De Vijfde Republiek en
Algerië
I
(k m
rnkrn
Herenmode Tip
Italiaanse
Pullovers
1
mAVAN2IJ!iMtSTAfm!
SPRÖETJEiSPARKS
door?FRAHK|SODWl
Paviljoen
voORISDSRSSHDIS
3?
Onbewaakte
overweg maakt
slachtoffer
„Le Monde" te
Algiers in
beslag genomen
1000 sigaren
WAM HESKES
en TOON RAMMELT
Jeanne en. de
Humanist
IIS
David Wright
Nou
zie je es
Over Vestdijk
Vanavond
Donderdag 9 oktober 1958
ABSOLUTE soinereiniteit is een verouderd begrip. Het is thans
niet meer de tiid van absolute staatkundige vrijheid; het is
thans de tijd van het erkennen van onderlinge gebondenheid
en verbondenheid. Federale samenwerking en samensmelting,
ziehier het gebod van onze dagen. Algehele onafhankelijkheid voor nieuwe
staten-is een streven, dat een halve eeuw achter loopt. Er kunnen slechts
verwarring en gevaar uit voortkomen; verwarring, omdat een bevolking
iets meent te hebben verworven, wat niet meer bestaanbaar is, en gevaar,
omdaf volken,' die menen bevrijd te zijn, de onvermijdelijke gevolgen van
het onbestaanbare toeschrijven aan anderer boosaardigheid,"
Misschien dat een betoog van precies deze inhoud nooit gehouden is;
maar een betoog van deze strekking is tientallen malen op allerlei plaatsen
geleverd door Fransen van zeer verschillende politieke schakering. Het zijn
ook vooral Fransen geweest, die hebben gezegd, dat het communistisch
streven naar onafhankelijkheid van allerlei gebieden buiten hun invloeds
sfeer bewijst dat de communisten a) conservatief zijn en b) dat zij oneer
lijk zijn omdat zij in hun eigen machtsgebieden de (oeroude) methode van
totale ondergeschiktheid handhaven.
Het in de aanhef omschreven standpunt is natuurlijk helemaal niet
'dwaas. Wat de Fransen ook mogen hebben verleerd, niet de kunst van het
houden van scherpzinnige redevoeringen. Twee belangrijke dingen dienen
echter te worden vastgesteld. Het eerste is, dat Frankrijk zelf in het proces
van Europese integratie zich meer dan eens eerder door wrevelig verzet
dan door grootse initiatieven heeft onderscheiden en tot op de huidige dag
een iet-of-wat onzekere deelhebber is gebleven. En het tweede sluit op het
eerste aan: bet Franse betoog slaat minder op het eigen land dan op de
gebieden, die zich van Frankrijk willen losmaken. Wie onvriendelijk wil
zijn, kan het dan ook de dekmantel noemen, waaronder Frankrijk het
kolonialisme poogt te handhaven.
GEEN kolonialisme; nïeutve staatkundige vormen! Het is de Gaulle,
die aan het waar maken van deze leus een belangrijk aandeel zal
moeten leveren; en het is Algerië, waarop hij zijn eerste en beste
krachten mag beproeven. Tal van politieke waarnemers hebben
verklaard, dat dit Afrikaanse gebied voor Frankrijk op de duur niet te
houden is; ook al wordt van alle daken van alle huizen verkondigd,
dat Algerië Frans is en Frans zal blijven. Wat de Gaulle schijnt te willen
ieproeven, is een variatie op het Britse recept: samensmeden door vrijheid.
Het is trouwens wel een behoudende variatie. He andere Franse koloniale
gebieden kunnen zich afscheiden, maar Algerië kan dat niet.
De extreme (Franse) figuren in Frankrijk en Algerië, die zon groot
aandeel hebben gehad in het aan de macht brengen van de Gaulle, stellen
zich veelal op het standpunt van de integratie. Volgens hun opvatting zoü
Algerië eenvoudig een stuk Frankrijk overzee moeten worden, zoals, in het
Romeinse rijk Gallic en Hïspania zijn verlatijnst. De Gaulle echter staat
duideiïjkerwijs niet achter dit streven naar versmelting van Fransen, Ber
bers en Arabieren tot één natie. Hij is enerzijds bereid de eigenheid van
Algerië te erkennen, maar staat anderzijds ook op het standpunt, dat dit
gebiedsdeel afgevaardigden hoort te zenden naar het parlement te Parijs.
Voor het overige wil hij op de ontwikkeling van de politieke situatie niet
te veel vooruitlopen.
Dit zijn enige conclusies, die mogen worden getrokken uit de rede, die
hij vorige vrijdag heeft gehouden in de Algerijnse stad Constantino. Veel
concreter is hij echter geweest op het terrein van de economie. Zijn vijf
jarenplan is een grootscheepse eerste poging om de Algerijnen materieel
en intellectueel met de Fransen op gelijke voet te brengen.
HIER grijpt de Franse staatsman ver been over de doeleinden van
die elementen, die zich achter de revolte van de generaals hebben
gesteld uit angst voor het verlies van hun politieke en economische
voorrechten. De Gaulle heeft niet gezegd, dat hij iets ten nadele
van de „colons" 2a! ondernemen; maar van wie anders dan van de „colons"
kunnen de kwart miljoen hectare stammen, die hij aan Algerijnse boeren
wil uitgeven? En betekent de verbanning van het analfabetisme niet ook
een betrekkelijke verlaging van de positie der Fransen, die immers minder
krijgen om zich op te laten voorstaan?
Vervaarlijke industrialisatie, verbetering van de landbouw, grootscheep
se uitbreiding van het schoolwezen, het is toch wel heel iets anders dan
een kranipachti'g vechten om de macht. De kosten van dit plan zal Frank
rijk grotendeels moeten dragen, al kan uit de opbrengst van de petroleum-
Lronnen in de Sahara wellicht een aanmerkelijk bedrag worden geput.
Het is ons uiteraard onmogelijk om de bereidheid van de Fransen, voor
Algerië geld beschikbaar te stellen, te schatten, maar één ding laat zich.
geloven wij, toch wel vaststellen: het 2al onmogelijk zijn, tegelijkertijd
milliarden voor het leger in Algerië en voor de opbouw van Algerië uit
te geven.
Wat ons betreft, wij zijn geneigd nogal ongelovig ?e kijken bij dit alles;
maar misschien onderschatten wij de Gaulle en Frankrijk. Misschien kun
nen ze gezamenlijk het onmogelijke mogelijk maken. Misschien gelukt het
hun, gedwongen door de omstandigheden, te bewijzen, dat er betere mid
delen zijn om de volken cn de samenleving der volken te helpen dan de
verlening van absolute onafhankelijkheid.
(Advertentie LM.)
OLDENZAAL. De 58-jarige on
gehuwde grondwerker G, A. Geelen
uit Losser is op een onbewaakte
overweg op het traject Hengelo
Oldenzaal onder een trein geraakt en
gedood.
ALGIERS. De editie van dins
dag van het Par(jse blad „Le Monde"
is m Algiers door de regeringsauto
riteiten in beslag genomen, waar
schijnlijk, omdat daarin een artikel
voorkwam, waarin gesproken werd
over ongeregeldheden by het zondag
gehouden referendum.
Een verslaggever van het blad
schreef iD een artikel op de eerste
pagina, dat er over het algemeen niet
20 geknoeid ]s als bij de verkiezingen
van 2951. Uit berichten van oogge
tuigen, die boven verdenking staan,
zou echter blijken, dat hier en daar
de oude praktijken zijn toegepast. De
verslaggever Philippe Herreman zei
van een geval te weten, waar de Eu
ropese stembuscómmissies in een
stembureau in Algiers het aantal on
geldige stemmen verminderd hadden.
(Advertentie LM.)
voor „De gewone mon"!
Mannen van de maand
Toon Rammelt en Wim Heskes -
respectievelijk schrijver en spreker
van de bekende radiorubriek „De
gewone man" zijn door een jury van
journalisten, ingesteld door de Ne
derlandse Sigarenindustrie, uitge
roepen tot Mannen van de Maand.
1000 sigaren die aan deze ere
titel zfjn verbonden, werden hun
vrijdag j.I. overhandigd door Mr.
Jan Derks, de geestelijke vader van
deze thans beëindigde rubriek.
1610 maal „De gewone man"1616 maal de commentaar van het gewone,
gezonde verstand op de dingen van de dag.1616 maal voor de Neder-«
landse luisteraars vijf minuten hartige, geestige zelfbespiegeling. De sigaar
heeft een belangrijke bijdrage geleverd tot het succes van deze rubriek,
want Toon Rammelt en Wam Heskes zijn grote liefhebbers van de sigaar,
die hen inspireert en het leven filosofisch en met humor doet bezien. De
voorkeur van „De gewone man" gaat uit naar sigaren, precies als die van
de gewone man. Ook voor hem is 't roken van sigaren het ware rookgenot.
OF het stttïc „Jeanne d'Arc" non
de Oostenrijker Max Mell een
aanunpst is voor de toneelliteratuur
of de hagiografie lijkt me twijfel
achtig. Dat de dialoog by lange na
niet 20 spits is als die van Shaws
Saint Joan" ligt voor de band.
Maar G.3.S. gaf dan ook zeer be
wust zijn persoonlijke visie op het
proces in Rouaan. Max Mell geeft
(waarschijnlijk even bewust) een an
dere visie. Bij hem is niet de Maagd
van Orleans de hoofdpersoon maar
Peter Manuel, óe advocaat, des ko-
nings. dte als dienaar van de be
langen van de Britse Kroon gebaat
zou zyn bij een snel dood-uo-nnis,
uitgesproken door de Kerkelijke
Rechtbank. Deze Peter Manuel is
bij Mell een typische Humanist, die
iu heksen en duiuels al evenmin ge
looft als in „hemelse stemmen".
Zelfs lijkt hij m het eerste deel
van het stuk een a-religieuze ratio
nalist. Zijn sluimerende sympathie
voor het meisje uit Domrémy en
zijn overtuigd zijn van haar eerlijk
heid, worden gestimuleerd door zijn
genegenheid voor Madame de Ligny.
Deze echtgenote van de profiteur,
Advertentie LM.)
originele import
Ook voor deze fantastische
zuiver wollen pullovers
naar Pi Cs
sportieve, royale
modellen, nieuwe kleuren.
Een vorstelijk bezit 1
Een dubbel-waardevoile
Herenmode Tip door de
ongelooflijk lage prijs:
DANK U WEI. MAG^
IK DE TUIN EENbUEN?
W ZOU WEL AAN DE
RIVIER WILLEN WO
NEN.Z0AL6 HIER
NOG THEE
IK GELOOF DAT
J BLONDE
ZOALS JM HAAR
NOEMT. EDITH,
ERG LIEF
ZE 16.
DAT HEEFT OOK Z'N NADE
LEN,CAROL,20 NU EN DAN
HEBBEN NE "DE RIVIER
HUIS.MAAR MOOI 15 HET
HIER WEL.WIL JU CAROL
RONDLEIDEN, GILLIAN?
Mi£»S UAY'.
NATUURLIK
PAUL
r IK MOET V
JENNIFER'S THEE
gaanzorgen.het
KIND ZAL HET WEL
NIET PRETTIG VIN
DEN ,DAAR OP HAAR
KAMER. MAAR 7.E
MOET NU EENMAAL LE-
WH6 GEHOORZAMEN
mRCMORTOn HttfTHtT WteTON WtUkJt HOm&ALlPUtUtt
6 teCHOfintn en sPRowt otter zt u/f Aan dz opotwoztotn joncttis..
maar 3/wen /j ttn jonoen djz
n/£T3UJ 15...
KOM
DC HONK
0M6tN5! Tijd VOOR
LTRAlfflNö!
tCHTt
WtDjlRIlD
DLAéHOUr?
LOPfcN LOPEN..
VANbHAriD
6üjD£M!
£CH0tfi
IK WOU
DAT IK
3431, De bewakers dyrven niet naar beneden
te komen, want ze zijn als de dood zo bang voor
de krokodillen. Dat weet John ook wel en aaar-
om wacht hij rustig zijn tijd af Maar zij zullen
ongetwijfeld de politie op het vasteland van deze
ontsnapping op de hoogte stellen en. hij moet
rekening houden met de mogelijkheid, dat er
spoedig een patrouilleboot de rivier zal afzoeken.
jNu pakt hij de koffer uit. Er zit in wat hij Jieeft
verwacht; een kleine rubberboot met een druk-
cjUnder met lucht, een waterdichte zak met kle
ren, scheergerei, zeep en voedsel voor enkele da
gen. Verder is er nog een camouflagezeil in een
vuilgele schutkleur en een opvouwbare peddel.
Met takken, die in de rivier dry ven camoufleert
John het bootje nog meer en even later zakt hij
geruisloos de stroom ai.
die Jeanne aan de Britten heeft
overgeleverd, kent het meisje beter
dan wie ook. Aan haar is het te
danken, dat de scepticus Manuel aan
het slot van het stuk geen meelij
meer heeft voor de dappere Jeanne
maar in haar „zending" gelooft. De
kerkelijke rechtbank veroordeelt
haar. De advocaat van de Britse
majesteitdie het politiek belang
van dit vonnis zeer wél beseft, wéét
dat er een heilige naar de brand
stapel wordt gebracht.
Hoe het ook zij, spelmogelijkheden,
biedt het stuk van Mell zeker. Hier
van is door „Theater" dankbaar ge
bruik gemaakt. Door enkele acteurs
iets té dankbaar, dacht ik. Ook bij
een zo dramatisch gegeven vraagt
de televisie om een op de huiskamer
afgestemde speeltrant, die de span
ningen niet in stemvolume en Hef
tigheid van gebaren tot uiting
tracht te brengen. Richard Flink en
Robert de Vries leken zich, hoewel
zij indrukwekkende prestaties le
verden (de laatste vooral), hiervan
niet altijd bewust te zijn. Wel was
dit het geval met Anny de Lange
als innige, oprechte menselijke Ma
dame de Ligny. Ook Jacques Snoek
en Johan Walhain respectievelijk
als de hertog van Bedford en de
biechtvader vonden de juiste toon
en stijl. Sinds Carl Dreyer in 1931
zijn vermaarde Jeanne d'Arc-film
maakte, is het prototype van de
Maagd *n vaststaand gegeven. Ook
Anne Marie Heyligers had zich
in ha3r uiterlijk bij dit proto-type
aangepast. Haar spel was zuiver en
ingetogen. De cameraregie van, Wim
Bary, was evenwichtig en. zowel op
de door de knappe decors van Peter
zwart geaccentueerde sfeer als op
de essentie van het spel gericht.
H. S.
NOU zie je es!" merkte een
collega op, toen hij dit be
richt las: Een wanhopige vader heeft
gisteren voor een rechtbank te Wim
bledon verslag gedaan van het
abnormale gedrag van zijn. zestien
jarige zoon, die sinds februari van
dit jaar het huis niet meer wil ver
laten en onafgebroken naar de tele
visie zit te kijken. De vader liet de
rechter een brief zien, waarin een
psychiater verklaart dat de jongen
in een ziekenhuis dient te worden
opgenomen. De knaap zelf weigert
echter iedere medewerking en wil
mets anders dan zijn onnatuurlijke
leefwijze voortzetten. Vrienden heef t'
hij niet meer en met zijn ouders wil
hij niet meer spreken. Op de vragen
die de rechter de jongen stelde, ant
woordde hij slechts met wat gesta
mel. De zaak werd twee weken aan
gehouden en de jongeman kreeg de
opdracht, zich niet langer aan een
behandeling te onttrekken. Voor
februari leidde de jongen een nor
maal leven. Hij deed aan sport en
had vrienden.
VESTDIJK wordt binnenkort zes
tig. In verband hiermee zal de
VARA zaterdagmiddag 11 oktober j
haar rubriek Boekenwijsheid geheel i
wijden aan Nederlands vruchtbaar-
ste romancier en dichter. In de eerste
kwaliteit ook onbetwistbaar Neder
lands grootste. In Boekenwijsheid
voert Nol Gregoor gesprekken met
enkele personen, die Simon Vestdijk
in zyn Harlingse jeugdjaren hebben
gekend .en die ook een rol spelen in
zijn Anton Wachter-romans. Aan
deze gesprekken gaat een korte be
schouwing van Garmt Stuiveling
over het werk van Vestdijk vooraf.
(4.154.35).
Hilversum i: saxofoon en piano,
recital door Marcel Perrm en Su
zanne Perrin-VaJls. Werken van
Bozza Duclos, Jacques Ibert en Jeanlnc
Itueff (9.10—9.30).
Hilversum II: La Favorita, opera van
Donizetti (8-05—10.35), Honderd vijf tig
Jaar onderwijs voor blinden. Klankbeeld
van Wiin Kith (10.35—30.45).
BBC Derde Programma <194 en 454
m.): Hen Blake Songs van Vaugban
"Williams, door "Wilfred Brown, tenor en
Janet Craxton, hobo (11.3011.40).
Televisie: Het KHO-programma Is
l.van, het verscheiden van Paus Plus
XII omgezet en gedeeltelijk gewijzigd.
Na het NTS-Journaal 7.0 mogelijk een
actuele reportage van de Italiaanse te
levisie uit Itomc, Daarna een „In Me-
inori&m", een verfilmd levensverhaal
van de paus met eventueel een herden
kingstoespraak van. de aartsbisschop
mgr. B. 3. Alfrlnk. Dan het gastenboek
van Louis Frequin met als gast Excel
lentie H. W. Moorman, staatssecretaris
van Marine: Om 9.10 uur wordt overge
schakeld naar Nijmegen, vanwaar de te
levisiereportage uit de K-K. universiteit
normaal doorgaat. Oni 9.40 uur wordt
de Tele vitrine van Maria van der Eist
uitgezonden, die het t.v.-programma
van hedenavond besluit. Het optreden
van het Rob Madna-kwlntet en de epi
loog komen das te vervallen.
DEN HAAG. De jongerenbe
weging „De Jonge Leeuwen" in
Den. Haag heeft in samenwerking
met het Veteranen Legioen Neder
land en de jongerenafdeling van de
stichting „Door de Eeuwen Trouw"
een protestcommissie gevormd. Eén
van de acties, die het comité zal
ondernemen is, dat op ramen en
auto's het nummer „37" zal worden
geschilderd, om' aldus in het open
baar kennis te geven van het pro
test
Op de Expo heb ik weer enorm
veel profijt getrokken van mijn
domheid. Foor intelligente mensen
is het een gestroomlijnde hel, want
ze moeten alles zien omdat se alles
kunnen bevatten en komen dus als
wrakken thuis.
Maar als je dom bent en op de
leeftijd om daarin te berusten, kun
je schiften met royale hand.
Het Atomium?
Daarvan begrijp ik alleen dat het
zeer hoog is en in de souvenierwin-
kels Manneke Pis volledig heeft ver
drongen.
Statistieken en curven?
Doorlopen, want daar verdrink ik
onmiddellijk in.
En dte Spoetnik, waar mensen
uren naar staan te kijken, verlek
kerd, of het een strip tease nummer
is, betekent voor mfj alleen maar
een wonderlijk gevormd, levenloos
voorwerp, waarvan ik gaarne (eer
biedig) aanneem dat je erjabuleuza
dingen mee kunt doen.
Op die manier valt er heel wat
af en dwaal je over het terrein met
een zak vol vrijstellingen. En on
der goed gesternte. Want als door
radar geleidliep tfc toe aal lig een
bouwwerk binnen, dat de rest van
de dag ruimschoots bleek te kun
nen vullen.
De voornaamste Franse wijnhui
zen hadden er namelijk stands waar
je, in geriefelijke fauteuiltjes, voor
loeinig geld kon proeven wat dia
delicate ondernemingen in de han
del brengen. Dë aperitiefs en de cog-
naccen waren gelukkig ook niet thuis
gebleven en op vele plaatsen geur
den alle al of niet marcherende ka
zen van het liefelijk Frankrijk om
je er doordringend aan te herinne
ren, hoe aangenaam het is btf no
bele rode toy» ee» pittig hapje t*
nuttigen.
Goed, ik wil uw reisplannen na
tuurlijk niet beïnvloeden.
Dat zou me niet passen.
JJ moet op de Expo vooral gaan
zien wat u het liefst ziet. Als u niet
zonder machinerieën kunt leven zal
het water u uit de mond lopen en
luie er schik in heeft een groot aan
tal kloeke koeien op een rij te zien
staan, mag het Nederlandse pcoil-
joer niet verzuimen.
Maar mocht u een uitgebalan
ceerd genoegen najagen, dan advi
seer ik u, van het hek rechtstreeks
in het open trammetje naar dit Fran
se paviljoen te rijden. U behoudt dan
voor het leven een blijmoedige her
innering aan de Expo.
Voorwaarde is natuurlijkdaf u
het niet oppervlakkig bezichtigt!
Neem er gerust een paar uur voor
en reisvan een oprechte vin rouge
de la Trappe zonder overstappen
naar een Chateau Trotanoy Pomerol,
waarvoor ge uw tong ook niet hoeft
te bidden en te smeken, De edele
Medoc of de aanhankelijke Saint
Estèphe zouden ontroostbaar schrei
en als u zonder een kus -tioorby-
ging. En voor wie, o wie, staan de
champagnes zo koud?
Voor u, immers en u zoudt toei
dwaas zijnals u dat koud liet. Naar
mijn vaste overtuiging is dit het ge
lukkigste paviljoen van de hele ten
toonstelling. Ce ziet er veel pas-
toorsf waaruit blykt dat de zonde
er met woont. Wel de vreugd van
de verbroedering der volkeren, die
ge hier beter kunt waarnemen dan
in do TJno.
De verdienstelijke heer Albert Le-
roy Grégoire, die een boek vol aan
trekkelijk genaamde wijnen verhan
delt heeft voor zijn stand een pop
geplaatst. De pop stelt een- boeren-
man voormet een glaasje in de ene
en een fles in de andere hand. Hij
bet veegt met de armen, net zo schut
terig als de poppen voor de orgels
van de heer Perlé plegen1 te doen
en op zijn gezicht staat permanent
een uitdrukking van stupide geluk
zaligheid.
Welaan ik heb er meer dan
een uur in de buurt gezeten, maar
ik kan u, uit eigen wetenschap, ver
zekeren dat ik nergens op de Ex
po zoveel mensen, telkens weer, blij
en verrukt heb zien samendrommen
als bij deze miezerige, op het kind
speculerende attractie.
Als u het mij vraagt verkoopt de
heer Leroy Gréoire niet alleen op
merkelijke wijnen, doch is hij ook
een groot psycholoog.
KRONKEL.
(Advertentie l.MJ
i-<* *i' v v C' -> 4* c* v *5 4* a .j
door URSULA CURTISS
De krantenzei hij moeilijk, „ge
bruikten een medische term, die ik
met begreep. Wat mankeerde Martin
Fennister eigenlijk precies?" Het ge
bruinde gezicht keek verrast op. Even
scheen dokter Davies te aarzelen,
toen zei hij. half en half tegen zich
zelf: „Dat staat in het rapport. Me
neer Fennister had iets aan de lever,
moeilijk te ontdekken in het begin
en daarom.."
„Hoe lang," viel Torrant hem in
de rede en zijn stem klonk brutSal
hard in deze kamer met z'n mooie,
dikke tapijten, „hoe lang had hij
- te leven."
„Hij zou er niet aan gestorven
rijn," zei Davies.
Volkomen van 'z'n stuk bleef Tor
rant hem aanstaren. „Nee," vervolgde
de dokter, „hij moest een kleine
operatie ondergaan, en drie, vier we
ken bedrust houden thuis. Dat was
alles. Het beroerde is, dat er patiën
ten zijn (net als meneer Fennister)
die in medische woordenboeken gaan
snuffelen, en -tenslotte denken dat
ze een hopeloos geval zyn. Daarbij
komt natuurlijk, wat meneer Fen
nister betreft.
De atem sprak rustig door.
En bijna had Torrant het gemist,
dat ene stukje, waardoor alle logi
ca en alle berusting verdwenen als
sneeuw voor de zon.
Hij was -al opgestaan en op weg
naar de deur. omdat 't hem plotse
ling allemaal tegenstond, omdat hij
niet' in Martin's privéleven wilde
dringen, al had hij hem nog zo na-
gestaan. De woorden van Davies
volgden hem... „...begrijpelijk toen
mevrouw Fennister het me verklaar
de, De ellende met zijn vader. Het
kan een ontzettende indruk op een
kind mskan als het iemand waar bet
van houdt door een lange, pijnlijke
ziekte ziet worstelen
Het was net een onverwachte don
derslag. Het lukte Torrant te ver
trekken zonder in lachen uit te
barsten, zonder te schreeuwen, dat
de vader van Martin Fennister vre
dig en plotseling door een hartaan
val gestorven was tijdens een spel
letje golf.
HOOFDSTUK 2
Wat had hij nou eigenlijk ontdekt?
Diep in gedachten liep Torrant door
de besneeuwde straten terug naar
zijn hotel.
Annebelle Blair. Hardnekkig bleef
hij haar zo noemen, voor zichzelf.
Hij weigerde Martin's naam aan de
hare te verbinden. Annebelle Blair
dus had twee grove en uiterst merk
waardige leugeng verteld. De dood
van John Fennister was plotseling
geweest en allerminst een langzame
marteling. Martin, het „kind" waar
dokter Davies zo meewarig over
sprak, was toen zijn vader stierf
zesentwintig jaar. Ze had de dokter
deze leugens in een privé-gesprek
voorgeschoteld en daarmee het hele
beeld opzettelijk vertekend. Een ver
spreking kon je iets dergelijks toch
nauwelijks noemen.
Tenzij Annebelle Blair een patho
logische- leugenaarster was. moest
ze met haar verhaal een bedoeling
gehad hebben. Torrant probeerde,
jn al z'n verwardheid, de zaak van
de andere kant te benaderen.
Dokter Davies had Martin verteld,
dat hij leed aan een weinig voor
komende leverkwaal, dat hij geope
reerd moest worden en enige tijd
rust zou moeten nemen om helemaal
te herstellen. Maar de grote angst
van Martin was een ziekte, waarvan
hij niét zou kunnen genezen. Hij
zou nooit zelfmoord gepleegd heb
ben om een operatie en een maand
gedwongen rust te ontlopen.
Niettemin had hij zelfmoord ge
pleegd.
Torrant ging languit op bed lig
gen. en trachtte de magere fditen
die hij had aan elkaar te passen. Het
was net een gebroken kopje. De twee
helften leken onbeschadigd, maar
toch was er een stuk tussenuit.
Welk stuk dan?
„Met deze achtergrond," hoorde hU
Davies zeggen, „was het begrijpelijk.
Achtergrond, Tegen een bepaalde
achtergrond kon je iets in scene zet
ten, kon je een stemming opwekken,
een raam opbouwen, waarin op zich
zelf onverklaarbare daden, niet
vreemd leken. Had Annebelle Blair
dat gedaan? Had ze
Met een ruk ging Torrant over
eind zitten. Hij wilde in beweging
zijn, het duistere, onmogelijke van
zich afschudden. Maar het liet 2ich
niet afschudden. Hij had het toege
laten in zijn brein en het groeide,
bijna op eigen kracht.
'De twee belangrijke leugens die
Annebelle Blair in de spreekkamer
had opgehangen, zouden nutteloo*
en onzinnig geweest zijn als ze niet
ook tegen Martin had gelogen. Haar
privé visite kón alleen zin hebben,
als ze bij haar thuiskomst ook Martin,
iets had voorgeschoteld. Dat Daviei
hem de waarheid niet verteld had
bijvoorbeeld, dat de operatie be
doeld was om hem niet achterdoch
tig te maken dat er geen enkel»
mogelijkheid bestond hem werkelijk
te genezen. En daarna, omdat Martin
zeker voor zijn leven zou vechten,
had ze door moeten gaan met aller
lei kleine opmerkingen: een. paar
woorden over pijn, over de toekomst.
Kleine opmerkingen, die juist in Mar
tin's innerlijk zo'n vruchtbare bo
dem zouden vinden.
Toen Martin tenslotte zelfmoord
pleegde, was de „achtergrond" in
orde en de juiste stemming gecreëerd.
Zijn dokter zou het grijze hoofd
schudden en praten over de indruk,
dia «en lijdende vader op een gevoe
lig kind kon maken
Iedereen die hy het verhaal ver
telde, zou het een wilde veronder
stelling vinden, maar voor Torrant
zelf was het geen veronderstelling
meer. Het was de bittere, misselijk
makende waarheid, of zo dicht bij
de waarheid, dat 'n geringe afwijking
er niet toe deed. De vrouw van Mar
tin had zijn dood veroorzaakt, om
dat ze het wenste. Ze had zijn zwak
heid tot een wapen gemaakt, dat
moordende kracht bezat.
(wordt vervolgd)