Slimme jongen geeft fatale vrouw een kans Made in RENEE DAALDER, VAN KIJKFILMS B' Drie kunstenaars in Schiedam KUNST Ballet op Grand Gala du Disque Classique Speelkaarten Huisvlijt Bern 66 Literaire prijzen voor Wolkers, Hamelink en Simon Vestdijk Marijke Smit Sibinga op toernee met I Musici James Bond Pianiste Derenbey speelt te fors Boek over 15e eeuwse drukkunst verschenen p«g. 2-saterdag 8 oktober 1968 DE 22-jarig',- filmer Eenee Daalder heeft een gevoel van grote voldoening over zich. Hij la trots op wat hij heeft bereikt: zjjn film ..Body and Soul" ral In geen geval samen met één of ander slap produkt van Jean-Lue Gedard in een beschaafd klein bioscoopje worden vertoond. Zoels de zaken nu staan, ziet het ernaar uit dat de film (winnaar van de Grand Prix in de sectie professionele films ven het vierde Benelux-filmfestival) binnen kort fiaat draaien in een bioscoop op de Amsterdamse Nieuwen- dijk. Zomaar als een echte kykfilm temidden van de cowboys, de gangsters en de zondige meisjes uit het buitenland het was voor Nederlandse filmers tot nu toe een onbereikbaar Ideaal Foto: Charles Vlok In «rt-housea voor het Betere Pu bliek la Renee Daalder „minder ge ïnteresseerd". Wanneer men meer dan vyt minuten met hem heelt ge sproken, blijkt dit slechts een zeer voorzichtige kwalificatie. „Ik heb al tijd al een hekel aan dat soort bio scopen gehad, echte goede films ko men dasr niet „The Young One" van Bunuel, „Les Liaisons Dange- reuses" van Vadim, dat zfjn film* die over41 kunnen draalen. Films die goed genoeg zijn voor een grote bio scoop. Een boek als .Lolita" wordt toch ook door iedereen gelezen en is dét geen echt meesterwerk?" door PAUL HELLMANN ideeën, vervagen de meningen die worden verkondigd door zijn jonge collega's tot het gemompel van grijs aards die nog probéren „bij te blij ven.' ODY and Soul" kan worden gezien als een duidelijke Illu stratie van wat een fllm naar van Daalder moet zijn: een rechtlijnig werkstuk over een bodybuilder. Muziek van Gert Tim merman. Geen lifUfjes, geen hoog dravende pretenties. Zeker geen 01m met het persoonlijk stempel van een .auteur" een woord dat bij Daalder de haren recht overeind doet staan. „Het is een zielig ver schijnsel", vindt hij, „dat ledereen een auteur wil zijn. Het wordt de menser gewoon opgedrongen. Ik ate gCwuon voor me hoe een man als Loaey ln zichzelf zit te piekeren: waarin onderscheidt Ik me nu van alle anderen? Wéirin?" Juist vanwege hun ongebruikelijk uitgangspunt, heelt het Daalder en zijn cameraman Jan de Bont niet verbaasd dat hun in twintig uur op genomen film „Body and Soul" werd bekroond. „Ik wist bij voorbaat al dat dat zou gebeuren, gewoon omdat het een authentieke, originele film ls. Een film waar ze in principe in het buitenland van staan te kijken, omdat ze zoiets nog nooit hebben ge zien. Het la toch ook iets heel merk waardige als Iemand zich ln deze tijd fllm. Van Franse films en ln het bij zonder van de nouvelle vague wordt hij echter bijna onpasselijk. „Van het begin al aan heb ik er al een ontzet tende hekel aan gehad, De eerste .kunstfilm" die Ik zag, was geloof Ik „Hiroshima mon amour". Het was zo^ saaie, flauwe boel. dat ik er ge woon geshockeerd door was. Bij „Monsieur Hulot" ben Ik maar na een fijdie weggelopen, dat waa niet om aan te zien. Ik moet zeggen dat Ik ln de hele Europese film niet. zoveel zie, er ls niet veel goeds bij. In Ne derland hebben we so wie so natuur lijk holeméél niets over de Neder landse film ben ik zeer slecht te «pre ken, Misschien moet ik een uitzonde ring maken voor Rademakers, die probeert nog wat Waarom moet die Nederlandse film eigenlijk zo nodig op poten gezet worden? Wie kan er gaat bezighouden met de controverse uch aam-ziel. Het is een verouderd onderwerp en daardoor op zijn minst merkwaardig. De manier waarop het wordt behandeld wijkt bovendien zo veel van de nouvelle vague af, dat de film uniek is. Heel bewust heb Ik er een stuk naïviteit van mezelf in uit gebuit. Via die bodybuilder dan. Kijk, nu ben lk natuurlijk een slim me jongen, wat er in die film gezegd wordt fs natuurlijk niet zo stom. Het gaat maar om de manier waarop het gebeurt." RENEE DAALDER, wiens gezicht een groot deel van de tiji" smI goedmoediger Ir id een indruk maakt dan hU zelf voor moL houdt, praat als een routinier die al een lang leven ln de filmwereld ach ter de rug heeft en nu de tijd geko men acht zijn hart eens te luchten. HIJ st44t voor zijn mening of hU daarmee populair wordt ls wel het laatste probleem waar hij zich zorgen over maakt. Vergeleken met zijn hier een goed script schrijven? Ze doen hier altijd zo aanstellerig over professionaliteit, dat de fotografie zo goed is en zo, maar qua instelling zijn ze hier allemaal amateurs. Dan is het zelfs nog beter in Duitsland, maar ook daar zijn ze gek met de nouvelle vague, net als overal In Venetig was het nu toch wéér zo. dat Ze aankwa men met films over het communica tieprobleem, films over kunstenaars die geen Inspiratie hebben. WIE wil er nog een film over een kunstenaar maken? Ja, Chopin, misschien dat dlo nog zou gaan." HET zwakke punt van de Euro pese filmindustrie is, zo staat voor Daalder vast, het gebrek asn cameramannen die enig benul hebben hoe ie een Vrouw moeten fotograferen. „Ik vind dat de nou velle vague daar de klad ln heeft ge bracht. Door ai dat werk on loca tion zijn er veel minder mogelijk heden om goed te fotograferen. Voor binnenopnamen lijkt het me pretti ger ln de studio te werken." Het is Reneo Daalder ook een gruwel te zien hoe in Europese films met „ero tiek omgesprongen wordt". „Het ls gewoon een aanfluiting als ik denk hoe zo in „Une Femme Mariée" na die bedscène hun handen wasten met een stukje zeep dat van hand naar hand gtngl Dat was ontzettend. En dan ln al die films altijd maar weer dat rondhuppelen van Anna Karina en die bedscènes tussen witte laken». Bedscènes! Ik zou er niet veel voor voelen om voor dit soort dingen ln mijn film een bed te gebruiken." Daalder hoopt binnenkort te be wijzen dat vrouwen en aex ook in Nederland nog geen verloren zaak vormen. Hij kondigt aan dat hij de triomfale terugkeer van de femme fatale zal bewerkstelligen. Als tegen speler van Dirk Bogarde heeft 01JV voor één van zijn volgende films Greta Garbo op het oog. „Ik ga op mijn knieën voor haar hoteldeur val len om haar te smeken of ze in mijn film wil spelen. Ik kan me best voor stellen dat ik in huilen zal uitbars ten. Dagen- en dagenlang proef op namen van Garbo maken en haar steeds een ander kapsel geven, dat lijkt me het mooiste wat or bestaat. Vrouwen met sterallures vind ik ge weldig, lk zou graag het slachtoffer worden van zo'n vrouw." VOOR dit allemaal werkelijkheid wordt, wil hij met Jan de Bont („de beste cameraman van ons land") nog een korte film maken met Andrea Domburg in de sterrol een "soort heiligendrama", dat voor deze actrice bedoeld ls als een come-back. Andrea Domburg ziet hij als de enige vrouw in ons land mei wie iets te beginnen ls voor een filmcamera: „Het ls een vrouw zoals ze niet meer geboren worden". Kitty Courbois, die in een aantal films van jonge colle ga's ls opgetreden, wijst hij af als typisch nouvelle vague „een ethe risch wezen dat ik alleen in de rol van maatschappelijk werkster zou kunnen gebruiken". Op lange termijn denkt Daalder Han een film met als onderwerp een gemeenschap als Walden van Frede- rik van Eeden. „Qua thema wordt het een omgekeerde Bunuel. In het begin van de film zijn de mensen verschrikkelijk onaangepast, maar diep van binnen hebben ze een on zedelijk verlangen, een verborgen wensdroom om zeer aangepast te zijn. Ik vind dat het aangepast-zijn een onzedelijke prikkel heeft, een thrilL" Ter illustratie hiervan voor ziet hij een scène, waarin mensen omstandig gebruik maken van een deodorantstift: „bijzonder onzede lijk". Of de echte volledige aanpas sing uiteindelijk in. de film z*I wor den bereikt, is nog de vraag. „Daar voor weet ik zelf te weinig wat het is om aangepast te zijn," HOEWEL al deze plannen dat niet zouden doen vermoeden, staat Daalder verre van het begrip „fiimplezier". „Filmen is een heel ge compliceerd en heel vervelend vak. Je bent er alleen mee bezig, omdat je bij alles wat je doet het publiek ziet zitten waarvoor je werkt. Het ls heerlijk als Je weet dat iets aanslaat, dat merk je het best als ze lachen, of wat ik veel mooier vind wanneer ze een brok ln de keel krij gen. De term vals sentiment zegt me niets, dat begrijp ls niet. Net ais hu mor, daar sta ik ook ver van. lk heb een mateloze bewondering voor een echte Hollander zonder gevoel voor humor, zonder esprit. Esprit ls een vervelende eigenschap van de Fran sen. Na twintig eeuwen van cultuur is dat een verloren volkie. Van mij mogen ze Frankrijk van de landkaart vegen, tegelijk met Engeland." Het zal aan Rencc Daalder niet lig gen als het daar ooit nog eens van zou komen. Jean-Lue Godard doet er goed aan op zijn tellen te passen. AMSTERDAM, zaterdag. Op het Grand Gala du Disque Classique, dat 28 ok'.ober zal worden gehouden, zul len Sylvester Campbell en Olga de Haas de pas de deux uit de tweede akte van „Het Zwanenmeer" dansen. „Hot Zwanenmeer" is een van de suc cesvolste balletten, die het Nationale Ballet op het programma heeft staan. Binnenkort is de honderdste voorstel ling van dit werk op muziek van Tsjalkowskl te vemvach'en. De pas de deux zal worden begeleid door het Concertgebouw.orkest onder leiding van Edo de Waart. Het Grand Gala zal ook door de televisie worden uit gezonden. i>>"" TWEE Japanse en een Nederlandse kunste naar die in Japan nieuwe impulsen opdeed, exposeren in het Stedelijk Museum van Schie dam. Dat wil niet zeggen dat hun werk -typisch",: Oosters zou zijn, daarvoor is het tezeer door- c drenkt van invloeden die thans overal ter'-* wereld worden ervaren en die aan de moderne kunst van vandaag een internationaal karakter geven. Een van de Japanners werkt trouwens nog in Parijs, de ander studeerde in Amster dam. De opvallendste figuur van het drietal is Shohaehi Shimlzu. Deze bepaalt zich tot een enkel heel simpel grondmotief, een ovaal vlak. dat als een hemel lichaam bijna de gehele oppervlakte van het schil derij beslaat, waarbü als tegenpolen stroken funge ren, die uit niet helemaal zuivere vierkanties bestaan van verschillende kleuren. Het ovaa] is dikwijls van een sterk, bijna egaal blauw, dat als blikvanger dienst doet en op de beschouwer de indruk maakt een krachtenveld te zün dat de tegenpolen aantrekt De doeken zijn verzorgd geschilderd, hebben een decoratieve werking en zün allerminst verstandelijk. Hoewel men op het eerste gezicht verwantschap.zou zoeken met de abstracte gereometrie. het Mondriaan- se, dat bezig ia te herleven, is deze er bepaald liiet, omdat elk purisme ontbreekt en dit werk juist wordt gedragen door een zekere mate van emotionaliteit. De schilderijen hebben ongetwijfeld een vreemde aantrekkingskracht, maar hoewe] er een zekere mate van rust van uitgaat, is hun karakter dermate over heersend dat ze. büelkaar in één zaal, het samen moeilijk hebben. "VTINDER van kwaliteit vond ik de werken van de J-'A Japanner Teruo Onuma, van wie ik enkele ja ren geleden al eens iets te zien kreeg dat toen enigs zins mystiek aandeed. Het was opgebouwd uit vlak ken zware, verzonken kleuren. Hij heeft, zoels nu blijkt, deze trant van schilderen volkomen laten varen en bepaalt zdch hoofdzakelijk tot een opvat ting. waarbü elementen van pop-art een rol spelen. Zijn serie speelkaarten Iüken mü nog het meest fie- Hü maakte verschillende staten van een zelfde ontwerp. De koning, als hoofdmotief, halverwege gescheiden door het spiegelbeeld, abstraheerde hij meer en meer, net zo lang tot er alleen nog maar een silhouet en enkele handen overbleven. De verbinden de elementen hebben een decoratieve functie en de compositie in haar geheel is intelligent tot stand ge komen. De serie Yakko daarentegen, met een ab stracte kern, is bijzonder overladen-en dnik, .terwijl de kleur brutaliseert door schelheid, een nadeel dat wel vaker optreedt als de kunstenaar plasticverven gebruikt. Het effect is ook hieT opdringerig en on harmonisch. TVE derde exposant, de Rotterdammer Daan van Golden, exposeert zün beproefde tafellakens en zakdoeken, een vorm van huisvlijt die misschien als vorvdst frappeert, maar schilderkunstig niet zo heel Een der schilderijen van de Japanner Tertio Onüma veel om het lüf heeft. Hy oopieert slaafs een bepaald patroon tot in finesses. Als er een enkele keer een juweeltje uitvalt, zoels dat ene in een fraaie geel bruine grondkleur, dan is zijn monnikenwerk toch niet helemaal vergeefs geweest. J"\NDER de naam „Bern 66" exposeren in 't Venster aan de Gouvernestraat een vijftal Zwitserse kunstenaars, die dit met elkaar gemeen hebben dat zij zich. allen bezighouden mét de verschillende ver schijningsvormen van de op-art. Als elke experimen tele en avantgardistische groep hebben zy idealen. De een meent, dat het kunstwerk aap materiële .waarde, dient te verliezen, opdat het binnen het be reik van een ieder komt. Hü verheugt zich op dè dag waarop bij zijn eigen objecten in een warenhuis te koop aantreft Een ander zegt: De kunsthandal zou zich als de verkoop van worstjes kunnen afspe len: kunstwerken als verbruiksartikel. Het zijn bekende klanken, maar de wereld van nu is daar zeker nog niet aan toe. Intussen biedt de tentoonstelling een veelheid van optische effecten, Malewitsj. Kandinsky, Vasarely zijn onbetwist hun geestelyke vaders. Die invloed laat ach nog steeds gelden. Van Markus Ratz b.v. zün er schuin opge zette houten cilinders op een plat vlak, Hü sugge reert daarmee een driedimensionale ruimte. Ik vind ze aanmerkelijk boeiender dan de trapreliëfs van Herbert Distel. "Ueli Berger toont twee reliëfs en twee plastieken, waarvan er twee beweeglijk zijn. Men kan dus het beeld zelf vorm geven. Rolf Weber ia bepaald agressief in zün kleur en ik heb nu een maal iets tegen kleuren die vals op ons netvlies in werken, Overigens zijn deze objecten van nature nogal kil, wat voer een zakelijke omgeving geen be zwaar hoéft te zün. En dan is er nog iets: lk ben wel zeker dat al dit werk in een beter verlichte ruimte meer tot zijn recht zou komen. Het schreeuwt er eenvoudig om. L. W. SCHMIDT KRAALENHOVE DOOR WILLY LOHMANIS 08115 OOK PEREDtn «AM (JWMNV-tZ'öHElD. U MOET MM LEVENS WERK CONTROLEREN OP M06ET-OKE. KCWT 0INNEH IK WORDSUWK; ZEunwou s^av, NIAGoOE VOORSTE LWOJ NIEUWE ÏOlTRJOkIGENm 5,t>Tt& Ktt>4 ZUSiE.SPLLYoc S«LLV,DrriS «CHTERNfvMVI 95Lf70.ol ikZtEHET NiE-rY BROMMY EN TOMMY DOOR J. D. VAN EXTER 165SI Jap Rap wandelde ongehinderd de slotbrug hH Poppy uit bek «ware kostuum. mrt.h'! Ilïrï" 4,« «hoiidw. .rÓMl huttelMk ktiUnkt, hooi", „rok do Pop-nnior. „Mlln autoriteit holomaa) Mhterua op de parhoorplaate". „Mai lk u dit aanbieden, ot atoot lk u daarmee voor het ..het milt in» luuiM**» T_ j.u» ..«-....de i.bi fluisterde Poppy, „het ipUt me „Het teat wel", steunde Jan Kaï i - vu w a wm*mr M3 Was toch erg stak het bankbiljet tftsifn wik. bljj toen hü het harnas eindelijk kon neerzetten. "-1 hoofd?" ,Jn genen dele", antwoordde Jan Rap m*nissm en «tak het bankbiljet In sftn ink. Ving hielp „Pst i» net genoeg voor een mistlamp", mompelde hfi. (Van onto kunatrodactoo) ROTTERDAM, uterdai O inte ns jtïla ln Botterdam literaire prij- «n uitgereikt aan Jacquet H»me- ItnJe voor zijn boek „Het plantaardig bswtad", Jtra Wolkera voor „Terug naar Oegateeeat" 00 Sünoo Voat- djjk voor „Het genadeschot." Een college van twintig Vlatunae critici, letterkundigen on bibUtnlwca- Ütaen hoeft d«, romana all da bea te uit de Noord-Naderlandae roman- uroduktl* van de jaren 1004, 1000 en 1088, atageweaeci. (Van onxfl muziekredacteur) AMSTERDAM, zaterdag. Dc Nederlands® claveclnlst# Marijke Smit Sibinga 1» uitgenodigd om aan een omvangrijke toernee van hot Italiaans» ensemble I Musici me» te werken. ZU vervangt daarbij haar Italiaanse collega die oen kind ver wacht. Het betreft een concertreis door Duitsland en Ooatanrljk die van 4 november tot 18 december duurt. Onze landgenote dankt de uitnodi ging o.iu aan de succesvolle gramo- r oa n platenopnamevan werken met twee claveclmbels die gij een maand f sleden met I Musici ln Zwitser and maakte. zou ze oerr SCKJ DiB'ZRLRMOÖRO ZEMebBT?nJ Cf *i*TWOC~ T* BBWf POOTTE VOO* DC zeur- TRLflTByd. aoOZUURkJ Z ÜJBTZ£?H5VPeH« DOOR IBM FtgMlbKa WlCUJStCy iflMBSEOOlO Bbkukt oe ■POTO.opi-ier werste gezicht LEE* HET et?OT> CUTTHiiMEr EEKI Hr^HD HET WR STEEL VftM VAWCGOR MOEST Bestormen In het Haags Gemeentemuseum staat een piano, waarop onze voorva deren tegelijkertijd slagwerk konden spelen. Een,effect, dat het bijvoorbeeld goed deed in Mozarts Alla Turca ron do. Daarnaar gingen mijn gedachten, toen vrijdagavond de Griekse pianiste Parry Derembey zich in de Kleine Zaal van het Concertgebouw waagde --.aan de bekende Sonate in AKV 331. De dof-dreunende fortes ln de linkerhand waren, als men het rondo wil zien als een karakterstukje, waarbij de Turkse trom best gehoord mag worden, geens zins misplaatst. Helaas handhaafde de pianiste haar meedogenloze instelling ook in de andere delen van deze lief lijke sonate. In principe kan een forse Mozart best aantrekkelijk zijn hij wordt immers al te vaak ln overdreven tere tinten afgeschilderd maar Par ry Derembey bleek in dit opzicht niet consequent. Na een pittige attaque diep in de toetsen rondde zq de sonate zonder blikken of blozen heel roman tisch zacht weer af. Vervolgens beluisterde lk nog een Beethoven-sonate (Je weet het ten slotte nooit: ze zou een Rosalyn Tureck-ontdekking kunnen zijn, die een ongelukkige avond heeft), maar toen meende ik toch reden te hebben om het definitief te laten afweten. ERNST VERMEULEN. Van onze kunstredactie) AMSTERDAM, zaterdag .„Door mijn werk aan de P.CLLWoft-editie ben ik hoe langer hoe meer in de drukgeschiedenis terecht gekqmen. Ik ben teruggegaan naar de vijftien de eeuw, naar de wiegedrukken en heb daarvan Samen met mijn vrouw alle in Nederland gebruikte letters en tekens gecatalogiseerd." Dit zei prof. W. G. Hellinga, die met mevrouw dra. L. Hellinga-Querido, bij de uitgeverij Menno Hertzberger en Co een twee delig naslagwerk „The fifteenth cen tury printing types of the low coun tries" heeft laten verschijnen. De twee delen van 288 ëh 500 pa- ginaas zijn een moderne versie van J. W. Holtrops „Monuments typogra- fiques des pays bas au qulnzième siè cle" uit 1868. KERKELIJKE BEROEPEN Ned. herv. kerk. Barotpen te Oudetoni* en te Scboonhovui O, ven Bttrik te Oeneimii- dep; te Oroot-Ammere J. v*n der Velden te Amersfoort, Aangenomen de benoeming tot EredUient voor het r.k, ziekenhuis te Drsch- >n ds. M, Bnukima. em. pred. te AcquoyY Gerei, kerken. Beroepen te Tlel P. vin der Veen te Reoecndaal. GertL kerken vrij Bimsikt. Beroepen t* Aiblueerdazn-Nleuwhekkerland AC. N*it- «ne te Heerde; te Bergen theim M. Heems kerk te Kevsnb«rgen. Wed. herv. kerk. Beroepen te Woudenborg Q. Veldjeuraat te Nedethemert; te Zoeter- woude U Doom, kand. U Huizen 1NH). Be- roepbaarstelUng: „de. heet P. H. v*a üirt*n. kand- te Woubrugge, ia beroepbaar. Geref. kerken vrij gemaakt. Beroepen te Zwej^e^ZwMfwwetadii A-Putts,"*»*' ■teltik P»d. te Em»erertechelde«VS<m* .J.„. koop te Ooes, - hem. A, Holm- kspelie «1 Nieuwer kerk. f ft

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Rotterdamsch Parool / De Schiedammer | 1966 | | pagina 1