MAO ERGER DAN STALIN
cte èMm wdim
Montgomery's memoires
MAPRO
n
Zinrijk
iao maakt van boeren
proletariërs
ASTMUJDERS
DE. HAARDOLK
■net'het. hoogste Tenement
Louise Wijngaarden
gehuldigd
STAATSEXAMEN (HBS Gyron.)
RESA-HILVERSUM
Cary Grant gaat na
acht jaar scheiden
Gooide vijfhsmfed
gulden op straat!
SPROETJE SPAR
MJ
AVONTUREN
VAN
KAPITEIN
IWPÉÖC De Tand pasta van standing
Zaterdag 18 oktober 1958
DE gedenkschriften van veldmaarschalk Montgofhery zijn te beschou
wen als een interessante bijdrage tof. de geschiedenis van de
tweede wereldoorlog. Het Britse aandeel in deze oorlog is zeer
groot geweest, ja beslissend zelf? in de eerste fase toen Groot-
Brittannië standhield onder de moeilijkste omstandigheden en aldus de
periode overbrugde tót dé intrede van Kusfand en de V.S. in het strijd-
perk. Daarna was het land. alleen maar één van dc geallieerden, verhou
dingsgewijs mindet belangrijk, naarmate hef éinde. van-de grote, worsteling
naderbij kwam. Dit is geen nieuws, en de Britten geven het bok wel toe.
Eenmaal geheel op- de oorlog ingesteld kondén feitelijke werelddelen als
de V.S. en de Sowjet-Unje natuurlijk meer presteren dan het betrekkelijk
kleine Engeland.
Wat de Britten 'enigermate dwarszit, is dan ook niet. het feit, dat zowel
in JNoord-Afrika als bij de strijd in West-Europa getalggewijs de Ameri
kaanse contingenten groter waren dan de hunne. Als zij zich beklagen,
dan komt dat omdat zij hebben moeten toestemmen in een politieke con
ceptie,, die de hunne niet was en die. vinden zij, een noodlottige invloed
heeft gehad op de internationale ontwikkeling na' de oorlog. Bij de Ameri.
kanen ging het er om, Duitsland en Japan te verslaan, en wei zo snel en
definitief mogelijk. Bij de Britten was er nóg een ander motief, n.l. om de
Russische bondgenoot niet te ver .naar het Westen te laten opdringen.
Op de neiging van de Amerikanen, in het bijzonder Roosevelt en Eisen
hower. om Rusland te zien als een loyale en betrouwbare bondgenoot, beeft
al eerder de Australische Brit Chester Wilmot kritiek uitgeoefend in zijn
boek Struggle for Europe. Hij werpt de Amerikaanse leiders naïveteit voor
en lichtvaardigheid. Zij wilden op een primitieve wijze recht door zee, en
schonken daarom veeJ te. weinig aandacht aan de Britse opvatting, die er
van uitging,, dat de oorlog in Zuid- en Midden-Europa moest worden be
slist. Het ging er immers niet alleen óm. Europa te bevrijden van de nazi's,
bet ging er ook om, Europa te beschermen voor de Kussen.
MEN hoeft geen Chester Wilmot of Montgomery te zijn om te er-
kennen, dat een oorlog alieen wordt gerechtvaardigd door de!
politieke doelen welke hij beoogt. Een verslaan van Hitier en zijn
legers alleen was inderdaad Onvoldoende. Het was ook in hoge.
mate noodzakelijk, zich enigermate een voorstelling te maken van de
wereld, dié zou ontstaan, wanneer het "Derde Rjjk had opgehouden te be-1
eiaan. De mening, dat de Amerikanen dat onvoldoende hebben gedaan,
zou kunnen worden weersproken met verwijzing naar de moeite, die zij
zich hebben gegeven voor de totstandkoming van de Verenigde Naties.
Achteraf echter is inderdaad reden voor de vraag of wat meer aandacht
voor het lot van Europa niet de voorkeur had verdiend. Chester Wilmot
betoogt, dat Roosevelt vooral op de bekende conferentie van Jaita in het
begin van 1945 veeJ te ver is gegaan in zijn concessies aan de Russen.
Montgomery echter vindt, dat het toen al te laat was om nog veel te
redden.
Volgens Montgomery had de oorlog kunnen cn dus ook moeten zijn
Beslist voor de winter 1944~*45, De Russische legers warén toen nog vrij
ver. Ze hebben nadien door de stilstand aan het Westelijk front kans ge
zien, nog zeer grote vorderingen te maken. Deze laatste maanden zijn
beslissend geweest voor het ontstaan van de onbevredigende toestand in
het na-oorlogse Europa. Alle moeilijkheden en gevaren, voortkomend uit
de Russische overheersing in Oost-Europa en door de deling van Duitsland
waren achterwege gebleven, wanneer Eisenhower de taktiek van Mont
gomery had willen aanvaarden, die er op neerkwam, Duitsland in de laatste
fase op dezelfde wijze uit te schakelen als het zelf dat in dc eerste fase
Frankrijk had gedaan; door enkele snelle doorbraken on opmarsen. Doch
Eisenhower hield krampachtig vast aande ene lange aaneengesloten
frontlinie en moest toen in de herfst bij gebrek aan materiaal voor zoveel
legers de offensieven afbreken.
HET lijdt geen twijfel of het boek var» Montgomery is een belang-
wekkende militaire pendant van Chester Wilmot's werk. Er valt
echter wel tets tegen aan te voeren. Zo moet het de aandacht
trekken, dat het oordeel van Montgomery nogal afwijkt van dat
van Churchill in zijn gedenkschriften. Churchill maakt er geen geheim van,
dat hij de kracht van de Westelijke geallieerden liever op een andere
wijze en op een eerder tijdstip had zien .aangewend dan bij de invasie in
Frankrijk in juni 1944, Maar over de wijze, waarop Eisenhower de Ameri
kaans-Britse troepenmacht naar de overwinning heeft gevoerd, heeft hij
over hel geheel veel lof. Dat klopt met wat Eisenhower een dezer dagen
in verband met de kritiek van Montgomery zelf heeft verklaard, n.l. uit
Churchill's eigen mond te hebben vernomen, dat alles veel beter cn sneller
was gegaan dan Hij had durven hopen.
Verder is het billijk er aan te herinneren, dat Montgomery althans één
maal de kans heeft gekregen, zijn opvattingen te verwerkelijken en wel bij
dé grote doorstoot naar Arnhem. Dat zijn poging niet is geslaagd, is vooral
voor Nederland zeer betreurenswaardig geweest, maar zou ook een aan
wijzing kunnen zijn, dat de moeilijkheden iets groter Waren dan hij ze
veertien jaar later voorstelt. En in dit nakaarten past ook wel de vraag
of een invasie in 1943 (wat de Amerikanen wilden) inplaats van 1944 niet
veel beier was geweest. Bij alle erkenning van het feit, dat de Britten de
dingen politiek beter zagen dan de Amerikanen, laat zich toch de stelling
verdédigen, dat de onbevredigende loop der dingen mede het gevolg is
van een te lang zich verzetten' door de Britse regering en legerleiding
tegen een 6prong naar Europa langs de kortste weg.
Advertentie l.M.)
VY7.AT zijn nu de economische en
vv binnenlands-politieke verkla
ringen voor de eigen ideologische
ontwikkeling in China, die geleid
hebben tot. de instelling der volks-
eotnmiines? China-deskundlgen zijn
vrij algemeen van oordeel, dat het
hier ceti krampachtige poging geldt
om de economische ontwikkeling, die
tydens het eerste vijfjarenplan (1952
-1957) slechts teleurstellende resul
taten heeft opgeleverd, aanzienlijk
te versnellen.
Dat wil niet zeggen, dat de resulta
ten niet spectaculair zouden zijn. Ze
zün alleen beneden de verwachting
gebleven. En. wat nog belangrijker
ts, ze zijn bereikt ten koste van veel
terreur, vercet van de kant van boe
ren en intellectuelen en dank zij uit-
gebreidg hulp van de Sowjet-Unie.
De volkscommunes moeten nu twee
doeleinden dienen, In de eerste
plaats moet bet verzet gebroken
worden en de mogelijkheden tot ver
zet in de toekomst in de kiem wor
den gesmoord.
p R hebben zich in de loop van het
vorig jaar grootscheepse opstan
den op het platteland voorgedaan. In
de daaraan voorafgaande periode
was er uitgebreid lijdelijk verzet,
waardoor de economische successen
van het vijfjarenplan zeer nadelig
werden beïnvloed. De opstanden zijn
bloedig onderdrukt. De intellectue
len, die als de aanstichters van de
opstanden werden beschouwd, zijn
stevig aangepakt. Maar men heeft
het bij deze negatieve reactie met
gelaten. Anders dan in soortgelijke
omstandigheden in Rusland, waar
men een tactische stap achteruit
deed en de boeren weer iets meer
vrijheid placht te geven, heeft Peking
m.a.w. met een dergelijke sinistere
miskenning van de aard der mense
lijke persoonlijkheid en maatschappij
ooit bruikbare resultaten kan berei
ken.of dus niet het resultaat van de
volkscommuncs nog teleurstellender
zal zijn dan dat van het eerste vijf
jarenplan in Chinese ogen is geweest.
op basis van ds theorie- dér per
manente revolutie juist twee
stappen vooruit gedaan. Men heeft
de traditionele maatschappelijke or
dening. waaruit men het verzet ver
klaarde, door veel radicaler commu
nisme willen breken en grondig ver
woesten. Men hoopt zodoende elk
mogelijk verzet in de toekomst te
voorkomen. Het systeem der volks
communes is uiterst geschikt om elk
opkomend verzet in allereerste aan
leg te ontdekken. De communes wor
den immers geleid door partij-func
tionarissen en het gehele systeem
berust op controle van elke afwij
kende mening en handeling. Boven
dien beschikken de door part Ij-func
tionarissen geleide communes over
een eigen militair apparaat, dat
zorgvuldig wordt samengesteld uit
honderd procent betrouwbare com
mune-leden.
Het tweede doel der volkscommu-
nes moet natuurlijk zün de snelle, of
liever een snellere ontwikkeling van'
het land in economisch'opzicht, zowel
wat de landbouwproduktle als wat
de industrialisering betreft, In beide
sectoren zijn de resultaten van het
eerste vijfjarenplan aanzienlijk gro
ter geweest dan in enig ander Azia
tisch land, maar minder groot dan
men had verwacht en dan men in de
Sowjet-Unie meent waar te nemen
bjj vergelijking met de resultaten
van het eerste Russische vijfjaren
plan. Men vergeet daarbij, dat het
Russische communisme destijds
startte onder heel wat gunstiger om
standigheden in China. Hot Rusland
van 1917 was heel wat verder ont
wikkeld dan het China ven 1949.
CHINA wil dus in hoog tempo cn
ten kóste van alles Rusland in
ontwikkeling nabij komen. Daarvoor
dienen de volkscommunes, daartoe
dienen dc krampachtige pogingen
een deel van de importen uit Rus
land te oetalen met landbouwpro-
dukten en grondstoffen, zelfs ten
koste van het levenspeil der bevol
king. die voorlopig oP geen enkele
manier profiteert van de produkhe-
verhogingen en die tot con volstrekt
slavenbestaan gedoemd is. China is
overgedaan tot een drastische in
schakeling van zijn miljoenenmassn
in het ontwikkelingsproces. Daar
voor maakt men het gehele over
geleverde sociale systeem met alle
daaraan verbonden ethische en cultu
rele waarden radicaal kapot. Hei
Chinese communisme blijkt dus een
nog radikaler er. onmenselijker vorm
te zijn van het communisme, dat wij
uit Rusland kennen.
De grote vraag van dc toekomst is
echter of menselijke wezens en men
selijke samenlevingen zich op deze
manier laten misbruiken, of men
MAO TSE TOENC:
...erger dan Stalin...
(Advertentie l.M.)
Maak een emde aan uw
martelingen
Elke astbmalijder kent het verstik
kende gevoel dat een asthma-aanval
kenmerkt en dat voor hem een ware
marteling is.
ADOZO
MAAKT HIERAAN EEN ËINDE
De Adozo-tabletten brengen binnen
de 30 seconden verlichting en be
dwingen de felste aanval in 515
minuten. Om geheel gerust te zijn,
nemen vele lijders aan asthma één
Adozo-tabiet bij het naar bed gaan
en één bjj het ontwaken.
Neem ook eens de proef!
Bij apothekers en drogisten.
LEEUWARDEN, De toestand
van de Friese vierling, die op 5 sep
tember in het gezin S. Lautenbach te
Deinum bij Leeuwarden werd gebo
ren,. blijft zeer bevredigend.
Eén van de vier kinderen, Mein-
dert, heeft de couveuse verlaten en
zal dezer dagen worden gevolgd door
perkje. De twee andere kinderen,
Iet je en Willem zyn nog niet zo ver.
Het gezin Lautenbach heeft nog
altijd niet de beschikking over het
reeds toegewezen, maar nog altijd
door anderen bewoonde huis.
(Advertentie l.M.)
Vóór oliehaarden
.'."zumig^ó 'goón/röetr •.■■'rnobc vy^rmfc
AMSTERDAM Mevrouw Louise
"Wijngaarden, die 40 jaar als vidliste
aan het Concertgebouworkest is ver
bonden, is gisteravond na afloop van
haar recital in de kleine zaal van
het Concertgebouw te Amsterdam
•hartelijk gehuldigd.
Prof. dr. Jos Smits van. Waes-
berghe bood namens muziekvrien-
den een pick-up-kast, een wirerecor-
de.r en een geschenk onder couvert
aan. De Rotterdamse componist Jan
Masseus overhandigde de jubilaresse
een door hem zelf gecomponeerde
serenade.
wÊtmmMÊml
;\Le( óp le-^ele bus't'f:
v AI f e n dén heri t'vU^br'^zeicéi^.:
v^ndat 'U de, Qriginete-^---,,
;'gordijnSpiraaI.krijgt"'Ay--.
MaPRO N.V. 't HERTOG EN BOSCH
NEW YORK De beheerschaps-
raad dor VN heeft vrijdag eenstem
mig aan de Algemene Vergadering
aanbevolen het beheerschap van
Frankrijk over Togoland in 1960 op
te heffen. Frankrijk verleent Togo
land in dat jaar onafhankelijkheid.
(Advertentie l.M.)
De kortste en voordeligst* opleiding i
(Bekende Schriftelijke Corsus)
HOLLYWOOD. Cary- Grant en
de actrice Betsy Drake hebben be
kendgemaakt dat zij uit elkaar gaan
Gisteren hebben zij een gemeen
schappelijke vér klaring gepubliceerd,
waarin zij verklaren dat zij;nog al
tijd grote liefde en achting voor el
kaar koesteren, maar dat het huwe
lijk hun helaas niet dat geluk heeft
gebracht dat zij hadden verwacht.
Zij zijn a jaar getrouwd.
LEEUWARDEN Gistermiddag
is de 36-jarige W. Rozems uit Rin-
sumageest Mj bouwwerkzaamheden
van een ruim acht meter hoge stei
ger gevallen. Hij is later in een zie
kenhuis te Leeuwarden overleden.
IA,irf rtrntie f M
HILVERSUM, woensdag - Grote
consternatie ontstond gister
avond, toen een radio-luisteraar
zijn toestel door de ruiten naar
beneden gooide. De man die be
kend is als een rustig mens, ver
klaarde dat liü een uur lang ver
geefs aan de knoppen had ge
draaid, maar geen muziek naar
zijn smaak had gevonden.
Onze correspondent tekent hierbij
aan dat de man geen goed program
mablad bezat. Toen hij hem liet
zien hoe hij in Vrije Geluiden in.
één oogopslag het programma naar
zijn zin had kunnen vinden, spron
gen de arme man de tranen van
spijt in de ogen. „Dan had ik mij
dus voor nog geen 20 cent per week
vijfhonderd gulden kunnen bespa
ren" riep hij uit!
Inderdaad lezers, voor 2.50 per
kwartaal of 10.- per jaar, abon
neert u zich op Neerlands meest
overzichtelijke radio-tv-blad.
Objektief cn volledig (ook de
programma's van dc hier bereik
bare buitenlandse stations - en
een keuze uit de beste program
ma's van Vandaag). Daarom is
Vrije Geluiden het radio-tv-blad
van die grote minderheid van
150.000 kritische kijkers en luis
teraars.
Vindt u dat u daar ooi! bij boort?
Geef u dan op als-lid abonnóof vraag
een proefnummer. Een briefkaartje
naar VRIJE GELUIDEN, postbus
11, Hilversum, ia- voldoende.
lOEP DAN, IK WIL NU
EENMAAL GRAAG
NAA« OE Ol&ÓENTim
21EN WÊ CAflQL OOK
NOG ALlE, WÉ NAAT3
LONDEN GAAN?
NOU. WAT POE JË7ALG J'J TEGEN
TANTE EDITH ZEGT PAT HET JÉ
S»bbT DAT JE tO ONAAttOlG
TEGEN HAAS GEWEEOT BENT,
MAG Jfc VOLGENDE
WEEK MET MU
NAAR DE DlE-i
«EMTUSN-
TANTE EPITH
DoetnAAe
TEGEN WÉ.,..
ONZIN ALS JE MAAR POET
WAT "ZE "ZÉGT, ZE WEET
HEUG WEL WAT GOED
VOOR JE IS. NOU
JENNIFERDIE ROL
VAN STRENGE
VADER UGT
ME NJE7-
NEEM JE
M'JN AAN-
GOD AAN
•v-V.
Y y
PAT DENK
IK WEL. JU
VINDT CARQL
WEL LEUK,HE?
J£ MAG DAN N
DEUGNIET ZUN.MAAR
JÊ BMAAN6G0ED
HM.JfCGA zm MAAR
Hl BET HU(5 KIJKfcf1.MI35C.Hl6N
KAM IK |£J5 VOOR Die 0M6fc-
LUKKKjfc JÖNöÊfl DDtfl.
Hl) DENKT ófcLOOf SK
DflT IEDEREEN HfcM
I/O OR DE6EK WH.
H0ÜDÉ.M
omdat hu mer
nth. Hij 5CH1JNT HfcTER
op AAN Tt LtG&tH
VijAnDfcN ft MAKEN
Mer MIJ ZOCHT HIJ OOK
Ruzie.
DÜtN?
MEE KA
Die J0N6tN 15PA5 INHtTHUtt
ZE M OEM EN HfcM "VUC^'J
mj LOOPf METEEN KRUK. ÊH HU
KAN NIÉT OPSCHIETEN- MET Dt
ANDÉRt
jonötiMS.
3433 - Aan bemrd ran de ..Waterjuffer" is de
stemming beneden het nulpunt gedaald, want
daar liggen 2e nu niaar te wachten tot er mis
schien wei eens een geschikte gids komt op
draven. „En 2onder gids beginnen we niks." zegt
Bas moedeloos, „ik wacht nog een poor clagen en
ais het dan niet »s gelukt gaan we gewoon te
rug" Jeannette heeft haar eerste les achter de snapt, een gevaarlijke boef. En je kunt niet we-
rug Het is allemaal org vlot gegaan. De school ten..." „Hoe weet u dat?" vraagt Jeannette. Dan
loopt uit en de kinderen hollen weg Eén moeder hoort zij, dat de man van deze vrouw bij. de
komt haar zoontje halen. „Durft hij nog niet al- politie isJeannette behoudt haar kalmte, maar
ieen over straat?" vraagt Jeannette. „Dat is het j zij begrijpt, dat John nu groot gevaar loopt,
niet, miss", zegt de vrouw, „maar ik heb net ge- Dan krijgt zij opeens een schitterend idee!
hoord, dat er vannacht een gevangene is ont-J
\TOOR het paleis op de Dam zat
Fred op een bankje en keek
doezelig naar de duiven die in
groepsverbandop een juffrouw wa
ren geklommen, omdat zij een zak
voer bij zich had en er prys op
stelde, stukjes brood, die zij tussen
haar tanden klemde, uit kaar mond
£e laten pikfcen. Ik ging naast hem
zitten en vroeg:
„illoet jy niet naar je werk?"
Snipperdagzei .hij.
Hij zag er moe en ontgoocheld uit
tot myn uerbuzitts, moet: ik zeg
gen— want toen ik hem een paar
weken geleden trof, straalde hij van
geestdrift over zijn nieuwe haan.
,^Vou heb ik. het gevonden!'-, riep
hij toen.
Hij is beeldende kunstenaar, niaar
geen Rembrandt en dat weet hij.
Goed, na de Academie heeft Hij Pi
casso een poosje nagedaan, een
baard gedragen, veel gevloekt en ge
dronken en zelfs van vaders geld ge
ëxposeerd. De kritieken euemcet
klopten hem icshoillend op zijn
smalle schouders :zo ongevaarlijk
was hij. Een dun talentje, maar je
hebt lui, die daarmee een leven lang
naar het meesterwerk hijgen, op re
kening van de huisbaas. In beginsel
is dat nuttig, zoal niet voor de kunst,
dan toch voor de mens. Want toie
kans ziet gelukkig te zijn door vijf
tig jaar lang beroerde schilderijen te
maken, zou. wel gek zijn als hij het
naliet, Maar die Fred U ergens een
realist, net ati zfcfn pa, die slillekens
rijk wordt in een nachtwinkel. Op
'n herfstdag keek htf naar zijn Pi
casso's en zei:
rJtfee, daar hdu ik mee op".
En hij schoor zich, kocht een he-
renpak, trouwde en werd tekenaar
op een reclamebureau.
Een poos ging dat heel goed. Zijn
vrouw had hem prompt een zoon
geschonken en die nieuwe ervaring,
deed hem de tweede viool zonder
morren strijken. Zijn door Sartre ge
ïnspireerdegrimmige vrijgezellen-
grapjes over „kleine stuipekoppen,
die je het best verzuipen kunt",
maakten al spoedig plaats ©oor het
gewone geteem in de trant van „en
dan staat-ie op in zijn looprek en
dan roep-ie: toe-toe", waaraan zelfs
Rimbaud niet zou 2\jn ontkomen, als
een vrouw ooit kans had gezien
hem pa te maken.
Maar alles toent.
Zelfs een kind.
De dag kwam, dat hij tegen me
zei:
„Man, ïk word ziek van dat re
clamebureau. Al die enge poppen
die ik dag in dag uit zit te kladden,
't Is zo-zinloos..."
In de reclame reclameerde zijn
muze, omdat ze werd behandeld als
een meisje van de straat, terwijl ze
toch gymnasium had gedaan.
Zoek dan tuat anders. Iets zin
rijks", adviseerde ik,
Een maand geleden hed hij het
gevonden. Hy trad. in dienst van een
grote uitgeverij, dte uitsluitend doet
in schoolboekjes, omdat 't de enige
letteren zijn tot ae aankoop waarvan
je mensen kunt dwingen, zodat de
udnst er dik boven op ligt. De on
derneming bestond dan ook ct eer
biedwaardig lang.
„Maar nu is er een nieutoe direc
teur gek07nen". vertelde Fred my
indertyd, „een jonge vent, met veel
smaak. En die heeft begrepen da*,
zijn boekjes er afschuwelijk uitzien.
Gramo, oudenyets, conventioneel.
Mijn. taak wordt het nu om voortaan
voor alle uitgaven frisse, artistiek
verantwoorde omslagen te ontwer
pen, waar die kinderen plezier en
schoonheidsontroering aan beleven,
voel ie. Ik ben volkomen vrij. Ik
kan doen wat ik wil. Leuk hè? Dat
is tenminste, zinryk."
Zo sprak hij een maand geleden.
Maar nu, tussen de duiven voor
het paleis, taas er van zy» geestdrift
niets meer over.
„Ach, ifc had een heel aardig om
slagje gemaakt voor een reken
boekje", vertelde hij. „Groen en
blauio met een leuk motiefje.
Maar het was niet op tijd gedrukt
Gisteren komt er een oude bediende,
die daar al heel lang werkt, naar
me toe en zegt„Meneer, we kun
nen echt niet langer wachten we
moeten afleveren". En ik antwoord
„Nee, eerst het nieuwe omslag. Toen
zegt die man: Waarom maakt u
zich toch zo druk,- meneer? U be
grijpt toch wel zodra die kinderen
die boekjes krijgen, kaften ze ze in.
Dat mot vah de meester".
Hij keek me moedeloos aan.
„En 't is nog waar ook", zei hij.
„Enfin, ik heb maar een snipperdag
genomen".
KRONKEL
(Advertentie LM.)
v v v -> <- -><•<..>
-v O v *I* v v
11
Maria was-van plan geweest wat
inkopen te gaan doen, Als je zo haas
tig een koffer pakte vergat je al
tijd allerlei kleinigheden. Maar na
de vraag die Torrant op haar had
afgevuurd, ontbrak de lust haar en
liet ze zich naar de Vanguard straat
terug brengen. In de taxi, die lang
zaam door de sneeuwjacht reed, voel
de ze zich wat beter. Misschien
omdat ze straks weer in de besloten
heid. van haar kamer zou zijn. Het
lukte haar zelfs zich het beeld van
Torrant voor de geest te halen.. Mid
den dertig schatte ze hem, met don
ker haar, intelligente ogen en een
gezicht, dat veel gezien had maar nog
door niets verveeld was.
Geen leegloper. Bepaald niet.
En evenmin een vreemde voor An~
nebeile Blair. Annebelle, die zo af
gezonderd in het oudé'huis van Ge
rald Mallow woonde," zou een volko
men vreemde nooit toegelaten heb
ben in haar fort.
De taxi stopte voor de garage.
Maria betaalde en zocht naar haar
sleutel. Ze liet hem bijna vallen en
zag daardoor wat haar anders waar
schijnlijk ontgaan zou zijn: neg een
rij voetstappen, behalve die van
haarzelf, een rij voetstappen die
pas gemaakt waren, want er lag
maar een poederlaagje sneeuw op.
Voetstappen heen en terug. Op
de weg ging het spoor verloren,
maar het verscheen opnieuw op de
berm voor het Mallow- huis. Maria
draaide het de rüg toe en opende
de deur met haar sleutel.
De garage was heel donker na al
dat witte gedoe buiten- en het leek
of tussen de benzinedampen de schim
van een vernielde auto zweefde.
Maria liep de trap op, die naar de
woning voerde, deed de deur open
en bleef staan op de drempel. De
kamer zag er anders uit dan toen ze
'\veggjng. Ze wist niet hoe. 't Was
net of het openen van de deur iets
.geheimzinnigs onderbroken, had.
Onzin.
1 Het was een gezellige kamer en
verrassend licht na de duisternis be-
door URSULA CURTISS
neden. Het raam van 't keukentje
keek uit op het oude huis aan de
overkant en dennelakken wreven
zachtjes tegen de andere ramen. De
muren waren in een warme, zacht
gele" kleur geschilderd, die leuk stond
bij de gebloemde gordijnen. Er stond
een oude, helrode schommelstoel, een
zwart boekenkastje, een gebloem
de erapaud en in de hoek het licht
blauwe, lage bed waar Maria sjiep.
De verrekijker, die ze op het aan
recht had laten liggen, whb verdwe
nen. Maria deed de deur achter-zich
op slot, een dwaas gebaar op 't ogen
blik, én ging zoeken. De verrekijker
was en bleef verdwenen. Haar eerste
reactie was woede, al wist ze best
dat 't eigenlijk onredelijk was. De
verrekijker was niet van haar en dat
2e hem gebruikt had om haar over
buurvrouw te bespieden, was heie
maar niet in de haak.' Maar ze kon
't niet uitstaan, dat iemand zomaar
haar kamer binnen gekomen was, op
haar gemak alles had kunnen in
specteren, al haar bezittingen had
kunnen bekijken
Iemand? Annebelle Blair,
De radiator siste. Maria ging in
de gebloemde erapaud zitten en dacht
na. Was dit allemaal met opzet ge
beurd? Had Annebelle de verrekij
ker laten hangen, in de hoop dat
Maria er gebruik van zou maken,
zodat er een openlijke breuk kon
ontstaan?
Ze had Maria de woning boven de
garage niet willen verhuren. De ma
kelaar die Maria in de arm geno
men had, kreeg het alleen voor el
kaar door Annebelle' erop te wijzen,
dat het een vreemde indruk zou ma
ken ais de secretaresse, die alles
geërfd had, weigerde hét enige fa
milielid van mevrouw Mallow on
derdak te verschaffen.
Maar zodra Maria iets zou zeggen
over het feit dat Annebelle bij haar
binnengedrongen was, wist ze wel
wat er zou komen. De koude glim
lach van Annebelle en de volgende
woorden: „Als de zaken zo staan,
kunt u beter weg gaan, juffrouw
Rowan." En ze zou van Maria af
zijn, zonder dat iemand haar iets
kon verwijten. Hoe 't ook rij, Anne
belle had de eerste 2et gedaan op
het onzichtbare schaakbord.
Dat was om één uur. Een klein uur
later stopte er een .auto. Maria be
trok haar uitzichtpost voor het keu
kenraam en zag Annebelle Blair,
stemmig in 't zwart, haar huis uit
komen, Ze liep naar een groene auto,
die Maria vaag bekend voorkwam,
maar die se paB thuis kon brengen
toen ze zag wie het portier opende.
Ze herkende het rode tweed costuum
met de bruine bontrand en de dikke
beringde, hand met de rode nagels:
het was mevrouw Kirby, de vrouwe
lijke makelaar, die de verkoop van
het Mallow huis bewerkstelligd had.
Maria vroeg zich af wat er tussen
die twee aan de hand wa6. Zaken?
Of zo'n onbegrijpelijke vriendschap,
die twee heel verschillende vrouwen
som» kunnen sluiten?
De auto reed weg en het werd weer
stil, heel stil in de Vanguard straat.
Ook de telefoon, bleef stil, ondanks
Maria's irreële verwachtingen, dat
iemand haar zou bellen.
Het werd vroeg donker. Ze maak
te iets te eten van haar magere voor
raadje en at het op in de gebloemde
erapaud. haar ogen vastberaden op
haar boek gericht. Daarna dronk ze
koffie en ruimde akelig precies het
keukentje op. Toen. kon ze echt geen
bezigheden meer verzinnen en zat er
niets anders op dan nog wat te lezen
en naar. bed te gaan. Ze keek de stille
kamer rond en voelde zich moede
loos en een beetje dwaas. Voor 't
eerst vroeg ze zich af wat ze nou
eigenlijk dacht te zullen bereiken. Ze
kon een statistiek aanleggen van
het wekelijkse melkgebruik van An
nebelle Blair en ze zou de naam van
haar wasserij uit kunnen vinden,
misschien zelfs hoeveel groente ze
at. Want de vrouw, die Gerald Mal
low zover gekregen had, dat hij z'n
testament veranderde en die daarna
een auto-ongeluk had weten enscene
ren zonder dat iemand haar verdacht,
zou zeker geen belangrijke dingen
van zichzelf prijsgeven.
Annebelle Blair, de perfecte se
cretaresse, dacht aan alles.
Maria nam een bad en besloot een
heel lange nacht te maken. Het
pakte anders uit. Ze zocht op de
bodem van haar koffer naar haar
haarborstel toen ze ontdekte, dat het
weghalen van de verrekijker maar
een excuus was geweest voor iets
anders.
De brief was weg.
(Wordt vervolgd)
