Ramp met De Schelde e van de K.N.S.M. Veertig jaar Noorderpier op 8 maart 1925, werd de „Soerakarta" op de Het ongeluk met de Lloydboot culmineerde in Varia niet geloven' HENK KETTING KAN ZICH ALLES NOG HERINNEREN Avond-uts vraagt om uitbreiding Zuidwijk zal praten met Herzberger WIE IS ONZE VOETBALLER? *'f v ROTTERDAM RJJNMOND ACHT DODEN BIJ MOEDIGE POGING OM SOERAKARTA TE HELPEN -door Jan de Kluyver Theo van Reek: .Ik' k'Otl het! Nieuw type radar Extra trams voor Feijenoord Extra treinen voor FEIJENOORD— SPARTA Nieuwe ertshaven in Brazilië Records naar Qost-Azië Scheepsslaapjes '■'Mg r Pag. 4 - zaterdag 8 maart 1965 MEID, Bar, je moet maar niet schrikken, maar De Schelde is vergaan." In de prille uren van maandag 9 maart 1925 hoorde mevrouw Ketting (nu 66) het nieuws van het vreselijke ongeluk in de Waterweg-mond van haar moeder. „Ja, ik schrok wel even," zegt ze nu, „maar heb toch eigenlijk er geen ogenblik aan gedacht dat Henk verdronken zou zijn. Tegen mijn moeder zei ik toen al: Henk zal best in de mast zitten" ,„DE SCHELDE" ligt veriatan nabij de Zulderpler (gefotografeerd t>*J laag water op 9 maart 1026; foto ar- ..chief L. 8mlt Co'» tnterationalo 8loepdlen#t), Zondag: 8 maart 1925. Maartse buien geselden westelUk Neder land. Felle hagelbuien werden af gewisseld door vliegende sneeuw stormen. De bevolking bleef zo veel mogelijk thuis en dacht aan de moeilijkheden, die de sohepen op zee zouden moeten doorstaan. In Hoek van Holland leerde men In vrees. De bijzonder ongunstige omstandigheden vroegen om een ongeluk. Omstreeks zeven uur 's avonds kwam de Soerakarta van de Rot terdamse LJoyd voor de Water weg-mond. Een grondzee greep het sobip, wierp bet uit zijn roer. Enkele ogenblikken later lag de Soerakarta op de Noorderpier. Nog voor de reddingaboten kou den uitvaren, staken do onder stoom liggende sleepboten De Schelde en Waterweg hun neus In de branding, slechts enkele minu ten nadat de Soerakarta op de Noorderpier was geslagen. Eerst trachtte de Waterweg verbinding te krijgen, maar de tros brak. Toen poogde De Schelde dat. Ook haar tros brak. En kwam terécht In haar sohroef. Do volgende mt- nnut al was De Schelde een speel bal van de golven. De hoge ron ding slingerde De Schelde op de Zulderpler. Dat gebeurde om streeks acht uur diezelfde zondag avond Gezagvoerder B. Wel tevreden smeekte met de stoom fluit om hulp; htf hield zijn ang- stu geschrei aan totdat er geen sloom racer In de ketel was. De gehele nacht hielden de reddingspogingen in het nog bteeds onhellspelleend weer aan. De zee spookte zo, dat vijf pogin gen van de reddingboot President Van Heel en drie van de Prins der Nederlanden tot mislukking wa ren gedoemd. Eindelijk, omstreeks negen uur in de morgen van de 9e maart ge lukte het de uit vijf koppen be staande bemanning van een door de Prins der Nederlanden a/ge zette sloep de Zulderpler te be reiken en vandaar «en reddlngs- broek over te schieten naar De Schelde. Zeven bemanningsleden van De Schelde waren toen nog In leven. Acht waren reeds ver dronken of hingen doodgevroren In het want. Het ongeluk met de Soerakarta, dat geen mensenlevens eiste, werd aldus de ramp van De Schelde. Er heerste uiteraard vreugde en dankbaarheid in de gezinnen van de geredde bemanningsleden ka pitein B. C. Weltevreden, stuur man J. Hartman, tweede machi nist P. Mellcma, matroos H. Ket ting, lichtmatroos Ia Poldervaart, kok W. de Jong en tremmer J. Bolhoff. Daarnaast was er echter .Het medeleven met hen, die de poging om anderen te redden met droefenis In acht andere gezinnen, de dood moesten betalen, wa» bij zonder groot De Koningin betuig de vanuit Zwitserland haar mede- 1 leven met de nabestaanden, Van de veertig Jaar geleden ge redden is er thans nog één in le ven: Henk Ketting. Na op alle we reldzeeën te hebben gezworven, vele angstige avonturen te hebbeu beleefd, koos M) met *Un vrouw domicilie ln Maassluis. In het hart van do zeesleepvaart wil hU zijn levensavond doorbrengen. H. A. KETTING Dat was ook zo, bleek haar later. Al een hair etmaal zat de heer II. A. Ketting (bijna 67), veertig Jaar releden de matroos Henk Ketting, bo ven in de mast van de door de bran- ding onbereikbare „De Schelde", zich vanwege de storm moeizaam vast klemmend, en de ononderbroken re gen- en hagelbuien trotserend. ZUn kleren waren gelijk een natte, vuile vaatdoek. Ketting; „Ja, die na«ht duurde langer dan een Jaar HENK KETTING, Willem de zwij gerlaan 9 A, Maassluis, is één van de zeven met de grootste moeite geredde bemanningsleden van de vergane De Sehe2de, De enige, die thans nog in leven is. Hij heeft in zijn bewogen zeemansleven alle zeeën ter wereld bevaren en menig gevaar lijk avontuur meegemaakt. In 1917 het eerste al, toen zonder enige waar schuwing de VL 195 (van de Dogger- maatschappij) door Duitsers ln de grond werd geboord; Henk Ketting verliet a la laatste de VL 185 en kon nog juist zwemmend de sloep berei ken om tien uur later te worden opgepikt. Na het hachelijke, benauw de avontuur met De Schelde beleefde Henk Ketting even gevaarlijke ogen blikken in de Tweede Wereldoorlog, zoals ln 1943 toen hij tot de beman ning van een sleep behoorde, die tus sen Duitse mijnen en schepen door van Gibraltar naar Engelland moest. Ook in 1948, toen een tinbaggermolen naar Singkep moest worden gesleept en de sleep door het bijzonder slechte weer vier weken lang in de Golf van Biscaje rondzwalkte zonder een mijl verder te komen. TVTU kijkt de gepensioneerde en'ko- ninklljk onderschelden Henk Ket ting terug op al die avonturen en ver telt er aan de hand van een grote collectie foto's en dagbladartikelen zijn kleinkinderen van. Mevrouw en de heer Ketting gelijktijdig: „Ik heb mijn eigen kinderen nooit klein ge zien; nu beleef tk er toch nog vreugd aan," Veel zorgen om de.zes kinderen van haarzelf heeft vooral mevrouw Ketting gehad. Zij allen waren ern stig ziek aan het einde van wereld oorlog II en moesten daarna alle zes in een sanatorium worden opgeno men, één van hen zelfs negen jaar. Op één na zijn ze allen toch genezen en ondertussen getrouwd. "W7E waren in ons prettig gesprek met de heer en mevrouw Ket ting ondertussen ver van ons onder werp, het vergaan van De Schelde, afgedwaald. Daarnaar terugkerend, vertelde Ketting, met gebaren en te keningen de indruk bevestigend dat hij alles nog haarfijn zich weet te herinneren, hoe de gebroken tros bij de eerste poging om met de op de Noorderpier geslagen Soerakarta contact te krijgen in de schroef raak te. Nog geen tien minuten later lag De Schelde, een speelbal op de on heilspellend woeste baren geworden, hulpeloos bij de Zuiderpier. Dat was om ongeveer acht uur op zondag avond 8 maart 1925. Wilde zeeën DE SOERAKARTA op de Noorder pier (gefotografeerd 9 maart 1925; foto archief Rett. Lfoyd). spoelden over De Schelde heen, alles en iedereen meeslepend. De beman ning klom in het want en kon ge durende vele. uren aileen maar horen, dat gepoogd werd hen te redden. Maar De Schelde was onbereikbaar, ook niet met een jol vanuit het Dooie Dat. In de stikdonkere nacht kon men op De Schelde elkaar niet of nauwe lijks meer zien. Het was om krank zinnig te worden van angst; enkelen werden dat ook, "DIJ laag water op maandag 9 maart gelukte het elndciyk aan de be manning van een sloep, die van de reddingsboot „Prins der Nederlan den" was neergelaten, op de Zuid- dam te komen en vandaar een red- dingsbroek naar De Schelde te schie ten. Henk „van alle markten thuis" Ketting hielp eerst zés nog In leven zijnde leden van de bemanning van. De Schelde in het wlptoestël om ten slotte zelf als laatste de sleepboot te veriaten. TOEN enkele uren later de zeven A geredden in Hoek van Holland aan de wal werden gezet, waarbij de meësten ondersteund moesten wor den, was Henk Ketting nog de fitste van allen. Hij bleek evenwel 41 gra den koorts te hebben En was ook de eerste, die naar zijn (in verwach ting zijnde) vrouw vroeg. Eerst toen ze Henk zag, was voor haar de span ning gebroken. Zes weken later ging Henk Ketting weer naar zee. Om te blijven varen tot 1958. In april 1963 werd hij ge pensioneerd. Het* nog met L. Smit Co. gehandhaafde contact- bestaat uit het tweemaal per week bezoeken van de soos-voor-oudgedienden. De belangstelling voor de sleep- vaart demonstreert ztch nog elke dag in het wachten op de krant en dan direct kijken waar de slepers zich be vinden, die van Smit zijn het eerst aan de beurt en dan de schepen van de concurrentie. WE willen afscheid nemen. „Neem eerst een cognacje van me", zegt Ketting. Hij schenkt er twee in, één voor de fotograaf en één voor mij. „Kan ik niet met u proosten?", vraag ik. Hij verklaart, dat hoe gek het ook van een zeeman moge klin ken, hij heeft nooit gedronken. „Geef mij er maar één van de' weduwe", ?egt de heer Ketting en begint zijn loveelate sigaret te rollen. Hij accep teert wel een sigaar, maar- zal daar eerst de brand in steken, wanneer hij rustig zijn krantje kan gaan le zen. Slotopmerking van de heer Ket ting: „Als ik het nog eens over moet doen, zou ik weer by Smit gaan varen HET heeft in Nederland enig opzien gehaard, dat de welke hoeveelheid kan worden Koninklijke Nederlandsche Stoomboot Maatschappij i»£»t te Amsterdam, voor de aanschaf van twee nieuwe grote sloten met tien grote Japanse lijnschepen nu eens niet naar het buitenland ïaten staalfabrieken 'n contract kon wij zeggen Japan is gegaan, maar deze mooie val^SO^mlUoen^ton^ scheepsbomuorder heeft gegund aan de werf van Gehr. 0yer Mn perioJe vaJ Pot in Bolnes, een werf overigens, die in het verleden al 15 jaren. Aangezien het erts meermalen heeft bewezen een goed produkt aan de over een afstand van 11.000 K-U-S.M- te kunnen leveren, Natuurlijk werd de er^grotó erf- K.N.S.M.-directie benaderd met de vraag: „Als het in schepen nodig. Rio Doce on- het buitenland een 20 procent goedkoper kan, waarom derhandeit nu met Japanse blijft u dan in Nederland? De K.N.S.M. heeft hierop gereageerd met een rekensommetje waaruit blijkt, dat pen. De diepte van de haven Japan niét zo goedkoop is als men wel denkt! Hier dan het rekensommetje waarvan „Spreekbuis", het orgaan van de Vereniging van Nederlandse Koopvaar dijof- ficieren, een aardige uiteenzet ting geeft.. In dt eerste plaats zou de K.N.S.M. niet graag zien, dat Nederlandse bedrij ven hun goederen vla een bui tenlandse rederij zouden ver voeren én daarom.wil de KNSM WttUliUtiirauiUlfMIlflJMl ook met héér orders in Ne- derland blijven. Bovendien is machinefabrieken zal uiteindelijk 55 voet wor den, hetgeen zeggen wil dat de vingerpieren bereikbaar zijn voor ertsschepen tot 100,000 ten draagvermogen. DUITSE elektrotechnici zijn op het ogenblik in Ham- ,a Stork en bura bezig met de ontwikke- de 20 procent van de Japan- Werkspoor en twee Nederland- ltne van een geheel nieuw type nors ook maar betrekkelijk, Installatie-bureaus lullen rodaraoOTraatdUBeen rote- omdai zeker de lieltt van dit nu to opdracht van de KNSM rende sfcannermeer no6to voordeel verloren zou gaan aan «»n de hand van de bouw van heeft. Het extra kosten voor bet bouwtoc- twee Hjnvrachtüchepen btl Pot i namelijkzodanig, dat de m ziebt op deze afstand. KN.S.M SSk ftUlSt? in employés zullen voortdurend Je gerlandsw ech«seps- een k ronrtbeweegt. Dus tussen Nederland en Japan bouw «en ^Kw.wwd» toe- draaiende antenne meer! heen cn weer moeten vliegen. Sloepen. Mim wil n.igMid to Dg technlci hebben voor hun Ook zal een volledige scheeps- hoeverre het mogelijk zal zijn DrQefnerninEen een speciale motor naar Japan moeten wor- om, wanneer ln de volgende vrfie^ elekf^elie dode'- jaren een herhallngsopdracht D, tor nemen, Immers* alle zee schepen van de rederij hebben motoren van Stork of Werk spoor. Het onderdelenmagazijn (voor ruim tachtig zeeschepen zéér omvangrijk) zou moeten worden aangepast. Dit zou een belangrijk deel van de over blijvende 10 procent opeisen, afgezien nog van het risico, dat de Japanse motor niet tot volle tevredenheid zou werken. „Hoor eens even, Theo." Met deze woor den werd op 9 maart 1925 Theo van Beek binnengeroepen by een tante op de Westhaven, plaats in Vlaardlngen. ,,'t Is wel vreselijk voor je, maar Ik moet het Je maar zeggen: De Schel de Is ln De Hoek ver gaan en daarbij fs je vader verdronken." „Dat kan niet", zei de toenmalige bediende van een nu nog aan de Schfedamsew. te Vlaar- dingen gevestigde siy- tenj. ,fie Schelde moet in Viissinpen liggen". Theo was onkundig van het feit, dat in te genstelling tot de aan vankelijke orders in verband met het slech te weer De Schelde op station in Hoek van Holland was blijven lig gen. ,5. Hij spoedde zicht naar. de Pieter Karei Dros- saertstraat, die hij in rep en roer aantrof. In, de PKD-straat woonden namelijk vier beman ningsleden van De Schelde. Vanzelfspre kend deden de wildste geruchten de ronde. Met moeder Van Beek hebben de kinde ren de officiële berich- wanneer ta MS den gebracht. De K.N.S.M. kan «n herhallngsopdracht ÏS Vmrtruetrf De namelijk niet een Japanse mo- wordt gegeven, oete voor do- b tor nemen. Immers allo zoo- ze tde prijs uit te voeren als dn met S grafiffvmük- .te schuimrubberen lamellen. Deze wanden nemen alle over vloedige microgolven in zich op en zetten deze in warmte om, zodat storende terugkaat sing van stralen niet meer kan voorkomen. T^E oliemaatschappij B.P. heeft al enige tijd ln de monding van de.Thame» tor.beproeving een nieuw ontworpen laad: en loaboei voor tankachepen liggen. De beer K, W, Hopkina, een technicus van de B.P. Tanker Company, heeft dit nieuwe type ontworpen om enkolft nadelen op te heffen, die zich voor deden bij bestaande constructie», waarbij door golfelag en getij achade werd toegebracht aan de slangen. De tekening laat zien hoe de nieuwe boel door een tanker kan worden gebruikt. THEO VAN BEEK ten maar afgewacht. Al leen de oudste zoon ging ijlings naar Hoek van Holland om zich op de hoogte te stellen van de daar heersende toe stand. Maar nog voor dat een 1 dominee en-ide directie van L.iSmit Co het treurige nieuws van de verdrinking van Jan van Beek, die voor de eerste maal als derde machinist was uitgeva ren, kwamen bevesti gen, had men praktisch reeds de zekerheid, dat ook Vader van Beek tot de slachtoffers behoor de: dè Vlaardingse ha venmeester, een goede vriend van de familie, was het komen vertel len en op de bulletins stond zijrx naam ook. Het lijk spoelde in,de loop van maandag aan bij de Rozenburgse Scheurpolder. Een moeilijke tijd brak voor de familie Van Beek aan, hoewel zij niet in de steek werd gelaten. Nu nog worden ondertussen vergeelde foto's en oude kranten en tijdschirften die op de ramp betrekking hebben, op een flatje aan de Van Hoogen- dorplaan te Vlaardin- gen bewaard. Met het op zo tragi sche wijze verscheiden van Jan van Beek is het zeemansbloed in de familie Van Beek niet fest old. Zowel in de oopvaardij- als sleep- vaart ontmoet men van daag nog familieleden en nazaten van Jan van Beek. Alleen Theo van Beek, die zeer aan zijn omgekomen vader was gehecht, koos een ande re richting: hij werd ambténaar. ROTTERDAM, zaterdam. B. en w. verzoeken de raad het leerplan van de uitgebreid technische avondschool van de Stichting Uitgebreid'Technisch Onderwijs uit de Witte de Withstraat uit te breiden. Het bestuur van de stichting geeft als motief voor de aanvraag op, dat uitbreiding met een 2-jarige applica tie-cursus voor weg- en waterbouw kunde nodig is voor studerende UTS- ers, die als lager kader werken bij weg- en waterbouwkundige werken. Zij kunnen zich dan opwerkentot bet niveau van hogere opzichters en uitvoerdersrangen, VooralRotterdam heeft behoefte aan mensen met deze opleiding. ROTTERDAM, zaterdag Een half uur eerder dan normaal zullen zondag middag op het Weena extra-trams klaar staan voor de voetbalwedstrijd FeijenoordSparta. Dat betekent dus, dat de eerste wagens al om twaalf uur gereed zijn om naar het Feij- noord^Stadion te vertrekken. Hetzelfde geldt voor de extra-bussen, die ver trekken van het punt Henegouweriaan hoek Middellandstraat. (Van een onzer verslaggevers) ROTTERDAM, zaterdag. De Stichting W^kopbouw Zuidwijk heeft gisteren tijdens haar vergadering na veel heen-en-weer-gepraat besloten de uitnodiging van de N.V. Herzberger aan te nemen om eens te komen pra ten over de plannen van de N,V. om in Zuidwijk een bedrijf te vestigen. Vele bewoners van Zuidwijk en Pen- drecht zijn namelijk nogal gekant tegen een dergelijk groot bedrijf in een woonwijk. Daarover hebben wij enkele maanden geleder) uitvoerig in ons blad geschreven. Herzberger wil door dit gesprek de angst ivan de bewoners voor een grote lawaaierige fabriek wegnemen. (Van een onzer verslaggevers) ROTTERDAM, vrijdag. De plaat selijke politic raadt de bezoekers van de wedstrUd Feijenoord-Sparta drin gend aan gebruik te maken van de openbare vervoermiddelen. Evenals extra trams zullen extra treinen wor den ingelegd, die tot vlak bij het sta dion rijden, zodat men snel en op tijd aanwezig kan zijn. „Wij weten wat wij krijgen", aldus de K.N.S.M.-directie, T7AN het „front" van de snel- *- dlehst van Europa naar TN het voorjaar van het ko- x mehd jaar zal Brazilië in de -buurt van de haven Victoria „als wU ln Nederland bestel- een nieuwe ertshaven hebben len". Maar niettemin wil de met de naam Tubarao. Er K.N.S.M.-direclie locb graag wordt al een jaar aan de haven Oost-Azië vallen weer enige re- weten, of er een manier te vin- gebouwd voor rekening van cords te melden, De Ben Line, den is de kostenstijgingen in de het staatsbedrijf Cla Vale do in Nederland vertegenwoor- Nederiandse scheepsbouwln- Rio Doce S.A. De haven, die digd door Meyer en Co., heefl dustrie af te remmen door een voor 'n belanrijk deel .zal wor- bekendgemaakt,.'dat haar mo- rationalisalle in dé bouw. Het den geautomatiseerd, zal een torvracht- en passagiersschip Bouwbureau van de K.N.S.M.. capaciteit krijgen van 20 rail- „Bengloe" slechts 23 dagen na. de werf Gebr, Pot te Bolnes, de joen ton Ijzererts per jaar, het vertrek uit Londen üi Hongkong is aangekomen. Daarmee had het schip vijf da gen van het normale vaarsche- ma afgeknabbeld. Dit is moge lijk wet een record, vindt de Ben Line, Maar de Hamburg-Amerika Linie en de Norddejutscher Lloyd, die samen een snel- dienst op Oost-Azië onder houden (in Nederland ver tegenwoordigd door Wm, H. Muller en Co.) zijn ook tevre den over hun versnelde dienst. De „Weserstein", het eerste schip dat ln de nieuwe dienst vertrok, legde de uitreis van Hamburg naar Yokohama af in 31 dagen. Voor de thuisreis had het schip van Hongkong naar Hamburg slechts 22 da gen nodig of wel 2 dagen min der dan het vaarschema. De „n*cstfaUa" dp eerste van een serie uieuwe zeer snelle pche- pen van de Hamburg-Amerika Linie kwam precies volgens het vaarschema van Hamburg in Japan aan. TN South Shields in Engeland wordt een nieuwe zeevaart school gebouwd, die voor maxi maal 120 leerlingen bestemd zal zijn. Om de jongens zo rea listisch mogelijk voor te berei den op het zeemansleven zul-, len a.m. de slaapkamers de vorm krijgen Van en geheel In gericht zijn nis scheepscabines. Hierin zullen de jongens heer- lijk slapen, aldus verklaarde de gouverneur van de school. Wij horen het een oude'zeerob, die het. in zijn jeugd nog moest i doen met de gemeenschapper lijke slaapzaal, al brommen: „Aanstellers!" :J> ;"v JJET inhaalprogramma van afgelopen zondag heeft de spelers van Xerxes, Hermes DVS en Fortuna gelegenheid gegeven om hun posities in ons voetballersklassement te verbeteren. Vooral de Xerxanen hebben daarvan geprofiteerd. Ab Fafié maakte de grootste sprong op de ranglijst. H(j klom van de tiende naar de zevende plaats. Ook V. d. Heidè, Kriesch, Snoek, Daftien en Heijerman staan hoog genoteerd. Het klassement ziet er nu als volgt uit: 1. Moulijn (Feijenoord) 165 pnt; 2. Pieters Graafland (Feijenoord) 182 pnt; 3. Slui .(Excelsior) 149 .pnt; 4. Haak (Feijenoord) 148ft pnt; 5. en 6. Kraay en Veldhoen (beiden Feijen oord) 147 pnt; 7. Fafié (Xerxes) 148 pnt; 8. Van Miert (Sparta) 144 Ïnt; 9. Bosveld (Sparta) 143'/» pnt; 10. .aseroms (Sparta) 143 pnt; IV,V. d. Velden (SVV) 139 pnt; 12. V.-dJ Heidè - (Xerxeaj 138 pnt; 13 en 14. Kriesch en Snoek (Xerxes) <137 pnt; 15. en 16. Ter Horst (Sparta) en Damen (Xerxèa) 138 pnt; 17. Heijerman (Xerxes) 135V» pnt; 18. Adelaar (Sparta) 134 pnt; 19. Vad Ede (Hennes DVS) 133 pnt, MAaK-KilA U.. XU.\i..

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Rotterdamsch Parool / De Schiedammer | 1965 | | pagina 1