GEWETEN DER NATIE?
WAT DE VRIJHEID VERMAG
w
Vakman
ROTERSEPT
Reddingbijna
onmogelijk
Zaterdag 31 januari 1959
Radioportret van
krantemameii
en -vrouwen
TV -etherschui m era
„Ik werd een TV»
gevangene"
Voorts...
Vanavond.
het gezonde gebaar:
Harriot*** Guid?
PAUSE
...en morgen
Radio
Vatra en
ikeren terug tot
Doms (oude stijl)
ONDERWIJZERSEXAMEN
RESA-H1LVERSUM
door- FRANK GODWI
WF%J%
door GEORGE HARMON COXE
HAAST irdere mens kan vel een? worden gevangen op daden en
uitlatingen in het vet leden, die niet stroken met wat hij later
verkondigt 7tdk vangen i« dnorgapnc geen erg edel bedrijf. Wan-
neer dominee NiemMler im het \\es£<luit«e leger een hogeschool
voor beroej>smisdadigprc noemt, dan zou het niet helemaal billijk zijn om
er aan te herinneren, dat hii tiideri? de eerste wereldoorlog als duikboot
kapitein in een eerdere verschijningsvorm van deze hogeschool een be-
heianciiike functie heeft vervuld. Nlaar een ander feit mag toch wel in
aanmerking worden genomen. n.i. dat dominee Niemöller van het concen
tratiekamp Sarh«enhan«en uit bij het ui'hreken van de tweede wereld
oorlog Hitiet heett aangeboden opnieuw het commando van een duikboot
op zich te nemen. Te meer mag hieraan worden herinnerd, nu Niemöller,
kennelijk een beetje geschrokken van het stof. dat rijn recente verklaring
heeft doen opwaaien, in wat vage termen heeft doen uitkomen, dat hij
eigenlijk moral doelde op hpt leger \an hel zogeheten Derde Rijk roet zijn
S.S.-formatie«. Hetzelfde leger dus. waartoe hij had behoord, wanneer
Hitler zijn aanbod niet van de hand had gewezen.
Iemand uit de omgeving van INiemöller heeft ons eens verzekerd, dat
deze predikant hpleniaa! geen verstand heeft van politiek en in zijn „kin
derlijkheid" geneigd is, ejke overheid met een machtsapparaat te wan
trouwen. En nog iets zei hii: Niemnller is een zeer patriottisch gezinde
Duitser, wie de splitsing van zijn land in tweeën een doom in het oog is.
De uitleg is, dunkt ons, wei verhelderend, waarhij het toch te ver zou
gaan om met een beroep op het Franse spreekwoord, dat alles hegrijpen
alles vergeven is. uver te gaan tot de orde van de dag. Want Niemöller
mag dan geen verstand hehhen van politiek, hij bemoeit zich er toch dage
lijks mee: en anderen beroepen zich op hem. Er bestaat nog altijd een
neiging, hem de profetenmantel om te hangen, omdat hij als predikant
dtj-tijds de nazi's heeft durven weerstaan.
HET ïs wel waar, dat dominee NieniöIJer in de dertiger jaren zijn
gemeente Uerliin-Dahlpm het Evangelie heeft leren verstaan op
ziin wijze, die een heel andere was dan de nazi's wensten. De
moed dei overtuiging heelt hij zonder twijfeleen "feit, dat de
aandacht heelt gelrokken m een tijd, dat deze eigenschap in Duitsland
nogal zeldzaam was. Nipt bewezen daardoor is echter, dat Nipmëller een
democraat Is. In elk geval waren zijn bezwaren tegen het nazi-bewind
geen beletsel nm de man. die hij als predikant had weerstaan als „zeesol
daat" zijn diensten aan te bieden. Een groot nazi-vaderfand was hem liever
dan een verslagen vaderland.
Wij stellen dit va«t zonder wrok en uitsluitend terwille van de eerlijk
heid. Het is, menen wij. geheel onjuist om dominee Niemöller te zien zo
ongeveei als het geweten van Duitsland. Is hii een anti-militarist? Er is
niets in zij'n verleden, dat er op wijst. Hij is geen vriend van de huidige
xegerïng te Bonn en hij draagt het nieuwe Duitse leger geen goed hart
toe. maar de sleutel tot deze houding zocke men bij een ander gevoelen
dan door h,geloof ingegeven afwiizing van alles wat lijkt op militair
geweld. Wat hem drijft, is veeleer Duitse smart over de verdeeldheid van
het vaderland.
Hij hoort tot die wonderlijke en geenszins ongevaarlijke groep, die West.
duitse soldaten zien als lieden, die de verachtelijke taak hebben, met het
zwaard de hereniging de« lands te keren. Vandaar zijn felle uitingen; want
te Erfurt in Oostduilsland heeft hii bet leger van de Bondsrepubliek al
eens een armee van massamoordenaars genoemd. Over de Oostduitse „volks-
politie" zei hij mets. Een groot nazi-vaderland was hem liever dan een
verslagen vaderland; het valt te vrezen, dat een groot communistisch vader
land hem liever is dan een verdeeld vaderland. Gewetensvol predikant mag
hij zijn. maar hij is ook een onkieskeurige nationalist.
Hoe menigeen rijdt er met koets en paard
En is er zijn brood en zijn hemd niet waard.
Hoe menig ook breekt er met hamers het geld
Dat de honger hem zwaar in de buidel telt
René deClerc}
NEEN. wij zullen bet niet hebben over de man, die het Goede
Heertje wordt genoemd. Zijn zaak dient voor de rechters, die hem
rechtvaardig mogen oordelen. Wij voelen echter wel behoefte, het
even te hebben over het stukje geldwereld, welks gebruiken en
klaarblijkelijk onbegrensde mogelijkheden in de Amsterdamse rechtzaal
zo genadeloos worden onthuld voor het aangezicht van de natie. Wat ïs
dat voor een bedrijf, waarin men miljoenen kan verduisteren, voor het aan
het licht komt? Wat is dat voor een bedrijf, waarin corrupte mensen en
pnbekwame controleurs jarenlang rond kunnen modderen, zonder dat er
naar buiten en naar binnen iets van uitlekt? Nu ja, het ging ten slotte niet
zo erg goed meer met dit makelaarskantoor. Maar men krijgt ook niet de
indruk, dat hier in feitelijke zin handige jongens aan het werk waren.
Het is een vrij pijnlijke zaak dat in hetzelfde jaar, dat ieder fatsoenlijk
Nederlander zijn aandeel aan de bestedingsbeperking bijdroeg, de kans
aanwezig bleek te zijn. aan de kas van een (klein!) financieel bedrijf min
stens een half miljoen ten behoexe van feest en vrolijkheid te onttrekken,
zonder dat dit hoe dan ook de aandacht trok. Er is dan blijkbaar een
stukje „bedrijfsleven" (een andere term dan dit eufemisme schiet ons niet
te binnen) dat de mogelijkheid biedt, de fiscus bij de neus te nemen en
het met de „sociale rechtvaardigheid" nogal vérgaand op een akkoordje
te gooien. Even krijgt men een blik op spel en spelers, maar straks valt
het doek weer, dat "dit soort praktijken verbergt. Men ziet, wat de vrij
heid vermag; of zou de overheid enige lering trekken uit wat ze hier te
aanschouwen heeft gekregen?
(TabSI DE WAGT had gelijk, gis-
teravond heeft minstens een van
de 2000 journalisten van Nederland
zitten luisteren naar het klankbeeld
,.Er staat weer niks in...." over de
krant, dat hij samen met Eduard
Messer heeft gemaakt ter gelegen
heid van het 75-jarig bestaan van
de Nederlandse Journalisten Kring.
Waarschijnlijk hebben er wel meer
geluisterd. Wij van de krant willen
wel eens weten hoe we eraf komen
in handen van een radioman.
Het is een portret geworden dat
we in dank aanvaarden. Gabri de
Wagt is- niet de eerste de beste
.iclankbeeidensmid". Hij liet ons zelf
trbpwens ook aan het woord,
Mr. Franks bijvoorbeeld, de Britse
Reu tercorrespondent, die de Neder
landse kranten wel goed vindt, maar
soms ook te conservatief, hypocriet,
en te weinig origineel in aanpak van
het nieuws. Verder enze voorzitter,
mr. M. Vrolijk, die zich erover ver
baasde. dat het journalistieke beroep
door het publiek zo laag wordt ge
noteerd op de maatschappelijke lad
der.
Bij de categorieën van mensen met
wie wij dagelijks samenwerken om
de krant te maken en bij de lezer te
brengen, misten wij er echter één.
Wel repten De Wagt en Messer van
de zetter, de stypeur en de rotatie
drukker, maar zij verzuimden te ge
wagen van het zenuwslopende werk
van de chauffeurs van de kranten-
auto's en van het ondankbare kar-
wei der bezorgers. Laten deze groe-
pen daarom dit stukje zien als een
aanhangsel op „Er staat weer niks
in
W. Jnn.
OOK vanavond biedt het weer
type goede kansen om sig
nalen van verafgelegen stations op
te vangen." Dit zei ons gistermorgen
een van de TV-weermannen van het
KNMI.
En inderdaad, de Nederlandse TV
mocht dan gisteravond stommetje
spelen, we hebben naar hartelust
kunnen kiezen. Een Duitse weerman
en een Belgische; mode dictator
Yves Saint Laurent die iets in het
Frans tegen ons zei (vanuit België
of uit Frankrijk?); een TV-spel
via BrusselVlaams van Gerard
Walschap, soms ook strepen die
maar geen beeld wilden worden en
uit de luidspreker het geluid of we
alle waterkranen in huis wijd open
hadden ged-^'d.
Gistermido. omstreeks zes uur
was de ontvangst nog zeer goed. In
de loop van de avond.' werd de kwa
liteit echter steeds rn.lj.ndcr.
Het klopt, zei ons vanmorgen het
KNMI. er trad verandering op in
de opbouw van de luchtlagen. Van
avond zijn de kansen om op eigen
houtje „Eurovisie" te spelen, waar.
schijn lijk geheel verkeken."
WÈÊÊ
OP 1 maart vertrekken we."
Dit heeft Ronald Jacobowitz,
23 jaar, getrouwd en vader van een
kind, gezegd tegen de veertig fami
lies, die onder zyn aanvoering op die
dag Detroit in een auto-karavaan
verlatert om in het barre Alaska een
nieuw leven te beginnen. De bevol
king van Moqse Pass (.nu zeventig
inwoners), waar zij zich willen
vestigen gaat dan meteen met
sprongen omhoog.
Aanleiding tot deze uittocht: de
televisfe.
„Ik werd een gevangene van dat
ding", zei Jacobowitz, leider van een
dansschool in Detroit, wijzende op
zyn televisie-toestel.
„Ik besloot ergens heen te gaan
waar ik weer vrij man kan zijn."
Toen Detroit van zijn plannen
hoorde, werd-hij bestormd door fa
milies in wie ook de pioniersgeest
ontwaakte. Nu, een maand voor het
vertrek, zijn er nog 40 over.
Albert Milhado zal gedurende een
aantal maanden reizen door Euio-
pa maken. Met ingang van morgen
(Radiojournaal 10.20—10.35 uur)
zal -hij zijn gesproken brieven uit
Londen afwisselen met het geven
van indrukken uit andere steden
en landen.
Viareggïo, waaruit zondagmiddag
tussen 4 en 5 uur een rechtstreekse
reportage komt van de carnavals
optocht, is een klein stadje ten
noorden van de Italiaanse stad Fisa
aan de kust van de Middellandse
Zee. De carnavalsoptocht van Via-
reggio, waarin maanden van voor
bereiding zitten, is wereldberoemd.
De mooiste wagens worden vaak
op een later tijdstip nog gebruikt
in Nice en zelfs is er wel eens een
pronkstuk verkocht naar de V.S.
Radio
LICHTE MUZIEK
4,35—T.00 VARA. Muziekkiosk met
nieirws uit de wereld van de lichte
muze.
GESPROKEN WOORD
mensen",
SPORT
5.456.00 VARA en 7.45—8.00 KRO.
Reportage van de Europese kampioen
schappen schaatsen alt Göteborg in
Zweden.
FEESTPROGRAMMA
4.0012.00 Beide zenders. Nationaal
programma t.gr.v. de verjaardag van
prinses Beatrix. Om 8.05 gelukwensen
van enkele leeftijdsgenoten van de
Prinses. Van 8.15 tot 9-45. is er een
groot amusementsprogramma waar
aan o.rn. Mies Bouwman en haar col
lega quiz-leiders deelnemen onder de
titel „Van je collega's moet Je 1 heb
ben". Tussen 10.00 en 10.21 is er een
klankbeeld over het leven van prinses
Beatrix onder de titel „21 jaar in 21
minuten".
(Advertentie IJH.j
vbpr mond- en keeloncsme 11 i rig
•'VELEymk Is een ernstige aan.
-getepetthel.d, -maar-,-dat oerhin-
aërr de' Zwitserse ty niet d- kij
kers op een bescheiden humoris
tische wijze duidelijk te maken
dat ze even geduld moeten heb
ben. Het is pauze, kijk maar, de
andere kijkers zijn ook de kamer
uit om Hch een beetje te ver
treden, vertelt het plaatje
(Advertentie IM.)
JJt&mX Safeyderm-zeep
Misschien zullen we dit beeld i
morgenmiddag tussen 12.00 en 1.00 1
uur nog op de Nederlandse beeld-
buieen zien- Ft ie dan namelijk i
een relais uit Dauos van de Euro
pese kampioenschappen kunst-
rijden.
Televisie
DE uitzendingen van de NTS begin,
nen vanavond reeds om 7.30. Al
lereerst is er dan „21 rozen voor
.prinses Beatrix" t.g.v. de verjaardag
van de Prinses. Nieuws en weerover-
zicht volgen om 7.45.
Hét AVRO-program ma begint om 8.05
met de Weekendshow. Om 8.55 is er de
27ste aflevering van „Luipaard op
schoot" en tassen 9-29 en 10.0® volgt de
quiz „Van Je familie moet Je 't heb
ben" 0.1.V. Mies Bouwman. Ze moet pre
cies op tijd eindigen want van 10,00 tot
11.10 worden wij aangesloten met San
Remo voor een rechtstreekse reportage
van de nationale finale van Italië voor
het Eurovisie-songfestival.
ERNSTIGE MUZIEK
11.45—12.15 KRO. Pianospel door Da-
ntèle Dechenne met de sonate no. 3
van Chopln.
2,553.30 KRO. Gerard Hengeveld, Jo
Juda en Joop Scholte voeren uit het
trio in Es gr. van Brahms voor plano,
viool en hoorn.
10.3511.00 AVRO. George van Renes-
se Improviseert aan de piano op the
ma's van Mende'ssohn t.g.v. diens
150ste geboortedag.
LICHTE MUZIEK
6,20$.45 VARA. Nicu Vladescu en
zijn zigeunerorkest,
8-058.50 AVRO. Jos Cléber, diens
Zaaiers, Mieke Telkamp, Pierre Palla
en het kléin Radiokoor in „Vlva U
musics»".
9.30—lo.zo AVRO. „Alsof het gisteren
was" eeh programma van - Alex de
Haas over de lichte muziek tussen de
twee wereldoorlogen.
FOLKLORE
3.55—4.30 AVRO. Causerie van Maya
Hoogveld over en met folkloristische
muziek uit Griekenland.
GESPROKEN WOORD
3.35—3.55 AVRO. Derde en laatste le
zing van prof. Geyl in zijn reeks „De
vitaliteit van d« Westerse bescha
ving". 1
5.15—550. VPRO. Dr. E. D. Spelberg
over het plan voor een nationale om
roep van de VPRO,
6.45—7.15 VARA. Discussie in „Op de
keper beschouwd" over kunstsprei
ding.'
9.200,30 KRO. Politieke commentaar
door J. M. Peters.
HOORSPELEN
1J.01.30 KRO. „De Wtdders".
5.30—VARA. „Opa Dribbel".
7.30—8.00 VARA. „Annemarleke".
8.50—9.30 AVRO. „MUn naam is Cox".
9.30—10.10 KRO. „Waar is mr. Mil-
tour ry?"
SPORT
Z.20—2.35 AVRO en 7.15—7.30 VARA.
Reportage van de Europese schaats
kampioenschappen in Gotehorg.
DIVERSEN
8.009.20 KRO. Tweede trekking van
de vijfde sus-loterij versierd met
muziek en hersengymnastiek.
Televisie
EEN dag met drie extra uitzendingen.
Om te beginnen van 12.00 tot 1.00
een reportage uit Davos van de
wedstrijd kunstrijden, vrije figuren voor
paren.
Van 4.00 tot 4.50 kunnen we getuige
zijn van de Jaarlijkse carnavalsoptocht
in de Italiaanse piaats Viareggio.
Avonds van 9.00 tot 11.00 een re-
r..:age van de finale van de open Ne
derlandse tafeltennls-kampioenschappca
uit Eindhoven.
Vervolg van pas*- I
re schepen zullen waarschijnlijk de
Hans Hedtoft niet vóór midder
nacht bereiken. Het water is op de
piBais waar het schip is gezonken
zo koud, dat drenkelingen binnen
een minuut volkomen door de kou
worden bevangen en niet langer in
staat zijn zich drijvend te houden.
Het laatste bericht, *at per radio
van het schip is opgevangen, kwam
om 36 minuten over negen gister
avond,
Aan boord bevond zich een van
de beide Groenlandse leden van het
Deense parlement. De Hans Hedtoft
is uiterst solide gebouwd. Het had
een dubbele bodem over zijn totale
87 meter lengte en zelfs de rub
ber reddingvlotten waren voorzien
van radiozenders, die automatisch
in werking treden. Het schip is rood
geschilderd om vanuit de lucht be
ter te kunnen worden gezien. Maar
ondanks alle moderne hulpmiddelen
zijn de ijsbergen in de wateren
waar het voer, nog steeds het groot
ste gevaar gebleven.
De „Johannes Krüss" een Duits
schip seinde later dat zij het zoe
ken naar de „Hans Hedtoft" heeft
moeten staken, omdat zij gevaar
loopt anders door het ijs te worden
ingesloten.
De treiler, die acht uur in het ge
bied had rondgevaren, berichtte dat
hfy lichten noch reddingboten van de
Deen heeft gezien.
Functionarissen van de Ameri
kaanse kustwacht zeiden dat stor
men. gepaard gaande met regen- en
sneeuwbuien, nog steeds het gebied
teisteren waar de „Hans Hedtoft"
zich bevindt, De kans op redding
wordt steeds kleiner.
TOM (DORÜS) MANDERS gaat
het anders doen. Hu is niet ai-
leen komiek in de VARA-TV-reeks
„De avonturen van Dorus" maar ook
eigenaar van het vermaaksetablisse-
ment „Saint Germain des Prés" m
Amsterdam. Dit laatste floreert niet
meer zo als m de jaren toen hij er
zelf regelmatig optrad en om daarin
verandering te brengen zal hij er
weer het hoofdnummer voor zijn re
kening gaan nemen.
Aan de andeie
kant blijkt de
produktie van de
TV-avonturen van
Dorus enorme be
dragen op te slok
ken. De kosten
van Dorus' Wild
W est-avonturen
hebben bijvoor
beeld ƒ12.000 be
lopen en bijna
honderd artiesten
en technici zijn
er weken lang
voor in touw ge
weest.
Tora Manders
en de VARA gaan
nu twee vliegen
in één klap slaan.
De volgende uit
zending van Do
rus, op 14 maart,
zal weer het ka
rakter hebben van het Qua decor
en entourage minder kostbare
„Cabaret Saint Germain des Prés".
De medewerkenden zullen de arties
ten zijn die daarm naast Tom Man
ders optreden. Hoe dit programma
zal heten is nog niet bekend. De
regie voor de TV-uitzending blijft
in handen van Ghs Stappershoef.
(Advertentie LM
De kortste an voordeligste opleiding
(Bekende Schriftelijke Cursus
IK dAD NIÉT GEDACHT
DAT JU VAN HET PUNCTU
EELE SLAG WAS-HET B
NO© GEEN HALF ZEVEN
JE ZÜLT £V£N MOE
TEN WACHTEN TOT IK.
AANOEKLEED 3 SN.
DAT IS CL1VE ZSKER,
DIE DAAR BELT
HU IS VROEG
om JE. EERLIJK DEI KSSrop DE EEN OF ANDERE MAN?ER
WAARHEID TE J pSa HEB IK JOHN'S GELD U1TQEGE.
Z£GGEn: HER- ^\§|\VEN- HET IS GEWOON IN ROOK.
GENS.WAARVOORY^N^pPGEQAAN. MAAR IK. HE&
M'N EXCUSES A> LHAM EN EIEREN BU ME,
EN ZO.
MISSCHIEN K.UN-
IN EN WE HIER
ETEN.
(waar gaan we
OVERIGENS NAAR TOE 7
TtRMJl DE GAsrtff OP DL RANCH ZtCH VERMAKEN
VOEREN BINGO EN 6UCK EEN VREEMD ó&PREH
LtUKe
<5Chuür.daar.
houden
HE." 16 MACHOC- HIER PATTY
JÈ KUNT HlER ZWEMMEN,B00tóCHJC-;L V VOUtfDANftEN
TEM.PöTMLSCHItrErt. A.ltt
DIM60, WAT VOOR
ONGtlUK MOtrtN
we happy row
LflTÉM
RU6EN
WEL.ZIJN IhULL ZOU
SUVOORStELD LCÖ KÜ(i
HEM DtHIETtrt Alb Bi)
ZiJft PAARDÉNNUMMtR.
D0CP
/*>/CK WDEEV<5&V££C MND6VEKUMVfTtSCGGVENSCCÓRfeAtS
£A\ EVDVOOR TAELCZE EXDTlPÜvrjE'S \tVRD£WC7ï?&4-X/A//<?R£S.
v By het noemen ttwzy/v/ymm seoec
M£N/G£ K££P£R 2)€ SEHRJK c
De Typ &NO&VEL
DE JONGEN DfE TWEE
JMR 7EWREN NOG
MET MM/A TUUR. -
AU7VTJES SPEELDE^
las nu homerns
RttCKMESmA P
PRAAT ME CVfEr VAR/
p/e knaap /cv heeft
ME VOPJGE WEE/C J>R/E
MAAL LATEN
v/ssewJ^ nqu jo
DAAR HOEFJE
7E SCHAMEN.
Bacon legde zijn hand op Murdock's
schouder. „Doe me een plezier, wil
je? Ga zolang in de wachtkamer
zitten en loop ons niet voor de voe
ten. Als je een half uur geduld hebt,
runnen we een beetje kletsen over
t een en ander."
Murdock knikte. Hij zette een stoel
m de hoek en zag de hele parade
in en uit gaan: Bacon, Keogh, een
stel detectives, de mannetjes van
het laboratorium, de pohtie-foto-
graaf, de dokter en tenslotte de
overdekte brancard. Hij was wel eens
meer toeschouwer geweest bij een
dergelijke gelegenheid, maar doordat
de Kamers hier zo klein waren, leek
alles rommeliger en zenuwachtiger
toe te gaan. Langzamerhand werd
het stiller tot alleen Bacon, Keogh
en een rechercheur nog aanwezig
waren.
„Merci Murdock," zei Bacon, „kom
nou maar binnen."
Murdock had 't gevoel of hij een
eeuwigheid in die wachtkamer had
doorgebracht. Zijn knie was eteeds
pijnluker geworden en zyn hoofd
bonsde of hij een tik met een hamer
had gehad. Toen hü opstond, merkte
hij dat zijn been aardig stijf was
en dat hy geen kans zag gewoon te
lopen. Hij had m dat halve uur
eerst geprobeerd na te denken, toen
had hij geprobeerd niet na te denken.
Ondanks zichzelf was de, film in
z'n hoofd iedere keer opnieuw af
gedraaid tot er met veel van zijn
zelfbeheersing en z'n gewone kalmte
meer over was. Nu zocht zijn hele
onmachtsgevoel een uitweg m de
paar woorden, die hem zelf verbaas
den: „Wat een zenuwengedoe."
Bacon keek hem onderzoekend
aan. „Een stelletje stomme smerissen,"
zei hij rustig en zonder boosheid.
.Dat denk je natuurlijk en misschien
heb je nog wel gelijk ook. We doen
ons werk op de manier die ons het
beate lijkt, maar zelfs dan zitten
we er vaak naast."
„Vergeel 't maar," zei Murdock
onbehaagluk.
Bacon scheen hem niet te horen.
Het was of hij meer tegen zichzelf
dan tegen Murdock spraT
„We hebben Epps met bang ge
maakt," zei hij. „We hebben hem
met opzet het vuur niet na aan de
schenen gelegd. Het leek ons onver
standig hem weg te jagen, want dan
zou hij ergens anders opnieuw be
gonnen zijn en we wilden weten wie
contact met hem opnam. Met zoiets
moet je risico's nemen."
„Doe me een genoegen," zei Mur
dock, „ik geef toe, dat ik onredelijk
was. Zullen we het daarbij laten?"
Nu hoorde Bacon hem wei. Hij
wierp een blik naar Keogh en naar
de rechercheur. Toen grinnikte hij
tegen Murdock als bewijs dat hij zijn
gevoel voor humor nog met kwijt
was.
„Ik ben aan het oefenen," zei hij.
,Jk zal vanavond wel enige keren
een verklaring moeten geven voor
wat hier gebeurd is en ik wil al
vast horen hoe mijn uitleg klinkt
We wilden dus te weten komen
wie bij Epps op bezoek kwam, bier
en waar hij woonde, Maar we kun
nen onmogelijk iedereen die het
gebouw verlaat vragen stellen. Die
Bank van Lening is tenslotte ook
tot negen uur open. Het enige wat
we dus kunnen doen, is Epps zelf
controleren en de mensen die hem
eventueel vergezellen. We zijn ons
ervan bewust, dat hij onze manne
tjes door kan hebben, maar 't is het
enige wat we kunnen doen. De ach
terdeur moeten we laten voor wat
hij is. Als we daar iemand neerzet
ten, lopen we helemaal in de gaten."
Hij naaide zijn schouders op en
duwde z(jn hoed naar achteren.
„Het komt erop neer dat hij ons
en zichzelf te pakken heeft gehad.
Hij wist. dat de achterdeur vrij was
en heeft waarschijnlijk telefonisch
'tf nnodschap doorgegeven, dat ze
hem via de achterdeur konden be
zoeken. Heel eenvoudig. Mun man-
IN de trein zat een middelbare
man tegenover me, die na het
dichtvouwen van de krant 's werelds
tobben samenvatte met de woor
den: „Een mooi zooitje vuiligheid
meneer".
Daarop begon hij aan een knorrig
referaat over de spanningen die ons
beheersen, dat ten doel had te doen
uitkomen, hoe doodeenvoudig alles
te regelen wene, als men hém maar
eventjes de vrije hand liet. Daar ik
het zelf net zo zie, doch allengs
de hoop heb opgegeven, dat Krem
lin en Witte Huis mij eensgezind zul
len uitnodigen het roer in handen te
nemen, begon tfc zijn betoog te' stel
pen met lauwe „och ja'sen ging,
toen ook dit niet hielp, over tot een
kunstgreep, die bijna altijd uitkomst
brengt. Toen hy een korte adempau
ze nam, vroeg ik hem wat hij deed
voor de kost. Want het is myn er
varing, dat de grootste kletsjneier
onmiddellijk verandert in een boei
ende causeur als hij over zijn me
tier begint. Daar heeft hij namelyk
werkelijk verstand van£n elk vak
heeft verrassende kanten.
„Ik zit in de stoffeerderij", zei hij,
„Ja, begrijp me' goed, ik ben geen
prutsertje, dat een stoeltje, opkalefa
tert en dan beschaamd wegsluipt.
Nee, ik ben een vakman. En een
vakman komt bijna niet meer voor.
Wü hebben geen nagwoeks. Want
die jongelui van tegenwoordigwe
ten zo véél. Die worden bedorven
op die scholen. Daar leren ze wa
renkennis! Zeg warenkennis. Wat
koop je daar nou voor? Maar ze ver
beelden zich wonderwat, hoor. Zo'n
grote mond trekken ze open, maar
wat ze presteren is voor my waar-
de-loos. Ze knoeien maar wat an.
Want dé jeugd uan tegenwoordig..."
.Muur wat bedoelt V nu precies
■met 'n vakman?" vroeg ik, want
daar ik weel in treinen zit, heb ik
de jeugü-van-tegenwoordig al meer
uit de doeken horen doen dan me
lief is.
„Tja, een vakmanzei hy,
eensals ik in het Rijksmuseum kom,
en ik sta voor de Nachtwacht, dan
denk ik: „Rembrandt? Dat was een
vakman". Dat zie je met een oogop
slag. Die man heeft zijn ziel gelegd
in dat schilderij. Nou, dat doe afc tnet
een fauteuil. Ik leg er mijn ziel in."
De vergelijking was pretentieus,
doch duidelijk.
Hij praatte verder over zijn werk
werd nog even bitter over de -mo
derne generatie, die de mooie bloem-
desstns wan vroegep afwijst en alles
wit-wit wil hebben („Ik vind 't koud
meneer") doch ktoam tenslotte jot
een ervaring uit de praktijk, die ik
het navertellen waard vond.
„Ik had laatst een karwei", zei hij,
„en dat moest ik alléén doen. Een
hete kamer klaarmaken. Behargen.
Moquette leggen. Gordijnen Enfin,
tk kom daar 's ochtends mei myn
bullen en tk ivordt opgengeé-cen door
een jonge vrouio, met een kind op
d'r arm, zo'n klein, dik jc igetje
van pak weg een jaar oud. Goed, tfc
begin te werken, maar ik ben nog
geen vijf minuten bezig, of dtar gaat
de deur open en daar komt dat kind
binnen. Komt? 't Was kruipen, trant
lopen kon hy nog niet. Maar dat
kruipen deed hij razend snel. 't Was
net zo'n klein treintje. Eerst dacht
ik nog: ,J#ov. ja...", maar 't was een
reuze ondernemend kereltje, he.
En zo nieuwsgierig als een ekster.
Als ik me even omdraaide, dan teas
hij al achter me rug bezig de boel,
die ik net vast gemaakt had, los te
trekken. Of hy pikte me hamer en
ging er mee van door. Kon ik 'n beet
je achter *tn aan gaan. zitten. Einde
lijk dacht ik: „Nee hoor, dat gon*
zo niet". Dus ik neem 'm op mijn
arm en ga die moeder roepen. Maar
wat dacht u? Niemand thuis. Dot
■mens had gedacht: „De stoffeerder
past ivel even op Pietje" en was d'r
boodschappen gaan doen. Maar ifc
moest toch werken? En met hem er
bij ging* t niet en ik durfde hem
ook niet alleen op de gang te zet
ten, ivant 't was er echt een om uit
louter nieuwgierigheid van de trap
te donderen Enfin, tceet u wat tfc
gedaan heb?"
Ik schudde van neen.
„Doodeenvoudig", zei hij, „Hij hai
zo'n soort kruipjurkje aan, hè, nog
al lang. Goed, ik heb hem gewoon i«
de hoek van de kamer geplaatst en
daar heb ik 'm met twee spijkers,
door dat jurkie heen, even vastge
zet aan de vloer. Toen had ik 'm ïufc
hoorEn je kon aan hem zien dat
hij afgebluft was."
Waaruit blykt dat een vakman er
niet alleen zyn ziel in legt, maar ook
zyn vernuft
KRONKEL
nen zitten dus aan de voorkant van
het gebouw hun broeken te ver
slijten en Epps maakt een afspraak
je met een moordenaar. Hy is neet*
geslagen met die presae-papier ea
heeft voor alle zekerheid een kogel
toe gekregen."
„Was de revolver van Epps.
„Ja. We hebben het nummer vatt
zijn vergunning gecontroleerd... Je
hebt de man. die de benen nam nau
welijks gezien? Je kreeg alleen de in
druk dat hij lang en mager was.
Murdock knikte en Bacon tros
hem mee naar het bureau- „Er zijn
twee dingen, waar we misschien ie»
aan hebben," zei hij. „Dit is bei
eerste. Het zat in zijn portefeuiii»
en is gedateerd op eergisteren.
Murdock nam de cheaue aan, w
Bacon hem overreikte. Hy had een
vermoeden van wie de hanatene'
nmg zou zyn er hij bleek
hebben. De cheque was getekend aooi
.Randolph Jerome.
.Dn verder dit," zei Bacon, m
hardde 'n enveloppe uit zijn za*
legde de inhoud op 't bureau, „acw
en dertig dollar in oude biljetten ca
negen nieuwe biljetten van VUms
doüar. Ik denk, dat hij eén biljet van
vijftig heeft aangebroken, dus a»
het er oorspronkelijk Uen waren
Nou vraag ik me af waar ieD^"L
als Epps vijf honderd dollar vandaan
haalde? Volgens mij heeft hl) --li
hele leven nog nooit een dergeui
honorarium gehad
Murdock gaf het antwoord dat vaa
hem verwacht werd. „Dan heen
mand vandaag of gisteren g®P"|.
beerd hem om te kopen," zei hy.
wist trouwens wel wie het
was. maar hij voelde een onverklaar
bare tegenzin te vertellen dat ne
Vivian Jerome was. Bacon zou n«a
een of andere dag toch ondervxag®
en ze moest dan zelf maar zeggea
wat ze het beste vond-
„Ik zou van het standpunt uitgaan,
vervolgde hij, „dat als degene ai
Epps omgekocht heeft, dezelfde
geweest als die hem heeft vermoord
hu het geld wel meegenomen zo
hebben. En als Jerome hem geaw
heeft zou hij toch ook wel ^ven
naar zijn cheque gezocht hebben
„Misschien zou jij van dat swnu
punt uitgaan," zei Bacon, maar ütme
Dat ie met logisch, mijn zoon. vei
geet niet, dat het geld en die chequ
niet op het bureau lagen maar ne
jes in de portefeuille van EPP8
ten. En Jerome heeft de
twee dagen geleden uitgeschmvn*
Hij zal wel niet verwacht hebberj
dat Epps hem nog niet gelncssseer0
Ut"d" (wordt vervolgd)