zuid.
TjE radio-amateurs van de vrije
■*-* wereld vrezen, dat zij uit de
ether zullen worden gedrukt door de
toenemende militaire en technische
aanspraken op korte golfbanden.
Deze bedreiging vormt bet hoofd
thema van de vierde jaarvergadering
van de Internationale bond van
radio-amateurs, die gisteravond in
Bonn fs begonnen. Tachtig: afgevaar
digden uit veertien Europese landen
zijn in de hoofdstad van de Bonds
republiek byeen. De Verenigde Sta
ten en Australië hebben waarnemers
gestuurd. Alleen in de V.S. zyn er
thans reeds 10O.ÖÖ0 geregistreerde
radio-amateurs. In West-Europa zün
het er ongeveer 59.000, voorts nog
eens 50.000 in Afrika en het Verre
Oosten.
Met nadruk verklaarden dc afge
vaardigden, dat hur activiteit niet
slechts een aardige liefhebberij is.
Hun zenders zijn van het grootste
nut gebleken tijdens rampen, zoals
de watersnood in februari 1953. Tij
dens het internationale geofysische
jaar hebben de amateurs 335.000
waarnemingen verricht. Hun bij
drage In het opsporen en volgen
van de Russische en Amerikaanse
aardsatellieten is hierin niet begre
pen.
ïn de ontwikkeling van de om
roep hebben de zend-amateurs een
belangrijke rol gespeeld. Zij waren
de pioniers. Daarom alleen al hopen
wij.' dat hun mógelijkheden niet
verder 2Uüen worden beperkt.
IJ ET door de NCRV opgediende
11 televisie-menu san pisiercuond
laas .weer, volgens vakantie-recept,
geheet uit conserven samengesteld.
Het smaakte er niet minder om. Het
door de Rus Boris Dolin gemaakte
natuurfUmpje „Ooievaar waarheen?",
toets vjeerg.elooa knap van fotografie
en sfeer. Beide kwamen ook op het
kleine scherm ten volle tot hun-
recht. Bijzonder aardig was het
Mickey Mouse nog eens te zien in
een aantal oudere avonturen.
telerecording van een verleden jaar
door Ennv Mols-de Leeuire verzorgd
voordrachtpragramma stelde niet te
leur,
In haar radioprogramma heeft de
NCRV de heer Leo Hübscher een
causerie laten houden over de ont
wikkeling van de gromrnofoón. De
heer Hübscher, sprekend in ouder-
wets voorname trant, liet de luis
teraars een aantal stokoude wasrol-
len en pre-historische platen horen.
Dit leek ons nu typisch een televisie-
lezing,- Graag hadden we die fraaie
historische apparaten niet'alleen ge-
hoord maar ook gezien,
IN het programma van Hilver
sum II van 7.35 tot 10.45 een vol
ledige uitvoering van Verdi's opera
„La Traviata". De rol van Violetta
wordt gezongen door Marilyn. Thyler,
die van Alfredo door Michele Mo-
Iese. Het Omroepkoor en het Radio
Philharmonisch Orkest staan onder
leiding van Bernard H3itmk,
Via de andere zender van 8.30 tot
9.45 het eerste deel van „Dooltocht
door de nacht", een hoorspelbewer
king van de gelijknamige roman van
Sholem Asch. To.t de medewerken
den behoren Albert van Dalsum en
Dogi Rugani, De spelleiding berust
bij Kommer Kleijn. Het -geldt hier
de herhaling van een vorig jaar ok
tober reeds uitgezonden hoorspel.
Hoofdfilm in het televisieprogram
ma (9—10.15) is ,',The Blue Lamp",
een verhaal over de taak van de
Londense bobbies, die nog altijd on
gewapend hun patrouille-tochten
maken.
/N de morgen liep ik door de stad
om dit stukje te verzinnen, want
dat moet altijd éérst, anders kun je
het niet schrijven. Daar het zonnig
weer was, ging ik op een gemeente
lijk bonkje zittennaast een dikke
man die er .uit zag als een wegens
fraude ontslagen directeur van een
ritsslvitingenfabriek. Toen onze
blikken eikaar even kruisten, sprak
ik;
„Lekker weer"', V-y'
Ik zei hei,"omdat ik min of meer
binnendrong in het rijk; ivaar hij
eerst alleen heerste. Een briljante
opmerking was het niet, maar als
je-- het conversatiepeil van' Oscar
Wilde nastreeft, kun-: je, als-een
voudig sterveling, de monu het best
laten volstorten met beton. De man
keek even naar de blauws lucht en
sprak toen:
„Ja, maar. het zal straks wel weer
gaan gieten, 't Is toch bar, hè,'al die
kou die ioe hebben gehad. En we
schrijven al juti. Goea,'nou schijnt-
ie even, maar ik heb er geen ver
trouwen in. In een vloek en een
zucht is het weer herfst en dan kun
je dure kolen gaan verstoken".
Hij keek mij bitter aan. Z(jn knor
righeid verraste mij een beetje want
ik had mij verkeken op zijn dikte,
die je altijd associeert'met iets ge
moedelijks. Maar Chroesjtsjew heeft
tenslotte ook een buik.
irAch ja-..," zei ik vaag,, om het
gesprek te laten uit-ebben. Want ik
moest dit stukje nogverzinnen.
,JSnik toeet wel waarom die ko
len zo -duur zijn", vervolgde de man,
de woorden Uitspuwend als haring
graten. ,Jjat ligt toch voor de hand.
Vie Vrees, dia handelt zelf in kolen.
Vie heb een zaak in Den Haag".
„Gelooft u dat nu wérkelijk?"
Vroeg ik, op verplegerstoon.
„Ach,dat .-weettoch iedereen.'"
riep hij, ge hebben allemaal zaken,
die ministers. Daarom houden ze de
prijzen hoog. Ze trekken toch, van
ons? Ze rijden in'-zülke sleeën, die
ik betaal. Zo is het toch.. Een gro
te, corrupte bende. En hoe lano ne
men- we die - dictatuur nog? Ja, in
Rusland, daar weet'je het, daar buk
je voor een macht.-Maar dat stelle
tje gekken daar in Den Haag. Die
vreten ons maar itit. En wat kun
nen we er aan doen, aan de ter
reur? Machteloos zijn toe".
Ik dacht aan Bric van der Steen,
die eens schreef: „De democratie
dwingt de mensen vrij te zijn".
Maar wie kan die weelde aan? Het
ziektebeeld van <ie man leek my
angstig duidelijk. Geduldig, als een
huisbezoeker van het heiMeger; zei
ik;
,JKijk meneer, we zijn allerminst
machteloos. Als het Nederlandse
volk dit stelletje niet meer wil, dan
moet het een ander stelletje kiezen.
Dot kan hier".
Maar wijn volzin was te samen
hangend om te kunnen doordringen
tot zijn harde kop, die een walmen
de vuilnisbelt van afgunst, onvrede
en verdachtmaking bevatte. Met
wrange mond zei hij:
„Laatst heb ik die Voskuil weer
eens gehoord. Dc kon me toestel viel
in mekaar trappen. Werden Ae men
sen hter in Nederland maar eens
wakker, net als in Frankrijk, waar
ze ook dat zootje naar huis hebben
.gestuurd. Dan zou je eens wat be
leven. Dan kon meneer Voskuil weer
terug achter de schillenkar. En dan
was het gedaan met zijn grote villa.
En zijn butler..."
Ik zweer dat hij het zei.
Een ogenblik overwoog ik een ant
woord, maar hij leek mij te bot voor
inwendige zending. Ik stond dus
maar op en wandelde verder. Voor
myn geestesoog zag ik mijn goede
vnend Voskuil, aan de boorden mjit
zijn particulier zwembassin bezig
zijn butler te bevelen, de caviaar
deze keer maar in. de openlucht te
serveren.
,£n toch is het zo!" schreeuwde
de man mij na. „Hij heeft een butler.
Ik heb 't zelf in de krant gelezen."
Toen ik omkeek, zag ik dat zijn
vlezig gezicht lilde van haat.
„Laat ik hém dan maar opschrij
ven vandaag".
Want hij staat niet alleen. Het
wemelt tegenwoordig weer van dit
soort opgehitste kleinburgers, die
hun kwaadaardige toarhoofdigheid
krachtig uitbraken.
Hun N-S.B. is opgeheven.
Jammer, eigenlijk. Mussert zou be
paald weer voorzien in een behoefte.
Want wat ook verandert, de rancu
ne blijft.
KRONKEL
BRUSSEL Maandag ontving het
Tsjechoslo waakse paviljoen op de
Expo zijn tweemUjoenste' bezoeker:
de Nederlandse mej. Elizabeth van
Dongen.
ZeGKljf'.fcÊfK). Y.-D£6t5CHlÉD£Dl5 VAfi
HiÊRZilrt-Dt 1 HETiPOOKfORn
KinDfcREfi WV1 J JA, DAT HËBÖE/l ZtOP
ÖtSCHROHKfcü! 'M* ZOLDtRóEVDflDtn
HtT OUDt PORT" WIlAOn!
iKHtRirintR Me. dat
IK £A fc£i15 GfcWEÉSr
BÉ/1 T0U1 IK ZÉLF
ttn jo/iötn was...
IKiCHROKMMAAfi!
MAKEJ1 JUU.lt MAAR
VOORT. WtQAAn 20
.AAM TAftL
JIJ OOK?
Door Nicholas Blake
15
3363. Nu komen er kaarten en zeemansgidsen
ter iatel cn r.a enkele m-en confereren komen de
deskundiger, tot de conclusie, dat de raket gebor
gen kan worden. Men heeft trouwens met cezc
mogelijkheid rekening gehouden; het bergmgs-
vaartuig „Baltic"' wordt voor ri>t doel gereed ge
houden. Inmiddels zitten op het terras van
Mn Amsterdams hotel, ccn Nederlander. Peter
Blok» met zijn vriendin, de Frangaise Eva Prudom
de dochter van de uitvinder van de „Chasseur
met elkaar te praten. Peter heeft zojuist m de
krant bet bericht gelezen over d?e neergestorte
straaljager bij Terschelling. „Wat denk je van.
dit bericht. Eva?" zegt hij. „Dat van die straal
jager?... Wat zou dat. Peter?" vraagt Eva. „Er
Staat bij, dat er nergens een machine wordt ver
mist. Zou het niet de raket van je vader kunnen
zijn?" Want Peter is zo'n beetje op de hoogte met
het werk van professor Prudon.
Op beide manleren wordt er geld
verloren. Mr. Geraldine be2at de on
schatbare capaciteit de ontvangst
door het publiek te kunnen uit
drukken in aantallen verkochte ex
emplaren.
Na een aantal anecdotes die deze
gave van mr. Geraldine illustreer
den, ging mr. Bates over naar de
volgende firmant Basil Eyle was de
vervanger van 'n zekere mr. Charles
Wainwright, die het vorig jaar was
gedood bij oen auto-ongeluk. Ryle
was na de oorlog -zijn eigen uitge
verij begonnen. Het was aanvankelijk
.een veelbelovende onderneming ge
weest, maar snel stijgende Rosten n
khet gebrek aan een goede solide lijst
met auteurs hadden hem verslagen.
Vorig jaar toen het duidelijk werd
dat hij op de klippen zou lopen, was
Wenham Gerald'tne onderhandelin
gen met hem begonnen en had ten
slotte de inventaris en de goodwill
van zijn zaak overgenomen en bem
een compagnonschap aangeboden.
„Maakte miss Miles ook deel uit
van zijn inventaris, om zo te zeggen?"
vroeg Nigel.
„Hij bad nog niets van haar uitge
geven; maar ik geloof dat hij haar
autobiografie had aangenomen of
daar in ieder geval nog over on
derhandelde."
„Een waardevol bezit."
„Wat de eventuele verkoopcijfers
aangaat, ja." j,
„Maar niet in andere opzichten
„Het leven van de schrijfster, zo
heb ik gehoord; Js wat ongeregeld
geweest," verkondigde- mr. Bates.
„Haar boek", Nigel kon niet laten
f het te vragen „zou erop berekend
J kunnen zijn een blos op een meisjes-
t wang te brengen, bedoelt, u?"
i „ïk vraag me af of bet wel gezon-
de familiclectuur 2al blijken te zijn,"
'stemde mr. Bates in „U weet mis
schien dat ze gescheiden is?"
Nigel gaf blijk van gepaste afschuw.
„Driemaal getrouwd geweest. Om
nog niet te praten van, h'm."
„Het is toch niet waar! Waren er
kinderen?"
„Er is een zoon uit bet eerste hu
welijk, Cyprian Gleed. Een deugniet,
het spijt me dat ik het zeggen moet
Die heeft ons nog heel wat last be
zorgd, een paar maanden geleden.'
„Wat? Bedoelt u dat hij de zaak
last bezorgd heeft?"
„Ja. Hij wilde dat wij hem zouden
steunen bij een literair tijdschriii
dat hij wilde beginnen. Hij is een van
die jongelui, die nooit serieus aan
iets beginnen bohémien een
wereld der literatuur."
„Werd zijn verzoek geweigerd?"
„Zeker. Miss Wenham en mr; Ge
raldine waren onvermurwbaar en te
recht. Maar hij heeft ze nog een tijd
dwars gezeten, kwam maar steeds
opdagen, met of zonder afspraak,
'Zijn moeder maakte het alleen nog
maar moeilijker zy had een kamer
tot haar beschikking gekregen om in
te werken en we konden hem de toe
gang tot haar eigenlijk niet weigeren."
„Wanneer is dit gebeurd?"
„Een paar maanden geleden. Laat
eens kijken, dat moet afgelopen juli
geweest zijn."
„Kunt u zich ook herinneren of hij
een van die bezoeken bracht op. de
dag dat Time to Fipht ter perse ging?"
„Ik vrees van niet, Maar als u dat
zou willen weten, dan Ran miss
Sanders u dat we! vertellen onze
receptioniste. Zij houdt aantekening
van iedere bezoeker."
HOOFDSTUK IV
Verso.
Nigel was terug in Angel Street
juist voordat de hoofdingang van
Wenham Geraldine gesloten werd.
In de underground had hij de avond
bladen doorgekeken, een ervan,
bracht 'n recensie van Time to Fight,
en noemde, zonder ze weer te geven,
de kritieken, daarin, op .Sir Charles
Blair-Chattcrley. Een ander bracht
een verslag van het verbod en het
uit de circulatie nemen van het boek,
gevolgd door een kort verslag va»
de onlusten in de kolonie nadat ge
neraal Thoresby daar Vervangen was
als bevelhebber. Het derde blad ver
meldde noch het boek noch het aan
staande iasterproces-
De zigeunerachtige Somerville-stu-
dente zat aan. haar bureau in de ont
vangstkamer. Nigel die besloten had
dat hij baar de inlichtingen die hij
wilde hebben niet kon vragen in zijn
rol van corrector, zei. ronduit:
„Mr, Geraldine heeft me verteld
dat u een lijst bijhoudt van. alle be
zoekers van liet gebouw, miss San
ders."
„Dat is zo ja."
„Zou u zo vriendelijk willen zijn
mij te vertellen wie er gedurende de
middag van de 23ste en de ochtend
van de 24ste juli binnengekomen
zijn."
Het meisje begreep er niets van en
Reek een beetje benauwd.
,Jk weet-niet zeker ofik bedoel-"
„Bel mr. Geraldine maar even en
vraag'.hem of je my de inlichtingen
geven mag."
Ze. deed wat hij ze! en greep ver
volgens uit een lade eén groot in
leer gebonden boek en sloeg de blad
zijden om langzaam, alsof ze te-
vens een moeilijkheid overdacht
„De 23ste juli zei u? Hier heb ik het.
Middag. Generaal Thoresby; mr, Lee-
son-Williams, miss Miles.,." Ze noem
de een twaalftal nanienóp, „24ste
juli Mr. Ainsiey, miss Miles, mr. Bel.
lison - mr. Smith, mr. Ritchie;, mrs.
Vane, miss Holloway, rev. Dowle.
Dat is tot aan de middag van' de
24ste." 1 •■-.
Nigel had een' bijna onmerkbare
pauze opgemerkt tussen de namen
Bellison en Smith, maar hij zei er
niets van. „Dat is alles, nietwaar?
vroeg hij.
„Dat is alles ja." Haar ogen ont
moetten de zyne met een open vrij
moedige blik, terwijl zé het boek
•weer in de lade legde. Als ze al
nieuwsgierig was geworden door Ni-
gels vreemde verzoek, dan liet 'ze
dat niet merken.
Nigei bedankte haar, liep de kamer
uit, belde om de lift, staple "op öe
eerste verdieping weer uit en liep
de trap af.
(wordt vervolgd)