MENINGEN
IN R'DAM
VERDEELD
ALKUWEIT BIJ
IN DOK
I
Auto te
water:
een dode
~tc\ub
\0
Buitenlanders
Excelsior in,
Telemann
en Schubert
ü- I if
m
ROTTERDAM RIJNMOND
m
IR. TILLEMA:
Man met visie
MR. LICHTENAUER:
Geen sympathie
JHS
WBÈÈêÊêèM
Slag
Plannen
Tumult
Israëliër
was de
25.000ste
op de
Waterweg
M
tóf? iésmM
ffiJliPPli®
Wmm
Zijn zin
ml.
g~bo
OïZ^1
HOE WORDT GRENS TUSSEN
ROTTERDAM EN CAPELLE?
Zevenkamp
Capelle
'm
s£«;
fe - Pa& 4 - zaterdag 20 november 1965
sïn
(Van een medewerker)
Nog steeds zijn de meningen
over Lodewijk Pincoffs in Rol-
terdam verdeeldOp 14 mei
1879 vluchtte deze Rotterdam
mer als bankroutier de stad uil.
Sindsdien ziet de een hem als
een groot genie, die met ver-
vooruitziende blik hel belang
van de Rotterdamse haven-uil-
^.braiding op de Linker Maas
oever zag, de ander als een
bankroutier, die velen mee-
**1 sleepte in een afgrond door zijn
gevaarlijke speculaties en fal-
•A't sificaties.
Ïïilr ^rijd is weer opgelaaid,
-"tl Vorige week suggereerde ir. J.
/.p-A. C. Tillema bij de ingebruik-
1*1 Inneming van een nieuwe loods
li op het terrein van het Vrij En-
l*f| trepöt om op het ommuurde ter-
i »4 i're'n van dit entrepot een. ge-
mdenkteken voor Pincoffs op te
I '-richten.Geen ander dan Pin-
JvjI? co^s heeft zo duidelijk
j^iL ingezien van welke grote bete-
I kenis het kon zijn de Rotter
damse haven uit de breiden op
de Linker Maasoever. Waar nu
l^L?veen nieuwe loods in gebruik
,ï|„.-werd genomen was Pincoffs met
&:zijn Rotterdamsche -Handels
189-1 Vereeniging en zijn 'technische
man ingenieur Stieltjes het gro-
I te werk begonnen. Vandaar ir.
|+*Tillema's suggestie.
;Mr. W. F. Lichtenauer, voorzitter
van het historisch genootschap Rote
rodamum, toont zich verbaasd over
|/de suggestie van ir. Tillema. Hij
heeft weinig sympathie voof Pincoffs
en ziet hem voornamelijk als een
groot oplichter, die geen plaats in de
erinnerlngen van Rotterdam ver
dient.
«k „Er zijn veel oplichters van wie
l?k:| men later zegt: „r - -
tlijk." Maar het
Mmm
XIKT THKUfin
l#ï
hf* voorraad
besmet.
IÉT
door de kadavers sou zijn
Toen dgcht Karl Kroyer, een van de
(Advertentie IM.)
UI?*3?
(Van een onzer verslaggevers)
ROTTERDAM, zaterdag.
i Begin december is van het colle
ge van b. en w. een voorstel aan
de gemeenteraad te verwachten
voor de boiiw van een groot aan
tal flatwoningen (ERA) in Om
moord. Het zullen de eerste zijn
van in totaal 10.000 huizen, die
gepland zijn in de Wijk ten noor?
den van ,Het lage land', onder
deel van Alexanderstad.
yy^y.é,:'-
wép
SSS
fcpyr .-".
Vvv
m?
i,
een monument
voor grote Pink'?
CTpTOf.. -''k-
■mm.
i!f Ha fHrl i/ah haf
Pincoffs, in de Maasstad de „Grote
Pink" genoemd en zUn zwager en
compagnon Henri Polak Kerdijk. ZU
hadden grote belangen in de Afri-
kaansehe Handelsvereenlging, de
Ned. Indische Gas Maatschappij en
later de befaamde Rotterdam», he
Handelsvereenlging, die een voor die
tijd groot kapitaal van 15 miljoen
verkreeg.
De RotterdamscheHandelsveree
nlging, gesteund door de gemeente
Pincoffs was lid van de gemeente
raad en van uc Eerste Kamer
dacht aan havenultbreidingen op de
Linker Maasoever. Het was duidelijk
dat er iets moest gebeuren. Aan de
Rechter Maasoever propten zich de
goederen op. In 1868 leende het ge
meentebestuur 6 miljoen, o.a. voor de
bouw van een brug en haven-ultbrel-
dingen op Feljenoord. Pincoffs, lid
van de Commissie van Financiën,
had de totstandkoming van de lening
zoveel mogelijk bevorderd. „De toe
komst van Rotterdam wordt beter
gewaarborgd door deze lasten dan
aoor het nalaten van noodzakelijke
werken", placht hij te zeggen.
Een spotprent uit de tijd vah het
schandaal rond Pincoffs. De grote
man van de Afrikaansche Handels-
vereeniging vaart er tussen uit met
een dee' van zijn door vreemde
manipulaties verkregen winst.
had toch wel ge
heiligt de mid-
Sfr delen niet", aldus mr. Lichtenauer.
y. MViWlt U««k J OiVtUO im» MIWJlOllaUVAt
m.Ik ben helemaal geen bewonderaar
«.van Pincoffs in tegenstelling tot veel
mensen in Rotterdam, die in Pincoffs
iBlleen maar het genie zien.
Igtslbii; Toch ben ik van plan in de volgen-
|$»f -tde bestuursvergadering van het his-
ijtprisch genootschap een mogelijk Inl-
Ifr-jitiatlef tot oprichting van een' gedenk.
|f*| teken te bespreken, omdat er onge-
twilfeld velen zijn, die over Pincoffs
anders denken dén ik."
|*vL'--
t4itl Lodewijk Pincoffs heeft in het Rot-
#4;3: terdiunse leven een rol van grote be-
ïïlr tekenis gespeeld, dit staat vast. Hij
lUii Jeefde in de tUd, dat Galand si)n gro-
S.-|Kf te plannen voor het'graven van de
«v Nieuwe Waterweg volvoerde.' De
o bruggen over de Nieuwe Maas waren
|4»:| J er nog niet en het Rotterdamse ha-
f&l w venleven speelde zich uitsluitend af
fel op de Rechter Maasoever, Er werd
>&|«x gekrakeeld over financiën. Intussen
bouwden twee aansienlUke Rotter*
fel dammers hun fortuinen op; Lodewijk
Pincoffs kreeg zijn zin, zoals hij al
tijd zUn zin kreeg. Entrepót- en Bin
nenhaven ontstonden, het begin van
de ontwikkeling op de Linker Maas
oever was er en Pincoffs vervalste In
tussen zijn balansen om niet te laten
uitkomen, dat zijnondernemingen
grote verliezen leden. Intussen leefde
hij op grote voet.
HU had een persoonlijkheid, die de
mensen in zUn omgeving groot ver
trouwen inboezemde. Half Rotter
dam heeft hU in zijn gouden jaren
aan zijn zegekar gebonden.
Niemand die achter zUn plannen
stond, daoht er ook maar aan om In
zage in zUn boeken te vragen. Had
men dit wel gedaan dan waren alle
falsificaties snel aan het licht geko
men.
Op 14 mei 1879 viel de slag. Reeds
enige tUd broeide het rond de zaken
van Pincoffs en Kerdijk. De avond
voor de 14de mei had - de president
van de Ned. Bank een gesprek onder
vier ogen met Pincoffs en op de
avond van van de 14de mei zouden
Lodewijk Pincoffs in zijn glorietijd.
De foto werd gemaakt in 1876, drie
jaar voor de krach.
de commissarissen van de Afrikaan
sche Handelsvereenlging bij elkaar
komen om de affaire te bespreken.
Pincoffs voelde echter nattigheid.
De zovele jaren in Rotterdam
hooggeëerde burger nam met zijn
vrouw en drie zoons de vlucht. Zijn
familie vertrok een trein eerder dan
hij vanaf het Beursstation. Pincoffs
zelf kwam op het station aan toen de
trein gereed stond om te vertrekken.
De stationschef groette eerbiedig
en hield de trein even op om de grote
man gelegenheid te geven op zUn ge
mak in te stappen. Met een joyeuze
armzwaai dankte Pincoffs en ver
dween in de trein, die onmiddellijk
vertrok. De vogel was gevlogen.
brak een enorm tumult los, Velen
werden financieel meegesleept in de
val en de burgerij spotte. Op de ker
mis maakte de kop van jut plaats
voor het hoofd van de „Gt-ote Pink"
en humoristen maakten grappen
over de „sterke man", die heel Rot
terdam had opgelicht".
Pincoffs ontkwam en nam in Li
verpool met zijn gezin de boot naar
Amerika. De Nederlandse regering
trachtte de vluent te onderscheppen,
doch dit mislukte. Eenmaal in Ame
rika aangekomen was Pincoffs veilig
want in die tijd had Amerika nog
geen uitleveringsverdrag met ons
land. Kerdijk was naar België ge
vlucht. Hii werd wel uitgeleverd en
kreeg twee jaar. Fincoffs werd bij
fterstek veroordeeld tot acht jaar,
- jaöch was wel zo wijs zich niet meer
in ons land te vertonen. Was hij een
slecht mens? Vóór hem spreekt, dat
hij bij de dood van Stieltjes diens
weduwe afraadde haar aandelen in
zijn zaken te verkopen, iets wat de
weduwe bevreemdde aangezien deze
aandelen als zeer solide bekend ston
den. Zijn vroegere vriend mr. Mar
ten Mees, die veel geld met de affai
re verloor en die zich bitter bedrogen
achtte, schreef later: „Ik blijf van
mening, dat hij in de grond niet
slecht was. De hoofdschuld zat in zUn
IJdelheid, die hem niet toeliet te be
kennen, dat hij siechte zaken in Afri
ka had gedaan."
De volgende dag werden de bepa
lingen van zijn firma's gestaakt en ei-
Er zijn al eens eerder plannen ge
weest Pincoffs met een gedenkteken
te. eren. Toen Pincoffs nog leefde
trachtten bewonderaars in Rotter
dam zelfs een standbeeld voor hem
op te richten. Pincoffs zelf liet toen
weten een dergelijke eer niet te ver
wachten. In 1911overleed hij in
Brooklyn In New Vork op hoge leef
tijd, als sigarenwinkelier.
Rotterdam was intussen allang de
slagen, die de deb&cle aan de uitbrei
dingen op de Linker Maasoever
dreïgde toe te brengen, te boven ge
komen. Voldoende kapitaal was er
bijeengebracht om aan de plannen,
zoals Pincoffs die probeerde uit te
voeren, uitvoering te geven. De ver
dere ontwikkeling van de haven op
de Linker Maasoever heeft nu wel
duidelijk bewezen, dat de visie van
Pincoffs juist was.
wiarr
l<^3 .r"
l$.T"
t-r-
l'to.l.H'jV,-
r.
ROTTERDAM, zaterdag (ANP).
Dank zU Donald Duek vaart het Deen
se vrachtschip „Alkuwelt" nu weer
over de wereldzeeën. Vanmiddag ver
trok het geheel gerestaureerde schip
van de werf van Wilton Fijenoord te
;8ehledam, waar het grondig Werd ge-
répareerd en bovendien 10 Mi meter
langer werd gemaakt.
Ongeveer een-jaar geleden zonk de
drieduizend ton metende en ongeveer
mrttOH Allrimroil'' VOl**
honderd meter lange „Alkuwelt'
uh
geladen met vijfduizend levende scha
pen nabij de haven van Koeweit. Daar
het wrak met dé verdronken schapen
vlakbij de zeewateroritzoutingsinsial-
latie, die Koeweit van drinkwater
voorziet, op de bodem Van de zee lag,
waardoor de gehele drlnkwatérvoor-
zienlng van de stad dreigde te worden
verstoord, eiste het plaatselijke be
stuur van Koeweit de onmiddellijke
berging vpn schip en kadavers.
Hoezeer de rederij én verzekerings
maatschappij hiervoor ook hun best
deden, er bleek geen berglngsmaat-
schapplj te zijn, cue voor alt karwei
jgl-aiet ten minste zes maanden vroeg.
Dit betekende niet minder dan een
n.rsjlnp voor Koeweit, Olndat In die tUd
ll):teder geval de gehele drinkwater.
u'aMzmmnait «Iaam sla Isailan
directeuren van de Deense verzeke
ringsmaatschappij, een ingenieur die
in heel Denemarken bekend is om zijn
vaak geniale ideeën, nadat hem de si
tuatie ln pakkende bewoordingen uit
eengezet was, een kwartier diep na.
lil) herinnerde sieh toen ineens Do
nald Duck. Enige Jaren tevoren had hU
namelijk in een verhaal over deze
stripfiguur gelezen, dat deze met zUn
drie neefjes een wrak van de bodcfn
van de zee naar boven liet komen.
Kroyer zag het precies voor zich: de
neefjes wierpen talloze pingpongballen
ln een grote trechter, die aan boord
van een zehlp bulten aan de railing
was vastgemaakt.
Aanvankelijk voelde niemand dér
betrokkenen Iets voor het idee om de
„Alkuwelt" vol te pompen met balle
tjes van schulmplastic, maar omdat er
geen andere keuze was, besloot men
ten slotte het toch maar te proberen.
Deskundigen berekenden dat tenminste
150 ton schulmplastic nodig zou zUn.
Deze enorme hoeveelheid werd per
schip, vliegtuig en trein vanuit Duits
land naar de Perzische Golf gebracht.
Maar toen nauwelijks zeventig ton er
van in de ruimén van het schip was
gepompt, kwam de „Alkuwelt" al naar
boven. Dat was slechts anderhalve
maand na de ramp.
In deerlijke toestand werd het schip
(Van een onzer verslaggevers)
ROTTERDAM, zaterdag. Een In
zittende van een personenauto die van
morgen by De Steiger in bet water
gleed, ls overleden. Ondanks toepas
sing door een arts van hartmassage.
Vlak voor de r.k. Stelgerkerk was
het vanmorgen spekglad, daardoor
kwam de auto, met drie inzittenden in
het water terecht.
De twee overlevenden werden di
rect opgenomen in het nonnenhuis
naast de kerk .Ooggetuigen zjjn direct
door de politie meegenomen voor
het opmaken van proces- verbaal. Bij j
het reddingswerk raakte ook nog een
agent te water. Direct na het onge-[
val ls men de straat ter plaatse gaan)
pekelen.
Bij het ter perse gaan van dit waren
de namen en verdere gegevens nog:
niet bekend.
naar Wilton Fijenoord gesleept, aan i
welke werf door de rederij de répara-
tie van het schip werd opgedragen.
Gisteren koos het herboren schip op-
nieuw see.
.r >H
TTET aantal buitenlanders in de
Nederlandse voetbalcompeti
tie begint reusachtige vormen aan
te nemen. Als we Harry Blld van
Feljenoord ed Aleksander Jonolc
van Xerxes meerekenen staan, er
thans 41 bij onze semi-prof clubs
onder contract.
Een KNVB-functionaris is zo
vriendelijk geweest om me alle
namen en nationaliteiten van de
buitenlanders te geven. Daarbij ls
me gebleken dat de Duitsers verre
in de meerderheid zijn. Het zijn
er niet minder dan zeventien. Op
de tweede plaats komen de Hon
garen met zeven stuks, dan volgen
de Zuidslaven met vier vertegen
woordigers, de Brazilianen met
drie, de Spanjaarden en Engelsen
elk met twee en verder zijn er dan
een Zweed, een Deen, een Belg,
een Portugees, een Luxemburger
en een Italiaan, die in ons land
met voetballen hun brood verdie
nen. Vooral in Limburg schoppen
enkele vreemdelingen mee, die
beslist niet beter zijn dan de ge
middelde Nederlandse voetballer,
maar onder de 41 zijn ook enkele
topvoetballers die onherroepelijk
in het Nederlands elftal'gekozen
zouden worden als zij onze natio
naliteit hadden gehad. Zonder
veel moeite is dan ook
een elftal van buitenlan
ders samen te stellen, dai in
een ongetwijfeld interessante
oefenwedstrijd een volwaar
dige tegenstander zou zijn van
Feijenoord of de Oranjeploeg.
Denis Neville zou natuurlijk de
twee Engelsen van Heracles (Mil
ne en Finney), en negen fors ge
bouwde Duitsers kiezen. Ik heb
een andere opstelling in m'n
hoofd. Voor de plaats van doel-
verdediger komt maar een man
in aanmerking: Strich van PSV.
De achterhoede zou geformeerd
kunnen worden uit Liptak van
Telstar, Nemes van Twente, Arnt-
hof van Heracles- en Thiesman
van Go Ahead. Voor het midden
veld hebben we twee goede spel-
opbouwers nodig: Höher en Buta-
tovic van Twente. En wat denkt
u van een voorhoede Madsen
RadovicBildKohn. Achter de
hand hebben we dan nog Hanek
van Alkmaar, de Braziliaan Car
los van Telstar en Nussbaum van
PSV. Keus genoeg dus. Guus Brox
zal het met me eens zijn dat een
wedstrijd van Feljenoord tegen
deze ploeg veel toeschouwers naar
het stadion wni trekken, maar aan
de organisatie ervan zitten heel
wat haken en ogen. Met een pre
mie van pak weg 500 gulden zijn
de spelers wel te paaien, maar het
is twijfelachtig of de clubs hun
medewerking zullen verlenen.
Het risico van een blessure zullen
ze niet graag willen nemen. Maar
toch lijkt het me voor Feijenoord
de moeite van 't proberen waard.
TN Joegoslavië is het gewoonte
dat spelers na tien jaar trouwe
dienst van hun club de vrijheid
krijgen om naar het buitenland te
gaan. Voor Mllutin Sosklc, de be
faamde doelverdedlger van Par-
tizan Belgrado en het nationale
elftal, ls het volgend jaar zo ver.
De 28-jarige Joegoslaaf, die 49
keer International was, heeft nu
al meegedeeld dat. hij er niets voor
voelt om naar West-Duitsland te
gaan. De twee beenbreuken die
zijn landgenoot Beare in de Duit
se competitie opliep hebben hem
afgeschrikt. Zijn' voorkeur gaat
uit naar Italië, Spanje, of België.
Maar ik neem aan dat hij er ook
geen bezwaar tegen zou hebben
om ln Nederland te spelen. Als
het salaris maar goed ls! Mis
schien is Soskic wel Iets voor
Feijenoord. Eddy Pleters Graaf
land wordt ten slotte in januari
ook al 32.
KRISKRASSER
TIET door de zangvereniging Exoel-
-1"*- sior gisteravond in het gebouw
Arcade gegeven najaarsconcert heeft
bij ons tamelijk gemengde indrukken
achtergelaten. Onder leiding van Leo
Smit heeft het zich laten horen in Te-
lemanns oratorium Die Tageszeiten en
in Schuberts Mis ir, G, werken die
voor een enigszins verantwoordde
weergeving 'n vocaal apparaat behoe
ven, dat uit groeven met een evenre
dig aantal stemmen dient 'te bestaan
en welks toonvormlng voldoende ge
cultiveerd is om de verschillende ta
ken, waaronder het zingen van Melisa-
matische partijen (in Telemann), naar
behoren te vervullen. Dit nu kon van
Excelsior, een gemengd koor, dat wei
nig jonge stemmen bevat en. waarvan
de mannen sterk bij de dames in de
minderheid zijn, niet gezegd worden.
Toch heeft dit koor wel enige positie
ve kanten in zijn zang nl. een betrek
kelijke toonzuiverheld en partijvast
heid, maar toereikend om genoemde
stukken acceptabel te doen klinken wa
ren ze natuurlijk niet. Nog minder be
vredigend was de povere ersatz der
orkestbegeleiding, die Adri Slootmaker
op een niet fraaie vleugel moest ge
ven. Hij had er een ondankbare en
omvangrijke taak aan, die hij met wis
selend succes volbracht. Aan detailaf
werking leek de pianist, die nogal
scheutig was met het rechterpedaal en
snelle passages wat rommelig liet klin
ken, niet toegekomen. De solistische
partijen waren in goede handen bij
Germaine Stordiau (wier fraai ont
wikkelde, warme sopraanstem en na
tuurlijke voordracht veel bewondering
wekten), de alt Jeanne Bol-Tas, Jan
Waayer, tenor (zijn 'timbre leek ons
weker dan vroeger) en de bas Jan v.d.
Ree, die in lange noten een te breed
vibrato laat horen, hetgeen aan zijn
zingen vaak iets flakkerends geeft. Het
dameskoor „De kleine Stem", West
werkte aan deze avond mee voor de
verklanking van de driestemmige mis
van Caplet Geen eenvoudige opgaaf
voor deze dames, wier stemmen niet
alle even geschoold klonken. Het werk
vertoont nl. enige moeilijk te treffen
intervallen, maar het strekt het koor
tot eer dat het slechts incidenteel „te
gen de toon- aan" zong, en vooral
dienen het goede taxeren en de dui
delijke uitspraak te worden geprezen.
S. NIEBOER
Om 19.30 uur vrijdagavond
stak de Israëliër „Rahel"
van de ZIM-lijn uit Haifa
zijn kop binnen de pieren
van Hoek van Holland. Het
was het 25.000ste schip
dat in 1966 de Nieuwe Wa
terweg opvoer. Te even 9
uur meerder de Rahel",
die met stukgoed uit Le
Havre kwam in de Nieuwe
Merwehaven bij Mtiller af.
Kapitein M. Benush en zijn
bemanning werderi van
morgen door de Stichting
Havenbelangen gehuldigd.
Even na het middaguur
vzrtrok de Rahel met be
stemming Antwerpen.
in Ommoord
Deze mededeling - deed de wethou
der van openbare, werken, mr. H. Ba-
vinck gisteren tijdens de commisso
riale behandeling van zijn beleidsno
ta voor 1966.
Naar we vernemen worden de flat-
gebouwen hoger dan de huidige, die
momenteel door Van Eesteren ten
zuiden van „Het lage,land" ln aan
bouw zijn. De huren van. de woningen
zullen de 200 gulden benaderen (inclu
sief de stookkosten). Het is niet de
bedoeling verende vloeren in de hui
zen aan .te leggen.
De wethouder deelde mee, dat na
Ommoord, de wijk Zevenkamp, rechts
van Ommoord, in uitvoering zal wor
den genomen. Er zijn nu nog „moei
lijkheden" te verwachten l.v.m. een
grenswij ziging, waar Zevenhui
zen, fraartoe. Zevenkamp deels be
hoort, en Capelle aan denIJssel be
trokken zijn. Eerst daarna ls het de
bedoeling, dat men gaat bouwen in
Prinsenland, de wijk ten zuiden van,
„Het lage land". Dat is de eerste
van de 13 wijken van Alexanderstad,
die ruwweg gezegd: op èen oor na
gevild is.
Na 1880, als Rotterdam zal blijken,
géén eigen grond meer beschikbaar-
te hebben, zal moeten' worden gepro
beerd nog meer buiten de. grenzen te
bouwen.
Ten aanzien Van de ontwikkeling
van Alexanderstad ln het algemeen,
zei mr. Bavinck, dat er geen moei
lijkheden tossen Rotterdam en Capel-
le aan den IJssel «Un. Wat Capelle
eerst wil, is klaarheid krijgen in de
toekomstige bestemming van Alexan
derstad. Wordt het Hotterdams. ge
bied? Wordt het Capels gebied? Of:
zijn er nog andere mogelijkheden?
Het ls de bedoeling, van de wethou
der deze kwestie te zijner tijd voorste
leggen aan een neutrale commissie
van deskundigen die, dan maar moe
ten vertellen .wat de- (beste) oplossing
is, 'i. y
Ten aanzien van de bebouwing vkn
Ommoord zei tnr. Bavinck, dat ,4aar
30 procent eengezinswoningen moet
komen. Dit is veel, maar het lijkt
hem noodzakelijk in verbandmet \de
grote hoeveelheid, hoogbouw. -
Het is waarschijnlijk, dat er dit
jaar circa 5000 huizen: gereed komen.
Tot 1 november waren er 3991 klaar,
1 Als het aantal van 5000 wordt ge
haald, zijn dat er-1000 meer dan vo
rig jaar. Het aantal huunnachtigln-
gen blijft dalen, t Er, zfliy /nog 13.000
mensen, die een wonlrig moeten heb-:
'r ben.
l-Wi"
SM
